Parijs is ingenomen met uitlating van Kroesjtsjef over Algerije WEERBERICHT Traditionele en historische banden erkendGeen reden voor al te luide juichtonen KATWIJKSE POLITIEMAN BIJ STRAATBEL GEWOND JVassenaarse jongelui traden zonder enige schaamte op KONGOLESE LEIDER NA REL IN STANLEYSTAD OPGEPAKT Opgericht 1 maart 1860 MAANDAG 2 NOVEMBER 1959 No. 29888 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Dishoeck Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Witte Singel 1, Lelden Giro no O7055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 (Van onze Parijse correspondent) Parijse regeringskringen hebben met uitgesproken voldoening kennis genomen van een rede, die Kroesjtsjef zaterdag voor de Opperste Raad der Sovjets heeft uitgesproken. Zijn uitlatingen in algemene zin over de internationale situatie hadden, zo merkt men hier op, evengoed uit de mond van iedere leidende Westerse staatsman kunnen komen. Maar de reden waarom men in Parijs bijzonder gelukkig is over deze moskovitische klanken schuilt in de verklaringen, die de Russische premier aan de voor Frankrijk nog steeds alles overheersende Alge rijnse kwestie heeft gewijd. De Gaulle wil bemiddelen tussen Bonn en Angelsaksen Na Frankrgk eerst een welwillende klop op de schouders te hebben gegeven, omdat ook Parijs de Oder-Neisse linie nu als definitieve grens tussen Polen en Duitsland heeft aanvaard, merkte de Russische leider op, dat generaal De Gaulle thans maatregelen genomen had waardoor Algerije zich vrij en onafhan kelijk zal kunnen ontwikkelen, terwijl de levensbelangen der beide partijen niette min gegarandeerd zullen kunnen blyven. Vooral vanwege die laatste toevoeging is men in Parijs in niet geringe mate op getogen. Kroestjsjef, zo laat men hier uitkomen, heeft nu met zoveel woorden het beginsel der traditionele en histo rische banden tussen Frankrijk en Alge rije erkend. De uitnodiging van generaal De Gaulle aan Kroesjtsjef om binnenkort naar Pa rijs te komen de datum is nog altijd niet vastgesteld heeft zo, in de ogen van Franse regeringskringen, haar eerste vruchten al afgeworpen. Vruchten die zowel op internationaal als op binnen lands terrein kunnen worden opgeraapt. Voor de Franse positie in de Verenig de Naties is het inderdaad niet zonder betekenis dat de Russische premier voor de debatten over de Algerijnse kwestie nu uit het vaatje der tegemoetkomend heid tapt. En voor de binnenlandse vre de is dit stellingnemen van niet minder gewicht, nu deze week de Franse com munisten hun partijcongres in Parijs zullen houden. Het is trouwens hier al opgevallen, dat de communistische secre taris-generaal, Maurice Thorez, in een recent hoofdartikel in zijn partijblad l'Humanité De Gaulle's Algerije-plan met bijzondere welwillendheid heeft be jegend. Voor al te luidruchtige juichtonen is het moment voor Frankrijk zeker nog niet gekomen. Zowel Kroesjtsjef als Tho rez hebben voldoende slagen om de arm gehouden om onmiddellijk de vrijheid en oppositie te hernemen indien de Franse regering eens geen verdere gevolgen zal geven aan de liberale voornemens, die De Gaulle op 16 september j.l. heeft ge proclameerd. Die duidelijke reserves van Russische zijde zouden overigens voor Frankrijk als een niet overbodige stimu lans kunnen dienen om het na precies vijf jaren Algerijnse oorlog gisteren was het de verjaardag - nu verder niet uitsluitend bij woorden te laten. In dat licht zien diplomatieke kringen hier dan ook met nog meer spanning uit naar de verklaringen die generaal De Gaulle op 10 november a.s. bij zijn persconferentie zal afleggen. Doch in het algemeen kan toch wel reeds worden vastgesteld, dat Kroesjtsjefs waarderen de uitlatingen