Uitblijven financiële verhouding rijk en gemeenten ernstig betreurd! PROF. DR. A. G. BROM ONTVING EREDOCTORAAT VAN LEUVEN Recept voor recepties Leiden raakt achterop door het uitblijven van fiat op plannen Voor grondvesting succesvolle afdeling hartgeneeskunde Opgericht 1 maart 1860 Woensdag 18 november 1959 Tweede blad no. 29902 Leidse raad in begrotingszitting bijeen De heer C. J. Piena, fractie-voorzitter van de P.v.d.A., heeft hedenmiddag in de Leidse raad de algemene beschou wingen over de begroting voor het jaar 1960 geopend. Onze fractie, aldus de heer Piena, be treurt het, dat bij de samenstelling van deze begroting weer moest worden uit gegaan van de thans nog heersende on zekere financiële verhouding tussen het Rjjk en de Gemeenten. C. J. PIENA worden in realisering plannen geremd. Hoewel het ogenschijnlijk weinig zin heef, vooruitlopende op de openbare be handeling in de Tweede Kamer van „de financiële verhoudingswet-1959", in een raadsvergadering daarover te spreken, heeft de memorie van toelichting op het wetsontwerp ons in het algemeen zeer teleurgesteld. Wij zijn van mening, al dus de heer Piena. dat de voorgestelde regeling onvoldoende perspectief biedt, zij lijkt te statisch van karakter. Onvol doende wordt rekening gehouden met de nog steeds aan veranderingen en uit breidingen onderhevig zijnde taak van de gemeenten. De omstandigheid, dat in tal van ge meenten nog vele, kostenvergende maatregelen getroffen moeten worden om een voorzieningspeil te verkrijgen, dat algemeen als noodzakelijk en re delijk wordt erkend, leidt tot de con clusie, dat een in de uitkomsten betere en meer rechtvaardige regeling van de financiële verhouding tussen het Rijk en de Gemeenten slechts moge lijk zal zijn door „meer geld" voor de gemeenten beschikbaar te stellen. Er is in deze raad en ook elders door vele sprekers terecht gewezen op aan tasting van de gemeentelijke zelfstan digheid door de bestaande regeling. Het nu voorgestelde systeem voor de aanvullende bijdragen maakt, aldus spr. de indruk de gemeentelijke zelfstandig- heid nog ernstiger aan te tasten dan de bestaande regeling reeds doet. Onze fractie maakt zich over deze gang van zaken, ook al laat het zich aanzien dat onze gemeente door de nieu- we regeling een hogere uitkering zal krijgen, ernstig ongerust, temeer omdat op de aanvrage van een verhoging van de subjectieve uitkering over het begro tingsjaar 1959 door de minister nog steeds geen beslissing is genomen. Het wordt, aldus de heer Piena, hoog tijd, dat het wetsontwerp in behandeling komt, zodat „aan het gesol met de be langen der gemeenten een einde wordt gemaakt". De politiek van de PvdA is daarbij gericht op: a. verhoging van het aandeelpercen tage in de rijksbelastingen, b: verbete ring van de doeluitkeringen, c. verlen ging van de schaal, zodat het maximum bedrag per inwoner belangrijk hoger komt te liggen dan f50,en d. invoe ring van een limiet- en garantieregeling zoals door de commissie-Oud is voorge steld. Spreker betreurde het, dat in het wets ontwerp geen rekening is gehouden met het element kosten, verbonden aan de vervulling van de centrumfunctie. Over dit, vooral ook voor Leiden zo belang rijk vraagstuk, wordt geen woord gespro ken. Niettemin is dit „element" voor onze stad zeer urgent. TRAGE GANG VAN ZAKEN Het is duidelijk, dat indien de Wet on gewijzigd aangenomen zou worden en er geen duidelijke uitspraak komt be treffende de centrumfunctie, onze ge meente, aldus spreker, voor financiële consequenties komt te staan, die de ontwikkeling tot