Gromyko legt op conferentietafel
armzalig „onderhandelingspakket"
Kabinet werd het eens
over regeringsprogram
WEERBERICHT
Oude voorstellendie reeds vier
maanden geleden verworpen zijn
TOESTAND VAN DULLES IN
LICHTE MATE VERERGERD
Vergadering
van vijf uur
George Adamski
in Nederland
Radioboodschap van Engeland
naar Amerika via de maan
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 16 MEI 1959
No. 29745
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma)
Genève, 16 mei Gisteren heeft Andrei Gromyko het Russische
„onderhandelingspakket" op de ronde conferentietafel der Grote Vier
in Genève gelegd: het was een klein pakje en het was een oud pakje.
Om precies te zijn vier maanden oud. Want de droge Rus presenteerde
als conferentie-document het Russische ontwerp voor een vredes
verdrag met de twee Duitslanden, dat al in een nota van 10 januari
openbaar was gemaakt!! Een vredesverdrag, dat de Duitse hereniging
onmogelijk maakt, ten hoogste in een confederatie voorziet en boven
dien de geallieerde troepen uit West-Berlijn zal drijven. Een voorstel
dat reeds lang door het Westen is verworpen.Datzelfde Westen
dat zoveel moeite had gedaan zijn voorstellen in een fraai in elkaar
geknutseld surprise-pakket ter tafel te brengen, was pijnlijk getroffen
door deze schamele, tweedehands bijdrage der Russen.
Geen concessies
aan het Westen
In een verklaring der Amerikaanse
delegatie heette het ,dat het Westen on
telbare discussies en twee ministercon
ferenties had gehouden om een plan te
presenteren, dat aan de Sovjetrussische
bezwaren tegemoet zo ukomen. Daaren
tegen heeft de Sovjet-Unie geen enkele
moeite genomen om Westelijke bezwaren
weg te nemen.
„Dezelfde oude voorstellen en Gromy
ko's uiteenzetting ervan maakten ze
geenszins smakelijker. Gromyko bewijst
slechts lippendienst aan de hereniging
van Duitsland. Het is onvoorstelbaar, dat
de Sovjet-Unie werkelijk hereniging
wenst, wanneer zij de ondertekening van
een vredesverdrag door twee soevereine,
onafhankelijke Duitse regeringen voor
stelt".
Zo min als Gromyko's voorstel nieuws
bevatte, zo min deed zijn speech dat.
Wachten met het tekenen van een ver
drag tot er een regering van een her
enigd Duitsland is, betekent uitstel voor
onbepaalde tijd, dreigde hij. Er blijft de
Sovjet-Unie geen andere oplossing over
dan een vredesverdrag met de twee
Duitslanden (lees: een afzonderlijk ver
drag met Oost-Duitsland)die daarna
een confederatie kunnen vormen. West-
Duitsland wil nu nog niets met de DDR
te maken hebben, dus zit er niets anders
op. Misschien hebben de Westelijke mi
nister de heer Bolz niet zien zitten in
de conferentiezaal. Welnu, hij zit er
toch en hij is de kampioen van de vrede.
Sombere slotnoot
Zelfs Gromyko gaf toe, dat er niets
nieuws in zijn voorstel staat, maar wel
een paar duidelijke dingen, o.a. een in
terim-regering voor Berlijn. „Berlijn
moet een integraal deel van de DDR
worden", zei hij. „West-Berlijn moet
daarom een gedemilitariseerde vrije stad
Twee jongelui met
scooter verongelukt
Nabij Holten is gistermiddag een ver
keersongeluk gebeurd, dat aan twee
jongemannen het leven heeft gekost.
De twee jongelui reden op een scooter
van Deventer in de richting Holten en
haalden een trekker met oplegger in.
