„Aller vrijheid staat op het spel" Hoger personeel ook in bedrijfscornmissie WEERBERICHT Europa's economie integreren Akkoord over reclame in tv SER neemt vérstrekkend besluit FOTOPUZZEL Fa. D. KRET Zn. CEYLON'S PREMIER NA EEN AANSLAG HEDEN OVERLEDEN FLIM Het geheim van Mrs. Roosevelt Opgericht 1 maart 1860 ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1959 No. 29858 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: E. A. E. van Dishoecfc Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week Witte Singel 1, Lelden Giro oo 67055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 MINISTER LUNS IN DE V.N Toelichting over tie ontwapening gewenst De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, heeft gisteren in de algemene vergadering van de V.N. gezegd dat vrijheid het beginsel is dat ten grondslag ligt aan de politiek van Nederland in de Europese en andere kwesties. Over de Europese kwesties zei minister Luns dat Nederlands deel neming aan de Europese Economische Gemeenschap één van de belangrijkste aspecten van de Nederlandse politiek is. De EEG is geen op zichzelf staand verschijnsel maar het verst gevorderde resultaat van het streven van een volle tiental jaren na de oorlog naar integratie van de Europese economie. De economische en de douane-unie van de Benelux was de eerste verwezenlijking in die richting. Toorts der opleving De Nederlandse regering zal haar aan deel blijven bijdragen tot versterking van de gemeenschappen, maar zal te vens haar beste krachten geven ter be vordering van een ruimere Europese economische associatie tussen de E.E.G. landen en de voorgestelde vrijhandels zone van zeven andere Europese landen. Nederland vertrouwt erop dat de tweede ronde van verlaging van de douane tarieven binnen de E.E.G. in 1960 ook van toepassing zal zijn op de andere leden van de organisatie voor Europese economische samenwerking, want de Ne derlandse regering is van oordeel dat, omdat het om eenheid gaat, een breuk tussen de twee groepen landen dient te worden voorkomen, aldus minister Luns. Volgens de Nederlandse regering kan er niet aan worden getwijfeld dat de „toorts van West-Europa's opleving" door de vorming van een vrije en sterke economische eenheid, een „weldadig licht op het toneel van de wereldecono mie" zal werpen. Denk aan Tibet Na erop te hebben gewezen dat de geestelijke vrijheid het wezen van 't be grip vrijheid is, zei de minister dat onge acht waar de vrijheid in gevaar is, de vrijheden van ons allen op het spel staan. In dit verband wees de minister op Tibet. Hü zei het te zullen betreuren indien de V.N. de gebeurtenissen daar zouden negeren. De minister pleitte te- I vens voor vrije doorvaart door het Suez- kanaal zonder discriminatie. Over de voorstellen van president De Gaulle van Frankrijk voor Algerie zei minister Luns: „Mijn vertegenwoordi ging hoopt dat deze verreikende plan- Drie uur per week (Van onze Haagse correspondent) Naar wjj vernemen heeft een in het begin van deze week gehouden be spreking ten departemente, tot resul taat gehad, dat met betrekking tot toepassing van reclame in de televisie, een vorm is gevonden, welke zowel door de omroeporganisaties (verte genwoordigd in de N.T.S.) als door handel en industrie acceptabel moet worden geacht. In het principe voorstel, dat t.z.t. door de staatssecretaris van O. K. en W. in een nota bekend zal worden ge maakt, zou ook een taak toebedeeld zyn aan de O.T.E.M. Voorlopig zou in totaal drie uur zendtijd per week voor reclame worden gereser veerd: waarin zowel zogenaamde „spots" (advertenties) en korte films zullen worden vertoond. De O.T.E.M. blijft echter streven naar een tweede zendernet. Voor de verwe zenlijking van haar plannen rekent de O.T.E.M. op een tijd van ongeveer drie jaar. Het daarvoor benodigde kapitaal wordt geraamd, op 25 miljoen gulden. Band vier zou voor dit tweede zendernet worden gereserveerd. Voor de ont vangst is de aanschaffing van een voorzetapparaat nodig. nen zullen leiden tot vrede en samen werking in een land waar geweld en onenigheid vooruitgang in de weg