DULLES' KENNIS EN INZICHT: BIJSTAND VOOR EISENHOWER Maar de kernachtige uitspraken van formidabele minister hebben nogal eens verwarring gewekt Bescheiden ondanks zijn invloed Met bezoek aan Philips beslool Sjah zijn verblijf in ons land Het ontslag van staatssecretaris Moorman voor velen verrassing Opgericht 1 maart 1860 Maandag 25 mei 1959 Vierde blad no. 2975] Dulles» die als Amerikaans minister van Bui tenlandse Zaken 47 landen heeft bezocht en 900.000 km. heeft afgelegd, heeft thans „de grote reis" moeten aanvaarden, de laatste. Dulles' per soonlijke taak is ten einde, maar zijn werk is niet voltooid. Niemand was er meer van overtuigd dan hijzelf, dat de vrede alleen gehandhaafd kan wor den door voortdurende inspanning. Anderen heb ben deze taak nu overgenomen. Zij zullen zich Dulles herinneren als een man van schier mateloze energie en strikte plichtsbetrachting. Een krachtig en tevens een uitzonderlijk machtig man. Nooit heeft een Amerikaans president zoveel van zijn grondwettelijke verplichting om de bui tenlandse politiek te leiden, gedelegeerd als Eisenhower deed, in vol vertrouwen op Dulles' kennis en inzicht. John Foster de president noemde hem altijd Foster is zes jaar de sterke man geweest in het Amerikaanse kabinet. (Van onze correspondent in Washington, dr. P. C, J. Korteweg) Vrijwel steeds heeft Eisenhower zyn goedkeuring gegeven aan de richtlijnen en plannen waarmede Dulles ter tafel kwam. En wanneer de president via radio en t.v. aan het volk bepaalde aspecten van de buitenlandse politiek duidelijk maakte, was het voor de goede verstaander niet moeilijk om in de stijl van die redevoeringen de spreektrant en de formuleringswijze, van Dulles te ontdekken. Hoewel de grote invloed van Dulles op Eisenhower aan ieder duidelijk was, heeft deze minister van Buitenlandse Zaken daar in het openbaar nooit op ge zinspeeld. Het overkomt Hagerthy, Eisenhowers perschef, nu en dan wel eens, dat hy „wij" zegt als hij eigenlyk „de president" zou moeten zeggen, maar Dulles was steeds de correctheid zelf. Altyd luidde zyn formulering: „zoals de president heeft gezegd", terwijl de ingewijden wel wisten dat Dulles het was, die aan Eisenhower die woorden in de mond had gelegd! Tsjang niet veel vrijheid en in 1958 was het eindelijk zo ver. dat men met Tsjang overeen kon komen, dat hij niet zou trachten zich met geweld opnieuw op het vasteland te vestigen. Niet ongezellig al was zijn werk alles Ook zorgde Dulles er terdege voor. niet op eigen gezag tot daden over te gaan. Bij herhaling zag men hem het hek van het Witte Huis binnenrijden en thuis zowel als in het State Department (ministerie van Buitenlandse Zaken) stond er een witte telefoon op zijn bu reau. die hem een directe verbinding verschafte met Eisenhowers staats- woning. Als het nodig was. schroomde hij niet van de telefoon gebruik te ma ken. zelfs niet bij „nacht en ontij". Ge durende een spannende fase van strijd ir. het Verre Oosten belde hij Eisen hower eens om twee 's nachts wakker en het is nog niet zo heel lang geleden dat hij onderweg van Europa naar Alas ka het Amerikaanse staatshoofd om vijf uur 's ochtends uit bed belde. Zake- lnk was de relatie van Eisenhower en Dulles zeer intiem, maar een sociaal- persoonlijke vriendschap is daar niet uit gegroeid. Dulles was niet de man. die de president in zijn uren van ont spanning nodig had. Dulles zou altijd veer zijn teruggekomen op „het werk", terwijl ..Ike" in zulke perioden het ge sprek liever op golf en vissen zou heb ben gehouden. Men moet hier niet uit afleiden, dat Dulles die een flink glas Amerikaanse of Canadese whisky niet versmaadde ongezellig of afwezig piekerend ge weest zou zijn op diplomatieke recepties en diners. Bij die gelegenheden lachte hij graag en. al zijn de conversaties tussen Luns en Dulles nu en dan wei eens vrij scherp geweest, de Nederland se minister wist. dankzij zijn onmisken baar gevoel voor humor en zijn gcede anekdoten