H. Walenkamp Zonen SPECTACULAIR OPTREDEN VAN SCAPINO IN LEIDEN Balletten waren lust voor oog DR. J. van den HANDEL WORDT LEIDS HOOGLERAAR Electrolux brengt 4-voudig comfort in 1 wasmachine! „Het Nieuwe Toneel" boekte succes met „baby van 1000 weken" Scapino kweekt bij de jeugd veel liefde voor liet ballet Officiële publikaties Opgericht 1 maart 1860 Maandag 23 november 1959 Tweede blad no. 29906 Opeengepakte jeugd in Stadsgehoorzaal Het Amsterdamse Scapino-gezelschap neemt in de Nederlandse balletwereld een geheel eigen plaats in. Deze dansgroep, die in 1945 is opgericht, vervult ook nu nog onder de artistieke leiding van mevrouw Hans Snoek een zeer^belangröke taak, n.l. de jeugd liefde bijbrengen voor het ballet. Een zware maar dankbare opdracht hebben de dansers en danseressen zich zelf gegeven, echter met het besef, dat het jongens- en meisjespubliek van vandaag het volwassen publiek van morgen is. Een heuglijk feit is, dat men zich in ons land de laatste tijd steeds meer voor de danskunst begint te interesseren. Voor de oorlog had het ballet hier maar weinig kans van slagen, zo gering was het enthousiasme. Iedere keer weer opnieuw wanneer wij een voorstelling van het Scapino-ballet bijwonen treft ons het hoge artistieke peil van de uitvoeringen. Het stemt voorts tot grote vol doening, dat het repertoire zo uitgebreid is en veel zorg wordt besteed aan de kostuums. Het is af en toe werkelijk fantastisch wat de kinderen in de zaal op het podium te zien krijgen. Fraaie decors en een ingewikkelde belichtingsappa- ratuur staan het Scapino-ballet eveneens ter beschikking. Gelukkig maar, want met de kostuums vormen zij essentiële elementen van de theaterdans. Zoals reeds gezegd treedt Scapino voornamelijk voor de jeugd op. Het spreekt dus vanzelf, dat deze groep niet alleen klassieke of abstracte bal letten danst, maar vooral ook ballet ten, die een verhaal tot grondslag heb ben. Noemen wij bijvoorbeeld „De ver jaardag van de Infante", nog in het afgelopen voorjaar met zoveel succes in onze stad ten tonele gebracht, ,,In Holland staat een huis", welk stuk wij enkele jaren gelegen eveneens in de Schouwburg zagen dansen, „Tom Poes en de wonderspiegel", eveneens in Lei den opgevoerd, en ,,De kast van dt oude Chinees". Zaterdagmiddag kon de Leidse jeugd, die in verrassend groten getale naar de Stadsgehoorzaal was getogen, genieten van ,,D wonderfluit", naai een verhaal van Henk Dragstra, die daarmee de eerste prijs in de door Sca pino uitgeschreven scenariowedstrijd voor kinderen won. Dit schouwspel maakte op de jongens (waarom zo ge ring in aantal?) en meisjes een diepe indruk. Het was zo boeiend en zo spec taculair, dat men er met ademloze aandacht naar keek. De in schitterende kostuums gestoken dansers en danse ressen slaagden er op bewonderens waardige wijze in al hun bewegingen te doen harmoniëren met de klanken van Peter van Zanten's muziek. Een spel van klank en kleur, van licht en bewegingsdrift. Hans Snoek, die een opleiding bij Jooss heeft gehad en ge huwd is met de televisieregisseur Erik K. de Vries, heeft samen met ballet- meester Jan Rebel voor een uitste kende choreografie gezorgd, er viel o.i. weinig op aan te merken. Leonard Sa- laz vertolkte op aannemelijke wijze de hoofdrol, nl. die van een groot aantal avonturen belevende boerenjongetje. Hans, zo heet dit jochie, komt o.m. terecht in een circus, in een oerwoud en op een geheimzinnig maanland, oor den dus, waar het over het algemeen niet aan spanning ontbreekt. Het ge hele corps de ballet, dat gedurende de opvoering van het stuk slechts enkele minuten de tijd heeft om van kostuums te