staan". Voorts zei minister Luns o.a. dat de Nederlandse regering herhaaldelijk uitin Nederlandse regering herhaaldelijk uiting heeft gegeven aan haar oordeel dat de zaak van de economische ont wikkeling van minder ontwikkelde ge bieden van evenveel belang is als dat van de handhaving van de vrede. Als het levensniveau verbetert, vertonen binnen- en buitenlandse spanningen de neiging te verminderen. Ontwapening Over de ontwapening zei minister Luns tenslotte dat de Nederlandse rege ring de oprichting van de nieuwe com missie van tien leden toejuicht. De wer kelijke betekenis van de ontwapenings voorstellen van de Sovjet-minister-pre sident, Kroesjtsjef kunnen, naar minis ter Luns' oordeel, niet worden vastge steld zonder meer en uitgebreide toe lichting door de Sovjet-Unie. Het is te hopen dat deze toelichting gauw zal komen en dat zjj enige werkelijke voor uitgang mogelijk zal maken, zo besloot minister Luns. Enorme brand in Groningen Vannacht om even over half twee is een grote brand uitgebroken in het bedrijfspand van de bandencover-in- richting Recap aan de Veemarktstraat in Groningen. Het vuur greep zo snel om zich heen, dat nog voor de brand weer met groot materieel arriveerde, ook de bedrijfsruimten van de auto sloperij „De Moker" en de chroom- en nikkelinrichting „Gebroeders Groen" een laaiende vuurzee waren geworden. Inmiddels was ook het dak van de Recaploods gaan branden en met een daverend gekraak stortte het plotseling in. Van alle kanten bestreed de brand weer het vuur. Tegen tweeën bleek dat uitbreiding van de brand niet meer te duchten viel. De schade bij de Recap wordt op een kleine f200.000 geraamd. Hoe groot de totale schade is .is nog niet na te gaan. De getroffen bedrijven zijn slechts voor een deel verzekerd. Men meent de oorzaak te moeten zoeken in een weggeworpen sigaret, maar zekerheid hieromtrent heeft de recherche niet. Voor zware chemische industrie Een foto van Camp David, waar president Eisenhower en premier Kroesjtsjef dit weekeinde hun be sprekingen zullen houden. Advertentie (Van onze Haagse correspondent) De Sociaal-Economische Raad (SER) heeft zich gisteren met 24 tegen 16 stemmen uitgesproken voor vertegenwoordiging van èn de Nederlandse Vereniging van Hoger Personeel èn de Katholieke Vereniging van Hoger Personeel in de bedrijfscommissie voor de zware chemische industrie. De SER besloot de zaak terug te ver wijzen naar de commissie onder nemingsraden voor nader beraad en voor nadere beslissing omtrent LOODGIETERSBEDR1JF EN SANITAIRE INSTALLATIES Hoge Rijndijk 71 - LeideD Telefoon 20023—24350 Zonnige perioden De Bilt verwacht van heden- tot mor genavond By iets lagere temperaturen zullen morgen weer zonnige perioden voor komen. (Opgemaakt te 11.15 uur). 27 SEPTEMBER Zon op: 6.32 uur; onder: 18.29 uur. Maan op: 0.34 uur; onder: 15..52 uur. Hoogwater te Katwijk te 10.49 en 23.30 uur.. Laagwater te 5.57 en 18.31 uur. 28/9 hoogwater te 12.16 uur, laag water te 7.30 en 19.55 uur). Dit Blad bestaat uit 16 pagina's en een Bijvoegsel. Elders in dit blad publiceren wij een fotopuzzel, voor de oplossing waarvan wij negentien prijzen, variërend van vijftig tot vijf gul den uitloven. Oplossingen dienen voor 12 oktober 13 uur in het bezit te zijn van de redactie. de wijze, waarop het besluit van de Raad zal worden uitgevoerd. Deze besluiten waren het resultaat van een anderhalf uur durende discussie over een tweetal conclusies inzake de re presentativiteit van verenigingen van hoger personeel, waarover de commissie ondernemingsraden zich heeft beraden. Een deel van de commissie was tot de ccnclusie gekomen, dat de beide orga nisaties, die in het geding waren, niet representatief kunnen worden verklaard, omdat o.m. de groep hoger personeel in de bedrijfstak zware industrie te gering is om een aparte vertegenwoordiging te rechtvaardigen en verder omdat aan wijzing door deze verenigingen in het betrokken college van een bestuurslid aan werknemerszijde in strijd zou ko men met het beginsel van de pariteit. Criteria voldaan Een ander deel der commissie was daarentegen van oordeel, dat