7arkenshandelaar Jan Heemskerk
uit Woubrugge wordt 80 jaar
Dicht-het-zelf!
PeektCloppenburg
3ALS DE JONGEN ZONGEN
PIEPEN DE OUDEN
Minister en studiecommissie over
het lerarentekort hij het VHMO
Premier Menzies in Indonesië
Q,komereens KIJKEN
gericht 1 maart 1860
Woensdag 2 december 1959
Vierde blad no. 29914
)p de verjaardag van Sinterklaas wordt Jan Heemskerk bi Wou-
gge 80 jaar. Op zich zelf zou dat niet zo veel te betekenen hebben.
e het niet dat Jan Heemskerk ruim 64 jaar week in week uit als
kenshandelaar de Leidse varkensmarkt bezoekt. Wie van de vee-
ders. handelaren en slagers in het westen van ons land kennen Jan
tmskerk niet? Al die jaren heeft Jan Heemskerk varkens gekocht
>r voor gezorgddat ze weer een andere baas kregen. Het waren er
>eel dat de Vierambachtspolder te klein zou zijn om ze allemaal te
jen. „Je zou ze op elkaar hebben moeten stapelen", zegt Jan
>mskerk tijdens het gezellige onderhoud, dat wij gistermiddag in
woning aan de Van Hemessenkade 43 te Woubrugge met hem en
zuster hadden.
b*oeger schootbig
voor een kwartje
in is in Rotterdam geboren. Toen hij
i jaar was vestigden zijn ouders zich
Voubrugge, waar zijn vader een
thandel begon en gelijkertijd boter
taas ging maken. Al heel vroeg trok
markt in Leiden de aandacht van
want tal van keren stond hij op de
p van de Hervormde Kerk te wach-
'tot de een of andere boer die met
wagen op weg was naar de Leidse
kt hem meenam.
ider en zoon ontmoetten elkaar heel
c op de markt.
>en de heer Heemskerk als jongen
12 jaar van school ging kon hy naar
zeggen de A nog niet van de B on-
cheiden. Maar rekenen was een na-
•lyke gave van Jan, want nu nog be-
int hij ln de kortst mogelijke tijd uit
hoofd wat een koppel varkens kost
joeveel het stel kan wegen.
Eerste handel
in was nog geen zestien toen hij
b zyn eerste handel deed. zonder dat
een cent op zak had. Drie behoor-
I koppels waren die dag zijn eerste
en deze leverden meer winst op,
z\jn vader in vijf jaar tijd in de
khandel kon verdienen. Begrijpelijk,
ook vader Heemskerk steeds meer
l kreeg naar deze handel en al spoe-
zijn melkzaak en zuivelbereiding van
land deed om geheel over te schake-
op de handel.
e vader trad dus in de voetsporen
de zoon en niet zoals gebruikelijk
|ersom.
m varkens te kunnen kopen ging
Heemskerk reeds als jongen van 16
r elke maandag met de Boskoopse
i naar de Haarlemmermeer, die hij
I te voet doorkruiste. Bij de teeltboe-
kocht hij varkens op, die hij per
lp liet vervoeren voor de vrijdagse
:kt in Leiden.
Woensdags kwam hij weer naar
librugge om vrijdag de markt te be
ien. Jan kan U bijzonder veel van
tens vertellen. „Als ik het nu nog
I weet, leer ik het nooit meer". Na-
rlijk heeft deze varkenshandel Jan
li windeieren gelegd, al heeft hij ook
k genoeg flinke stroppen moeten in-
eren, bijvoorbeeld tengevolge van
kenspest of een plotseling terugval-
le markt, waarvan thans sprake is.
Armoe
is echter altijd een optimist geble-
en dat is hij nog. Dat moet ook wel,
it hij "heeft enkele koppels varkens,
hy beslist niet voor zijn plezier in
stallen heeft gezet. Toen wij een
je namen bij de krulstaarten was
TENNIS
Olmedo tekende contract
Iet „tenniscircus" van Jack Kramer
itgebreid. Gisteren heeft de 23-jarige
uaanse tennisspeler, Alex Olmedo,
dit jaar op de Wimbledon titel beslag
ie, een contract voor een jaar ge-
end. De garantiesom bedraagt ten
iste 35.000 dollar,
llmedo zal op 26 december als prof
uteren. Eind januari komt hij in de
Staten voor het eerst als prof uit.
jan Heemskerk kijkt naar zijn
varken. „Armoe", zegt hij. „Ik kan
er geen prijs voor maken".
