Saargebied vandaag economisch aan
W.Duitse Bondsrepubliek gekoppeld
WEERBERICHT
Premier hielp vannacht bij het
omhoogtrekken van de slagbomen
NOG MAAR GLIMP VAN HOOP
VOOR LONDENSE DAGBLADEN
Opgericht 1 maart 1860
MAANDAG 6 JULI 1959
No. 29787
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur! E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaalj f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze correspondent in Bonn)
De afgelopen nacht om twaalf uur brak het in het Saargebied zo
lang verwachte moment aan, dat dit eeuwenlang omstreden landje
economisch één werd met de Westduitse Bondsrepubliek. De verloren
zoon keerde opnieuw naar huis terug. De politieke eenwording kwam
reeds op 1 januari 1957 tot stand. De economische aansluiting bete
kent, dat van vandaag af niet meer de Franse frank maar de harde
Duitse mark betaalmiddel in het Saargebied zal zijn. Iedere Saarlander
mag vandaag 50.000 franken tegen de koers 100 franken 85 pfennig
inwisselen. De oplossing van de reeks moeilijkheden, die hieraan ge
paard zullen gaan beschouwt men te Bonn als een „oefening" voor de
thans nog zo ver in de toekomst gelegen grote hereniging tussen Oost
en West-Duitsland. Minister van Economische Zaken prof. Erhard
sprak zaterdag niet voor niets over „de eerste stap van de Duitse een
wording.
suiker, Franse wijnen en cognac.
2. De Saarlandse spoorwegen moeten
in deze dagen een miljoen spoorkaart
jes (met franks-prijzen) vernietigen en
vijf miljoen nieuwe kaartjes (met Duit
se mark-prijzen) laten drukken. De
postzegels moeten worden veranderd en
ook de perronkaartjes, die 22 pfenning
goedkoper worden, en de Briefkaarten.
3. De belasting moet worden aange
past aan de Westduitse belasting: dat
betekent een daling van de inkomsten
en loonbelasting! De pensioen trekkers
krijgen meer pensioen, maar de bijdra
ge voor de sociale verzekering stijgt
met enige procenten. De kinderbijslag
wordt minder.
4. In het algemeen wordt de koop
kracht met enige procenten verhoogd,
wanneer men let op de daling der prij
zen- De lonen zijn inmiddels al in gro
te lijnen aan de Duitse aangepast: som
mige mensen zullen meer krijgen omge
rekend tegen de koers van vandaag, an
dere iets minder.
Enorme moeilijkheden
Dit alles geeft een beeld van de ont
zaglijke moeilijkheden waarmee deze
eenwording gepaard gaat. Het leven in
het Saargebied wordt op één dag radi
caal veranderd. Weliswaar heeft de ge
middelde Saarlander daarmee reeds
wekenlang rekening gehouden: hij
sloeg die goederen in, die na de aanslui-
Veranderingen voor
beide partijen zijn
van veel betekenis
De symboliek van deze eenwording
kwam treffend tot uiting, toen de Saar
landse minister-president Roder van
nacht om twaalf uur meehielp bij het
omhoogtrekken van de douane-slagbo
men aan de grens met de Bondsrepu
bliek. Die grens is nu namelijk opge
heven. Inplaats daarvan is de grens
naar het Westen verlegd tussen het
Saargebied en Frankrijk. De Saarlan-
ders zelf zijn hier niet rouwig om: hun
land is vier maal een speelbal geweest
tussen Frankrijk en Duitsland, te we
ten vóór 1815 tweemaal daarna tussen
1920 en 1935, toen het evenals tussen
1945 en heden onder Franse invloed of
bestuur stond.
Vandaag verandert er het volgende
voor de gemiddelde Saarlander:
1. De prijzen zullen van heden af nog
slechts in marken genoteerd worden.
Officieel is de omrekeningskoers wel
iswaar 117.5 franken voor één mark (of:
voor honderd franken 0.8507 Duitse
mark), maar er zijn ook zakenlieden,
die de nieuwe prijzen vaststelden vol
gens de voor hen gunstige, voor de ko
per ongustige verhouding 100 1. Dat
deden trouwens ook de directies van
de openbare tram- en buslijnen, van de
elektriciteitsbedrijven en waterbedrij
ven Maar benzine wordt voor de
Saarlander goedkoper: gewone benzine
van 72 tot thans 62 pfenning, super
van 92 tot 69 pfenning per liter. Ook
het spoorkaartje kost minder, evenals
verscheidene gewone levensmiddelen.
