Vier broers uit Katwijk aan Zee in Heemstede om het leven gekomen WEERBERICHT Auto reecl te water, vijfde broer kon zich nog redden Bouwmeesterring verleend aam de actrice Car© van Eyck STEVIGE STRAF IN HAGEN TEGEN EEN SS MOORDENAAR Nederlandse missie onder diepe indruk Suriname's ontwikkeling Behandeling van de geweigerde promotie commandant Groningen Opgericht 1 maart 1860 WOENSDAG 18 NOVEMBER 1959 No. 29902 LEIDSCH Directeur: E A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD Witte Singel l, Leiden Giro no o7055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Hendrik zag drama voor zijn ogen gebeuren Grote verslagenheid heerst er zowel in Katwijk aan Zee als in Katwijk aan den Rijn. Vier broers uit Katwijk aan Zee zijn gister avond voor de ogen van de vijfde, nadat hun auto in de Leidse Vaart in Heemstede was gereden, verdronken. Als een lopend vuurtje ging de onheilstijding door Katwijk: „de gebroeders Van Rijn hebben een ongeluk gehad. Vier zijn er verdronken". Grote verslagenheid in Katwijk Dirk, 36 jaar en IJsbrand 29 jaar, die beiden gehuwd zijn; Hendrik 22 jaar; Piet, 20 jaar en Bas, 15 jaar, hadden in Noord-Holland gewerkt op een land om bieten te rooien. Gisteravond waren zij onderweg naar huis en reden over de Leidse Vaart in Heemstede. Het was kwart voor zeven toen zij de zogenaam de Centenbrug naderden. De 29-jarige IJsbrand reed vermoedelijk over een steen en verloor de macht over het stuur. Daar, waar de weg langs het wa ter enigszins oploopt, gebeurde het. De wagen reed het water in. De broers slaagden er in de wagen te verlaten. Maar er was niemand om hen de hel pende hand te bieden. Gered De 22-jarige Hendrik slaagde erin de kant te bereiken. De vier anderen kon den vermoedelijk niet zwemmen en ver dronken voor de ogen van hun broer. Hendrik sloeg alarm en spoedig was de Heemsteedse politie ter plaatse, waarna Hendrik naar zyn woning werd over gebracht. Dreggen De politie was onmiddellijk met dreggen in de weer. Om tien uur wa ren de stoffelijke overschotten van IJsbrand, Piet en Bas opgehaald. Lange tijd werd nog gedregd naar het stoffelijke overschot van de oudste broer, Dirk. Laat in de avond moest met het dreggen worden gestaakt. Het had geen resultaat opgeleverd. De stoffelijke overschotten van de drie broers werden naar het Grote Gasthuis in Haarlem overgebracht. Onderhandelingen over luchtvaart uitgesteld Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft te Den Haag meegedeeld, dat bij een onderhoud dat de Nederlandse ambassadeur te Washington, dr. J. H. van Roijen, maandag in het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft gehad, is gebleken, dat de Amerikaanse regering bereid is in te stemmen met uitstel van de luchtvaartonderhandelingen. De Nederlandse regering heeft om uitstel verzocht in verband met de ziekte van mr. D. U. Stikker, die als hoofd van de onderhandelingsdelegatie is aangewezen. Vermoedelijk zullen de luchtvaart onderhandelingen nu in de loop van januari beginnen. Het tijdstip moet nog definitief worden vastgesteld, aldus de woordvoerder. Vrij zacht De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond Vrjj zacht weer met veranderlijke be wolking en plaatselijk enige regen. Ma tige tot krachtige wind tussen zuid en zuidoost. (Opgemaakt te 11.15 uur). 19 NOVEMBER Zon op: 8.05 uur; onder: 16.45 uur. Maan op: 20.14 uur: onder: 11.10 uur. Hoogwater te Katwijk te 5.22 en 17.32 u. Laagwater te 1.10 en 13.23 uur. Dit blad bestaat uit 16 pagina's De verlichting van de plek, waar het ongeluk gebeurde, bestaat uit een gaslantaarn. Of deze vrij schamele verlichting en het feit, dat de uitloper van de brug als bult in de rijweg ligt, de bestuurder van de wagen hebben misleid, is niet met enige zekerheid vast te stellen. Later bleek, dat ook een 14-jarige jongen getuige van het ongeval is ge weest. Deze heeft bewoners gewaar schuwd, die zich in allerijl in verbin ding stelden