zo nodig altijd wel weer de gewenste ontspanning te bereiken in zijn gesprekken met zijn formidabele collega. Graag hoog in de lucht Al verontachtzaamde Dulles de sociale kant van het leven dan niet, hij leefde toch vrijwel alleen voor zijn werk. Reeds om zeven uur stond hij op en wanneer hij in het State Department verscheen, waren de werksters daar dik wijls nog niet klaar met schoonmaken. Wel nooit in de geschiedenis heeft een minister van Buitenlandse Zaken in zijn ambtsperiode zoveel gereisd als Dulles. Zij die werkzaam waren in Ame- rika's buitenlandse dienst, hebben dat niet altijd gewaardeerd. In het State Department klaagde men er nogal eens over. dat Dulles te weinig achter zijn bureau zat en daardoor onvoldoende op de hoogte kon zijn van de mening van hen. die hem trachtten bij te staan in de lopende zaken. Amerikaanse diplo maten in het buitenland hadden soms het gevoel alleen te worden gebruikt voor kwesties van middelmatig belang. Deed zich iets voor wat werkelijk be langrijk was. dan kon men er op reke nen. dat Dulles zelf kwam aangevlogen om de zaak op te knappen. John Foster was een flegmatisch man. voor wie het weinig verschil maakte of hij in een stads-taxl stapte of in een vliegtuig, dat hem naar de andere kant van de aarde bracht. Hü hield er eigen lijk wel van om hoog in de lucht te werken. Daar was het rustiger dan in zijn departement, nij trok daar zijn jasje uit, deed zyn pantoffels aan en kon dan urenlang zitten denken en no tities maken op een grote gele bloc note. Wel schokkende uitspraken, maar toch zeer geduldig Sommige van Dulles' kernachtige woord-formules moeten wel ontstaan zijn hoog in de lucht. Op aarde hebben zij soms klaarheid gebracht, doch vaak ook verwarring en ongerustheid. Men moet Dulles zeker niet uitsluitend be oordelen op grond van die pittige, doch dikwijls niet zo gelukkige formules. Die formules zouden de indruk kunnen ge ven, dat Dulles alleen kon denken in wit en zwart, dat het bij hem altijd was „er op of er onder", „ja of neen", „voor of tegen". In de praktijk van de internationale diplomatie was hij ech ter veel genuanceerder, veel geduldiger, veel realistischer ook dan in die wereld schokkende leuzen. Voorbeelden te over: toen Dulles deel nam aan de Republikeinse verkiezings campagne in 1952 sprak hij over de mo gelijkheden voor een ..bevrijding" van Polen. Tsjechen, enz. Maar toen zich in Oost-Duitsland. Polen en Hongarije ernstig verzet openbaarde tegen de Rus sische tirannie toonde Dulles zich uiterst voorzichtig en achtte hij het niet mogelijk, dat Amerika meer dan alieen morele steun aan de opstandelingen zou verlenen. Onmiddeliyk nadat de Republikeinen aan het bewind gekomen waren, heette het. dat aan Tsjang Kai-sjek de vrije hand zou worden gelaten. Truman had Tsjang aan de lijn gelegd. Dulles zou hem loslaten. In feite echter kreeg Misleidende formulering Een andere leuze van Dulles was de „massive retaliation" de massale ver gelding. De betekenis daarvan leek te zijn, dat Amerika het uitbreken van plaatselijke oorlogen voortaan zou voor komen. niet zozeer door optreden ter plaatse, doch met de atoomwapenen van de Strategie Air Command (SAC) op de plaats en de tijd, die Amerika zelf zou bepalen. De leus scheen ten dele gefa briceerd om Amerika's bezuiniging op het gebied van conventionele troepen te rechtvaardigen en verliest in de prak tijk, naarmate de Russen zich meer be kwamen in het raketwapen en dus even hard terug kunnen slaan, meer en meer van haar indrukwekkendheid. Geen publikatie over Dulles heeft zo veel opzien gebaard als het artikel, dat het weekblad „Life" in 1956 publiceerde. Dulles had tegenover de schrijver van dat artikel betoogd, dat het van groot belang was dat een staatsman de kunst verstond tot aan de rand van oorlog te gaan. Hij, Dulles, zou dat risico geno men hebben in 1953 toen het extra span de in Korea, in 1954 in verband met In- do-China en in 19541955 in relatie