Voor het eerst vertrouwenskwestie
in Frankrijks Vijfde Republiek
WEERBERICHT
Financieel bagatel oorzaak van
opgewonden debatten in Kamer
Onze Sint-Nicolaas-
advertentie-knipselprij s vraag
BONN WEIGERT PUBLIKATIE
VAN FRANSE „SPIJT-BRIEF"
Dr, Holtrop besprak invloed van
Europa's herstel op Amerika
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 25 NOVEMBER 1959
No. 29908
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur E. A. E. van Dishoeck
HoofdredacteurJ. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
X7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
(Van onze Parijse correspondent)
Opgewonden debatten, die soms de schim opriepen van de Vierde
Republiek, hebben de Franse premier Michel Debré in de afgelopen
nacht genoopt door het stellen van de vertrouwenskwestie het voort
bestaan van zijn regering op het spel te zetten teneinde de staats
begroting voor het komende jaar door het parlement aanvaard te
krijgen. Als onmiddellijk antwoord op dit gebaar dienden de socialis
ten daarna een censuur-motie in (het enige wapen waarover de
volksvertegenwoordiging in de Vijfde Republiek nog beschikt) om te
pogen de regering haar wil op te leggen. Niettemin maakt Debré
aanzienlijk meer kans zijn doel te bereiken dan de socialisten, die
waarschijnlijk niet de benodigde stemmen zullen krijgen. Het parle
ment is nog altijd niet vergeten, dat het, krachtens de wil van generaal
De Gaulle, ingeval van een crisis de regering niet lang zal overleven.
En voor raadpleging van de kiezers wordt in het Palais Bourbon in
het algemeen maar weinig gevoeld.
men echter tevens de inzet van een
eerste krachtproef tussen generaal De
Gaulle en het parlement. De Gaulle had
vorig jaar nu eenmaal besloten om ook
van de oudgedienden een bescheiden of
fer te vragen, en op zijn laatste pers
conferentie verklaarde hij op vaste
toon dat hij ook op dit stuk niet van
terugkrabbelen zou weten.
Ofschoon men de poilus uit de eerste
wereldoorlog hun kleine pensioentje
graag zou gunnen, mag men het voor
het laatste restje parlementarisme dat
in de vijfde republiek nog bestaat niet
temin betreuren, dat de socialisten het
prestige van de Kamer nu in de weeg
schaal hebben geworpen. Want, als ge
zegd, het is wel uitgesloten, dat die
weegschaal ten gunste van het parle
ment en van de oudgedienden door
zal kunnen slaan. Het zwaard van Da
mocles, dat De Gaulle permanent boven
het Palais Bourbon heeft opgehangen,
lijkt zeker doelmatiger dan het houten
sabeltje van het censuurrecht, waarmee
de socialisten, de communisten, alsmede
een handjevol andere ontevredenen de
regering nu angst proberen aan te jagen.
Straf op verminken
van kinderen in India
Het Indiase Huis van Afgevaardig
den heeft gisteren met algemene stem
men een wetsontwerp goedgekeurd,
waarin strenge straffen worden gesteld
op het ontvoeren van kinderen, die ver
volgens worden verminkt, om ze beter
als „bedelkinderen" te kunnen gebrui
ken.
Op het ontvoeren zal in het vervolg
een gevangenisstraf van tien jaar en een
boete worden gesteld, terwijl het ver
minken van de kinderen met levenslan
ge gevangenisstraf zal worden bestraft.
Tijdens het debat verklaarden enkele
afgevaardigden dat er georganiseerde
benden bestaan, die kinderen ontvoeren
en ze vervolgens de ledematen breken,
waarna ze als „bedelkinderen" worden
gebruikt.
Het wetsontwerp Is doorgezonden naar
de Senaat.
Zwaard van Damocles
contra „sabeltje"
van het censunrreclit
De nieuwe grondwet verlangt, dat de
parlementaire debatten over de begro
ting het enige onderwerp waarover de
Kamer in feite nog iets heeft in te
brengen uiterlijk veertig dagen du
ren. Om middernacht was deze uiterste
grens bereikt. In de loop van de dag en
de avond van gisteren had de regering
erin mogen slagen in sneltreinvaart op
één na alle ministeriële begrotingen te
doen aanvaarden. Maar met het laatste
budget liep het spaak, want toen kwam
het oude zeer van de pensioenen der
oudstrijders weer aan de orde!
