Franse Kamer staat massaal achter
De Gaulle's Algerijnse politiek
Braziliaanse kritiek op
scheepsbouwer Verolme
WEERBERICHT
Rechtse extremisten hebben nu
althans op parlementair gebied,
niet veel meer te betekenen
Werf en dorp in Jacuacangabaai
Wrede aanvallen van Loeloea's op
Baloeba'sreeds 20 doden
Opgericht 1 maart I860
VRIJDAG 16 OKTOBER 1959
No. 29874
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel i, Leiden Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze correspondent te Parijs)
Een massale meerderheid van 414 tegen 23 stemmen heeft vannacht
in het Franse parlement de nieuwe politiek goedgekeurd, die generaal
De Gaulle op 16 september in zijn historische boodschap voor Algerije
heeft ontvouwd; 28 afgevaardigden onthielden zich van stemming. De
tegenstemmers bevonden zich onder de communisten en de ultra
rechtse Kamerleden, van wie een deel zich daags tevoren juist van de
gaullistische UNR had afgescheiden. Nu de socialisten en radicalen
zich eensgezind achter de regering hebben geschaard, kan worden
geconstateerd dat de parlementaire basis van het kabinet-Debré zich
dus in lichte mate naar links heeft verplaatst.
Michel Debré, die veel beter op dreef was dan dinsdag bij zijn
openingsspeech, heeft gisteravond vlak voor de stemming de ongeveer
veertig sprekers beantwoord. Hij verklaarde dat Frankrijk in Algerije
in drie etappes te werk zal gaan: eerst voltooiing van de pacificatie
en herstel van de orde, dan voortzetting van de politieke en sociale
emancipatie van het Algerijnse volk en tenslotte de politieke fase,
waarin de Algerijnen bij een referendum hun toekomst zelf zullen
mogen bepalen.
heel lang op zich kan laten wachten,
versterkt. Op het parlementaire plan is
nu aangetoond, dat de rechtse extremis
ten weinig meer te betekenen hebben.
De revolutie van de 13de mei 1958, die
de integratie van Algerije in haar
vanen had geschreven, heeft Frankrijk
nu officieel, zo kan men zeggen, de rug
toegekeerd.
President tlians
sterk in overleg
fijnen
met de Algerii
Door zo de volgorde van de verschil
lende ontwikkelingsperioden ietwat an
ders te schikken dan De Gaulle, die
het zelfbeschikkingsrecht der Algerijnen
voorop had gesteld, heeft Debré.zeker
veel rechtse Kamerleden over hun aar
zeling heengeholpen. Hij somde ver
schillende sociale voorzieningen als
bouw van scholen en hospitalen op om
daarna de oratorische vraag de Kamer
in te slingeren of dit soms maatregelen
waren van een regering, die van plan
is Algerije los te laten!
Dat het parlement zich nu ook in
even grote meerderheid zeker vam de
toekomst van Algerije voelt, zou men
intussen nauwelijks durven beweren! De
Kamer heeft zich, ook om haar eigen
ontbinding te voorkomen, achter De
Gaulle geplaatst, zonder echter te we
ten welke plannen de generaal nu ver
der uit denkt te zullen voeren. En met
name heeft ook Debré geen woord losge
laten over de keuze tussen afscheiding,
binnenlands zelfbestuur en integratie
van Algerije, waarop Frankrijk zich
voorstelt zich verder te oriënteren. Doch
ontegenzeglijk is de positie van De
Gaulle in het overleg met de Algerijnse
nationalisten, dat nu toch moeilijk nog
Meer ,luxe' goederen
in de Sovjet-Unie
Het centrale comité van de commu
nistische partij en de raad van minis
ters der Sovjet-Unie hebben besloten,
dat er meer „goederen ter voorziening
in culturele behoeften" en huishoude
lijke artikelen moeten worden geprodu
ceerd en dat het assortiment van de
produktie moet worden uitgebreid.
In de motivering van dit besluit
wordt medegedeeld, dat er reeds
op grote schaal radiotoestellen,
fototoestellen, uurwerken en der
gelijke apparaten worden vervaar
digde maar dat er nog steeds een
onvoldoende aanbod is van tele
visietoestellen, piano's, kinderfiet
sen, wasmachines, koelkasten,
aardewerk, porselein en enig an
dere artikelen.