Tabak wordt echter duurder, evenals
Record-hitte
Het is gisteren in vele delen van
Europa de warmste dag van het
jaar geweest. Ook ons land weet
daarvan mee te praten!
De temperaturen in Frankrijk en
Spanje liepen tot 36 graden op.
Overal in Frankrijk heerste een
hitte, die het meedoen aan de
„Tour de France" tot een ver-
verschrikking maakte. In Milaan
was het 33 graden in de schaduw.
Ook in Oostenrijk heerste schit
terend weer. Daar werden tempe
raturen tot 30 graden gemeten,
evenals in West-Duitsland. Mid
den- en Oost-Engeland gingen
evenals Midden-Schotland onder
een hittegolf gebukt, maar.in
West-Engeland regende het.
Vandaag is voor ons land een
verademing ingetreden, in ver
band met verwisseling van hoge-
drukgebied, met een storing tot
gevolg. Men is dus van de enorme
hitte van gisteren wat bij kunnen
komen!
Het prachtige weer ging gepaard met
een recorddrukte in talloze plaatsen,
ook aan de kuststreek, zoals Schevenin-
gen, Katwyk en Noordwyk.
Op het Scheveningse strand raakten
niet minder dan 350 kinderen zoek, die
echter via de politieposten weer bij hun
ouders terecht kwamen.
ting duurder zouden worden (suiker,
wijn, sigaretten en kocht de laatste we
ken nauwelijks iets van wat goedkoper
zaï worden (elektrische apparaten).
Dit verhoogde de economische koorts
enorm. Nog temeer, daar al wekenlang
stromen vertegenwoordigers van Duitse
firma's op het Saargebied, een landje
zo groot als Luxemburg maar met 1.04
miljoen inwoners zijn losgelaten.
Soms zeventig vertegenwoordigers per
firma! Vandaag de dag bezetten zij alle
hotelbedden in de Saarlandse steden en
de met goederen vrij van invoerrechten
gevulde vrachtwageais van hun firma's
vormden reeds gisteravond een slang
van kilometerslengte aan de Duits-
Saarlandse grens. Vannacht werden die
auto's op het Saargebied losgelaten. En
met hen werd de jacht geopend, de
jacht op de 700 miljoen Duitse mark,
die van Westduitse kant gisteren onder
geleide van een sterke politiemacht en
van de lucht uit beschermd door heli
kopters naar de Saarlandse banken
werd gebracht
Slot pag. 2
Ben Goerion bood
zijn ontslag aan
Hij blijft echter hoofd van een
interim-regering
Premier Ben Goerion van Israël bood
gisteravond zijn ontslag aan na moei
lijkheden in zijn coalitieregering over
zün voorstel om wapens ter waarde van
tien miljoen gulden aan West-Duitsland
te leveren.
Na een onderhoud van veertig minu
ten met president Ben Zwi zei hij echter
tegen journalisten: ,.Tot mijn spijt zal
ik premier en minister van Defensie
moeten blijven in dezelfde regering, die
nu een interim-regering zal zijn
De 72-jarige in Polen geboren rege
ringsleider had gedreigd te zullen aftre
den tenzij de vier ministers die tegen
het besluit inzake de wapenleveranties
stemden, zouden heengaan. Het kabinet
had besloten het aftreden van deze
ministers te eisen.
Waarnemers in Tel Aviv zyn van
mening, dat Ben Goerions aftreden in
feite een protest is tegen het Israëlische
kiesstelsel, dat gebaseerd is op even
redige vertegenwoordiging. Dit systeem
zou hem n.l. vaak gedwongen hebben te
Prinses Margriet bevorderd
(Speciale berichtgeving)
Prinses Margriet is bevorderd van de
vierde naar de vijfde klas, afdeling
Gymnasium, van het incrementum van
het Baarns Lyceum.
Meisje zwaargewond
bij val van tien nieter
Toeval of aanranding?