een goed functione rende centrumgemeente ernstig in ge vaar brengt en de ontplooiing daartoe voor een groot aantal jaren zal ver tragen. Dan zal inderdaad een eigen, individuele ontwikkeling van onze stad steeds meer onmogelijk worden. Plannen zoals de bouw van een schouwburg, veemarkt, zweminrichtin gen, bibliotheek, het wegenschema, structuurplan enz., alle noodzakelijke investeringen voor een zich in ontwik keling zijnde stad, zullen dan voor- lopig plannen blijven. Maar al te vaak hoort men opmerkin gen, dat het gemeentebestuur een uit stekende plannenmaker is, doch dat er in de praktijk zo weinig van terecht komt. Men vergeet daarbij echter dat Plannen maken is vooruitzien en geen verwijt kan inhouden aan het adres van net gemeentebestuur, maar dat realise- hng van de gemaakte plannen afhanke- 'Uk is van de medewerking van hogere organen. LEIDEN RAAKT ACHTEROP Onze fractie, aldus spreker, betreurt in hoge mate de trage gang van za ken. Door het uitblijven van beslissin gen der hogere organen, dreigt Leiden in vele opzichten ten achter te ge raken. Onze Universiteit breidt zich dynamisch uit en zal zich in versneld tempo verder uitbreiden. Tientallen miljoenen zijn daarmede gemoeid. Maar als gemeente bezitten wij geen behoorlijke schouwburg om activiteiten op wetenschappelijk en cultureel ter rein te kunnen opvangen. Voor de meest elementaire behoeften van de mens naar recreatie is geen geld be schikbaar en de vrees is niet onge grond, dat de uitvoering van de plan nen voor de zwembaden op de lange baan geschoven zal worden. In het voornemen van de regering om het aantal woningwetwoningen van 40.000 tot 37.500 terug te brengen, ziet spreker een trieste en eigenaardige vorm van waakzaamheid. Tenslotte deelde de heer Piena mede, dat zijn fractie het College wil steunen in zijn pogingen om de vele moeilijk heden op te lossen. Dit wil niet zeggen, dat wij niet kritisch blijven staan te genover de voorstellen welke ons zullen bereiken. De fractie van de Partij van de Arbeid heeft haar eigen mening over het gemeentelijk beleid en zal daarvan getuigen waar dit nodig en wenselijk is, ook dan waneer door maatregelen van hogerhand verworvenheden verloren dreigen te gaan. TELEURSTELLEND EN ONTMOEDIGEND De heer P. S. Harmsen, fractie-voor zitter van de Prot. Chr. Groepering in de raad, die als tweede spreker het woord voerde, achtte het eveneens bijzonder teleurstellend dat nog steeds geen wet tot stand is gekomen, die de financiële verhouding tussen het Rjjk en de Gemeenten regelt. Teleurstellend lend en ontmoedigend, want sinds de indiening van het ontwerp door het Interim-Kabinet is er eigenlijk nog niet veel gebeurd, dan alleen dit, dat het ontwerp druk besproken is door allen, die er ten nauwste bjj betrok ken zijn, maar er vrijwel geen invloed op kunnen uitoefenen. Gelukkig heeft de Tweede-Kamer bij de behandeling van de Begroting van Binnenlandse Zaken de gelegenheid aangegrepen om de minister nog eens op de urgentie van deze aangelegenheid te wijzen. Na vastgesteld te hebben, dat, al thans de gemeente Leiden, niet be schuldigd kan worden van overbeste- ding en een onverantwoord grote vlot- P. S. HARMSEN teleurstellend en ontmoedigend tende schuld, sprak de heer Harmsen de hoop uit, dat de ontwikkeling op de kapitaalmarkt zodanig zal zijn, dat een grotere vrijheid dan thans het geval is, aan de gemeentebesturen kan worden verleend. Als de gemeenten er zich maar van bewust zijn, dat. aldus spre ker, dat het zelfregelen ook van hun kapitaalspolitiek met zelfbeperking ge