De produktie van koelkasten, die in
1958 359.600 stuks bedroeg, zal worden
verhoogd tot 796.000 stuks in 1961. De
produktie van televisietoestellen zal
worden gebracht van 939.300 op 1.926.000
en die van wasmachines van 463.000 op
1.215.000. Er zullen in 1961 3.470.000
naaimachines moeten worden vervaar
digd tegen 2.685.000 in 1958 en de pro
duktie van kinderfietsen zal moeten
stijgen van 1.024.300 tot 1.565.000. Reeds
in het vierde kwartaal van het lopende
jaar moet met de verhoging van de pro
duktie van al deze goederen worden be
gonnen.
Aanhoudend zonnig
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Droog en overwegend zonnig weer.
Zwakke tot matige wind tussen zuid en
zuidoost. Dezelfde temperaturen als
vandaag of iets hoger.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
17 OKTOBER
Zon op: 7.06 uur; onder: 17.44 uur.
Maan op: 18.19 uur; onder: 7.44 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.31 en 15.49 u.
Laag water te 11.42 en 23.59 uur.
(Dit blad bestaat ott 24 pagina's).
Hervatting van overleg
in staalstaking
De onderhandelingen tussen
werkgevers en werknemers in de
Amerikaanse staalstaking zouden
vandaag, vrijdag, worden hervat.
De staking duurt al 94 dagen. De
voorzitter van de vakvereniging
ziet nog geen reden tot optimisme.
De voorzitter van de presidentiële
commissie van onderzoek heeft
echter verklaard dat hij enige hoop
heeft dat het conflict beëindigd
kan worden zonder toepassing van
de wet van Taft en Hartley.
(Men zie ook het uitvoerige artikel
van onze correspondent in Washington,
elders in dit nummer).
INTERPELLATIE OVER
VRIJERE LOONVORMING
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
de heer Suurhoff (P. v. d. A.) verlof ver
leend tot het richten van vragen aan de
minister van Sociale Zaken over de
spelregels van de vrijere loonvorming.
De interpellatie zal worden gehouden op
donderdag 22 oktober.
Bladluizenplaag
(Van onze Haagse redactie)
Als gevolg van het voor de tijd van
het jaar zeer warme weer en de daar
mee gepaard gaande grote droogte breidt
zich op het ogenblik over ons gehele
land een nieuwe insectenplaag uit. Op
tal van plaatsen treft men namelijk
bladluizen aan, die van de zomer-waard-
planten naar de winter-waard-planten
vliegen en daarbij vooral het verkeer
sterk hinderen.
De diertjes, die niet zo schadelijk zijn
als de vraatzuchtige tapijtkeverlarven of
pijnlijk-lastig als de wespen, zien er uit
als kleine vliegjes. Zo worden zij dan
ook algemeen genoemd door degenen,
die ze op hun weg ontmoeten.
Deze „herfstmigranten" die tussen
midden-september en begin-november
naar de winter-waard-planten verhui
zen, waar zij hun eieren gaan leggen,
houden zich, vooral op in de luwte in
het binnenland.
Moordaanslag op een
Franse Senator
Hedenochtend vroeg is in Parijs een
aanslag gepleegd op de radicaalgezinde
senator Francois Mitterand. Hij merkte
op zeker ogenblik, dat zijn auto gevolgd
werd. Hij wist enige voorsprong te krij
gen, uit te stappen en een park in te
vluchten, waar hij zich in het struikge
was verborg. Zijn auto werd doorzeefd
met kogels.
Tijdens het jongste debat in de Na
tionale Vergadering heeft de gaullisti
sche afgevaardigde Lucien Neuwirth
verklaard, dat „moord-commando's,
blijkbaar uiterst-rechtse contra-terroris
ten", via Spanje Frankrijk zijn binnen
gekomen om bepaalde mensen uit de
weg te ruimen.
Harde woorden in parlement
gelegd. Dit alleen is al een karwei
van rond twaalf miljoen gulden!
Scheepsbouwer C. Verolme gaat
in Brazilië niet alleen een werf,
maar ook een eigen dorp bouwen
aan de prachtig gelegen baai Ja-
cuacanga. In dat dorp gaan de
toekomstige scheepsbouwers wo
nen. Er zullen een kleine duizend
woningen worden neergezet. Scho
len, een ziekenhuisje, een postkan
toor en een kerk zullen verrijzen.
