TIP van BOOTZ
Lezers schrijven
„litteris Sacrum" ie een nog
vrij zwak gespeelde thriller
exposeren m
Kleuterleidsters in Leiden
bijeen hebben nog vele wensen
PLUIMVEE- en KONIJNENSHOW
Kerkelijk Le
Opgericht 1 maart 1860
Maandag 16 november 1959
Tweede blad no. 29900
Pas op voor paddestoelen
Wie ontraadselt voor zichzelf de moord
Van „Litteris Sacrum" waren wij de laatste tijd stukken gewend,
waarin het spel van beroepsacteurs bij wijlen voor een zeer groot deel
benaderd werd (o.a. „De zonderlinge Mrs. Savage" en „De vrouwen
van Don Juan").
Van het pretentieloze „Pas op voor paddestoelen", naar traditioneel
recept geschreven door mr. H. M. Planten, zaterdagavond in de
„Leidsche Schouwburg" onder regie van Bob Hageman ten tonele
gevoerd, kunnen wij dat helaas niet zeggen.
Het is wel een aardig gevonden thriller, maar door eindeloze discus
sies met weinig actie en diverse inzinkingen tot gevolg, welke aan de
oplossing voorafgaan, tóch niet spannend genoeg, om een ganse avond
te kunnen boeien.
Zeker niet degeen, die voor zichzelf al gauw mocht hebben uitge
maakt, wie de dader (es) van de moord op kolonel Sterling Abkins is.
Voor anderen, die er tot het laatste bedrijf dat verreweg de
meeste spanning geeft niet achter kunnen komen, ligt de zaak
natuurlijk anders.
De gefortuneerde kolonel, die intus
sen niet op het podium verschijnt, moet
een verschrikkelijke kolonel geweest
zijn. Hij had een vreselijk humeur,
kweekte intussen paddestoelen, kookte
ze voor zichzelf en at ze daarna op. Tot
dat hu een keer aan dit eten van zijn
paddestoelen bezwijkt
Vreemdhóe is dat mogelijk? En
wat zit er achter?
Dat verklappen wij niet! Evenmin
wie er de oorzaak van is. Dan zou de
spanning voor de volgende toeschou
wers er af zijn.
De schrijfster Alice Tomlinson schreef
een stapel detectiveromans, maar is
nog nooit met een ware moord gecon
fronteerd. Nu snuift zij plotseling on
raad en rust niet, vooz-dat er licht in
deze geheimzinnige affaire gekomen is.
Telkens valt de verdenking op iemand
anders. Vooral de dame van de huis
houding doet voor de toeschouwers èrg
verdacht: zou zij de moordenares
zijn?
Zo blijven velen tot het laatste mo
ment in het ongewisse, totdat de grote
slag valt.
Een verrassende vondst!
Dit spel verdient een uitermate vlot
te en gespannen vertolking.
Daaraan was men helaas nu nog niet
toe. Er ontstonden teveel hiaten en
zwakke passages.. Het kan echter zijn,
dat volgende voorstellingen een hoger
tempo te zien geven.
Co Hageman-Verhagen speelde met
raffinement de ondeugende, nog koket
aandoende, bemoeizuchtige schrijfster.
Aan de bolle, rode pruik, om
haar jeugd meer te accentueren,
moest men toch wennen. Erg flat
teus konden wij 't niet vinden
Jan. Chr. Bartelsman was een ern
stige butler, wiens stijve afgemetenheid
goed werd doorgevoerd. Zijn stereotiep
„Om precies te zijn", voor een enkele
keer wel grappig, werkt echter irrite
rend, wanneer het te veel herhaald
wordt, evenals dat andere .mopje" van
de vreemde woorden, die hij niet uit
spreken kan. Overigens draagt een
echte butler, die weet hoe het hoort,
werkelijk nooit grijze sokken bij zijn
rok
Lex Wassenaar presenteerde een
nogal houterige dokter, Rietje Cool
van Stek naar behoren een wat verbeten
dame van de huishouding, die intussen
geen moeite spaart, zich bij de toe
schouwer verdacht te maken. Het spel
van Rosien HasselbachGaykema als
de keukenmeid onderscheidde zich,
mede door de natuurlijke spreektrant,
in scherp contrast tot de overdreven
affectatie en gemaniëreerdheid van
diverse anderen.
