Japanse premier Kisji op reis als symbool van liet na-oorlogse Nippon Nu helikopters liun kunnen tonen maakt expeditie verdere plannen Als het Westen economisch niet bijspringtmoet Tokio uit nood terugvallen op Rood-China Struiken en heesters verdrogen Opgericht 1 maart 1860 Vrijdag 17 juli 1959 Vierde blad no. 29797 (Van onze Londense correspondent) Het bezoek, dat de Japanse premier Kisji aan Londen heeft gebracht, mag beschouwd worden als een uiting van de langzaam groeiende nieuwe verhouding tussen het naoorlogse Japan en de vrije wereld. Het verleden valt zelfs voor de vergevingsgezinde Britten moeilijk uit te wissen, maar men beseft, dat tenslotte ook de Japanners een reke ning hebben de vereffenen: Hirosjima! Dit alles verdwijnt echter nu naar de achtergrond. Het is immers van het grootste belang, dat Japan als democratische mogendheid een kans krijgt en als industrieland eindelijk een constructieve rol gaat spelen in plaats van een ont wrichtende. Kisji is kennelijk de man, in wien het Westen vertrouwen bezit. Weliswaar werd hij na de oorlog door de geallieerden drie jaar achter slot en grendel gezet wegens zijn mede-verantwoordelijkheid voor het regime-Tojo, doch er werden geen beschuldigingen tegen hem inge bracht. In elk geval heeft hij op het laatst van de oorlog openlijk oppositie tegen Tojo gevoerd en verdween hij in 1944 van het politieke toneel. Kisji heeft getracht Engeland vooral te winnen voor zijn plan tot oprichting van een Aziatisch fonds voor de eco nomische ontwikkeling van Japans hui dige of toekomstige klanten. De Britse regering voelt er weinig voor, omdat zij gelooft, dat de bestaande instellingen, zoals de Internationale Bank, beter en doelmatiger aan Azië's noden kunnen tegemoet komen. Meer dan 90 miljoen mensen moeten leven op een klein gebied Hy laat er thans geen gras over groeien zichzelf en zijn land bekend te maken en nam de voor een regerings leider hoogst ongebruikelijke stap om een bekende publiciteitsfirma in de arm te nemen, die hem en zijn regering in een overzichtelijk geschrift aanprijst! Men kan er zelfs in lezen hoe licht deze kleine man weegt en dat hij dol is op golf. Dit laatste kwam hem goed van pas, omdat het hem zeer nauw met pre sident Eisenhower in contact bracht! Kisji volgt de Amerikaanse lyn, zo wel in de buitenlandse en economische politiek als wat betreft de westerse in-, vloed in zyn land. Japans levensstandaard is thans de hoogste in geheel Azië, globaal te verge lijken met die van Italië. Het belang rijkste is dat de meeste ingrijpende po litieke en sociale veranderingen het werk zijn van de Japanners zelf, al ga ven de Amerikanen er de stoot toe. Zo wel militaristen als ultra-nationalisten schijnen het volkomen te hebben ver bruid. De grondwet doet afstand van geweld of dreigen met geweld als mid del om internationale kwesties te be slechten. Er wordt ter gelegenheid van Kisji's bezoek aan herinnerd dat Japan reeds zeventig jaar geleden de grond slagen legde voor een werkelijke demo cratie, welke echter door de militaire kliek werd onderdrukt. Een gelukkige omstandigheid is, dat totnutoe alle ver anderingen in de Japanse levens- en denkwijze zich hebben voltrokken zon der dat het innerlijke wezen van de Ja panse cultuur werd vernietigd. De helft van Engeland... Maar alle gunstige factoren worden overschaduwd door het vraagstuk der overbevolking. Japan telt thans 92 mil joen inwoners twee miljoen meer dan toen voor de oorlog, volgens de eigen bevolkingsdeskundigen, het „explosie- punt" was bereikt. Elke dertig seconden wordt er in Japan een kind geboren. De aanwas bedraagt een miljoen per jaar. Doch zowel geboorte- als sterfte cijfers nemen af, alleen de laatste ver