Vermoed wordt, dat de Chauffeur van
deze kolos om de bocht naar rechts te
nemen even naar links is gegaan. Hier
door zou de bestuurder van de scooter
in de veronderstelling zijn gekomen, dat
de trekker linksaf zou slaan. In ieder
geval wilde hij de wagen aan de rech
terkant passeren. Tijdens deze manoeu
vre echter sloeg deze rechtsaf, zodat de
scooter onder de auto schoot. De berij
ders van de scooter moeten op slag dood
zijn geweest. Het zijn de twintigjarige
dokterszoon W. Melchior uit Haarlem
en de achttienjarige H. J. Tankink uit
Haaksbergen. Beide jongens waren
leerlingen van de Hogere Technische
School te Apeldoorn. Zij waren nu op
weg naar het ouderlijk huis van H.
Tankink in Haaksbergen.
Advertentie
PHILIPS DRAAGBARE RADIO
v.a. f 99.50
persoonlijke service
Gematigde temperaturen
De Bilt verwacht voor de pinkster
dagen slechts gematigde temperaturen,
die in het binnenland in het algemeen
hoger zullen zijn dan aan de kust.
Vooral is dit het geval, wanneer de
wind uit zee waait. Dan komt lage be
wolking binnendrijven, die overdag
landinwaarts door de zon grotendeels
kan worden opgeruimd. De regenkansen
zijn beide pinksterdagen zeer klein.
(Opgemaakt te 10 uur).
17 MEI
Zon op: 4.45 uur; onder: 20.29 uur.
Maan op: 13.57 uur; onder: 2.13 uur.
Hoogwater te Katwijk te 10.18 en
22.55 uur.
Laagwater te 5.27 en 18.18 uur.
(18/5 hoogwater te 11.32 uur, laagwa
ter te 6.44 en 19.40 uur; 19/5 hoogwater
te 0.04 en 12.33 uur, laagwater te 8.00 en
20.46 uur).
Dit blad bestaat nit 16 pagina's,
en een Bijvoegsel
worden". Gromyko kwam ook nog met
een reactie op het Westelijke plan. „Het
bindt kwesties van totaal verschillende
aard aan elkaar. Het lijkt mij volkomen
onmogelijk die weer te ontknopen. Het
effect ervan is dat het de conferentie
in het begin in een impasse drijft".
Gromyko zal volledig commentaar op
het Westelijke plan op latere datum la
ten horen. Na deze sombere slotnoot
vroeg voorzitter Lloyd, wie het woord
wenste. De Amerikanen, neen. De Fran
sen, evenmin. Daarom maakte hij zelf
enige korte opmerkingen over de Rus
sische bijdrage. Hij wilde geen volledig
commentaar geven, dat komt nog wel.
Maar stilzwijgen nu betekent geen aan
vaarding van de Russische voorstellen.
Op Gromyko's vaststelling ,dat Europa
in twee militaire kampen is verdeeld, zei
Lloyd, dat iedereen weet, wie daarvoor
verantwoordelijk is. Gromyko's beschul
diging over territoriale aanspraken en
bepaalde bedoelingen met atoomwapens
der Bondsrepubliek, wees Lloyd beslist
van de hand.
Wat nu
Daarna somde Lloyd namens het Wes
ten nog eens nadrukkelijk de tegemoet
komingen aan het Sovjet-standpunt op,
die het Westelijk vredesplan bevat: 2Vs
jaar uitstel der vrije Duitse verkiezingen,
gemengd Duitse commissie, de veilig
heidsmaatregelen, die kwade eventuali
teiten van Duitsland toekomstige bond
genootschappen uitschakelen. Lloyd zei
te hopen, dat de Sovjet-Unie het Wes-
conferentie gaat nu een kort pinkster
reces tegemoet. Maandagmiddag komt
pas de volgende zitting. De delegaties
krijgen twee dagen om zich te beraden
over de vraag: wat nu? Mogelijk krij
gen we een partij touwtrekken over de
agenda. Welk plan krijgt voorrang in de
besprekingen? Het Westelijke vredesplan
of het oude, 48 artikelen tellende Sov
jet-ontwerpverdrag, dat behalve de twee
al genoemde hoofdlijnen nog de vol
gende belangrijke punten bevat: Duits
land zou uit de NAVO, de Westeuropese
Unie en het Warschau-pact moeten tre
den, niet deel mogen uitmaken van
bondgenootschappen waarin de Grote
Vier niet allen zitten, de Oder-Neisse-
grens met Polen moeten erkennnen en
geen atomische bacteriologische of che
mische (ABC)wapens, raketten, bom
menwerpers of onderzeeboten mogen be
zitten. Alle buitenlandse troepen zullen
Duitsland moeten verlaten.
