PROF. Dr. J. DE QUAY BEGONNEN
MET POLSEN VAN MINISTERS
Geen sprake van koerswijziging in
Westcluitse politiek, zegt Adenauer
WEERBERICHT
Groot deel van huidig kabinet
zal waarschijnlijk terugkeren
Twee Zwitsers te Amsterdam na
ontsnapping spoedig gegrepen
Zaag en beddelaken waren hun tot hulp
Bondskanselier stelt Moskou''s
boze oogmerken aan de kaak..
.ikwil Bolletje/'
P.v.d.A. DEFINITIEF UITGESCHAKELD
Opgericht 1 maart 1860 DONDERDAG 9 APRIL 1959 No. 29715
LEIDSCH mDAGBLAD
Directeur: J. W. Heimy DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN -»»■ witte Slngel LeWen Gm> no'67055
Hoofdredacteur: <7. Brouwer 17.50 per kwartaal; 12.55 per maand; 10.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze parlementaire redacteur)
De kabinetsformateur, prof. dr. J. E. de Quay, is thans toe aan het
polsen van ministers voor een kabinet uit de kring van KVP, AR,
CHU en VVD. Hij heeft bevestigd dat de P. v. d. A. niet aan een
door hem te vormen kabinet zal deelnemen. De antwoorden van de
fractievoorzitter van de KVP, AR, CHU en VVD, op zijn brief van
zaterdag, achtte hij in het algemeen in positieve zin gesteld.
Minderheid
Met een zetelverdeling van 7-3-3-2 zijn
de katholieke ministers in de minder
heid. Voor deze verhouding zou het no
dig zijn dat het departement voor Za
ken Overzee, waarvan iedereen ver
wachtte dat het zou worden opgeheven,
blijft bestaan, in welk geval minister
Helders (CHU) zou worden gehand
haafd.
De handhaving van het departement
voor Zaken Overzee en het oprichten
van een nieuwe ministerie voor Europese
Zaken en Buitenlandse Handel is ech
ter helemaal niet zeker. Het aantal, de
verdeling en de bezetting van de minis-
Veel namen genoemd
In het antwoord van de fractie
leider van de PvdA, mr. Burger, aan
de kabinetsformateur, werd voorop
gesteld dat voor de socialisten es
sentieel was te weten of van de zijde
van de formateur een redelijke mate
van zekerheid zou worden gescha
pen, dat een aanvaard regeringspro
gram ook verwezenlijkt zou worden.
Prof. De Quay ivas van oordeel, dat
dit zou betekenen bindende af
spraken tussen kabinet en partijen
en tussen partijen onderling in eni
gerlei vorm ten aanzien van het pro
gram. Omdat hij hiertegen overwe
gende bezwaren heeft, heeft hij ge
constateerd dat de PvdA niet aan
een door hem te vormen kabinet zal
deelnemen.
De kabinetsformateur heeft in de ge
voerde correspondentie aanleiding ge
vonden zijn poging tot het vormen van
een kabinet voort te zetten. Hij is nu toe
aan het polsen van ministers. Van de
zittende ministers heeft hij gisteren het
eerst prof. Zijlstra en daarna mej. dr.
Klompé ontvangen. Het is zijn bedoe
ling vandaag gesprekken te voeren met
de ministers Cals (KVP), Struycken
(KVP), Helders (CHU), Staf (CHU) en
Van Aartsen (AR). De ministers Witte
(KVP) en Luns (KVP) vertoeven in het
buitenland.
Voorlopig
De gesprekken met deze ministers be
tekenen niet dat zij allen in een kabi
net-De Quay zullen terugkeren. Men
neemt aan, dat de heren Staf en
Struycken geen ministersportefeuille
meer wensen. Uit het feit dat de kabi
netsformateur zovele personen achter
elkaar wenst te ontvangen, valt te con
cluderen dat de gesprekken kort moeten
zijn en dat de gesprekken nog slechts
een voorlopig karakter zullen hebben.
Er is nog niets definitief bekend om
trent het aantal ministers en de verde
ling van de portefeuilles over de ver
schillende partijen.
Het meest wordt gesproken over een
verdeling van de ministerszetels als
volgt: 7 KVP, 3 AR, 3 VVD en 2 CHU.
