PROF. Dr. J. DE QUAY BEGONNEN MET POLSEN VAN MINISTERS Geen sprake van koerswijziging in Westcluitse politiek, zegt Adenauer WEERBERICHT Groot deel van huidig kabinet zal waarschijnlijk terugkeren Twee Zwitsers te Amsterdam na ontsnapping spoedig gegrepen Zaag en beddelaken waren hun tot hulp Bondskanselier stelt Moskou''s boze oogmerken aan de kaak.. .ikwil Bolletje/' P.v.d.A. DEFINITIEF UITGESCHAKELD Opgericht 1 maart 1860 DONDERDAG 9 APRIL 1959 No. 29715 LEIDSCH mDAGBLAD Directeur: J. W. Heimy DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN -»»■ witte Slngel LeWen Gm> no'67055 Hoofdredacteur: <7. Brouwer 17.50 per kwartaal; 12.55 per maand; 10.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 (Van onze parlementaire redacteur) De kabinetsformateur, prof. dr. J. E. de Quay, is thans toe aan het polsen van ministers voor een kabinet uit de kring van KVP, AR, CHU en VVD. Hij heeft bevestigd dat de P. v. d. A. niet aan een door hem te vormen kabinet zal deelnemen. De antwoorden van de fractievoorzitter van de KVP, AR, CHU en VVD, op zijn brief van zaterdag, achtte hij in het algemeen in positieve zin gesteld. Minderheid Met een zetelverdeling van 7-3-3-2 zijn de katholieke ministers in de minder heid. Voor deze verhouding zou het no dig zijn dat het departement voor Za ken Overzee, waarvan iedereen ver wachtte dat het zou worden opgeheven, blijft bestaan, in welk geval minister Helders (CHU) zou worden gehand haafd. De handhaving van het departement voor Zaken Overzee en het oprichten van een nieuwe ministerie voor Europese Zaken en Buitenlandse Handel is ech ter helemaal niet zeker. Het aantal, de verdeling en de bezetting van de minis- Veel namen genoemd In het antwoord van de fractie leider van de PvdA, mr. Burger, aan de kabinetsformateur, werd voorop gesteld dat voor de socialisten es sentieel was te weten of van de zijde van de formateur een redelijke mate van zekerheid zou worden gescha pen, dat een aanvaard regeringspro gram ook verwezenlijkt zou worden. Prof. De Quay ivas van oordeel, dat dit zou betekenen bindende af spraken tussen kabinet en partijen en tussen partijen onderling in eni gerlei vorm ten aanzien van het pro gram. Omdat hij hiertegen overwe gende bezwaren heeft, heeft hij ge constateerd dat de PvdA niet aan een door hem te vormen kabinet zal deelnemen. De kabinetsformateur heeft in de ge voerde correspondentie aanleiding ge vonden zijn poging tot het vormen van een kabinet voort te zetten. Hij is nu toe aan het polsen van ministers. Van de zittende ministers heeft hij gisteren het eerst prof. Zijlstra en daarna mej. dr. Klompé ontvangen. Het is zijn bedoe ling vandaag gesprekken te voeren met de ministers Cals (KVP), Struycken (KVP), Helders (CHU), Staf (CHU) en Van Aartsen (AR). De ministers Witte (KVP) en Luns (KVP) vertoeven in het buitenland. Voorlopig De gesprekken met deze ministers be tekenen niet dat zij allen in een kabi net-De Quay zullen terugkeren. Men neemt aan, dat de heren Staf en Struycken geen ministersportefeuille meer wensen. Uit het feit dat de kabi netsformateur zovele personen achter elkaar wenst te ontvangen, valt te con cluderen dat de gesprekken kort moeten zijn en dat de gesprekken nog slechts een voorlopig karakter zullen hebben. Er is nog niets definitief bekend om trent het aantal ministers en de verde ling van de portefeuilles over de ver schillende partijen. Het meest wordt gesproken over een verdeling van de ministerszetels als volgt: 7 KVP, 3 AR, 3 VVD en 2 CHU. In totaal dus 15 zetels, één meer dan thans, omdat er sprake is van het op richten van een nieuw departement voor Europese Zaken en Buitenlandense Han del, waarvoor dan het Kamerlid mr. P. A Blaisse (KVP) in aanmerking zou ko men. Voor Economische Zaken wordt steeds de naam genoemd van de heer Rottier (KVP), directeur van de Staats mijnen. terszetels kan dus nog verandering on dergaan. Gissingen Er worden thans in Den Haag vele namen genoemd van ministers in het nieuwe kabinet. Onder alle voorbehoud en meer om een indruk te geven van de gedachten die in Haagse politieke krin gen leven, zou thans de volgende Ujst van ministers kunnen worden opgesteld: KVP: minister-president prof. dr. J. E. de Quay, Economische Zaken: de heer Rottier, Buitenlandse Zaken mr. J. M. A. H Luns, Maatschappelijk Werk mej. dr. M A. M. Klompé, Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen mr. J. M. L. Th. Cals, Volkshuisvesting