met de politie. De politie De auto is uit het water getakeld. Politie en brandweer dreggen naar stoffelijke overschotten. Met het dreggen naar het stoffelijke over schot van de oudste broer moest 's avonds worden gestaakt. zou in drie minuten ter plaatse zijn geweest. Naar wij nader vernemen neemt de politie aan, dat de auto met flinke snel heid heeft gereden. De wagen is waar schijnlijk eerst naar rechts gezwenkt, daarna in de berm beland en vervol gens, na enkele keren over de kop te zijn geslagen, te water geraakt. De 22-jarige Hendrik heeft het por tier geopend en de auto, gevolgd door zijn broers, verlaten. De verkeerssitua tie op de plek, waar het ongeluk ge beurde, is onoverzichtelijk. De verlich ting is slecht. In het gezin Van Rijn waren tien zoons en een dochter. Naar het stoffelijk overschot van de oudste verongelukte broer werd van morgen nog zonder resultaat gedregd. Onze oudste inwoner wordt 108 jaar Zondag a.s. hoopt de heer W. H. Kos- tering, wonende Delfgauwseweg 76 te Delft, 108 jaar te worden. De heer Kos- tering, die sinds kort de oudste inwo ner van ons land is, geniet, zijn hoge ouderdom in aanmerkng genomen, nog een goede gezodhed. De actrice Caro van Eyck is door mcj. G. Alingh Brugmans en de heer Cor van der Lugt Melsert aangewezen als nieuwe draagster van de Theo Mann-Bouwmeesterring. Wijlen mevrouw Else Mauhs, de laatste draagster, had in haar testament mej. Alingh Brugmans en de heer Van der Lugt Melsert aangewezen om te beslissen aan wie de ring zou worden toegekend. Onrust in China In de hoofdstad van Nationalistisch- China, Taipeh (op Formosa) melden de bladen een reeks ongeregeldheden en opstanden in communistisch-China. Het officiële centrale persbureau ver meldde vijf afzonderlijke opstanden waarbij twee communistische functiona rissen en 33 anti-communistische de monstranten zouden zijn gedood. Vol gens het persbureau werd in de pro vincies Kwangtoeng en Foekien gevoch ten. De meeste ongeregeldheden werden veroorzaakt door boeren die ontevreden waren over de onvoldoende voedselrant soenen in de communes. Het is bekend dat de nationalisten spionnen op het vasteland hebben en vroegere berichten over opstanden in communistisch-China en Tibet bleken juist te zijn. Het onafhankelijke China News be richtte dat enkele lagere functionarissen aan de opstanden deelnamen en dat het communesysteem „ernstige binnenland se moeilijkheden" in China heeft teweeg gebracht. V.N. bezorgd over Zuidwest-Afrika De Algemene Vergadering van de Ver. Naties heeft gisteren uiting ge geven aan haar ernstige bezorgheid over het Zuidafrikaanse bestuur over Zuidwest - Afrika. De desbetreffende resolutie werd aangenomen met 55 stemmen voor, vijf tegen en elf ont houdingen. Het bestuur wordt gevoerd, aldus de resolutie op een wijze die in toenemende mate in strijd is met het mandaat van de Volkenbond, de alge mene verklaring van de mensenrechten, de adviserende uitspraken van het In ternationale Gerechtshof en resoluties van de Algemene Vergadering. In de resolutie wordt de Zuidafrikaanse rege ring uitgenodigd onderhandelingen met de Verenigde Naties te beginnen met het doel Zuidwest-Afrika tot een beheerschapsgebied van de Ver. Naties te maken. De Algemene Vergadering nam voorts met 55 stemmen voor. vier tegen en zestien onthoudingen een resolutie aan waarin de aandacht van de leden- staten wordt gevestigd op de mogelijk heid eventuele geschillen over de toe passing van het internationale man daat op grond waarvan Zuidwest-Afri ka wordt bestuurd, voor te leggen aan het Internationale Gerechtshof te Den Haag. Voor het achtste achtereenvolgende jaar heeft de Algemene Vergadering een resolutie aangenomen waarin be zorgdheid wordt uitgedrukt over de ras senpolitiek van de Zuidafrikaanse rege ring. Voordat werd gestemd verliet de Zuidafrikaanse delegatie de vergadering. De uitslag van de stemming was: 62 voor drie tegen en zeven