Tuiiieii-paradijs onder de rook der
hoogovens van het grauwe Dortmund
Ruim tweehonderd meter boven de
stad: roterend café-restaurant
Volkswagen-directeur Nordhoff
contra gemeenschappelijke markt
PERÜTZ
Oooh...
wat een
verschil!
I Koningin Juliana Fonds
De raad van beheer van het Koningin
Juliana Fonds heeft in zijn jongste ver
gadering wederom aan een aantal in
stellingen, welke zich op het terrein van
het maatschappelijk werk bewegen,
subsidies verleend tot een bedrag van
in totaal f. 182.237.—
Aan renteloze leningen en werkvoor-
6chotten werd een bedrag van f. 32.000.-
ter beschikking gesteld. Voor het alge
meen maatschappelijk werk werd een
bedrag van f.38.750.toegewezen; ten
behoeve van de kinderbescherming en
jeugdzorg f. 44.700.voor buurt, en
clubhuiswerk f. 27.270.voor de gees
telijke volksgezondheid f. 18.200.ten
behoeve van de zorg voor gehandicap
ten f. 30.136.voor de opleddingen
f. 17.500.en voor studieprojecten
f. 5.000.—.
(Van onze correspondent in Bonn)
Zelfs voor het, wat bloemen betreft, verwende oog van de Nederlander biedt
de doorgaan- grauwe Westduitse industriestad Dortmund in deze dagen de be
zoeker een vorstelijke tuin. Terwijl rond en in de stad de hoogovens vol zün van
kolen en staal, terwijl het rookt en riekt naar schoorstenen en roetlucht, ziet
men links en rechts bloemen, met als hoogtepunt een waar bloemenparadüs
temidden der hoogovens: de z.g. Bundesgartenschau (de Bondstuintentoonstel-
ling) die tot 17 oktober in Dortmund zal zyn gevestigd.
Dezer dagen is deze expositie in het hart van kolen en staal officieel geopend,
het is de zevende na de oorlog en ditmaal heeft men er alleen al succes mee,
omdat de omgeving zo sterk contrasteert. Tegen een achtergrond van onder meer
de Dortmund-Hörder Hüttenunion, een van de grootste hoogovenbedrtfven van
West-Europa, staan hier twee miljoen bloemen, struiken en bomen! Men kijkt
hier van het prachtige tentoonstellingsterrein naar het zuiden tegen dit bedrijf
op. dat als een rokerige, veel schoorstenen bevattende coulisse de gehele „Kohlen-
pott" het staal- en kolenbedrijf in het Roergebied symboliseert.
PAntfoctAii de bouw van een radio-en televisietoren,
O lui IV t; EUllllaoiCii Daardoor kon men nogal eenvoudig het
geld bijeenbrengen om uit 530 ton staal,
Dortmund heeft daarmee een ander 1.250 ton cement e.d. deze toren te bou-
gezicht getoond dan men gewend was. wen.
De stad is opgepoetst voor dit bloemen
festijn. Men heeft alom bloemen en vlag
gen bevestigd. Men veegde de stad, let
terlijk, een paar dagen voor de opening
van de tentoonstelling, oompleet schoon.
In enkele dagen slaagde men erin de
laatste puinhopen, uit de oorlog om te
toveren in kleine bloementuintjes. En
de politie doet aan dit verfrissende bad
mee door te beloven de komende maan
den bijzonder vriendelijk en beleefd te
zijn! Dit alles betekent wat voor Dort
mund, waar men het gehele jaar door de
mond letterhjk en figuurlijk vol heeft
van kolengruis, rook en staaldeeltjes. De
kenners spreken hier van de verbinding,
die thans te Dortmund gelegd wordt
tussen natuur en techniek, tussen de
gewone tuin en de Hoogoven om de
hoek. Zij wijzen op de rode gloed van
de hoogovens èn op de 600.000 vierkante
meter van de tuinexposiitie. Zij spreken
over de geur der bloemen en die van de
lucht, welke bij een verkeerde windrich
ting vermengd wordt met zwaveldioxyde
Een derde deel van de expositie bestaat
daarbij nog uit grasveld, maar deson
danks kijkt de gemiddelde Dortmunder.
de gemiddelde Roergebiedbewoner, ver
lekkerd naar de bloemen, een zee van
kleuren en geuren die voor hem vol
strekt ongewoon is.
De tweede van Europa
Zoals dat in de Bondsrepubliek waar
niet? gebruikelijk is, is aan een der
gelijke expositie nogal wat geld besteed.
