Weer Russisch-Amerikaans incident
in de luclitcorridor naar Berlijn
Kabinetsformatie weer
iets verder opgeschoten
WEERBERICHT
Ontknoping zou thans
spoedig moeten volgen
Moskou zorgt wel voor vreemde
begeleidingsmuziek bij de a.s.
Geneefse ministersconferentie
Nog enkele ministers gezocht
Gezondheidstoestand van Dulles
thans belangrijk verslechterd
Opgericht 1 maart 1860
WOENSDAG 15 APRIL 1959
No. 29720
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze correspondent in Bonn)
Precies als op 27 maart vond op 3 april, zo werd eerst gisteren door
de Amerikaanse ambassade in Bonn meegedeeld, een vliegincident in
een der luchtcorridors tussen West-Duitsland en West-Berlijn plaats:
twee Russische straaljagers dwongen namelijk op 3 april een Ame
rikaans vrachttoestel om lager te gaan vliegen.
Volgens de Russen mogen de Westelijke vliegtuigen in de drie
luchtcorridors slechts op een hoogte van tienduizend voet (3300 meter)
vliegen, hetgeen de Amerikanen bestrijden. Ergens bestaat een over
eenkomst, die dit zegt. Maar toen de Amerikanen dezer dagen in
Berlijn bij de Russische militaire leiding protesteerden tegen het
nieuwe incident, kregen zij hetzelfde antwoord als na 27 maart: het
vliegen op grotere hoogte dan 3300 meter achten de Russen voor
Westelijke vliegtuigen verboden.
4000 meter. Van achteren naderden toen
plotseling twee Russische straaljagers,
die deden alsof zy het Amerikaanse toe-
Op 30 meter afstand
De Russische ambassade te Oost-Ber-
lyn verklaarde gisteren nogal onvrien-
deiyk, dat „het geschreeuw over de
vluchten tussen West-Duitsland en
West-Berlijn ten doel heeft om de at
mosfeer voor de ministersconferentie op
11 mei te Genève reeds thans te ver
giftigen".
Van Amerikaanse kant deelde men
gisteren in Bonn mee, dat het op 3 april
om een toestel van het type C-97 was
gegaan. Het vloog van Frankfort naar
West-Berlijn door de zuidelijkste van de
drie luchtcorridors op een hoogte van
Twee marinemannen
op Texel omgekomen
Twee marinemannen, een elektro-
monteur der tweede klasse en een vlieg-
dienstweerkundige, zijn gisteravond om.
streeks elf uur op Texel omgekomen
door een ongeluk met een trekker van
de Koninklijke Marine nabij het am
fibisch oefenkamp.
De auto, waarin tien marinemannen
zaten die van het passagieren terug
kwamen, is door een nog onopgehelder.
de oorzaak van de weg geraakt en ge
kanteld.
Landbouwwerktuigen
expositie te Amsterdam
Op initiatief en onder auspiciën van
de Federatie „Het Landbouwwerk
tuig" zal van maandag 18 tot en met
zaterdag 23 januari 1960 in het RAI-
gebouw te Amsterdam een tentoon
stelling worden gehouden, die een
manifestatie zal zijn van de mecha
nisatie in de Nederlandse land- en
tuinbouw.
Fabrikanten en importeurs van werk
tuigen, machines, gereedschappen en
aanverwante produkten voor land- en
tuinbouw, die via hun organisaties ver
enigd zijn in de federatie „Het land
bouwwerktuig" zullen aan de tentoon
stelling deelnemen. Een zo volledig
mogelijk beeld zal worden gegeven van
al hetgeen bij deze sector in de Neder
landse samenleving is betrokken: vee
voeders, zaden, meststoffen, bestry-
dingsmiddelen, produkten en artikelen
van belang voor land- en tuinbouw,
veeteelt, fruitteelt, bollenoultuur, bos
bouw. kwekeryen en aanverwante be
drijfstakken.
stel wilden aanvallen, maar bleven
vliegen op een afstand van slechts 30
meter van de uiteinden van de draag
vlakken van de C-97. Plotseling vloog
een der straaljagers vlak boven de Ame
rikaan, waarop de piloot van de C-97
besloot om lager te gaan naar 3000 m.