minderen sneller dan de eerste.. Om de politieke en sociale stabiliteit te handhaven moet Japan voor een be hoorlijke levensstandaard zorgen voor een bevolking, welke opgesloten zit in een gebied, dat maar de helft van En geland (50 miljoen inwoners!) beslaat, want slechts 15 procent van Japan is vruchtbaar. De rest wordt gevormd door bergen en rotsgrond. Het meest drei gende statistische feit is evenwel, dat meer dan dertig miljoen Japanners on der de 25 zijn en tussen thans en 1980 moeten worden voorzien van woningen, werk en vele andere dingen. Geen en kele andere moderne industriële natie staat tegenover een dergelijk reusachtig probleem. Maar de Japanners zijn vin dingrijk. Dit neemt niet weg, dat het voor Japan een levensbelang is, dat het een economische uitlaatklep vindt; dat kan alleen indien de wereldhandel zich uitbreidt en Japan daarin een billijk aandeel zal kunnen krijgen. Gebeurt dat niet, dan zal het terugvallen op China en dan zal waarschijnlijk ook de nog tere Japanse democratie bezwijken. Dit is inderdaad ook het uitgangspunt TH-Delft groeit explosief Toen in Delft in 1948 werd begonnen met het maken van plannen voor de bouw van een nieuwe Technische Hogeschoolwijk, meende men voldoende te hebben aan een terrein van 35 hectare in de Wippolder langs de Rot- terdamseweg. Nadat in 1951 de eerste paal was geslagen voor het windtunnel- gebouw, het eerste van een reeks labo ratoria, die in de daarop volgende jaren zouden moeten worden gebouwd, bleek M spoedig, dat men over aanzienlijk meer bouwgrond moest beschikken. De ontwikkeling van de techniek ging zo snel, dat er meer laboratoria moesten tomen dan men aanvankelijk had ge dacht en bovendien bleek het nood zakelijk rond elk gebouw voldoende ruimte te reserveren voor uitbreiding. Thans blijkt behoefte te bestaan aan 120 hectare bouwgrond! De bouwplannen zullen omstreeks april van het volgend jaar volledig zijn Uitgewerkt. Eind 1964 of begin 1965 zal de gehele T.H. in nieuwe gebouwen zyn gehuisvest, wanneer althans de minis teriële goedkeuringen tijdig afkomen. De totale kosten worden geraamd op circa 250 miljoen gulden, waarvan intussen al miljoen gulden aan nieuwbouw en verbouwingen is uitgegeven. In het thans lopende jaar zal nog 17 miljoen gulden worden uitgegeven en van 1960 tot 1964 zal aan de T.H. nog een bedrag van 178 miljoen moeten worden be- 'teed. van de nieuwe Britse politiek tegenover Japan. Londen beseft, dat Japan even als Engeland zelf, staat en valt met de export. De vrees voor oneerlijke Japanse concur rentie is de laatste jaren sterk afgeno men, omdat Japan, over het geheel ge nomen, zyn leven heeft gebeterd en op gehouden de wereldmarkt met goed kope imitaties te overstromen. In plaats daarvan zijn kwaliteitsgoederen geko men, waartegen ook Engeland het eer lijk wil opnemen. Kisji is in elk geval iemand, die alles schijnt te willen doen om de vroegere beruchte Japanse on dermijning van de markten tegen te gaan. Hij is vooral de onvermoeibare handelsreiziger, die Japans nieuwe eco nomische diplomatie op sympathieke manier aan de man tracht te brengen. Betere zaken Kisji staat thuis onder sterke druk om met China aan te pappen, dat in mei 1958 de Japanse invoer heeft stop gezet om Japan het mes op de keel te zetten. Maar Kisji's reizen hebben ertoe geleid, dat de Japanse export naar Australië bezig is te verviervoudigen. Ook met Nieuw-Zeeland doet het steeds betere zaken. India werd door Japan aan een belangrijke lening geholpen, zodat dit land voor zijn opbouw sche pen, machines en ander belangrijk ma teriaal uit Japan kan betrekken. De Brits-Japanse handel is, verge leken by voor de oorlog, aanzienlijk toe genomen, maar is nog altijd een drup pel in