onthoudingen. Nederland behoorde tot de landen die zich hebben onthouden van stem- Gisteravond heeft mej. Alingh Brug mans aan de actrice, die verbonden is aan de toneelgroep „Theater" te Arn hem, mededeling gedaan van de toe kenning. Caro van Eyck verwerft met deze ring de hoogste onderscheiding, die aan een Nederlandse actrice te beurt kan vallen, zo staat in de brief van de voorzitter der onlangs opgerichte Else Mauhs-stichting, prof. mr. A. Pitlo. De ring werd in 1911 aan mevrouw Theo Mann-Bouwmeester geschonken bij haar 40-jarig toneeljubileum door een huldigingscomité uit de Amster damse burgerij, dat met deze ring de beste Nederlandse actrice wilde eren. Aan de schenking was de voorwaarde verbonden, dat de houdster de ring zou doorgeven aan een opvolgster, die z(j daartoe waardig achtte. In 1934 over handigde mevrouw Theo Mann-Bouw meester de ring aan Else Mauhs. Deze heeft zoals bekend bij haar leven niemand als haar opvolgster aange wezen. Zeer waarschijnlijk zal de ring aan Caro van Eyck worden uitgereikt in de Amsterdamse Stadsschouwburg. Wan neer dit zal gebeuren is nog niet vast gesteld. Caro van Eyck (gehuwd met H. S. Boekman, directeur van een filmonder neming en bekend oud-voetbalscheids rechter) was van 19361938 verbonden aan het Rotterdams Hofstadtoneel. Daarna achtereenvolgens aan het Resi dentietoneel, de Haagse Comedie, het ATG Amsterdam, Gezelschap „Theater", het RTG Rotterdam en aan het Arn hemse „Theater". Enkele van haar voornaamste rollen zyn „Jessica" in „De koopman van Venetië", „Ariel" in „De Storm", „Julia" in „Romeo en Julia", de „Co cotte" in het „Spel der vergissingen", „Goneril" in „King Lear", „Paulina" in „Winteravondsprookje", „Rafaël" in „Lucifer", „Eva" in „Adam in Bal lingschap", „Lavinia in „Rouw past Electra", „Antigone" (Sophocles), „Antigone" (Anouilh), „Eurydice" (Anouilh), „Warja" in „De Kersen tuin", „Nina" in „De Meeuw" (Tsje- chov) en „Anastasia" in het gelijkna mige stuk, waarmede Rika Hopper haar afscheidstournee maakte. Tweehonderd rondzwervende buitenlanders in laatste oorlogsdagen neergeschoten Levenslang tuchthuis voor „velclrecliter" (Van onze correspondent in Bonn) In het z.g. Arnsberger proces vielen gisteren te Hagen (in het Roergebied) zware straffen tegen een voormalige SS-er en een ex-leger kapitein, die verantwoor delijk worden geacht voor de moorden, die in 1945 in Arnsberg op 208 Russische en andere arbei ders, vrouwen en kinderen werden gepleegd. De voormalige SS-veldrechter Wolfgang Wetzling kreeg levens lang tuchthuis. De vroegere kapi tein Klönne werd tot zes jaar tuchthuis veroordeeld, de ex-SS-er Niesel kwam er met vrijspraak wegens gebrek aan bewijs af. In de laatste oorlogsdagen gaf de SS- generaal Kammler, die in Praag zelf moord heeft gepleegd, het bevel rond zwervende niet-Duitse arbeiders, vooral Russen, in het gebied ten oosten van het Roergebied te „decimeren". Dat bevel was rechtstreeks gericht tot Wetzling en als motivering diende dat deze arbeiders een potentieel gevaar voor de Duitse bevolking zouden kunnen vormen; 208 mannen, vrouwen en kinderen werden hiervan het slachtoffer. Ze werden in april 1945 door SS-ers koelbloedig neer geschoten, waarbij Niesel aanwezig was en Klönne, die niet tot de SS behoorde, als „belangstellend toeschouwer" toege keken had. Het staat vast dat Wetzling bij het doodschieten van tenminste 71 mensen als mededader heeft gehandeld. Hij heeft zich geen moment verzet tegen het bevel van Kammler. Integendeel, zo bleek tijdens het proces, Wetzling was het volkomen eens met het bevel. Klönne, spruit van een bekende indus triële familie uit het Roergebied, zou uit pure belangstelling aanwezig zijn ge weest bij de afschuwelijke moorden op de weerloze mensen en op een gegeven ogenblik zelf twee schoten op een Rus sische vrouw hebben gelost. Niesel. die wel degelijk meegemoord heeft, zou in de overtuiging hebben ge leefd, dat het inderdaad