door beide in het geding zijnde organisaties aan alle criteria wordt voloaan. Een rede lijke spreiding, zo wordt door dit deel van de commissie aangevoerd, is aanwe zig nu is gebleken dat de bij de Ned.. Ver. van Hoger Personeel aangesloten leden werkzaam zijn in negen van de vijftien door de bedrijfscommissie be streken ondernemingen. Volgens dit deel van de commissie is het deel van het hoger personeel, dat als werkgeversexponent moet worden be schouwd, onbetekenend in aantal. Mevr. Verweij Jonkers zei, dat geac cepteerd moet worden dat de verenigin gen zich willen organiseren en pleitte voor een modus van samenwerking of aansluiting bij een bestaande vakorga nisatie. De heer Middelhuis zei, dat er gevaar voor verstoring van die pariteit aanwe zig was. Een groot deel van het hogere personeel moet gezien worden als werk gevers hetgeen bij overleg onvermijde lijk moeilijkheden zal geven, aldus de heer Middelhuis. De heer Roemers er kende ten volle het recht van bestaan van het standpunt dat men zich organi seert in een categorische vakbond, maar ook het standpunt, dat men zich organi seert in een grote vakbond. Hij ziet deze poging als een doorbreking van het overleg. Normen handhaven De heer Van Mastrigt zei dat hij vrij heid van organisatie uitstekend vindt, maar er zal rekening gehouden moeten worden met de bestaande normen. Hij zou het dan ook bepaald betreuren als groepen als de onderwerpelijke in de PBO zouden gaan meespelen. Noodtoestand en mobilisatie Vurige nationalist Bandaranaike was groot vriend van Indiase collega Nehroe De premier van Ceylon, Solomon Bandaranaike, op wie gisteren door een als boeddhistische monnik verklede man een aanslag was gepleegd, is hedenochtend vroeg aan zijn verwondingen overleden. Er waren vier kogels op hem afgevuurd. De aanslag werd gepleegd toen de premier na zijn gebruikelijke groeten vanaf de waranda van zijn woning, een buiging maakte voor de aanwezige boeddhistische monniken, onder wie de dader van de aanslag die vlak bij de deur stond. Deze laatste trok plotseling een revolver en schoot op de premier. De dader werd door omstanders afgeranseld voor hij door de politie gearresteerd kon worden. Na de aanslag werd de noodtoestand voor geheel Ceylon afgekondigd en het leger, de luchtmacht en de marine werden gemobiliseerd. Nog kort voor het overlijden hadden de behandelende artsen een communiqué uitgegeven waarin zij de toestand van de premier bevredigend noemden. Hij was wegens „vele ernstige inwendige kwetsu ren" geopereerd en had volgens een me disch bulletin de operatie „goed door staan". De minister van Onderwijs, Da- hanayake, heeft het premierschap over genomen en de bevolking tot kalmte ge maand. Bandaranaike, een vurig nationalist en schitterend redenaar, werd in 1956 premier van een linkse coalitie. De voornaamste punten van zijn pro gram waren de afkondiging van een republiek, mogelijk buiten het Gemene best, nationalisatie van aan buitenlan ders toebehorend land voor het me rendeel Britse thee-, rubber- en kokos plantages en opheffing van de bui tenlandse bases. De Britten droegen Ceylon twee bases over. Bandaranaike richtte een commissie op die herziening van de grondwet en de kwestie van af kondiging van een republiek moest be studeren, maar beloofde de eigenaars der plantages dat er ten minste 18 jaar niet tot nationalisatie zou worden over gegaan. Hij veroordeelde de Brits-Franse lan dingen in het Suezkanaal-zone in 1956 en de Russische interventie in Hongarije in hetzelfde jaar. Tijdens zijn bewind kwamen hevige, bloedige botsingen voor tussen Boeddhis tische meerderheid en de Hindoe-min derheid, waarbij tenminste 170 mensen om het leven kwamen. Een der oorzaken van de ongeregeldheden was het verzet van de twee miljoen Tamil-sprekende Ceylonezen tegen een wetsontwerp om het Singhalees de taal van vijfeneen- half miljoen Ceylonezen tot de enige officiële taal te maken. Binnen een paai weken na de indiening van dit ontwerp in 1956 waren al meer dan 150 mensen bij ongeregeldheden om het leven geko men. De premier beloofde dat het