FLITSEN
Westduitse socialistische partij
trok een nieuwe wapenrusting aan
Nederlandse wetenschap ontbeert
te zeer nieuwe denkbeelden
Ka Vee Wee
Het aloude rood werd vervangen
door groen-blauw—Adenauer
krijgt het niet gemakkelijker
victory; £nct99
Peking besluit tot herverdeling
van liet grondbezit in Tibet
Verjaardagen:
geknipt om te
Goederentrein greep auto waarvan
de motor plotseling afsloeg
Gevaren dreigen voor ons land
bij te grote afhankelijkheid
van initiatieven elders
Gntif/ti/i/iine
Opgericht 1 maart 1860
Dinsdag 17 november 1959
Derde blad no. 29901
(Van onze correspondent in Bonn)
Na een vermoeiend driedaags debat hebben in Bad Godesberg 324
van de 340 afgevaardigden het nieuwe partijprogramma van de West
duitse sociaal-democratische partij, de SPD, aanvaard. Zonder al te
grote moeilijkheden en na een zeer handig tactisch spel van het partij
bestuur kwam het ontwerp met enkele kleine wijzigingen er door. De
SPD heeft, zoals partij-voorzitter Ollenhauer het aan het slot zei, nu
een nieuwe wapenuitrusting gekregen, waarmede zij de Bondsdagver
kiezingen van 1961 succesvoller dan in het recente verleden van de
Bondsrepubliek hoopt in te gaan.
Daarvoor was van het oude socialisti
sche rood in Bad Godesberg op de aan
plakbiljetten bijna niets meer te merken,
groen en blauw overheersten. En de
slagzin voor de kiezer luidde, alsof een
merkartikel werd aangeprezen: „Geh
mit der zeit, geh mit SPD" (Ga met de
tijd mee, neem de SPD).
Van arbeiderspartij
naar een volkspartij
Slechts 16 stemmen kantten zich tegen
het gehele ontwerppartijprogramma en
bij het debat over de belangrijkste on
derwerpen economie, bewapening,
sociale zaken, kerk hoorde men af en
toe wel eens een felle uiterst linkse
oppositie van leer trekken. Maar de be
kende partijleiders Ollenhauer, Wehner
en Erler lieten dergelijke discussies in
eindeloos gepraat doodlopen en wierpen
dan met vlammende, korte redevoerin
gen alle bezwaren over boord.
In grote lijnen is de opzet van het
partijbestuur dan ook volkomen gelukt.
Men heeft thans de beschikking over
een programma, waarmede men de boer
op kan. van een zuivere arbeiderspartij
heeft men waarschijnlijk de ommezwaai
gemaakt naar een volkspartij.. Van een
partij met uitgesproken marxistische
trekken, op het stuk van nationalisering
en dergelijke, is men gekomen tot een
partij met openheid naar de maatschap
pij, waarin de mens zich volledig in
vrijheid moet kunnen ontwikkelen.
Kortom, de SPD beschikt thans over
een programma, waarmede men thans
de in meerderheid in goede doen leven
de Westduitse burgers niet hoopt af te
schrikken. Men heeft zich daarbij aan
gepast aan de economische orde van dit
moment in de Bondsrepubliek. En men
tracht een nieuwe verhouding tot het
leger te scheppen, ja, men toonde zich
zelfs bereid tot overleg met de kerk.
Maar ook zaterdag en zondag bleek op
het SPD-partijcongres, dat het niet het
partijprogramma alleen is, dat in 1961
een verkiezingssucces zal moeten garan
deren. Was het vrijdag de Berlijnse
burgemeester Willy Brandt, die op de
voorgrond trad, zaterdag en zondag
waren het vooral Wehner en Erler, die
zich aanmeldden voor de eerste gele
deren van de partij.
Wehner rekende hard af met
de pacifisten
Wehner rekende onverwacht en hard
af met pacifisten en militaire tegenstan
ders in de partij, die niets moesten heb
ben van het aanvaarden van de lands
verdediging in het nieuwe programma.