zoals Wetzling verklaarde, om plunderaars ging. Dit is de tweede maal dat in het z.g. Arnsberger proces een uitspraak wordt gedaan. De eerste keer werd Wetzling tot vijf en Klönne tot anderhalf jaar veroordeeld. Deze belachelijk lage straf fen werden door het Bondsgerechtshof te Karlsruhe op grond van een revisie door het openbaar ministerie teniet ge daan, waarna te Hagen het tweede pro ces volgde, waarbij de beide hoofdbe- klaagden nu dus heel wat zwaardere straffen hebben gekregen. Scherpe Indonesische kritiek op de Chinezen De Indonesische minister van Buiten landse Zaken, dr. Soebandrio, heeft gis teren op een persconferentie scherpe kritiek geleverd op de activiteit ten na dele van Indonesië door ingezetenen die afkomstig zijn uit de Chinese Volksre publiek. Hij verweet hun vooral de prijs van goud en buitenlandse deviezen, ondanks de geringe vraag, te hebben verhoogd wat nadelige gevolgen voor de Indone sische economie kan opleveren. „De Indonesische regering kan de be langen van de 88 miljoen Indonesiërs niet opofferen aan het voordeel van een kleine groep mensen". Hij hoopte ech ter een oplossing te vinden waarbij deze belangen beschermd worden zonder de Chinees-Indonesische belangen te scha den. Eerder op de dag had minister Soe bandrio een onderhoud met de Chinese ambassadeur in Djakarta over de recen te Indonesische maatregel waarbij Chi nese handelaren wordt verboden op het platteland te wonen. ming. Vóór stemden onder meer de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Groot-Bri'ttannië, Frankrijk en Por tugal! waren de tegenstemmers. Reeds diverse positieve resultaten Met een vertraging van elf uur zijn de leden van de Nederlandse industriële missie, die onder auspiciën van de drie centrale Nederlandse Werkgevers Verbonden gedurende de afgelopen negen dagen een bezoek aan Suriname hebben gebracht, vanmorgen om zeven uur met het KLM-vliegtuig op Schiphol teruggekeerd. De leden der missie zijn aldus de voorzitter der missie, de heer W. Bruynzeélzonder uitzondering diep onder de indruk van hetgeen in Suriname in de afgelopen jaren is bereikt. De heer Bruynzeel was van mening dat tal van factoren aanwezig zyn die op de totstandkoming van een gunstig industrieel klimaat van positieve invloed kunnen zijn. Zowel de natuurlijke rijk dommen en gesteldheid van het land als de stimulerende maatregelen van de overheid en de actieve geest van de be volking dragen hiertoe in belangrijke mate bij. De Nederlandse industriëlen, die thans Suriname hebben bezocht (en kele leden van de missie zullen ter in tensivering van gelegde contacten nog enkele dagen langer in Suriname ver blijven) zullen niet nalaten in woord en geschrift te getuigen over het vele dat in Suriname geschiedt. Op deze wijze zal het mogelijk zijn by te dragen tot de voorlichting over Suriname waaraan bij het Nederlandse volk in het algemeen en bij het bedrijfsleven in het bijzonder zulk een grote behoefte bestaat. Ook uit de boezem van de missie kwam duide lijk naar voren dat zulk een voorlichting met name wat betreft de economische problematiek dringend noodzakelijk is. De regering van Suriname heeft toe gezegd de economische voorlichting in Nederland zo spoedig mogelijk te ver beteren. Er zijn reeds diverse min of meer po sitieve resultaten van het bezoek, aldus de heer Bruynzeel. Enkele leden hebben verklaard dat zij zeker op grond van een voorlopig onderzoek mogelijkheden zien voor de vestiging van bedrijven in Suri name en dat zü dit onderzoek zullen voortzetten. Marinebasis in Europoort? Op een vraag of er iets bekend is over plannen voor een Marinebasis in Europoort, antwoorden B. en W n Rotterdam, dat er over een moge^ke vestiging enige voorlopige contacten ^met de Marine zün gelegd. De heer Bruynzeel zeide een rapport over de resultaten van de reis te zullen opstellen dat aan alle leden van de drie centrale Werkgeversverbonden zal wor den toegezonden. Adenauer