Er zijn bijna twintig kilometer nieuwe
weg voor aangelegd en men heeft op een
uitzichttoren een draaiend café-restau_
rant gebouwd. Die toren is alleen al een
bezienswaardigheid voor Dortmund! Bij
een hoogte van 217 meter is hij namelijk
de grootste in geheel West-Duitsland.
Na de Eiffeltoren (320 meter) is deze
„gigant van Dortmund" zelfs de hoogste
toren van geheel Europa! De toren blijft,
ook als in oktober de bloemententoon
stelling zal worden afgebroken. Dort
mund dankt deze toren aan de omstan
digheid, dat men meende dat het wel
aardig zou zijn „zo iets" voor de tuin-
expositie te bouwen en dat toen tege
lijkertijd de PTT een pleidooi hield voor
Vernuftig systeem
Op 135 meter hoogte van de voet van
de toren bevindt zich het roterende
café-restaurant, dat twee tot zesmaal
per uur om zijn eigen as draait. Er kun.
nen 200 bezoekers in plaats nemen. Dat
voor de regulering van de draaisnelheid
van dit café een heel bijzonder en in
gewikkeld mechanisme nodig is, is dui
delijk: het gaat hier, zo zegt men, om
een speciale draaikrans, die in een olie
reservoir rustmaar het ding, zo zeg.
gen de constructeurs, moest draaien,
omdat het er anders in de zomer gloei
end heet zou zjjn en in de winter niet
om uit de houden vanwege de koude.
Heel vernuftig is het systeem om het
café hoog boven de aarde te laten
draaien. Een elektrische cel registreert
de aankomst van een cafébezoeker, het
café stopt even met draaien en gaat
vervolgens, na de binnenkomst der be
zoekers, weer verderEn zoals men
dat in een industriestad kan verwach
ten: men heeft een speciaal netwerk
aangebracht tegen zelf moordenaars
Ook vanwege deze gigantische toren is
het grauwe Dortmund thans een stad
vol verrassingen geworden, die meer is
dan a-lleen maar kolen en staal, hoog
ovens en fabrieken!
Franse en Italiaanse restricties maken
een geregelde export vrijivel onmogelijk
„Onder valse vlag"..
(Van onze correspondent in Bonn)
De Europese gemeenschappelijke
markt vaart onder valse vlag omdat zij
absoluut onvrij is, zo verklaarde giste
ren te Dusseldorf de directeur-generaal
van de Volkswagenfabrieken, Nordhof f.
Nordhof f had hierbij vooral het oog op
het feit, dat het nagenoeg onmogelijk is
om volkswagens naar Frankrijk en Italië
te exporteren. In Frankrijk zijn de in
voerrechten gestegen tot een hoogte van
65 pet. en in Italië tot 62 pet., waar
door daar de import van buitenlandse
auto's zo goed als onmogelijk wordt. Op
den duur, zo klaagde Nordhoff, gaan
daardoor voor de Westduitse automobiel
industrie grote markten voorgoed ver
loren. Hetzij er een gemeenschappelijke
markt komt of niet. Hij hekelde in het
bijzonder de Franse restrictiemaatre
gelen. waardoor invoercontingenten van
volkswagens steeds veel te laat worden
bekend gemaakt. Op die manier kan
van regelmatige export geen sprake
zijn. Zo heeft Frankrijk tot dusverre nog
altijd niet het contingent voor in te
voeren Volkswagens van het eerste half
jaar '59 bekend gemaakt! Het zal waar
schijnlijk pas in juni worden bekend ge
maakt, en dan blijven er slechts twee
weken over om de gehele zaak af te
handelen
Nordhoff sprak in dit verband niet
slechts van discriminatie, maar zelfs van
een totale sluiting van bepaalde gren
zen voor zyn produkt.
Wat Italië aangaat, zo deelde hij
mede, dat zijn fabriek het lopende jaar
1600 auto's naar dit land mag expor
teren, maar dat Italië zelf naar de
Bondsrepubliek niet minder dan 100.000
Fiat auto's mag verkopen!
Naar Frankrijk mag de Volkswagen
fabriek dit jaar slechts 400 a 500 auto's
exporteren, waartegenover alleen al een
verkoop van de Franse Renaultfabrieken
van 30.000 tot 40.000 wagens in de Bonds
republiek zal staan.
