Dienstplichtigen kunnen eventueel naar N.-Guinea uitgezonden worden Wil Nasoetion de maclit in Indonesië krijgen? WEERBERICHT Met 73 tegen 41 stemmen aanvaard WOEDENDE BANTOE-MENIGTE STICHT BRAND IN DURBAN Djoehartono zou naar Tokio gezonden zijn met voorstellen Opgericht 1 maart 1860 VRIJDAG 19 JUNI 1959 No. 29773 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Wijziging dienstplichtwet Regeringsbeleid blijft onveranderd (Van onze parlementaire redacteur) Met 73 tegen 41 stemmen heeft de Tweede Kamer gisteren de wijziging van de dienstplichtwet aangenomen, waardoor het mogelijk wordt, overeenkomstig de daartoe in 1956 gewijzigde grondwet, dienst plichtige militairen eventueel naar Nieuw-Guinea te zenden. Tegen stemden de P. v. d. A., de twee aanwezige communisten en de twee leden van de PSP. Vrijwilligers hebben voorrang O Minister Sidney van den Bcrgh her innerde er aan dat in 1956 algemeen werd erkend, dat met de huidige ver houdingen in de wereld de vroegere beperking van de uitzending van dienstplichtigen buiten het Konink rijk in Europa, ongewenst is. Dat ge voel is sedertdien nog versterkt en verder uitstel van de wijziging van de dienstplichtwet, volgens het verlan gen van de P-v.d.A., kon de minister daarom niet aanvaarden. Het beleid van de regering ten aanzien van Nieuw-Guinea is ongewijzigd. De om standigheden zijn echter ook niet zo veranderd, dat er voor de wetswijzi ging geen reden meer zou zijn. De parlementaire defensie-commissie zal vertrouwelijk volledig worden inge licht wanneer dienstplichtigen naar Nieuw-Guinea worden uitgezonden. De voorrang zal worden gegeven aan vrijwilligers als dat mogelijk is. Teneinde parlementaire controle mo gelijk te maken, had de heer Wierda (PvdA) een amendement ingediend vol gens hetwelk dienstplichtigen alleen zouden kunnen worden uitgezonden naar Nieuw-Guinea ingevolge een K.b. dat zou moeten worden gepubliceerd in het staatsblad met vermelding van de diensten die zullen worden opgedragen en de eenheden die voor het verrichten van die diensten zullen worden aange wezen. Bovendien wilde de heer Wierda blij kens zijn amendement in de dienst plichtwet vermelden, dat aan het Kon. Besluit geen uitvoering wordt gegeven „aleer drie weken zijn verstreken na dagtekening van het staatsblad waarin het is geplaatst". De wachttijd van drie weken en de vermelding van de bijzonderheden om trent de uit te zenden eenheden, noem den de heren Berkhouwer (VVD) en Van Rijckevorsel (KVP) militair on aanvaardbaar. De indieners van het amendement hadden volgens hen een antieke opvatting van tijdige bescher ming tegen dreigend gevaar. Amendement Wierda verworpen Ook minister Van den Bergh had er onoverkomelijke bezwaren tegen in het Staatsblad te vermelden welke eenheden zullen worden uitgezonden. En naar aanleiding van de drie weken wachttijd vroeg hij: „In welke tijd leven wij?" Die bepaling is volkomen onaanvaardbaar. Ook een noodwet, die de Tweede Kamer en de Eerste Kamer met spoed zouden moeten be handelen, kost teveel tijd. De omstan digheden kunnen zich in de moderne tijd zo snel wijzigen, dat er geen tijd is om met een wetsontwerp te komen. De Kamercommissie voor de defensie zal omtrent de uitzending-van dienst plichtigen buiten het rijk in Europa volledig worden ingelicht en als de kamer het daarmee niet eens is. heeft zij alle gelegenheid do regering daar voor ter verantwoording te roepen door middel van een parlementair de bat. Het amendement van de heer Wierda werd bij zitten en opstaan verworpen. Alleen de PvdA. PSP. en de commu nisten steunden het amendement. Door trein gedood (Speciale berichtgeving) Gistermiddag is de 47-jarige schilder H. Wolthuis uit Bome te Cölmschate (bij Deventer) verongelukt. De man was bezig een spoorbrugje over de Schipbeek In de lijn Zutphen-Deventer te schilde ren, toen hij werd geraakt door een uit Zutphen komende trein. Deerlijk ver minkt viel de schilder van de brug af in het water, waar collega's hem spoedig uithaalden. Hij bleek toen echter reeds zijn overleden. Iets warmer De Bilt verwacht tot morgenavond: Koude nacht met kans op nachtvorst. Morgenmiddag iets hogere temperaturen