Financieel-techniseh gesproken betreft
het hier maar een bagatel! Een bedrag
van vjjf miljard franken, dat onder een
half miljoen oudgedienden verdeeld zou
moeten worden en dat nog niet eens een
vjjfde procent van de totale begroting
vertegenwoordigt. Die rijf miljard vor-
De 0-27 gaat
naar de sloper
Na eerbiedwaardige staat
van dienst
De 1195-tons onderzeeër 0-27 is voor
lopig van de operationele sterkte afge
voerd, zo heeft een woordvoerder van
de Kon. Marine verklaard.
Het ligt in de bedoeling de duikboot,
die kan bogen op een eerbiedwaardige
staat van dienst, in de naaste toekomst
te verkopen. De onderzeeër is de derde,
welke de Kon. Marine voor de sloop zal
aanbieden. De 0-21 en de 0-24 zijn
reeds eerder als schroot verkocht. De
0-27 werd in de oorlog door de Duitsers
afgebouwd en werd in juli 1945 toege
voegd aan de operationele vloot van de
Kon. Marine.
Nu de 0-27 van de operationele sterk
te is afgevoerd, beschikt de Kon. Ma
rine nog slechts over vier duikboten,
t.w. de Walrus en De Zeeleeuw (tot 1963
in bruikleen van de VS), de Tijgerhaai
en de Zwaardvis. In het voorjaar van
1960 hoopt men de nieuwe drie-cilinder
duikboot Dolfijn in dienst te kunnen
stellen. Een tweede onderzeeër van het
zelfde type. de Zeehond, eveneens in
aanbouw bij de Rotterdamse Droogdok
Maatschappij zal het volgend voorjaar
te water worden gelaten.
Schiklersstaking
in Amsterdam
(Van onze Amsterdamse correspondent)
De onrust die reeds een week heerst
onder de Amsterdamse schilders, heeft
gisteren geleid tot een staking van bij
na honderd schilders, allen werknemers
van een bedrijf, dat werken onder han
den heeft In de nieuwbouw van Am
sterdam-West. Het werk is neergelegd
uit protest tegen het feit dat de schil-
derspatroons van Amsterdam in het ver
volg voor loon- en premiebetalingen niet
boven de c.a.o.-normen zullen gaan.
In de afgelopen week zijn de werkne
mers diverse malen bijeengeweest ter
bespreking van de nieuwe maatregel
van de schilderpatroons. De patroons op
hun beurt zien ook geen oplossing meer.
Zij zeggen met de rug tegen de muur te
staan nu de werkgevers aan de lopende
band worden veroordeeld wegens het
uitbetalen van zwarte lonen, waarbij
zelfs vonnissen met voorwaardelijke
sluiting van de bedrijven.
In de bouwwerelwordt deze gang
zaken met zorg gadeslagen. Immers:
een algemene staking van de schilders
zou een ernstige stagnatie in de woning
bouw kunnen betekenen.
Krupp op weg naar
volledig „herstel"
In economische 'kringen in het Roer
gebied meent men, dat het voormalige
gigantische Krupp-concern op weg is
zich volledig te herstellen. In dit ver
band wordt er de aandacht op gevestigd,
dat de mijnondernemingen van Krupp
op 15 december as. opnieuw zullen wor
den ondergebracht in een enkele onder
neming, die Essen-Rossenray AG. welke
onderneming reeds werd opgericht ten
tijde van de ontvlechting van het con
cern.. Naast laatst genoemde onder
neming werden indertijd nog drie andere
ondernemingen opgericht, n.l. de Han-
nover-Hannibal AG, de Bochum-Horde-
len, de Constantin der Grosse Bochum.
Deze drie ondernemingen zullen per 15
december opgaan in de Essen-Rossen
ray AG..
Volgens de door de geallieerden op
gestelde wetgeving zou Krupp afstand
moeten doen van al zijn belangen in de
zware industrie (mijnen en staalfabrie
ken) en wel voor 1959. De leiders van de
onderneming hebben echter verklaard,
dat zij geen gegadigden hebben kunnen
vinden en dat maatregelen van deze
aard 14 jaar na het eind van de oorlog
overigens een discriminerend karakter
zouden dragen.. Zolang echter nog niet
bekend is welke houding de geallieerden
in deze nu zullen aannemen, zal de
nieuwe trust formeel niet onder de naam
Priedrich Krupp kunnen opereren.
