SJAH VAN HERZIE VANDAAG
IN ONS LAND AANGEKOMEN
Regeringsverklaring op
26 mei in Tweede Kamer
WEERBERICHT
De ton is eruit
TWEE SOORTEN OVERLEG IN
GENEVE TUSSEN DE „VIER"
In Amsterdam was er ondanks de
televisie een grote belangstelling
Zaken Overzeeblijft bestaan
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 20 MEI 1959
No. 29747
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f750 per kwartaal; f255 per maand; f059 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
VORSTELIJKE BEGROETING IN AMSTERDAM
De Sjah van Perzië is in Nederland.
Tientallen belangstellenden en voorts enige matrozen van de
Koninklijke Marine, die de meerploeg vormden, zijn er vanochtend
om vier uur in een druilerige motregen getuige van geweest, hoe de
kruiser „De Ruyter" met de hoge gast aan boord IJmuiden binnenliep.
Omstreeks half acht was de groep belangstellenden aangegroeid tot
een mensenmassa van enkele duizenden. Zij hadden een plaatsje ge
vonden op de zuidelijke kade van de met bloemenperken en Perzische
en Nederlandse vlaggen omzoomde Noordersluis.
Tot hun grote teleurstelling wachtten zij echter vergeefs. Toen de
machtige oorlogsbodem om precies kwart voor acht de sluis verliet
om de tocht naar Amsterdam te beginnen, had de Sjah zich nog niet
aan dek vertoond.
Het zonnetje liet
tlians verstek gaan
Omringd door enige patrouillescheep
jes en gevolgd door twee havensleepbo
ten. passeerde de kruiser de Velsertun-
nel om vijf minuten over acht. De twee
onderzeebootjagers, die de „De Ruyter"
op zijn tocht van Aarhus in Denemar
ken hadden begeleid, waren reeds eer
der naar de hoofdstad opgestoomd. In
IJmuiden waren de ambassadeur van
Perzië, Motamedy en jhr. mr. D. G. de
Graeff, kamerheer van de Koningin en
de Marinierskapel aan boord van de
kruiser gegaan.
Om precies tien uur meerde „De Ruy
ter" aan de Shellsteiger aan de Noord
zijde van het IJ achter de westelijke
zijde van het Centraal Station. De eer
ste. die het schip verliet was de ambas
sadeur van Iran, die zich per sloep naar
de landingssteiger aan de Prins Hen
drikkade begaf. Door de zware bewolking
kon de welkomstgroet van de Kon.
Luchtmacht helaas niet doorgaan.
Uitgeleide
Daarna debarkeerde het aanvullend
keizerlijke gevolg en begaf zich per
sloep naar de Prins Hendrikkade.
De commandant van het smaldeel I,
kapitein ter zee A. P. Ferwerda en de
Deli en Senembah
in lioger beroep
De N.V. Verenigde Deli Maatschap
pijen en de N.V. Senembah Maatschap
pij delen mede, dat zy tegen het vonnis
van het Landgericht te Bremen van 21
april 1959, waarbij het verzoek tot een
z.g. Einstweilige Verfügung tegen de
Deutsoh-Indonesisohe Tabak Handels-
gesellschaft M.B.H. in Bremen werd af
gewezen, bij het Oberlandesgericht te
Bremen hoger beroep hebben ingesteld.
Ook zullen genoemde Nederlandse
maatschappijen thans de Deutsch-In-
donesisohe Tabak Handelsgesellschaft
M.B.H. in Bremen en de Pusat Perke-
bunan Negara Baru (P.P.N. Baru) ten
principale dagvaarden tot afgifte van de
te Bremen opgeslagen tabak, die afkom
stig is van de door de Indonesische wet
op de nationalisering van Nederlandse
bedrijven getroffen ondernemingen van
genoemde Nederlandse maatschappijen,
daar laatstgenoemden zich onveranderd
als eigenaressen van bedoelde tabak be
schouwen.
Wihle vernielzucht
Kinderen duwden auto het
water in
(Van onze correspondent)
In de Roodborststraat in Rotterdam
zuid hebben honderden jongens en
meisjes zich gisteravond in een órgie
van vernielzucht gestort. Zij sleepten er
een sinds enkele maanden aan de
Tapuitstraat geparkeerde personenauto
naar toe en vernielden het voertuig daar
grondig. De zittingen werden op straat
geworpen en in brand gestoken. Na het
brandje duwden de opgezwiepte jongelui
de auto de Lepelaarsingel in. Met be
hulp van een takelwagen is het vehikel
uit het water gehaald en naar de politie
overgebracht.