De plaatsvervangende partijvoorzitter,
die zelf nooit soldaat was maar vroeger
communist is geweest, meende, dat men
de kiezer niet kan wijsmaken welvaart
te willen bieden, maar geen recht op
verdediging van het eigen land. Dienst
plicht en atoombewapening bleven even
wel voor Wehner en de partij taboe
Uit dit optreden concludeerde men
opnieuw, dat Herbert Wehner toch wel
gerekend kan worden tot de invloedrijk
ste leiders van de SPD, zoal niet de
meest invloedrijke man. Vooral uit zijn
handelwijze sprak de wil van de partij
leiding om nu eindelijk eens na de mis
lukkingen van 1949. 1953 en 1957 in 1961
de macht van de CDU, van Adenauer,
over te nemen. Daar voor deed men
water in de oude marxistische wijn.
een lichte sigaar voor ^Lmct.
Geen schrik der burgers
Wehner vooral maakte duidelijk, dat
hij, ex-communist, niet meer door wil
Advertentie
gaan voor „de schrik der burgers": .,Ik
was een van de meest radicalen en heb
daarvoor moeten betalen. Uit bloedige
ervaring wend ik mij tegen iedere aan
spraak op exclusiviteit van een partij.
Geloof een gebrandmerkte", aldus
Wehner. En eveneens uitermate duidelijk
zei de opkomende man Erler het: „Wij
willen de macht en tot de staatsmacht
behoort ook het leger", toen hij zich
kantte tegen de pacifisten in de partij.
Het is een modern geluid, dat op deze
wijze op het SPD-congres hoorbaar was.
Het geluid van een partijleiding, die,
met als basis een gemoderniseerd pro
gramma, met als middelen een handige
verkiezingspropaganda gelijk onlangs te
Bremen reeds tot veel succes leidde, en
met als kopstukken mannen van allure
als Brandt, Zinn. Kaisen, Brauer en
voor de linksgezinden Wehner. onge
twijfeld de komende twee jaar voor de
CDU een lastige tegenstander zal zijn.
Onmiskenbaar ook was, dat dit congres
de SPD waarlijk een nieuw en geen uit
sluitend rood, maar het burgerlijke
gr oen-blauwe jasje heeft gegeven.
Een partijprogramma namelijk, dat
vlees noch vis is, maar de gemiddelde
kiezer in elk geval niet behoeft af te
stoten. De grote succesvolle „Lander-
Fürsten", die in Berlijn, Hessen, Bremen
en Hamburg reeds zoveel winst boekten,
zullen met dit groen-blauw jasje ook de
twijfelaars, de zwevende kiezers moeten
overhalen. Brandt, Zinn, Kaisen en
Brauer kunnen dan ook voor Adenauer
en de zijnen met deze wapenuitrusting
gevaarlijke tegenstanders worden.
Geen betaling voor deelnemers aan opstand
Grote veebezitters mogen
eigendom nog behouden
De Chinese communisten hebben
besloten dat het thans tijd is om
tot herverdeling van het grond
bezit in Tibet over te gaan. aldus
blijkt uit het Pekingse Volksdag
blad van gisteren. Dit besluit werd
genomen door de commissie voor
Tibet van de Chinese communis
tische partij op een zitting die drie
en een halve week duurde en op
18 oktober eindigde. Het grootste
deel van de landerijen in Tibet is
thans het eigendom van feodale
heren en Lama-kloosters.
Volgens de commissie dienen de groot
grondbezitters, die niet hebben deelge
nomen aan de anti-Chinese opstand in
maart j.l. schadevergoeding te ontvan
gen voor de onteigende landerijen, maar
het land van de deelnemers aan de op
stand moet zonder betaling worden ont
eigend.
In de maanden sedert de opstand zijn
503 plattelandsverenigingen voor land
hervorming opgericht met meer dan
100.000 leden. Ook in andere kringen
heeft het streven naar landhervorming
steun gevonden, waaruit blijkt, dat de
tijd thans rijp is voor verwerkelijking
van plannen in deze richting, aldus het
communistische blad.
De commissie maakt onderscheid tus
sen landbouwgebieden en herdersgebie-
den. In de laatstgenoemde, waar onge
veer 300.000 van de 1.200.000 Tibetanen
wonen, is de belangrijkste taak, aldus de
commissie, opstand tegen te gaan, sla
vernij en dwangarbeid zonder loon af te
schaffen, de economie tot ontwikkeling
te brengen en de levensstandaard te ver
hogen.
