Eisenhower zal gesprek hebben met
Navo-antoriteiten Luns en Spaak
Logger Scli. 37 vergaan -
de bemanning is gered
WEERBERICHT
Een gemeenschappelijk Westelijk
topgesprek zeer onwaarschijnlijk
Levensgevaarlijk granatenspel
Ontploffing in machinekamer
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 10 AUGUSTUS 1959
No. 29817
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Disüoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1. Lelden Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Eisenhower ook naar Bonn
President Eisenhower is voornemens begin september in Parijs met twee top
functionarissen van de NAVO gezamenlijk te confereren, namelük met de Neder
landse minister van Buitenlandse Zaken, mr. J. M. A. H. Luns, die voorzitter
is van de NAVO-raad en Paul-Henri Spaak, de secretaris-generaal van de NAVO.
De woordvoerder van het Witte Huis, James Hagerty, zei: „President Eisen
hower wil van deze gelegenheid gebruik maken om met de voorzitter van de
NAVO-raad en de secretaris-generaal van de NAVO belangrijke aspecten van
de huidige wereldsituatie te bespreken die voor de NAVO van belang zijn".
Hagerty noemde geen datum voor deze gezamenlijke bijeenkomst, maar andere
functionarissen zeiden, dat deze zou worden gehouden na de besprekingen van
president Eisenhower met president De Gaulle, die op 2 september beginnen.
Aanvankelijk wilde Hagerty geen
commentaar geven op de Italiaanse be
kendmaking over de ontmoeting van
president Eisenhower met de Italiaanse
premier en minister van Buitenlandse
Zaken op 3 of 4 september. Enkele mi
nuten later riep hij echter de journalis
ten opnieuw bijeen om te bevestigen dat
president Eisenhower met de Italiaan
se premier in Parijs besprekingen zou
voeren over huidige wereldvraagstuk
ken van wederzijds belang.
Hij zei dat premier Segni ook een be
zoek aan de V.S. zal brengen, dat op 30
september officieel bgint en dat de
president dan natuurlijk gelegenheid
zal hebben verdere besprekingen met
Segni te voeren.
Hagerty zei geen melding te hebben
gemaakt van de Italiaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Pella, omdat het
Witte Huis alleen zinspeelde op bijeen
komsten tussen regeringshoofden.
„De samenstelling van het Italiaanse
gezelschap is een kwestie van de Ita
liaanse regering".
Op de vraag of de ontmoeting van
president Eisenhower met minister
Luns en Paul Henri Spaak betekent,
dat hij geen besprekingen zal voeren
met de andere veertien NAVO-rege-
ringshoofden, weigerde hij commen
taar.
Maar in diplomatieke kringen vat
men de bekendmaking van de bijeen
komst tussen Eisenhower, Luns en
Spaak op als het uitsluiten van een
conferentie op grote schaal tussen
Eisenhower en alle andere NAVO-
landen.
Enkele Europese leden van de NAVO-
hadden een dergelijke conferentie
voorgesteld.
Londen teleurgesteld
Onze Londense correspondent telefo
neerde ons hedenmorgen, dat in Lon
den wordt betreurd, dat van Macmil-
lans plan voor een klein topgesprek van
de westelijke regeringsleiders niets te
recht gekomen is. In plaats daarvan
gaat president Eisenhower in de diverse
hoofdsteden „buurten" als gevolg van
nationale overgevoeligheden. De opvat
ting in Engeland is, dat een gezamenlijk
gesprek in Londen veel effectiever zou
zijn geweest dan de thans uitgestippel
de losse praatjes. In plaats van verhel
dering, welke zo dringend nodig is, vre
zen sommigen voortgaande verwarring,
zulks ten gerieve van Kroesjtsjef, die
zal proberen de Verenigde Staten tegen
de minder gewillige bondgenoten uit te
spelen.