In de aula van de Gemeentelijke
Universiteit te Amsterdam is gis
teren de Reina Prinsen Geerligs-
prijs door de heer A. Prinsen Geer-
ligs uitgereikt aan de 22-jarige
J. Bernlef (links) uit Amsterdam,
pseudoniem voor H. J. Marsman,
voor zijn verzenbundel „Kokkels"
600.- aan prijzen
De advertentie-knipselprijsvraag, welke wij gisteren en vandaag ter gelegenheid
van het komende Sint-Nicolaasfeest publiceren, heeft in de loop van meerdere
jaren haar grote populariteit bewezen. Het is dan ook op veelvuldig verzoek van
tal van lezers zowel als adverteerders, dat wij er nogmaals een afdrukken.
Ten behoeve van hen, die de gebruiksaanwijzing van een dergelijke puzzel des
ondanks niet mochten kennen, laten wij hieronder de spelregels volgen:
Onze editie van gisteren, die U natuurlijk als gevolg van onze waarschuwing
zorgvuldig heeft bewaard, bevatte een aantal zakelijke advertenties (waaronder
dus niet begrepen de familieberichten, personeels-aanvragen, Sleuteltjes e.d.),
waarvan U vandaag een precies even groot aantal uitknipsels, op twee pagina's
bijeengebracht, terugvindt.
Deze knipsels zijn genummerd van 1 tot en met 216, zodat meteen weet hoe
veel advertenties in deze prijsvraag betrokken zijn.
Onze vraag is nu een lijst samen te stellen, genummerd van 1 tot en met 216,
waarin U te kennen geeft aan welke advertenties deze knipsels ontleend zijn.
De oplossingen, welke ondertekend moeten zijn met de naam en het volledig
adres van de inzenders, dienen uiterlijk woensdag 2 december des middags te 2
uur in het bezit te zijn van onze Redactie.
Zij moeten gericht zijn aan de Redactie van het Leidsch Dagblad en op de
enveloppe het opschrift „Knipselprijsvraag" dragen. Later binnenkomende inzen
dingen worden onherroepelijk terzijde gelegd.
Voor de goede oplossingen stellen wij een bedrag van in totaal
f. 600.beschikbaar, t.w.:
EEN HOOFDPRIJS VAN
EEN HOOFDPRIJS VAN
EEN HOOFDPRIJS VAN
DRIE HOOFDPRIJZEN VAN
TIEN PRIJZEN VAN
TWINTIG PRIJZEN VAN
VEERTIG PRIJZEN VAN
f. 100.—
f. 75.—
f. 50.—
f. 25.en voorts
f. 10.—
f. 5.en
f. 2.50
De prijzen zullen worden uitgereikt in de vorm van bonnen ter waarde van
f. 2.50, welke uitsluitend inwisselbaar zijn bij de adverteerders, die blijkens hun
advertenties in ons Blad van gisteren deelnemen aan deze prijsvraag.
Over de toekenning der prijzen beslist uitsluitend onze Redactie; er kan daar
over geen discussie of correspondentie mogelijk zijn.
Men kan natuurlijk aan zijn of haar inzending de een of andere attractieve
vorm geven en de mogelijkheid is geenszins uitgesloten, dat wij daarvoor enkele
extra-prijsjes beschikbaar stellen, doch zulks is volstrekt niet noodzakelijk om
op basis van volstrekte gelijkgerechtigheid deel te nemen aan deze prijsvraag.
Wij wensen onze puzzel-grage lezers en lezeressen veel genoegen bij de oplossing
der voor hen liggende moeilijkheden en veel succes bij de daaruit voortvloeiende
winstmogelijkheden.
Ondanks Franse hooghartigheid willen de
Westduitsers idylleniet verstoren
Bondgenoot veertien
dagen in de kou
(Van onze correspondent in Bonn)
Het Westduitse ministerie van
Buitenlandse Zaken is niet van
plan, zo bleek gisteravond, de
Franse brief over het incident met
Zwaar bewolkt
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Overwegend zwaar bewolkt en nevelig
weer met later hier en daar enige regen
of motregen. Matige, aan de kust tijde
lijk vrij krachtige zuidelijke wind. Iets
zadhter.
(Opgemaakt te 11 uur).
26 NOVEMBER.
Zon op: 8.17 uur: onder: 16.37 uur.
Maan op: 2.48 uur; onder: 14.43 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.40 uur.
Laagwater te 7.05 en 19.29 uur.