verwisselen, komt alle hulde toe voor al de prestaties, die zowel voor als achter de schermen geleverd worden. Er waren voor deze balletmiddag ook drie sprookjesfragmenten uitgeko zen: Assepoes", Doornroos je" en ,,De kleren van de keizer", alle met veel souplesse gedanst. De solisten hadden in deze fragmenten alle gelegenheid hun dramatische kunnen te demonstre ren. De virtuositeit van drie dansers en drie danseressen bleek uit het mo derne .Kleurverschil", naar een idee en op tekst van Adriaan Morriën. In dit op muziek van de Nederlandse componist Hans Osieck gedanste bal let gaat het om de tegenstellingen in het leven. Jan Verhoeven, die sedert het vertrek van Peter Brandsma, thans adviseur bij de Nederlandse Amateur Toneel Unie in de provincie Drente, de Scapino-figuur uitbeeldt, vertelde de grote kinderschare er was in de grote Stadsgehoorzaal vrijwel geen plaats onbezet het een en ander over de betekenis van de verschillende balletten. Hij sprak ook de verbindende tekst. Aan de vleugel zat ditmaal Peter van Zanten, een man, die op zijn ter rein heel wat presteert. Immers, de muziek, waarop gedanst wordt, is wat techniek betreft, verre van eenvoudig, zij vereist bijzonder veel vaardigheid! Dat de jeugd bijzonder ingenomen was met het gebodene bleek wel uit het spontane applaus na afloop van de voorstelling. Men kan zich over Sca- pino's succes niets anders dan verheu gen, want er gaat van zijn optreden nog steeds een grote opvoedkundige waarde uit! Correctie kruiswoordraadsel In de omschrijvingen van het zater dag j.l. gepubliceerde kruiswoordraad sel is een fout gekomen. Men leze de nummers 9 tot en met 13 verticaal als volgt: 9. naar beneden 10. onderdeel 11. krachtbron 13. wiel LEIDSCHE WOLSPINNERIJ Tijdens een op 3 december te hou den buitengewone algemene vergade ring van aandeelhouders van de N.V. Leidsche Wolspinnerij komt een voor stel tot statutenwijziging aan de orde, waarbij de uitkering van een interim dividend op rekening van het te ver wachten dividend mogelijk wordt ge maakt. MARIANNE SARSTADT maakt zich gereed om als Doorn roosje het toneel op te gaan (Foto L.D./Holvast) Voor thermodynamica en magnetisme Bij Kon. besluit van 11 november j.l. is dr. J. van den Handel, adjunct-directeur van het Kamerlingh Onnes Laboratorium, benoemd tot buitengewoon hoogleraar aan de Leidse Universiteit voor thermo dynamica en de leer van het magnetisme. Dr. van den Handel is thans lector in de natuurkunde. De heer J. van den Handel werd op 11 april 1909 te Rotterdam geboren. Hij doorliep daar de tweede vijfjarige HBS en kwam in 1926 naar Leiden als stu dent in de natuurkunde. In 1932 legde hij hier met goed gevolg het docto raal examen af. Zijn militaire dienstplicht vervulde de heer Van den Handel gedeeltelijk als officier-natuurkundige in 't labora torium op Waalsdorp. Hij was de tweede die deze gespecialiseerde functie be kleedde. Hij bleef ook na de vervulling van zijn dienstplicht nog korte tijd aan dit laboratorium verbonden als assis tent. In 1934 werd hij als assistent aan het Kamerlingh Onnes Laboratorium ver bonden. Bij prof. dr. W. J. de Haas pro moveerde hij in juli 1940 op een proef schrift over enige eigenschappen van paramagnetische kristallen. Dr. van den Handel werd later benoemd tot hoofd assistent van het KO. Laboratorium. In 1942 volgde dr. Van den Handel prof. Casimir op als conservator van het laboratorium, in 1944 was htf op volger van dr. Crommelin als adjunct- directeur en in 1945 werd hij ook diens opvolger als directeur van de Instru- mentmakersschool. welke in dit labora torium is gevestigd. 