Het Westen boekt succes in Genève met een elastische afweertactiek VERMIJDT IEDER CONTACT MET HET BUITENWATER! WEERBERICHT Nieuwe kabinet - op één zetel na - thans gereed Gromyko wil Pools-Tsjechisch oorlogsleed (ds entreebewijs voor de conferentie zien Prof. Beel vandaag of morgen voor verslag naar de Koningin ernstige Oorsprong en aard van vergiftiging nog onzeker Britse spoetniks krijgen „lift" van de Amerikaanse raketten Opgericht 1 maart I860 WOENSDAG 13 MEI 1959 No. 29742 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 (Van onze reisredacteur, W. L. Brugsma) Genève, 13 mei. Met de eis om Polen en Tsjecho-Slowakije ter stond als volwaardige en gelijkgerechtigde deelnemers aan de ministers conferentie over de Berlijnse crisis en het Duitse probleem in Genève toe te laten, heeft Andrei Gromyko gisteren de tweede stormram tegen het niet al te hechte Westelijke bastion in stelling gebracht. Nadat de vorige Russische stormloop door de eerste bressen in dat Westelijk bolwerk de Duitse delegaties als meepraters in de confe rentiezaal bracht, probeerden Herter, Lloyd en Couve de Murville het gisteren eens met een elastische verdediging, in plaats van hardnekkig standhouden. waarnemersrol genoegen kunnen nemen, omdat z|j in de oorlog ook geen waar nemers waren geweest en dat de kwestie van liun aanwezigheid terstond geregeld moet worden. De Westelijke ministers, die zich tijdens twee tactische bijeenkomsten 's morgens al op het probleem hadden voorbereid, wezen Gromyko's aandrang tot spoed van de hand met de in de aanhef van dit artikel genoemde argu menten. Herter en Couve de Murville betoog den, dat Italië of landen als Nederland, België, Luxemburg en Denemarken ook rechten hebben om aan tafel te zitten. Waarom Italië? Dat het Westen in deze onsmakelijke „lijdensgeschiedenis" ook niet vrij bleef van cynisme, bleek uit Lloyd's uitleg: Italië als het om pariteit ging, Nederland en België als het lijden van buurlanden het criterium moest wezen. Rus (loor nuchtere vragen in tie war Zij vingen de nieuwe Russische eis op met het antwoord, dat het Westen wel iswaar niet principieel afwijzend staat tegenover toelaten der Polen en Tsjechen, maar dat hun dit a. voorbarig lijkt, b. dat zij in dat geval andere naties uit het Westerse kamp aan tafel zouden willen zien, c. dat al die later komende delegaties eigenlijk alleen in een overleg betrokken zouden moeten worden bij onderwerpen, diie hun direct aangaan en d. dat zij zo'n uitbreiding van het deelnemersaantal willen laten afhangen van een gunstig verloop der conferentie. Dat laatste voorbehoud is een duidelijke vingerwijzing aan de Sovjet-Unie. Blijkt die tot constructief overleg bereid dan wil het Westen van zijn kant ook de kwaadste niet zijn. Dat was geenszins naar de smaak der Russen, die terstond een tegen waarschu wing loslieten: een succes van de con ferentie zal in grote mate afhangen van een positieve Westelijke houding jegens de Russische eis. Op de middagzitting van gisteren kwam men, nadat de wederzijdse standpunten uiteen waren gezet, niet tot overeenstemming. De conferentie, nauwelijks twee dagen oud, is daarmee al in zijn tweede impasse verzeild, maar die lijkt voorshands van minder ernstige aard dan de eerste over de status der Duitse delegaties. Gromyko, die gisteren presideerde, kwam zander dat men aan de openings- speeches toe kon komen, al direot met zijn eis ter tafel. Hij stelde, dat Polen en Tsjecho-Slowakije als eerste slacht offers van nazi-Duitsland en als buur landen recht hebben mee te beslissen, en dus mee aan te zitten, en ook dat dit geen procedure-kwestie was, maar een van aanzienlijk politiek belang. Nieuwe aanval Her ter zei, dat overeengekomen was, dat de conferentie met vier deelnemers zou beginnen en dat men dan later kon zien, wie nog directe belangen te ver dedigen had. Hij herinnerde er aan, dat niet minder dan 45 naties tegen Hitler- Duitsland gevochten