paard dient te gaan, dan is wellicht de tijd niet ver meer, dat de algemene be schouwingen in optimistische toon kun nen worden gesteld. Eén aspect van het wetsontwerp tot regeling van de financiële verhouding tussen Rijk en gemeenten, n.l. de voor uitkeringen ten behoeve van het onder wijs, bracht spreker hierna ter sprake. Het is gebleken, dat de uitkeringen ingevolge de Kleuteronderwijswet ten enenmale onvoldoende zijn en dat in Leiden de werkelijke uitgaven vele tientallen procenten hoger liggen dan de Rijksnormen. Dat dit met name voor de besturen van de bijzondere kleuter scholen moeilijkheden oplevrt ligt vol gens spreker voor de hand, omdat ze pas enkele jaren later in het bezit ko men van de hun toegestane overschrij- EIC betrok nieuw gebouw in Leitlen-ZW Sinds de oprichting in mei 1932 is de Eerste Leidse Inkoop Centrale gevestigd geweest aan de Utrechtse Veer 2. Maar het was in dat drie verdiepingen hoge gebouw vrijwel onmogelijk economisch verantwoord te werken. Ook het gebrek aan ruimte werd steeds nijpender. Gis termiddag is aan deze noodtoestand een einde gekomen, toen de Leidse wethou der van Bedrijven jnr. J. Drijber, de nieuwe kantoren (250 m2) en het ma gazijn (750 m2) aan de Kuipers Riet- bergstraat 1 achter het Vijf Meiplein officieel opende. In deze magazijn- rumte zijn de goederen systematisch op gesteld, zodat uiterst rationeel gewerkt kan worden. Wellicht zal het nu ook mogelijk zijn het aantal leden van de E.L.I.C. 23 kruideniers uit Leiden, Voorschoten en Oegstgeest uit te breiden. Tot nu toe zag men daar geen kans toe. Geen wonder, dat er gisteren een juichstemming heerste in het gebouw in Leiden-zuidwest ,waar vele genodigden zich verzameld hadden om die opening bij te wonen. Zij werden verwelkomd door de voorzitter van de E.L.I.C., de heer H. Stikkelorum. De voorzitter van de bouwcommissie, de heer H. v. d. Vos, droeg daarna het gebouw, een schepping van het Leidse Architectenbureau D. L. Landman, over aan het bestuur. Na de opening door wethouder Drjjber, voerde de heer P. Renkema, directeur van het Nederlandse Sperwer Verbond, waarbij ook de E.L.I.C. is aangesloten, nog het woord. Een rondgang door het gebouw volgde en tenslotte een receptie. dingsvergoeding. Is het juist, dat de ge meentebesturen de zg. bedragen per leerling op een hoger bedrag kunnen vaststellen, dan dat deze bedragen vol gens de vooruitkeringen zouden moeten zijn?, aldus vroeg spreker. SANERING OUDE STADSGEDEELTEN Tenslotte schonk de heer Harmsen aandacht aan de sanering van oude stadsgedeelten. Van tijd tot tijd komen er voorstellen in de raad tot aankoop van in saneringsgebied gelegen wonin gen. Is dit niet een beetje „kruimel werk"? Zou het niet mogelijk zijn, aldus spreker, om binnen het raam van de fi nanciële mogelijkheden een wijk of een deel daarvan te saneren? Het ene jaar na het andere verstrijkt, af en toe ko pen we een paar huisjes, maar van be wuste sanering is nog steeds geen sprake. Het kan toch zo niet in lengte van dagen doorgaan? Het vraagstuk van de woningbouw is hierbij ten nauwste be trokken. Aan het einde van zijn beschouwin gen ovct de thans ingediende begroting vroeg de heer Harmsen of het ook mo gelijk is, dat er in de particuliere sec tor wat meer gebeurt, dan tot nu toe het gevai is geweest. Vervolgens was het woord aan de fractie-voorzitter van de K.V.P., de heer P. C. A. ten Broek. Leids hoogleraar geëerd in België Mgr. Van Waeyenbergh, rector-magnificus van de Leuvense Uni versiteit heeft gistermiddag in aanwezigheid van Prins Alexander in de