een emmer. Japan zal thans zijn eerste atoomenergie-centrale van Enge land kopen en hoopt o.a. meer fruit- en visconserven naar de Britten te sturen. Een speciaal probleem wordt gevormd door het feit. dat Engeland Japan we liswaar met open armen ontvangen heeft in de algemene tarieven- en han delsovereenkomsten ter verruiming van de wereldhandel (GATT), maar, even als dertien andere ondertekenaars van dit verdrag, het de meest begunstigings clausule heeft ontzegd. Nederland deed hetzelfde, zeer terecht, omdat men zich niet onvoorwaardelijk wilde binden. Engeland en Japan zijn thans bezig een afzonderlijk handelsverdrag uit te werken. De Britten moeten daarbij kool en geit sparen, want het in het nauw gebrachte Lancashire Engelands ka toenprovincie is en blijft het grootste zorgenkind. Advertentie Voor 25 mille aan sieraden gestolen 's Nachts hebben inbrekers hun slag geslagen in een villa aan de Apollolaan in Amsterdam Zuid, waaruit sieraden zijn verdwenen voor een totale waarde van niet minder dan f. 25.000. Door een openstaand raam op de eerste verdie ping zijn de daders binnengekomen. Dit raam was bijzonder eenvoudig te berei ken via een voor het huis staand muurtje en de luifel boven de voordeur. Deze was wel dicht, doch niet op slot, zodat de ongenode gasten de villa via deze deur konden verlaten. Deze bru tale inbraak werd gepleegd terwijl de bewoners in het huis lagen te slapen. Tot nu toe ontbreekt elk spoor van de daders. Botsing in zwembad: jongen verdronken Gistermiddag is in het zwembad „De Warande"; te Oosterhout (N.-B.- de 13-jarige Bruno Kostuchowski bij het zwemmen verdronken. De jongen, woon aohtig in Oosterhout, maakte in het he- renbad een duik van de springplank, onmiddellijk gevolgd door een andere jongen, die tijdens de duik met hem in botsing kwam. Laatstgenoemde jongen meende, dat er niets ernstigs gebeurd was en zwom gewoon door. Bruno kwam echter niet meer boven en moest en kele minuten later door de badmeester uit het water worden gehaald. Een ont boden arts trachtte nog hem met be hulp van een zuurstofapparaat te red den, doch deze poging bleef zonder re sultaat. Daroel Islam nog actief In het regentschap Bandoeng, in de nabijheid van de Goenoeng Wajang, zijn een luitenant en vijf soldaten van het Indonesische leger gedood toen de jeep, die hen vervoerde, in een hinder laag reed van partijgangers van de Da roel Islam. 300 partijgangers ln uniform namen aan de overval deel. „Enige vorderingen" bij Engelse drukkersstaking De werkgevers en werknemers ln de Britse drukkerswereld hebben gisteren bij hun overleg te Londen „enige vor deringen gemaakt'. Besloten werd de onderhandelingen maandag a.s. voort te zetten. Intussen zal er echter in zes subcommissies over verschillende kwes ties van gedachten worden gewisseld. De drukkersstaking duurt thans vier weken. Honderdduizend mensen, dui zend provinciale bladen en 4000 druk kerijen zijn er bij betrokken a a verten tl* In onbekend Nieuiv-Giiinea (Door dr. L. D. Brongersma, wetenschappelijk leider der expeditie) Terwijl de bevoorrading door de helikopters, waarvan de bemannin gen nu onder leiding staan van de nieuwe chefvlieger Warman, in een zeer vlot tempo verloopt, mede dank zij het weer dat dikwijls vele vluchten op één dag mogelijk maakt, wordt er door de expeditieleden hard gewerkt aan verdere plannen. Na de Antares komt het dal van de Ok Tsjop aan de beurt. Een kapploeg zal de eerste voorbereidingen moeten maken door in dit dal van afstand tot afstand open plekken te kappen als landingsterrein voor de helikopters. Men zal dit dal zover mogelijk opgaan om de geologen en biologen in staat te stellen zo dicht mogelijk bij de Julianatop te komen. Of het mogelijk