Noodlottige gevolgen
In kringen, die nauw betrekkingen on
derhouden met de Westduitse delegatie
in Genève, verklaarde men gisteravond
volgens Reuter, dat aanvaarding van het
Russische plan voor een vredesverdrag
met de beide Duitslanden „noodlottige
gevolgen" voor het Westen zou hebben
en zou neerkomen op „Sovjetisering" van
Duitsland.
Deze „noodlottige gevolgen" zouden de
volgende zijn:
1. aanvaarding van het Russische
voorstel om van West-Berlijn een „vrije
stad" te maken zou Duitsland niet in
twee, maar in drie delen verdelen;
2. het defensiesysteem van de NAVO
zou ernstig worden aangetast, zo niet
ontwricht;
3. de integratie van Europa zou onmo
gelijk worden;
4. West-Duitsland zou zich niet meer
kunnen verweren tegen de communis
tische infiltratie en waarschijnlijk een
„communistische satellietstaat" van de
Sovjet-Unie worden:
5. het machtsverschil in de wereld zou
verstoord worden ten nadele van het
Westen, waardoor de veiligheid van
West-Europa en de gehele vrije wereld
in gevaar zou worden gebracht
De toestand van de Amerikaanse oud-minister van Buitenlandse
Zaken John Foster Dulles is verergerd, aldus is gisteren in Washington
bekend gemaakt. Volgens de officiële woordvoerder van het ministerie
van Buitenlandse Zaken is de 71-jarige patiënt, die wegens kanker in
het Walter Reed-hospitaal wordt verpleegd, nog niet geheel genezen
van de lichte longontsteking, waaraan hij sinds het vorige weekeinde
lijdt. Zijn algemene toestand is enigszins achteruit gegaan. Kringen,
die in contact staan met de behandelende geneesheren, geloven echter
niet dat de toestand van de patiënt kritiek is geworden.
Detailhandel maakt zich
zorgen over stijging melkprijs
Het bestuur van het bedrijfschap voor
de detailhandel in melk en melk- en zui-
velprodukten heeft gistermiddag op een
vergadering in Utrecht besloten, de
overheid mee te delen, dat het veront
rust is over de stijging van de prijs van
consumptiemelk.
Bij de bespreking van het SER-advies,
waarin voorgesteld wordt de consumen
tensubsidie op melk (3 cent per liter) in
drie termijnen op te heffen, wezen ver
scheidene bestuursleden erop, dat een
verhoging van de melkprijs een daling
van de omzet tengevolge zal hebben.
Men was het er unaniem over eens, dat
.een eventuele vermindering van de af-
telijk'plan niet zonder meer weg zal zet gecompenseerd zal moeten worden
werpen en besloot toen de zitting. De in de marges voor de melkdetailhandel.
Nog geen staatssecretarissen
(Van onze parlementaire redacteur)
Het (nog niet officiële) nieuwe ka
binet heeft gisteren onder leiding van
prof. dr. J. E. de Quay voor het eerst
vergaderd. De vergadering duurde van
2 tot 7 uur. Het voornaamste punt van
bespreking was het regeringsprogram,
waarover nog enig meningsverschil be
stond, maar tenslotte is men het eens
geworden, zodat prof. De Quay vandaag
aan de Koningin heeft kunnen mee
delen dat hij de opdracht tot formatie
van een kabinet aanvaard. Dinsdag
worden de nieuwe ministers beëdigd.
Naar behoefte
In de vergadering van gisteren is ook
nog gesproken over de aanstelling van
enige staatssecretarissen. Daaromtrent
zijn echter nog geen beslissingen geno
men. Staatssecretarissen kunnen alsnog
worden benoemd, wanneer een minister
behoefte heeft aan assistentie en daar
voor iemand kan vinden wiens inzich
ten harmoniëren met de zijne.