Dat Nordhoffs bedrijf zich zo bijzon
der concentreert op overzeese gebieden
geschiedt om de eenvoudige reden dat
twee van de voornaamste Westeuropese
markten voor hem gesloten zijn. Op het
ogenblik exporteert -Volkswagen 57%
van zijn produkt ie, een percentage, dat
iets zal afnemen omdat men dit jaar
van plan is 100.000 auto's meer te maken
dan in 1958 en van deze 100.000 zal het
merendeel in Duitsland blijven. In 1960
en volgende jaren wil Nordhoff de pro-
duktie telkens met 120.000 tot 130.000
wagens verhogen.
Met nadruk verklaarde hij dat de
Volkswagenfabriek nog altijd niet van
plan is met een nieuw model op de
markt te komen, wel zal het stuur wat
lager komen en zal de scherpe rand on
der de voorruit van een zachte stof voor.
zien worden ter beveiliging van de in
zittenden.
Tibetanen worden geboeid
door Lhasa's straten gevoerd
Van gewoonlijk betrouwbare zijde in
Kalimpong (India) verluidt, dat vrijwel
alle rijke Tibetanen in Lhasa door de
communisten zijn gevangen gezet. De
bevolking zou worden aangemoedigd be
schuldigingen tegen hen in te brengen.
Geboeid worden zij soms in optocht door
de straten gevoerd. Berichten over exe
cuties zijn in Kalimpong niet ontvangen.
Wel zijn er lijken in de Lhasa-rivier ge
zien. De watervoorziening van de stad is
daardoor in gevaar gekomen. De com
munisten zijn bezig waterputten te
graven.
Uit dezelfde bron wordt vernomen dat
er zich in Lhasa geen mannen meer be
vinden die voor zwaar werk geschikt
zijn. Enkele dagen geleden hebben de
Chinezen meegedeeld dat degenen die
weggevoerd zijn, in China te werk zijn
gesteld.
JAARVERGADERING
DENNENHEUVEL
De vereniging tot verpleging van
hoofdarbeiders in herstellingsoorden en
santoria, .Dennenheuvel" houdt op 23
mei a.s. te Utrecht de jaarlijkse alge
mene vergadering in „De poort van
Kleef".
De agenda vermeldt 16 huishoudelijke
punten en een voorstel van het hoofd
bestuur om een landelijke loterij van
100.000 loten te organiseren. De prijzen
zouden moeten bestaan uit vakantierei
zen. Uit het verslag van de landelijke
pers- en proga^dacommissie blijkt, dat
het gestelde doel, het ledental in
1958 op te voeren tot 15.000 niet werd
bereikt. Er werden 1368 nieuwe leden
ingeschreven, doch 882 leden lieten zich
afschrijven. De commissie constateert
met voldoening, dat een kleurenfilm
over „Dennenheuvel" vervaardigd door
vijf leden van de Haagse amateurfilm
club, reeds diverse malen met succes
werd vertoond.
Eis van K.P.M. van
185 miljoen roepiah?
De Indonesische Opslagmaatschappij
heeft de Indonesische regering verzocht
185 miljoen roepiah van de KPM te
eisen, zo meldt het persbureau Antara.
De maatschappij baseert haar aan
spraak op het feit dat zij goederen van
de KPM heeft beheerd nadat deze in
1957 uit Indonesië was verdreven.
De Opslagmaatschappij wenst geen
geld, maar een deel van de vroegere
eigendommen van de KPM, zoals pak
huizen en reparatiewerkplaatsen.
Prins Bernhard opende gisteren
door de onthulling van een schilde-
rij de Portugees-Braziliaanse sectie
van het Spaans. Portugees en Ibe-
rio-Amerikaans Instituut van de
Rijksuniversiteit te Utrecht. Rechts
de Braziliaanse ambassadeur dr.
J. de Souza Leao.
Een van de honderdduizenden
slachtoffers van de vergiftiging van
het water in Zuid-Holland. Een
forse zeelt tijdens zijn martelende
doodsstrijd. Dagenlang heeft men
dergelijke tonelen nu langs talloze
kilometers oever kunnen gadeslaan.
Bijna een week lang voeren de vis
sen thans een hopeloze strijd tegen
het venijnige vergifdat de visstand
in centraal Zuid Holland tot de on
dergang brengt Juist in de paartijd
kan dit zeer grote gevolgen hebben
voor de waterhuishouding tn dit ge
bied. Het zal vermoedelijk jaren
ciuren, voordat de aangerichte
schade geheel zal zijn hersteld.