In totaal dus 15 zetels, één meer dan
thans, omdat er sprake is van het op
richten van een nieuw departement voor
Europese Zaken en Buitenlandense Han
del, waarvoor dan het Kamerlid mr. P.
A Blaisse (KVP) in aanmerking zou ko
men. Voor Economische Zaken wordt
steeds de naam genoemd van de heer
Rottier (KVP), directeur van de Staats
mijnen.
terszetels kan dus nog verandering on
dergaan.
Gissingen
Er worden thans in Den Haag vele
namen genoemd van ministers in het
nieuwe kabinet. Onder alle voorbehoud
en meer om een indruk te geven van de
gedachten die in Haagse politieke krin
gen leven, zou thans de volgende Ujst
van ministers kunnen worden opgesteld:
KVP: minister-president prof. dr. J. E.
de Quay, Economische Zaken: de heer
Rottier, Buitenlandse Zaken mr. J. M. A.
H Luns, Maatschappelijk Werk mej. dr.
M A. M. Klompé, Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen mr. J. M. L. Th. Cals,
Volkshuisvesting W. J. Andriessen (Ka
merlid), Europese Zaken en Buitenland
se Handel mr. P. A. Blaisse.
A.R.: Financiën prof. dr. J. Zijlstra,
Sociale Zaken: de heer C. P. Hazen-
bosch (Kamerlid), Verkeer en Water
staat mr. J. van Aartsen.
VVD: Defensie de heer H. A. Korthals
(Kamerlid), Justitie mr. E. H. Toxopeus
(Kamerlid), Landbouw ir. J. S. Keizer,
directeur van de Centrale Coöperatieve
Raiffeisenbank te Utrecht.
CHU: Zaken Overzee mr. G. P. H.
Helders. Binnenlandse Zaken jhr. mr. L.
E. de Geen van Oudegein. burgemees-
tei van Vreeswijk.
Prof. Zijlstra zou vice-minister-presi-
dent worden.
Mollet vreest voor
„vermomd Miinchen"
Guy Mollet, ex-premier van Frank
rijk en leider van de Franse socialisten,
heeft gisteren op een bijeenkomst van
de socialistische pariementsfractie ver
klaard, dat hij zeer bezorgd is over de
internationale toestand. Mollet is bang
voor een nieuw München, misschien
niet zo spectaculair als in 1938, maar
dan toch wel een „München in vermom
ming".
De Franse socialistenleider zei voorts,
dat hij volledig achter De Gaulle's poli
tiek tegenover Berlijn staat en in het
algemeen akkoord kon gaan met de bui
tenlandse en Algerijnse politiek van De
Gaulle. Hij verklaarde echter huiverig
te staar, tegenover het groeiende neu
tralisme t.o.v. de Sovjet-Unie, die een
steeds krachtiger houding aanneemt.
Zoals bekend is Mollet het niet eens met
de sociale en economische politiek van
de Franse regering.
V.N.-functionarissen in Genève heb
ben de verwachting uitgesproken, dat
de conferentie van ministers van Bui
tenlandse Zaken, die op 11 mei begint,
vijf tot zes weken zal duren. Zij heb
ben woensdag met gemeentelijke auto
riteiten over de organisatie van de con
ferentie gesproken. De Zwitserse poli
tie zal alle veiligheidsmaatregelen voor
haar rekening nemen.
Een der functionarissen verklaarde te
betwijfelen of ook de mogelijke top
conferentie in Genève zou worden ge
houden.
Minder wind
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavond:
Opklaringen en plaatselijk enkele
buien. Vannacht hier en daar nacht
vorst, morgen overdag ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag. Matige tot
zwakke wind uit westelijke richtingen.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
10 APRIL
Zon op: 5.57 uur; onder: 19.27 uur.
Maan op: 7.05 uur; onder: 21.59 uur.
Hoogwater te Katwijk te 4.43 en
16.58 uur.
Laagwater te 0.33 en 12.54 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Is de zaag, waarmede gelijk in een gedeelte onzer oplage van gisteren gemeld
twee gevangenen gistermorgen kans zagen een uitweg te zoeken uit het Huis
van Bewaring aan de Amstelveenseweg te Amsterdam, door een buitenstaander
in de gevangenis gesmokkeld? Deze en andere vragen houden de recherche van
het bureau Overtoom bezig, nadat zfj erin was geslaagd de vluchtelingen te
pakken.