In Bonn zegt men nu, dat het
hier toch wel om erg bizarre bege
leidingsmuziek voor de aanstaande
Geneefse conferentie gaat. Er zit
systeem in deze Russische plage
rijen. En het gaat hier wel degelijk
om een systematische politieke
demonstratie, die wil bewijzen, wie
nu werkelijk baas is in de lucht
corridors. In de Westduitse pers
schreef men hedenmorgen, dat de
Russen duidelijk willen maken hoe
precair de Westelijke positie is,
zowel in West-Berlijn als op de
verbindingswegen, en hoe gemak
kelijk het is hinderpalen op te wer
pen, of er een sterke rechtspositie
bestaat voor de Russen of niet.
Daarmee verscherpen de Sovjet de
huidige spanning ten zeerste.
Vooraanstaande bladen in
Indonesië verboden
IN VERBAND MET SOEPRAPTO'S
ONTSLAG
Het Indonesische militaire gezag heeft
met ingang van vandaag, de vooraan
staande dagbladen „Bintang Timoer",
„Abadi" en „Noesantara" verboden.
De redenen van het verbod zijn niet
bekend gemaakt, dooh men meent te
weten dat de kranten zich deze maat
regel op de hals hebben gehaald door
berichten over het ontslag van procu
reur-generaal Soeprapto. Eerder deze
week was reeds het blad „Pedoman'
verboden wegens het publiceren van een
artikel dat de „openbare rust en veilig
heid verstoorde".
De stafchef van het Indonesische le
ger, generaal Nasoetion, heeft gisteren
„in het belang van de algemene orde en
veiligheid" alle publikaties over de vrij.
la ting van de Nederlander Schmidt en
het ontslag van Soeprapto verboden.
Zonnige perioden
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Koudere nacht, morgen zonnige perio
den, op de meeste plaatsen droog weer
en hogere middagtemperaturen. Over
wegend matige zuidelijke wind.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
16 april
Zon op: 5.44 uur; onder: 19.38 uur.
Maan op: 11.35 uur; onder: 2.07 uur.
(EK.)
Hoogwater te Katwijk te 8.26 en 21.04
uur. Laagwater te 3.42 en 16.18 uur.
(Dit nummer bestaat uit 14 pagina's)
Situatie ivijzigt van uur tot uur
(Van onze parlementaire redacteur)
De kabinetsformateur, prof. dr. J. E.
de Quay is gisteren weer iets opgescho
ten in de richting van een kabinet. Hoe
wel ir. A. P. Minderhoud (CHU) in te
genstelling met de aanvankelijke berich
ten bedankt heeft voor de hem aange
boden portefeuille van Landbouw, weet
de formateur thans, dat hij op mr. E. H.
Toxopeus (VVD) kan rekenen voor Jus
titie. Mr. A. C. W. Beerman (CHU>
heeft het aanbod van een ministerszetel
in beraad gehouden. De indruk bestaat,
dat ook hij geneigd is een portefeuille te
aanvaarden. Als dat het geval is zou de
formateur echter nog vier stoelen onbe
mand hebben, waarvan de Defensie-ze-
tel wel de meeste moeilijkheden schijnt
op te leveren.
Wisselingen
Tijdens een formatiepoging wisselt de
situatie soms van uur tot uur, omdat de
formateur aan het begin van zyn taak
niet direct tot in onderdelen precies het
beeld van zyn kabinet voor ogen heeft
en allerlei oorzaken hem er toe kunnen
dwingen zyn oorspronkelijke plannen te
wijzigen of aan te passen aan de prak
tische mogelijkheden. Dat maakt een ka
binetsformatie voor een buitenstaander
verwarrend. Het nieuws van de ene dag
is soms volkomen in strijd met dat van
de vorige dag, doordat inmiddels de om
standigheden de kabinetsformateur heb
ben gedwongen tot een andere opzet. Hy
maakt in bepaalde gevallen met aange
zochte personen ook geen definitieve af
spraken teneinde» een vrije armslag te
houden.
Zonder portefeuille
Er is nu ernstig sprake van dat er 1
of 2 KVP-ministers in het kabinet ko
men zonder portefeuille. Op die manier
zou de formateur eventueel toch iemand
kunnen aantrekken uit de Katholieke
Arbeiders Beweging, die geen deskundi
ge beschikbaar heeft voor Volkshuisves
ting. maar die in de verbondssecretaris,
de heer A. D. Lelieveld, wel iemand heeft
voor PBO. De andere minister zonder
portefeuille zou toch mr. P. A. Blaisse
kunnen worden, die dan op het departe
ment van Buitenlandse Zaken komt te
zitten voor Europese Zaken, maar toch
ondergeschikt zou zijn aan minister
Luns. Morgen kan de formateur echter
alweer een andere oplossing zien.
