i
BELEGERDE STAD
In geuren en kleuren het land uit
WOORD
VAIN
BEZINNING
NAAR ONZE BESTE KLANT
Groente voor W.-Duitsland magde dag niet zien
Per telefoon verkocht, in de
nacht naar markt in Roergebied
Niet na tien uur
ER zullen velen zijn, die schrik
ken, als morgen van de
meeste Nederlandse kerken
een gezamenlijke oproep zal uit
gaan tot inkeer en bezinning in
verband met. de internationale poli
tieke ontwikkelingen en de gevaren
van atoomproeven en -bewapening
en als er gebed gevraagd wordt
voor de wereldvrede en de komende
conferenties van politieke leiders.
Deze boodschap immers komt met
name voort uit een diepe veront
rusting bij hen, die de ontwikke
lingen van nabij meemaakten.
Misschien had ook U gedacht,
dat er morgen in de kerk gejubeld
zou worden, omdat we Koninginne
dag achter de rug en de Bevrij
dingsdag voor ons hebben, maar nu
komt er temidden van de blijd
schap om de bevrijding en de dank
baarheid voor deze Koningin een
boodschap met ais achtergrond, dat
we bedreigd worden door een an
dere koning: machten die ons ge
luk en onze vrede belagen, dat we
als natie of als individu de kleine
stad, die het met behoeft te wagen
het op te nemen tegen de grote
machten en gevaren van deze tijd?
Op al die vragen zijn vele ant
woorden gegeven en nagestreefd,
maar de oproep van morgen vraagt
U uw antwoorden thuis te laten, U
zelf te „ontwapenen" en te komen
tot inkeer en gebed.
Want deze oproep wil niet in de
eerste plaats schrikaanjagend zijn,
maar ons terugvoeren naar God in
wiens hand alle machten zijn
We schreven over de machten als
over een vreemde koning en be
schreven onze situatie als die van
een belegerde stad, omdat we dach
ten aan enkele regels uit het bij-
hen woonde, misschien omdat ze
hem voor gek verklaarden; ze heb
ben zijn wijsheid veracht, mogelijk
omdat ze hem niet realistisch ge
noeg vonden op dat spannende mo
ment, of omdat ze de illusie had
den, dat ze zich zelf wel konden
redden zonder hem.
Maar Prediker getuigt: „Wijsheid
is beter dan kracht, woorden van
een wijze, in rust aangehoord, zijn
beter dan het geschreeuw van een
heerser onder dwazen. Wijsheid is
beter dan oorlogtuig, maar één zon
daar bederft veel goeds".
Bij deze wijsheid gaat het niet om
een aanzienlijk, geleerd man, noch
om een politicus van formaat, maar
om een mens, die leeft uit God,
zijn wegen weet te kiezen en te
wijzen, die anders zijn dan onz«
wégen.
In de kerk wordt morgen op de
zondag van inkeer en bezinning
toch gejubeld, omdat het paastijd is,
opnieuw een belegerde stad gewor
den zijn, waarin belegeringstorens
meer in het oog springen dan de
bevrijdingsmonumenten.
Eigenlijk is de situatie van de
mens nooit anders dan leven in een
belegerde stad .ondanks 3 oktober
en 5 mei, zo zegt de bijbel. Alleen
in een nieuwe tijd als dit atoom
tijdperk en in dagen van politieke
topconferenties worden we ons dat
meer bewust.
We horen vele heersers en poli
tieke partijen zeggen hoe het is en
hoe het moet; we zoeken naar ver
dedigingsmiddelen om ons zelf te
redden en ons te verzetten tegen
die vreemde machten, die tot bin
nen de grenzen van ons bestaan
zijn opgerukt.
Is het een illusie dat we deze ko
ning met zijn troepen kunnen te
genhouden? Kunnen we de toestand
in de hand houden? Hoe moeten
we vechten en waarmee? Zijn de
getals- en machtsverhoudingen wel
goed? Of voelen we ons als kerk.
belboek Prediker: „Er was een
kleine stad met weinig inwoners en
een groot koning trok tegen haar
een groot koning trok 'tegen haar
op, omsingelde haar en richtte hoge
belegeringstorens tegen haar op. En
in die stad bevond zich een arme
wijze man, die haar had kun
nen redden door zijn wijsheid: doch
geen mens dacht aan die arme
man"
In die paar regels voelen we wat
er gebeurd is: de inwoners hebben
zich verzet, ook al wisten ze zich
nietig tegenover de macht die hen
bedreigde. Maar de stad was klein
en de koning groot en zonder dat
het er uitdrukkelijk staat, weten we
hoe het afgelopen is, ja af móést
lopen.