Twee centimeter dik is de spijl van het traliehek, die de mannen in betrekkelijk
korte tijd hebben doorgezaagd. Was de tijdelijke onoplettendheid van de bewaker
voldoende om dit te kunnen doen of was deze handeling al tevoren geschied?
Het gebeurde gistermorgen om negen
uur. De gevangenen van het Huis van
Bewaring werden gelucht. De luchtkooi
bestaat uit een cirkelvormige ruimte, die
in zes segmenten is verdeeld. In het
middelpunt staat de bewaker, die door
zes ruitjes in de zes ruimten, die er als
leeuwenhokken uitzien, de gevangenen
in het oog kan houden.
In een kooi waren twee mannen te
zamen. Twee Zwitsers: Wilhelm Hein-
rich Müller 29 jaar, en Ernst Obermatt,
26 jaar. Zij waren kort geleden op ver
zoek van de Zwitserse politie gearres
teerd in een hotelletje op het Damrak,
waar zij logeerden zonder overigens over
geld te beschikken.. In hun vaderland
worden zij' gezocht wegens diefstal en
valsheid in geschrifte.
Het schynt, dat Wilhelm en Ernst
over een ijzerzaag beschikten. In ieder
geval hadden zij gistermorgen tijdens
het luchten wel een beddelaken onder
hun burgerkleding verborgen. Nadat
zij zich via het gat in het traliehek
op de binnenplaats hadden begeven,
moesten zij namelijk over een ruim
drie meter hoge muur. Ernst klom op
de schouders van Wilhelm en wist zo
op de muur te komen. Wilhelm volgde
langs het in de lengte in tweeën ge
scheurde en aan elkaar geknoopte
laken.
Bewaker kreeg argwaan
De sprong van de twee mannen in de
buitentuin, die met de openbare weg in
contact staat, wekte de argwaan op van
een buiten het gevangeniscomplex pas
serende bewaker. Deze sloeg onmiddel
lijk alarm, maar de Zwitsers zagen kans
om via de Vaartstraat in de richting
van de Zijlstraat te verdwijnen.
Weinige minuten later had de politie
van het bureau Overtoom maatregelen
getroffen. De wegen aan de rand van
de stad kregen bewaking en controle en
de surveillancewagens van de radio-
autodienst. werden voorzien van foto's
en signalement van de gevluchten. De
recherche wist, dat de Zwitsers twee
contactadressen in Amsterdam bezaten.
Het ene was het hotelletje, waar zij ge
logeerd hadden, het andere bevond zich
in de buurt van de Haarlemmerstraat.
Kennelijk waren Wilhelm en Ernst, op
weg naar dit. laatste adres. Een recher
cheur herkende hen, toen zij van het
Singel de Haarlemmerstraat wilden in
wandelen. Hij hield hen aan, maar zoals
te doen gebruikelijk in Amsterdam, be
moeide het publiek zich aanstond met
de zaak en koos daarbij de partij van de
gevluchten. De rechercheur, die zich
toen in een moeilijk parket bevond, zag
een van zijn arrestanten, Wilhelm Mül
ler, de benen nemen. Dat was 's middags
om twee uur.
De politie deed om tien over half drie
een inval in het hotelletje op het
Damrak. Zij had goed gegokt, want
Wilhelm had hier een onderkomen
gezocht.
Beide mannen zijn voor de duur van
het onderzoek opgesloten in het
politiebureau Overtoom.
Europa uitbreiden
De Sovjet-Unie heeft, naar het Rus
sische nieuwsbureau Tass mededeelt,
aangedrongen op een conferentie van
ministers voor de Buitenlandse Handel
van landen, die zijn aangesloten bij de
economische commissie voor Europa
(ECE) der Ver. Naties.
In een memorandum, dat door de per
manente vertegenwoordiger bij het bu
reau der Ver. Naties te Genève van de
Sovjet-Unie aan de secretaris van de
ECE werd overhandigd, worden nieuwe
voorstellen gedaan voor een verdere uit
breiding van de vreedzame economische
samenwerking in Europa. Voorgesteld
wordt de gedane voorstellen te bespreken
in de veertiende zitting van de ECE. die
in april en mei van dit jaar gehouden
zal worden. De voorstellen houden op
richting binnen de ECE in van een al
gemene Europese regionale handelsor
ganisatie, ter bespreking van de. af
schaffing van alle discriminatie in de
handel, zo groot mogelijke verlaging of
afschaffing van douanebelemmeringen,
het verstrekken van leningen en kredie
ten en andere Europese handelsvraag
stukken.