Moeilijk inzicht
Zo wisselt door de gesprekken die de
formateur voert, de situatie soms van
uur tot uur. Daardoor is het ook moei
lijk een helder inzicht in de formatie te
krijgen.
Er wordt ook gedacht aan een party
loze vakminister voor Defensie als het
niet gelukt een VVD-er voor die porte
feuille aan te trekken. Er is dan een
verschuiving van personen op sommige
ministerszetels nodig. Ook in 1933 is men
lang aan het schuiven geweest voor de
formatie slaagde. Uit dat voorbeeld kan
prof. De Quay moed putten.
De Kabinetsformateur ontvangt van
daag de heer W. K. N. Schmelzer
(K.V.P.), die in aanmerking komt voor
de portefeuille van Economische Zaken.
Hy is thans staatssecretaris voor publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie en bezits
vorming.
Koningin Juliana heeft gisteren
Amsterdam de buitengewone
ledenvergadering van de Nationale
Federatie voor Geestelijke Volks
gezondheid bijgewoond.
De Koningin gezeten naast de
vice-voorzitter van het bestuur,
prof. dr. mr. P. A. H. Baan. luiste
rend naar de rede van de voorzitter,
prof. dr. A. Querido.
Deviezen onveranderd
Volgens de weekstaat van de Ned.
Bank veranderde de deviezenpositie
praktisch niets. Het goud bleef onver
anderd op f. 4402.4 miljoen, goud en de
viezen samen verbeterden van f. 5312,1
miljoen tot f. 5313,0 miljoen.
Surinaams hartpatiëntje
in ons land
Gisteravond is met het KLM-lijn-
vliegtuig uit Paramaribo in ons land
aangekomen het 7-jarig Surinaams
hartpatiëntje Ingrid Haime, dat in het
Binnengasthuis te Amsterdam onder
zocht zal worden door de kinderspecia
list prof. dr. S. van Creveld.
In januari is de jeugd van Parama
ribo begonnen met een geldinzameling
onder de leuze „Laat Eddy en Ingrid
leven". Doel was om beide kinderen die
aan een hartkwaal lijden in ons land te
laten onderzoeken. Volgens doktoren
hebben beide kinderen niet lang meer
te leven, tenzy spoedig operatief wordt
ingegrepen.
Zoals bekend hebben B. en W. van
Amsterdam de minister van Volksge
zondheid te Paramaribo aangeboden de
kosten van het noodzakelijk vooronder
zoek en van een eventuele operatie voor
rekening van Amsterdam te nemen. De
7-jarige Eddy zal spoedig naar ons land
komen.
Herter zou hein binnen een treek opvolgen
In officiële kringen in Washington verwacht men, dat minister
Dulles binnen een week het besluit zal nemen af te treden en dat pre
sident Eisenhower dan de plaatsvervangende minister van Buitenlandse
Zaken, Christian Herter, als opvolger van Dulles zal benoemen.
Minister Dulles is intussen naar het Walter Reed hospitaal terugge
keerd voor bestraling van een kwaadaardig gezwel in de halswervels.
De behandeling is gisteren begonnen. Voorlopig zal de minister niet
behandeld worden voor het gezwel in de buik. De verslechtering in
Dulles' toestand doet verwachten, dat president Eisenhower snel moet
handelen met het oog op de komende besprekingen met de Russen.
De mededeling, dat Herter de Amerikaanse afvaardiging naar Parijs
zal leiden, waar de Westelijke ministers op 29 april hun vooroverleg
met het oog op de ministersconferentie met de Russen in Genève zul
len voortzetten, is dan ook niet als een verrassing gekomen.
Dalai Lama morgen
naar Mnssoorie
De Dalai Lama van Tibet vertrekt
donderdag uit Bomdila en zal zaterdag
van Tezpoer in de vlakte van Assam per
„Air-conditioned" trein naar de buiten
plaats Mussoorie, zijn aanstaande resi
dentie, reizen. Het gezelschap komt
daar dinsdag aan.