dan vandaag, weinig bewolking en twakke wind. (Opgemaakt te 11.15 uur) 20 JUNI Zon op: 4.19 uur: onder: 21.03 uur. Maan op: 20.24 uur; onder 4.20 uur. Hoogwater te Katwijk te "2.20 en 14.53 u. Laagwater te 10.28 en 22.58 uur. Bij zitten en opstaan Is wel een amen dement aangenomen van de heer Van Rijckevorsel waardoor in de wet is vast gelegd in welke gevallen dienstplichti gen kunnen worden bestemd voor dien sten buiten Europa en dat zij in de keerkringen verhoogde militaire in komsten zullen genieten. PvdA, PSP en Ondanks droogte voldoende water Bij de L.D.M. maakt men zich voor deze zomer geen zorgen Ondanks het feit, dat wij nu reeds een lange droogte-periode doormaken, is er in de Kat- wijkse duinen voldoende water voor het door de Leidse Duin water Maatschappij te verzor gen gebied. Dank zij de enkele jaren ge leden getroffen voorzieningen is een grote hoeveelheid water in reserve en men maakt zich bij de L. D. M. dan ook voor de komende zomer geen zorgen. Zelfs al zou de droogte vrij wel de gehele zomer aanhou den - hetgeen om andere rede nen niet te wensen ware - dan nog zal de L.D.M aldus deelde de directeur dr. ir. P. C. Lin- denbergh. ons mede, het wa terverbruik weten op te vangen. Aangezien reeds nu meer dan in normale perioden op bepaal de tijden - b.v. in de avond uren bij de tuinbesproeiing - het waterverbruik stijgt, heeft men in Katwijk maatregelen getroffen om de druk ook dan op peil te houden. Ook zal de kwaliteit van het water niet minder worden. de communisten stemden tegen het amendement omdat het volgens hen nog niet voldoende rechtszekerheid geeft. Slot pag. 2 Slag voor president Eisenhower: Strauss moet aftreden De Amerikaanse Senaat heeft vanochtend met 49 tegen 46 stem men de benoeming van Lewis Strauss tot minister van Handel verworpen. Dit besluit wordt be schouwd als een slag voor het prestige van president Eisenhower. Sinds 1925 heeft de Senaat geen ministerbenoeming meer afgekeurd. Strauss zal nu het werk, dat hij in november j.l. is begonnen, moeten neerleggen. Na de bekendmaking van het besluit van de Senaat verklaarde Strauss dankbaar te zijn voor het vertrouwen dat de president, en kele senatoren en anderen in hem gesteld hadden. „Ik heb mijn best gedaan om de nationale veiligheid van de V.S. te verdedigen door soms voor het welzijn van het land maatregelen te nemen, die niet altijd gewaardeerd werden. Ik verlaat mijn post in de overtuiging dat de geschiedenis mij recht zal doen". Vernietiging van clandestien gestookte drank leidt tot botsingen: twee doden Blanke inwoners van de havenstad Durban in Zuid-Afrika verlaten hun huizen als gevolg van onlusten, die gisteren de gehele dag hebben geduurd en waarbij twee Bantoes zijn gedood en vele Bantoes en politiemannen zijn gewond. De politie, die met de betogers vocht bij het licht van brandende kantoorgebouwen, winkels en huizen, vuurde verscheidene malen om de Bantoes in Cato Manor en Chesterville door negers bewoonde stadsgedeelten terug te dringen. De beto gers gooiden met stenen, staken gebouwen en autobussen in brand en wierpen versperringen op. Blanke journalisten werden onder bedrei ging-met-de-dood door de Bantoes weggestuurd. Ook tien jaar geleden ongeregeldheden De ongeregeldheden begonnen toen een menigte Bantoe vrouwen, vermoede lijk uit wraak omdat de politie achtdui zend liter clandestien gestookte drank vernietigd had, een' bierhuis in Cato Manor bestormde. Toen de politie arri veerde, voegden de Bantoemannen zich bij hun vrouwen en ten getale van meer dan 5000 gingen zij de politie met stenen en flessen te lijf. De politie, gebruik makend van machinepistolen en gewe ren, drong de menigte terug tot in de omliggende heuvels. Daar gooiden de betogers met stenen naar een ge meentebus. Dit nummer bestaat uit ZO pagina's De nieuwe kijker van de Utr?c':. Sterrewacht, die gisteren in ge bruik werd genomenDe kijker is I genoemd naar de ontwerper, de heer N. van Straten, die hier bij het instrument is gefotografeerd. In Cato Manor zijn twee Bantoes ge sneuveld. Het bierhuis waar de strijd is ontbrand, is tot voorlopig hoofdbureau van politie ingericht. In Cato Manor