Dit nummer bestaat uit 20 pagina's
Prins Bernhard en Prinses Irene
terug uit Wenen
Prins Bernhard en Prinses Irene zijn
gistermiddag om twee uur uit Wenen te
Soestdijk teruggekeerd. De reis werd ge
maakt met de regeringsdakota. die om
half twee op Soesterberg landde.
het Duitse schip Bilbao te publice
ren. Dit heeft de mening in Bonn
versterkt dat van Franse zijde ten
deze alleen maar spijt over het
gebeurde is uitgedrukt, maar geen
excuses zijn aangeboden. En
voorts dat de regering-Adenauer
de Fransen niet aan verdere
Duitse kritiek wil bloot stellen.
Het Hamburgse vrachtschip Bil
bao werd op 4 november in het
Kanaal buiten de Franse territo
riale wateren door Franse oor
logsschepen aangehouden, door
zocht en vervolgens naar de
Franse haven Cherbourg gebracht
op verdenking van het vervoeren
van wapens voor de Algerijnse
opstandelingen. De in beslag ge
nomen lading van het schip bleek
later evenwel slechts te bestaan uit
stormlantaarns en munitie v
jachtgeweren!
Aarzelend zond Bonn pas vijf dagen
na het incident een protestnota aan
Parijs en eerst maandag jl. antwoord
de de Franse regering daarop. Zij liet.
zoals men hier zegt, een bondgenoot
veertien dagen lang in de kou staan
Het antwoord zelf bevat daarenboven
nog niet eens formele excuses, maar
spreekt slechts van spijt die de Franse
regering heeft over het gebeurde in het
Kanaal. Ook over een schadevergoeding
aan de Hamburgse reder reppen de
Fransen met geen woord. En dat, of
schoon vaststaat, dat de Fransen hier
een misgreep hebben gedaan: de Bilbao
vervoerde geen wapenen voor Algerije
en voer buiten de territoriale wateren.
Men neemt in Bonn algemeen aan,
dat deze Franse nota nu juist niet van
het soort is, waarover partners onder
elkaar geestdriftig kunnen worden. Al
les duidt er evenwel ook op, dat Bonn
in deze maanden De Gaulle niet voor
het hoofd wil stoten. Zo is hier het ge
rucht verspreid dat Bondskanselier
Adenauer hoogst persoonlijk het oor
spronkelijk door het ministerie van
Buitenlandse Zaken opgestelde protest
aan de Fransen heeft „verbeterd", dat
wil zeggen: verzacht. Van regeringszijde
is dit gerucht tegengesproken. De Duitse
zachtmoedigheid ten deze gaat volgens
de oppositie te Bonn thans zover, dat de
regering de brief zonder excuses van Pa
rijs niet wil publiceren om de Duits-
Franse idylle niet te verstoren. Zij in
casseert dus als het ware volgens de
oppositie een nieuwe Franse stomp on
der de gordel
Communisme actief
in tie Soedan
Generaal Ibrahim Abboed, president
van Soedan, wiens bewind 14 dagen ge
leden een staatsgreep overleefd heeft,
verklaarde im een vraaggesprek met een
Egyptisch blad dat dinsdag is gepubli
ceerd, dat het communisme voor hem
.vijand nummer een" is.
Volgens Abboed is het communistische
gevaar in Soedan de laatste tijd groter
geworden. De communisten waren in de
gelederen van boeren en arbeiders door
gedrongen. In dit verband gewaagde hij
van ongeregeldheden door spoorwegar
beiders met het doel het spoorwegver
keer te ontwrichten. Dit plan was mis
lukt en de regering had de arbeidersge
lederen van communisten gezuiverd.
Deze hadden zich toen tot de boeren
en studenten gewend, „maar mijn rege
ring is waakzaam".
De communisten, aldus Abboed, zaten
achter alle samenzweringen in Soedan
en ook achter de jongste poging om de
regering omver te werpen.
Abboed waarschuwde tenslotte, dat
het internationale communisme zijn
activiteit thans richt op Afrika door de
Afrikanen te gebruiken in him strijd
tegen het imperialisme.
f25.000 op nummer 16431
In de 545ste Staatsloterij is in de
vierde klasse een prijs van f25.000 ge
vallen op nummer 16431.
wordt met normale rechten en spel
regels zoals die onder zeevarende mo
gendheden en vooral onder bondgenoten
gelden. En voorts dat de regering-
Adenauer de verhouding tot Parijs wil
Men krijgt de indruk, dat van Franse behandelen als een kasplantje en alles
kant op bepaald onelegante, om niet te wil doen om maar te voorkomen, dat de
zeggen hooghartige wijze omgesprongen Fransen verstoord zullen worden.
Geen bedreiging voor economie der F.S.