Selma HagemanOele in de rol van
de jeugdige erfgename en Henk Fuchs
in die van haar verloofde, gaven ver
dienstelijk vlot spel te zien. Joke Bar
telsmanv. d. Lans wekte als het
levendige, kittige dienstmeisje met haar
min of meer Leidse tongval, hevig de
lachlust op. Zij trippelde dan ook aller-
paonantigst over het toneel.
Tenslotte Bram Harteveld, wiens
geijkt-kluchtige interpretatie van de
domme sergeant Palmer voor vrolijke
momenten zorg droeg.
Het interieur, waarin zich de gebeur
tenissen rond deze moordaffaire afspeel
den, was met smaak ingericht en opge
bouwd.
Nog een opmerking: laat men er toch
aandenken, dat „monocle" niet uitge
sproken wordt als „monocle", maar als
„monocel"
Hartelijk applaus en aanbieding van
fraaie bloemstukken tot besluit.
Wij zijn benieuwd, wie volgende avon
den in staat zal zijn het raadsel van de
moord voor de pauze voor zichzelf op te
lossen.
Dat is al een héél apart genoegen!
Th. J. H.
RUIM f.3275 VOOR DIERENASIEL
De bazaar, die in de Stadsgehoorzaal
is gehouden t.b.v. het Dierenasiel, heeft
ruim f.3275 opgebracht.
Advertentie
per hele fes f6.15
Apartheid
In uw redactioneel artikel van 12 no
vember valt u het standpunt van de
Nederlandse delegatie in de Verenigde
Naties inzake de Zuidafrikaanse apart
heidspolitiek aan en meent dat dit
standpunt getuigt van gebrek aan moed.
Met andere woorden een laf standpunt.
De rustige en van alle sentimenten ont
blote verklaring van de Nederlandse de
legatie was voorzichtig gesteld, maar is
zeker niet laf te noemen.
Het, mede door u, aangehangen
standpunt van de Z. A. regering dat
deze apartheidspolitiek een interne
aangelegenheid is, kan inderdaad op
dezelfde gronden worden verdedigd als
de jodenvervolging door het naziregirae
en de onderdrukking van de opstand
door de Hongaarse regering.
Het verdedigen van uw standpunt
met emotionele begrippen als „stam- en
geestverwantschap" met de Z. A. en
hun regering" doet eveneens denken
aan het Duitsland van voor de
laatste wereldoorlog. Ook toen werden
ernstige misdrijven tegen de rechten
Oud-leerlingen
ambachtsschool maakten
excursie
Zaterdagmiddag hield de Vereniging
van oud-leerlingen der Ambachtsschool
een excursie naar het in aanbouw zijnde
aquaduct in de rijksweg 4A nabij Oude-
Wetering. Aan het begin van de bijeen
komst heette de voorzitter, de heer C. L.
de Bree, het grote aantal aanwezigen
hartelijk welkom.
Aan de hand van verschillende teke
ningen gaf de technisch hoofdambtenaar
de heer Negrijn een korte uiteenzetting
over de bouw van het aquaduct.
Hierna maakte het gezelschap een
wandeling over het bouwterrein, terwijl
er tevens gelegenheid bestond om vragen
te stellen, waarvan een druk gebruik
werd gemaakt.
Na afloop van de rondleiding dankte
de voorzitter de heer Negrijn voor de
prettige uiteenzetting en voor de inte
ressante middag.
Rijpend talent van twee naturalisten
De tekenaar Rein Dool, in onze stad meer en meer bekend, is weer eens
te gast bij „Madame" van de „Auberge Frangaise" aan de Kloksteeg. Dit
maal tezamen met de ons nog onbekende tekenaar Pieter Giltay uit
Zandvoort, thans leraar aan de Academie voor Beeldende Kunsten te
Den Haag.