zal zijn om de Julianatop zelf te beklimmen, is nog een open vraag. Doet de kans zich voor, dan zullen de geologen zeker deze kans waarnemen. Als verdere onderneming staat nog een doorsteek door het bergland op het programma. Het is dr. Bar, die deze tocht wil ondernemen. Het is de bedoeling dat hij van het Tsjopdal naar het noorden trekt om bij het dal van de Sobger- rivier, die in de Idenburgrivier uitmondt, uit te komen en dan verder te trekken in de richting van Hollandia. De diepste sluizen van West- Europa (11.35 meter) zijn te vin den bij Born in Zuid-Limburg. De lengte van de sluis bedraagt 135 meter en de breedte 16 meter. Zelfs aan deze grote sluis heeft men bij het zeer drukke scheepvaartverkeer niet genoeg en in de komende drie jaar zal men nog twee sluizen van dezelfde capaciteit bouwen. Een opname van de noordelijke deur van de sluis. Bewondering voor werk der piloten Men ziet hieruit, dat wij opgewekt bezig zijn plannen te maken nu wij hebben gezien, wat de helikopters pres teren kunnen, als het weer goed is en de vliegers alles op alles zetten om de expeditie te steunen. Deze plannen zul len nog wel eens wijzigingen ondergaan al naar de omstandigheden van het ogenblik. Men kan hier moeilijk lang vooruit zien, want de situatie verandert van dag tot dag en soms van uur tot uur. De vliegers en mecano's doen alles wat mogelijk is om ons vlot te bevoor raden en wij kunnen niet anders dan bewondering hebben voor hun presta ties. Lange weg Met de post vlot het nog niet altijd. Sibil heeft maar één bestelhuis en het is voorschrift dat aangetekende stukken alleen door een postkantoor mogen worden uitgereikt. Het gevolg is, dat het dichtstbijzijnde postkantoor dus eerst die re?u's naar het bestelhuis op stuurt, dat die regu's dan getekend te rug moeten en dan volgt pas de toezen ding van het stuk. Het is duidelijk, dat met onze ge brekkige verbindingen op deze wijze een enorme vertraging ontstaat- Zo was er in Tanah Merah een pake met ge luidsbandjes voor radio-reporter Van Sprang. Het re?u ging per helikopter naar Katern, maar het weer werd slecht en de helikopter kon niet ver der. Na enkele dagen gingen enige mensen van Katern naar Sibil lopen en zo kwamen de re^u's juist toen de Twin voor de laatste maal naar Tanah Me rah was vertrokken. De enige oplossing was om de recu's mee te zenden naar Hollandia en vandaar via Merauke naar Tanah Merah; het pakje kon dan via Merauke naar Hollandia, om twee we ken later per Twin naar Sibil gebracht te worden. Gelukkig deed zich nog een andere oplossing voor. De vliegers van de Da kota waren bereid om de post te Sibil te droppen. Zo hoorden wij vandaag ue Dakota's rondcirkelen, maar er was een dichte bewolking en de Dakota kon niet laag genoeg komen. Wij konden via de radio met de vlieger spreken en hij wilde het zakje post wel aan een pa rachute door de bewolking heen wer pen, maar het risico was te groot dat het dan ergens ver buiten het vliegveld in een boom zou blijven hangen of in het moeras zou terecht komen. Hetgeen voor aangetekende stukken niet ideaal is Dus nam de Dakota deze post maar mee naar Hollandia. De Twin Pioneer, die daar op starten stond, bleef wach ten tot de Dakota binnen was en kwam toen de post met lading voor de be stuurspost brengen. Florerende ruilhandel Door de goede opvoer van de laatste weken zitten wij nu ruim in onze con- tactartikelen. Zo kwamen er o.a. 800 gekleurde knoi>en en 400 spiegeltjes. Dit komt onze handel zeer ten goede. In een paar dagen tijds hebben wij vele hagedissen en kikvorsen gekregen en ook een paar slangen. Iedereen is dol op een „okketoe" (spiegeltje) en pro beert er voor elk klein hagedisje een te krijgen. Maar wij zijn hard, anders