Maar bij prediker is dat niet zo'n
vanzelfsprekende zaak. Met die
tegenstelling kleingroot, met die
getals- en machtsverhouding is de
afloop niet verklaard. Hij noemt
iets anders: Ze hebben niet geluis
terd naar de wyze man, die onder
omdat in Christus de Wijsheid
Gods ook onder ons woont, omdat
met Pasen de belegering van onze
wereldstad door Hem overleefd is
en Hij de vorsten der belegeringsto
rens heeft overwonnen.
Maar ook morgen inkeer en ge
bed. Het is een keren tot Hem en
een stil worden om Gods wijsheid
te horen, opdat onze dwaasheid een
einde neme.
Het is een bidden, dat in ons
leven en samen-leven Christus ge
vonden en gehoord worde, in wie
de keuze tussen leven en dood, tus
sen bevrijd worden en overweldigd
worden gelegen is.
En die niet zoekt, niet hoort en
anders kiest, „bederft veel goeds".
Als we God goed verstaan, wordt
dacht ik, ieder van ons met die
éne bedoeld.
A. J. Glazenmaker,
oud-kathoHek pastoor te
Leiden.
grossiersmarkten zien er elke nacht
even grauw uit, zij zitten altijd in de
zelfde slecht verlichte hokjes soms
hebben zij de lichten by de gebouwen
al uitgedaan, dan moet de lading in
het donker worden gelost, of 'bij het
licht van de koplampen van een ander„
auto. Grossiersmarkten in Wuppertal,
Dortmund, Essen, Witten, Duisburg,
Bcchum. Hagen. Solingen, Keulen,
Düsseldorf hier twee ton lossen,
daar vier ton. De nacht is zo lang en
toch nog haast te kort
Weinig rust
ER is nog meer!
Naast, de spanning van het
scherp werken, is er de spanning
van de weg. Met zware vrachtauto's
gebeuren weinig ongelukken, en in het
algemeen vindt men dat vanzelfspre
kend het zijn immers allemaal zulke
goede chauffeurs nietwaar? Het zijn in
derdaad goede chauffeurs, maar daar
om is het nognietvanzelfsprekend.dat
zij weinig ongelukken maken. Dat
moet iedere nacht en ieder ogenblik
opnieuw waar gemaakt worden, ook
wanneer je uren achtereen hebt gere
den door de nacht, en een zwaar ge
voel in het hoofd krijgt. Zo'n wagen
heeft twintig wielen. Wanneer in een
ogenblik tijd een wiel verkeerd wil,
gaan de andere negentien zo graag
mee. En rustpauzes by de grossiers
markten worden besteed met het uit
laden van kisten, op stapels van tien
of meer. Een minuut, nadat de handen
de laatste zware kist op de stapel heb
ben getild, pakken zij het stuur weer
vast. Meer ontspanning dan de radio
is er vaak niet. Een beetje praten met
de bijrijder, die later ook graag chauf
feur wil worden in de groente. Later.
..Moet je minstens drie en twintig jaar
zijn", anders blijf je geen nacht wak
ker in dit werk", heeft, de baas gezegd.
Wakker de wielen draaien, de motor
draait, er begint zo gauw ook in jezelf
iets te draaien en te zoemen. Zet de
wagen dan maar even stil. Anders doet
hij het zelf. maar dan zit er een boom
of een tegenligger tussen.
Elkaar begrijpen
HET zal geen toeval zyn, dat de
werkers in dit groenten- en fruit-
vak elkaar goed begrijpen, en
wel van hoog tot laag en omgekeerd.
De exporteur zelf kent de route en alle
moeilijkheden daarvan vaak even goed
als zijn chauffeurs, Wanneer een
ofranffcu» «Mwlt fcpM» tna* o#
In een Duitse zakagenda, gedrukt
in een oplaag van tienduizenden
exemplaren, vonden we een zes
pagina's tellende opgave van
maanden, tijdens welke bepaalde
etenswaren zich het lekkerst laten
smaken. Artisjokken, aldus de
agenda, zijn het best te eten in de
maanden mei en jutii, groene bo
nen in mei, juni, juli en augustus,
rode kool eerst even in januari en
daarna in oktober, november en
december. Berevlees in januari
en december, kapoenen in de twee
eerste en de twee laatste maanden
van het jaar.
Wij krijgen ieder jaar een groot
aantal zakagenda's toegezonden,
maar nog nooit is er een bij ge
weest, waarin zulke nuttige ad
viezen werden gegeven. De con
clusie mag zijn. dat de Duitsers
hun smaak haast als een weten
schap moeten zien er zijn ove
rigens veel waarnemers, die dit al
lang wisten. En gedurende een
ogenblik mogen we nu misschien
de Nederlandse export van groen
ten en fruit in het licht van deze
wetenschap plaatsen.
