REGERING PRESENTEERDE KAMER HAAR PROGRAMMA Binnenkort nota over huren en lonen Ook Gromyko gaat naar begrafenis van Dulles WEERBERICHT PRODUKTIE BEPALEND VOOR LOONVERBETERING GEDIFFERENTIEERDE LONEN Geen Amerikaanse invitatie als gevolg van nitval tegen Bonn NIEUW-GUINEA EXPEDITIE ONDERVINDT VERTRAGING Pech met vliegtuigverbindingen oorsaak Opgericht 1 maart 1860 DINSDAG 26 MEI 1959 No. 29752 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 750 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week Witte Singei 1, LeldeD Giro no 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 Minister-president, prof. dr. J. E. de Quay, heeft vanmiddag de Tweede Kamer het pro gramma van de nieuwe regering voorgelegd. In deze uitgebreide regeringsverklaring bracht prof. De Quay eerst dank aan prof. Beel voor zijn aandeel in de kabinetsformatie en ging vervol gens nog eens in op de gebeurtenissen, die aan de totstandkoming van dit kabinet zijn voorafgegaan. Daarna gaf hij in grote lijnen een inzicht in de beginselen, waardoor de regering zich bij het voe ren van het beleid zal laten leiden en van een aantal richtlijnen, waarvan de regering op het stuk van het concrete beleid zal uitgaan. „U zult het willen verstaan", aldus spreker, „dat de leden van het kabinet zich op tal van concrete beleids terreinen nader wensen te oriënteren en te bera den, alvorens tot een regeringsstandpunt terzake te komen. Bij de aanbieding van de ontwerp begroting voor het dienstjaar 1960 zal in dit op zicht meer klaarheid gegeven kunnen worden". De regering rekent de handhaving en versterking van de democratische instel lingen en van de idee der democratie meer in het algemeen tot haar eerste plichten. Voorts is het de overtuiging van de regering, dat een essentiële voor waarde voor een goede samenleving gelegen is in de eerbiediging en de bevorde ring van de vrijheid van de menselijke persoon en van diens persoonlijke en maatschappelijke verantwoordelijkheid. In de samenleving moet aan zelfont plooiing in vrijheid een eerste plaats worden gegeven. Enerzijds ziet de regering het als haar plicht voorwaarden te scheppen, die het de mens mogelijk maken door eigen inspanning in welvaart en welzijn te leven, anderzijds zal de regering steeds die maatregelen nastreven, welke gericht zijn op de voorziening in de behoeften van maatschappelijk en economisch zwakkeren. fensie uitgegeven. In het bijzonder zal worden gelet op een doelmatige controle en een efficiente bedrijfsvoering. In verband met de steeds grotere gecompli ceerdheid van de moderne wapenen en het materieel, welke het steeds moeilij ker maken deze te doen bedienen door personeel, dat slechts voor een normale diensttijd onder de wapenen is. zal de mogelijkheid van uitbreiding van net beroepspersoneel onderwerp van onder zoek vormen. Daarbij zullen tevens de voordelen worden overwogen van ver andering van de lichtingssterkte en/of verkorting van de diensttijd zowel voor de betrokkenen als voor de nationale economie. De regering acht het nood zakelijk, dat de behandeling van het Grotere efficiëntie in overheidsapparaat Na deze inleiding waarbij prof. De Quay nog eens nadrukkelijk stelde, dat een volgende uitgangspunt voor het re geringsbeleid de erkenning is van de grote betekenis van het gezin als kern der samenleving wenste hij meer in concreto te spreken over enige hoofd lijnen met betrekking tot enige beleid- sectoren. De hulpverlening aan onderontwik kelde gebieden zal voortgang vinden. De verhouding met Indonesië baart de re gering ernstige zorgen. Zij zal de ver dere ontwikkeling nauwgezet blijven •volgen. Harerzijds blijft het streven ge richt op verbetering van de betrekkin