tot Formosa. Onwillekeurig moest de wereld hebben hem enkele successen bijzonder verheugd: het sluiten van een vredes verdrag met Japan en 't weer onafhan kelijk worden van Oostenrijk. In de voetstappen van zijn grootvader en zijn oom Zes jaar lang is hij Eisenhowers mi nister van Buitenlandse Zaken geweest, zes jaar lang was hij de belangrijkste Westerse strateeg in de koude oorlog. Zijn gehele leven is een voorbereiding geweest tot deze taak. Hij was de zoon een protestantse dominee, maar - al waren kerk en godsdienst zeer belangrijk voor hem - hij heeft zelf geen predi kant willen worden. Zijn gemeente was de wereld en zijn „preken" hebben de communisten stellig nu en dan geïrri teerd. Dulles voelde er meer voor om zijn grootvader en zijn oom na te vol gen. Zijn grootvader John Watson Fos ter was minister van Buitenlandse Za ken onder president Harrison en zijn oom Robert Lansing vervulde diezelfde functie onder Wilson. Het was zijn grootvader, die hem in 1907 als parti culier secretaris meenam naar de vre desconferentie in Den Haag. Daar kreeg hij de smaak beet van dit werk. In 1919 maakte hij deel uit van de Amerikaanse delegatie naar de vredesconferentie in Versailles. Daarna leek het misschien, dat Dulles de internationale problemen vaarwel zei: hij werd opgenomen in het Newyorkse advocatenkantoor van Sulli van and Cromwell en spoedig werd hij partner in deze gerenommeerde instel ling. Maar ook daar bleef hij in con tact met de wereld, want dit advocaten kantoor had vele vreemde mogendhe den tot cliënt. Dulles was republikein, maar omdat Truman wilde accentueren, dat de bui tenlandse politiek van Amerika de steun had van beide partijen, kreeg Dulles na 1945 tal van opdrachten onder het de mocratische regime. (Dulles zelf zou la ter aan niet veel democraten een kans geven). Hij was lid van Amerikaanse de legaties naar diverse internationale con ferenties. vertegenwoordigde zijn land in de Verenigde Naties, enz. Zelf hout hakken Nu en dan gevoelde zelfs de on gelooflijk taaie Dulles, dat het goed door dit artikel de indruk krijgen, dat Dulles er van hield „Russische roulette" te spelen. Bij dat bravoure-spel schiet een waaghals een revolver af, die hij te gen zyn slaap houdt gedrukt. De kans is een op zes. dat hij daardoor zelfmoord pleegt, want één van de zes kamers in het roulerende magazijn van de revol ver is gevuld met een kogel. In feite was Dulles heel wat voorzichtiger in zijn bui tenlandse politiek. Ook hier was een forse formulering weer misleidend. Niet star, maar taai Het is wel de ironie van Dulles' lot ge weest, dat hij, de man, die voortdurend betoogde, dat men geen aanleiding mocht geven tot misverstand aan de we reld en aan de eventuele vijand, zelf her haaldelijk de aanleiding is geweest, dat vriend en vijand een onjuiste indruk kregen van John Foster Dulles Men heeft deze man dikwijls star ge noemd. Het woord „taai" lijkt ons juis ter, omdat taaiheid een zekere buig zaamheid niet uitsluit. Maar goedgelo vig was Dulles allerminst. Wanneer an deren een zekere mate van dooi meen den waar te nemen in de Sovjet-Unie, was het altijd Dulles, die erop wees, dat de communisten hun doel van wereld heerschappij niet hadden opgegeven en daarom gevaarlijk bleven. Zeker geloofde hij niet aan snelle, spectaculaire oplos singen van internationale conflicten. De topconferentie te Genéve heeft hij om die reden tegengegaan, zolang hij kon. Hij zag diplomatiek werk als moeilijk, gecompliceerd en langzaam. Vandaar dat hij zich er niet door liet ontmoedigen als hij slechts langzaam vorderde. Maar juist omdat zo vele problemen niet tot een oplossing konden worden gebracht, President Eisenhower en minister Dulles bij hun contact over de buitenlandse vraagstukken was wat ontspanning te zoeken. Dan vloog hij, meestal met zijn vrouw, naar zijn huis op Duck Island, juist over de Canadese grens. Het echt paar leefde in dat vakantie-oord heel eenvoudig. Er was daar geen gas en elektriciteit. De minister van Buitenlandse Zaken vond het ont spannend daar zelf hout te hakken en de pannen te schuren. Varen, vissen en zwemmen vorm den zijn geliefd tijdverdrijf en vóór hij insliep, las hij graag een detec tive-roman. Kennelijk waren de in triges daarin nog altijd kalmerend vergeleken met de spanningen van de internationale diplomatie! CORRESPONDENTIE A. J. v. d. H., te L. Leiden, Haar lem, Alkmaar, Den Oever, Afsluitdijk, Zurich. Harlingen. 