De enorme hal die op de bijgaan
de foto is afgebeeld, stelt de
zoon direct inspringen en op hetzelfde
ogenblik zijn zij een met de hele inter
nationale chauffeursclub, die hen bij
naam en toenaam kent. De chauffeurs
van hun kant begrijpen iets van de
zorgen, die de baas heeft. Zo komt het.
dat zij. zelfs wanneer zij een excuus
voor schade zouden kunnen vinden,
alles doen om die schade te voor
komen. In deze handen rust of
beter gezegd, beweegt onze export
van groenten en fruit naar Duitsland:
in de handen van meesters en mede
werkers in een nationaal team. die
elkaar vonder veel omhaal begrijpen!
Groszmarkt voor groenten en fruit
in Keulen voor. Het lijkt, alsof
deze hal in de loop van de nacht
maar volgesmeten is met kisten
groen en anderkleurig etenmaar
zo is het niet helemaal. Alle
groenten die de grens naar Duits
land passeert, krijgt een grondige
controle te verduren en wat over
blijft is in staat, de opgaven in de
Duitse zakagenda's alle eer aan te
doen. In hoge mate geldt hier het
spreekwoord van de ene rotte
appel in de mand. die al het gave
fruit tot schand maakt.
De Nederlandse exporteurs zijn
bepaald bang voor deze schande
en in de loop van de jaren hebben
zij er dan ook voor gezorgd, dat
alleen het beste de deur uitgaat.
Het is werkelijk zo. dat een kist
appels die bij het laden van de
wagen rolt een probleem gaat vor
men. dat de baas ongezouten uit
drukkingen ontlokt. Want wij heb
ben een naam op te houden en de
roem van die naam stijgt nog
steeds.
We willen het wel hebben maar
het moet ..geschmackthaft" zijn.
zeggen de Duitsers. En zo gebeurt
het. Grote uien, gave ronde kolen
jonge groente zonder beestjes er
in, appels zonder rimpeltjes. Van
787 Nederlandse exporteurs en
van 146 Nederlandse veilingen
Vorig jaar meer dan 300.000 ton!
Eerst kijken naar de kwaliteit,
dan naar de prijs die erin zit. dan
naar de kwantiteit. Waarmee ge
zegd wil zijn: wij exporteren niet
bij de gratie van de buren, maar
bij de gratie van ons vakmanschap
en ons secure werken!
(Speciale berichtgeving)
Wanneer je het beest op de staart trapt, komt het brullend over
eind. Het zeult zijn twintig ton vracht een paar meter vooruit
en staat dan weer stil. Acht en dertig andere beesten in de rij doen
hetzelfde zoveel vrachtauto's met Nederlandse groenten staan
iedere avond te wachten voor de grensovergang Beek-Wyler. Tel
kens, na vijf of tien minuten, wordt het eerste gevaarte uit de rij
losgelaten bij de grenscontrole en mag het Duitsland indraven. De
andere schuiven dan weer een paar meter op. Maar de rij wordt niet
korter: er gaan avond aan avond heel wat vrachtwagens met voor
jaarsgroenten over de grens. Wagens uit het Westland, uit het
noorden, uit alle streken waar de Nederlandse telers hun dagelijkse
oogst hebben binnengehaald. Zo is het vanavond, zo was het gister
avond, en zo zal het morgenavond zijn.
De laatkomers worden allengs een
beetje nerveus. Na tien uur komt er
namelijk geen wagen met groente meer
door, dat is voorschrift. Wie dan niet
over de grens is, kan zijn wagen aan
de kant van de weg zetten en gaan
slapen. Dat slapen zal geld kosten. In
die nacht van wachten immers zal de
lading groente, die gemiddeld een
waarde van f. 20.000 heeft, enorm in
prys kelderen. Duitsland wenst groente
waarop de dauw nog maar net is op
gedroogd en geen belegen spul.
Daarom trappen de chauffeurs, zodra
er weer een paar meter ruimte komt
achter de voorganger, het beest fel op
de staart, voordat een ander in het
vrygekomen gaatje kruipt. Daarom
rollen de wagens met grote snelheid
het Duitse land in, zodra de grens-
controleurs de papieren terug hebben
gegeven. Daarom zullen er verschei
dene chauffeurs zijn die 's nachts niet
aan een rustpauze voor een kopje
koffie toekomen. Een stukje brood
eten zij dan wel, terwijl zij achter het
stuur zitten.
Voorjaar is goed begonnen
HET is met. onze export van groen
ten en fruit al lang geen kwestie
mesr van veel kleintjes die één
grote maken, maar van vee! groten
die samen een héél grote maken: een
exportcijfer met veel nullen erachter.
Het begint, en dan vooral in de voor-
jaarstijd, al bij tonnen tegelijk, die aan
de veiling komen, het gaat verder met
tonnen tegelijk, die dagelijks over de
grens worden gebracht. Alleen al bij
Beek-Wyler de belangrijkste grens
overgang voor groenten passeren
per jaar zeker 14.000 autoladingen, die
op 10 a 15 ton per stuk mogen werden
gerekend. Daar kemt nog het een en
ander over rails bij en zo is West-
Duitsland onze beste klant voor groen
te en fruit. Het neemt 53% van onze
gehele export in deze artikelen af.