kwam het ook in januari 1949 tot ongeregeldheden. Toen vielen Bantoes de Indiase gemeenschap aan. Mannen werden gedood, vrouwen verkracht en huizen in brand gestoken. Bij die gelegenheid vielen er 142 doden en meer dan duizend gewonden. Heden ochtend vroeg was alles rustig in Cato Manor. Onrust in Frans Kongo Bij gevechten tussen leden van een stam in Bacongo, voorstad van Brazza ville (Frans-Kongo) zijn enkele tiental len mensen gewond. Volgens de Kongo lese autoriteiten hadden deze gevechten geen politieke oorzaken. Leden van de stam verzetten zich tegen de weigering van de sekte der Matsoeanisten om be lasting te betalen. Bij een tweede treffen tussen aanhan gers van verschillende sekten zijn in to taal honderd mensen gewond. De politie kondigde de avondklok af. Deze zeer recente foto van het Koninklijk Gezin werd door de Koningin en de Prins ter beschik king gesteld van het Prins Bernhardfonds en het Anjerfonds waarvan Prins Bernhard regent is. De foto wordt verkocht ten bate van deze fondsen. (Foto M. C. Meijboom) Gromyko's antwoord weer uitgesteld Herter krijgt er nu genoeg van: vliegtuig staat klaar (Van onze reisredacteur W. L. Brugsma) De Constellation van minister Herter, die vorige week in Amerika voor ver trek gereed was, staat nu klaar voor de start op het vliegveld Genève om Gromyko te bewijzen, dat de V.S. geen lust meer hebben de Geneefse confe rentie veel verder te rekken. Maar de Russische minister, die gisteren zijn antwoord zou geven op het „laatste woord van het Westen inzake Berlijn", het nieuwe, handig door Lloyd gefor muleerde voorstel, dat de aanwezigheid van de Westelijke troepen in West- Berlijn en het diplomatieke gezicht van de Russen kan redden, had gisteren weer geen haast. Hij luchte met Lloyd en voordat het eerste gerecht op tafel stond, vroeg Gromyko om 24 uur uitstel van de geheime middagzitting. Lloyd belde Herter op en vroeg of dat kon: tot morgenochtend dan, zei Herter. „Te vroeg", zei Gromyko tegen de Brit. Lloyd belde Herter weer op om te zeg gen dat Gromyko niet voor half vier Advertentie Voor VADER De stafchef van het Indonesische leger zou aldus meldt UPI uit Djakarta overste Djoehartono, een functionaris van de militaire inlichtingendienst, naar Tokio gezonden hebben met een voorstel aan Soekarno om bij presidentieel decreet de grondwet van 1945 weer af te kondigen en tegelijkertijd een militaire regering het beleid in handen te geven, met generaal Nasoetion als premier. Het leger is, wanneer Soekarno op de voorgestelde wijze de macht uit handen geeft, bereid tot concessies aan de Moslems, van wie het meeste verzet tegen Soe- kamo's plannen voor „geleide democratie" gekomen is. Het leger zou zijn voorstellen hebben gedaan met medeweten van de Nahda- toel Oelama. Vernomen wordt dat deze partij voor zich de portefeuille van Defensie heeft gevraagd. Nasoetion schijnt hier echter ook belangstelling voor te hebben. Het was nog niet mogelijk een en ander officieel bevestigd te krijgen. Telegram van de P.N.I. De voorzitter van de Nationalistische partij heeft Soekarno een telegram ge zonden waarin hfj aandringt op ophef fing van de grondwetgevende vergade ring en afkondiging van de grondwet van 1945, eveneens by presidentieel decreet. Soewirjo stelde dat „in de hui dige situatie het vertrouwen van geheel het volk zich op u gericht heeft". Naast de grondwet van 1945 vroeg Soewirjo ook om een presidentieel ka binet. „Een oplossing langs democratische weg van de huidige moeilijkheden kan alleen leiden tot verbreking van de nationale eenheid", aldus de PNI- voorzitter, en daarmee komt de veilig heid van het land in gevaar. Slot pag. 2 Tandheelkundig congres te Amsterdam geopend Vanochtend is in het Koninklijk Instituut voor de tropen te Amsterdam het twee dagen durende eerste openbare ledencongres van de Nederlandsche Maatschappi.; tot bevordering der tand heelkunde geopend. Dit ledencongres dat samenvalt met het 50-jarig jubi leum van de „Amsterdamsche tandheel kundige Vereeniging" heeft tot onder werp: „De tandheelkundige verzorging van de jeugd". Het congres is geopend door de direc teur-generaal der