promotiezaal van de Universiteit van Leuven de bul en de ver sierselen van het eredoctoraat in de geneeskunde uitgereikt aan de cardiologen prof. dr. A. G. Brom uit Leiden en prof. Robert Gross uit Boston. De academische zitting werd voorts o.a. bijgewoond door enkele ministers, de ambassadeur van Nederland te Brussel, Teixeira de Mattos, de gouverneur van Limburg, de burgemeester van Leuven, familieleden en vrienden van de nieuwe doctors en vertegenwoor digers van de andere Belgische universiteiten. Schets der verdiensten Na Prins Alexander verwelkomd te hebben schetste mgr. Van Waeyenbergh de verdiensten van beide geleerden, die, aldus spreker, de aandacht van de we reld op zich hebben gevestigd door de weldaden die hun bekwaamheid en hun wetenschap overvloedig aan de lijdende medemensen hebben uitgedeeld. Zich in het Engels tot de Amerikaanse geleer de richtend, herinnerde mgr. Van Waeyenbergh eraan, dat Prins Alexan der door prof. Gross in het kinderzie kenhuis van Boston met succes geope reerd werd en dat daar sindsdien, dank zij Koning Leopold en Prinses Liliane reeds verscheidene Belgische kinderen werden opgenomen. Verder wees spre ker op de medewerking die de Leuvense Universiteit van prof. Gross heeft onder vonden, o.a. bij het bezoek van een groep van demedische staf der Leuvense Uni versiteit aan Boston. Zich in he tNederlands tot prof. Brom wendend, herinnerde de rector magni ficus er aan, dat de Leidse hoogleraar aan de Leuvense Alma Mater, waar hij gasthoogleraar is, een ploeg jonge des kundigen op het gebied van de hart- chirurgie heeft opgeleid, die thans met behulp van een kunsthart zelf durven optreden en met succes. Zonder deze beide geleerden, zo besloot spreker, zou Prof. Brom en echtgenote in gezel schap van Prins Alexander na uit reiking van de versierselen van het ere-doctoraat. de Leuvense Universiteit niet over zo'n succesvolle afdeling voor hartgenees kunde beschikken. Nadat prof. Van Campenhout en prof. Joossens, resp. in het Engels en het Ne derlands, de gronden hadden uiteengezet waarop de toekenning van het eredocto raat berust, reikte mgr. Van Waeyen bergh onder applaus van de aanwezigen het diploma uit, en bevestigde hjj de cappa, het symbool van de verleende waardigheid, op de toga's der beide ge leerden. Zowel prof. Gross als prof. Brom spraken daarna een kort dank woord uit. Gisteravond werd in het kasteel Aren- berg ter ere van de beide geleerden een diner aangeboden waaraan ook Koning Leopold, Prinses Liliane en Prins Alexander aanzaten. Ambtsaanvaarding prof. dr. L. de Klerk Op vrijdag 27 november om 4 uur hoopt prof. dr. L. de Klerk, benoemd tot buitengewoon hoogleraar in de op voedkunde in de faculteit deT letteren en wijsbegeerte, zijn ambt openlijk te aanvaarden door het uitspreken van een rede in het Groot Auditorium. H. Valentgoed 40 jaar bij Invoerrechten en Accijnzen Onder grote belangstelling is het 40 jarig jubileum van de heer H. Valent goed, commies ten kantore der Invoer rechten en Accijnzen, gevierd. Hierbij waren o.m. namens de directeur van 's Rijks Belastingen de Hoofdinspecteur, de heer Bouma. de rijksontvangers de heren Foppen, Bouman en Haast en de oud-ontvanger jhr. J. van Buttingha Weekers. In de feestelijk ingerichte Inspectie kamer werd de jubilaris, zijn echtge note en zoon ontvangen. Als Hoofd van Dienst sprak de ontvanger der In voerrechten en Accijnzen, de heer Ho- gendorp. Hij memoreerde de loopbaan van de jubilaris, die van klerk opge klommen is tot commies tevens chef de Bureau van het kantoor. Hieruit