Vorig jaar 306.724 ton.
Een belangrijk aandeel in deze
handel hebben de exporteurs, die vrij
wel alles per telefoon verkopen zo
snel moet het gaan. 's Morgens bellen
met de klant in Duitsland, dan kopen
op de veilingen en dezelfde avond gaan
de vrachten het land uit. Na het in-
Voor één auto met groente die
wordt doorgelaten aan de grens,
duiken aan het einde van de rij
dadelijk weer twee andere op.
Tientallen wagens passeren elke
avond, op weg naar de dichtbe
volkte centra van West-Duits-
land. Het blijft uren lang druk
bij de grensposten.
pakken mogen zij het daglicht niet
meer zien. En dit voorjaar is het bij
zonder druk. Het gunstige weer heeft
de groente de grond uitgejaagd, zeggen
de exporteurs.
„Dat is het vak" hè?"
HEt is een handel, die zijn bedrij
vers tot een speciale kaste heeft
gevormd buitenstaanders zul
len immers nooit begrijpen, hoe het
mogelijk is om op zo'n manier iets te
verdienen. Iets verkepen dat je nog
niet in handen hebt. dat gaat. Maar
welke prijs kun je vragen voor iets,
waai-van de prijzen nog niet vast
staan? De exporteur, die tijdens het
telefoongesprek met de klant te veel
vraagt, verliest die klant. Blijkt op de
veiling de prijs echter hoger te zijn
dan hij zich had voorgesteld, dan ver
liest hij zelf. en niet weinig. Het is
dan ook een vak, dat nauwelijks te
leren valt. je moet het kunnen en
daarom is het wellicht ook niet toeval
lig, dat het exporteurschap in groen
ten en fruit vaak overgaat van vader
op zoon.
Is de zoon met de eigenschap gebo
ren, dan mag hij beginnen met. kisten
sjouwen en later klanten leren kennen.
Totdat hij de markt ook door krijgt en
dan hebben we weer een allround ex
porteur, die het vak verstaat. Hij zal
dan ook een man worden, die een zeer
onrustig leven krijgt maar die op
zijn beurt evenmin tegen zijn zoon zal
zeggen: „Och jongen, kies jij nu maar
een ander vak". Ook deze zal later
worden aangesproken door een minder
gelukkige collega, die zegt: „Ik heb nog
goedkoper ingekocht op de veiling dan
jij, maar ik heb er niets aan kunnen
verdienen." Ook hij zal dan, zoals zijn
vader dat kon doen, zeggen: „Ja ja,
dat is 't vak. hè?"
Scherp rijden
EN vormen de bazen een speciale
kaste in de handel, de chauffeurs
doen dat op de weg. In de groen
te moet je héél scherp kunnen rijden.
Een vracht kaas, die een uur te laat
aankomt, levert een kwaad gezicht op,
maar er is meestal wel een excuus te
vinden. Een vracht groente, die te laat
komt voor de vroege markt, gaat ech
ter geld kosten en achter het bedrag
van de schade staan altijd wel drie
nullen. Wanneer de groentechauffeur
's avonds Duitsland in gaat. vraagt hij
zich met zorg af hoeveel wegomleggin-
gen het la.nd is daar berucht om
er ditmaal wel weer zullen zijn.
Iedere wegomlegging kan twintig
kilometer omrijden betekenen, moei
zaam kruipen door onmogelijke dorpjes
waarin een tegenligger van enig for
maat je vast kan rijden. De inrit naar
een marktterrein waar geleverd moet
worden, kan versperd zijn door een
andere vrachtwagen, waarvan de
chauffeur nergens is te vinden. Ver
loren tijd moet worden ingehaald, met
een wagen die compleet met aan
hanger tegen de 20 meter lang is.
De verleiding, je pet op de snelheids
meter te leggen, is groot-
De volgende avond zal het weer nèt
zo zijn. 's Avonds bij de grens, 's nachts
de grossiersmarkten in het Roergebied
langs, 's morgens vroeg terug met de
bolderende lege wagen. Thuis slapen
achter dikke gordynen die de zon bui
ten moeten houden, en de kinderen
allemaal stil zijn, want pappa moet
straks weer werken. Opstaan, eten,
rijden. De nachtwakers op de Duitse
Wie dag en nacht rijdt, moet de
kunst van het improviseren ver
staan. In deze vrachtwagencabine
is een keukentje geinstalleerd, met
een komfoor dat van gas wordt
voorzien vanuit een gasfles achter
in de auto.
Hf., ft,
[it PifttWAw vto