(Foto Leldsch Dagblad)
zijn eerste reactie: „Zo, komt U mijn
armoe bekijken". Daarmee doelde hij op
de dieren die hij van de markt mee
moest nemen naar huis, omdat hij „er
de prijs niet voor kon krijgen".
De prijzen zijn natuurlijk in die 64
Jaar wel wat veranderd.
De tijd, dat Haagse dames een big
voor een kwartje kwamen kopen „als
schootbig" is echter al lang voorbij en
ook de tijd dat de dieren 20 cent per
pond kosten. Thans ligt de prijs om de
I. 2.- per pond.
Het wil ons voorkomen, dat het zater
dagmiddag tijdens de ver jaarsreceptie
van 2.30 tot 7 uur nam. in Hotel De
Weger in Woubrugge en vrijdag bij Jan
op de markt te Leiden behoorlijk druk
zal worden. .Man, daar zie ik nou zo
tegenop", vertrouwde Jan ons toe
Zijn zuster vindt t echter wel leuk. „Je
wordt tenslotte maar een keer tachtig
jaar".
Mr. dr. Geuljans
burgemeester van Breda
Binnenkort is de benoeming te ver
wachten van mr. dr. R. M. A. A. Geul
jans .burgemeester van Roermond, tot
burgemeester van Breda.
De heer Geuljans wordt in Breda de
opvolger van zijn vroegere studiegenoot
mr. dr. Kortmann, die onlange benoemd
werd tot commissaris der Koningin in
Noord-Brabant.
Op 21 april 1939, werd tüj benoemd tot
burgemeester van Ubach over Worms
en met ingang van 1 december 1945 tot
burgemeester van Roermond.
Mr. dr. Geuljans heeft veel gedaan
voor de wederopbouw van de stad Roer
mond, die in de oorlog zwaar gehavend
was. Ook is hij een promotor van cultu
rele zaken en ijverde hij 6terk voor de
ontwikkeling van de Europese gedachte.
De heer Geuljans organiseerde tal van
evenementen om deze ontwikkeling te
bevorderen, vooral bij de jongeren. Hij
is voorzitter van de culturele raad Lim
burg.
OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE
Verslag ter kennis gebracht van
Tweede Kamer
Noodwet brengt thans geen
uitkomst
De commissie VHMO is verscheidene
malen bijeengekomen. Bij deze bespre
kingen is een aantal suggesties, die
m.b.t. het lerarentekort by het voorbe
reidend hoger en middelbaar onderwijs
in de laatste tyd van verschillende zij
den naar voren zyn gebracht, aan de
orde gesteld. De commissie heeft zich
beraden omtrent de mogelykheden tot
verwezenlijking dier suggesties.
Het oordeel der commissie is neerge
legd in een verslag, dat thans door de
minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen ter kennis is gebracht
van de Tweede Kamer. In dit Kamer
stuk is mede aangegeven welk stand
punt minister Cals ten aanzien van de
conclusies der Commissie VHMO in
neemt.
De grootst mogelijke meerderheid der
oommissie kwam tot de conclusie dat
met uitzondering van één aangelegen
heid (samenvoeging van klassen) een
noodwet thans geen regelingen zou kun
nen bevatten die wezeniyk bydragen tot
een verbetering van de toestand.
SAMENVOEGING
De grootst mogelijke meerderheid van
de commissie ziet in de samenvoeging
van klassen geen pedagogisch-didacti
sche bezwaren, mits in de leerplannen
en iessentabellen zo nodig de voorwaar
den worden geschapen voor de samen
voeging, zoals reeds Ls geschied voor het
onderwijs in de wiskunde aan het gym
nasium en hogere burgerschool B.
De minister is bereid een wefctehjke
regeling van de samenvoeging van klas
sen voor bepaalde lessen als noodmaat
regel te bevorderen. De reeds bestaande
samenvoeging aan de openbare lycea
biytot zeer vruchtbaar te werken. De be
sturen van de scholen voor VHMO heb
ben de volle vrijheid dit voorbeeld na te
volgen. Voor de exacte vakken is in het
examenreglement voor de gymnasia
reeds in 1959 een regeling opgenomen
ten behoeve van leerlingen, die het on
derwijs in die vakken in de hoogste
leerjaren hebben gevolgd tezamen met
de leerlingen van de overeenkomstige
leerjaren van de HBS-B.