Adenauer zal thans later naar Lon
den komen voor zijn lang geleden ge
maakte afspraak met Macmillan. Het
bezoek zal waarschijnlijk niet voor no
vember geschieden, aangezien er, zoals
men weet. oktober-verkiezingen in de
lucht hangen.
Eisenhower 27 augustus
naar Bonn
President Eisenhower zal bonds
kanselier Adeauer op 27 augustus in
Bonn bezoeken, zo heeft de Westduit-
se regering gisteren meegedeeld.
Het zou hier slechts een „informeel
bezoek" betreffen.
Qok het Witte Huis heeft meegedeeld
dat Eisenhower op 27 augustus in Bonn
besprekingen zal voeren met Adenauer.
Eisenhowers perssecretaris, Hagerty. zei
dat de president per straalvliegtuig
naar Bonn zal reizen en daar op 27
augustus om circa 10 uur 's morgens zal
aankomen. De president is van plan
om dezelfde dag en wel omstreeks 18
uur uit Bonn naar Londen te vertrek
ken.
Waarnemers in Londen achten het
nieuws van het bezoek van Eisenhower
aan Boon een diplomatieke overwin
ning voor De Gaulle. Zij verklaarden
dat het nu uitgesloten is dat er een
westelijke topconferentie gehouden zal
worden voor de besprekingen tussen
Eisenhower en Kroesjtsjef.
Volgens hen zouden Engeland, de V.S.
en West-Duitsland akkoord zijn ge
gaan met een westelijke topconferen
tie. maar De Gaulle niet. De Gaulle
minder warm
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: Minder warm met ver
anderlijke bewolking en plaatselijk en
kele regen- of onweersbuien. Zwakke
tot matige wind in hoofdzaak tussen
zuidoost en zuidwest.
(Opgemaakt te 11-15 uur)
11 AUGUSTUS
Zon op 5.16 uur; onder: 20.14 uur
Maan op: 13.32 uur; onder: 23.23 uur.
Hoogwater te Katwijk aan Zee: 7.36
en 20.03 uur.
Laagwater 3.23 uur en 15.40 uur.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
zou er n.l. bang voor zijn geiweest,
dat Eisenhower, na een eventuele
westelijke topconferentie, bij het
overleg met Kroesjtsjef als woord
voerder van de westelijke landen op
getreden zou zijn.
In diplomatieke kringen in Bonn ziet
men in het bezoek van Eisenhower aan
Bonn een persoonlijke overwinning van
Adenauer. Men is van mening dat de
„pil", die het overleg tussen Eisenhower
en Kroesjtsjef toch eigenlijk voor Ade
nauer is. door het onderhoud van de
Amerikaanse president met Adenauer
enigszins verguld zal worden.
Fransen nodigen Italiane uit
Het Franse ministerie van Buitenland
se Zaken heeft zondag bekendgemaakt
dat premier Debré premier Segni van
Italië en de Italiaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Pella, heeft uitge
nodigd om begin september tijdens het
bezoek van Eisenhower aan Parijs, naar
de Franse hoofdstad te komen.
De Italianen hebben de uitnodiging
aanvaard.
Voor dit tijdstip zullen zij in Noord-
Italie besprekingen voeren met Ade
nauer.
Eisenhowers reisplan
Het schema van Eisenhowers reis naar
Europa ziet er als volgt uit:
2 7 augustus: aankomst in Bonn voor
besprekingen met Adenauer.
28 augustus: naar Londen voor be
sprekingen met Macmillan.
2 september: aankomst in Parijs voor
besprekingen met De Gaulle.
3 of 4 september: besprekingen in
Parijs tussen Eisenhower en premier
Segni van Italië.
De Amerikaanse president zal voorts
in Parijs met minister Luns, die voor
zitter van de NAVO-raad is, en de
secretaris-generaal van de NAVO. Paul
Henri Spaak, overleg plegen, vermoede
lijk dus na 3 óf 4 september.