Volgens waarnemers blijkt uit de
plannen voor de herdersgebieden, dat de
feodale heren en grote veebezitters voor
lopig hun eigendom mogen behouden.
De Pantsjen Lama, de communistisch
gezinde wereldlijke leider van Tibet,
heeft vorige maand in een toespraak te
Peking gezegd, dat in landbouwgebieden
met een bevolking van 400.000 personen
het eerste stadium van de democratische
hervorming is voltooid of bijna is vol
tooid. Er werden voorbereidingen getrof
fen voor landhervorming in de gebieden
waar de overige 500.000 mensen van de
landbouwende bevolking wonen.
JONKER
FOTO TOE STEL
ZEGT r
(en... om foto-artikelen te geven!)
Bestuurder gedoodmoeder zwaargewond
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Terwijl een kapelaan een zwaargewonde vrouw toesprak, die in het
wrak van een auto zat bekneld, zwoegden vannacht 20 politie- en
brandweermannen om het slachtoffer te bevrijden. Eerst na anderhalf
uur voorzichtig werken met snijbranders kon de vrouw naar het
ziekenhuis worden vervoerd. Hier werd ook het stoffelijk overschot
van haar zoon, de bestuurder van de auto, geborgen.
Bakkers protesteren
tegen nachtarbeid
Op een vergadering van de gewes
telijke afdelingen van de drie bakkers
patroonsbonden, die gistermiddag in
Arnhem is gehouden en die werd bijge
woond door ongeveer 600 bakkers, is be
sloten een telegram te zenden aan de
Staatssecretaris van Sociale Zaken,
waarin protest wordt aangetekend tegen
het SER-advies inzake de nachtarbeid
voor bakkers. Deze nachtarbeid wordt in
het telegram verfoeilijk genoemd.
De vergadering werd gepresideerd door
de voorzitter van de Bond van Christe
lijke Bakkerspatroons, de heer P. Ko
ning uit Amersfoort. Het woord werd
gevoerd door de secretaris van de Ned.
Bakkerspatroonsbond de heer A. Schoep
en door de secretaris van de Kon. Ned.
Middenstandsbond de heer H. Miechels,
beiden uit Den Haag. Zij keerden zich
tegen de bakkersparagraaf inzake de
nachtarbeid, waartegen 60 jaar geleden
reeds de gemoederen in opstand kwa
men en die andermaal actueel is gewor
den door het SER-advies, dat weer in
deze richting gaat. Gezegd werd dat,
indien het SER-advies door de regering
wordt overgenomen, het kleine bedrijf
wordt vernietigd ten bate van een aan
tal grote bedrijven, die volgens een der
sprekers investeringen zouden hebben
gedaan, die achteraf onverantwoord zou
den zijn gebleken. Brood is een ambach
telijk produkt, gericht op de persoon
lijke smaak van de consument. De spre
kers waren van mening, dat het brood
van de kleine bakker op den duur toch
beter zal bljjken te zijn dan massaal
fabrieksbrood.
Prof. dr. C. J. Gorter meent:
Tibetaanse handelaars
in mijnenveld omgekomen
Zeven Tibetaande handelaars en hun
zestien muilezels zijn bij de post Longjoe
aan de noordoostgrens van India in een
mijnenveld terechtgekomen, dat daar
door communistisch-Chinese troepen
was gelegd, zo meldt, de „Times of India"
De mijnen ontploften en de hande
laars en hun muilezels kwamen om het
leven. Het blad voegt hieraan toe, dat
de Chinezen mijnen hebben gelegd op
de hellingen van de heuvel waarop
Longjoe ligt om te beletten, dat Indiase
troepen Longjoe heroveren.
Bij gevechten tegen de Chinezen in
Tibet zijn tussen 1955 en 1959 65.000
Tibetanen gedood. Voorts zijn duizenden
Tibetanen naar China gedeporteerd en
velen moeten in Tibet dwangarbeid ver
richten. Dit heeft de Dalai Lama zater
dag in Mussoorie verklaard tegenover
een commissie van onderzoek van het
Internationale comité van juristen.
