Vriendelijk afscheid - geen akkoord
WEERBERICHT
Overleg zal t.z.t. worden hervat
Wat Kroesjtsjef in de V.S.
te zien
krijgt
Volledige overeenstemming van
Stichting met de heer Verohne
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 5 AUGUSTS 1959
No. 29813
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f 255 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Geneefse conferentie ten einde
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
Genève, 5 augustus De Geneefse conferentie is vandaag geëindigd met een
serie ministeriële speeches op de plenaire slotzitting, die niemand meer veel
belang zal inboezemen. Want het korte slotcommuniqué (200 woorden uit een
conferentie, die alles by elkaar wel een twintig miljoen gulden zal hebben
gekost) windt er nauwelijks doekjes om: er is geen enkel akkoord bereikt, zelfs
geen beperkte overeenkomst inzake Berlijn, laat staan een op het wijder terrein
van Duitse hereniging en vredesverdrag.
Met dat slotcommuniqué heeft het
Westen zowaar bij het scheiden van de
markt nog een diplomatieke zege ge
boekt. Gromyko wenste namelijk er een
lange waslijst in op te nemen van pun
ten van overeenkomst en meningsver
schil en1 daar wat hoopvolle kantteke
ningen omtrent een topconferentie bij
te plaatsen. Het Westen drong aan op
meer realisme, wilde een kort commu
niqué, meedelende dat er nuttig over
leg is gepleegd, enige toenadering, maar
geen overeenkomst is bereikt en dat het
overleg zal worden voortgezet op een
later datum, nader vast te stellen via
normale diplomatieke kanalen. Het
Westen kreeg na een lange partij touw
trekken op een lunch bij Lloyd, tijdens
een middagzitting der plaatsvervangers
en een drie uur lang tot laat in de
nacht voortdurend privé-overleg in de
villa van Gromyko tenslotte zijn zin. De
avondzitting bij Gromyko duurde zo
lang, dat er zowaar nog enige spanning
begon te heersen! Zou Gromyko alsnog
de koppeling van een Berlijnse regeling
aan de al-Duitse commissie hebben
laten vallen of zou hy ingestemd heb
ben met de formule, die de Westelijke
positie in West-Berlijn na afloop van
die regeling ongeschonden liet? Tegen
beter weten in, maar met het voorbeeld
voor ogen van het akkoord, dat Mendès
France in 1954 in Genève in de laatste
minuut bereikte, bleven slaperige corres
pondenten de wacht houden. Het was
verspilde tijd: het gesprek tussen Oost
en West is door de aangekondigde we
derzijdse bezoeken van Kroesjtsjef en
Eisenhower reeds naar een ander niveau
geklommen.
Die komende confrontatie, waarin de
Berlijnse crisis nauwelijks het belang
rijkste onderwerp van gesprek zal zijn,
heeft voor het bedreigde West-Berlijn,
in ieder geval nieuw respijt gewonnen.
De scherpste actualiteit is van die crisis
af. Het heeft daarom niet veel zin lang
na te kaarten over het falen van deze
conferentie.
Het lijkt echter wel verdiend de
Britten te zuiveren van de blaam, die
sommigen op hen geworpen hebben.
De verwijten jegens Macmillan als zou
hij op zijn reis naar Moskou indertijd
uitverkoop van de Westelijke belan
gen hebben willen houden, de ver
dachtmakingen jegens Lloyd als zou
den zijn pogingen om in ieder geval
overleg op het hoogste niveau tot
stand te brengen, uit een slappe zucht
tot compromissen voortkomen, snijden
geen hout meer, nu Eisenhower zelf
tot een soortgelijk contact besloten
heeft, zo mompelen de Britten be
leefd. Vergeleken met het niet erg ge
lukkig debuut van minister Herter, de
onbeweeglijkheid van de Fransen en
de zenuwachtigheid van de Westduit
sers heeft Lloyd in Genève van alle
Westelijke ministers veruit de con
structiefste rol gespeeld, zo is thans
het haast unanieme oordeel van de
bevoegde waarnemers.
Tot zover onze reisredacteur, de heer
Brugsma.
Toch nuttig
voor ontwapeningsvraagstuk?