Beiden zijn autodidact, wat één groot voordeel heeft: zij kunnen onbe
zwaard de eigen -persoonlijkheid ontplooien!
Aan de wanden van de „Auberge Fran
gaise" hangt hun werk. zaterdagmiddag
ingeleid door Ed. Leeflang, leraar aan
de kweekschool voor voorbereidend on
derwijs voor een kring van vrienden en
belangstellenden. Na „Madame" met
bloemen te hebben gehuldigd, ging hij
in een hooggestemd woord uitvoerig in
op de huidige strijd tussen de ..figura
tieven", en de „abstract-experimente-
len".
Verruim bouivvolume kleuterscholen
Gelijke waardering voor kleuter
en lagerondertvijs
„Ten opzichte van de salariëring van kleuterleidsters moeten nog vele scheve
verhoudingen recht worden getrokken. Krachtens opleiding en verantwoordelijk
heid verlangen wij een gelijke waardering van het kleuter-, met het lager onder
wijs. Ook t.a.v. de pensionering leven er in onze kring nog vele wensen. Ondanks
het feit, dat onze maatschappij steunt op de fundamenten, welke reeds in de
kleuterleeftijd worden gelegd, wordt het kleuteronderwijs, bij het doorvoeren van
bezuinigingsmaatregelen, nog steeds de dupe". Tot deze uitspraak kwam zater
dagmiddag de presidente van de Ned. Vereniging van Kleuterleidsters, mcj.
G. van Trotsenburg, toen zij de jaarvergadering van deze Vereniging met een
kort woord inleidde.
Breng leeftijdsgrens voor
toelating op kleuterschool
op 3 jaar en 9 maanden
De vergadering, welke in „Het Gulden
Vlies" werd gehouden, werd behalve door
een groot aantal kleuterleidsters, mede
bijgewoond door vele onderwijsautoritei-
ten, o.w. mr. K. Zürcher namens het Mi
nisterie van Onderwijs, K. en W. en
wethouder J. C. van Schaik en de heer
B. Swanenburg, gemeentelijk inspecteur
voor het onderwijs, namens het Leidse
gemeentebestuur.
Mej. Trotsenburg, die verder ook aan
dacht schonk aan de vele activiteiten,
welke de Vereniging in het afgelopen
verenigingsjaar heeft ontwikkeld, nam
in haar inleidend woord voorts stelling
tegen de gedachte om de A en B-oplei
ding van kleuterleidster tot in totaal
drie jaar terug te brengen. Hoewel zij
dankbaar was voor hetgeen in de ach
terliggende jaren van Rijkswege voor
het kleuteronderwijs was gedaan, mag
daarbij niet de gedachte gaan overheer
sen „dat een kinderhand gauw gevuld
is". Integendeel: voor het kleuteronder
wijs is het beste niet goed genoeg. Een
bijzonder woord van welkom en geluk
wens richtte zij tenslotte tot de onlangs
75 jaar geworden ere-presidente, mej. B.
Perné.
Nadat de jaarverslagen waren uitge
bracht en de heer J. W. Harting, lande
lijk voorzitter van de Alg. Onderwijsfe-
deratie, de betekenis van deze federatie
had uiteengezet, kwamen de voorstellen
in behandeling. Ook uit deze behande
ling bleek, dat er in de kring van de
kleuterleidsters nog vele wensen leven.
Zij werden alle in een (aangenomen)
voorstel tot uitdrukking gebracht. Zo
zal bij de overheid worden aangedron
gen op verruiming van het bouwvolume
voor het kleuteronderwijs en het opvoe
ren van het tempo van de bouw van
kleuterscholen.
Voorts zal de regering worden ge
vraagd om zo spoedig mogelijk de leef
tijdsgrens voor toelating op de kleuter
school te verlagen van vier jaar op drie
jaar en 9 maanden. Het steeds toene
mende verkeer, waaraan de kleuter is
blootgesteld en het groter aantal geval
len, waarin beide ouders een werkkring
hebben, liggen aan dit voorstel ten
grondslag.