„Mijn land is in slavernij gebracht
door een vreemde mogendheid, die
bekend staat om haar niets-ontziende
en expansionistische politiek", zo ver
klaarde hij. De vele slachtoffers in Tibet
zijn het gevolg van bombarderen en
willekeurige terechtstelling van grote
aantallen burgers met het doel de bevol
king door terreur tot onderwerping te
brengen. Voorts zei de Dalai Lama ver
nomen te hebben, dat de Chinezen
Tibetaanse mannen en vrouwen hadden
gesteriliseerd om het Tibetaanse ras uit
te roeien.
In de commissie van onderzoek heb
ben vooraanstaande juristen uit India,
Philippijnen, Ghana, Ceylon, Birma,
Malakka en Siam zitting.
De premier van communistisch-China,
Tsjou En-lai, heeft aan premier Nehroe
van India een gelukwenstelegram ge
zonden ter gelegenheid van Nehroes
zeventigste veraardag. Hij spreekt de
hoop uit, dat Nehroe met zijn „volledige
kracht en brede wijsheid" in staat zal
zijn voort te werken aan de onafhanke
lijkheid, welvaart en kracht van India
en ,,aan de grote vriendschap tussen
China en India".
De voorzitter van de Raad van Bestuur van de Stichting voor Fun
damenteel Onderzoek der Materie (FOM), prof. dr. C. J. Gorter,
hoogleraar te Leiden, ging bij de opening van het Instituut voor
Plasmafysica van de FOM bij Jutphaas nader in op het rapport van
de Commissie Ontwikkeling Natuurwetenschappelijk Onderzoek waar
in een ontstellende achterstand in plaatsruimte voor wetenschappelijk
onderzoek aan de kaak wordt gesteld en tevens wordt opgemerkt, dat
ook reeds tussen de twee wereldoorlogen Nederland relatief weinig
heeft bijgedragen tot de nieuwe richtingen van wetenschappelijk
onderzoek.
Prof. Gorter zei, dat het peil van het wetenschappelijk onderzoek
in ons land vrij hoog ligt, maar dat de nieuwe ideeën meestal uit het
buitenland en vooral uit Amerika en Engeland komen. Geen enkele in
functie zijnde Nederlandse hoogleraar, zo zei hij, is thans drager van
een Nobelprijs (prof. Zernike is emeritus), terwijl dit er veertig jaar
geleden zes of zeven waren. Volgens prof. Gorter hangt dit wellicht
samen met onze huidige volksaard, die meer naar betrouwbaarheid,
voorzichtigheid en kritische zin neigt dan naar geniale invallen, snelle
besluitvorming, de romantiek en het fanatieke doordrijven van de
pionier. Het tempo waarin nieuwe wetenschappelijke ideeën opkomen
en zich ontwikkelen, heeft zich zeer versneld en noch onze huidige
volksaard, noch de organisatievormen van ons hoger onderwijs, zijn
daarop, naar de mening van prof. Gorter, ingesteld. Gezien het steeds
groter wordend belang van het wetenschappelijk onderzoek voor de
welvaart, dreigen hier, volgens hem, voor ons land gevaren.
Naar interuniversitaire
organisaties
De stichting voor Fundamenteel On
derzoek der Materie, die in hoofdzaak
bestuurd wordt door de hoogleraren in
de natuurkunde en fysische scheikunde
van de Universiteiten, probeert sinds ja
ren op dit gebied verbetering te brengen.
Na zorgvuldige overweging van de ver
schillende plannen in haar deskundige
commissies, stimuleert zij vooral weten
schappelijk werk op nieuwe gebieden
van onderzoek. Bij na de helft van het
wetenschappelijk werk op de Universitei
ten op haar gebied, staat onder haar
auspiciën en bovendien heeft zij drie
laboratoria, welke geheel aan nieuwe ge
bieden van onderzoek gewijd zijn en die
een Universitair karakter dragen. Deze
laboratoria zullen steeds meer bij de
studie voor doctorale examens worden
ingeschakeld.
niet boven andere wetenschappen be
voordeeld wenste te zien. Hij adviseerde
evenwel deze wetenschappen, ook over
te gaan tot het vormen van interuni
versitaire organisaties.