1. Dubbelwandige kuip:Uw sopje blijft heerlijk warm! 2. Rotst vrij stalen binnenkuip: geen springend email, geen roestilekkenl 3. Ingebouwde electrische verwarming! 4. Waterafvoerpomp: geen gemors, geen gesjouw met emmers watert pjt JM 's, rtori Officiële ELECTROLUX- dealer HAARLEMMERSTRAAT I Telefoon 23784 Toonkamer: TURFMARKT 8 Leiden Na In 1945 een onderwas-opdracht in de natuurkunde te hebben ontvangen werd dr. Van den Handel op 1 januari 1952 lector in de natuurkunde. Van de hand van dr. Van den Handel is een serie wetenschappelijke publika- ties in tijdschriften verschenen evenals publikaties in encyclopaedische vorm. Hij is geruime tijd secretaris geweest van de Nederlandse Natuurkundige Ver eniging en is thans hoofdredacteur van het tijdschrift Physica. Wanneer dr. Van den Handel de CITRO N-SERVICE Sinds zaterdag is het voor de Citroën- rijders niet meer nodig, dat zij ver bui ten Leiden moeten gaan om bü een dealer van deze fabriek terecht te komen. De heer Ph. T. Bakker, die reeds vele jaren te Sassenheim Citroën- service verleent, heeft thans in het perceel Herengracht 79 een dependance geopend. Onder de velen, die hiervoor hun belangstelling toonden, was ook de burgemeester van Sassenheim, jhr. mr. R. Sandberg van Boelens. nieuwe leerstoel aanvaardt, blijft hij vooralsnog het adjunctdirectoraat van het KO. Laboratorium en het directo- De Toneelvereniging „Het Nieuwe Toneel" heeft zaterdagavond in de grote zaal van „Den Burcht" een zeer geslaagde opvoering gegeven van Een baby van 1000 wéken, van Hans Nesna. Het stuk speelt op het platteland, in een klein pension, dat gedreven wordt door Dorus Bolderman en diens vrouw Marie. Zij kochten het bedrijfje kort na hun huwelijk, 15 jaar geleden, met geld, dat zij voor dat doel hadden ge kregen van Louis, de broer van Dorus, die in Amerika woont en zeer gefor tuneerd is. De zaken gingen niet al te best en op aandringen van Marie, een ware Kenau, schreef de pantoffelheld Dorus aan zijn broer de leugen, dat Marie het leven aan een dochter had geschonken, die zij naar hem hadden vernoemd. Louis, hierdoor vertederd, stuurt nu al twaalf jaar lang iedere raat van de Instrumentmakersschool I maand geld en cadeaus voor zijn (niet bekleden. bestaande) nichtje. Wij hebben tijdens de voorstelling, welke het Scapino-ballet zaterdagmid dag in de Stadsgehoorzaal gaf, eens een kijkje achter de schermen geno men en troffen daar voor een der kleedkamers balletmeester-choreograaf Jan Rebel. Een man, die als schilder zijn loopbaan is begonnen en nu een zeer vooraanstaande plaats in de ge heel aparte wereld van het ballet in neemt. Hij werd geboren in 1914. liet zich enkele jaren later als leerling inschrij ven bij de Academie van Beeldende Kunsten te Den Haag. begon in 1936 zijn dansloopbaan bij Darja Collin en Peter Leoneff en studeerde in Parijs o.m. bij Preobrajaneska. Na de tweede wereldoorlog kwam Jan Rebel bij de Nederlandse Opera terecht en onge veer acht jaar geleden bij Scapino. Aan buitenlandse ervaring heeft deze kunstenaar geen gebrek: Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk Jan Rebel staat bij de Scapino-dansgroep voor de jeugd voor een moeilüke taak. Hij houdt van moderne experimenten en zijn streven is vooral gericht op een steeds stijgend niveau van het ballet in het algemeen. Het liefst zou hij zo min mogelijk con cessies aan het publiek willen doen en zoveel mogelijk abstraherend willen scheppen. Maar ja, het is nu eenmaal zo dat jonge kindreen meer waarde Een kijkje in de kleedkamer van de danseressen, waar het één chaos is van kofferskostuums, potten met crème en poeder, mascara en lippen