PAGINA 4
ZATERDAG 22 AUGUSTUS
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
Zij lokken de mens H
en slokken hem op
Canada, een der grootste pro
ducenten van papier, beschikt
over reusachtige „papierreserves"
in de vorm van beboste terrei
nen met een oppervlakte van ten
naaste by drie miljoen vierkante
kilometer. Dag in dag uit doen
houtkappers, zaagmolens en pa
pierfabrieken daar hun best om
de wereld aan papier te helpen.
Hun bedrijf is boeiend, nuttig
en zwaar. De romantiek van de
wildernis en van de moderne
techniek vloeien in dat bedrijf
samen en verlenen het een by-
Het laat zidh denken, dat het hout
bedrijf aan vele handen werk en
brood versohaft. Daar het werk in de
bossen voornamelijk in de winter ge
schiedt. versohaft het kapbedrijf dus
aan velen een bron van inkomen, als
in andere bedrijfstakken het werk
schaarser wordt. Men kan dus zeggen,
dat het Canadese hout de Canadese
werkloosheidscijfers in gunstige zin
beïnvloedt.
Een zo grote rijkdom als de Cana
dese wouden vereisen veel zorg en
studie. De mannen van de praktijk
staan dan ook schouder aan schoudei
met de mannen van de wetenschap,
als het geldt, de bossen te hoeden en
de opbrengsten zo groot mogelijk te
maken. Enige proefstations doen voor
treffelijk werk. Herbebossing, insek-
tenbestrijding, bosplannen op lange
termijn, kartering, kortom, alles wat
met bos en boswezen te maken heeft,
wordt daar in studie genomen. De
..proefbossen" beslaan gezamenlijk
een oppervlakte van bijna 600 km2.
een bosterrein dus. zo groot als wij
het in Nederland niet kennen. Nu ja.
als een land over drie miljoen vier
kante kilometer bos beschikt, kan het
zich wel enige „tuintjes" ter grootte
van een paar honderd vierkante kilo
meter veroorloven!
(Van een bijzondere medewerker)
Ottawa, Canada's hoofdstad, dankt zijn ontstaan aan het hout. Dat
kwam zo. In 1827 besloten de Britten (toen nog koloniale heersers
in Canada) een kanaal te graven tussen het bevaarbare deel van de
Rideau rivier en het Ontario meer. Het werk werd begonnen bij
Bytown. een houtkappersnederzetting. Het kanaal kwam enige jaren
later gereed. Bytown nam toen gestadig in betekenis en bloei toe.
Hierdoor kreeg de nederzetting andere bewoners en een ander aspect
dan een houtkapperscentrum pleegt te hebben. En toen in 1854
Bytown de naam Ottawa aannam en een grote stad begon te worden,
verplaatsten de houtkappers zich naar het binnenland. Hout wordt
nu eenmaal gehakt in de rauwe, ongerepte wouden. Niet bij een grote
stad. Dit neemt echter niet weg, dat Ottawa's „jeugd" die was van
een houtkappersnederzetting in Canada's onmetelijke bossen.
Waar de bergstromen falen, moeten andere middelen gezocht worden om het hout te transpor
teren. Zuchtend en steunend zoekt deze locomotief zich met zijn zware last een weg door het
onherbergzame landschap.
Economische betekenis
Niet sledhts de exploiteerbaire bos
sen worden bestudeerd en verzorgd,
ook de houtbestanden zonder com
merciële waarde en die. welke om
verkeerstechnische redenen nog niet
voor „papier" in aanmerking komen,
verheugen zich in de belangstelling
der autoriteiten. Immers, ook zij heb
ben grote economische betekenis voor
Canada. Bossen zijn niet slechts hout-
leveranciers. zij zijn ook nodig om
de landbouw mogelijk te maken, want
zij zijn een bescherming, een afweer
tegen uitdroging en erosie. Elders in
de wereld heeft men kunnen zien.
welke funeste gevolgen bos-roofbouw
met zich brengt. Bovendien, de niet-
commerciële bossen zijn bruikbaar als
jachtterrein en als vakantieoorden.
Zij bieden een levenskans aan tallo
ze pelsdieren met kostbare vachten-
En zij verlenen aan het Canadese
land een zeer bijzondere schoonheid,
zodat zij ook als trekpleisters voor
toeristen wel degelijk economische be
tekenis hebben.
Ja, die Canadese bossen! Wekenlang
kan men er ronddolen en van uur tot
uur voor nieuwe en verrassende
schoonheid komen te staan. Maar wie
zo'n zwerftocht onderneemt, moet zich
verzekeren van een goede ervaren
gids, liefst een trapper van de oude
soort, die de bossen kent als zyn
vestzakje. Want zonder hulp is het
gevaar groot, dat U de Canadese
wouden van hun wrede kant leert
kennen. Zy slokken U dan op, ruisend
en wuivend als steeds. Velen zyn er
reeds voor eeuwig verdwenen in die
geheimzinnige, lokkende wouden.
voortdurend tuurt hij over zijn domein.