daalt de waarde van de ruilartikelen. De toeloop naar de ruilmarkt werd zo groot, dat het moeilijk bleef om er een overzicht van te houdn. Een paar dagen geleden werd bijna de eerste diefstal gepleegd: een Papoea knaapje probeerde een pincet te ver donkeremanen. Nu heb ik de ruilmarxt laten afsluiten met een hekje. Aan de binnenzijde staat een toonbank voor het zakendoen. Natuurlijk zwerven wij ook zelf rond om dieren te vangen en levend te bestuderen. De praktijk leert echter, dat de inheemse bevolking de vindplaatsen uitstekend kent, zodat men met ruilhandel in korte tijd een grote collectie bijeen kan brengen. Op kwekerij Moerheim Boeren zitten met de handen in het haar (Speciale berichtgeving) Op de 30 hectare van de internationaal bekende kwekerij Moerheim te Dedems- vaart staan naar schatting drie miljoen planten, struiken en heesters te ver drogen. Op de werf van Peter's Scheepsbouw N.V. te Dedemsvaart ligt een gloed nieuwe, geheel afgebouwde viskotter gereed om in enkele uren te water te worden gelaten. Al zes weken lang. Daarnaast ligt een tweede kotter, die zeer binnenkort gereed zal zijn. Wanneer die ook niet te water kan worden gelaten, kunnen geen nieuwe opdrachten meer worden aangenomen en gaat een order van meer dan een miljoen gulden de neus van deze industrie voorbij, zodat werkloosheid dreigt voor de 60 arbeiders van deze voor de streek zo broodnodige industrie. Wereld jamboree op de Pliilippijnen Vandaag is bij de „betoverde" berg Makiling, ca. 50 km. van Manilla, een tentenstad tot leven gekomen waar 12-000 padvinders uit de gehele wereld him tiende wereldjamboree beginnen. Een 3500 padvinders uit Azië, Europa en Amerika en meer dan 8000 van de Philippijnen zullen tien dagen tezamen zijn ter verbreiding van het denkbeeld van wereldvrede en broederschap door middel van de padvinderij. Hun „stad", compleet met postkan toor, koelhuizen, winkels, bioscopen, brandweer en een hospitaal, is gebouwd tegen een berg. die bekend staat om zijn schone landschap en „betoverde" bossen. De voorbereiding voor de jamboree hielden o.a. in het verwijderen van ver giftige slangen en malaria-muskieten. De kosten van de jamboree worden geschat op ca. 3.5 miljoen gulden. Er zijn enorme voorraden levensmid delen ingeslagen; één mens zou ruim dertienhonderd jaar nodig hebben om de hoeveelheid opgeslagen voedsel te verorberen. Zo zijn er veertig km. ba nanen. verder kokosnoten en andere vruchten. Voorts zullen o.a. 300.000 eie ren en 375 gebraden varkens worden geconsumeerd. De boeren om Dedemsvaart zitten met de handen in het haar, want wa ter voor het vee is er praktisch niet meer. Landbouwcoöperaties en bouw- materialenhandelaren te Dedems vaart die op vervoer per schip zijn aangewezen kunnen binnenkort hun bedrijf wel sluiten, want scheepvaart is er niet meer. De oorzaak van dit alles: de Dedemsvaart ligt bijna droog. Al sinds enkele maanden wordt het waterpeil in de Dedemsvaart dermate laag gehouden, dat scheepvaart bijna niet meer mogelijk is. Op het ogenblik is de waterstand ongeveer een meter beneden het in de zomer normale peil. De aanhoudende droogte heeft hierin natuurlijk ook wel een woordje meege sproken, maar hoofdzaak is dit niet. Kanalen en rivieren in de omgeving, als de vecht, het Hogeveense Kanaal, het Almelose Kanaal, het kanaal naar Hasselt, zijn nog maar enkele centime ters beneden het normale peil. Vanuit het Hogeveense Kanaal wordt zelfs water geloosd naar Duitsland. Waarom dan niet in de Dedemsvaart? De heer Peters jr., directeur van de Peters Scheepsbouw N.V., verklaarde. verschillende sloten, die de kwekerij doorkruisen, staan sinds twee weken volkomen droog. Acht pompen, die zorgen voor de besproeiing van