Eisenhower dwingt de havenstakers
tot hervatting van werkzaamheden
Monument dr. Plesman
te Den Haag onthuld
WEERBERICHT
Taft-Hartley wet van toepassing
verklaard zelfde maatregel
ook in staalstaking verwacht
Prins Bertil opende expositie
„Idee en resultaat" Rotterdam
Waar blijft
Uw antwoord
M0TEX
Beivondering en grootse hulde
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 7 OKTOBER 1959
No. 29866
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
President Eisenhower heeft gisteren de Taft-Hartleywet van toe
passing verklaard op de havenstaking. De wet van Taft en Hartley
machtigt de president om via een rechterlijk bevel de stakers te dwin
gen weer aan het werk te gaan in gevallen waarin hij van mening is
dat de staking de nationale economie in gevaar brengt. De periode
van tachtig dagen is een z.g. afkoelingsperiode. De staking duurt nu
zeven dagen. Een woordvoerder van de bond van havenarbeiders ver
klaarde: „Wij gehoorzamen de regering altijd".
ïn de staalstaking, die nu 84 dagen duurt, heeft de president nog
géén maatregel genomen.
Als eerste stap in de toepassing van de Taft-Hartleywet heeft
Eisenhower een uit drie leden bestaande commissie van onderzoek
benoemd. Deze moet hem tegen zaterdag verslag uitbrengen.
krachtmeting, met het Amerikaanse
volk als de grote verliezer. Maar de pre
sident wil niet dat het volk hiervan de
dupe wordt, aldus Hagerty.
„Miserabel en armzalig"
De Amerikaanse vakbond van staal-
arbeiders heeft gisteren een verklaring
gepubliceerd waarin het aanbod der
werkgevers tot loonsverhoging als „to
taal onvoldoende" van de hand wordt
gewezen. Gezegd wordt dat de staking
zal worden voortgezet „tot gerechtigheid
is gedaan".
De voorzitter van de bond, McDonald,
zei dat niets is afgesproken over verdere
bijeenkomsten. De onderhandelingen
zijn maandagavond op een mislukking
uitgelopen. McDonald stelde een bijeen
komst voor met vooraanstaande leiders
van de vijf belangrijkste staalfabrieken,
maar hij heeft nog geen antwoord ont
vangen.
Woordvoerders van de staalindustrie
hebben gezegd dat hun aanbod door
de vakbond als „miserabel en armzalig"
afgewezen het hoogste is dat zij kon
den doen zonder de staalprijzen te verho
gen. Het zou een loonsverhoging van 15
dollarcent per uur en het verlenen van
andere toelagen, verdeeld over twee jaar,
betekenen. De vakbond is van mening
dat het aanbod omkleed is door zoveel
beperkingen, dat het zou neerkomen op
een vermindering van het uit te betalen
loon.
De president verklaarde gisteren, dat
de impasse bij het overleg in de staal
industrie hem „ziek en doodmoe" heeft
gemaakt. Zijn pressecretaris verklaarde
namens Eisenhower dat het conflict in
de staalindustrie zo langzamerhand het
karakter schijnt te ka-ijgen van een
LOENIK „ZAG"
ONBEKENDE
MAANHELFT
Hedenmiddag gegevens
De Russische maanraket zal,
naar in de bedoeling ligt, vanmid
dag tussen 15 en 16 uur Ned. tijd
gegevens uitzenden betreffende de
achterkant van de maan, die de
Loenik III gisteren is gepasseerd.
Tass meldde gisteravond dat de
Loenik III het dichtst bij de maan
gelegen punt van zijn baan 7000
km. van de maan -had bereikt
om 15.16 uur.
Russische geleerden hebben toegezegd,
dat zij de gegevens na een zorgvuldige
analyse aan hun buitenlandse collega's
ter beschikking zullen stellen.
Volgens Tass zal de Loenik III na een
lus om de maan te hebben beschreven
in het gebied van de aarde terugkeren
en wellicht voor onbepaalde tijd om de
aarde blijven draaien. Het zal een zeer
lang gerekte baan worden, waarvan de
kortste afstand tot de aarde 2000 km. en
de langste afstand 400.000 km. zal be
dragen. De baan van de Loenik III is
precies gelijk aan de beoogde en alle
instrumenten functioneren normaal.