Ook hij is een dergenen, die staan „bij
de wieg van onze kranten en boeken"!
Zware stammen komen bij de fabrie
ken. zy worden daar tot planken -Me
over de gehele wereld hun weg zoeken
of zy worden er tot papier, dat Canada
jaarlijks tot een hoeveelheid van vele
miljoenen tonnen produceert. Ottawa
dankt zijn bestaan aan het hout. De
wereld dankt aan Canada's hout een
belangryk deel van zyn papier.
Enige cijfers
Wie begint met cyfers te geven over
de houtwinning in Canada, loopt ge
vaar, dat de lezer belandt in een nul-
lenschemering. Ten naaste by, wy we
zen er reeds op, drie miljoen vierkante
kilometer grond is in Canada met bos
sen bedekt. Dat is 37% van de opper
vlakte des lands. Niet al dat hout kan
Om de papiermolens te kunnen
voorzien wordt het hout stroom
afwaarts gedreven. Met speciale
bootjes voorkomen handige vak
mensen, dat het hout in het wa
ter opstapelt.
Dof weergalmen de berghellingen,
die gebogen en gebukt gaan onder hun
last van bomen, het gedreun van een
trein, die steunend en zuchtend zyn
weg zoekt over 'n brug. Platboomde
wagens, opgetast met zware stammen,
zeult de locomotief voort. Last na last
voert hy weg. van de beboste heuvels,
naar zaagmolen of papierfabriek.
Boom na boom valt in die groene
wouden. De houthakkers, ruwe klan
ten. wetten hun bylen. Zij zagen en
kappen, dat het een lust is. Krakend
wankelt de boom, met een smak komt
hij neer op de aarde. Rappe handen
staan gereed om tak en twijg te ver-
wyderen. Takken en twygen hebben
daar, in die wuivende bossen, geen
waarde. Het gaat om stammen, om
tastbaar hout!
Wit en oneindig
Wit en oneindig is het landschap.
Sneeuw alom. De rivieren zijn bevro
ren, een dikke laag ys torst en tart
de zwaarste lasten. Dan is het tijd om
uit de bossen de gekapte stammen per
slede te voeren naar de oevers van de
rivieren. Soms zyn het slede-treinen,
getrokken door een sterke vrachtauto,
die zich glijdend voortbewegen over
zo'n bevroren rivier tot aan het punt
waar het hout neergelegd wordt en
blijft totdat de voorjaarsdooi inzet en
de rivier, bruisend, kolkend en stro
mend. de stammen meevoert naar de
plaats, waar zij verwerkt worden, naar
zaagmolen of papierfabriek.
Als de dooi is ingevallen gaat de
winteroogst aan hout op transport.
Schynbaar wild en ongecontroleerd
bruisen de stammen omlaag, maar de
houtvlotters zorgen ervoor, dat niet te
veel verloren gaat, dat geen opstoppiu-
gen ontstaan. Levensgevaarlyk is hun
taak: hout en rivier in bedwang te
houden, de kracht van het stromende
water uit te buiten en te richten. Ge
wapend met lange, van haken voor
ziene stokken bewegen zy zich van
boom tot boom, van glibberige stam
naar glibberige stam .Wateroppervlak
te-acrobaten, die houtvlotters! Rauwe
kerels zijn het, bang voor duvel noch
dood. Met de houthakkers staan zy
aan de bron van de papierfabricage,
met de houthakkers trotseren zy de
wildernis oun de lezende mens van
kranten en boeken te voorzien.
Brandtoren
Midden in de bossen verheft zich een
toren. Een brandtoren! In die toren
bevindt zich een man. Gestadig tuurt
hij over het golvend oppervlak der
bomen om en beneden hem. Een hout
hakkerskamp kan niet „even" de
plaatselyke brandweer opbellen als er
gens de vlam in het hout is geslagen.
Houthakkers zyn aangewezen op eigen
kracht voor verdediging tegen het
vuur. Zy weten, welk een ontzettende
verwoesting zo'n bosbrand kan aan
richten .hoeveel schade hy toebrengt
en vooral ook hoe levensgevaarlyk hy
kan zijn. Voorkomen is beter dan ge
nezen. Vandaar die, strategisch opge
stelde. brandtorens. Telefonisch of per
radio komen de brandmeldingen door
en dan geldt het, de brand zoveel
mogelijk te lokaliseren. Ja, zo'n hout
hakker boven op een toren is verant-
woordelyk voor honderden mensenle
vens en miljoenen dollars. Strak en