Er is sprake van geweest, dat de afde
ling Volksgezondheid van het departe
ment van Sociale Zaken zou overgaan
Op Schiphol is gistermiddag de uit
Polen afkomstige Amerikaan George
Adamski gearriveerd, die in zijn land
veel opzien heeft gebaard met zijn boe
ken over vliegende schotels. Dadelijk na
aankomst vertelde Adamski, die de af
gelopen dagen Engeland heeft bezocht
van „zijn persoonlijke contacten" die hij
naar hij verklaarde met de bewo
ners van andere planeten heeft gehad.
Hij vertelde, eens vanuit Californië een
reis met een ruimtevaartuig van Venus-
bewoners om de maan te hebben ge
maakt, waarbij hij dit hemellichaam op
een afstand van 30.000 mijl zou hebben
gadegeslagen. Die reis duurde ongeveer
zeven uur.
De heer Adamski zal de komende
dagen lezingen houden in Amsterdam
en in Den Haag. De heer P. G. W. Lok
kers, die de Amerikaanse gast namens
diens Nederlandse „volgelingen" op
Schiphol verwelkomde, zei, dat de heer
Adamski maandag door de Koningin in
paleis Soestdijk zal worden ontvangen.
naar het departement van Maatschap
pelijk Werk, zodat de geestelijke en
lichamelijke volksgezondheid beide on
der de hoede zouden komen van minis
ter mej. Klompé. Gisteren is echter
besloten dat volksgezondheid „voorals
nog" by Sociale Zaken blijft.
In Staatscourant
Waarschijnlijk zal vandaag een bui
tengewone Staatscourant verschijnen,
waarin de benoeming van de nieuwe
ministers (en het ontslag van de minis
ters, die niet terugkeren) wordt afge
kondigd. De overdracht van de porte
feuilles geschiedt dan na de beëdiging
dinsdagmiddag na Pinksteren.
Voorbereidingen voor vlaggetjesdag in de vissershaven van IJmuiden
Triomf der techniek
760.000 i.p.v. 4.800 km. heeft grote
voordeel ontbreken atmos ferische storingen
(Van onze Londense correspondent)
Engeland heeft een nieuwe technisch-wetenschappelijke triomf ge
vierd. De beroemde reusachtige radio-telescoop van Jodrell Bank bij
Liverpool heeft gisteren voor het eerst een radio-verbinding met de
Verenigde Staten tot stand gebracht, waarbij de maan als reflector
werd gebruikt. De grote man achter dit experiment is de directeur van
Jodrell Bank, de 47-jarige prof. Lovell, die vorig jaar reeds gezinspeeld
had op de mogelijkheid om de maan als „tussenpersoon" in het radio
verkeer te gebruiken. Zowel morseseinen als radio-telefonische ge
sprekken werden door de maan opgevangen en naar Amerika
teruggekaatst.
ProfDe Quay heeft gistermiddag
en -avond vergaderd met de leden
van het toekomstige kabinet. Van
links naar rechts: mr. E. H. Toxo~
peusmej. mr. M. A. MKlompé,
mr. J. van Aartsen. M. L. Th.
Calsprof. dr. j. Zijlstra. prof. f E.
de Quay. mr. dr. C. J. M. A. van
Rooy, H. A. Korthals, mi. V. G.
M' Marijnen en J. W. de PousDe
heren mr. A. C. WBeetman mr.
J. M. A. H. Luns en S. J van den
Berghdie ook deel zullen uitmaken
van het kabinet, staan niet op deze
foto.
Het enorme voordeel hierbij is, dat
de atmosferische storingen, welke het
internationale radioverkeer totdusver zo
ernstig belemmeren, bleken te zijn over.
wonnen. Er openen ziöh thans enorme
mogelijkheden om de maanverbinding
alom in de wereld commercieel te ge
bruiken, eventueel ook voor universele
televisie.