(Van onze Amsterdamse redacteur)
Een 13-jarig Haags meisje is gister
morgen vroeg uit het raam van de
derde verdieping van een hotel aan de
Nieuwe Prinsengracht te Amsterdam
gevallen. Zy maakte een val van 10
meter en is ernstig gewond opgeno
men in het Weesperpleinziekenhuis.
Is het meisje toevallig uit het raam
gevallen? Is zij eruit gegooid of heeft
dit aan epileptie lijdende kind in
paniek willen vluchten?
Op het bureau Kattenburg wordt op
het ogenblik een 28-jarige West-Indi
sche fabrieksarbeider aan de tand ge
voeld. Hij heeft het meisje zaterdag
nacht op straat ontmoet en haar meege
nomen naar zijn hotelkamer. Het twee
tal moet hier ongeveer een uur zyn
geweest eer het ongeval plaats had.
Het meisje is woensdag uit een Haags
doorgangshuis voor moeilijk opvoedbare
kinderen gevlucht. Zij verbleef hier
reeds een half jaar, nadat zij van huis
was weggelopen. Na enige omzwervingen
is zij in de hoofdstad terecht gekomen.
De politie neemt aan, dat het kind met
de man is meegegaan om voor de nacht
onderdak te krijgen.
Omstreeks vier uur werden de bewo
ners van de huizen tegenover het hotel
gewekt door geschreeuw. Zij zagen het
meisje op de vensterbank van de
hotelkamer zitten. Zij gilde, klampte
zich nog vast, maar viel tenslotte toch.
Toen de politie arriveerde, was de
West-Indiër bezig het aan de borst
ernstig gewonde kind naar het zieken
huis te brengen. Onmiddellijk werd een
ziekenauto gealarmeerd. De man is voor
onderzoek in het bureau Kattenburg
opgesloten.
steunen op kleine groeperingen in het
parlement.
Men acht het mogelijk, dat de Mapai,
de partij van Ben Goerion, zal vragen
om vervroeging van de verkiezingen,
daar het moeilijk zal zijn om een nieuwe
coalitieregering te vormen, die steunt op
een meerderheid in de Knesset (parle
ment)
Gematigde temperaturen
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond: Droog en overwegend
zonnig weer met gematigde temperatu
ren. Matige af en toe krachtige weste
lijke wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
7 JULI
Zon op: 4.28 uur ;omder: 21.01 uur.
Maan op: 6.12 uur; onder: 21.24 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.00 en 16.24
uur.
Laagwater te 12.10 uur.
Dit nummer bestaat nlt 12 pagina's.
Soekarno-dictator
Het leger paraat
President Soekarno heeft giste
ren voor een juichende duizend
koppige menigte bij het vrijheids
paleis in Djakarta bekend gemaakt
dat hij de grondwetgevende verga
dering heeft ontbonden en gelast
heeft terug te keren tot de revolu
tionaire grondwet van 1945 (waar
bij hij in feite dictatoriale macht
krijgt). Hij beval voorts de vor
ming van een voorlopige raad
gevende volksvergadering om de
grondwetgevende taak van de ont
bonden constituante over te nemen.
Soekarno zei dat het decreet waarbij
de vergadering wordt ontbonden volgt
op het besluit van de meerderheid dei-
leden om geen zittingen meer bij te wo
nen. Hij doelde op de verklaringen van
de nationalisten, communisten en een
aantal kleine partijen dat zy de verga
dering alleen zouden bijwonen om over
de ontbinding te spreken.
De president verklaarde verder dat hy,
met de steun van de meerderheid van
het Indonesische volk, verplicht is de
enige weg te volgen waarlangs de staat
kan worden gered.
Het Indonesische leger heeft meege
deeld dat het meer zetels in het
nieuwe kabinet wenst. Het zei dat het
paraat is om tegen alle ordeverstorin
gen op te treden.
De staf-chef van het Indonesische
leger, Nasoetion, heeft in een dag
order het leger opgedragen de staats-
en de openbare veiligheid te waar
borgen.
Het kabinet heeft zyn twee-en-een-
kwart-jarig bestaan gisteravond besloten
met een bijeenkomst van twintig minu
ten.