Sportvelden zullen worden aan-
De gouden medaille van de schit
terende zomer heeft een minder
stralende keerzijde. Dat ondervin
den niet alleen de boeren. Ook deze
parapluhandelaar in Amsterdam
heeft een wel uitermate schraal sei
zoen achter de rug. En mj kan
praten als Brugman: er is zo lang
zamerhand niemand meer die ge
looft dat het nog ooit eens flink
gaat regenen.
Maar juist dezer dagen zijn in het
Braziliaanse Huis van Afgevaardig
den harde en bittere woorden geval
len aan het adres van de Nederlandse
ondernemer. Er werd ernstige kritiek
geleverd op de omvang van de bedra
gen, die zijn besteed voor de aankoop
en het verbomven van het vliegdek-
schip „Minas Gerais", dat thans rust
op de scheepswerf te Alblasserdam.
De afgevaardigde Paulo Micarone
sprak van „verkwisting van grote som
men gelds". Een andere afgevaardigde
verklaarde naar een parlementair on
derzoek te zullen vragen. Volgens UPI
heeft Micarone gezegd, dat de Brazili
aanse Marine een missie van 106 man
in Nederland heeft om toezicht te hou
den op de verbouwing. Volgens Mica
rone was er vriendjespolitiek in het spel
geweest tussen Verolme en de Brazili
aanse marine-officieren bij de toewij
zing van het contract. Hij zei, dat de
directeur van het filiaal van Verolme in
Rio, de gepensioneerde admiraal Olave
Aroujo, aan het hoofd stond van de
commissie, die over de aankoop van het
schip onderhandelde en het contract
De Russen hebben de eerste fo
to's vrijgegeven van de training van
Russische ruimtevaarders. Hier
wordt een jonge Rus beplakt met
de leidingen van registratie-instru
menten. welke de reacties van
zijn lichaamsorganen zullen vast
leggen tijdens zeer zware proeven.
met Verolme ondertekende. Micarone
vroeg zich ook af, waarom de marine
het Jacuacanga-terrein aan Verolme
heeft afgestaan om een scheepswerf te
bouwen, nadat de marine grote sommen
had uitgegeven om het terrein te on
derzoeken voor het bouwen van een
scheepswerf voor de vloot. Miljoenen
dollars zijn uitgegeven aan overbodige
voorwerpen aan boord van de „Minas
Gerais", die in Rio verkregen hadden
kunnen worden zonder verspilling van
harde valuta, aldus Micarone.
Verkiezingsvuur
Bij Verolme wees men erop, dat deze
uitlatingen gezien moeten worden in
het licht van de komende verkiezingen
in Brazilië. Zowel de verbouwing van
de „Minas Gerais" als de vestiging van
de Nederlandse werf in de Jacuancan-
gabaai waarop al eens meer kritiek
is uitgeoefend is van zo groot lands
belang, dat de regering deze projecten
zeker niet zal laten schieten omwille
van politieke agitatie, zo zegt men bij
Verolme.
Maar waarschijnlijk calculeert men
deze feiten wel in als men spreekt van
vele factoren en moeilijkheden, waar
van het zal afhangen of komend voor
jaar de eerste helling in Brazilië klaar
zal zijn. Eind volgend jaar moet de
eerste tienduizend tonner van stapel
lopen.
Slot pag. 2
Meer dan duizend hutten in brand gestoken
Belgische troepen uit Kamina ter hulp?
In Kasai, in het gebied van Loeloeaburg (Belgisch Kongo), heerst
in de laatste 24 uur een ware guerrilla-activiteit. De toestand is nog
steeds ernstig en er zijn thans meer dan twintig doden, meest Baloeba's.
Deze worden in de dorpen aangevallen door Loeloea-krijgslieden,
bewapend met lansen, vuursteengeweren en giftige pijlen en beschil
derd met de traditionele strijdkleuren.
Langs de weg van Demba naar Loeloeaburg zijn verscheidene dor
pen aangevallen. Kongolese detachementen troffen daar twaalf slacht
offers aan. Van acht lijken waren de handen afgesneden. Alle hutten
waren in brand gestoken en de aanvallers namen de vrouwen en
kinderen die niet konden vluchten, mee.
Donderdag werd een nieuw offensief uitgevoerd te Benasjitolo waar
ca. 400 Loeloea's de hutten in brand staken.