Bovendien zal men er bij de regering
op aandringen om de plaatsing van het
aantal kleuters per lokaliteit niet hoger
te stellen, dan de in de wet vastgestelde
ruimte per kind toelaat.
Tenslotte kwam in een voorstel tot
uitdrukking om voor kleuterleidsters de
mogelijkheid open te stellen om op 60-
jarige leeftijd met vervroegd pensioen te
gaan.
Na behandeling van deze voorstellen
hield de heer W. Schenk, tekenleraar te
Den Haag, een causerie over „Hoe kun
nen wij het werk van onze kleuters be
kijken?"
Een tijdens deze vergadering gehouden
collecte voor de actie: Redt een kind,
bracht ruim f 100,— op.
Gistermorgen tegen acht uur wil
de een auto uit Leiderdorp linksaf
de Kanaalweg oprijden, waarbij hij
vermoedelijk slipte. De bestuurder
van de wagen raakte hierbij de
macht over het stuur kwijt, kwam
dwars over de weg te staan en
gleed toen via de berm het water
van de Nieuwe Vaart in. De wagen
raakte echter niet geheel te water,
doch raakte beklemd tussen een
meerpaal en de walkant, uit welke
positie de brandweer de auto later
verloste. De auto werd ernstig be
schadigd, de bestuurder liep geen
letsel op.
(Foto L.D./Holvast)
Prachtige collecties in Stadsgehoorzaal
Zaterdag en zondag hield de Leidse
Pluimvee- en Konijnensportvereniging
LPKV haar jaarlijkse clubtentoon
stelling in de kleine zaal van de Stads
gehoorzaal. Niet minder dan 200 die
ren waren tentoongesteld, met als
extra attractie een fraaie Chinchilla
Lanigera-show van de heer J. F. de
Graaf.
De voorzitter, de heer C. J. van Roo-
den, opende zaterdagavond deze show
met een hartelijk woord van welkom.
Hij bracht dan aan het college van B.
en W. voor de welwillende medewerking
en sprak de hoop uit, dat de gevaarlijke
myxomatose-ziekte spoedig tot het ver
leden zal behoren.
De voornaamste uitslagen waren:
Hoender: Orpington groot buff: Mevr.
Quist 1. z.g.; Krielhoenders: Hollandse
Kriel zwart: W. Blijleven 2 maal 1. z.g.;
Hermelijn Sussex: L. Zirkzee 2 maal 1.
Wijandotte wit: W. Blijleven 1.
z.z.g., tevens mooiste hoender; Herme
lijn Sussex Trio: W. Hanselaar 1. z.z.g/
Sierduiven: Brunner kropper wit: W.
Blyleven 1. z.z.g. en 1. z.g.; Hoogvliegers
geel tijger: T. van Amsterdam 2 maal
1. z.z.g. en 1 z.g.; geel schild: T. van
Amsterdam 1. z.z.g.; Nederlandse Helm
duif: E. Quist 3 maal 1. z.z.g., tevens
mooiste sierduif; Oudhollandse Meeuw,
zwart: E. Quist 1. z.g.g. en 1 z.g.; Tipp
ler bont: W. Hanselaar 2 maal 1. z.g.;
getijgerd: L. Zirkzee 2 maal 1. z.z.g.
Konijnen: Vlaamse Reus, konijngrijs:
L. Laman 3 maal 1. z.g.; geel: P. v. d.
Leek 1. z.z.g.; A. S. Westbroek 1. z.g.;
wit: P. v. d. Leek 1 z.z.g., tevens mooiste
konijn; C. v. d. Helm 2. z.z.g.; J. Laman
z.z.g.; J. Laman 3 z.z.g. Lotharinger,
zwart: H. Vermond 1. z.g.; blauw: H.
Vermond 1 z.g.; Franse Hangoor, konijn
grijs: E. de Beer 1. z.z.g.; ijzergrauw: S.
de Jong 1. z.z.g.; G. Th. de Jong 1. z.z.g.;
Groot Chinchilla: A. M. v. d. Lee 2 maal
1. z.z.g.; Groot Zilver, licht zwart: Mevr.