De woordvoerder van het leger, ma
joor Harsono, deelde mede dat het ver
verbod inzake politieke activiteit van
kracht zou blijven. De centrale raden
van de partijen zouden op dit ogenblik
byeen mogen komen, maar zij mogen
niet zonder toestemming openbare be
kendmakingen uitgeven, zo zei hij.
Kabinet afgetreden
Na een bewind van 2 jaar en drie
maanden het langste in de geschie
denis van Indonesië heeft premier
Djoeanda vandaag het mandaat van
zyn regering teruggegeven aan presi
dent Soekarno. Deze zeide tijdens de
korte plechtigheid, dat hij het nieuwe
kabinet het 18e sedert het uitroepen
der republiek zal benoemen op de
grondslag van „de juiste man op de
juiste plaats'. Hij gaf echter geen en
kele aanwijzing waaruit zou kunnen
blyken, wanneer hy een nieuw kabinet
zou kiezen en betuigde aan het afge
treden kabinet-Djoeanda zyn erkente
lijkheid voor de juiste wyze waarop het
zyn taak heeft verrricht- Oi.j verzocht
de leden ervan, zich te willen belasten
met de behartiging der lopende zaken.
Stromen jongeren en ouderen trok
ken gisteren naar het overvolle
strand, de grote magneet in de
tropische hitte.
Bijna 53.000
werklozen
In een afscheidsrede in het Parle
ment, heeft de afgetreden premier
Djoeanda enige belangrijke gebeurte
nissen in zijn ambtsperiode opgesomd.
Zodanig noemde hij de oorlog tegen de
opstandelingen in Sumatra en Celebes
en de nationalisatie van de Nederland
ondernemingen. De vergadering
werd bijgewoond door 160 van de 270
leden. Van de zijde der islamitische
partijen aldus waarnemers waren j
blijkbaar geen pogingen in het werk ge- I
6teld om deze bijeenkomst te boycotten.
Volgens het door het Ministerie van
Sociale Zaken en Volksgezondheid opge
stelde overzicht van de werkloosheid in
ons land bedroeg de geregistreerde
arbeidsreserve van mannelijke werkne
mers eind juni van dit jaar: 52.950 (van
wie 11.114 werkzaam op aanvullende
werken). Eind juni 1958 waren het er
73.579 (van wie 14.675 op aanvullende
werken) per eind mei 1959 53.796 (van
wie 12.109 op aanvullende werken) en per
aanvullende werken) en per eind mei '58
eind mei 1959 53.796 <van wie 12.109 op
81.171 (van wie 16.534 op aanvullende
werken)
Voor werkloze vrouwen liggen de cijfers
als volgt:
Juni 1959: 4.002, juni '58: 4.820. Eind
mei 1959: 3.967, mei 1958 4.864.
Mr. G. Ph. Helders
lid van de Raad van State
Bij K.b. van 3 juli 1959 is met ingang
van 1 augustus 1959 benoemd tot lid van
de Raad van State, mr. G. Ph. Helders,
oud-minister van Zaken Overzee te
's-Gravenhage. Deze benoeming is ge
schied in de vacature ontstaan door
het aan dr. J. \V. de Pous in verband
met zijn benoeming tot minister van
Economische Zaken verleend eervol
ontslag.
Op het sportveld van het Paleis
Soestdijk werd zaterdagmiddag een
voetbalwedstrijd gespeeld tussen
personeel van het paleis en radio-
en televisieartiesten. Koningin
Juliana en Prins Bernhard amu
seerden zich uitstekend op de
tribune.
Rotatiepersen draaien nog tot woensdag
dank zij gelijke verdeling van drukinkt
(Van onze Londense correspondent)
Er is thans nog maar een glimp van hoop, dat de algehele stopzet
ting van de Londense dagbladen nog kan worden voorkomen, omdat
de besprekingen, welke zaterdag gedurende de hele dag gehouden
werden, op niets zijn uitgelopen. Alleen werd het verzoek van de
Vereniging van Eigenaren van de Londense Dagbladpers om de nog
beschikbare beperkte hoeveelheid drukinkt gelijkelijk over de diverse
bladen te verdelen door de vakbond ingewilligd, zodat de rotatie
persen in elk geval tot woensdag zullen blijven draaien. De toestem
ming van de bond om de drukinkt gezamenlijk te delen is een gebaar»
dat betekent, dat de bond het betreurt, dat ook de nationale bladen
gedwongen zijn te stoppen.