stiften. (Foto L-D./Holvast) hechten aan het verhaal dan aan de bewegingen: zij zijn nog niet geheel rijp voor het abstracte ballet. Jan Re bel vertelde ons, dat het Scapino-ballet een eigen school met selectieklassen heeft. Uit deze selectieklassen gaan de geslaagde leerlingen naar de be roepsklasse. Hebben zij de opleiding, die allesbehalve gemakkelijk is, met succes gevolgd, dan treden zij met de dansgroep in het openbaar op. De dan sers en danseressen staan onder jaar contract en krijgen vaste salarissen. In de studio aan het Amsterdamse Hortusplein oefenen zij bijna dagelijks. Op zaterdag jl. bijvoorbeeld begon de training 's morgens om tien uur. Nau welijks drie uur later arriveerde het gezelschap in Leiden en na nog eens anderhalf uur kleden, schminken en repeteren kon men met de voorstelling beginnen. Daarna een rustig week einde? Geen sprake van! Er moesten op zondag nog twee voorstellingen in Mill (N.-Br.) worden gegeven en van daag één in Zeist. Den Haag komt deze week ook aan de beurt evenals zovele Ouderavond Leidsche Buitenschool Aan het begin van de ouderavond van de Leidse Buitenschool heette de directrice van het herstellingsoord de aanwezigen hartelijk welkom, speciaal de heer H. A. Vriend, lid van het be stuur van de vereniging en de leden van de Oudervereniging. In verband met de vrü lange agenda gaf ze dade lijk het woord aan mej. Meyerink, die als onderwerp voor haar causerie had gekozen: Beroepskeuze. Uitvoerig besprak zij hoe de opvoe ding van het kind gericht moet zijn op zijn latere plaats als volwassene in de maatschappij. En speciaal voor de school betekent dit dat de mogelijk heden en de gaven van het kind zoveel mogelijk tot ontwikkeling moeten wor den gebracht. Daarmee gepaard gaat het tot volle ontplooiing brengen van die eigenschappen, welke van hem als volwaardig lid in de arbeidsgemeen schap worden verwacht, verantwoor delijkheidsbesef, teamgeest enz. en al datgene wat het kind maakt tot mens. Vervolgens werd stilgestaan bij de overstelpende hoeveelheid beroepen in de tegenwoordige tijd en de voorlich ting op dit gebied. De directrice van de school ging op één en ander in verband met het spe ciale karakter van de Buitenschool en haar bevolking nog nader in en behan delde enige schoolproblemen. Na de pauze draaide de heer Lancel een film over het blindenwezen, waarbij hij enige toelichting gaf. I Van de gelegenheid tot persoonlijk contact met de onderwijzers werd een druk gebruik gemaakt. andere plaatsen in ons land. Gemid deld 150 voorstellingen per jaar. En zo gaat het maar dag in dag uit. Dansen en reizen, reizen en dansen. Ieder jaar wordt er een nieuw pro gramma samengesteld. Telkens weer nieuwe balletten, die ingestudeerd moe ten worden. Decors en kostuums? Die worden op eigen ateliers vervaardigd, zo verzekerde ons de balletmeester. Er is ook een vaste staf technisch perso neel, die beslist niet gemist kan wor den. Het is één groot team, dat hard, heel hard moet werken. Het spreekt vanzelf, dat de uitgaven van Scapino bijzonder groot zün. Ge lukkig krijgt ook dit balletgezelschap subsidies zowel van het Rijk als van de gemeente Amsterdam. Men zou er niet buiten kunnen! Een veelbelovende solodanseres bij het Scapino-ballet is ongetwijfeld de lyrische Marianne Sar- stadt. Dit 18-jarige meisje, dat enkele jaren geleden bijna in aanmerking is gekomen om de rol van Anne Frank in de gelijknamige film te spelen, paart aan een goede techniek opvallende mi mische gaven. Marianne begon haar dansopleiding al op 7-jarige leeftijd en kwam later in de selectie- en beroeps klassen van de Scapino-balletschool. Het vorige seizoen danste zij voor het eerst solistische rollen. Wü zagen haar in de kleedkamer en later achter op het toneel, een vrolijk en bU-de-hand kind ,dat geen spoor van nervositeit toont en neuriënd over de gangen van de Stadsgehoorzaal loopt. St.