POTENTIEEL BEVOEGDEN
De minister verenigde zich met de
conclusie der commissie ten aanzien
van een tydeiyk by de wet benoembaar
stellen van potentieel bevoegden. De
commissie achtte het niet duidelijk, hoe
een nieuwe regeling zou kunnen bewer
ken, dat er zioh meer onbevoegden zou
den aanbieden.
OVERUREN
De minister is bereid over een tijdelijke
verhoging van de honorering van de
overuren in overleg te treden met zijn
ambtgenoten van Binnenlandse Zaken
en van Financiën alvorens te beslissen
of hij deze kwestie in het georganiseerd
overleg zal brengen.
GEEN VERPLICHTE SAMEN
WERKING OF STOP
Alle commissieleden spraken zich uit
tegen een wettelijke verplichting tot re
gionale samenwerking van scholen ten
einde te bereiken, dat alle leerlingen
althans in de belangrijkste vakken vol
doende les hebben gehad. De minister
kan zich verenigen met dit standpunt.
Beperking van de toelating van leer
lingen achtten noch de commissie, noch
de minister een taak voor de wetgever.
De minister is bereid de mogeiyk-
heid van detachering van leraren, al
dan niet in een volledige betrekking, in
het georganiseerd overleg in bespreking
te brengen. Evenmin als de commissie
verwacht hy echter, dat hierdoor veel
leraren voor het geven van lessen aan
andere scholen beschikbaar zullen ko
men.
GEEN VERKORTING
Commissie en minister hadden be
zwaren tegen vermindering van de duur
der lessen tot 45 minuten by wijze van
incidentele regeling.
Tegen vermindering van het aantal
lessen voor bepaalde vakken in lagere
klassen had de commissie geen beden
king, voorzover dit in een bepaalde si
tuatie noodzakelijk zou biyken.
Ook de minister komt deze mogelijk
heid aanvaardbaar voor. mits geval voor
geval wordt bezien in verband met de
byzondere omstandigheden aan de
school.
Voorts was gesuggereerd lessen in
niet-verplichte vakken tijdeiyk achter
wege te laten voor zover zij door een be
voegde leraar worden gegeven.
Vloeien de St.-Nicolaasverzen
U vlot i de pen? Of vindt U
dat ry meien maar een hele
taak? In het laatste geval:
houd vol! Weersta de verleiding
om naar een dichterly ke collega
te stappen, of naar een pen
vaardig familielid. Dicht-het-
zel''! Weet U waarom? Het is
zoveel persoonlyker. Ook al is
het ritme van Uw vers niet
perfect, ook al rijmt U
„cadeau" op „hallo" of „eens
gezind" op „voor de wind".
Komt U er niet uit? Steek eer
Gladstone op - dat inspireert!
Zo'n doosje Gladstone is
overigens ook een aardig klein
cadeautje. Want Gladstone
is - met of zonder Silk Filter -
een sigaret die ledereen vol
doening schenkt.
king SIZE
VOORNAAM EN AANGENAAM
20 STUKS F 1.-
Gesprekken met de regeringsleiders
De premier van Australië, Robert Menzies, is gisteren in gezelschap van zijn
echtgenote en vyf Australische regeringsfunctionarissen op het vliegveld van
Djakarta ontvangen door een Indonesische delegatie onder leiding van dr. Soe-
bandrio, minister van Buitenlandse Zaken.
Menzies brengt een retour-bezoek aan Indonesië. Enkele maanden geleden was
de Indonesische minister van Buitenlandse Zaken te gast in Canberra.
2. China. Waarnemers menen dat In
donesië morele steun zal zoeken by
Australië over het geschil dat tussen
Indonesië en de Chinese Volksrepubliek
is ontstaan door de maatregel dat op
het Javaanse platteland zich geen Chi
nese kleinhandelaren meer mogen ves
tigen.
Verwacht wordt dat dr. Menzies in
zyn gesprekken met de Indonesische
regeringsleiders de volgende onderwer
pen in beschouwing zal nemen.
1. Ned. Nieuw-Guinea. Men neemt in de
Indonesische hoofdstad aan dat presi
dent Soekamo opnieuw een beroep zal
doen op Australië om het Nederlandse
standpunt inzake Nieuw-Guinea niet
meer te steunen.