Het is gebleken, dat de wagen, die al
aardig op jaren was. enkele maanden
had buitengestaan zonder te zyn ge
bruikt. De eigenaar had de bedoeling
zelf het wagentje op te knappen, maar
er was nog steeds niet veei van geko
men.
De politie stelt een onderzoek in naar
de aanstichters van de baldadigheid.
Opklarend
De Bilt verwacht tot donderdagavond:
In het zuiden van het land aanvanke
lijk plaatselijk een bui. Overigens gelei
delijk afnemende bewolking en morgen
byna overal droog. Overwegend matige
wind tussen noordoost en oost. Dezelfde
temperaturen als vandaag of iets hogere.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
21 MEI
Zon op: 4.39 uur; onder: 20.35 uur;
Maan op: 19.15 uur; onder: 4-13 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1 51 en 14.19
uur.
Laagwater te 9.54 en 22.29 uur.
commandant van de „De Ruyter", ka
pitein ter zee P. Cool, deden de Sjah
uitgeleide. Toen de commandosloep af
stak speelde de Marinierskapel het
Iraanse volkslied.
Terwijl de gehele bemanning in para-
deerrol stond - zowel langs de verschan
sing als op de dekken, zelfs tot in de
toppen van de masten - en de sloep op
20 meter afstand midscheeps van de „De
Ruyter" dobberde, weerklonken 21 sa
luutschoten. De Sjah stond rechtop in
de boot, het gezicht gekeerd naar de
vuurmonden op de kruiser en nam groe
tend het eresaluut in ontvangst, Nadat
het laatste schot over de havencomple
xen was weggedreund werd de keizerlijke
standaard met de Perzische Leeuw die
sinds maandag in top had gewapperd,
langzaam gestreken. De sloep zette koers
naar de vaste wal, de Prins Hendrikkade.
In lichtblauw
Vijf minuten eerder dan verwacht wa
ren daar voor de St. Nicolaaskerk per
auto de Koningin en Prins Bernhard ge
arriveerd. Onze Vorstin was gekleed in
een lichtblauw deuxpièce met een brede
grijze bontstola. Zy droeg een iets don
kerder getint hoedje en grijze schoenen.
De Prins verscheen in het ceremonieel
generaals tenue der Garde Grenadiers.
Terwijl de Kapel van de Grenadiers
het Wilhelmus ten gehore bracht, stap
te het Koninklijk paar uit de wagen en
betrad het speciaal voor de feestelijke
aankomst van de Sjah voor de ingang
van de St.-Nicolaaskerk gebouwde en
van Perzische vlaggen voorziene ere-
paviljoen, waar zij de daar aanwezige
autoriteiten begroette. Om zes minuten
voor elf verlieten Koningin Juliana en
Prins Bernhard het paviljoen en schre
den over de met tegels geïmiteerde lo
per naar de landingssteiger.
Lenig
Om elf uur precies gleed de comman
dosloep onder de geopende ophaalbrug
voor de linkerzijde van het Centraal Sta
tion statig het water tussen kerk en
Centraal Station binnen.
In een oogwenk meerde het kleine
vaartuig en de Sjah stapte lenig van
boord,, nog voor de sloep stil lag. Hij
drukte onze Vorstin en Prins Bernhard
ae hand, waarna het gezelschap de kor
te trap besteeg, terwijl de Koninklijke
Militaire Kapel het Iraanse volkslied in
zette. Met de Koningin tussen zich in
beluisterden de Sjah en Prins Bernhard,
beiden stram groetend, het volkslied,
waarna onze Vorstin allereerst de bur
gemeester van Amsterdam, mr. G. van
Hall, aan de keizerlijke gast voorstelde.
Ook de Commandant Zeemacht Neder
land, de gouverneur der hoofdstad, als
mede de ambassadeur van Iran en diens
echtgenote, de ambassadesecretaris en
leden van de hofhouding werden aan de
Sjah voorgesteld.