De radiotelescoop van Jodrell Bank
in Engeland heeft gemeld, dat de sig
nalen van de Loenik III in de periode
dat de raket de maan aan de achter
zijde zou passeren, gedurende vier
minuten niet doorkwamen. Het werd
mogelijk geacht, dat de Loenik III
toen de maan passeerde. Een mede
werker van het waarnemingsstation,
dr. Davies, verklaarde echter dat men
minstens gedurende een uur de signa
len niet zou hebben kunnen opvangen
als de Russische satelliet over het
breedste stuk achter de maan langs
zou zyn gegaan.
Intussen hebben de Russen bekend
gemaakt dat zij speciale methoden heb
ben gevonden om de koers van ruimte
voertuigen te berekenen en te contro
leren.
Rustig weer
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond
Voornamelijk in het noordoosten van
het land plaatselijk nachtvorst. Droog
weer met in het zuidwesten tijdelijk be
wolking. Dezelfde of iets lagere tempe
raturen. Zwakke wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
8 OKTOBER
Zon op: 6.51 uur; onder: 18.04 uur.
Maan op: 13.40 uur; onder: 22.43 uur.
Hoogwater te Katwijk te 7.06 uur en
19.29 uur.
Laagwater te 2.48 uur en 15.10 uur.
Dit Blad bestaat uit 12 pagina's
Nieuw proces tegen
moordenaar Podola?
(Van onze Londense correspondent)
Günther Fritz Podola, veroordeeld tot
de doodstraf wegens moord op recher
cheur Purdy van Scotland Yard, heeft
kans dat hij de strop ontloopt. Hij zou
volgende week vrijdag worden opgehan
gen, doch de Engelse minister van Bin
nenlandse Zaken, Richard Butler, heeft
ingegrepen, daarbij gebruik makend van
een speciale bevoegdheid, die hem in
staat stelde de zaak naar het hof van
cassatie te verwijzen. De datum van Po-
dola's executie is vervallen verklaard.
Er schijnt twijfel te zijn gerezen of de
speciale jury wel alle feiten kende voor
een juiste beslissing.
De verdediging, voor wie Butlers be
slissing als een volkomen verrassing
kwam, zal proberen staande te houden
dat de jury onvoldoende was ingelicht,
hetgeen betekent dat het moordproces
nooit in deze omstandigheden had moe
ten plaatsvinden. Het hof kan dan een
nieuw proces bevelen, dat tot verzach
ting van Podola's straf zou kunnen lei
den.
Besield met hoop op samenwerking
Nadat Prins Bertil van Zweden gisteren bezoeken had gebracht aan de DAF-
en Philipsfabrieken te Eindhoven, heeft hij gisteravond in het Maritiem museum
„Prins Hendrik" te Rotterdam de tentoonstelling „Idee en resultaat" geopend.
Zij was voorbereid en ingericht door het Technisch Museum te Stockholm, met
steun van de Sveriges Allmanna Exportförening, de Zweedse Algemene Export
organisatie. De openingsplechtigheid werd bijgewoond door de Zweedse ambas
sadeur in Nederland, de heer Sven Dahlman.
Burgemeester Van Walsum meende in
de komst van Prins Bertil om de opening
te verrichten een onderstreping te zien
van de betekenis, die in Zweden aan
deze tentoonstelling wordt gehecht.
Onder de titel „Ideeën, de voornaamste
bron van de vooruitgang" hield vervol
gens dr. Torsten Al thin, directeur van
het Technisch Museum te Stockholm een
lezing, waarin hij de stelling poneerde,
dat wij slechts één ding met absolute ze
kerheid kunnen weten, nl. dat hoe meer
wij te weten komen, hoe meer wij ons
bewust worden dat onze kennis van
thans nog zeer weinig is.
kaar verbinden, banden die reeds in de
17e eeuw bestonden.