van zaterdag er niet wei nig toe hebben bijgedragen om het kli maat van zijn aanstaande ontmoeting in Drie Duitsers bij auto-ongeluk gedood Op de Rijksweg ValkenswaardOver- pelt op ongeveer 8 km van de Belgische grens is gistermiddag omstreeks half één een auto-ongeluk gebeurd, waarbij drie mensen op slag zijn gedood. Een vierde werd ernstig, doch niet levensgevaarlijk gewond. Allen waren afkomstig uit Düs- seldorf en op thuisreis van een bezoek aan het Duitse militaire kerkhof, te Lommei in België. Op onverklaarbare wijze begon op een gegeven moment een op die Rijks weg rijdende Duitse wagen te slingeren zonder dat er naderend verkeer was. Op enige afstand van deze auto volgde een auto waarin zich familieleden bevonden van de verongelukten. De eerste wagen reed plotseling tegen een langs de weg staande boom die volkomen doormidden brak, waarna de wagen tegen een an dere boom tot stilstand kwam. De chauffeur van de auto, de 47-jarige heer Bednars en het in de auto zittende be jaarde echtpaar Birck waren op slag dood. Zwaar gewond werd een vierde in zittende, namelijk mevrouw Birck-Sar- torius, wier man als militair sneuvelde en op het genoemde kerkhof begraven werd. Zij is naar het St.-Carolus ziekenhuis te Valkenswaard overgebracht. Veel bewolking De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond Overwegend zwaar bewolkt met plaat selijk enige regen of motregen. Matige, langs de kust tijdelijk krachtige wind tussen zuid en west. Minder koude nacht, morgen overdag ongeveer dezelfde tem- pertauren als vandaag. (Opgemaakt te 11.15 uur) 3 november Zon op: 7.36 uur; onder: 17.10 uur. Maan op: 10.27 uur; onder 19.31 uur. Hoogwater te Katwijk te 4.29 en 16.47 uur. Laagwater te 0.20 en 12.37 uur. Dit Blad bestaat uit 14 pagina's Parijs met De Gaulle duidelijk te ver- verbeteren. Westelijk vooroverleg op 19 december in Parijs Het officiële bericht, dat de Westelijke mogendheden, Amerika, Engeland, Frankrijk en West-Duitsland, in de per sonen van hun staatshoofden of rege ringschefs op 19 december a.s. in Parijs in nader overleg zullen treden met het oog op de latere topconferentie met Sovjet-Rusland, wordt hier in diploma tieke kringen als een ontegenzeglijk overwinning voor generaal De Gaulle beschouwd. Bij dat vooroverleg willen de Amerika nen de Engelsen zowel de datum voor de topconferentie als de agenda bepalen. Voor het moment zijn de Westelijke mogendheden het over beide punten nog niet eens kunnen worden. Frankrijk houdt voorlopig vast aan een datum, die op zijn vroegst in de meimaand zal val len, in de hoop vóórdien zijn eigen atoombom tot explosie te kunnen bren gen. Engeland en de V.S. wensen daar entegen de conferentie bij voorkeur zo spoedig mogelijk te houden, liever mor gen dan overmorgen. Wat de agenda be treft is de steen des aanstoots vooral tussen Bonn ener- en Londen en Washington anderzijds gelegen. Kanse lier Adenauer zou alleen over ontwape ningsproblemen willen spreken. Eisen hower en Macmillan wensen ook de Ber- lijnse kwestie en het vraagstuk der Duit se hereniging op het diplomatieke menu te plaatsen. Adenauer vreest dat het Westen op het ogneblik gevaar zou kun nen lopen inzake die beide laatste pro blemen te grote concessies aan de Sov jet-Unie te doen. Frankrijk heeft zich over die eventuele programmapunten nog niet uitgesproken. Vermoedelijk hoopt De Gaulle hier een bemiddelende rol tussen Adenauer en de beide Angel saksische leiders te kunnen spelen. Gedurende de laatste tijd patrouilleert de politie iedere zaterdagavond in de Voorstraat te Katwijk aan Zee intensief met twee dubbelposten. Deze maatregel is noodzakelijk omdat zich dan in genoemde straat veel jeugd verzameld, waardoor