gen. De totstandkoming van een Europese economische associatie bet streven naar vrije handel tussen de 17 Europese landen blijft de regering zien als een politieke en economische wenselijkheid. In het Koninkrijk zal bij voortduring overeenkomstig de geest vim het Sta tuut worden gestreefd naar bevorde ring van het wederzijdse begrip en naar versterking van de band tussen de lan den van het Koninkrijk door intensief overleg in alle voorkomende aangelegen heden en het verlenen van wederzijdse bijstand. Nieuw-Guinea Ten aanzien van Nederlands-Nleuw- Guinea zal het te voeren beleid erop ge richt blijven, dat aan de bevolking van dit gebiedsdeel door toepassing van het beginsel van zelfbeschikking de moge lijkheid wordt verzekerd haar toekom stige politieke status zelf te bepalen. Daartoe zullen effectieve maatregelen worden genomen, welke de autochtone bevolking zo spoedig mogelijk in staat zullen stellen tot zelfbestuur. Bij de bepaling van de defensie-uit gaven zal enerzijds rekening worden ge houden met de nieuwe plannen van de NAVO. anderzijds nauw gelet worden op de bedragen, die de met ons land ver gelijkbare NAVO-landen aan hun de- Vrij koud tot De Bilt verwacht van heden- morgenavond: Vrij koud weer met veel bewolking en hier en daar een bui. maar ook enkele verspreide opklaringen. Matige, in de kustprovincies tijdelijk krachtige wind tussen noordwest en noord. (Opgemaakt te 11.15 uur). 21 MEI Zon op: 4.32 uur; onder: 20.43 uur. Maan op: 0.10 uur; onder: 10.05 uur. Hoogwater te Katwijk te 6.40 en 19.09 uur. Laagwater te 2.21 en 14.47 uur. (Dit nummer bestaat uit 14 pagina's) Drie sleepboten voor de 99- Mosberg" Drie Nederlandse sleepboten waren gisteren, toen de windkracht zes tot ze ven bedroeg, bezig het 12.490 brt. me tende Noorse tankschip „Mosberg" naar de haven van Aden te brengen. Zoals bekend heeft er vorige week brand aan boord van het tankschip ge woed. Zowel de sleepboot „Cycloop" van Wijsmuller uit IJmuiden als de „Maas" van L. Smit en Co uit Rotterdam voeren uit om te assisteren en de IJmuidenaar won de race. Deze sleepboot maakte vast, daarbij de volgende dag geassis teerd door zijn Rotterdamse collega. Het transport zette koers naar Aden. Zater dag j.l. stak een oosterstorm op, wind kracht 1012, en de tros van de „Cy cloop" brak zondagmiddag Zeven uur heeft de „Maas" alleen het karweitje moeten klaren. De toestand was kritiek, maar gelukkig was de „Cycloop" na ze ven uur weer op haar post. Daar de si tuatie moeilijk bleef heeft thans nog een sleepboot van Smit, de „Rode Zee" vastgemaakt en gedrieën hoopt men de zaak in het reine te brengen. Mikojan betreurt dood van oud-minister Dulles Anastas Mikojan, eerste vice-premier van de Sovjet-Unie. heeft maandag avond op een receptie meegedeeld dat de Russische regering de dood van Dul les „zeer" betreurt. Hij noemde Dulles een toegewijd en zeer groot staatsman in een zeer krachtige verdediger van zijn standpunt. Wij houden van krach tige mannen en niet van onzekere figu ren". aldus Mikojan. Op de vraag of de betrekkingen tus sen de VS en de Sovjet-Unie mischien veranderingen zullen ondergaan door het overlijden van Dulles, antwoordde hy: „Deze twee diijgen de dood van Dulles en de betrekkingen tussen de Sovjet-Unie en de VS houden geen verband met elkaar". De Russische mi nister vond Dulles minder star dan Adenauer. „Als men Dulles een situatie uitlegde en hij begreep deze, was hij be reid zijn opvatting te wijzigen, hetgeen men van Adenauer beslist niet kan zeg gen", aldus Mikojan. De nieuwe ministerraad, zoals deze gisteren voor het eerst in de Trèveszaal te Den Haag voor een vergadering bijeen kwam.. De bij- eenkomst die om tien uur