Reuter acht in het verloop der be
sprekingen redenen aanwezig voor de
veronderstelling, dat de conferentie,
welke op niets is uitgelopen wat de
kwestie-Berlijn betreft, niettemin suc
cesvol is geweest met betrekking tot het
ontwapeningsvraagstuk. De ontwape
ningsbesprekingen zijn nog steeds niet
op gang gekomen nadat de onderhande
lingen van de uit vertegenwoordigers
Nixon in Polen
De Amerikaanse vice-president, Nixon,
heeft dinsdag de lunch gebruik met de
Poolse minister-president, Cyrankiewicz.
Daarna hadden zij, wat genoemd wordt,
serieuze besprekingen.
Nixon, die overal geestdriftig in Polen
wordt ontvangen, vertrekt heden per
vliegtuig naar Washington.
Cyrankiewicz bracht een dronk uit op
president Eisenhower, Nixon, het Ame
rikaanse volk en de Amerikaans-Poolse
vriendschap en samenwerking, waarbij
hij zei: „Onze uitgestrekte hand getuigt
van ons verlangen naar vrede en vriend
schap". Hy zei ervan overtuigd te zijn
dat Nixons bezoek hiertoe zal bijdragen.
Weinig verandering
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Veel bewolking met hier en daar wat
motregen, maar ook enkele opklaringen.
Overwegend matige wind tussen west en
noordwest. Weinig verandering in tem
peratuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
6 AUGUSTUS
Zon op 5.08; onder 20.23 uur.
Maan op: 7.22, onder 20.56 uur.
Hoogwater te Katwijk aan Zee: 4.14
en 16.40 uur.
Laagwater 0 09 en 12-26 uur.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's.
van vijf landen bestaande subcommissie
van de V.N. in 1957 werden afgebroken.
De besprekingen zijn nu toevertrouwd
aan een commissie, bestaande uit ver
tegenwoordigers van alle 82 leden van
de V.N. Deze commissie heeft echter
nog nimmer spy kers met koppen kun
nen slaan.
Men verklaarde in Genève, dat de
Westelijke ministers en Gromyko ge
sproken hebben over de vorming van
een kleinere V.N.-commissie. Gromyko
en zijn Westelijke collega's zouden het
er over eens zyn geworden dat vorming
van een nieuwe ontwapeningscommissie
van circa 8 A 10 leden noodzakelijk is.
De Russen zouden op pariteit in deze
commissie hebben aangedrongen en het
Westen zou bereid zyn de Russen op dit
punt in zekere mate tegemoet te komen.
Waarnemers zijn van mening, dat de
grote mogendheden contact zullen op
nemen met die leden van de V.N. die
bij de ontwapening belang hebben voor
de zitting van de algemene vergadering
half september in New York geopend
wordt.
2000 politiemannen
zullen hem in
New York bewaken
Reuter meldt uit Washington, dat
premier Kroesjtsjef op zyn reis door de
V.S. waarschijnlijk zowel delen te zien
zal krygen van het noorden en zuiden
als van het oosten en westen.
In Russische kringen in Washington
verklaarde men dat het reisprogramma
behalve bezoeken aan New York, Cle
veland, Detroit, Chicago, San Francisco
en Los Angeles, ook bezoeken aan Te
xas, Florida en de „mais gordel" van
Iowa en Kansas zal omvatten.
Kroesjtsjef, die de man is geweest
achter de campagne voor het verbou
wen van méér mais in de Sovjet-Unie,
zou in het bijzonder graag uit de eerste
hand ingelicht willen worden over de
landbouwmethoden in de V.S.
In Texas zou hij een bezoek willen
brengen aan een grote veefokkerij. De
Russische premier zou voorts een uit
nodiging ontvangen hebben van gouver
neur Leroy Collins van Florida, die
kortgeleden in Moskou is geweest en die
Kroesjtsjef Florida wil laten zien.
De voorbereidingen voor het verblijf
van Kroesjtsjef in Washington zijn in
middels al begonnen. De Russische pre
mier zal waarschijnlijk logeren in „Blair
House", waar de officiële gasten van de
Amerikaanse regering worden onderge
bracht. Kroesjtsjef zal in „Blair House"
de keus hebben tussen het zogenaamde
lichtblauwe apartement, dat een ge
bloemd behang heeft en licht is gemeu
bileerd of de kamer en salon met meu
bels in oud-Amerikaanse stijl en don
kere lambrizering. Molotof koos de laat
ste vertrekken tijdens zijn officieel be
zoek aan Washington.