hebben. Herter Russisch cynisme Gromyko verklaarde, dat zyn eis niet de wens tot grondslag heeft om gelijk heid aan de conferentietafel te bereiken, aangezien er toch niet gestemd wordt, maar dat Polen en Tsjecho-Slowakije het meest van nazi-Duitsland te lijden hebben gehad. Dat was een cynische verklaring van de minister van een land, dat eerst met Hitier pacteerde, vervolgens zelf Polen binnenviel en dat later zijn leger met opzet maandenlang buiten Warschau liet wachten, totdat de Poolse verzetsstrijders door de Duitsers waren afgeslacht!!! In zijn vijftien mi nuten durende verklaring zei Gromyko, dat Polen en Tsjecho-Slowakije hun grote belangen in een oplossing van het Duitse probleem niet aan anderen kun nen delegeren, dat zij niet met een Terreur van Algerijnen in Parijs neemt toe De terreur van benden van Algerijnse nationalisten in Parijs is in de laatste tijd toegenomen. Volgens de Franse po litie zijn in april in dit gebied 25 mo hammedanen gedood. Als een van de oorzaken noemt zij de groeiende macht van de nationale Algerijnse beweging MN A in Parijs. Aan de activiteit van de meer militante FLN-organisatie al daar werd in de herfst praktisch een eind gemaakt. Voorts weigeren vele Noordafrikanen de gevraagde contribu ties voor de nationalistische organisaties te betalen. Zij worden dan gebrand merkt alsv eraders en worden (dikwijls in de kelder van een Noordafrikaans hotel) „berecht" en „terechtgesteld". De FLN geeft daarbij volgens de politie de voorkeur aan wurging als de eenvou digste methode voor het „executeren". Advertentl» KOELKASTEN vanaf f 198. A. ZWART HOOIGRACHT 18 LEIDEN TEL. 23951 Overwegend zonnig De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond: Droog en overwegend zonnig. Zwakke tot matige noordooste lijke wind. Aan de kust iets lagere mid- dagtemperaturen, elders weinig veran dering in temperatuur. Opgemaakt te 11.15 uur) 14 mei Zon op: 4.49 uur; onder: 20.24 uur. Maan op: 10.28 uur; onder: 0 44 uur. Hoogwater te Katwijk te 7.07 en 19.37 uur. Laagwater te 2.48 en 15.09 uur. (Dit nummer bestaat uit 14 pagina's) wilde toelating van nieuwe gespreks partners uitstellen tot een stadium, waarin hun medewerking gepast, nuttig en gerechtvaardigd zou zijn. Couve de Murville herinnerde tenslotte aan het feit, dat het de Grote Vier zijn, die de verantwoordelijkheid over Berlijn dra gen en dat men aan het sluiten van een vredesverdrag met Duitsland momenteel nog niet toe is. Deze elastische afweer beviel Gromyko allerminst en hij ging opnieuw tot de aanval over. Hij sprak, voordat hij de vergadering tot heden verdaagde, de hoop uit, dat het Westen zyn voorstel aan een volledige en zorg vuldige studie zou onderwerpen en vandaag met „nuchterder en redelijker ideeën" aan tafel zou komen. 9 Slot pag. 2 Een overzicht van de openings- zitting van de conferentie in Ge nève: de grote mogendheden om de ronde tafel, de Duitse delegaties aan aparte tafeltjes daaromheen. (Telegrafisch overgebrachte foto) MINDER WERK, MEER GLANS! CAVA SEUL schoencreme - wnjfwas metaseul (voor alle metalen) (Van onze parlementaire redacteur) De heer J. W. de Pous (CHU) en mr. A. C. W. Beerman (CHU) hebben vanmorgen definitief de portefeuilles van resp. Economische Zaken en Justitie aanvaard. Prof. Beel is thans zeker van de volgende ministers: minister-pre sident: prof. dr. De Quay; Buitenlandse Zaken: mr. Luns; Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen: mr. Cals; Maatschappelijk Werk: mej. dr. Klompé; Landbouw: mr. Marijnen (allen KVP); Binnenlandse Zaken: mr. Toxopeus; Defensie: de heer Van den Bergh; Verkeer en Waterstaat: de heer Korthals (allen VVD); Financiën; prof. Zijlstra; Volkshuisvesting: mr. Van Aartsen (beiden AR); Economische Zaken: de heer De Pous; Justitie: mr. Beerman (beiden CHU). Alleen de minister van Sociale Zaken (KVP) ontbreekt nog. De zetelverhouding in het nieuwe kabinet is: 6 KVP, 3 VVD, 2 AR, 2 CHU. Wanneer prof. Beel