De huidige Zweeds-Nederlandse han
delsbetrekkingen noemde de Prins een
goede afspiegeling van de rijpheid, die
beide landen thans in de economische
sfeer hebben bereikt.
Doelende op de gemeenschappelijke
markt en de vrije handelszone van de
overige zeven landen in West-Europa zei
de Prins o.m.: „Wy in Zweden zijn be
zield met de hoop, dat het mogelijk zal
blijken een regeling tot stand te brengen,
waarbij geheel West-Europa in ver-
Hierop verrichtte Prins Bertil de ope
ningsplechtigheid met een korte rede,
waarin hij het gemeentebestuur van Rot
terdam zijn dank betuigde, dat het deze
expositie heeft mogelijk gemaakt.
Na een dankwoord aan de directeur
van het museum, dr. C. Nooteboom, ver
klaarde Prins Bertil de expositie voor
geopend.
Tijdens een banket, dat ter ere van
het bezoek van Prins Bertil van Zweden
gisteravond door de Zweedse ambassa
deur en de Sveriges Allmanna Exportför
ening in het gebouw van de Kon. Roei
en zeilvereeniging „De Maas" te Rotter
dam gegeven werd en waar o.m. de bur
gemeester van Rotterdam, mr G. E. van
Walsum, aanzat, heeft de Prins in zijn
kwaliteit van erevoorzitter van genoem
de organisatie een tafelrede gehouden.
Daarin wees hij o.m. op de hechte ban
den, die Nederland en Zweden met el-
Prins Bertil van Zweden heeft
gisteren een bezoek gebracht aan
Eindhoven, waar hij grote belang
stelling toonde voor nieuwe instru
menten in de Philipsfabrieken.
eniging tot een eenvoudig systeem van
samenwerking komt.
„In ons oog, aldus Prins Bertil, is het
Nederlandse bloemenmeisje, dat ons op
folders en in catalogie uit de bollen
streek bereikt, een symbool voor het vele
dat wij in het Nederlandse volk waarde
ren: het geloof in de toekomst en de
diepe menselijkheid. Van onze kant wil
len wij gaarne verschillende aspecten
van onze cultuur meer bekendheid ge
ven en doen appreciëren.
Hierop bracht Prins Bertil een dronk
uit op de voorspoed van de volken van
Nederland en Zweden.
Siebe van der Zee
biedt ontslag aan
A.V.R.O.-bestuur bepaalt
vanavond zijn standpunt
(Van onze Haagse redactie)
Vanavond zal in een met spoed
belegde vergadering het AVRO-
bestuur bepalen of het televisie
sectiehoofd, de heer Siebe van der
Zee, normaal zijn functie zal kun
nen blijven voortzetten of niet.
Zoals men weet, was aan de heer Van
der Zee in zijn optreden naar buiten,
d.w.z. het deelnemen aan besprekingen
met de t.v.-secties der andere omroep
verenigingen, beperking opgelegd. Zo
was ook bepaald dat hij niet naar Lon
den zou gaan om vandaar uit het ver
loop der Engelse verkiezingen te com
mentariëren.
In de plaats daarvan zou hij hier
toe was maandag jl. besloten de re
portage verzorgen van de uitreiking van
de t.v.-prys van het Prins Bernhard-
fonds.
Gisteren heeft een functionaris van
de NTS contact opgenomen met de di
recteur van de AVRO waarbij eerstge
noemde naar voren bracht het raad
zamer te vinden, dat niet Siebe van der
Zee deze uitzending van commentaar
zou voorzien.
Zowel de directeur als de voorzitter
van de AVRO, die telefonisch was ge
raadpleegd, meenden op de suggestie
van de NTS-functionaris te moeten
ingaan. De heer Van der Zee, die
over een en ander hoogst verbolgen
was, heeft daarop gereageerd met het
aanbieden van zyn ontslag.
Als de heer Van der Zee geen vol
doende genoegdoening zal krijgen, im
pliceert zulks dat hij zyn ontslagaan
vrage zal handhaven. Anderzijds is de
mogelijkheid niet uitgesloten, gezien
de scherpe kritiek, die op zijn beleid
wordt gevoerd, dat de AVRO-voorzit-
ter jhr. Th. Roell zyn functie ter be
schikking zal stellen.