XVat hier niet door de natuur maar
door een onvoorzichtigheid van de
mens gebeurtis in omvang zeker te
vergelijken met de vogelpest die
enige jaren geleden de pluimvee
stapel en de myxomatose. die na
dien de konijnenwereld teisterde
Het is te hopen, dat alsnog maat-
icgelen kunnen worden genomen,
waardoor het gebied waarover deze
ramp zich uitstrekt, niet groter
wordt dan thans reeds het geval is.
(Foto L.D./Van Vliet);
Ernstige ontploffing
te Hilversum
Drie zwaargewonden
(Speciale berichtgeving)
Bij een vrij omvangrijke explosie in de
reukstoffenafdeling van Polak en
Schwarz essencefabrieken te Hilversum
die vanochtend tegen half tien zuid
oost Hilversum deed opschrikken, zijn
drie zwaar gewonden gevallen.
De ontploffing, waarbij een verschrik
kelijke ravage werd aangericht, ont
stond in de muskusafdeling, waar,
vermoedelijk door opeenhoping van
gassen de ketel is geëxplodeerd. In
een straal van bijna een halve kilo
meter zijn muren en daken ontzet en
i alle ruiten stuk geslagen.
Er is een hele straat bij het fabrieks
terrein, waar gebouwen en daken zijn
ontzet en welke wordt versperd door een
barrière van gebroken glas. Van het
fabrieksgebouw is ongeveer tweederde
van de voorgevel en het gehele dak
j weggeslagen.
Er waren weinig mensen in de afdeling
op het ogenblik van de explosie. Na de
ontploffing schoot een steekvlam uit de
afdeling hoog de lucht in. Men was
bevreesd voor een tank salpeter, vlak
voor het gebouw. Schuimblussers echter
smoorden de beginnende brand. Erger
werd aldus voorkomen.
Van een der drie zwaargewonden is
de gehele hoofdhuid weggebrand. Hij is
er erg aan toe.
Prijsverlaging voor
olieprodukten
Ingaande morgen
Als gevolg van prijsdalingen op de we
reldmarkt. zullen met ingang van mor
gen de verkoopprijzen voor enkele aard-
olieproduktcn in Nederland worden ver
laagd.
De prijs van petroleum voor huishou
delijk gebruik wordt driekwart cent per
liter lager, tractorpetroleum wordt f. 0.50
per 100 liter goedkoper. Verder worden
de prijzen voor gasolie en autogasolie
met f. 0.90 per 100 liter en die voor dun
ne stookolie met f. 0.70 per 100 liter ver-
De prijsverlaging voor huisbrandolie 1
en 2 voor niet-particulier verbruik be
draagt resp. f. 0.90 en f. 0.70 per 100 li
ter, terwijl de prijzen van laatstgenoem
de produkten voor particulier gebruik
een verlaging ondergaan van respectie
velijk f. 1- en f. 0.75 per 100 liter. Het
verschil in de verlaging voor genoemde
categorieën hangt samen met de omzet
belasting.
In enkele sectoren hebben de verla
gingen ten dele reeds eerder plaatsge
vonden.
Vluchten de leiders
der opstandelingen
Een hoge Indonesische functionaris
heeft gisteren op een persconferentie te
Djakarta gezegd, dat opstandelingenlei
ders voorbereidingen treffen het land te
verlaten om in het buitenland hun
hoofdkwartier op te slaan.
Dit werd medegedeeld door brigade
generaal Djatikoesoemo, consul-generaal
in Singapore, die gisteren terugkeerde
van een inspectietocht door Noord-Cele
bes in gezelschap van de chefstaf van
het leger, generaal-majoor Nasoetion.
Volgens Djatikoesoemo werd het be
sluit om Indonesië 'te verlaten genomen
op een bijeenkomst van de hoogste op
standelingenleiders in Amoerang, Noord-
Celebes, die verleden week werd gehou
den .Generaal Nasoetion ging er per
soonlijk op uit om dit bericht te onder
zoeken en nam motorboten waar, die
opstandelingenleiders vervoerden, aldus
Djatikoesoemo. Nasoetion zelf bevond
zich aan boord van een oorlogsschip.
Djatikoesoemo, die b\j het begin van
de opstand de operaties tegen de opstan
delingen op Sumatra leidde, bevestigde
ook de mededeling van Nasoetion (dins
dagavond gedaan) dat de opstandelingen
trachten vrede met de regering te slui
ten.