Een korte, zwarte 50-jarige man
draagt de zware verantwoordelijkheid
voor het bewaken van Kroesjtsjef tij
dens zyn bezoek aan de V.S., die tien
duizenden vluchtelingen uit communis
tische landen herbergen.
Het is William Lewis Uanna, hoofd
van de Amerikaanse Veiligheidsdienst,
die eveneens verantwoordelijk was voor
de veiligheid van vele belangrijke bezoe
kers, onder wie Koningin Elizabeth van
Groot Britannië en de Russische vice-
premier Mikojan.
Hij zal in zijn zware taak worden bij
gestaan door de 37-jarige Roderic La-
dew O'Connor, die de leiding heeft ge
had bij de bewaking van enkele dei-
meest geheime projecten in de VS, zoals
het atoomcentrum in Oak Ridge, waar
de eerste atoombom ter wereld werd ge
maakt.
2000 bewakers
Verwacht wordt dat enkele tientallen
agenten van de Russische veiligheids
dienst in Amerika zullen aankomen om
het gebied te verkennen en contact op
te nemen met hun Amerikaanse colle
ga's. Van de 22.000 man politie in New
York zullen waarschijnlijk 2.000 worden
uitgezocht om mee te helpen bij de be
waking in New York.
Ike eind augustus naar Europa
Het Witte Huis heeft te verstaan ge
geven, dat president Eisenhower in de
laatste week van augustus naar Europa
zal gaan om met Macmillan, De Gaulle
en Adenauer te spreken.
Hagerty, de woordvoerder van het
Witte Huis, zei echter tegen journalisten
dat hij nog geen bijzonderheden kon be
kendmaken over de reizen van Eisenho
wer en Kroesjtsjef. Hij kon dus niets
zeggen over de preciese data of de pro
gramma's.
Het Algerijnse
vraagstuk
Negen Afrikaanse Staten
plegen overleg
President Tubman van Liberia heeft
dinsdag bij de opening van de confe
rentie van negen onafhankelijke Afri
kaanse landen te Monrovia gezegd
dat het Algerijnse vraagstuk ernstig
is en een gevaar voor de wereldvrede
vormt.
Tubman betreurde de bedreiging
van Franse zijde dat Frankrijk de
diplomatieke betrekkingen zal verbre
ken met elk land, dat de voorlopige
Algerijnse regering erkent.
Het belangrijkste doel van de confe
rentie is, aldus Tubman, van verwar
ring, oorlog en chaos vrede te maken.
De deelnemende landen zullen een for
mule moeten zien te vinden, die beide
partijen bijeenbrengt voor onderhande
lingen over een vreedzame regeling van
het Algerijnse vraagstuk.
Over proeven met kernwapens zei de
Liberiaanse president, dat deze schade
lijk zijn voor de mensheid overal ter
wereld. „Wij protesteren tegen elk stre
ven proeven met kernwapens in de Sa
hara te nemen", zo zei hy.
Voorts verzocht Tubman de conferen
tie positieve maatregelen te nemen tegen
de apartheid in Zuid-Afrika.
De Liberiaan Grimes is tot voorzitter
van de conferentie gekozen.
De deelnemende landen zyn de Ver
enigde Arabische Republiek, Libië, Tu
nesië, Marokko. Guinea, Ghana, Liberia,
Soedan en Ethiopië. Bovendien is de
voorlopige Algerijnse regering op de con
ferentie vertegenwoordigd.
Nieuw vervolgverhaal
„DE MAN AAN
DE TOP"
Ons nieuwe vervolgverhaal „De
man aan de top" is de eerste roman
van de Amerikaanse schrijver Ca
meron Hawley, de man die reeds
een groot aantal korte verhalen,
hoorspelen en filmscenario's had
geleverd. Deze roman is in Ameri
ka een succes geworden, voorna
melijk doordat de schrijver een
open oog blijkt te hebben voor de
normaal-menselijke eigenschappen
van creativiteit en initiatief, wel
ke ook de vooraanstaande leidei*s
der „big business" kenmerken.
Achter het gecompliceerde netwerk
van het moderne grootbedrijf ziet
men door dit boek de mens zelf
en dat maakt dit verhaal met zijn
vele korte hoofdstukken uitermate
boeiend, niet het minst doordat
deze ganse strijd om de opvolging,
zich in drie ademloze dagen af
speelt.