Samenwerking
De minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen, mr. J. M. L. Th. Cals
wees er bij deze opening op, dat de Ne
derlandse wetenschap voor wat de kern
splijting betreft, met verschillende on
derdelen van dit nieuwe terrein al ver
trouwd is geraakt. Op andere onderde
len, zo zei hij, moet nog veel onderzoek
worden verricht, terwijl Nederland op
het gebied van de kernversmelting nog
aan het begin staat.
Minister Cals sprak er zjjn vreugde
over uit, dat op het gebied van de fu
sie een goede internationale samenwer
king bestaat, die hü voor de weten-
";e ontwikkeling onontbeerlijk
Nederland kan in dit internationale
samenspel een bijdrage leveren. Ver
schillende van de problemen die tot een
oplossing moeten worden gebracht voor
dat over opwekking van energie door
middel van fusie kan worden gedacht,
sluiten aan op terreinen van onderzoek,
waarop de Nederlandse wetenschap
reeds haar sporen heeft verdiend.
Mr. Y. Scliolten over
Openbaar Kunstbezit
De staatssecretaris van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, mr. Y.
Schol ten, heeft gisteravond in een ra
diotoespraak de nieuwe radiocursus van
de Stichting Openbaar Kunstbezit on
der de aandacht gebracht. Hij zei te
hopen, dat het aantal deelnemers dit
seizoen de 100.000 zal bereiken.
Mr. Scholten haalde in zijn toespraak
een uitlating aan van een hoogleraar in
de kunstgeschiedenis: Nederland be
hoort tot de twee of drie landen, die
kunnen bogen op een zeer waardevol
eigen kunstbezit, wanneer men hiertoe
alleen zou rekenen de kunstschatten,
die internationaal gezien belangrijk
zijn en niet afkomstig zijn van buiten
landse kunstenaars.
Over de doelstellingen van de „Stich
ting voor esthetische vormgeving, door
middel van de radio, in woord en
beeld",, zoals „Openbaar Kunstbezit"
officieel heet. zei de staatssecretaris,
dat de Stichting in de eerste plaats de
deelnemers kleurenreprodukties biedt
van bekende en minder bekende kunst
werken <en door middel van een spe
ciale loterij ook oorspronkelijke kunst
werken van hedendaagse kunstenaars)
en voorts de deelnemers een speciale
toegangskaart verschaft voor de meeste
Nederlandse musea.
In de tweede plaats wil de stichting
een bijdrage leveren tot de esthetische
vorming van jong en oud, aldus mr.
Scholten.
Lokettisten te Enschede
ontslagen
(Speciale berichtgeving)
Bij de Ned. Spoorwegen te Enschede
zijn op staande voet drie vrouwelijke en
een mannelijke lokettist ontslagen we
gens onregelmatigheden, die zij zouden
hebben gepleegd. In de loop van enkele
jaren werden kleine bedragen toege-
eigend om kastekorten en privé-uitga-
ven te dekken. De fraude is bij con
trole aan het licht gekomen. De man
nelijke lokettist werd ontslagen op
grond van het feit, dat hij bij het wis
selen van een bankbiljet van f. 100.—
•bewust f.25.— te weinig wilde terugbe
talen.
Het gebeurde iets na elf uur: een
auto met als inzittenden de 38-jarige
ongehuwde P. Verburgt en diens moe
der mevrouw C. A- VerburgtVan Veen
(66) reed op de terugweg van een be
zoek aan een op een woonboot wonend
familielid in de Houthaven, toen de
motor plotseling afsloeg op het mo
ment, dat de auto de rails van het goe
derenemplacement bij de Oude Hem-
weg passeerde. Is de heer Verburgt ner
veus geworden van het waarschuwende
rode licht waarmee de rangeerders de
nadering van 20 opgeduwde goederen
wagons aankondigden?
Het zal nooit duidelijk worden, want
enkele seconden later botsten de wa
gons op de auto en hun vernielende
kracht drukten de auto ruim 50 meter
over de rails voort. Daar ontspoorde de
trein. De heer Verburgt, die bij de bot
sing uit de auto was geslingerd, werd
eveneens over deze afstand meege
sleurd. Hjj was op slag dood.