De president van de Ned. Bank, dr. M. W. Holtrop, heeft gisteren
in Los Angeles (Californië) een rede gehouden over het economische
en financiële herstel van Europa en de invloed daarvan op de V.S.
Zich afvragend welke factoren tot het opmerkelijke herstel van
Europa hebben bijgedragen, noemde spreker (a) de internationale
hulpverlening; (b) de internationale economische samenwerking en de
daaruit voortvloeiende liberalisatie van de handel en (c) de verbeterde
beheersing van de conjunctuur.
Dit is een van de antennes, welke
Krupp bouwt voor de NAVO.
Veertig van deze antennes worden
geplaatst in een keten pan de
Noordkaap tot Turkije. Zij zullen
dienen als een waarschuwings
systeem voor vijandelijke raketten.
Europa nog vèr ten achter
De president zeide: Het herstel van
Europa mag toch niet uit het oog doen
verliezen dat de Europese welvaart nog
steeds ver ten achter staat bij die van
de V.S. Berekend op basis van de no
minale prijzen en de bestaande wissel
koersen is het gemiddelde inkomen per
hoofd van de bevolking in de V.S. voor
1955 nog steeds 2.8 maal zo groot als dat
in de Westeuropese landen en ook na zo
goed mogelijke correctie voor het ver
schil in de relatieve prijsniveaus moet
het reële inkomen per hoofd in de V.S.
nog steeds meer dan tweemaal zo hoog
worden gesteld als het gemiddelde in de
vorengenoemde vyf Europese landen.
Op die grond moet men er zich over
verwonderen dat hier en daar de
vraag gerezen is of het economische
herstel van Europa wellicht de econo
mische positie van de V.S. zou be
dreigen, respectievelijk als oorzaak
zou kunnen worden gezien van het
thans bestaande betalingsbalanstekort
in de V.S. Dr. Holtrop meent deze
vraag zonder meer ontkennend te
moeten beantwoorden. De vraagstel
ling berust op een verwarring van pro
blemen. Betalingsbalansoverschotten
en -tekorten worden niet veroorzaakt
door verschil in welvaart, noch ook
door veranderingen in relatieve wel
vaart. De na-oorlogse ervaring in
Europa heeft dit duidelijk aangetoond.
INFLATIE VERHINDEREN
Deze ervaring heeft geleerd, dat het
verhinderen van binnenlandse inflatie
oorzaken de belangrijkste voorwaarde is,
die vervuld moet worden om een beta
lingsbalanstekort te voorkomen. In
Europese landen, met hun in verhou
ding tot het nationale inkomen zo grote
buitenlandse handel, zal het betalings
balanseffect van inflatoire ontwikkelin
gen 6poedig aan de dag treden. In een
groot land als de V.S. zal dit langer
duren, doch er is geen reden waarom
in een groot land gelijke oorzaken ook
niet gelijke gevolgen zouden hebben.
Belemmeringen vermijden
De na-oorlogse ervaring van de
Europese landen heeft geleerd dat
vóór alles vermeden moet worden om,
ten behoeve van het herstel van be-
talingsba lanseven wicht. gebruik te
maken van handelsbelemmeringen.
Alle Europese landen die na de oor
log in tijdelijke betalingsbalansmoei-
lijkheden hebben verkeerd, hebben
bevonden dat deze op den duur slechts
zijn te verhelpen door toepassing van
een juiste monetaire, fiscale, prijs- en
loonpolitiek.
Streven naar uitbreiding en niet naar
inkrimping van buitenlandse handel is
in het bijzonder nodig voor een rijk en
machtig land als de V.S., dat zich reeds
thans in de vervulling van zijn buiten
landse taken belemmerd ziet door de
betrekkelijke onvoldoendheid van zijn
handelsvolume in verhouding tot zijn
binnenlandse welvaart. Voor de nood
zakelijke uitbreiding van de internatio
nale handel kan het herstel van Europa
niet anders dan baat brengen, mits dan
ook alle Europese landen, gelijk Neder
land dat reeds eerder heeft gedaan, de
discriminatie tegen invoer uit de dollar-
landen, die niet anders is dan een over
blijfsel uit de voorbije dagen van het
dollartekort, beëindigen.
Dr. Holtrop sprak tenslotte de hoop
uit dat een groeiende uitwisseling van
personen en gedachten en een onbe
lemmerde stroom van handel en ver
keer de geestelijke en commerciële
banden tussen beide gebieden zouden
versterken, opdat beide beter toege
rust zouden zijn hun taak in een vrije
en welvarende westelijke wereld te
vervullen.