Uitgaansverbod van kracht
Bij luchtverkenningen kwam men een
andere bende Loeloea's op het spoor die
naar hetzelfde gebied optrok. Het leger
kwam tussenbeide, aanvankelijk met
traangasbommen, maar vervolgens werd
op de aanvallers geschoten. In een hut
in dit dorp trof men de verkoolde lij
ken aan van een man en twee vrouwen.
Elders in dit dorp trof men nog een lijk
aan. dat met twee lanssteken was door
stoken. Voorts werden in het gebied van
Dibaja bloedige aanvallen gepleegd. Tal
rijke hutten werden in brand gestoken.
Men schat het aantal verkoolde of ge
heel vernielde hutten of woningen se
dert het uitbreken van de incidenten op
meer dan duizend. In totaal heeft de
politie totnutoe ruim tweehonderd ar
restaties verricht.
Het bestuur verzamelt thans de Ba-
loebabevolking om ze onder bescherming
van het leger te stellen. De Afrikaanse
gemeenten Ndesja en Nganza en de
Europese gemeente Kananga worden
door militairen bewaakt. Uit Loebo en
Loesambo worden versterkingen ver
wacht. In Europese kringen acht men
het noodzakelijk dat Belgische troepen
uit Kamina worden gezonden om de
grote ongerustheid in dit gebied weg te
nemen.
Van 19.00 uur af is een uitgaansverbod
van kracht. Alle openbare instellingen
zijn gesloten.
In het ziekenhuis van Loeloeaburg
verblijven tientallen gewonden van wie
enkelen er ernstig aan toe zijn.
De aanvallers geven blijk van bijzon
dere wreedheid. Ook aarzelen zij niet
militairen aan te vallen.
Het hoofd van de Loeloea, Kalamba,
begaf zich woensdag naar het onrustige
gebied in de omgeving van Loeloeaburg
dat thans door Loeloea's bezet is. On
derweg werd hij door vluchtende Baloe
ba's herkend. Zij vielen hem aan waar
bij een van zijn armen door een slag
meteen knuppel brak. Hij kon echter te
rug keren naar Loeloeabrug. Gistermid
dag richtte hij een raaio-oproep tot de
bevolking waarin hij de aanvallers ver
zocht de vijandelijkheden te staken en
naar hun woningen terug te keren. La
ter vertrok hij met enkele belangrijke
figuren van de Loeloeastam naar het
onrustige gebied.
Advertentie
Is hij de
directeur zelf
of is het
zijn secretaris?
U kunt het wel te weten komen, maar
aan zijn kleding ziet u het niet. Direc
teur of secretaris.hij draagt een
sportcombinatie die af is. Perfect van
coupe, smaakvol en gedistingeerd van
kleur en dessin. Allicht, want 't is
een sportcombinatie die hij met veel
zorg gekozen heeft uit onze uitgebrei
de collecties. Let b.v. eens op die
pantalon: zo'n vouw blijft erin! 't Is
Terlenka, dus prima! Bij ons gekocht
voor f 39.75 Het colbert, een Schotse
homespun, in een vlot, sportief des
sin voor f 58.
Flatgebouw in Milaan stond
vanochtend op instorten
In de buitenwijken van Milaan is van
ochtend vroeg om vier uur een flatge
bouw van negen verdiepingen ontruimd
dat dreigde in te storten!
In nog geen veertig minuten hadden
de 54 gezinnen hun woningen verlaten.
De evacuatie verliep zonder incidenten.
De bewoners werden zo rustig mogelijk
gewaarschuwd om een paniek te voor
komen.
Zoals bekend kwamen in Barletta,
Zuid-Italië, onlangs 59 personen bij het
instorten van een flat om het leven.
Honderden politiemannen en brand
weerlieden spoedden zich naar het ge
bouw toen bekend werd, dat het op
instorten stond.
Nieuwe Indonesische
zaakgelastigde
De Indonesische regering heeft tot
zaakgelastigde in Nederland benoemd de
heer Soesanto Djojosoegito. Hjj is de op
volger van de heer M. Mara mis, de hui
dige zaakgelastigde, die medio november
naar Djakarta zal vertrekken. Het is
nog niet bekend, welke functie de heer
Maramis zal krijgen.
De nieuwe zaakgelastigde is thans on-
derhoofd van de directie buitenlandse
economische betrekkingen van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken te Dja
karta. Het tijdstip van zijn aankomst in
ons land is nog niet bekend.