Slot op pag. 2
Toespraken van de
Prins in Amerika
Prof. Beel heeft geantwoord op schrif
telijke vragen van het Tweede-Kamer
lid Bakker over redevoeringen, die Prins
Bernhard in april te Vegas en Dallas in
Amerika heeft gehouden, o.tn. over de
NAVO. Prof. Beel zegt in zyn antwoord
met instemming van deze redevoeringen
kennis te hebben genomen. Voorts
merkt prof. Beel op. dat Zijne Konink
lijke Hoogheid niet namens de Neder
landse regering heeft gesproken. Het is
uit grondwettelijk oogpunt 'liet in strijd
met de positie van de Prins der Neder
landen. dat Zijne Koninklijke Hoogheid
dergelijke redevoeringen houdt.
Prof. Beel kan moeilijk aannemen, dat
aan de in bona fide persorganen ver
schenen verslagen betreffende de in
houd van de onderhavige redevoeringen
een tendentieuze en op meer dan één
punt onjuiste weergave zou zijn te ont
lenen als in de vragen van de heer
Bakker is vervat.
Treilers uitgevaren
ter haringvangst
Vanmorgen om 10 uur is een aantal
treilers ter haringvangst uitgevaren. Het
aantal was aanzienlijk minder dan aan.
vankelijk was opgegeven door het Pro-
duktsohap voor Vis en Visprodukten en
uit IJmuiden vertrokken zodoende de
SCH 171, de IJM 28 en de VL 7. Veel
kans maken deze schepen niet voor het
winnen van de haringrace tenzij de log
gers vannacht niet voldoende vangen om
naar huis te gaan.
De loggervloot maakte gisteren en in
de afgelopen nacht goede vorderingen.
De sterkste schepen hebben de schepen
met zwakkere motoren van de eigen
combinatie op sleeptouw genomen, zodat
alle tijdig op de visgronden tussen de
57 en 58 paden n.b., kunnen komen.
Met spanning wacht men thans op de
eerste vangstberichten.
In de Staatsloterij is vanochtend de
hoofdprijs van 100.000 gulden uitgeloot.
De ton viel op lot no. 19168.
De verschillende series van het lot
waarop de honderdduizend is gevallen,
zyn verkocht in Middelburg, Amsterdam,
Delft, 's-Gravenhage en Haarlem.
Zware regenval in
Zuid-Afrika kost
37 mensenlevens
Tengevolge van zware regenval heb
ben zich in Natala en aangrenzende
delen van de Kaapprovincie overstro
mingen voorgedaan, welke tot dusver aan
tenminste 37 mensen het leven hebben
gekost. Intussen hebben deze overstro
mingen de omvang van een ramp, aan
genomen, aldus het Zuidafrikaanse pers
bureau Sapa. Men vreest, dat als de ver
bindingen met afgesneden plaatsen her.
steld zullen zijn, het dodencijfer tot 75
zal zyn opgelopen. Premier Venvoerd
heeft militairen en helikopters bij de
hulpverlening ingeschakeld. De mate
riële schade wordt geschat op tientallen
miljoenen guldens.
DULLES' KRACHTEN
BLIJVEN AFNEMEN
De krachten van oud-minister Dulles
blyven afnemen, zo heeft het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse Za
ken gisteren bekendgemaakt. De pa
tiënt slaapt veel als gevolg van de pijn
stillende middelen, die hem worden toe
gediend. In kringen van het ministerie
maakt men zich ernstig bezorgd.
De naaste familieleden van de oud
minister, onder wie zijn vrouw, twee
zoons en een dochter, verblijven in
Washington, waar de patiënt in het
Walter Reed hospitaal wordt ver
pleegd.
55
De Tweede Kamer der Staten-
Generaal is tegen dinsdag 26 mei
om één uur 's middags bijeengeroe
pen om de verklaring van de
nieuwe minister-president, prof.
mr. E. de Quay aan te horen.
Het is de bedoeling, dat in
dezelfde vergadering over de re
ming en de Publiekrechtelijke Bedrijfs
organisatie worden overgedragen aan
het departement van Algemene Zaken.
Het is de bedoeling, dat de heer W. K.
N. Schmelzer als staatssecretaris van Al
gemene Zaken zich speciaal met deze
onderwerpen zal bezig houden.
De departementen van Oorlog en van
Marine worden samengevoegd tot één
departement van Defensie. Het departe
ment van Landbouw. Visserij en Voed-
Buitenlandse Zaken: mr. J. M. A. H.