Indien het aantal departementen klei
ner wordt dan 15, hetgeen zeer waar
schijnlijk is, zou voor de KVP de zetel
van Europese Zaken en Buitenlandse
Handel afvallen. Voor de CHU zou Za
ken Overzee afvallen (waarvoor dan een
andere zetel in de plaats komt) en voor
de AR Verkeer en Waterstaat. Dit zou
dan gepaard gaan met een verschuiving
in de bezetting van de zetels. De verde
ling van de zetels zou dan worden: 6
KVP, 3 VVD. 2 AR, 2 CHU. Deze ver
deling lijkt veel aannemelijker.
Door allerlei omstandigheden (weige
ringen. het niet beschikbaar zijn van
krachtige figuren voor een portefeuille
in een bepaalde politieke kring enz.)
kan de kabinetsformateur echter worden
gedwongen het aantal zetels te vermin
deren of uit te breiden en daardoor de
bezetting te wijzigen. De bovenstaande
ministerslijst is dus zeer voorbarig, maar
er komen toch vele kandidaten op voor
met wie ernstig rekening moet worden
gehouden. Daarom heeft de lijst toch
wel enige zin.
Mevr. E. ReitsmaValenga uitschappen verleende opdracht tot 't
Bergen (N.H.) is gereed gekomen maken van een in koper gegraveerd
met de haar door de staatssecretaris portret van de schrijfster Ina Bou-
van OnderwijsKunsten en Weten-1 dier Bakker.
(Van onze correspondent in Bonn)
Met een voortreffelijke rede voor radio en televisie heeft de West-
duitse Bondskanselier Adenauer gisteravond af willen rekenen met
wat men hier noemt, „de Britse kwaadsprekers" en tegelijk duidelijk
gemaakt, dat er, als hij gekozen wordt tot Bondspresident, geen koers
wijziging in de Westduitse politiek zal optreden. „In de houding van
de Bondsregering in kwesties betreffende de buitenlandse politiek zal
zich ook tijdens de volgende jaren en niet slechts gedunende deze
conferentietijd geen letter veranderen", aldus Adenauer. De Bondskan
selier zei over de te volgen politiek: „Wij zijn en wij blijven trouwe
partners van onze partners, trouwe vrienden van onze vrienden en
waakzame tegenstanders tegenover diegenen, die tegen onze gerecht
vaardigde eisen naar vrede en vrijheid en hereniging in vrede en vrij
heid zijn".
Brits-Duits geschil
is pure fantasie
De rede van de Bondskanselier, die
hij uitsprak voor hij gistera\ond naar
Noord-Italië vertrok, waar nij vier we
ken met vakantie zal doorbrengen, be
handelde vier grote thema's.
De presidentskanaidatuur:
Adenauer verklaarde over zijn kandida-
Een beeld van de toestand op het
zo zwaar geteisterde eiland Mada
gascar; politiemannen plakken bil
jetten aan waarin in twee talen
mededeling wordt gedaan van het
instellen van een avondklok in de
overstroomde wijken van de hoofd
stad Tananarive. De maatregel is
genomen om plunderingen en onge
lukken in het duister te voorkomen,
komen.
tuur voor het Bondspresidentschap, dat
zijn besluit weliswaar snel was genomen,
maar dat het weloverlegd en juist was.
Men moet het besluit niet oezien onder
de tekenen van het dagelijkse gebeuren
..Wij zullen", aldus de kanselier. ..nog
lange tijd in een periode van gevaar en
onzekerheid verkeren. Mijn besluit dient
ertoe voor een lange periode de conti
nuïteit van onze politiek te verzekeren".
