Hoe stap je
wereld in?...
de wijde
V ermaarde co I lect i e- Ma 11 nema vond :r°k ln de oekomst b,leen a
onderdak in liet Overijsselse land
ZATERDAG 27 JUNI
WEKELIJKS BIJVOEGSEL
PAGINA 4
Het oude kasteeltje Nijenhuis tussen Heino en
Wijhe is pronkjuweel vol kunstschatten
Wat samenwerking vermocht...
t -m verzekerd van te zijn, dat zijn levens-
NOZEMS zijn tegenwoordig
aan de orde van de dag.
Zij ontwikkelen bewust
een eigen stijl, gaan daarbij
dikwijls over de schreef.
Met hun vreemde haardracht,
spijkerbroeken en wonderlijke
hemden vestigen ze de aandacht
op zich. wat waarschijnlijk in
de bedoeling ligt, omdat ze veel
al tekeer gaan tegen de huidige
orde, waaraan ze 't hart niet
verpand hebben.
Ze gaan liever een eigen weg,
die dikwijls tot onverkwikkelijke
excessen voert, gevolg van de
opstandigheid, waardoor de
jeugd zich sinds eeuwen geken
merkt heeft, maar die tegen
woordig de fatsoensgrenzen
dikwijls overschrijdt.
Persoonlijk hebben wij 't
als oudere niet zo zeer op
deze nozemachtige figuren be
grepen.
Maar je moet altijd voor het
„nieuwe" openstaan en we be-
f rij pen dan ook best. dat ze
nders willen zijn dan de ande
ren, al is dat dan niet altijd
even aangenaam voor die an
deren.
Al te druk maken we ons
over hun handelingen niet, want
als hun „revolutionaire" tijd
achter de rug is, zullen ze zich
waarschijnlijk later tóch best
tot fatsoenlijke huisvaders ont
wikkelen en in het gareel der
gevestigde maatschappij mee
lopen. omdat dit toch altijd de
beste manier is, om aan de kost
te komen.
En da&r gaat 't toch maar
om!
Bendevorming, diefstallen en
soms nog véél erger, kunnen
nooit tot heil van de betrokke
nen leiden.
Daar zullen ze, na schade en
schande, zélf heus ook wel
achter komen!
Het leven zal hun gauw ge
noeg leren, dat het vestigen
van een ..eigen" wereldje in de
bestaande, op niets uitloopt
WANNEER ze zeggen, dat
de grote wereld hun
de kansen om omhoog
te komen, niet biedt, is dit een
gevolg van een verkronkelde
instelling.
De wereld is völ kansen, voor
al nü, voor rijk en arm.
Mits men zich behoorlijk ge
draagt, met zorg aan de eigen
ontwikkeling werkt en zich niet
laat drijven op de wegen der
hartstocht, hebzucht of afgunst.
Het in groepjes rondhangen
in café's of elders, onder leiding
van een zogenaamde „held", die
zich als gevolg van een psychisch
defect wil laten gelden, leidt tot
niets
Hoogstens naar de gevange
nis
Daarom deed 't ons goed, deze
Engelse jongelui, na het in
ontvangst nemen van hun di
ploma. parmantig de wijde
wereld in te zien stappen.
Zonder nu te denken, dat al
deze keurig geklede jongelui die
wereld zullen veroveren en
als gevolg van hun opvoeding,
zeker niet zo snel zullen wijzi
gen houden wij 't toch eerder
op hen dan op de nozems, wier
negativisme, als zij menen dit
moeten te blijven huldigen, niet
veel goeds voor de eigen toe
komst belooft.
Men moge ons van conserva
tisme verdenken en deze Har
row- of Eton jongelui evenzo
goed „aangeklede aapjes" noe
men, ze liggen ons toch beter
dan hen. die onder elkaar kwade
dingen uitbroeden.
Meestal tot verheerlijking van
het „eigen-ik" 1
FANTASIO.
Uit het verleden
Het Nijenhuis werd in de 15de eeuw
als zeer bescheiden havezathe geboren:
een muur in de gang, waarin thans vi
trines met verrukkelijke palmhouten
beeldjes zijn opgenomen, vertelt waar
eertijds de voorgevel zat. Aan het sim
pele rechthoekige bouwwerk zijn in de
17de eeuw vleugels gekomen en in de
Jaren tachtig van de vorige eeuw flan
keerde men het ganse geval met twee
torens in neo-renaissance, waarvan de
grootste thans gelukkig door ir. Knut
tel van zijn talrijke dakkapellen en
zijn vreemde spits is bevrijd. Hierdoor
heeft het hele bouwwerk aan eenvoud,
aan waarde gewonnen.