Luns (KVP)
Landbouw en Visserij: mr. V. G. M.
Marynen (KVP);
Sociale Zaken: dr. C. J. M. A. van
Rooy (KVP);
Defensie: de heer S. J. van den Bergh
(VVD)
Vice-premier en Verkeer en Water
staat: de heer H. A. Korthals (VVD);
Binnenlandse Zaken: mr. E. H. To-
xopeus (VVD);
Financiën: prof. dr. J. Zijlstra (AR);
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid:
mr. J. van Aartsen (AR)
Economische Zaken: mr. J. W. de
Pous (CH);
Staatssecretaris: dr. G. M. Veldkamp
(KVP)
Justitie: mr. A. C. W. Beerman (CH).
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
geringsverklaring zal worden be
raadslaagd. Zo nodig zal de
vergadering op 27 mei worden
voortgezet.
Zoals wy nog in een gedeelte van onze
oplaag van gisteren hebben kunnen ver
melden zijn de nieuwe ministers gister
morgen door H M. de Koningin in Huis
ten Bosch beëdigd. Ook de heer S. J. v.
d. Bergh was daarbij aanwezig. In ver
band met zyn benoeming tot minister
van Defensie is hy met ingang van gis
teren afgetreden als vice-voorzitter van
de Raad van Bestuur van Unilever NV
en als lid van de Raad van Bestuur van
Unilever Ltd.
K.B.'s getekend
Ook zijn gisteren de Koninklijke be
sluiten getekend, waarbij de Bezitsvor-
selvoorziening zal alleen heten: depar
tement van Landbouw en Vissery. Het
ministerie van Zaken Overzee blijft
voorlopig bestaan. De heer H. A. Kort
hals neemt het beheer over dit ministe
rie ad interim waar. Hij wordt tevens
vice-minister-president.
Nieuwe teams
De lijst van minister en staatssecreta
rissen ziet er als volgt uit:
Minister-president en minister van
Algemene Zaken: prof. mr. J. E. de
Quay (KVP).
Staatssecretaris van Algemene Zaken:
de heer W. K. N. Schmelzer (KVP)
Maatschappelijk Werk: mej. dr. M. A
M. Klompé (KVP);
Ondenvys, K. en W.: mr. J. M. L. T.
Cals (KVP);
Gisteren heeft Koningin Juliana
in het Huis ten Bosch premier De
Quay en de nieuwe ministers be
ëdigd. De beëdigden op het bordes
van het Haagse paleis van links
naar rechts de heren mr VG. M.
Marijnen (Landbouw), mr. A. C.
Beerman (Justitie), S. J. van den
Bergh. (Defensie), prof. dr. E. de
Quay premier en Algemene Za
ken), J. W. de Pous Economische
Zaken). H. A. Korthals (Verkeer
en Waterstaat)mr. E. H. Toxo-
peus (Binnenlandse Zaken) en mr.
Chr. J. M. A. van Rooy Sociale
Zaken),
Hedenochtend is de Sjah van
Perzië in Amsterdam voor een
staatsiebezoek aan ons land aange
komen. Deze vorst doet. zoals nog
onlangs werd onderstreept in het
bericht van onze Londense
correspondent ter gelegenheid
van het bezoek van de Sjah
aan Engeland. een ernstige
poging zijn land op de hoogte van
deze tijd te brengen. Iran (Perzië)
is onder leiding van de Sjah met
grote stappen op mars naar nieuwe
verhoudingen, die passen bij de de
mocratie.
Spot en hardheid in de conferentiesaal
voortdurend overleg achter de schermen
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
Genève, 20 mei De ministers van de Grote Vier in Genève heb
ben het druk, want er zijn zo langzamerhand twee soorten overleg,
twee conferenties aan de gang. Er is enerzijds het privécontact op
officieuze ontmoetingen in de ochtend en eterijtjes in de avond, waarop
men praktische overeenkomsten inzake Berlijn, stopzetting van kern
proeven, agenda en datum van de topconferentie tot stand probeert
te brengen, er zijn anderzijds de officiële middagzittingen, waarop
Oost en West eikaars plannen bespotten, eikaars argumenten om
draaien, elkaar om de oren slaan met vergeten uitlatingen van vroeger
en juridische spitsvondigheden van nu. In feite discussies van acade
mische aard, waaraan experts in volkenrecht genoegen kunnen
beleven, maar die een overeenkomst geen stap dichterbij brengen.