-Nicolaaswandeltochten De traditionele Sint Nicolaas-wandel- tochen, die zaterdagmiddag te Leiden, Alphen aan den Rijn, en Noordwijk on der auspiciën van de Wandelkring Lei den zijn gehouden, mochten ook nu weer veel succes hebben. Te Leiden startten vanuit de Romanuszaal aan de Mare ruim 200, merendeels jeugdige, deelnemers*sters) om via een prachtige parcours, dat over afstanden van 10 en 15 km was uitgelegd, de Leidse Sint Ni- colaastocht, die voor de vierde maal werd georganiseerd, te volbengen. In de Romanuszaal teruggekeerd, wachtte de jeugdige deelneemstertjes een grote ver rassing. Sint Nicolaas, vergezeld van een zijner zwarte knechten, blee^persoonlijk in de zaal aanwezig te zijn^en schonk allen, die aan de tocht hadcten deelge nomen, een fraaie medaille, waarop de bekende stoomboot uit Spanje, met de Sint en zijn knecht aan boord, stond af gebeeld. De deelnemende groepen mochten een fraaie legpenning, voorzien van dezelfde afbeelding in ontvangst nemen. Het was een zeer aardig moment, toen allen op verzoek van de Sint een „Lang zullen ze leven" zongen ter gelegenheid van de verloving van het W.K.L.-bestuurslid Kees Vërstraaten met mej. Ria van Ge- meren. Te Leiden namen deel de groepen van „Ons Genoegen" uit Hillegom, „De Rip pers" uit Rijpwetering, „De Fliereflui ters" uit Leiden, „Zwieten" uit Zoeter- woude, „Sparta I en II uit Leiderdorp en ,,'t Zwaantje" uit Zoeterwoude. Zij, die de tocht reeds in vorige jaren volbrachten, ontvingen nog een resp. cijfer ter bevestiging op het draaglint van de reeds verworven medaille. Openbare les lector dr. J. H. M. M. Loenen Dinsdag 1 december om 4 uur hoopt dr. J. H. M. M. Loenen, benoemd tot lector in de wijsbegeerte in de facul teit der letteren en wijsbegeerte, zijn ambt openlijk te aanvaarden door het uitspreken van een openbare les in het Groot Auditorium. ACADEMISCHE EXAMENS Aan de Leidse Universiteit is ge slaagd voor het kand. ex. Engelse taai en letterkunde de heer D. van den Berg, te Oegstgeest. BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN GEBOREN Tonia, dr. van W. A. Roos en H. W. Owel; Christina Gerardina, dr. van C. A. C. Verheijden en M. G. M. Lambert; Ro nald Johannes ,zn. van J. B. Kest en H. W. Blote; Helena Judith, dr. van M. A. Bronk en H. P. van der Klaauw; Leo- nardus, zn. van L. van der Spek en A. P. A. van Rosmalen; Petronella Christina Susanna, dr. van P. Vermeulen en J. J. van doe Poll; Johanna Wilhelmina. dr. van W. Rijnsburger en W. J. Keij: Salo mon, zn. van S. Mulder en P. van Gelder. GETROUWD C. W. le Rlitte en J. Mettrop. OVERLEDEN A. P. Homan, 52 Jr., man; K. Pllle, 73 Jr., man; W. D. van Dam, 70 Jr., man. Dank zij deze toelage kunnen Dorus en Marie hun bedrijfje op gang houden en hebben zij Sophie, de werkster, en het dienstmeisje Trees, een 21-jarig meisje van gegoede afkomst, dat na het overlijden van haar ouders gedwon gen werd in haar eigen onderhoud te voorzien, in dienst. De enige, die wat afwisseling brengt in de dagelijkse sleur, is Gijs, de postbode, die al meer dan 10 jaar .vaste verkering" heeft met Sophie en een hartstochtelijke duivenhouder is. Van trouwen is nog steeds niets gekomen, omdat Gijs geen afstand kan doen van zijn „lieve dier tjes" en Sophie dit als huwelijksvoor waarde heeft gesteld. Op zekere dag neemt Julia, een jong en mondain meisje, haar intrek in het pension, doch wordt op de voet