vandaag of morgen naar de Koningin is ge weest, om van zijn bevindingen verslag uit te brengen, zal een nieuwe formateur (prof. De Quay) worden benoemd,! die formeel de nieuwe ministers zal aanzoeken en het kabinet zal aanvullen met een aantal staatssecretarissen. Er wordt op gerekend, dat het nieuwe kabinet voor Pinksteren compleet is en dat de nieuwe ministers dan beëdigd zullen zijn. In geheel centraal Zuid-Holland: Nog steeds heeft men niet met volledige zekerheid kunnen vast stellen, waar de oorsprong ligt van de vergiftiging van het buitenwater in de Rijnstreek en de verre omgeving van Leiden. De gedachten gaan evenwel in sterke mate uit naar de storting in de Hollandse IJssel van zeer giftige afvalstoffen van bedrijven in Pernis. Zolang de oorsprong en aard van de vergiftiging niet definitief zijn vastgesteld, dus zolang de consequenties niet zijn te overzien, moet ernstig gewaarschuwd worden tegen alle mogelijkheden van besmet ting, b.v. door zwemmen in buitenwater, contact met dit buitenwater in iedere vorm, contact met vergiftigde vissen, gebruik van buiten water voor besproeiing van gewassen en tuinen etc. Tot dusver zijn honderdduizenden vissen in een afschuwelijke doodsstrijd het slacht offer geworden van deze zeer intensieve vergiftiging, terwijl ook reeds watervogels zijn gedood. Het is voor de volksgezondheid in het dicht bevolkte westen van het land van het grootste belang, dat deze ver giftiging zich niet verder verspreidt. Daartoe dient iedereen het zijne bij te dragen door zich volledig te onthouden van alle niet noodzake lijke contacten met het buitenwater. Vermoedelijk oorsprong Pernis Zoals gezegd, bestaat het vermoeden, dat de vergiftiging van het buitenwa ter veroorzaakt is door het storten van afvalstoffen in de Hollandse IJssel. Vrijdag werden daar twee bakken aangevoerd van een industrie in Per nis. Onmiddellijk na de storting van de eerste bak traden de eerste vergif tigingsverschijnselen op. Duizenden vissen kwamen naar de oppervlakte, waar zy een korte hevige doodsstrijd leverden. De controleur bij deze afval- storting heeft toen onmiddellijk de Aan boord van de kruiser ..De Ruyter" vond gisteren de over dracht plaats van het bevel over de zeestrijdkrachten en de functie van chef van de marinestaf. De afge treden bevelhebber der zeestrijd krachten, vice-admiraal H. H. L. Pröpper (links) wenst zijn opvol ger. vice-admiraal L. Brouwer ge- I luk. storting van de tweede bak met afval stoffen verboden, doch heeft verder geen alarm geslagen. Het gevolg was, dat door de inlaat van water in deze omgeving ten behoeve van het Hoog heemraadschap Rijnland het vergif tigde water in het poldergebied in het hart van Zuid-Holland doordrong. Toen zich daar zondag de eerste ern stige vergiftigingsverschijnselen voor deden. was men vanzelfsprekend niet op de hoogte van de oorsprong hiervan. Men besloot de vergiftiging te bestrijden door sterke waterinlaat uit de Hollandse IJssel en uitmaling in Katwijk. Op zichzelf een zeer logische maatregel, die echter in het onderhavige geval tot ge volg had, dat de vergiftiging werd ge stimuleerd en over een groter gebied verspreid. Het onmiddellijke gevolg was dat gis teren de omgeving van Leiden was aan getast en later op de dag ook wateren meer naar het noorden. Dc visstand in het gehele centrum van Zuid-Holland wordt hierdoor met ondergang bedreigd. Voorts zijn reeds watervogels omge komen. Het gevaar is niet denkbeeldig, dat de vergiftiging zich uitbreidt b.v. via de katten, die vergiftigde vis eten en andere dergelijke factoren, die nauwe lijks zijn te beïnvloeden. Zolang echter de ware aard van de vergiftiging niet is vastgesteld, kan ook hierover niets met zekerheid worden gezegd. De meest verbreide veronderstelling is dat de vergiftiging is veroorzaakt door afvalstoffen van een in Pernis vervaar digd verdelgingsmiddel voor insekten. Vele instanties houden zich op het ogenblik bezig