was be gonnen. was eerst om kwart over zes ten einde. reeds bij de Staten-Generaal ingediende wetsontwerp van de dienstplichtwet aan de gewijzigde grondwet spoedig voort gang zal vinden Slot pag. 2 Gezamenlijk adres van 3 vakcentralen Het overlegorgaan van de drie vak centralen het NVV, de KAB en het CNV, heeft zich in een adres tot de mi nister van Sociale Zaken en Volksge zondheid gericht naar aanleiding van geruchten, als zou in overweging zijn om bepaalde werkzaamheden, welke door de afdeling sociale bijstand en complementaire arbeidsvoorzieningen van het ministerie van Sociale Zaken en Volksgezondheid worden verricht, over te hevelen naar het ministerie voor Maatschappelijk Werk. De drie vakcentralen wijzen in hun adres erop ernstige bezwaren te hebben tegen een dergelijke regeling. Met name het brengen van de onderhavige groe pen werknemers in een sfeer van maat schappelijke zorg. die psychologisch ge zien aan een dergelijke maatregel ver bonden zou zijn, kan volgens de vak centralen bezwaarlijk worden aanvaard. Voorzover wijzigingen van deze aard in het voornemen zouden liggen, stellen de vakcentralen het op prijs tevoren in de gelegenheid te worden gesteld mon deling hun bezwaren kenbaar te maken. Menzies over (le kwestie Nw.-Guinea Premier Menzies van Australië heeft gisteren op een lunch van de Ameri kaanse persvereniging commentaar ge leverd op het geschil over West-Nieuw Guinea tussen Nederland en Indonesië. Hij verklaarde, dat Australië, van het ontstaan van dit geschil af. het stand punt heeft ingenomen dat West-Nieuw- Guinea Nederlands gebied is. Hij verwees in dit verband naar het bezoek van de Indonesische minister van Buitenlandse Zaken. Soebandrio. aan Australië. Bij dit bezoek hebben wij Soebandrio gevraagd, waarom Indone sië de kwestie niet voor het Internatio nale Geerchtshof brengt om te laten uitmaken of het hier een juridische eis betreft, aldus Menzies. Soebandrio heeft hierop geantwoord dat de aanspraken van Indonesië op West-Nieuw-Guinea niet van juridische, maar van politieke aard zijn. Wij hebben, zo vervolgde Menzies, er tegenover Soebandrio de nadruk op ge legd, dat het geschil tussen Nederland en Indonesië niet door middel van ge weld kan worden opgelost. Soebandrio heeft toen schriftelijk vastgelegd, dat Indonesië geen geweld zal gebruiken bij de oplossing van dit geschil. Wij hebben nu dus een verklaring van een verant woordelijk minister, dat er geen geweld zal worden gebruikt en, wij weten voorts dat Indonesië het geschil niet wil voor- leggen aan het Internationale Ge rechtshof. aldus Menzies. 5? (Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma) Genèvc, 26 mei Alle aandacht richtte zich gisteren in Genève op de vraag op Gromyko naar de begrafenis van Dulles zou gaan. Na een dag tevergeefs op een Amerikaanse invitatie daartoe te hebben gewacht, liet de Sovjetrussische minister gisteravond zijn woordvoer der op een extra-persconferentie zijn toenaderend gebaar bekend maken: „Ja, minister Gromyko gaat naar Washington". Op de vraag of hij met hetzelfde vliegtuig zou gaan, waarin Herter en zijn collegae Lloyd en Couve de Murville reizen, zei de woordvoerder: „Ik weet het niet. Misschien wel. Vermoedelijk zelfs". Maar op die toespeling gingen de Amerikanen niet in. Laat in de avond zei de Amerikaanse woordvoerder, dat Gromyko met een eigen speciaal vliegtuig naar de Verenigde Staten zou vliegen. Hij drukte wel zijn tevredenheid uit over Gromyko's aanwezigheid bij de begrafenis. Werd deze koele Amerikaanse bejegening van de Sovjet-minister, die zelfs Amerikaanse correspondenten verbaasde, ingegeven door het feit dat Gromyko op de middagzitting ondanks Herters