Dr. van Schendel
wordt hoofddirecteur
Zeer binnenkort is de benoeming te
verwachten van dr. A. F. E. van Schen
del, directeur der afdeling schilderijen
van het Rijksmuseum te Amsterdam tot
hoofddirecteur van het Rijksmuseum als
opvolger van jhr. dr. D. C. Röell, die
wegens het bereiken van de pensioen
gerechtigde leeftijd in november a.s. zijn
functie zal neerleggen.
By K.b. is aan jhr. dr. D. C. Roëll
hoofddirecteur van het Rijksmuseum te
Amsterdam, met ingang van 1 december
1959 op zijn verzoek eervol ontslag ver
leend onder dankbetuiging voor de vele
en gewichtige diensten door hem in die
functie den lande bewezen.
Het ligt in het voornemen van de mi
nister van O.K. en W., de heer Roëll te
verzoeken zich te belasten met het uit
brengen van adviezen inzake de thans
aan de gang zijnde herinrichtingswerk
zaamheden bij het Rijksmuseum.
De als zijn opvolger benoemde heer
Van Schendel (zoon van de bekende
schrijver Arthur van Schendel) is ge
boren op 18 mei 1910 te Ede. Nadat hij
in Florence het gymnasium had door
lopen. studeerde hij kunstgeschiedenis
aan de Sorbonne te Parijs. In 1938 pro
moveerde hij tot doctor.
Sinds 1936 is de heer Van Schendel
verbonden aan het Rijksmuseum te Am
sterdam. Op 1 januari 1956 werd hij
directeur van de afdeling schilderijen
van dit museum.
Hij is een van de bekendste experts
op het gebied van de schilderkunst.
Dr. Banki weer
terug in Roermond
De zenuwarts dr. O. Banki uit
Roermond en zijn secretaresse mej.
M. Heinen, zijn gisteravond in
Roermond teruggekeerd. Zij zijn
teruggekomen op hun aanvanke
lijke besluit om in de Oostzone van
Berlijn te blijven. Na een bezoek,
dat mevrouw Banki in gezelschap
van de Maastrichtse zenuwarts dr.
P. Mesker in Fürstenwalde hebben
afgelegd, is dr. Banki gistermiddag
mee teruggegaan naar West-Ber-
lijn, vanwaar het gezelschap is
doorgereisd per vliegtuig naar
Düsseldorp en later naar Roer
mond, waar men gisteravond om
streeks 7 uur aankwam.
Toen dr. Mesker en mevrouw Banki
in West-Berlyn aankwamen zochten zy
contact met de Nederlandse vertegen
woordiging aldaar, waarna zij zich in
verbinding stelden met de Oostberlijnse
politie-autoriteiten. Nadat mevr. Banki
haar geschiedenis had verteld, toonde
men alle begrip voor haar moeilijkheden
en werden onmiddellijk de nodige pa
pieren in orde gemaakt.
Na niet meer dan een uur kon de
reis naar Fürstenwalde worden voort
gezet. Daar troffen zy dr. Banki en
mej. Heinen, die zeer verheugd waren
hen te zien. Dr. Banki, die in enigs
zins overspannen toestand naar Oost-
Berlyn was gereisd, zeide inmiddels
tot het inzicht gekomen te zijn, dat
hy overyld had gehandeld. Hy was
dan ook bijzonder verheugd, dat hij
de gelegenheid kreeg zich met zijn
vrouw te verzoenen. Dr. Banki heeft
besloten zyn praktijk weer te beginnen.
Fel protest tegen
verhoor marconist
De 30-jarige Nederlandse marco
nist. die in staat van beschuldiging
wegens moord is gesteld, is gisteren
overgebracht naar Boston, waar hij
terecht zal staan. Zijn raadsman, Jo
seph Fontana, deelde mee dat zyn
cliënt verklaard heeft onschuldig te
zyn.