Wat de bewoners betreft herinneren
we eraan, dat er eerst het in de mist
der historie verdwenen geslacht Van
Weijtenum woonde, dan de bekende
Van Ittersums, daarna de Bentincks,
de Knobeldorffen en tenslotte de Van
Pallandts tot 1934 toe. In dat jaar
werd de luisterrijke inboedel van de
hand gedaan en nadat de familie An
kersmit de 265 hectaren grote bezit
ting had gekocht kwam het temidden
der pachtgronden gelegen huis leeg te
staan. De missionarissen van het Hei
lig Hart zorgden in oorlogstijd en daar
na nog tot 1953 voor een prettig inter
mezzo (het was een befaamd onder
duikadres!) en daarna werd het ver
waarloosde Nijenhuis opnieuw verla
ten. Niemand had toen kunnen ver
moeden, dat het dank zij dr. Hannema,
dank zij de familie Ankersmit en dank
zij het provinciaal bestuur weer zulk
een glorieuze toekomst tegemoet zou
gaan.
Kostelijke bibliotheek
Een beschrijving geven van het hui
dige interieur is vrijwel ondoenlijk.
Daartoe zou een lijvige catalogus nodig
zijn. Men komt in de verleiding om te
vertellen over de ongelofelijk mooie
middeleeuwse beeldhouwwerkjes over
de schilderijen van oud-Hollandse
meesters, over de 17de eeuwse meube
len, het magnifieke damast van de ka
merwanden, over de oorspronkelijke
plafonds en schouwen die bewaard
bleven, over de bibliotheek met zes
duizend kunstboeken, over de kristal
len kronen die vaak uit oude kerkjes
Jt Oroote Sael"; tk m 17-eeuwee slijt gemeubelde ontvangekaol
van het NijenhtA», waarin vooral de nnteke tehom» opvat!.
ER is, gelukkig, ook nog een
émdere jeugd!
Een jeugd, die t, dank zij
een ordentelijke opvoeding, lie
ver houdt bij de traditie.
Al willen we niet beweren,
dat het dragen van een jacquet
en een strooien hoed ons ideaal
is, tóch kijken we liever naar
déze jongelui uit Harrow of
Eton, die, naast begrip voor
.stijl", zich er vermoedelijk héél
gauw van bewust zijn, dat ze.
hóe jong ook, al een functie in
deze maatschappij bekleden: de
functie van de zonen, die later
de vaderen hebben op te volgen
in een waardig ambt, dat zijn
nut afwerpt voor de eigen per
soonlijkheidsvorming en ver
antwoording inhoudt voor de
medemens.
De nozems mogen denken, dat
ze hun verachting voor de be
staande orde openlijk kunnen
demonstreren door er een eigen
„afbraak"-politiekje op na te
houden, ze begrijpen niet, dat
ze op deze wijze nooit de wereld
zullen verbeteren, wat ze, diep
in hun hart daarvan zijn we
overtuigd^ eigenlek graag
2OÉ0BD Wfitak
Bgigügji
Geen massabeioek
Reeds dadelijk in de hal van het Nijenhuis wordt men getroffen
door de schoonheid van het Interieur, ln de vroegere buitenmuur
(toen het Nijenhuis nog een kleine lS-eeuwse havezathe wosj zijn
vitrines gemaakt waarin prachtige palmhouten beeldjes staan.
afkomstig zijn, over de 17de eeuwse
sloten die nog op alle deuren zitten
zo kunnen we doorgaan en daarom
is het verstandiger slechts te conclu
deren, dat een wandeling door het
Nijenhuis een ontmoeting met schoon
heid van vroeger en nu is.
Overijssel kan er dankbaar voor zijn,
dat deze collectie en deze havezathe
voor de provincie behouden blijven.
Dr. D. Hannema in zijn modern ingerichte torenkamer. De ijzeren
wenteltrap vormt een deooratlef element ln deze entourage.