waarschuwing van vorige week toch weer een tirade tegen „het agressieve militarisme en de wraak zucht van de Westduitse Bondsrepubliek" ten beste had gegeven? Men kan het slechts gissen. zei, dat de Sovjet-Unie, als het om haar veiligheid gaat, geen stap terug kan doen. Hy overschatte de Duitse militaire kracht weliswaar niet, maar vreesde Westduitse avonturendrift, omdat dit door het huidige systeem van allianties tot een wereldoorlog zou kunnen leiden. Men kreeg uit zijn speech, evenals trou wens uit wat men uit Oostduitse bron verneemt, de indruk dat de Russen in hun conferentie-tactiek het accent gaan verleggen van een vredesverdrag met de beide Duitslanden (dat toch onbereik baar is) naar een vorm van militaire ontspanning. Gromyko zei met voldoe ning kennis te hebben genomen van Herters eerdere verklaring, dat de kwes tie van algemene ontwapening niet noodzakelijk met het Duitse probleem verbonden hoeft te zijn. Ik geloof, dat dit punt misschien voldoende toenade ringskansen biedt om op de agenda van een topconferentie te worden opgeno men, vooral ook omdat de Britten er ten zeerste op gebrand zijn. Rus gaf het Westen een les in geduld Eerder op de dag had Gromyko ove rigens het Westen een lesje in geduld oefenen gegeven. Couve de Murville. die met de Westduitsers er vorige week bij Britten en Amerikanen op aandrong af te wachten tot de Russen om besloten zittingen zouden vragen (hetgeen de Russen uiteraard niet deden» moest gis teren tijdens de lunch, die hy Gromyko aanbood, namens het Westen dan toch maar om zulke zittingen verzoeken. Gromyko zei weliswaar, dat hy in prin cipe niet tegen zulke zittingen gekant is, maar vond Ijet waar de conferen tie toch enkele dagen stil zal staan voorbarig daar nu al over te beslissen. Couve de Murville moest genoegen nemen met het voorstel om hier pas a.s. zaterdag of maandag over te praten. Gromyko wil blijkbaar tot iedere prijs de indruk voorkomen als zou hij haast hebben met een topconferentie. Op de middagzitting, die zich van de vorige onderscheidde, doordat er voor het eerst in plaats van een serie speeches een overigens vruchteloos soort debat werd gehouden, hield Gromyko in een rede van veertig minuten nogmaals een requisitoir tegen de militaristische en wraakzuchtige Bondsrepubliek. Hy De Nieuw-Guinea-expeditie heeft met enkele moeilijkheden te kam pen. Deze moeilijkheden zijn voornamelijk te wijten aan de tegenslagen, welke zich hebben voorgedaan bij de aanvoer van materiaal. Het gevolg daarvan is, dat er een aanzienlijke vertraging is opgetreden, die het niet mogelijk maakt op het voorgenomen tijdstip van het basis kamp Ok Sibil verder naar de Antares te trekken. Financiële factoren maken het onmogelijk dit tijdverlies te compen seren door een langer verblijf in Nieuw-Guinea. Voorts zou dit niet mogelijk zijn op grond van het feit, dat de deelnemers aan de expeditie niet vrijelijk langer kunnen wegblijven uit hun normale functies in ons land dan volgens de oorspronkelijke plannen. Later naar Antares De aanvoermoeilykheden zyn veroor zaakt door een samenloop van omstan digheden. Het weer heeft herhaaldelijk een spaak in het wiel gestoken bij de aanvoer van materiaal naar de Sibil- vallei. Een van de Twin Pioniers van „De Kroonduif" staat met een defecte motor op de vliegstrip by het basiskamp en is voorlopig uitgeschakeld. Ziekte van de piloten heeft bovendien de heli kopters aan de grond gehouden. De geoloog Bar was uit het basiskamp in de richting van de Antares getrokken om de route van de expeditie te ver- Vier mogendheden conferentie in de dierentuin in Londen. Wie heeft van wie het opzetten van een grote mond afgekeken? kennen, doch werd radio-grafisch