Ijverig zoeken naar
een beperkt akkoord
Ook gisteren na redevoeringen van
Couve de Murville, de Westduitser
Grewe, Selwyn Lloyd en Gromykokwam
men niet verder dan een herhaling van
de diametraal tegenovergestelde basis
positie. Moskou zegt eerst een vredes
verdrag met de twee Duitslanden en dan
hereniging te willen. Het Westen be
weert eerst een hereniging en dan pas
een vredesverdrag te wensen. Die im
passe duurt voort en zal wel voort bly
ven duren.
Maar dit gebeurt er achter de scher
men:
a) de onderhandelingen over een tijde
lijke oplossing voor Berlijn gaan voort,
het officiële Westelijke dementi ten
spyt; Lloyd had Gromyko al enige Wes
telijke concessies aangeboden: bereid
heid de Oostduitsers als vertegenwoor
digers van de Russische bezettingsmacht
op Berlynse toegangswegen te aanvaar
den, stopzetting van propaganda in de
Personenauto door
een trein overreden
Twee doden in Prinsenbeek
Gistermiddag tegen half vijf is een
personenauto, bestuurd door de heer Mi-
chielsen, handelaar in afvalstoffen te
Prinsenbeek, op de onbewaakte overweg
bij Steenakker (gem. Prinsenbeek) in
het baanvak Rotterdam-Breda, gegrepen
door een personentrein. De schoonvader
van de heer M., de heer Vermeeren uit
Prinsenbeek, die mede in de auto zat,
kwam onmiddellyk om het leven. De
heer Michielsen werd met een schedel-
basisfractuur opgenomen In het St.-Ig-
natiusziekenhuis te Breda, waar ook hij
later aan de gevolgen van deze ver
schrikkelijke botsing overleed.
De brokstukken van de auto lagen na
het ongeluk over een afstand van twee
tot driehonderd meter verspreid.
stad, enige vermindering van de Weste
lijke troepensterkte, garantie van V.N.
of Grote Vier voor de vrijheid van
West-Berlyn: Gromyko heeft Lloyd in
middels voo< het volgende alternatief
gesteld: 1) totale terugtrekking der
Westelijke troepen; 2) toevoeging van
Russische eenheden aan de Westelijke
troepen in West-Berlyn; 3) een gar
nizoen van neutrale troepen. Gromyko
wenste in geen geval handhaving van
de huidige toestand. Die standpunten
liggen zeer ver uit elkaar, maar zij
lijken toch niet onoverbrugbaar. Gister
avond spraken Gromyko en Lloyd er
verder over bij een gezamenlijk diner.
bhet Brits-Amerikaans-Russisch
contact om de slepende conferentie over
stopzetting der kemproeven weer op
gang te helpen en daarmee een moge
lijk vruchtbaar agendapunt voor een
topconferentie te scheppen werd giste
ren door Lloyd, Herter en Gromyko
voortgezet; de Westelijken presenteerden
een voorstel tot algemene stopzetting in
fasen en in het bijzonder een wens tot
bestudering van kernontploffingen op
grote hoogte. Het overleg kwam nog
niet tot een besluit. Maar de Ameri
kaanse minister van Defensie Mcelroy
komt de delegatie der Verenigde Staten
versterken; het wordt dus ernst.
Verplicht nummer
c) hoezeer men aan een topconferen
tie denkt, blijkt uit de boodschap, die
Couve de Murville namens De Gaulle
aan Herter overhandigde. De Gaulle
wenst geen conferentie in Amerika (San
Francisco) en Herter zou zich daarbij
hebben neergelegd. De algemene prog
nose is nu: Genève in de maand juli.
Dat waren de praktisehe en nuttige
bezigheden, die de ministers zoals iedere
dag om half vier des middags moesten
onderbreken om op de officiële zitting
het verplichte nummer voor te ryden.
Deze hogeschool van het fraaie, maar
ietwat steriele woord, die zo langzamer
hand een beetje belachelijk begint te
worden, werd gistermiddag gered door
Couve de Murville, die een rede hield
vol Gallische logica en in grote Franse
stijl. Het was een harde noot, Couve
had zyn inspiratie tijdens het pinkster-
bezoek aan Parys bij De Gaulle gehaald.
Slot pag. 2