Prinses Soraya vertoeft thans in
Noordwijk om daar, naar zij hoopt,
een rustige vakantie door te bren
gen, zonder voortdurend lastig ge
vallen te worden door vragenstel
lers of fotografen. Aan haar wen
sen zullen wij in de komende weken
gehoor geven, al willen wij dit
plaatje, dat gisteren genomen werd
toen de Prinses in gezelschap van
haar broer, prins Byra, voor het
eerst te paard een ritje langs het
strand maakte, onze lezers niet
onthouden.
Enorme schade aan
de pootaardappels
(Speciale berichtgeving)
Het is met de pootaardappels in ge
heel West-Europa mis. Deze zomer blykt
er een ongekend grote invasie van blad
luizen, waaronder vele gevleugelde, te
zyn geweest. Deze laatste categorie heeft
de zo gevreesde bladrolziekte overge
bracht op zo goed als alle percelen
pootaardappelen, waardoor een enorme
schade is veroorzaakt. Met name de ex
port heeft een zware slag ontvangen.
Ons land, dat pootaardappels over de
gehele wereld uitvoert, zal er miljoenen
guldens door derven.
De zgn. igel - lange - test zal nu wor
den toegepast, wat wil zeggen dat mon
sters van aardappelknollen overal in
het land zullen worden getrokken om te
zien in hoeverre zij zyn geinfecteerd.
Het lykt onontkoombaar om de normen
voor deze knollen te verruimen.
Nieuw Guinea - expeditie
Zal Julianatop - 4700 m. - bereikt worden
Het bestuur van de Stichting „Expeditie Nederlands Nieuw-Guinea" bericht
ons, dat met de scheepsbouwer C. Verolme, na het door deze gedane aanbod,
volledige overeenstemming is bereikt over de verdere financiering van de
expeditie. De door hem gestelde zakelijke voorwaarden zyn door het Stichtings
bestuur volledig en met dankbaarheid aanvaard.
Wat het verdere verloop van de expe
ditie betreft, kan in aansluiting op het
geen onze bijzondere medewerker, dr.
L. D. Brongersma daarover reeds in ons
Blad mededeelde, nog het volgende wor
den vermeld: op 4 en 5 juli werden door
enkele leden der geologische groep, na
melijk de heren Escher en Verstappen,
de Antarestoppen, respectievelijk 3380
en 3650 meter hoog (ongeveer 500 meter
lager dan op de kaart staat aangegeven)
bereikt. Uitvoerige berichten over deze
zware tocht zyn ontvangen, maar van
bijzondere vondsten is geen melding ge
maakt. Dit kan in dit stadium overigens
verwacht. De biologen, de zoölogen
Vervoort, Staats en Van Heijningen en
de botanici Kalkman en Van Zanten en
de landbouwgeoloog Reynders kwamen
niet verder dan ongeveer 2300 meter op
de zuidhelling van de Antares, omdat
het onmogelijk was met de ene helikop
ter die over was, hoger te komen.
De anthropologen, de heren De Wilde
en Nijenhuis en de taalkundige Anceaux
bleven uiteraard in de bevolkte streken.
Wegens het uitvallen van één helikop
ter, die om verschillende redenen niet
zal worden vervangen, moet het Anta-
resonderzoek thans worden afgesloten.
(behoudens uitzonderingsgevallen) van Er zal nu naar worden gestreefd in het
geen van de exploratiegroepen wordenten noordwesten van het basiskamp ge
legen terrein, dat eveneens geheel on
bekend is, door te dringen, voor zover
dit met één helikopter en met dragers
mogelijk is.
Men zal dan werken in de richting
van de Julianatop, waarvan men
meent dat hij 4700 meter hoog is. Als
dit cijfer juist blijkt te zijn, zou dit
de derde top in hoogte zijn van
Nieuw-Guinea, na de Carstensztoppen
van 5030 en de Wilhelminatop van
4750 meter. Wellicht zullen de geolo
gen in staat zijn ook deze top te be
reiken, maar ook de andere groepen
zullen pogen hem zo dicht mogelijk te
benaderen, waarby vooral op bota
nisch en zoölogisch gebied veel inte
ressants kan worden verwacht.
Door middel van het werpen van
kleurstof in de Ok Sibil is de uitmon
ding van het onderaardse deel van deze
rivier in het Kalkgebergte in de Oost-
Digoel gevonden. Deze uitmonding ligt
niet in de bron bij Ariëmkop, maar
nabij de kampong Songan.