Tsjou en-Lai, de Chinese premier,
sprak gisteren op een banket ter ere van
de Pantsjen Lama zyci „diepe bezorgd
heid" uit over de Dalai Lama, die „on
der dwang" naar India zou zyn uitge
weken. Tsjou sprak voorts zyn vertrou
wen uit dat de Tibetaanse regering van
MOORDZAAK TE AXEL
Ontstemming over optreden van de politie
Stilzwijgen
Dr. Salk (poliovaccin) naar
ons land
De bekende onderzoeker op het gebied
van de Kinderverlamming en uitvinder
van het naar hem genoemde vaccin ter
voorkoming van polio, dr. J. E. Salk. uit
Pittsburg komt naar ons land en zal op
maandag 27 april a.s. in de aula van de
Gemeente Universiteit te Amsterdam een
lezing houden over polio virussen. Zyn
komst staat in verband met een aan hem
Burgemeester Willy Brandt van
West-Berlijn heeft gisteren een
rondvaart door de Amsterdamse
grachten gemaakt en mocht daarbij
zelf het stuuurrad hanteren.
uitgereikte prijs door de Hélène de Mon-
tigny-stichting, die in 1928 werd opge
richt door wijlen de heer P. J. J. Jonas
van 'sHeer Arendskerke. Deze stichting
beoogt het doen van schenkingen aan
liefdadige instellingen.
CVan onze correspondent)
De vertoning van de stille getuigen
van de moord te Axel, zoals de ring, de
schoen en het wekkertje, in het Neder
landse televisiejournaal van gisteravond
heeft geen succes geboekt. Slechts drie
telefoontjes kwamen by de post van de
Rijkspolitie te Axel binnen. Geen ervan
bleek een aanknopingspunt te geven.
Inmiddels zyn de schoenmakers van
Gent gistermiddag via de plaatselyke
pers opgeroepen om zioh te melden by
afdeling tien van het gerechterlijk on
derzoek. Op deze wyze hoopt de politie
de schoenmaker to vinden, die in de
gevonden schoen met ballpoint de woor
den ..binnenwerk inplakken" heeft ge
schreven. Over de resultaten kon de
hoofdcommissaris van Gent ons gisteren
nog niets meedelen.
Schoenwinkelier
Wel is de schoenwinkelier gevonden,
die de schoen aan de vrouw moet heb
ben verkocht. De letters „tebier" in de
schoen bleken afkomstig te zijn van het
stempel van de firma Bytetoier in de
Lange Violettenstraat te Gent. De
schoen was in de zomer van 1958 ver
kocht, doch de winkelier kon zich de
dame niet meer hei'inneren. In Zeeland
is men overigens weinig enthousiast over
de mate van voortvarendheid van de
Nederlandse politie-autoriteiten in de
moordzaak. Vooral in Zeeuws-Vlaande
ren, waar velen vrezen, dat de moorde
naar zich nog onder hen bevindt, is het
vertrouwen in de van Nederlandse zyde
ontplooide activiteit bepaald niet toe
genomen. Aanvankelijk werd dit gewe
ten aan de onervarenheid in moord
zaken van de plaatselyke politiemannen,
toen het lijk twee-en-half uur lang aan
de weg lag. waarover het verkeer nor
maal doorging en waarbij tientallen
voorbijgangers rustig van nabij kwamen
kijken.
Toen het parket te Middelburg later
de leiding in deze zaak in handen nam,
werd door de Nederlandse autoriteiten
een gordijn van stilzwijgen rond de
moord neergelaten en beperkte men zich
tot het bevestigen en tegenspreken van
gissingen in de pers. Zelfs toen twee
dagen later van Belgische zijde reeds
een nauwkeurig signalement van de
vrouw was uitgegeven, nog wel aan de
hand van gegevens uit hèt sectie-rap
port van dr. Zeldenrust uit Den Haag!
De caféhouder uit Terneuzen, die aan
vankelijk op een dwaalspoor was ge
bracht- door de vage en soms onjuiste
beschrijving in de niet voldoende voor-
geliohte Nederlandse dagbladen kon
maandag een belangrijke tip geven, toen
de Nederlandse kranten het Belgische
politiebericht hadden overgenomen.