Prinses Beatrix naar
Florence gevlogen
Prinses Beatrix is zaterdag van Ravel-
lo naar Florence gereisd om daar haar
vakantie voort te zetten. Zij maakte de
reis van Ravello naar Napels per auto,
van Napels naar Florence per vliegtuig.
De Koningin en Prinses Irene zullen
vandaag van Ravello naar Nice vertrek
ken.
Prins Bernhard is gisteren per auto
uit Ravello naar Nederland vertrokken.
Ploegijzer reet projectiel doormidden...
(Speciale berichtgeving)
De landbouwer D. Geytenbeek en zijn collega B. Hooyer uit Barneveld mogen
blij zijn, dat zij het kunnen navertellen! Zij hebben namelijk een levensgevaarlijk
spelletje gespeeld, toen de loonwerker P. Koolos p het land van de heer Geytenbeek
tijdens het ploegen een zware tankgranaat van wel een meter lang dwars door
midden sneed en de heren Geytenbeek en Hooyer even later zelf een ondergronds
munitiedepot van tien grote granaten uit de grond spitten. Dat alles gebeurde
vrijdag op een perceel grasland langs de Nijkerkweg te Barneveld. De politie ver
zocht echter van deze oorlogserfenis geen melding te maken, voordat de mijn-
opruimingsdienst de projectielen onschadelijk had gemaakt. Dit om nieuwsgierigen
op een afstand te houden en ongelukken te voorkomen.
De heer Kooloos uit Barneveld, die
met zijn tractor en ploeg het weiland
van de heer Geytenbeek bewerkte, hoor
de plotseling een krassend geluid. De
sterke tractor reed echter zonder hape
ren door, maar even later bleek, dat het
scherpe ploegijzer een grote granaat
dwars door midden had gereten. Geluk
kig ging het mes op enkele centimeters
afstand langs de grote ontstekingsinrich
ting. De heer Kooloos koos de 'wijste
partij. Hij zette zijn tractor stil en wei
gerde verder te werken. De heer Gey
tenbeek echter was minder voorzichtig.
Hij haalde zijn collega, de heer Hooyer,
erbij. Deze was in militaire dienst ge
weest en zou het varkentje wel even
wassen. De mannen herinnerden zich,
hoe hier vlak na de bevrijding van Bar
neveld op 17 april 1945 een dertigtal
grote Canadese tanks had staan vuren
op het nog niet bevrijde Amersfoort,
waar nog vele Duitsers in stelling lagen.
Er moest dus waarschijnlijk nog meer
munitie liggen. Zij namen een schop en
groeven nog negen andere grote tank
projectielen op.
De heer Hooyer wilde zelf wel zo'n
mooie grote koperen granaathuls heb
ben. Met flinke klappen en groot ge
weld trachtte hij de granaat van de huls
te forceren. Het mag een wonder heten,
dat het oorlogstuig niet explodeerde!
Men gaf tenslotte de moed op om de
huls te bemachtigen en waarschuwde de
politie. De mijnopruimingsdienst heeft
tijdens het alfgelopen weekeinde het
land afgezocht met een myndetector.
Meer dan tien granaten kwamen echter
niet tevoorschijn. De gevaarlijk# projec
tielen zijn onschadelijk gemaakt door
deskundigen.
Overeenstemming in
sigarenindustrie
Werkgevers- en werknemersorganisa
ties in de sigarenindustrie zijn tot over
eenstemming gekomen over een complex
van maatregelen, ten doel hebbende de
werkgelegenheid zoveel mogelijk te
spreiden. Partijen trachten spreiding
van de werkgelegenheid te verkrijgen
door zo spoedig mogelijk te komen tot
de invoering van de 45-urige werkweek.
Dienovereenkomstige voorstellen zijn
inmiddels bij het college van Rijksbe
middelaars ingediend.