ge waarschuwd, dat de helikopters door de ziekte van de piloten niet voor zyn be voorrading zouden kunnen zorgen. Hij moest daardoor met zijn ploeg naar het basiskamp terugkeren. Door een en ander is men voorlopig genoodzaakt het uiteenlopende weten schappelijk onderzoek te beperken tot de meer directe omgeving van de Sibilvallei, waar overigens nog vol doende onderzoek te verrichten valt om een schat van wetenschappelijke gegevens te verzamelen. Men zal nu kortere tijd kunnen verblyven in het eigenlijke doelgebied, maar dit sluit niet uit, dat ook daar nog veel be langrijk onderzoek kan worden ver richt. Van de zyde van de Stichting Weten schappelijke Expeditie Nieuw-Guinea werd ons verzekerd, dat de moeilijk heden van thans vervelend zyn, maar geenszins funest voor het succes van de gigantische onderneming. Het viel trou wens van tevoren wel te voorspellen, dat bij een onderneming als deze onvoor ziene moeilijkheden zouden optreden. Kleine concessies Gromyko bood nog een paar klein® concessies aan: als het Westen de tijds limiet in het Sovjet-ontwerpverdrag voor terugtrekken van alle troepen uit Duitsland te kort vindt, dan kan daar over gepraat worden. Hij zou Duitsland ook het recht willen geven atoom energie voor vreedzame doeleinden te gebruiken en hij kondigde aan dat de Sovjet-Unie in een later stadium haar overwegingen omtrent het Berlijnse pro bleem uiteen zal zetten. Herter en Couve de Murville namen gisteren de verdediging van de Bonds republiek op zich. Een vredelievende staat, die zich slechts bewapent omdat zij zich moet verdedigen, zo stelden zy. Herter zei dat de militaire en para militaire organisaties in Oost-Duitsland 700.000 man omvatten, terwijl de veel grotere Bondsrepubliek slechts 260.000 man militairen, grenswacht en gekazer neerde politie telt! Lloyd zei dat men geen oude koeien uit de sloot moet ha len en dat hy liever naar Gromyko luistert wanneer deze op constructieve manier een toenadering tussen de we derzijdse standpunten zoekt. De Gaulle benoemt zwarte adviseurs (Van onze Parijse correspondent) Generaal Charles de Gaulle heeft, als president der Franse republiek, een nieuwe figuur of functionaris geschapen onder de naam van ..minister-raadgever". Het is de bedoeling op die post in het bijzonder eminente personen te benoemen uit de Afrikaanse lan den van de Franse gemeenschap. Als eerste kandidaat wordt Hou- phouet-Boigny genoemd, die on langs als Frans staatsminister moest aftreden, aangezien hij in zijn eigen land, de Ivoorkust, tot premier was uitgeroepen. Dank zij de titel van minister-raadgever kan Frankrijk nu toch een direct beroep op zijn kennis, gave, in vloed en relaties blijven doen zon der dat Houphouet-Boigny zijn nationale verplichtingen zal behoe ven te verzaken. En ook andere belangrijke zwarte staatslieden als Keita en Senghor, van wier medewerking Frankrijk eveneens nog veel goeds en nut mag verwachten, zullen, dank zy de nieuwe waardigheid, hun diensten en talenten zo op ver schillende vlakken gelijktijdig aan kun nen blijven wenden. De Afrikaans® minister-raadgevers kunnen, indien De Gaulle dat wenselijk acht, ook zittingen van de Franse ministerraad bijwonen wanneer daar zaken betreffende de ge meenschap besproken moeten worden. Het ambt van minister-raadgever zal in beginsel voorlopig slechts voor één jaar worden bekleed met de mogelijk heid van verlenging door het staats hoofd. Zy worden natuurlijk ook door de president der republiek en der Franse gemeenschap, in casu Charles de Gaulle, benoemd, die eveneens plaatsen voor hen kan inruimen in Franse delegaties naar internationale conferenties.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 1