Couzyn 2 maal 1. z.g.; Wener, blauw:
A. M. v. d. Lee 1. z.z.g.; wit: T. van
Amsterdam 2 maal 1. z.z.g.; J. Rozen-
daal 2 maal 1. z.z.g.; Rijnlander: C. van
Rooden 1. z.g.; Thuringer: A. Couzijn
1. (Z.g.; Havanna: A. Augustinus 1. z.z.g.;
Rex, zwart: A. J. v. Zanten 1. z.g.; L.
Zirkzee 1. z.g.; blauw: L. Zirkzee 1. z.g;
wit: F. van Toer 1. z.g.; Klein Chin
chilla: B. Rutgers 2 maal 1. z.g.; Tan,
zwart: J. Rol 1. z.z.g.; Hollander, zwart:
G. Bloemendaal 1. z.g.; J. v. Kralingen
1. z.g.; blauw: T. van Beek 1. Z.g.; G.
Bloemendaal 1. z.z.g.;Rus, zwart: L. v.
d. Oever 1 z.g.; Pool, roodoog: A. J. van
Zanten 1 z.g.; C. Leemans 1. z.g.; blauw
oog: H. Smit 2 maal 1. z.g.; Kleurdwerg,
konijngrijs: P. Zwanenburg 1. z.g.
C-klasse: Vlaamse Reus: konijngrijs:
Deze bezien elkaar met veel wantrou
wen. ook met angst.
Beide richitingen beschouwen zichzelf
als de „ware" gelovigen.
Er heerst in de beeldende kunst, al
dus de heer Leeflang. een chaotische
situatie, veel verwording. Beide kampen
trekken profijt van eikaars zwakheden.
De abstraoten spreken, naar zij zeg
gen, een „internationale" taal, noemen
zch „universeel", maar begraaft men
daarmee niet de grote kunst en de oor
spronkelijkheid
Abstraot-zijn betekent voor velen een
nieuwe mode een „new look", hetgeen
studie uitspaart.
Het bezwaar ervan is. dat hier sprake
ls van een eenzij dige uiting, slechts van
een enkel kunstfaoet, niet méér. Het
„vervreemdt" eerder, dan dat. het „ver
vult".
Wij leven m.een tijd van ongeorden
de angst. Daarom ziet spreker liever
naar hen, die helderheid en innigheid
schenken.
De beide exposanten behoren niet tot
de kunstenaars die de huidige conflic
ten oplossen. Zij stellen echter iets te
gen het „giftige" van de moderne
levensuitingen, zij zijn onopzettelijk eer
lijk. Giltay leefde vele jaren in volstrekt
isolement, stond eenzaam en onbegre
pen in de maatschappij, doch ging zijn
weg met krachtige overtuiging, ondanks
gevoeligheid en kwetsbaarheid.
Rein Dool begrijpt intuïtief het zui
vere in de schrilheid van deze tijd, al
dus de heer Leeflang.
Wij tekenen hierbij aan, dat beide
'kunstenaars pure naturalisten zijn. Hun
werk doet in de eenvoud weldadig aan.
Dool lijkt heftiger, bewogener dan de
verstilde, ingekeerde Giltay, die elke
overbodigheid mijdt en met enkele tede
re lijnen toch bijzonder veel te zeggen
heeft.
De eerste is het sterkst in zijn krach
tig neergezette en uitgewerkte karakte
ristieke landschappen, de laatste, on
danks soms een, overigens niet zeer be
langrijk gebrek aan inzicht in de ana
tomische verhoudingen hij ziet het nu
eenmaal zo! *n zijn figuurtekenin
gen. klaar en uiterst verfijnd.
Beiden zijn wars van extremiteiten.
Zij bewandelen ieder een eigen weg,
zonder merkbare beïnvloeding van an-
der?n,,.-.trachten a°hter de zichtbare
werkelijkheid, datgene weer te geven,
wat tot de onzichtbare werkelijkheid,
behoort en daarmee de ziel van de
beschouwer raakt of ontroert. Vooral
Giltav frappeert daardoor.