Meningen van
Eisenhower
Als Kroesjtsjef bereid is waarborgen
te geven met betrekking tot de positie
van de Westelijke mogendheden in Ber
lijn, zal er naar de mening van presi
dent Eisenhower een topconferentie van
de Grote Vier gehouden kunnen worden
in de tijd tussen het bezoek van
Kroesjtsjef aan de VS en dat van de
president aan de Sovjet-Unie, zo is
zondag van gezaghebbende zijde in
Washington vernomen.
De „Washington Post" schrijft dat
Eisenhower van plan is vier a vijf we
ken voorbij te laten gaan na het bezoek
van Kroesjtsjef aan de V.S. Eisenho
wer zou volgens dit blad van mening
zijn, dat er geen topconferentie in okto
ber gehouden kan worden als de Brit
se verkiezingen in deze maand zullen
plaatsvinden.
Eisenhower zou voorts van plan zijn
om Kroesjtsjef te begroeten bij diens
aankomst op het vliegveld Friendship
bij Baltimore. Gewoonlijk krijgen alleen
staatshoofden deze eer. Zoals bekend is
Worosjilof staatshoofd van de Sovjet-
Unie. maar de president is van mening,
dat Kroesjtsjef in feite staatshoofd van
de Sovjet-Unie is en dan ook van plan
hem als zodanig te behandelen.
Eisenhower zou voorts meegedeeld
hebben dat hij geen openbaar debat met
Kroesjtsjef zal houden, omdat dit bene
den zijn waardigheid van president zou
zijn. Overigens is hij van mening dat
Kroesjtsjef wereldkampioen debatteren
is. Eisenhower zou ook niet voornemens
zijn Kroesjtsjef op diens rondreis door
de V.S. te vergezellen.
Staking in Morris-fabriek
(Van onze Londense correspondent)
De Britse automobielindustrie, welke
steeds nieuwe export-records boekt,
wordt door een ernstig conflict bedreigd.
Er is namelijk een officiële staking uit
gebroken bij de Morris Motor-fabrieken
in Oxford, op het ogenblik, dat 5000 ar
beiders vandaag van hun veertiendaagse
vakantie terugkeerden.
Indien de staking overslaat naar de
andere bedrijven, behorende tot de Bri
tish Motor Corporation, welke Morris en
Austin-wagens vervaardigt, zouden er
50.000 man bij betrokken worden en de
produktie van 10.000 auto's per week ter
waarde van 50 miljoen gulden verloren
gaan.
Het conflict brak uit naar aanleiding
van één enkele persoon, de hoofd-ver-
trouwensman van de transportarbeiders
bond in de Morris-fabriek in Cowley, die
door de bedrijfsleiding wegens onaan
vaardbaar optreden was ontslagen. De
vakbond eist, dat hij weer in dienst ge
nomen wordt en beval de staking.
Hotelstaking afgelast
De Oostenrijkse vakbond van hotel
personeel heeft voorlopig een staking,
waarbij 15.000 personen waren betrok
ken, afgelast. De werkgevers hebben
besloten onderhandelingen te voeren
over de eisen inzake een werkweek van
vijf dagen
Meer dan 1000 doden
op Formosa
Hoewel het nog te vroeg is om een
definitieve balans op te maken, schatten
de nationalistische autoriteiten, dat er
bji de overstromingen, die vrijdag en za
terdag Midden- en Zuid-Formosa heb
ben geteisterd, meer dan 1.000 mensen
om het leven zijn gekomen. Er zijn meer
dan 550 gewonden en het aantal men
sen, dat dakloos is geworden of op an
dere wijze door de ramp is getroffen,
wordt geschat op circa 130.000.
Het spoor- en wegverkeer en de tele
fonische verbindingen met de over
stroomde gebieden zijn nog steeds niet
hersteld.
President Tsjiang Kai Sjek en pre
mier Tsjeng Tsjeng hebben de bevolking
via de radio opgeroepen zoveel mogelijk
hulp te bieden. Ook de Amerikaanse
Zevende vloot, die in de Straat van
Formosa ligt, neemt aan het redding-
werk deel. De bevolking van de over
stroomde gebieden wordt door hongers
nood bedreigd.