het ter rein staan nutteloos. Jhr. S. M. Snouck Hurgronje, burge meester van Avereest, toonde zich ook zeer bezorgd over de situatie. De lage waterstand in het kanaal schept ook problemen voor de volksgezondheid. Het gehele rioleringsstelsel loost name lijk hi de Dedemsvaart en wanneer het water nog meer zal zakken, kan dit ernstige gevolgen hebben voor de volksgezondheid. Schaker van Brits meisje veroordeeld De 27-jarige Edward Langley, die twee keer met de 20-jarige Katharine Dow- sett, dochter van een schatrijke scheeps- magnaat naar Schotland is gevlucht, om met haar te kunnen trouwen, is gisteren in Londen tot gevangenisstraf veroor deeld wegens „minachting van derecht- reters ocneepsuouw i\.v., vermaarde, hank" dat hy reeds zes weken lang pogingen eerste keer keerde het tweetal Schotland terug op bevel van de rech- in het werk stelt een antwoord op de vraag te vinden. By Rijkswaterstaat en Provinciale Waterstaat krygt men geen afdoend antwoord. Hy vroeg zich ech ter af waarom water uit Drente, dat gemakkelijk in Dedemsvaart kan wor den geloosd, naar Duitsland wordt af gevoerd. Er gaan geruchten, dat dit zou geschieden om Duitsland gunstig te stemmen bij de onderhandelingen, die thans worden gevoerd met de Neder landse regering. Er wordt ook gespro ken over een verkeerd samenspel tus sen Provinciale en Rijkswaterstaat. Bij de bekende kweekerij Moerheim, waar in het seizoen soms 120 mensen werkzaam zijn, staat men ook voor grote moeilijkheden. De twee wijken en BOUWVAKVAKANTIE- 1960 De vakantie voor de bouwvakarbei ders wordt ook volgend jaar weer over een tweetal perioden verspreid. Na overleg met de metaalindustrie, de me taalnijverheid, de textielindustrie, de confectie-industrie en de bouwnijver heid, heeft de bedrijfsraad voor het bouwbedrijf besloten de vakanties voor de bouwvakarbeiders werkzaam een noorden van de lijn, gevormd door <1e Rijn, de Lek. de Nieuwe Maas, de Oude Maas, het Hartelsekanaal en de Brielse Maas inclusief geheel Rotterdam en Arnhem te bepalen op 9 juli tot en met 18 juli. De periode van 30 juli tot en met 8 augustus 1960 is uitgetrokken voor vakantie voor bouwarbeiders, werkzaam ten zuiden van de genoemde lijn. ter. Hun verblijf in Engeland duurde echter niet lang, na hun tweede vlucht verbood het hof, dat de zaak behan delde, hun elke omgang. Dit verbod had echter geen rechtskracht zolang beiden in Schotland bleven. De vorige week Staken zy weer de grens over. Het meisje werd onmiddellijk in hechtenis genomen door de politie. Langley ver klaarde voor de rechtbank, dat zij naar Engeland waren teruggekeerd om een en ander voor de rechter uiteen te zetten en om de rechter te vragen of zij elkaar mochten zien in de paar maanden vóór het meisje meerderjarig zou wor den. Uit de verklaringen van Langley bleek dat hij zonder werk was en de laatste maanden voor zijn arrestatie geleefd had van het geld dat hij gespaard of van vrienden had geleend. De advocaat van de scheepsmagnaat, die fel gekant was tegen het huwelijk van zyn dochter met Langley en de zaak dan ook voor de rechtbank had ge bracht, vroeg Langley of hij het meisje zou laten lopen als hij van haar vader een dikke 2 ton zou krijgen. Langley antwoordde: „Ik zal nooit van Katharine afzien voor geld. hoe groot het bedrag ook mag zijn dat men mij aanbiedt". Het meisje is later op vrije voeten ge steld. Langley zal in de gevangenis blijven zolang de rechtbank het nodig acht. De rechter waarschuwde dat hij niet moest verwachten spoedig te worden vrijgela ten en dat hij nog langer zou worden vastgehouden, indien hij pogingen zou doen om door middel van vrienden met het meisje in contact te treden

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 5