Poging om conflicten
te scheiden
De drukkersbond beseft terdege, dat
uitbreiding van het conflict de kansen
op een overwinning in de strijd om meer
loon en verkorting van de officiële mini
mum-werktijd (als basis van de bereke
ning van het grondloon) alleen maar
verkleinen zal
Algemeen werd verwacht, dat in het
hoofdconflict beide partijen zaterdag
wat inschikkelijkheid zouden tonen,
maar helaas bleek het tegendeel het ge
val. Men stond scherper dan ooit tegen
over elkaar. Van de zijde van de druk
kersbond tracht men thans het conflict
by de inktbedrijven af te zonderen van
het algemene dispuut, dat de provin-
Kantoorhouder PTT
te Rijnsburg verdacht
van verduistering
Eind vorige week is de kantoorhouder
van PTT te Rynsburg aangehouden op
verdenking van verduistering. Hy is in
middels overgebracht naar Den Haag,
waar hy in het Huis van Bewaring is
ingesloten.
Het zou hier volgens de thans bekende
gegevens gaan om een bedrag van om
trent elfduizend gulden. Het onderzoek
naar de omstandigheden der verduiste
ring, zoals de wijze waarop zy werd
gepleegd en de periode waarin dit ge
beurde staat thans onder leiding van de
Postale Recherche in Den Haag, die tot
de aanhouding is overgegaan.
Tevens wordt onderzocht, hoe de kan
toorhouder het verduisterde geld heeft
besteed. Volgens de eerste aanwijzingen
schijnt dit in ieder geval niet geheel ten
eigen bate te zyn geweest.
ciale en weekblad-pera heeft getroffen,
om op die manier de sluiting van da
Londense bladen te voorkomen. Het re
sultaat was, dat de inktfabrikanten een
uitnodiging voor besprekingen met de
drukkersbond hebben aanvaard. Deze
zouden vanochtend beginnen. Het voor
stel van de bond is een zelfstandige
overeenkomst met de drukinktfirma's te
bereiken. Er is echter weinig kans op
verwezenlijking van dit plan, aangezien
de drukinktfabrikanten uit traditie niets
voelen voor een regeling welke vooruit
loopt op die van het hoofdconflict. De
Vereniging van Inktfabrikanten heeft
reeds laten weten, dat er geen sprake
zal zijn van formele onderhandelingen.
Desniettemin stemde men toe in een
gesprek om na te gaan, of dit misschien
tot iets zou kunnen leiden. De Daily
Express, welke voor vyftig procent be
langen bezit in een der grote drukinkt
firma's, dringt achter de schermen aan
op een voorlopige regeling, welke hervat
ting van de arbeid in de drukinkt
industrie mogelijk moet maken, zodat
de Londense dagbladpers, welke het on
schuldige slachtoffer dreigt te worden
van een conflict, waarby zy in het ge
heel niet is betrokken, kan worden
gered.
Oorlogsverliezen
der Russen hoger
dan men dacht
De Sovjet-Unie verloor in de tweede
wereldoorlog eerder vijftien tot twintig
miljoen mannen dan de vroeger aange
nomen zeven miljoen, aldus een particu
liere Amerikaanse stichting voor bevol
kingsstatistieken, op grond van da
recente gegevens uit Moskou. Van de 32-
jarigen en ouder zouden ongeveer twee
maal zoveel vrouwen als mannen zijn.
Bron voor deze conclusies zijn de voor
lopige cijfers van de volkstelling, gepu
bliceerd in de Izwestia van 10 mei j.l.
„De wijdverspreide vrouwenarbeid in
alle soorten van het maatschappelijk
leven was niet alleen een kwestie van
emancipatie maar evenzeer een nood
zakelijkheid. Tien Jaren lang na de oor
log was de Sovjet-Unie byna ziekelijk
geheimzinnig met gegevens over het be
volkingsgetal. Men was zich er kennelijk
van bewust dat de cijfers een ernstige
situatie zouden tonen" aldus het Ameri
kaanse artikel.