Josephine Baker is zaterdag met
haar tien pleegkinderen in Rotter
dam geweest ter bijwoning van een
landdag van een jeugdclub. Op de
foto ziet men Josephine Baker met
haar kinderen en Piet Worm. de
schrijver van kinderboeken.
Het Engelse Koninklijke gezin is i ken voor het doorbrengen van de
vorige week uit Londen naar zijn zomervakantie,
buitenverblijf in Balmoral vertrok-1
Prijs van f. 30.000
In de 544e Staatsloterij, tweedeklasse,
is een prijs van f. 30.000 gevallen op
no. 4890.
(Van onze Haagse correspondent)
Het Duitse s.s. „Rabenfels" heeft de bemanning van de motor"
logger „Geertruida Jacoba" Sch. 37 gered. De logger is gezonken op
ongeveer 70 mijl noord-noord-west van Scheveningen. Dit bericht van
Scheveningen-Radio maakte vanmorgen om tien minuten over negen
een einde aan een martelende onzekerheid over het lot van vijftien
Scheveningse vissers, die de gehele nacht in een kleine sloep op de
Noordzee hebben gezworven.
De zeesleper „Simson" van Wijsmuller, uit IJmuiden, drie koop
vaardijschepen, een kustvaarder, de Vlaardingse logger „Fortuna",
een Engels reddingsvliegtuig van het vliegveld „Deal bij Dover en een
vliegtuig van Valkenburg namen aan de opsporing van de vijftien
vissers deel.
De vissers hadden hun schip verlaten, nadat een stuk van de op
hol geslagen motor een flink gat in de scheepshuid van de „Geertruida
Jacoba" had geslagen en het water met kracht binnendrong.
Schipper Leendert Rog bleef zolang mogelijk alleen aan boord
om de te hulp schietende „Simson" de juiste positie van zijn zinkend
schip door te kunnen geven.
Geen reddingsboten
naar zee
De moeilijkheden voor de „Geer
truida Jacob.i", een schip van de
rederij van der Zwan in Schevenin
gen, begonnen vannacht om precies
kwart voor één. Toen kwam schipper
Leendert Rog voor het eerst in de
ether met de mededeling dat er water
in de machinekamer van zijn schip
drong. Even later riep hij, dat hij be
vel hao gegeven om de boot te strij
ken. Hij zelf zou zo lang mogelijk
aan boord van zijn schip proberen te
blijven.
Het alarmerende bericht van de
schipper werd echter niet ontvangen
door Scheveningen-Radio. De luister-
dienst van bureau Wijsmuller in
IJmuiden had het noodsein van de
logger wel opgevangen. Het bureau
waarschuwde Scheveningen-radio en
zond onmiddellijk de zeesleper „Sim
son" voor hulpverlening naar zee. Het
duurde echter tot drie uur, voordat
het reddingsapparaat langs de Ne
derlandse kust voor hulpverlening aan
de bemanning van de „Geertruida
Jacoba" was ingeschakeld. Merkwaar
dig genoeg gingen er geen reddings
boten naar zee
Blijkens een informatie die het A.N P.
ontving van de Noord-Zuidhollandse
Reddingsmaatschappij te Amsterdam
zijn geen reddingboten uitgestuurd, om
dat de zee niet ruw was en er zich in
het gebied waar de ramp zich afspeelde
een vrij groot aantal schepen bevonden.
Schipper Rog bleef tot drie uur aan
boord. Hij riep naar de „Simson" dat
hij op vijf mijl afstand in de donkere
nacht een schip zag passeren.
Matrassen in brand
„Ik zal matrassen in brand steken om
de aandacht te trekken".
Het schip voer door. Aan boord van
het vaartuig wist men niet. dat er zich
vijf mijl verderop een drama afspeelde.