„Er zal geen compromis zijn", zo ver
klaarde hij, maar dit betekent niet dat
de deur gesloten zal zijn voor diegenen,
die bereid zenn „in de schoot van de
Republiek Indonesië" terug te keren. Zij
die bereid zijn „in de schoot van de
kom en hun zaak zal met soepelheid
worden behandeld".
Djatikoesoemo voorspelde dat de po
gingen om het gehele gebied op Noord-
Celebes te zuiveren .tegen het eind van
het jaar ondernomen zullen kunnen
worden. Rondom Menado zijn reeds ope
raties in uitvoering, aldus de Indonesi
sche generaal.
HET RECREATIECENTRUM KRIJGT
DOORN TOT MIDDELPUNT
Besprekingen worden gevoerd en zijn
voor een belangrijk deel al in verge
vorderd stadium, om te komen tot een
net van recreatiecentra in ons land,
die op dezelfde leest geschoeid zullen
worden als „Het grote bos" te Doorn,
dat in goed drie jaar tijds uitgroeide
tot het grootste een trom in zijn soort
in Nederland. De leiding van al deze
centra het zullen er in de twintig
zijn— zal berusten bij de Stichting Re
creatiecentra der Ned. Herv. Kerk. Als
hoofdadministratiegetoouw wordt inge
richt de voormalige oranjerie van het
landgoed „Hydepark" te Driebergen-
Rijsenburg, dat volgende week reeds ge
deeltelijk betrokken zal woi J en.
Ds. M. D. Gijsman
met emeritaat
Wegens het bereiken van de pensioen
gerechtigde leeftijd is emeritaat ver
leend aan ds. M. D. Gijsman uit 's-Gra-
venhage. predikant in Algemene Dienst
en wel speciaal hoofd van de geestelijke
en culturele verzorging van in kampen
en woonoorden gehuisveste personen en
gezinnen.
Ds. Gijsman werd op 31 oktober 1893
te Leiden geboren. Hij bezocht het gym
nasium in zijn geboortestad en studeer
de daar verder ook nog aan de Univer
siteit. Nadat ds. Gijsman in 1922 door
het provinciaal kerkbestuur van Noord-
Brabant en Limburg was toegelaten tot
de evangeliebediening in de Ned. Herv.
Kerk werd hij op 19 november van dat
zelfde jaar door prof. dr. H. M. van
Nes uit Leiden te Zunderdorp in de
classis Edam in het ambt bevestigd. In
1927 verwisselde ds. Gijsman deze ge
meente met die van Nieuwe Pekela,
waar hem in verband met zijn benoe
ming als predikant-voorganger van de
(rechtzinnig) hervormde evangeliastie-
vereniging „Uw Koninkrijk Kome" te
Drachten met ingang van 25 november
1933 eervol ontslag met de bevoegdheid
van emeritus werd verleend. Bijna twee
jaar later keerde ds. Gysman weer als
dienstdoend predikant in de Ned. Herv.
Kerk terug en deed hij op 13 oktober
1935 intrede als predikant van de her
vormde gemeente van Kampen, waar
hij werkzaam is geweest tot 1 augustus
1945, toen hij werd beroepen als predi
kant in Algemene Dienst.
Ds. Gijsman heeft in de loop der jaren
vele bestuursfuncties vervuld en zitting
gehad in tal van colleges en commissies.
In 1952 erkende de regering de ver
diensten van ds. Gijsman met hem te
benoemen tot officier in de orde van
Oranje Nassau.
VARIA
BEWAARAPPELS
In een Australisch laboratorium
tracht men op kunstmatige wijze stuk
jes weefsels van appels tot verdere uit
groei te laten komen. De bedoeling ls
door studie van de celdeling en het
vinden van de stoffen, die dit zouden
kunnen bevorderen, een betere be-
waarkwaliteit te verkrijgen. Zoals be
kend zijn appels van kleinere afmeting
beter bewaarbaar dan grotere vruch
ten. Bij de grote vruchten zijn de cel
len veel meer uitgegroeid en hierdoor
gevoeliger geworden voor bewaar-
invloeden. Zou men kunnen bereiken
om het aantal cellen in de vrucht op
kunstmatige wijze bijvoorbeeld door be
spuiting te vergroten (en daarmee de
cellen zelf te verkleinen), dan zouden
vooral de grotere sorteringen veel beter
bewaarbaar zijn.
DONDERDAG 14 MEI 1959
Advertentie
Elke foto 'n meesterschot
Scherp, helder, vol nuance!