Gisteren werd de reporter John Do-
minis van het Amerikaanse blad „Life"
in de Sibil verwacht. De Franse cineast
Caisseau, die kort geleden Ned. Nieuw-
Guinea bezocht, vond het expeditie-
gebied blijkbaar te ruig. Ook wegens de
weinige vliegtuighulp die de expeditie
hem kan bieden, is van samenwerking
afgezien, aldus de mededeling van het
Stichtingsbestuur.
Over de gehele lengte van Rijks
weg 13 tussen Rotterdam en Delft
is men bezig met de werkzaamhe
den ter verbetering van deze eens
zo beruchte weg. Alvorens men
kan beginnen met het aanbrengen
van een nieuw wegdek, moet eerst
het oude wegdek en de onderlaag
van stenen worden verwijderd,
waarmee men thans bezig is.
Comité in Ned. Nieuw-Guinea
In Ned. Nieuw-Guinea is, met het
doel om steun te verlenen aan de ex
peditie naar het Sterrengebergte, een
landelijk comité opgericht onder de
naam „Comité Nieuw-Guinea Expe-
peditie Sterrengebergte".
Het comité is van oordeel dat net
doenlijk is. in Ned. Nieuw-Guinea een
bedrag bijeen te brengen van f25 000.
Hiermede zou met name de zeer be
langrijk geachte doorsteek van het ba
siskamp der expeditie, ook Sibil, naar
de hoofdplaats Hollandia kunnen wor
den verwezenlijkt, aldus het comité, dat
zijn oproep doet uitgaan in de overtui
ging, dat zowel de inheemse bewoners
als de Nederlandse werkers in Nieuw-
Guinea de waarde van de expeditie zul
len onderkennen voor de openlegging
VIRGINIA HO. 1
CIGARETTES
De Amerikaanse soldaat
anno 1965
„SPRONGEN VAN HONDERDEN
METERS.
Nauwelijks heeft de mensheid een
zucht van verlichting kunnen slaken
vanwege de ontspannen internationale
politieke toestand, of berichten uit
Amerika maken al weer melding van
nieuwe wapenen, welke in een even
tuele toekomstige oorlog zouden kun
nen worden toegepast.
Het hoofd van dienst voor weten
schappelijk speurwerk van het Ameri
kaanse leger, generaal Trudeau, heeft
n.l. gezegd, dat er enkele gassen bestaan,
die niet onmenselijk zyn en die mis
schien in een oorlog zullen worden ge
bruikt. Hij zei, dat indien de commu
nisten ooit chemische strijdmiddelen in
een oorlog gaan gebruiken, er middelen
moeten bestaan om aan een dergelijke
aanval het hoofd te bieden.
Er zijn, aldus generaal Trudeau, on
langs proeven genomen met niet-dode-
lijke gassen, die getroffenen buiten ge
vecht stellen zonder hen te doden of
blijvend letsel te bezorgen. Deze midde
len zijn stellig een voordelige manier tot
het veroveren van gebouwen, bruggen
en andere door mensenhanden gemaakte
dingen zonder ze te vernielen.
Generaal Trudeau deelde voorts mee,
dat het leger van plan is in de naaste
toekomst zyn Nike-Zeus, een raket voor
de vernietiging van raketten, zal probe
ren tegen Amerikaanse raketten voor
lange en middelgrote afstand. Een wa
pen als de Nike-Zeus is dringend nood
zakelijk nu de Russen dreigen met hun
raketten. Hij zei ervan overtuigd te zijn
dat de Nike-Zeus in de jaren zestig voor
de bestrijding van raketten paraat zal
ziin-
Op het congres van het Amerikaanse
leger te Washington is aan verslaggevers
meegedeeld, dat de soldaat van 1965 een
raket-mens zal zijn, die zich op het
slagveld met sprongen van honderden
meters kan verplaatsen. Aan zijn helm
zullen twee apparaten zijn bevestigd, die
infra-rood licht uitstralen, zodat de dra
ger 's nachts even goed kan zien als
overdag, maar zelf niet gezien wordt. De
soldaat van 1965 draagt voorts kleding,
die hem beschermt tegen kogels en
granaatscherven en eveneens tegen
radio-activiteit. Ook zyn gezicht en
handen zijn bedekt
van het gebied in het algemeen als voor
de ontwikkeling van de Papoease be
volking in het bijzonder.