het er wel eens rumoerig toegaatvooral door het optreden van jongeren uit omringende plaatsen, die blijkbaar deze Katwijkse pantoffelparade een welkome gelegenheid vinden om bravourstukjes uit te halen. Meestal komt het echter niet tot wanorde- lijkheden en kunnen de dienstdoende politie-ambtenaren, door tactvol optreden en het hier en daar uitdelen van een waarschuwing, de jeugd op voldoende wijze onder controle houden. In het uiterste geval wordt wel eens een belhamel naar het politiebureau gebracht voor een duchtige schrobbering. illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Kroesjtsjefs rede met voldoening ontvangen In zijn rede van zaterdag heeft de Sovjetrusssische premier Kroesjtsjef (voor zijn uitlatingen over Algerije zie men bijgaand bericht van onze Parijse correspondent) over de in ternationale toestand gezegd, dat die gekenmerkt is door een aan merkelijke vermindering van de spanningen. Hierdoor zijn de voor uitzichten voor een bevestiging van de wereldvrede gunstiger geworden. Kroesjtsjef was van mening, dat men thans in het Westen de con clusie trekt, dat berekeningen op grond van militaire kracht „in het archief" moeten worden gestopt. Hjj sprak zich opnieuw uitvoerig uit voor een vreedzame samenleving der staten op een redelijke basis en oplossing der problemen door onderhandelingen inplaats van wapengeweld. Over de toestand in Europa was hij niet bijster enthou siast: hij noemde die verontrustend o.m. door de aanleg van bases voor raketten en kernwapens en het be staan van militaire verdragen, die een potentieel gevaar vormen. De Westelijke landen en de Socjet- Unie zouden elkaar halverwege tegemoet moeten komen, maar er zou geen compromis mogelijk zijn over de beginselen. Want dan zou de Sovjet-Unie zich aan de zijde der Kapitalisten scharen, ten koste van de belangen der arbeiders Zijn bespreking met Eisenhower noemde hij een aanzienlijke bijdra ge tot versterking van de wereld vrede, in welk verband hij ook hulde bracht aan de Engelse pre mier Macmillan. De Britse zondagsbladen noem den de rede van Kroesjtsjef „op merkelijk vriendschappelijk, ver zoeningsgezind en heel gematigd". Ook president Eisenhower en minis ter Herter toonden zich ingenomen met de rede van de premier. Een beeld van het bezoek van Prins Bernhard aan Peru. De Prins in gesprek met de Peruaanse minister van Buitenlandse Zaken dr. Raul Porras Barrenechea en de echtge note van de president van de repu bliek mevr. Clorinda Malaga de Prado tijdens een ontvangst in Lima. Belhamels worden lieden voorgeleid Zaterdagavond j.l. liep een en ander echter minder gemoedelijk af. Vier Was- senaarse jongens, in de leeftijd van 17 tot 21 jaar, hadden het n.l. in hun hoofd gezet om te kijken hoever zij met de Katwijkse politie konden gaan. Het be gon om half tien nog vrij onschuldig toen de belhamels zich op hinderlijke wijze ophielden in het portiek en voor de ruiten van een groentezaak. Door de patrouillerende dubbelpost werden zij hierop gesommeerd om door te lopen. Om zijn minachting voor dit bevel te demonstreren, vond toen de jongste van het stel, het nodig om vlak voor de po litiemannen op het trottoir te gaan uri neren. Uiteraard volgde toen weer een schrob bering. Dit had weer tot gevolg dat hij in een hevige scheldpartij de politieman op grove wijze begon te beledigen. Het geduld van de politieman was toen uit geput. De agenten grepen de jongen aan om hem naar het bureau over te bren gen. De tweede dubbelpost, die inmid dels op het rumoer was afgekomen, trachtte ondertussen de samenstromen de menigte, w.o. zich de drie kamera den van de gearresteerde, in bedwang te houden, hetgeen slechts gedeeltelijk ge