Jodrell Bank zal dit jaar waarschijn
lijk in september een poging doen om
seinen door Venus te laten terugkaat
sen. Radio-telefonisch werd het volgen
de aan het Amerikaanse Technologische
Instituut in Cambridge, Massachussets,
gevraagd: „Hallo Cambridge, kunt U ons
goed verstaan. Deze boodschap komt tot
U via de oudste satelliet van de wereld,
de maan zelf". De Amerikaanse basis
heeft geen zender om op dezelfde ma
nier te antwoorden, maar telefoneerde
terug, dat de boodschap was gehoord. De
afstand van de maan naar de aarde be.
draagt ruim 380.000 kilometer, de afstand
van Liverpool naar New York ruim 4800
kliometer. Wanneer Venus het dichts bij
de aarde staat in september, is deze pla
neet ruim 38 miljoen kilometer van ons
verwijderd.
Gigantische sleep
nadert Waterweg
Het gigantische dok, dat de Rotter -
damsche Droogdok Maatschappij van de
Britse Marine heeft gekocht en thans
door drie sleepboten van L. Smit's In
ternationale Sleepboten over de Noord
zee naar de Maasstad wordt gesleept zal
- als de weersomstandigheden zo gunstig
blijven - reeds vanavond voor de Nieu
we Waterweg aankomen. Men is aan
boord van de slepers dik tevreden. De
gemiddelde snelheid, die kon worden
aangehouden, lag beduidend hoger dan
men had durven hopen. Gistermorgen
om negen uur passeerde men op een wat
stroom en getij betrof bijzonder gunstig
tijdstip Dover.
En ook daarna is het vlot blijven
gaan. Als er nu ook maar in de laatste
uren niet te veel wind opsteekt. Want
reeds een windkracht vijf betekent ver
traging met zo'n sleep. Het dok heeft
immers een grootte van ongeveer ander
half voetbalveld..! Iedereen aan boord
van de slepers is een beetje gespannen,
al zal niemand het laten merken. Nog
enkele uren en een kranig stukje werk is
volbracht. Maar die laatste loodjes..^.
Montgomery prijst
Churchills inzicht
Westen had in oorlog meer
oostwaarts moeten oprukken
Sir Winston Churchill heeft als pre
mier tijdens de oorlog vergeefs gepoogd
de Verenigde Staten te doen begrijpen
„dat Sovjet-Rusland een dodelijk gevaar
voor de vrije wereld was geworden", al
dus veldmaarschalk Montgomery in een
lezing voor de universiteit van Oxford.
De Westelijke geallieerden hadden er
zeker voor moeten zorgen dat hun troe
pen bezit namen van de grote politieke
centra van centraal-Europa voordat de
Russen dit deden, met name Berlijn,
Praag en Wenen. Wanneer dit door
Roosevelt en Churchill in januari 1943
als doel was gesteld, zouden wij, naar
mijn soldateninzicht, alle drie deze
plaatsen in 1944 hebben kunnen in
nemen voordat de Russen er waren, al
dus Montgomery.
„Ik ben altijd van mening geweest",
aldus Montgomery, die zich kortgeleden
nog verontschuldigd heeft voor in een
televisiegesprek gemaakte opmerking
over het leiderschap van de V.S., „dat
de Westelyke landen, al zou het uiteen
vallen van het bondgenootschap tot een
tegenstelling tussen Oost en West nau
welijks voorkomen hebben kunnen wor
den, op het einde van de oorlog met
hun troepen verder naar het oosten
hadden kunnen staan dan thans het ge
val was. Zij zouden dan beter in staat
geweest zijn om een politiek evenwicht
in Europa tot stand te brengen, gun
stiger voor henzelf dan wat er thans is
gekomen. Wat heeft Sir Winston dit
altijd goed ingezien!, aldus Montgomery.
De maarschalk zei dat Eisenhower en
de Amerikaanse generale staf voorbe
reidingen hadden getroffen voor een
geallieerde landing op de Kanaalkust in
1942 en dit, indien men het had gepro
beerd, op een ramp zou zijn uitgelopen.
Hy kritiseerde ook heftig het beginsel
van onvoorwaardelijke overgave zoals
dit door Eisenhower was omschreven.
Dat juist heeft, zo zei hy, de Duitsers
er toe aangezet zich tot het einde toe
te verdedigen.