verheugd over vriendelijke gezichten in Londen Volgens de Londense corres' pendent van de New York Times, Drew Middleton, die diplomatieke kringen aanhaalt, heeft Adenauer ermee ingestemd dat de toekomst van West-Berlijn op de komende topconferentie wordt besproken maar dan als onderdeel van het Duitse probleem als geheel. Ade nauer had zich eerst tegen bespre king van de Berlijnse kwestie op de topconferentie verzet, maar de kanselier deed de concessie nadat Macmillan had gezegd dat het in de huidige omstandigheden on realistisch zou zijn te verwachten dat men de kwestie omzeilt wan neer punten van wrijving tussen Oost en West wordt besproken. Dr. Adenauer beschouwt de vriende lijke ontvangst in Londen als de groot ste verrassing van zijn bezoek, aldus onze Londense correspondent. Uit de Duitse bladen had hij opgemaakt dat hü veel vijandelijkheid zou ontmoeten en onvriendelijke gezichten zou zien. Maar precies het tegenovergestelde was het geval: „mensen wuifden naar mij, zy heetten mij welkom in Engeland. Het was een zeer prettig gevoel". Dit ver klaarde Adenauer gisteravond aan het diner van de Engels-Duitse vereniging. Nadat Macmillan had gesproken drukte Adenauer hem onder toejuichingen van de 300 gasten warm de hand en ver klaarde hij, dat zij een zeer goed begin hadden gemaakt. Adenauer was ervan overtuigd dat de besprekingen tot een „voor ons allen bevredigend einde" zou den worden gebracht. Macmillan merkte op „hoe prachtig het was dat Duitsers en Engelsen thans deelgenoten zyn in het grote werk om de vrede en vrijheid in de wereld te bewaren en wij moeten, zo zei hij, verder kijken dan ons on middellijk politiek en economisch eigen belang en op eerzame wijze samenwer ken. Europa heeft zijn tragische lessen geleerd. De gasten juichten de beide re geringsleiders langdurig toe. Deze is de enig verantwoordelijke De centrale raad van beroep te IJtrecht behandelde het appèl van een kapitein-luitenant ter zee te Huisduinen (Den Helder) tegen de hem geweigerde promotie tot kapitein-ter-zee. De oorzaak van deze weigering was geglegen in het feit, dat de door hem destyds gecommandeerde onderzeebootjager „Groningen" op 29 mei 1957 op de Noordzee een visserskotter overvoer. Mede op grond van de uitspraak van de Marineraad had de minister van Defensie de eerder in het vooruitzicht gestelde promotie van de betrokken commandant geweigerd. Namens de kapitein-luitenant-ter- zee trad op mr. W. H. Vermeer, uit Amsterdam, die betoogde, dat de schuld van de scheepsramp te wijten was aan een ogenblik van verstandsverbijstering van de officier van de wacht. De om standigheden voor de vaart van het oorlogsschip waren zonder meer gun stig: er was een stille zee, weinig of geen wind, ruim zicht en geen obstakels in de vorm van ondiepten of zandban ken. De commandant had gemeend de zorg voor de veiligheid zonder vrees te kunnen toevertrouwen aan genoemde wacht-officier, die volgens getuigenissen van zijn vroegere commandanten, qua opleiding en ervaring, volkomen voor zijn taak berekend werd geacht. Deze officier had nagelaten om, zoals de in structies luiden, de commandant bij na dering van andere schepen te waar schuwen. Het ging, volgens hem. niet aan de commandant voor het incident aansprakelijk te stellen, althans diens promotiekansen af te snijden. Het standpunt van de minister werd verdedigd door de kapitein-luitenani- ter-zee F. A. Bouman. die o.m. betoog de, dat de enig volledig verantwoorde lijke persoon voor de gang van zaken aan boord van een schip de comman dant is, die derhalve mede-verantwoor delijk is voor de gedragingen van zijn ondergeschikten. Hij meende voorts, dat de capaciteiten van de wachtofficier niet van dien aard waren, dat hem zonder meer de wacht kon worden over gedragen. Pleiter concludeerde tot handhaving van het ministeriële stand punt. Uitspraak 8 december a.s.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 1