volksgezondheid, prof. dr. P. Muntendam. Deze sprak zijn waardering uit over het feit dat in het programma van het congres een ruime plaats is gegeven aan onderwerpen van sociaal-tandheelkundige betekenis. Namens het gemeentebestuur van Amsterdam heeft mr. W. Bakhuys Roozeboom. chef afdeling openbare gezondheid en ziekenhuiswezen der ge meentesecretarie. een welkomstwoord tot de deelnemers aan het congres ge richt. wilde beginnen. „Twee uur en niet la ter", zei Herter en over dat tijdstip werd men het tenslotte eens. Algemeen werd verondersteld, dat Gromyko op nieuwe instructies wachtte, of instructie had niet op het Westelijk voorstel te reageren voordat het slot communiqué over het bezoek van de Oostduitse leiders Grotewohl en Ul- bricht aan Moskou is gepubliceerd, dat in Genève' met de grootste belangstel ling wordt tegemoet gezien, omdat het nieuwe aanwijzingen over de plannen van het Kremlin kan bevatten. De Amerikaanse druk op Gromyko om haast te maken heeft dus nog niet veel effect gehad, al hebben de Amerikanen die druk nog eens verscherpt door uit drukkelijk te openbaren, dat Herter geen zin heeft in een nieuwe praatma rathon met de Russen en dat Gromyko zich met de substantie van het Westelijk voorstel akkoord moet verklaren, wil hij op verdere onderhandelingen hopen. Slot pag. 2 Brits koningspaar naar Canada Koningin Elizabeth en Prins Philip 'zijn gisteren met een „Cornet" straal vliegtuig uit Engeland vertrokken voor een reis van zes weken naar Canada, waar zij intussen zijn aangekomen. De Koningin en president Eisenhower zul len op 26 juni de nieuwe Sint-Laurens- zeeweg bij Montreal officieel openen. Koningin Elizabeth en haar gemaal zullen verder per auto, trein, schip en vliegtuig door Canada reizen en de meeste grote steden bezoeken. Met het koninklijk jacht „Brittannia" zullen zij over de Grote Meren varen en op 6 juli een bezoek aan Chicago brengen. Mid den-juli brengen zij drie dagen door in het noorden van Yukon waar zij Daw son en Whitehorse zullen bezoeken. Het plan is dat zij op 1 augustus met de ..Brittannia" uit Halifax (Nieuw-Schot- land) de terugreis naar Engeland aan vaarden. Josée Venmans blijft in België De president van het Turnhoutse ge rechtshof heeft gisteren beslist dat Josée Venmans in België zal blijven. Hiermee heeft hij de zienswijze van de Procureur des Konings in deze kwestie onder streept, die meende dat er geen reden tot ingrijpen is. Met deze uitspraak is voor België het lot bezegeld van het vierjarige Nederlandse meisje, dat in het pleeggezin de Beukelaer te Rijke- vorsel is opgenomen met toestemming van de moeder, maar tegen de zin van de Bredase raad voor kinderbescher ming. die het kind naar Nederland wil halen. De uitspraak van de Turnhoutse pre sident steunt op een nota-wisseling van 1913 tussen België en Nederland en met name op de bepaling dat teruggeleiding in het belang van het kind moet zyn. Deze voorwaarde is volgens de president niet vervuld. De Procureur des Konings heeft zich destijds van de situatie in het gezin de Beukelaer op de hoogte gesteld en op grond daarvan, aldus de Bredase raad van kinderbescherming, zijn con clusie getrokken. De raad is van mening dat de Procu reur te zeer heeft vastgehouden aan een moment indruk en de psychische ont wikkeling van het kind in de komende jaren niet als belangrijkste overweging bij zyn conclusie heeft laten gelden. De Bredase raad van kinderbescher ming is niet van zins de zaak Venmans, die daar zoals bekend als een principiële kwestie wordt gezien, te laten rusten. De raad heeft het voornemen overleg te plegen met het ministerie van Justitie om te bewerkstelligen dat het vonnis, destijds door de Bredase rechtbank ter zake geveld, executoir wordt verklaard. Dit tracht de raad te bereiken op grond van het Belgisch-Nederlandse verdrag van 1925 betreffende de tenuitvoerleg ging van een gerechtelijke beslissing. De Bredase rechtbank heeft indertijd het kind aan de Bredase raad voor kinder bescherming toevertrouwd en de voogdij van de moeder geschorst. Het Turn houtse Hof heeft deze uitspraak zonder meer naast zich neergelegd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 1