Sleutelgeld bij winkelhuur
ASTWOORD VAN DE MINISTER
De minister van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid acht geen reden tot
wetswyziging aanwezig in verband met
het wel eens voorkomende euvel, dat
bij eigendomsoverdracht van een win-
kelbedryf aan de nieuwe eigenaar van
het bedrijf sleutelgeld wordt gevraagd
bij het overschreven van de huur voor
het pand. waarin het bedryf is geves
tigd.
De minister zegt, dat in antwoord op
schriftelijke vragen, die hem over deze
kwestie werden gesteld door het Tweede -
Kamerlid Lankhorsrt (PSP). De minister
wyst er in zyn antwoord op, dat elk in
verband met het tot stand komen van
huur en verhuur van onroerend goed ge
maakt beding, waarby door of tegenover
een derde enig niet redelyk voordeel
wordt overeengekomen, nietig is.
De beoordeling van de vraag, of de
gevraagde vergoeding redelyk is, is der
halve aan de rechter opgedragen. In
enige gevallen heeft de rechter een ver
goeding ten belope van een bepaald
percentage van de koopsom redelyk ge
acht. Voor zover ook toegelaten woning
bouwverenigingen de bedoelde handel-
wijze toepassen, rijst by de minister de
vraag, of dit wel met de byzondere
sociale doelstelling van deze verenigin
gen valt te rymen. Hy stelt zich voor
hierover in overleg te treden met de
Federaties van Woningbouwverenigin
gen.
Talrijke gewonden bij
botsing in Wagenberg
Gisteravond omstreeks zes uur is een
autobus, die arbeiders van Pernis naar
hun woonplaats in Oosterhout bracht,
frontaal in botsing gekomen met een
met 6 ton riet geladen vrachtauto van
de firma Prins uit Lekkerkerk. Van
de ruim 40 inzittenden van de auto
bus werden er 38 gewond, voorname-
lyk hoofd- en snywonden, terwijl bo
vendien veel passagiers beschadigingen
aan hun gebit opliepen.
De chauffeur van de vrachtauto, af
komstig uit Lekkerkerk, zat bekneld in
de cabine. Nadat deze opengescheurd
was, bleek dat de man er, op een ge
broken enkel na, wonderlijk goed was
afgekomen. Het ongeval gebeurde in de
Brouwerystraat in Wagenberg, juist op
het spitsuur, zodat een flinke verkeers
opstopping het gevolg was.
De oorzaak is vermoedelyk gelegen in
het feit, dat de autobus in de door de
regen gladde bocht is geslipt.
De gewonden .afkomstig uit Made en
Oosterhout, zyn ter plaatse verbonden
en vervolgens met een reserve-autobus
uit Oosterhout naar huis gebracht.
Alleen de chauffeur is naar een zieken
huis overgebracht.
De rietlading van de vrachtauto stak
over de cabine heen steunend op een
yzeren balk. De balk drong de autobus
binnen, juist 5 cm. boven het hoofd van
de chauffeur.
Vragen van de heer Van Riel
in Eerste Kamer
De Eerste Kamer heeft gistermiddag
o.a. de Rijksbegroting voor 1960 inzake
de nationale schuld behandeld.
De heer Van Riel (WD) stelde te
dien aanzien de vraag of het verschil
tussen de uitgetrokken f. 198 miljoen
voor kasgeldfinanciering en de daarvoor
in de specificatie geboekte f. 179 miljoen
uitsluitend betrekking heeft op rentebe
taling, of dat hier ook een belangrijk
kostenelement aanwezig is.
Voorts haakte de heer Van Riel in op
een mmisteriële opmerking dat kas
tekorten van het Rijk op veelal niet te
voorziene ogenblikken optreden, zodat
het aanbeveling verdient deze te zyner
tyd met kortlopende leningen te finan
cieren.
„Is het", zo vroeg de heer Van Riel,
„dan niet beter gezien de monetaire si
tuatie het totaal der voorziene kastekor
ten ad f. 625 miljoen vooraf te dekken
ter besparing van rente? Een dergelyke
consoliderende politiek leek hem nuttig
ln verband met de rust op de geldmarkt.
De minister van Financiën ad int. mr.
Beerman (Justitie) bleek verlegen met
deze vragen.
Voorzitter mr. Jonkman wilde hem
gaarne bedenktyd geven tot de verga
dering van 8 december.