Mr. F. J. J. van Heemstra, de raads
man van de Nederlandse consul te New
York, zal medewerken aan de verdedi
ging van de marconist. Hij heeft bij de
Newyorkse R.C. verzocht akte op te
stellen van zijn verklaring over de wijze
waarop de verdachte in New York be
handeld is. Eerder had mr. Van Heem
stra al verklaard dat het optreden van
de Newyorkse politie, die de marconist
15 uur lang ondervraagd heeft, en hem
al die tijd lang geen mogelijkheid gaf
voor contact met een raadsman, zeer te
laken is.
Mr. Van Heemstra stelde, dat hij
ernstige bezwaren heeft tegen de
wijze „waarop deze man aan langdu
rige en suggestieve verhoren werd on-
deirworpen, terwyl men hem in af
zondering hield.
Het getuigenverhoor door de „grand
jury" heeft vijf uur geduurd. Na het
getuigenverhoor was de jury in tien mi
nuten tot zijn uitspraak gekomen:
„schuldig aan moord".
(AP UI-
LEIDEN
KEVER
24029
BESTRIJDING
Na een urenlang debat heeft de ge
meenteraad van Hilversum gisteravond
zijn goedkeuring gehecht aan het veelbe
sproken uitbreidingsplan Egelshoek. dat
voorziet in de stichting van ccn nieuw
wooncentrum voor 25.000 30.00 Inwo
ners in de zuid-oost hoek der gemeente,
hetgeen met zich meebrengt, dat het na
tuurschoon gedeeltelijk moet worden aan
getast.
Het aantal oplossingen, dat wij
ontvingen op de fotoprijsvraag, is
tot dusver beneden de verwachtin
gen gebleven, zelfs zover beneden
de verwachting dat we nog niet vol
doende volledig goede oplossingen
gevonden hebben om de prijzen al
leen aan hen toe te kennen, die alle
twintig foto's goed identificeerden.
Maar dat kan natuurlijk nog ko
men.
Mocht U echter een enkele foto
nog niet hébben „gevonden", dan
moet dit geen reden voor U zijn dan
maar van inzending van Uw oplos
sing af te zien!
Denkt U er om: maandag a.s. te
13 uur sluit de inzendingstermijn
Oplossingen welke wij nadien ont
vangen kunnen niet meer naar de
prijzen mededingen. En die prijzen
zijn toch wél de moeite waard: ze
variëren van vijftig tot vijf gulden.
Vanmorgen, op de dag dat het 40 jaar is geleden dat de Kon. Lucht
vaartmaatschappij te s-Gravenhage werd opgericht, is vlak bij het
hoofdkantoor van deze maatschappij, nabij het kruispunt van de
Koninginnegracht en de prof. B. M. Teldersweg, het Plesman-
monument onthuld door de oudste kleinzoon van de grondlegger der
K.L.M., Albert Robert Plesman. Bij deze onthulling waren o.m. aan
wezig mevrouw de weduwe S. Plesman—van Eijk. haar zoon Albert
Plesman jr, haar dochter mevrouw Smithuysen-Plesman, zeven klein
kinderen en verdere familieleden, verscheidene autoriteiten van Rijk,
Provincie en Gemeente, van burgerlijke en militaire luchtvaartinstanties,
en oud-K.L.M.-vliegers.
Inez van der Wiel, dochtertje van de
directeur van de KLM mr. J. van der
Wiel, bood Mevrouw Plesman bij haar
aankomst een boeket witte orchideeën
aan.
Omstreeks kwart over elf stelden u
dr. ir. M. H. Damme, voorzitter van het
Comité Nationaal Monument dr. A.
Plesman, oud-directeur-generaal van
P.T.T. en Plesmans oudste kleinzoon, de
16-jarige Albert Robert, zich bij het te
onthullen monument op.
De heer Damme betuigde zyn dank
aan de vele duizenden die naar vermo
gen financiële steun hebben verleend bij
de oprichting van dit monument. In het
bijzonder maakte de heer Damme mel
ding van de belangrijke steun die Rijk
en gemeente hebben verleend.