Toen bleek, dat de vrouw in de vol
komen vernielde auto bekneld zat, ruk
ten politie en brandweer met groot ma
terieel uit. Men moest zeer omzichtig te
werk gaan het brandgevaar was door
de uit het wrak sijpelende benzine zeer
groot, en terwijl de mannen met de snij
branders bezig waren, stonden anderen
met brandblussers gereed om zonodig
onmiddellijk te kunnen ingrijpen. Een
geestelijke onderhield zich al die tijd
Advertentie
rillerig? 1AJUU verkouden?
GRIEP VLUCHT VOOR
Minister Zijlstra woont
conferentie te Brussel bij
Minister Zijlstra woont vandaag met
zijn staatssecretaris dr. Van den Berge,
in Brussel een conferentie van mi
nisters van financiën van de zes landen
der Europese Economische Gemeen
schap bij. De ministers zullen de finan
ciële toestand in de zes landen en kwes
ties als de convertibiliteit en de finan
ciële politiek als functie van de con
junctuurontwikkeling en vrijmakiü'
van het kapitaalsverkeer bespreken.
In juli is. op Duits initiatief, een eer
ste conferentie van deze aard gehou
den. De ministers kwamen toen over
een in het vervolg eens per kwartaal te
vwgfléewii,
Tweemaal werd gisteren een auto
het slachtoffer van een trein. Op
de Oude Hemweg in Amsterdam
kwam een personenauto onder een
rangerende goederentrein. De bo-
venste foto toont het wrak van deze
wagen, waarvan de bestuurder op
slag werd gedood, terwijl zijn moe
der ernstig werd gewond. De on
derste foto toont de restanten van
een vrachtwagenwelke bij Rilland
Bath op een door knipperlichten
beveiligde overweg door een per
sonentrein werd gegrepen.
De chauffeur kwam om het leven.
met de ernstig gewonde, maar volko
men bij kennis zijnde vrouw.
De rangeerder kon niet worden ver
hoord. Hij werd met een shock in het
Wilhelmina-gasthuis opgenomen.
Tapijtdief in arrest
Te Zwolle is gisteravond aangehouden
een 45-jarige, technische hoofdambte
naar bij de N.V. Elektriciteitsmaat
schappij IJsselcentrale te Zwolle. Hij
wordt ervan verdacht de dader te zjjn
van de tapijtendiefstallen, die de laatste
tijd op de Noord-Veluwe zijn gepleegd,
met name in Hattem, Wapenveld en
lieerde. Ook in Naarden zou hij tapjjten
hebben gestolen.
In augustus j.l. vestigde hU zich in
Zwolle, waar hij in een pension zijn in
trek nam. Doordat na de eerste diefstal
len de politiebewaking op de Veluwe was
versterkt was hij genoodzaakt zeer zorg
vuldig te werk te gaan. In de vooravond
fietste hij de Veluwe op en ging een
dicht bos in, niet al te ver van de villa,
waar hij zijn slag dacht te slaan. Daar
kroop hij in zijn slaapzak en sliep tot
omstreeks twee uur in de ochtend. Ver
volgens liep hij voorzichtig met zijn fiets
aan de hand naar zijn doel, verschafte
zich toegang, rolde zoveel tapijten op als
hy kon dragen en verdween met zijn
last in de duisternis. De buit verstopte
hij in de Veluwse bossen, vervolgens reed
hij rustig op zijn fiets naar huis. Enkele
dagen later verscheen hij dan met een
auto om de tapijten op te halen en ze
aan de man te brengen. Ofschoon hij
speciale belangstelling voor tapijten had
nam hij als hij die niet vond ook geld
mee. De tapijten verkocht hij in ver
schillende plaatsen. Deze week konden
tapijten in beslag worden genomen in
Groningen. Leeuwarden en Zutphen. Bij
zijn transacties legitimeerde hij zich met
een vals rijbewijs, dat hij op een van
zijn strooptochten had gestolen.
Bij een huiszoeking in het pension
vond de politie een masker, gummihand
schoenen, een slaapzak, gymnastiek
schoenen, afgeschermde lantaarns, bei
tels, schroevendraaiers en vreemde valu
ta. De man heeft een volledige bekente
nis afgelegd.