Spreiding HTS
De staatssecretaris van Onderwys deelt
ln een nota aan de Tweede Kamer me
de, dat in de laatste 20 jaar het aantal
jongemannen tussen 17 en 24 jaar, dat
aan het hoger technisch onderwijs deel
neemt, gestegen is van 4.5 op 13 per 1000
uit deze leeftijdsgroep.
In zijn nota over de spreiding van het
HTO zegt de staatssecretaris, dat hier
mede het plafond wel bereikt is.
In de spreiding van dit onderwys is
geografisch gesproken een nivellerings
tendens waarneembaar. De hoogte van
de deelnemingscyfers hangt met de
hoogte van de belangstelling voor het
VHMO samen.
In 1975, zo berekent de staatssecreta
ris, zal door ongeveer 12.300 jongens ho
ger technisch onderwys worden gevolgd.
Hiermee wordt thans met het (elasti
sche) scholenapparaat rekening ge
houden.
De staatssecretaris acht een nieuwe
HTS in het westen des lands wenselyk
alsmede uitbreiding met nieuwe afdelin
gen van de scholen te Zwolle. Vlissin-
gen, Venlo en Heerlen.
Bouwactiviteit
in derde kwartaal 1959
Blykens gegevens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek omtrent de
bouwactiviteit in het derde kwartaal
1959 werd in de sector gebouwen voor
een bedrag van f. 700 miljoen geprc-
3. Financiën. Verwacht wordt dat by
Australië, een der donorlanden van het
Colomboplan voor de financieel-econo-
mische ontwikkeling van de niet-com-
munistische Zuidaziatische landen, zal
worden benadrukt, dat de landen die
steun ontvangen van het plan kredieten
nodig hebben.
Premier Menzies verklaarde by zyn
aankomst in Djakarta: „Een ontmoeting
tussen onze denkbeelden over de onder
werpen waarover wij instemming heb
ben of waarover wij van mening ver
schillen is naar myn mening de eerste
stap naar een beter begrip over de toe
stand waarin wy leven en over de pro
blemen dienaangaande, in het byzonder
over die problemen waar wy beide be
lang by hebben".
De premier heeft zyn intrek genomen
in een logeergebouw aan het „Vryheids-
plein" in Djakarta, zyn directe buren
zijn de Nederlandse diplomatieke verte
genwoordiger in Indonesië en de woord
voerder van het Indonesische ministerie
van Buitenlandse Zaken.
Zweedse regering
heliaalt overwinning
De beide Kamers van het Zweedse
parlement, hebben gisteren in een ge
in eenschappelij ke zitting ten gunste van
een regeringsvoorstel gestemd om met
ingang van 1960 een algemene omzet
belasting op alle goederen en diensten
te heffen van 4 procent.
Het wetsontwerp van de regering was
vorige week verworpen door de Zweedse
Tweede Kamer doch daarna aangeno
men door de Senaat. Het is de Zweedse
parlementaire gewoonte om ingeval van
verschil van mening tussa^-^-^-^^mers
een gezamenlijke sternijflimmn Jjiden.
Het ontwerp is by deze^i^RL.^, Aan
vaard doordat de zeven communistische
vertegenwoordigers zich van stemming
hebben onthouden.
De belasting is door de sociaal-demo
cratische regering voorgesteld in ver
band met het geraamde begrotingstekort
van 1.4 miljard kronen.
Een wetsontwerp tot verhoging van
de belastingen op benzine, steenkool,
cokes en stookolie, is verworpen. Deze
belasting had in totaal 225 miljoen kro
nen moeten opbrengen.
Schermutseling aan grens
tussen Israël en Gaza
Een Israëlische legerwoordvoerder heeft
medegedeeld, dat zich gisteren aan de
grens van Israël, ten noorden van Gaza,
een schermutseling heeft voorgedaan,
waarbij twee bewapende Arabische in
dringers werden gedood en twee Israëli
sche soldaten gewond. De derde Arabier,
die de Israëlische grens had geschonden
wist te ontkomen. De Arabieren waren
op Israëlisch gebied op een Israëlische
militaire patrouille gestuit.
duceerd. tegen f. 678 miljoen ln het
tweede kwartaal 1959 en f. 621 miljoen
in het derde kwartaal 1958. In deze
bedragen zyn de normale onderhouds
werken en de werken beneden f. 2.000
niet begrepen.