Tamil als de taal van de nationale minderheid zou worden erkend, maar dit akkoord met Tamilleiders werd nooit in de prak tijk gebracht en de talenkwestie bleef een element van onrust. Door het uittreden van de „Marxisti sche partij" uit de coalitie in mei, kon Bandaranaikes regering op nog slechts 50 van de 101 stemmen in het parlement rekenen. Bandaranaike werd als christen opge voed maar werd later boeddhist. Hij studeerde rechten in Oxford en vestigde zich in 1935 als advocaat op Ceylon. BREESTRAAT 173 Bomaanslagen in Algiers: vijf doden, 18 gewonden Twee bomontploffingen in een druk bezocht warenhuis in het centrum van Algiers hebben gisteren aan vijf mensen het leven gekost; 18 mensen liepen ver wondingen op. De eerste bom werd op de eerste ver dieping ontdekt. Leden van de mijn- opruimingsdienst brachten de helse ma chine op een matras naar buiten. Daar explodeerde het apparaat, waardoor een bomdeskundige, een politieman en een vrouw werden gedood. Kort daarna ont plofte elders in het gebouw nog een bom, die echter geen slachtoffers eiste. PHILIPS TELEVISIE Uitsluitend de nieuwste modellen. persoonlijke service LANGE MARE 66 - TEL. 26500 Prettige betalingsvoorwaarden. De heer Mauritz bracht de democrati sche vrijheid van organiseren in het ge ding. Er begint zo zoetjes aan, aldus de heer Mauritz, een grote onzekerheid om trent het begrip categorische organisa ties te ontstaan. Hij wijst erop, dat zich bij groeiprocessen ook nieuwe ontwikke lingen voordoen en vindt het redelijk, dat de groepen om toelating vragen. De voorzitter van de commissie prof. N. E. Esveld meende, dat de groepen een kans gegeven moet worden zich te „stabiliseren" en zegt dat de zaak be dorven kan worden als de organisaties te lang moeten wachten. De PBO vraagt vertrouwen, aldus prof. Van Esveld. Bandaranaike, een groot vriend van Nehroe, had een matige levenswijze, schreef detectives, speelde tennis en las de Griekse klassieken. Hy was gehuwd en had drie kinderen. Bij de nadering van haar 75e verjaardag onthult Eleanor Roosevelt in Libelle het geheim van haar gelukkig leven. Natuurlijk in Libelle, want is nu eenmaal beter Frans konvooi in hinderlaag De overval op een Frans konvooi bij Afloe, in het gebied van Oran, heeft aan 26 mensen het leven gekost. Het kon vooi, bestaande uit drie militaire en vijf burgervoertuigen, was van Tiaret op weg naar Bied, toen het door Algerijnse op standelingen werd overvallen. Het mili taire escorte werd vrijwel geheel gedood. „Wij gaan naar huis" De onderhandelingen in de Ameri kaanse staalstaking, die reeds 73 dagen duurt, zijn gisteren mislukt. David Mc donald. de voorzitter van de Amerikaan se vakbond van arbeiders in de staal industrie, verklaarde: „Wij gaan naar huis". „Deze dwaze obstructie waarbij sedert 5 mei zo gepraat wordt dat voor uitgang onmogelijk is, is geëindigd". Er is geen datum vastgesteld voor her vatting der besprekingen. Mcdonald zei, dat het overleg met de onderhandelaars uit de staalindustrie zou worden hervat als de vakbond „een eerlijk aanbod ont vangt dat overweging door overweging zich respecterende staalarbeiders waard is". Het hoofd van het regeringsbureau, dat bemiddeling verleende, Finnegan.zei tegen journalisten dat ,als de besprekin gen worden voortgezet, dit waarschijn lijk in een andere stad dan New York riet monteitu van de puiu^ni.ialla- tie op de plaats, waar de binnen landse hulpverleningsdienst een damwand laat slaan voor het uit graven van „het dingdat een elf meter diep gat sloeg in een weiland in dc Wormer. De uitgraafwerk- zaamheden geschieden onder lei ding van de bekende bomopruimer A. Drent, waarnemend commandant van de hulpverleningsdienst. mogelijk Washington zou zijn. Hij zei van plan te zijn dezer dagen met de minister van Arbeid. James Mitchell, de kwestie te bespreken. Op de vraag naar zijn mening over het mislukken der onderhandelingen, zei hij: „Wij zullen deze zaak met het oog op de 600.000 mensen die erbij betrokken zijn en de nationale economie, niet op haar beloop laten".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 1