Beider groei belooft nog veel, daar
voor staat hun sterk rijpend talent
borg.
Men kan tot 12 december in de
„Auberge" terecht om zich in hun op
rechte en door geen sensatiezucht be
laste kunstuitingen te verdiepen.
H.
ven
GEREF. KERKEN:
,,^ro®P?,n te Vorden J. D. te Winkel te
Medembhk te Lemele-Lemelerveld H.
E. Smid, kand. te Haarlem.
BAPTISTEN GEMEENTEN:
Beroepen te Alkmaar N. J. van Beek te
Delfzijl.
J. v. Velzen, 2 maal 1. z.g.; geel: J.
Boekhout 1. z.z.g.; wit: B. Schroef 1.
z.g.; Groot Zilver: Mevr. Couzijn 1. g.g.;
Havanna: A. Augustinus 1. z.g.; Rex,
zwart: A. G. Bloemendaal 1 z.g.; Pool,
roodoog: C. Leemans 1. z.g. (2 maal);
Cavia: M. Kouwenberg 1. g.g.
van de mens als noodzakelijk beschouwd
om de Duitse geest en het „arische ras"
te beschermen. Uw wenk om zich to
verdiepen in de historische ontwikkelin
gen, die tot deze verhoudingen hebben
geleid, sluit geheel aan bij de inleiding
die een berucht Duits politicus steeds
gebruikte bij zijn redevoeringen.
Overigens kan ik als Surinamer, die
reeds jaren in Nederland woont, uit
eigen ervaring getuigen, dat het geluk
kig nog al losloopt met de geestverwant
schap van de Nederlanders met de
Zuidafrikanen op het punt van de ver
draagzaamheid. Dit is nog steeds een
van de beste deugden van het Neder
landse volk.
Daar de rechten van de mens de basis
vormen van de VN is het volkomen
juist dat dit lichaam zich tegen een
brute schending hiervan keert. In zijn
verklaring legde de Nederlandse woord
voerder er de nadruk op, dat hij sprak
namens Nederland, Suriname en de N.
Antillen. Uw Rijksgenoten in Suriname
en de Nederlandse Antillen beschouwen
dit schenden van de menselijke rechten
op grond van raciale eigenschappen
met meer recht als „een klap in het ge
zicht". Uw medelijden met uw „stam
en geestverwante Z. A. volk en de re
gering" zal ook met zeer gemengde ge
voelens worden ontvangen door uw
Rijksgenoten overzee en vorrmt geen po
sitieve bijdrage tot de Koninkrijksge
dachte. Ik mag u misschien eraan her
inneren dat een jaar geleden een
woordvoerder van Nederland in de VN
protesteerde tegen de vervolgingen in
Hongarije, ook een binnenlandse aan
gelegenheid! Deze woordvoerder was de
Surinaamse neger dr. E in aar.
Als u verzucht dat „helaas velen zich
tot veroordelen geroepen voelen waar
oordelen buiten hun competentie valt",
vraag ik mij in alle ernst af of dit nog
als naïviteit kan worden beschouwd.
Deze verzuchting had u beter kunnen
bewaren voor de apartheidspolitiek
waardoor vele intelligente, bekwame en
integere mensen levenslang worden
„veroordeeld" tot een minderwaardig
bestaan, omdat zij tot een ander ras
behoren,
Tenslotte mag ik u erop wijzen dat
niét de gehele Z. A. blanke bevolking
achter de huidige apartheidspolitiek
staat. Ik heb node in hetzelfde nummer
van uw dagblad een verslag gemist van
de lezing die een der (blanke) leiders
van de Z. A. liberale partij in Amster
dam heeft gehouden op 11 november.
Hierbij verklaarde hij dat deze regering
zich aan politiek bedrog schuldig maakt
door de apartheid niet door te
voeren als daardoor de goedkope sla
venarbeid in gevaar komt. Verder wees
deze spreker erop dat de apartheidspo
litiek juist het in opstand komen van
de niet-blanken bevordert.