Met nadruk zei Adenauer, dat de posi
tie. de taak en het werk van de West
duitse Bondspresident in de Duitse
openbaarheid en daarmee ook op het in
ternationale plan te gering in waarde
geschat wordt, hetgeen men kan uit
leggen als het begin van een poging van
Adenauer om straks alles uit het presi
dentschap te halen wat er maar inzit
aan invloed op het dagelijkse beleidl
Het overleg in Washington:
slechts op onbelangrijke detailpunten
is het tijdens dit overleg, aldus de
Bondskanselier, niet tot volledige over
eenstemming gekomen. Adpnauer ont
kende ten stelligste, dat de resultaten
van het overleg in Washington het ge
volg zijn van een verstijfde Duitse hou
ding.
Schrikbeeld
De westelijke koers: Adenauer
waarschuwde tegen de Russische voor
stellen betreffende een Duitse driede
ling. een Duitse neutralisering en een
Duitse scheiding van de Wes'elijke part
ners. Met het verlaten van Duitsland
uit de Westelijke pacten zou het Euro
pese eenheidswerk vernietigd worden;
de overige Europese landen zouden
daarna snel in de Russische macht ge
raken.
Zou het de Sovjet-Unie gelukken de
hand te leggen op het Westduitse in-
dustrie-potentieel, dan zou zij met een
slag de sterkste economische macht van
de wereld worden. Zou het de Russische
leiders daarenboven gelukken hun in
vloed uit te strekken tot de zes landen
van de Europese economische gemeen
schap dan zou Moskou een export-po
tentieel bereiken dat groter zou zijn
dan dat van Amerika en dan zou Rus
land de beslissende stap hi de rich
ting van de communistische wereldheer
schappij hebben gezet!
„Wii hebben", ging Adenauer voort,
„de zekerheid, dat onze Westelijke bond
genoten vastbesloten zijn hun belang
rijke posities in Europa. West-Duitsland
en Berlijn met. alle middelen te verde
digen. Het. vrije Westen en in het bij
zonder ook wij willen de vrede in de
onderhandelingen, hoezeer er ook ge
rechtvaardigde twijfel bestaat, of de
Sovjet-Unie werkelijk tot ernstige ge
sprekken bereid is".
Ten aanzien van Westelijke conces
sies, zei de Bondskanselier, dat het
noodlottig zou zijn te geloven, dat door
etappe-gewijze minimum-concessies het
streven naar macht van de Sovjet-Unie
op den duur ingedamd zou kunnen
worden. Men zou daarmee slechts de be
geerte van de tegenstander opwekken,
want de eisen van morgen zullen nog
matelozer zijn dan die van gisteren.
Echte onderhandelingen houden voor
beide kanten de bereidhe'd tot con
cessies in. Adenauer sloot zich wat de
militair verdunde of ontspanningszone
in Europa aangaat bij De Gaulle aan
die op 25 maart zei, dat een dergelijke
zone alleen zin zou hebben, wanneer
de ontwapening in het genele gebied
tussen de Atlantische Oceaan en de
Oeral tot stand zou komen.
Slot pag. 2
Advertentie.
Winst K.L.M. 1958
13 miljoen gulden
De gang van zaken vorig jaar bij de
KLM werd beïnvloed door een aantal
tegenslagen, waardoor de groei van de
afgelopen jaren werd onderbroken. Het
stemt tot voldoening, aldus staat in het
jaarverslag te lezen, dat de invloed van
de ongunstige factoren kon worden be
perkt en dat de omzet over 1958 nage
noeg op het peil van 1957 kon worden
gehandhaafd, al vertoont het financiële
resultaat over 1958 een duidelijke ach
teruitgang ten opzichte van 1957.
De bedrijfsuitkomsten hebben dit jaar
f 490.201.000 (v.j. f. 496.232.00) bedragen.
Er werd een winst geboekt van
f. 13.098.000 (v.j. f.22.846.000). Uit deze
winst wordt een onveranderd dividend
van 7% uitgekeerd. Aan de voorziening
voor risico's vlootvernieuwing wordt
toegevoegd 3 miljoen gulden. Vorig jaar
werd 5 miljoen toegevoegd aan de as
surantie-reserve eigen risico, 4 miljoen
gulden aan de voorziening voor diverse
risico's en 2hl miljoen gulden aan de
algemene reserve. Het totaal der reserve
volgens de balans per 31 december jl.
wereld terugbrengen. Daarom willen wij bedraagt f. 132.099.000.
Moskou wil handel In