156 km. Bij het nemen van de bocht op de hoek van de Zoeterwoudseweg en de Voorschoterweg is gistermiddag een 47-jarige bromfietser wonende in de Pioenstraat, tegen een langs het rijwiel pad geplaatst hek gereden. De man brak zijn linker enkel. De heer M. Jongsma alhier is aan de Rijksuniversiteit te Utrecht geslaagd voor het artsexamen. Hospitaalschip voor Rode Kruis „Henry Dunant" evergedragen (Van onze correspondent) Zaterdagmiddag is ln Rotterdam het Rode Kruis-hospitaalschip J. Henry Dunant door de N.V. Scheepswerven v/h H. H. Bodewe* te Milllngen aan de Rijn olficieel overgedragen aan het Neder- landsche Roode Kruis. Honderden geno digden onder wie vele vooraanstaande figuren uit het bedrijfsleven, dat een groot bedrag voor het nieuwe schip schonk waren daarbij aanwezig. Woorden van waardering zijn gespro ken door de voorzitter van het Rode Kruis. mr. F. H. A. de Graaff, prof. ir. P. Muntendam, die sprak namens de mi nister van Sociale Zaken en Volksge zondheid, mr. D. P. C. de Hoop Schef- fer. voorzitter van de Raad voor lnva- lidenzorg van het Nederlandsch Roode Kruis, en Staatsraad mr. W. F. Schok king. vice-voorzitter van het Nationaal Rampenfonds. Nadat de vele autoriteiten gedurende bijna twee uur hadden geluisterd naar alle dankwoorden, die aan het adres van de initiatiefnemers en de milde gevers waren gericht, werd op het schip de vlag van de werf gestreken en ging de Roode Kruis vlag in top. De Henry Dunant, die 's zomers toch ten met chronische patiënten gaat ma ken door Nederland en die in tijden van nood als rampendepot en noodhospitaal kan worden gebruikt, heeft vier zieken zalen met in totaal 70 bedden. In tijden van nood kunnen nog honderd bedden worden bijgezet. Als evacuatieschip kan de Henry Dunant duizend mensen ver voeren. Het schip heeft te Rotterdam een ligplaats gekregen. Officier in appèl in gummistok-incident (Van onze Haagse correspondent) Naar wij van de officier van Justitie by de Haagse rechtbank, mr. C. Dyse- rinck vernemen, zal hij appèl aanteke nen tegen het vonnis van de politie rechter, prof. Van Hattem inzake het Haagse „gummistok-incident". De verdachte in deze zaak, een 34-ja- rige ingenieur, werd woensdag door de politierechter vrijgesproken van het hem tenlastegelegde verzet plegen tegen de politie. De politierechter meende dat de politiemannen op 26 april in de Van Heutzstraat te Den Haag hun functie niet op rechtmatige wijze hebben uit geoefend. Zij arresteerden verdachte, die een verkeersfout begaan had, met ge bruikmaking van de gummiknuppel. Van de twee tenlastegelegde beledi gingen achtte de politierechter er slechts één bewezen. Hij veroordeelde de inge nieur tot 25 gulden boete, nadat de officier 200 gulden geëist had. Mr. Dyserinck kon nog niet zeggen of hij tegen de man ook een nieuwe ver volging zal instellen terzake van verzet plegen tegen de politie in de nacht van woensdag op donderdag j.l., toen hij zich op het Scheveningse strand verzette tegen zyn aanhouding, nadat hij was aangetroffen met een fles ether. Terwyl Koningin Juliana en Prins Bernhard na het hartelijke afscheid van de Sjah van Perzië in een snelle hof- auto van Schiphol wegreden, vloog de hoge gast in de Iraanse regerings-Vis count. begeleid door twaalf straaljagers van de Koninklyke Luchtmacht naar Eindhoven Kort na half elf zette de pi loot zaterdagmorgen zijn toestel aan de grond op de vliegbasis. De Sjah, gekleed in het uniform van opperbevelhebber van de