lukte. In elk geval wisten de Wassenaar- se jongens de afzetting te doorbreken om hun kameraad te ontzetten, waarbij zij de politiemannen aanvielen. Bij de vechtpartij, die toen volgde werden er stevige klappen uitgedeeld, waarbij één der politiemannen een her senschudding, een hoofdwond en een zenuwshock opliep. Inmiddels waren van het politiebureau in allerijl versterkin gen gearriveerd, waarna men er spoedig in slaagde de gearresteerde jongen te overmeesteren en naar het politiebureau over te brengen. De drie andere onverlaten wisten zich oorspronkelijk aan arrestatie te onttrek ken door in de menigte onder te dui ken. Twee van hen werden echter later gepakt, toen een autobus naar Wasse naar, ter hoogte van het Marine Vlieg kamp Valkenburg, door de politie werd aangehouden en onderzocht. De derde werd tenslotte in de loop van de nacht door de Wassenaarse politie te zijnen huize aangehouden en naar Katwijk overgebracht. Alle vier de arrestanten werden door de Katwijkse politie in ver zekerde bewaring gehouden. Brussel ziet actie van Loemoemba's partij als een bekentenis van ontreddering (Van onze Brusselse correspondent) In het weekeinde hebben zich in Stanleystad in Belgisch Kongo ernstige onlusten voorgedaan, die het leven hebben gekost aan een twintigtal Afrikanen, terwijl drie banken van de ordedienst werden gekwetst. De president van de Nationaal-Kongolese beweging Patrice Loemoemba kon gistermiddag worden gearresteerd, nadat hij zich gedurende een etmaal in de wijken van de inlanders had schuil ge houden. In de kringen van het departement van Koloniën is men niet zeer onder de indruk van deze onlusten: dat de Nationaal-Kongolese beweging haar gehele actie concentreert op een poging om de ver kiezingen van december a.s. uitgesteld te krijgen, wordt eerder als een bekentenis van zwakheid en ontreddering van deze partij beschouwd. Die verkiezingen zijn immers het beste middel om de werkelijke waarde te meten van de partijen, die sedert enkele maanden in Belgisch Kongo zijn opgericht, niet minder dan dertig in getal, terwijl nog elke week nieuwe groepjes of splinterpartijen in het leven worden geroepen. Waarschuwing Naar de hoofdinspecteur van politie te Katwijk, mr. J. Blanken, ons mededeelde zouden de belhamels reeds heden by de officier van Justitie in Den Haag worden voorgeleid. Naar wordt ver wacht, zullen zij reeds zeer binnen kort worden berecht, als voorbeeld voor anderen, die eventueel met plan nen mochten rondlopen om in Katwük de orde en rust te komen verstoren. Dat de alsdan op te leggen straffen niet mals zullen zyn, kan wel by voor baat worden aangenomen. Tijdens het congres van de A.R.- partij in Utrecht werden zaterdag middag prof. mr. P. S. Gerbrandy en prof. dr. A. A. L. Rutgc noemd tot ereledenDe voorzitter van de partij dr. W. P. Berghuis wenst prof. Gerbrandy geluk, 'tn het midden prof. Rutgers. Het gaat om tie a.s. verkiezingen De gematigde leden van de Nationaal- Kongolese beweging, die worden geleid door een zekere Calonji, congresseer den in het afgelopen weekeinde te Elizabethstad, de hoofdstad van de pro vincie Katanga, het centrum van de grote koper- en uraniummijnen. Daar wei-den totnutoe geen incidenten gemeld, terwijl er ook geen sprake was van het parool van Loemoemba om de verkiezin gen van december e.k. te saboteren, noch van het parool om de burgerlijke ongehoorzaamheid op te volgen. Grote aandacht werd ook geschonken aan de verklaring van de gouverneur van Stan leystad, de heer Leroy, die in een radio rede verklaarde dat het herstel van de orde in de provincie te danken is aan het snelle optreden van de politie en van de Rijkswacht, die voornamelijk uit Arikaanse soldaten