gevolgd door Henk, student in de rechten, met wie zij de verloving heeft verbroken, om dat zij in Amsterdam kennis heeft ge maakt met een rijke Amerikaan, op wie zij verliefd is geworden, althans op diens rijkdom. Henk tracht haar terug te winnen, maar zij blijft, omdat de Amerikaan verteld heeft, dat hij in dit pension voor enige dagen zijn in trek zal nemen en zij hem dus wil ver rassen. Dorus stormt binnen met een brief van zijn broer Louis, waarin deze schrijft, dat hij na 15 jaar weer in Hol land is, op weg is om met zijn nichtje Louise, nu 12 jaar oud, kennis te ko men maken en enige dagen blijft loge ren. Julia is opgetogen, doch voor Dorus en Marie dreigt er een cata strofe. Zij hebben immers geen doch ter en doen elkaar nu de heftigste ver wijten over het bedrog. Tot Marie op het idee komt om Trees, die er nogal jong uitziet voor haar leeftijd, voor hun dochter te laten doorgaan. Trees, die altijd graag aan het toneel had gewild, stemt er in toe en wordt dan „de baby van 1000 weken". Alles gaat goed tot Sophie, uit voor zorg tijdelijk ontslagen, terugkeert voor een vergeten paraplu en Trees Louiseop de knie van haar „oom" aantreft. Oom Louis komt dan achter de waarheid en enige heftige acenes volgen, waaraan echter weer een einde komt ,als blijktdat Dorus zich niet langer meer door Marie laat ringelo ren, Trees en Louis, zonder het te wil len bekennen, verliefd op elkaar zijn geworden en Julia zich met Henk ver zoent. Als Julia met Henk elkaar liefkozen, wordt het ook Sophie te machtig. Zij rent het terras op, in de armen van Gijs, die eindelijk zijn duiven heeft ver kocht teneinde Sophie „het hele hok" te kunnen aanbieden. Het stuk was zeer komisch en be vatte vele geestige dialogen. Dat „Het Nieuwe Toneel" er in is geslaagd de toeschouwers te doen schaterlachen, getuigt van het feit, dat alle rollen, zonder uitzondering, in goede handen waren en dat men zich, onder de regie van J. Sleijser, terdege in de klucht had ingeleefd. Vissen verkezen de (onvrijwillige) vrijheid Een aquariumliefhebber in de Gorte straat meende zaterdagmorgen zijn visjes een plezier te moeten doen door de bak een beetje op te warmen. Hij plaatste daartoe onder de bak een oliepitje. Zün nobele streven werd ech ter niet beloond, want plotseling stond het aquarium in brand, dat wil zeggen de houten opstanden en bodem. Een passerende postbode poogde prompt het vuur te blussen en slaagde daar ook in. Helaas was door de hitte de glazen bak al gebarsten en stroomde het water met de visjes over de vloer. De brandweer, die spoedig arriveerde, verrichtte de nablussing. Er ontstond zodoende vrywel uitsluitend enige wa terschade. Over de toestand van de visjes, die, zü het gedwongen, de vrij heid verkozen, is niets bekend. VERLENGING SLUITINGSUUR EN VRIJSTELLING HALVEDAGSLITTIN'G TIJDENS z.g. LICHTWEEK. Burgemeester en Wethouders van Lelden brengen ter openbare kennis, dat op de Secretarie dier gemeente, kamer 125, ls Raad dier gemeente van 16 november 1959, waarbij voor de periode van 28 no vember tot en met 4 december 1959 vrij stelling ls verleend van: 1. de verboden, vervat ln de artikelen 2, sub c, en 8, sub c, der Winkelsluitings wet 1951 tot 21.30 uur; 2. het verbod, vervat ln artikel 4, lid 1, van de Verordening op de Winkelslui ting 1953 I (verplichte halvedagslul- tlng). Burgemeester en Wethouders van Lelden brengen ter openbare kennis, dat het Steenschuur, voor zover gelegen tussen de Groenebrug en de Nleuwsteegbrug. van 23 november tot en met 7 december 1959 zal zijn afgesloten voor alle scheepvaart verkeer.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 3