Luchtmacht, werd hier begroet door de commandant Departement van Defensie, maar lwe...? Marine voorstander van verticaal systeem (Van onze Haagse correspondent) Samensmelting van de departe menten van Oorlog en Marine tot een departement van Defensie kan bepaalde voordelen hebben, vooral wat betreft de eenheid van het op treden tiaar buiten, in internationaal verband. Ook intern behoeft deze samensmelting geen moeilijkheden op te leveren, mits de Marine haar eigen karakter kan behouden en niet wordt opgenomen in de mammoet organisatie van het leger. Dit is de mening van vice-admiraal H. C. W. Moorman, wiens aftreden als staatssecretaris bij het tot stand komen van het kabinet De Quay velen heeft verrast. De algemene verwachting was, dat minister S. J. van den Bergh zich in de eerste plaats met de legerorganisa- tiet (aankoopbeleid en zo) zou gaan be zig houden, en de Marine voorlopig zou blijven toevertrouwen aan de man, die nu tien jaar lang het vlootbeleid prak tisch heeft bepaald. Paste niet meer! Voor de heer Moorman zelf was het Koninklijk Besluit met zijn eervol ont slag natuurlijk geen verrassing. Prof. Beel had hem tegen het einde van de kabinetsformatie meegedeeld, dat hij niet meer paste in het beeld. Wel wer den zowel ir. Staf als vice-admiraal Moorman verrast door de formele ophef fing van de departementen voor Oorlog en Marine. Het ligt voor de hand, dat er in de praktijk voorlopig niets verandert: twee ministeries kunnen niet met een pennestreek tot een geheel worden sa mengevoegd. Maar officieel bestaan het departement van Oorlog (voor het leger en de luchtmacht) en dat van Marine (voor de vloot) niet meer, waardoor bijv. de positie van de twee secretarissen-ge neraal „zwevend" is geworden. Samensmelting Dat er vroeger of later een ministerie van Defensie zou komen, was wel dui delijk geworden bij de behandeling van de begrotingen van Oorlog en Marine in het parlement. Ir Staf. die vorig jaar nog tegen de samensmelting was, toon de zich drie maanden geleden in de Tweede Kamer een voorstander van zo'n reorganisatie. De meerderheid der Ka mer was dit met hem eens. In elk geval was de samenvoeging dus politiek wen selijk, misschien zelfs politiek onvermij delijk. De heren Staf en Moorman had den echter een meer geleidelijke over gang verwacht. Belangrijker dan dit nakaarten is in tussen hoe het nieuwe ministerie van Defensie zal worden ingericht. Komt er een „verticale" of een „horizontale" or ganisatie? Hierover lopen de meningen uiteen. In de Tweede Kamer heeft generaal Calmeyer herhaaldelijk de horizontale organisatie bepleit. Deze komt hierop neer, dat de minister zal worden bijge staan door een staatssecretaris voor ma terieel, een voor personeel, en een voor financiële en administratieve zaken. Ook ir. Staf heeft zich uitgesproken voor dit horizontale systeem. Verticaal In Marinekringen daarentegen acht men de samensmelting van de twee de partementen alleen te verdedigen, wan neer het verticale systeem wordt inge voerd. Dan zouden onder de minister van Defensie drie verticale kolommen komen, een voor de Landmacht, een voor de Luchtmacht en een voor de Ma rine, aan het hoofd van elk waarvan een staatssecretaris zou staan. Naast de mi nister en boven de staatssecretarissen zou dan een adviescollege kunnen wor den ingesteld voor de nodige coördina tie Voorstanders van het horizontale sys teem betogen, dat dit de efficiency in de leiding en de integratie der strijdkrach ten ten goede zou komen, terwijl een verticale organisatie tegenstellingen in het leven zou roepen. Verdedigers van het verticale systeem stellen daar tegenover, dat de drie de len der strijdkrachten het best zullen kunnen werken, in eigen verband en dat het „mengen" van alle personele, mate riële en financiële aangelegenheden tot een stroef bedrijf met allerlei narigheden zou leiden. Met spanning Minister Van den Bergh zal moeten uitmaken aan welk der beide systemen hij de