is samengesteld. j Pas op het allerlaatste moment en na een uur bekogeld te zijn geweest met allerlei voorwerpen door een oproerige menigte, hebben de soldaten van de ordedienst van hun wapens gebruik ge- maakt, aldus de gouverneur. Patrice I Loemoemba, zei de gouverneur, wilde opzettelyk een oproer organiseren en het is mij bekend dat hij van een bui- I tenlands agent lessen in de organisa tie van opstootjes heeft gekregen! Loe moemba is in Stanleystad zijn carrière als klerk van de post begonnen en hij werd destijds voor het gerecht gedaagd wegens verduistering van geld. Het op stootje van Stanleystad kan dus ook wel een persoonlijke wraakneming zijn. Niet meer op hun gemak De Belgische administratie te Leo- poldstad gaf Loemoemba echter volko men bewegingsvrijheid, toen hy de Nationaal-Kongolese beweging organi seerde en een aantal Belgische koloniale autoriteiten, die de Afrikaanse leider hebben gesteund, voelen zich thans niet meer op hun gemakMen staat im mers thans voor het feit, dat Loemoem ba door een aantal van zijn fanatieke aanhangers als een nationale held en martelaar zal worden beschouwd, terwijl vele blanken en Afrikanen uit de po litieke kringen te Leopoldstad weten dat hy geen leider is van groot formaat. De zaak is voorts nog gecompliceerd omdat de gematigde leiders, die ook in de partij van Loemoemba aanwezig zijn en die zich van hem hebben afgescheiden, Jim Mollison (54) overleden (Van onze Londense correspondent) Jim Mollison, de eerste solovlieger, die de Atlantische Oceaan van oost naar west overstak, is op 54-jarige leeftijd in Engeland overleden. In 1932 werd hij beroemd door zijn tocht van Australië naar Engeland in iets korter dan 9 da gen, een recordverbetering van 2 dagen. In de daaropvolgende jaren brak hij nog meer records en maakte een aantal „eerste" vluchten o.a. de genoemde oceaanvlucht in augustus 1932. In dat jaar huwde hij met de beroemde vlieg- ster Amy Johnson. Samen maakten zij verscheidene recordvluchten, ook een over de oceaan en een naar India. Na twee echtscheidingen trouwde hij in 1949 met de Nederlandse Mary Kamphuis. Patrice Loemoemba, de leider van de Kongolese nationale beweging, na wiens redevoering de onlusten in de Kongo uitbraken. waarschijnlijk niet zullen durven optre den om de gearresteerde leider definitief te vervangen daar zij aldus de indruk zouden wekken, dat zij die arrestatie, die door de Belgische gouverneur werd bevolen, goedkeuren. Morgen ministeriële verklaring in Kamer De minister van Kongo zal morgen in een rede voor het parlement mededelen hoe de verkiezingen voor de gemeente raden en de gewestelijke raden in de cember zullen worden georganiseerd. Van het uitstellen van die verkiezingen heeft de minister zich reeds een beslist tegenstander verklaard. Na de onlusten van Stanleystad krijgt de rede van de minister natuurlijk een grotere betekenis en de meeste waarnemers achten het niet uitgesloten, dat de Belgische be windsman een nadere precisering zal verstrekken over de etappes van de Kongolese onafhankelijkheid, die vol gens vroegere verklaringen van de mi nister in 1964 een feit zal zyn. Intussen is het herstel van de openbare finan ciën in de Kongo de meest dringende taak en gebeurtenissen zoals die van Stanleystad bemoeilijken natuurlijk enorm de taak van de Belgische auto riteiten. Zoals bekend heeft België be sloten in 1960 aan de Kongo een finan ciële hulp te verstrekken van vijf mil jard franken of drie honderdtachtig miljoen gulden, terwijl de regering over weegt om de Kongolese economie indien nodig te steunen met de goud- en dol larreserves van de Nationale Bank van België.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 1