met het onderzoek van deze affaire .zoals de inspectie van de Volksgezondheid, het Hoogheemraad schap Rijnland, het Rijksinstituut Zui vering Afvalwater etc. Morgenochtend vindt in Alphen een bespreking tussen deze instanties plaats. Men hoopt dan zekerheid te heboen over de oorzaak en aard van de vergiftiging en maat regelen te bespreken om de gevolgen op te vangen en herhaling te voor komen. Het gemeentebestuur van Oegstgeest heeft reeds opdracht ge geven de Zweminrichting Poelmeer te sluiten. De Zweminrichtingen De Zijl en de Overdekte worden niet gesloten, om dat deze niet met buitenwater worden gevoed. De burgemeester van Warmond heeft een verbod uitgevaardigd te zwemmen in alle wateren in het ge bied van de gemeente Warmond. Vooralsnog moet echter nog maals de nadruk worden gelegd op de grootste zorgvuldigheid, die iedereen in acht moet nemen om besmetting te voorkomen. Zwem niet en vermijdt ieder onnodig contact met buitenwater. Van Engelse geleerden worden bijzondere prestaties bij ruimteonderzoek verwacht Voorzichtige aanpak (Van onze Londense correspondent) De Britse regering zal een groep Britse raketdeskundigen naar Washington stu ren om na te gaan hoe Engeland en de Verenigde Staten kunnen samenwerken op het gebied van het ruimte-onderzoek. Er zullen hierover ook met de andere leden van het Britse Gemenebest be sprekingen worden gevoerd. Macmillan onthulde dit, toen hy gisteren in het Lagerhuis de nog maar uiterst beschei den Britse plannen inzake ruimte-onder, zoek aankondigde. Het is slechts een eerste stap, welke misschien later zal worden gevolgd door geheel zelfstandige Britse spoetnik-verrichtingen. Wat de kosten betreft zei Macmillan dat het eerder een kwestie is van enkele hon derdduizenden ponden dan van miljoe nen. Engeland gaat zich thans toeleggen op de vervaardiging van in satellieten mee te voeren instrumenten van een ge heel eigen karakter, afwijkend van die welke door Amerika of de Sovjet-Unie zijn gebezigd. Dit is heel belangrijk, om dat hieruit blijkt, dat Engeland er niets voor voelt om geld en energie to verspil len door werk te doen, dat reeds in de Verenigde Staten of Rusland is gedaan. Macmillan merkte op dat hij niet iemand is, die alles slikt wat weten schapsmensen hem voorspiegelen, maar in dit geval was hij er toch van over tuigd, dat van de Britse geleerden bui tengewone prestaties mogen worden ver. wacht. Het programma is al goedge keurd, zodat onmiddellijk met de uitvoe ring ervan zal worden begonnen. Op een goede dag zal Engeland misschien in staat zy helemaal op eigen houtje de wereldruimte te verkennen. Dat wordt natuurlijk een dure grap. De Britten be zitten echter voldoende werkelijkheids zin om te beseffen dat zij niet over de hulpmiddelen van de Verenigde Staten of de Sovjet-Unie beschikken. Zy pak ken deze zaak dan ook voorzichtig aan. Voorlopig gaat men niet verder dan het ontwerpen van eigen instrumenten en hun bloedeigen militaire raket, de Blue-Streak, welke eind van dit jaar voor het eerst zal worden beproefd, ge schikt te maken voor het ruimte-onder zoek. Maar de eerste Britse spoetniks zullen voor de tocht naar het wereld ruim een lift krijgen van de Amerikanse projectielen. Daarover gaat het eerste contact met de Verenigde Staten en de overzeese gebieden. Macmillan heeft door zijn opmerkingen over de weten schappelijke betekenis van het Britse onderzoek al duidelijk genoeg gemaakt, dat de Britse regering niet alleen maar het ruimtespel uit prestige-overwegingen bedrijft, al wil Engeland ook op spoet nik-gebied natuurlijk niet achterblijven. In elk geval gelooft men dat reeds dit eerste uitsteken van de Britse weten schappelijke voelhorens in de kosmische ruimte belangrijke resultaten zal ople veren voor de ontwikkeling van radio en andere elektronische systemen en ook voor de weerkunde, zodat scheep- en luchtvaart erbij gebaat zullen zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 1