„Wy allen die Plesman in dit uur in
onze herinnering zien herleven, den
ken aan zijn hele verschijning, die in
houding, gebaar en in alles wat ove
rigens een mens typeert, zyn wezen
tot uitdrukking bracht. Alles bij hem
sprak van durf en kracht, van zyn zelf
vertrouwen, vastberadenheid en door
zettingsvermogen, maar dat alles toch
gepaard aan een blik omhoog, zowel
geestelijk als daadwerkelijk", aldus de
heer Damme.
Hy betuigde voorts de dank van het
comité aan de beeldhouwer Mari An-
driessen voor het scheppen van een mo
nument „dat Plesman weergeeft zoals
hij in gedachten voor ons staat" en aan
de architect prof. Holt.
De heer Damme verzocht daarna, na
dat een hoornblazer van de Kon. Ma
rine het signaal „Geeft acht" had doen
Surinaams vliegtuig
wordt vermist
Sedert dinsdagmiddag wordt in Su
riname een tweemotorig vliegtuig,
een „Airocommander" van de Suri
naamse luchtvaartmaatschappij ver
mist. Het toestel, dat twee man aan
boord had, is niet teruggekeerd van
een vlucht naar de omgeving van
Tafelberg.
Het wierp in het kader van de Ope
ratie Grasshopper" goederen af. De
„Operatie Grasshopper" (sprinkhaan)
bestaat uit het aanleggen van kleine
vliegveldjes in het Surinaamse binnen
land.
Aan boord bevonden zich de eerste
piloot der onderneming, de heer Fajks
en als tweede bestuurder de heer Rudy
Kappel. Laatstgenoemde is in dienst
van de Suriname Aliminium Cy.
weerklinken, aan Albert Robert Ples
man het standbeeld van zijn grootvader
te onthullen. Het K.L.M.-mannenkoor
zong vervolgens Gezang 300a.
Daarna legden Albert Robert Plesman
en de heer Albert Plesman jr, hoofdver
tegenwoordiger der KLM in Italië, een
krans van de familie Plesman aan de
voet van het monument; de heer Dam
me legde een krans neer namens het
comité.
De minister-president, prof. dr. J. E.
De Quay, zeide dat de regering het op
hoge prijs stelt zich aan te sluiten by
de gevoelens van bewondering en dank
baarheid die door de heer Damme zijn
uitgesproken. De minister-president
noemde het een goede gedachte het ju
bileum van onze Nederlandse burgerlijke
luchtvaart dus van een instelling
ditmaal te plaatsen in het teken van
een persoonlijke herdenking. „Want de
KLM is de schepping van Plesman en
Plesmans leven zelf was zo nauw met
zyn werken verbonden, dat deze beide
voor ons niet meer te scheiden zyn".
Slot pag. 2
Snelle ontwikkeling
van Algerije
Opmerkelijke cijfers
De algemene vertegenwoordiger van
de Franse regering in Algerije, Delou-
vrier, heeft op een persconferentie te
Parijs gezegd dat van 1 oktober 1958 tot
1 oktober 1959 in Algerije 54 nieuwe fa
brieken zyn gevestigd en 78 bestaande
fabrieken zijn uitgebreid. Van deze 132
fabrieken zyn 79 in het gebied van Al
giers 31 in het gebied van Oran en 22
in dat van Constantine. Delouvrier gaf
een overzicht van de uitvoering van het
plan van Constantine voor de ontwik
keling van Algerye. Door deze uitbrei
ding van de industriële activiteit is
werkgelegenheid geschapen voor 11.150
mensen.
Wat de uitbreiding van het lager on
derwijs betreft, in één jaar tyds zijn
2450 nieuwe klassen gevormd aldus
Delouvrier. Dit is een groter aantal dan
aanvankelijk de bedoeling was.
Op het Algerijnse platteland zijn in
één jaar tyds 12.000 woningen gebouwd
die het eigendom zijn geworden van
12.000 gezinshoofden. Bovendien zijn in
het kader van „het plan voor duizend
dorpen" 160 nieuwe nederzettingen ge
vestigd, aldus Delouvrier.