Ook het argument dat de belangen
en de cultuur van het blanke ras door
de apartheid wordt gewaarborgd is dus
zeer twijfelachtig.
Oegstgeest, 13 november 1959
DR, C. F. A. Bruijning.
Naschrift van de redactie: De kort
heid, welke wij in ons artikel van don
derdag j.l. hebben betracht, heeft blij
kens bovenstaande reactie geleid tot
een ernstig misverstand.
Geen zinnig mens zal uit het vele,
wat in de loop der laatste jaren over
dit onderwerp in de kolommen van dit
Blad is geschreven, de conclusie kunnen
trekken, dat wij principiële voorstan
ders van rassendiscriminatie zouden
zijn! Deze gedachte is eenvoudig te ab
surd om er langer bij stil te staan!!
Onze kritiek was dan ook uitsluitend
gericht tegen dat gedeelte van de moti
vering der Nederlandse delegatie van
haar standpunt, waarin zij verklaart
zich van stemming te hebben onthou
den, omdat „zij twijfel koestert over de
vraag of de Verenigde Naties het recht
hebben zich in te laten met het interne
beleid der Zuidafrikaanse regering".
De Nederlandse delegatie moge hier
de gulden regel „In geval van twijfel,
onthoudt u" hebben toegepast, naar ons
gevoelen, zou het van een krachtiger
beleid hebben getuigd, wanneer zij het
voorbeeld van Engeland, Frankrijk en
Portugal had gevolgd en deze zaak in
de eerste plaats had gezien als een bin
nenlandse aangelegenheid.
Ongetwijfeld vormen de Verenigde
Naties het aangewezen lichaam om op
de bres te staan voor de rechten van de
mens. maar dit impliceert geenszins, dat
lichtvaardig mag worden heengelopen
over de soevereine rechten van een
(lid-) staat.
De nationale soevereiniteit is een
rechtsbeginsel, derhalve een hóóg be
grip, dat waard is met krachtige over
tuiging te worden verdedigd. Vooral
voor de kleinere landen, zoals Neder
land, is het zaak om geen gelegenheid
te laten voorbijgaan om te getuigen, dat
het recht om „baas in eigen huis te
willen zijn", niet het exclusieve mono
polie is van de grote mogendheden.
Eén der bekroonde dieren
(Foto L.D./Holvast)
Ned. Bank verhoogt het
disconto
De Nederlandse Bank heeft haar wis
seldisconto met ingang van heden ver
hoogd van 2tot 3Vi%.
Geldmarktkringen te Amsterdam
toonden zich zaterdagmiddag toen het
bericht over de discontoverhoging door de
Centrale Bank tot hen was doorgedron
gen, over deze maatregel niet verbaasd.
Een dergelijke stap was verwacht vooral
na de twee achtereenvolgende disconto-
verhogingen door de Westduitse Bundes
bank, de viatste maal zelfs met een vol
procent tot 4%, aangezien de eerste ver
hoging met een kwart tot 3% onvol
doende was gebleken.
Niettemin achten geldmarktkringen
de stap van de president der Neder -
landsche Bank een zeer forse maatregel,
die niet zal nalaten enige uitwerking te
hebben. Men mag namelijk verwachten
dat, nu hierdoor het verschil in rente
tarief met het buitenland vermindert,
daardoor reden ontstaat voor de betrok
ken instellingen om de door hen in het
buitenland aangehouden saldi (waar
zij een hogere rente konden maken) te
verminderen. Een gevolg hiervan zal
zijn, dat hier wederom enige deviezen-
aanwas geconstateerd kan worden.
De Centrale Bank motiveert de ver
hoging van het disconto met de expansie
van de kredietverlening, zoals ook tot
uiting was gekomen in de desbetref
fende recente cijfers van het CBS waar
uit bleek dat deze expansie de laatste
tijd byzonder hard was gegaan. Nu het
krediet duurder is gemaakt, zal de ex
pansie kunnen worden afgeremd, aldus
geldmarktkringen.