blijkt wel, dat de jubilaris beschikt over grote organisatorische kwaliteiten en mensenkennis. De com- mies-tit. J. Blankewaard sprak over de prettige verhoudingen die er gegroeid waren tussen de jubilaris en het ove rige personeel. De hoofdinspecteur-tit. ae heer L. Bodde Bouman sprak als hoofd van de inspectie namens de ge hele inspectie en tekende de jubilaris als een knap organisator waarmede het prettig is samen te werken. De Verificateur, de heer v. Diggelen prees de heer Valentgoed om de prettige en nuttige contacten tussen de douanedienst en het ontvangkantoor. De heer Th. T. ter Hooven meende dat vooral de eenvoud en de beschei denheid van de jubilaris op dit jubile um als de grootste deugd naar voren moesten worden gebracht. Hij sprak tevens namens de personeelsvereniging De Sleutelring". De Alg. Bond van Ambtenaren was vertegenwoordigd door twee bestuurs leden. Namens deze bond sprak de heer Dantuma. die een boekenbon overhan digde. De vroegere ontvanger van het kantoor, de heer Bouman, prees voor al de kalmte en de rust van de jubila ris, waardoor vele verschillen werden opgelost. Tenslotte voerde de voorzitter van de jubileumcommissie het woord. Na de gelukwensen overhandigde hij na mens het gehele personeel van het ge bouw Langebrug 20 een projector. In welgekozen woorden dankte de jubilaris voor de grote belangstelling en voor de geschenken. Na afloop van dit officiële gedeelte was er gelegenheid de heer Valentgoed geluk te wensen. Onder hen. die hier van gebruik maakten zagen wij o.a. ae hoofdinspecteur, de heer B. S. A. Klop en de hoofd inspeoteur-tit., de heer J. Lubbers. Onenigheid in leiding „d'Oprechte Amateur" De voorzitter van de afdeling Leiden van de Stichting „d'Oprechte amateur", de heer Loek Stevens heeft zijn functie neergelegd evenals de penningmeester, de heer J. Smit. Ook mevrouw L. Stevens-Ridderhof. die permanent jurylid was, zal in het vervolg haar medewerking aan het werk der stichting niet meer verlenen. Zij hebben bedankt omdat zij zich niet langer met het beleid van de hoofd leiding in Hilversum kunnen verenigen. ACADEMISCHE EXAMENS Geslaagd voor het notarieel examen 2e gedeelte (oude stijl) de heren mr. J. H. Westra van Holte (Bilthoven) en H. Windhorst (Boskoop); doct.ex. geologie de heer H. Henkes (Leiden), doct.ex. wiskunde de heer H. van Berne (Leiden) doct.ex. natuurkunde mej. O. P. van Wier iDen Haag), kand.ex. F wis- en natuurkunde de heren W. M. Loenen (Leiden) en A. Koorevaar (Oegstgeest), kand.ex. F' wis- en natuurkunde de heer G. M. J. van Kempen (Leiden), kand. ex. D' wis- en natuurkunde de heer H. E. Sweers (Leiden), kand.ex. I wis- en natuurkunde de heer H. H. L. Pröpper (Leiden) E.H.B.O.-wedstrijden: Vaardigheidspeil hoger Gisteravond werden in het Loge- gebouw aan het Steenschuur onder aus piciën van de EHBO-Raad de jaarlijkse EHBO-wedstrijden gehouden voor alle bij deze Raad aangesloten EHBO-ver- enigingen. De voorzitter, de heer L. H. Piek, heette de talrijke aanwezigen wel kom, in het bijzonder de doktoren, die zich wederom bereid hadden verklaard als leden van de jury te fungeren. Spre ker dankte allen, die tot het welslagen van deze wedstrijden hadden meege werkt, in het bijzonder dokter J. G. Ba zuin voor de samenstelling en uitwer king van de opgaven. Hierna kregen, zowel in de senioren-, als in de juniorenafdeling, de wedstrijd- ploegen (elk bestaande uit een leider (ster) en twee helpers(sters) ruim schoots de gelegenheid om te demon streren hoe op de meest doelmatige wijze eerste hulp aan een tweetal