voorkeur geeft. In defensiekringen wordt zijn beslissing met spanning afge wacht. Een tweede belangrijke vraag betreft de hoogte van het „defensie-plafond" waar de nieuwe bewindsman mee zal moeten werken. Bij de kabinetsformatie van 1956 werd na langdurig onderhan delen overeenstemming bereikt over een jaarlijks budget voor de strijdkrachten van 1650 miljoen gulden. Bij zijn laat ste optreden als minister voor Defensie in de Kamer kondigde ir. Staf aan. dat de volgende jaren minstens 1700 miljoen gulden nodig zou zijn. Het is niet be kend of minister Van den Bergh hier omtrent enige afspraak met zijn collega's in het nieuwe kabinet heeft gemaakt. Kerkelijk Leven NED. IIERV. KERK Beroepen te Groningen (vac. C. M. Luteyn) Joh. Grolle te Nyverdal. GEREF. KERKEN Bedankt voor Nijmegen (vac. wijlen G. van Doornik) J. M. Bloemkolk te Ede. BAPTISTEN GEMEENTEN Aangenomen naar Den Helder A. H. Agterbeek, kand. te Amsterdam. De Sjah van Perzië is zaterd ochtend van Schiphol vertrokI voor een onofficieel bezoek i Eindhoven alvorens ons land verlaten en zijn reis voort te zett Koningin Juliana en Prins Be hard wuifden hem bij het vert na. van de vliegbasis, kolonel W. J. Krai de waarnemend burgemeester van E; hoven, de heer F. J. W. Gijzeis en dere milit aire en burgerlijke aut on ten, onder wie de president van de 1 Philips, ir. P. F. S. Otten en de v, presidenten, ir. F. J. Philips, mr, A Guepin en ir. Th. P. Tromp. Hu volgde een uitgebreid bezoek aan de verse fabrieksgebouwen van Phi waar vele werknemers de hoge gast thousiast toewuifden. De Sjah was i vergezeld door de Iraanse ambassa< in ons land, de heer Ali Motamedy de elektro-akoestische studio sprak Otten een kort welkomstwoord uit, dens welke hij twee studiebeurzen reikte, waarmede twee Perzen aan „Philips International Institute" kun studeren. Na enkele demonstraties de hoge gast ook een korte journaal over zyn aankomst, in ons land en bezoek aan Friesland. Vervolgens 7 hem een bandrecorder met inscri aangeboden, waarna vier jonge, in derland verblijvende landgenoten vai Sjah werden voorgesteld. Tot slot het bezoek aan de Philipsfabrieken i op het terras van de studio een vei i sing aangeboden. De Philips Harm gaf tijdens dit samenzijn een concer het dak van het Philips Nationaal Lc ratorium. Op het vliegveld nam de S tenslotte hartelijk afscheid van gastheren, waarna de Viscount om minuten voor één de Eindhovense bo verliet en in de richting Parijs koe De Sjah zal aan deze stad een part lier bezoek van enkele dagen brengen Actie hervormde kerkbou komt op gang De reeds bij de kerkeraden gein duceerde landelijke „Actie hervor kerkbouw 1959" der Ned. Herv. K qua omvang de grootste ooit deze kerk georganiseerd begint gang te komen. Ondanks kritiek bepaalde zijde der Gereformeerde B op deze actie, heeft 91 pet. van vele kerkeraden, die op een aanscl ving tot medewerking reageerden, stemming betuigd. Slechts 9 pet. meende de actie ten ten afwijzen om andere dan princij redenen. Ds. H. J. F. Wesseldyk, set taris van de generale financiële der Hervormde Kerk, noemde dit goed begin. De actie heeft, zoals bekend, ten 16 miljoen gulden bijeen te brengen een deel zijn van het bedrag dat tx digd is voor de noodzakelijke bouw 160 nieuwe hervormde kerken in delen van het land (75 binnen en buiten de randstad Holland). Het mende najaar zal op alle leden van Hervormde Kerk een beroep worden daan om voor dit doel een half pr« van het jaarinkomen over 1959 al staan. Met grote krachtsinspanning if Hervormde Kerk er na de oorlog in slaagd niet alleen 84 nieuwe kerken bouwen, doch ook en vooral 370 in bezettingsjaren verwoeste gebouwend door nieuwe te vervangen, deels gel te restaureren. Door dit laatste if nieuwbouw in tal van sterk ontwikt) wooncentra en in de nieuwe polds bieden wat ten achter geraakt. 1 daarin nu te voorzien heeft de gene) financiële raad deze actie opgezet.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 8