Motieven onbekend
Het is niet bekend, welke motieven de
Nederlandse Justitie voor haar zwijg
zaamheid heeft gehad, maar vast staat,
dat de caféhouder reeds zaterdag zijn
belangrijke verklaring had kunnen af
leggen indien tegelijk met het Belgische
bericht ook van Nederlandse zijde een
signalement was verstrekt. Nu dit niet
gebeurd is, kreeg de dader een voor
sprong van twee dagen. Van de zyde
van de Belgische Justitie verzekerde men
ons, dat grote waarde wordt gehecht
aan de verklaring van deze man uit
Terneuzen. Naar de officier van Justitie
te Middelburg meedeelde, speelt het
onderzoek thans voornamelijk in België.
In Zeeland bepaalt men zich tot het
controleren van binnengekomen mel
dingen en geruchten. De hoofdcommis
saris te Gent is van mening, dat de
ontknoping spoedig zal moeten volgen
nu er zoveel aanwijzingen zijn.
de Pantsjen Lama spoedig de nationale
autonomie in Tibet werkelijkheid zou
doen worden. De Pantsjen Lama zei dat
de Tibetanen nauw met het „bevrij
dingsleger" samenwerken bij de bestrij
ding van de overgebleven rebellen.
Buitenlandse waarnemers in Nieuw
Delhi geloven sterk in de mogelijkheid
dat de kwestie-Tibet door een compro
mis tot een oplossing zal komen.
Tsjou En-lai blijft er de nadruk op
leggen dat de Dalai Lama door de rebel_
len is ontvoerd en hij toont zich bezorgd
over de gezondheid en veiligheid van de
Tibetaanse leider, alsof deze nog het
vertrouwen en de vriendschap van Pe
king genoot! Voorts blijven de Chinezen
spreken over Tibetaanse regionale auto
nomie.
Nehroe van zijn kant heeft ook ver
klaard dat autonomie voor Tibet „de
enig praktisch uitvoerbare oplossing''
zou zijn. Hy onthoudt zich consequent
van uitlatingen die Peking kunnen prik.
kelen.
De waarnemers menen dat zowel de
Chinezen als de Tibetanen zullen moeten
erkennen dat zij op de verkeerde weg
zijn geraakt. De Chinezen moeten zich
er rekenschap van geven dat zij te
vlug van stapel zijn gelopen bij het her
vormen van de Tibetaanse instellingen.
Voorts zullen z(j moeten erkennen dat
zjj de nationale opstand die zij opgeroe
pen hebben, niet gemakkelijk kunnen
bedwingen. De Tibetanen daarentegen
zullen tot het inzicht moeten komen dat
hun strijd op den duur moet misukken en
dat zij, zoals Nehroe o.a. heeft verklaard,
de deuren niet kunnen sluiten „voor we
tenschap en vooruitgang".
Wilma van Oosterhout
- 15 maanden - overleden
Wilma van Oosterhout, het 15 maan
den oude meisje van Nederlandse ouders
die in Tauranga (Nieuw-Zeeland) wo
nen, is gisteren in de ziekenauto, welke
haar van Londen Airport naar het zie
kenhuis vervoerde, overleden.
Wilma was zaterdag met haar moeder
uit Wellington (Nieuw-Zeeland) ver
trokken teneinde in Londen een genees
kundige behandeling te ondergaan; het
meisje had een hartgebrek. Het is via
Vancouver naar Groenland gegaan en
daar, met het oog op haar toestand,
achtergebleven. Zij is later met een an
der vliegtuig van Groenland naar Ko-
penhage gebracht en daar nog even in
een kinderziekenhuis opgenomen. Gis
terochtend is het met haar moeder en
met een arts van de Amerikaanse lucht
macht per vliegtuig van Kopenhagen
naar Londen vertrokken en vervolgens
gelijk hierboven gemeld in de zieken
auto overleden
Het Nederlandse gezantschap in Nieuw-
Zeeland heeft na 't overly den van Wilma
Oosterhout. een verklaring uitgegeven,
waarin wordt gezegd dat de edelmoedig
heid van de Nederlanders in Nieuw-
Zeeland, die geld bijeen hebben gebracht
om een medische behandeling van het
meisje in Londen mogelijk te maken,
menselijkerwijs gesproken geen baat
heeft gebracht. De gedachten van de
Nederlanders in Nieuw-Zeeland gaan nu
uit naar de getroffen ouders.
De wyze waarop de Nederlanders in
Nieuw-Zeeland de ouders van het meisje
hebben geholpen is een reden voor grote
dankbaarheid, aldus de verklaring.