slachtoffers moet worden verleend. Er werd over het algemeen bijzonder goed gewerkt en na afloop maakte dokter Bazuin, tijdens zijn resumé van de ver richte prestaties, dan ook bekend, dat de jury's van oordeel waren, dat het ge middelde vaardigheidspeil weer hoger lag dan vorig jaar. Na bekendmaking van de uitslagen en de gebruikelijke prijs uitreiking, sloot de voorzitter met een kort woord deze succesvolle EHBO- avond. De uitslagen luiden: Afdeling senioren (max. aantal pun ten 205) Leider (max. aantal punten 70): Wisselbeker en 1ste pr. (medaille): Kon. Ned. Ver. afd. Leiden (147 pnt) Leidster: mej. J. Roman (63 pnt); 2e prijs (medaille). Ver. EHBO-Dienst (140 pnt) Leider: F. G. Doesburg Lannooy (54 pnt); 3de prijs (medaille): .Peerke Donders" (133 pnt) Leider: R. G. van Dam <61 pnt): Leidersprijs: mej. J. Roman (63 pnt); Netheidsprijs: Kon. Ned. Ver. afd. Leiden (9 pnt). De Kon. Ned. Ver. afd. Oegstgeest (129 pnt) lei der H. Sleet (49 pnt) en de Eerste Leid se EHBO-Brigade (103 pnt) leider J. Oosterhout (56 pnt), vielen buiten de prijzen. Afdeling Junioren (max. aantal pun ten 185) Leider (max. aantal punten 70) Wisselbeker en 1ste prijs (medaille: Kon. Ned. Ver afd. Leiden (147 pnt) Leidster: Mevr. J. v. d. Pluym (61 pnt); 2de prijs (medaille): „Peerke Donders" (133 pnt) Leider C. Juffermans (54 pnt); 3de prijs (medaille): Kon. Ned. Ver. afd. Oegstgeest (108 pnt) Leidster: mej. C. Hoogervorst (32 pnt); Leiders- prijs: mevr. J. v. d. Pluym (61 pnt); Netheidsprijs: Kon. Ned. Ver. afd. Lei den (9 pnt). Helaas moesten De Eerste Leidse EHBO-Brigade en de Ver. EHBO-Dienst, wegens ziekte van enige leden van de wedstrijdploegen, van de deelname in deze afdeling afzien. JEUGDRALLYE LEGER DES HEILS Onder leiding van de nieuwe divisie- jeugdsecretaris, kapitein A. de Heus, vindt donderdagavond in de korpszaal van het Leger des Heils een Jeugdrallye plaats. Medewerking wordt verleend door de padvinders (sters) groepen en de jeugd uit de clubhuizen van het Leidse korps. FILMAVOND EXPOGE Gisteravond werd in „De Harmonie" een bijeenkomst gehouden van de af deling Leiden van de Ver. van Ex-po litieke gevangenen uit de bezettingstijd. In zijn inleidend woord releveerde de voorzitter de heer L. Questroo, de met zoveel succes gevoerde donateursactie. Het programma, aangeboden door de directie van de Nationale Levensver- zekeringbank, van welke bank de direc teur van he bijkantoor Leiden, de heer J. A. Harteloh, aanwezig was, werd deze avond gevuld met de vertoning van drie films. w.o. een „Nationale traditie' welke wij onlangs uitvoerig bespraken Tijdens de begrotingszitting var de Leidse raad zal ook nog een voorste in behandeling komen inzake de ver hoging van de bedragen, die in 195C per leerling t.b.v. het lager onderwijs beschikbaar worden gesteld. OVER DE GOEDE TOON EN GLADSTONE VOORNAAM EN AANGENAAM 20 STUKS F U Verloving en huwelijk gaan meestal gepaard met een gezellige receptie. Weet U, dat zo'n receptie eigenlijk erg prettig en eenvoudig van opzet kan zijn? Als U thee, sherry en port schenkt is het voldoende. Grote hoeveelheden stoelen zijn ook niet nodig, iedereen blijft maar eventjes en vindt het dan prettig om hier en daar eens wat te babbelen. Het is een luchtig va-et-vient zonder (dit geldt voor de gasten) uitvoerige overal-handen- ge verij. Sigaretten moeten er natuurlijk ook zijn! De keus is eenvoudig: zet Gladstone neer! Want Gladstone is - met of zon der Silk Filter - een sigaret die ledereen voldoening schenkt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 3