De „Simson" draaide op volle kracht
naar de aangegeven positie. Het schip
kreeg weldra versterking van de kust
vaarder ..Anna Henny", die seinde on
geveer 25 mijl van de positie van de
„Geertruida Jacoba" verwijderd te zijn.
Martelende onzekerheid
Na drie uur, toen de schipper zyn
schip had verlaten en ook in de kleine
sloep was gegaan, begon de martelende
onzekerheid over het lot van de vijftien
vissers. Mist dreigde de schepen, die aan
het reddingwerk deelnamen, het uitzicht
over zee geheel te ontnemen. De sleep
boot „Holland meldde, dat men van Ter
schelling de logger op e en iets andere
positie had gepeild dan de schipper had
doorgegeven, voordat hy zijn schip verliet.
Het Duitse hospitaalschip „Fridtjofh"
vroeg of er soms hulp nodig was. Het
schip was echter te ver van de logger
verwijderd om doeltreffende hulp te
kunnen verlenen. Het hospitaalkerk
schip „De Hoop" toonde ook belangstel
ling. De „Anna Henny" meldde toch ver-
In Leiden gebouwd
De motorlogger „Geertruida Ja
coba" Sch. 37 van de rederij B. van
der Zwan is in 1914 bij Boot in Lei
den gebouwd. Het schip mat 153
ton en was uitgerust met een
kleine 150 pk. motor. Het oefende
de visserij uit in opdracht van de
N.V. Verre Visserij Maatschappij
Scheveningen, die de belangen van
redery Van der Zwan behartigde.
der van de logger af te zyn, dan aan-
vankeiyk was gemeld. „We zitten onge
veer 35 tot 40 myi van de opgegeven
positie", zei de kapitein.
Het werd vier uur. Nog altyd waren
alleen de „Simson" en de „Anna Hen
ny" met het reddingwerk belast.
De marconist van de „Simson" riep
Scheveningen-Radio op. „Zyn er dan
helemaal geen andere schepen onder
weg? Dat is een mooie geschiedenis. Er
zitten vyftien mensen in een kleine
sloep op een zee, waarop nogal wat dei
ning staat. Zien de anderen er soms
geen brood in?"
Scheveningen-Radio trachtte de mar
conist gerust te stellen. „Biyft u maar
even uitluisteren „Simson", ik zal nog
eens informeren".
Meer schepen
De marconist werd gerustgesteld.
Meer schepen hadden het eentonige
mayday-sein van Scheveningen-Radio
gehoord en gevolg gegeven aan de op
roep om deel te nemen aan het zoeken
naar de bemanning van de „Geertruida
Jacoba".
Het Noorse schip „Bruinvaart" op 15
myi noord van de laatst bekende po
sitie van de zinkende logger De Zweed
„Coolaroo" vaart op 25 myi zuid-zuid
west van de logger De „Caltex Gorin-
chem" stoomt op 16 myl west van
IJmuiden De Duitse 7.000 tonner „Ra-
benfels" stoomt zes myl ten noorden
van de vermoedelijke positie der schip
breukelingen.
De „Anna Henny" meldde zich weer.
„We zyn nu 30 myl van de logger ver-
wyderd. Wilt u hebben dat we door
stomen?" Scheveningen-Radio: .Daar
over kunnen wy geen beslissing nemen.
Dat moet de gezagvoerder doen". „Anna
Henny": ,Jk heb het begrepen Sche
veningen, wy stomen door en blyven
zoeken".
Engelse hulp
Weer verstreken er twee uur Nog al
tyd geen spoor van de vijftien Sche-
veningers .Geen echootje op de radar
schermen van de schepen, die een steeds
nauwere cirkel rond de plaats van de
ramp gingen vormen Het Engelse sta
tion North Foreland volgde de opspo
ringsactie aandachtig.
Tegen zes uur riep dit station: „Wij
komen u helpen Van het vliegveld Deal
by Dover zal een vliegtuig opstygen om
de vissers te gaan zoeken".
Slot pag. 2