(Van een bijzondere medewerker)
In het Overijsselse land, ln de lieflijk stille streek tussen Heino en
Wijhe, staat het kostelijk gerestaureerde kasteeltje Nijenhuis, dat
sinds enige tijd de fameuze collectie-Hannema herbergt: twaalfhon
derd kunstwerken, namelijk 150 waardevolle schilderijen, een gelijk
aantal beeldhouwwerken, onvergelijkelijk mooie meubelstukken,
Chinees porselein en nog zo veel schoonheid meer. Deze schatten
zijn in dit „huis van een kunstverzamelaar" (want een museum kan
men het beslist niet noemen) niet zielloos gerangschikt, maar met
goede smaak tezaamgevoegd, zodat er zalen, kamers en kabinetjes
ontstonden, die elk een eigen sfeer ademen. Variërend van ,,'t Groote
Sael" met zijn rood damast, zijn prachtige schouw, zijn dieren-
stillevens en meubelen uit de 17-de eeuw tot de lichte moderne toren
kamer waar ge voor doeken van Mondriaan, Van der Leek en
Severini komt te staan. Een omgeving, die de internationaal bekende
collectie van deze oud-directeur van het Rotterdamse museum-
Boymans nog beter tot haar recht doet komen dan het kasteel Wei-
dam bij Goor, waar ze tot de vorige herfst een onderdak vond.
Ontmoeting met
schoonheid
Dat deze collectie thans in het Nijen
huis is ondergebracht, is te danken
aan de samenwerking van verscheide
ne instanties. Het provinciaal bestuur
bleek bereid spijkers met koppen te
slaan. Het stelde een krediet beschik
baar van f. 204.000 voor de inwendige
restauratie en voor het comfortabel
maken van het gehavende kasteel en
de Deventer fabrikantenfamilie Anker
smit verklaarde zich bereid het huis
voor een symbolische prijs te willen
verhuren, het park rondom op te
knappen (iets wat nog gebeuren gaat)
en bovendien de kosten van de uitwen
dige restauratie op zich te nemen.
Maar wat deze kans in breder ver
band bezien voor Overijssel bovenal zo
belangrijk maakte, was het feit, dat dr.
Hannema bereid bleek zijn collectie
aan het Nijenhuis te binden. Deze
prachtige verzameling met een com
merciële waarde van over het miljoen,
die aanvankelijk bij het (veraf gewens
te) overlijden van de heer Hannema
aan de Stichting Boymans vermaakt
zou worden, blijft nu compleet in het
Nijenhuis.
De vraag of deze kunstschatten te
bezichtigen zijn, ligt voor de hand. Het
antwoord daarop is positief, al is het
bepaald niet de bedoeling, dat de have
zathe een populaire trekpleister in het
toeristenverkeer wordt waar de bussen
naar willekeur voor de deur parkeren:
de bewoner kan bezwaarlijk de ganse
dag als gids fungeren en bovendien is
dit met kostbaarheden gemeubileerde
huis niet geschikt voor massabezoek.
Kleine groepjes geinteresseerden zijn
echter van harte welkom na telefoni
sche of schriftelijke afspraak en boven
dien zal het Nijenhuis bij voorkomende
gelegenheden kunnen fungeren als
uitermate representatief „ontvangst-
centrum" van de provincie Overijssel
-- welke taak het trouwens al enige
maanden geleden bij het koperen
ambtsjubileum van de commissaris
vervulde.
Reeds in het afgelopen najaar ver
huisde de collectie namelijk van Wei-
dam naar het Nijenhuis, dat in verras
send snel tempo onder leiding van de
Deventer architect ir. W. P. C. Knut
tel was opgeknapt.
Het provinciaal bestuur en dr. Han
nema hebben er echter naar het blijkt
de voorkeur aan gegeven de deuren
een half jaartje voor de pers gesloten
te houden, hoewel hier toch sprake was
van een „verhuizing" waarbij de Over
ijsselse bevolking (via het door de Sta
ten toegestane krediet) duidelijk be
trokken was. Ook nu is er nog geen of
ficiële opening beraamd wat trou
wens wel te begrijpen is daar het kas
teel tenslotte niet door een „openbaar
lichaam" maar door een particuliere
kunstverzamelaar wordt bewoond, die
een verbintenis met Overijssel heeft
gesloten: enerzijds om temidden van
zijn schatten in een passende omgeving
te kunnen wonen, anderzijds om er