W. J. Andriessen (Ka merlid), Europese Zaken en Buitenland se Handel mr. P. A. Blaisse. A.R.: Financiën prof. dr. J. Zijlstra, Sociale Zaken: de heer C. P. Hazen- bosch (Kamerlid), Verkeer en Water staat mr. J. van Aartsen. VVD: Defensie de heer H. A. Korthals (Kamerlid), Justitie mr. E. H. Toxopeus (Kamerlid), Landbouw ir. J. S. Keizer, directeur van de Centrale Coöperatieve Raiffeisenbank te Utrecht. CHU: Zaken Overzee mr. G. P. H. Helders. Binnenlandse Zaken jhr. mr. L. E. de Geen van Oudegein. burgemees- tei van Vreeswijk. Prof. Zijlstra zou vice-minister-presi- dent worden. Mollet vreest voor „vermomd Miinchen" Guy Mollet, ex-premier van Frank rijk en leider van de Franse socialisten, heeft gisteren op een bijeenkomst van de socialistische pariementsfractie ver klaard, dat hij zeer bezorgd is over de internationale toestand. Mollet is bang voor een nieuw München, misschien niet zo spectaculair als in 1938, maar dan toch wel een „München in vermom ming". De Franse socialistenleider zei voorts, dat hij volledig achter De Gaulle's poli tiek tegenover Berlijn staat en in het algemeen akkoord kon gaan met de bui tenlandse en Algerijnse politiek van De Gaulle. Hij verklaarde echter huiverig te staar, tegenover het groeiende neu tralisme t.o.v. de Sovjet-Unie, die een steeds krachtiger houding aanneemt. Zoals bekend is Mollet het niet eens met de sociale en economische politiek van de Franse regering. V.N.-functionarissen in Genève heb ben de verwachting uitgesproken, dat de conferentie van ministers van Bui tenlandse Zaken, die op 11 mei begint, vijf tot zes weken zal duren. Zij heb ben woensdag met gemeentelijke auto riteiten over de organisatie van de con ferentie gesproken. De Zwitserse poli tie zal alle veiligheidsmaatregelen voor haar rekening nemen. Een der functionarissen verklaarde te betwijfelen of ook de mogelijke top conferentie in Genève zou worden ge houden. Minder wind De Bilt verwacht van heden- tot morgenavond: Opklaringen en plaatselijk enkele buien. Vannacht hier en daar nacht vorst, morgen overdag ongeveer dezelfde temperaturen als vandaag. Matige tot zwakke wind uit westelijke richtingen. (Opgemaakt te 11.15 uur). 10 APRIL Zon op: 5.57 uur; onder: 19.27 uur. Maan op: 7.05 uur; onder: 21.59 uur. Hoogwater te Katwijk te 4.43 en 16.58 uur. Laagwater te 0.33 en 12.54 uur. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's. (Van onze Amsterdamse correspondent) Is de zaag, waarmede gelijk in een gedeelte onzer oplage van gisteren gemeld twee gevangenen gistermorgen kans zagen een uitweg te zoeken uit het Huis van Bewaring aan de Amstelveenseweg te Amsterdam, door een buitenstaander in de gevangenis gesmokkeld? Deze en andere vragen houden de recherche van het bureau Overtoom bezig, nadat zfj erin was geslaagd de vluchtelingen te pakken. Twee centimeter dik is de spijl van het traliehek, die de mannen in betrekkelijk korte tijd hebben doorgezaagd. Was de tijdelijke onoplettendheid van de bewaker voldoende om dit te kunnen doen of was deze handeling al tevoren geschied? Het gebeurde gistermorgen om negen uur. De gevangenen van het Huis van Bewaring werden gelucht. De luchtkooi bestaat uit een cirkelvormige ruimte, die in zes segmenten is verdeeld. In het middelpunt staat de bewaker, die door zes ruitjes in de zes ruimten, die er als leeuwenhokken uitzien, de gevangenen in het oog kan houden. In een kooi waren twee mannen te zamen. Twee Zwitsers: Wilhelm Hein- rich Müller 29 jaar, en Ernst Obermatt, 26 jaar. Zij waren kort geleden op ver zoek van de Zwitserse politie gearres teerd in een hotelletje op het Damrak, waar zij logeerden zonder overigens over geld te beschikken.. In hun vaderland worden zij' gezocht wegens diefstal en valsheid in geschrifte. Het schynt, dat Wilhelm en Ernst over een ijzerzaag beschikten. In ieder geval hadden zij gistermorgen tijdens het luchten wel een beddelaken onder hun burgerkleding verborgen. Nadat zij zich via het gat in het traliehek op de binnenplaats hadden begeven, moesten zij namelijk over een ruim drie meter hoge muur. Ernst klom op de schouders van Wilhelm en wist zo op de muur te komen. Wilhelm volgde langs het in de lengte in tweeën ge scheurde en aan elkaar geknoopte laken. Bewaker kreeg argwaan De sprong van de twee mannen in de buitentuin, die met de openbare weg in contact staat, wekte de argwaan op van een buiten het gevangeniscomplex pas serende bewaker. Deze sloeg onmiddel lijk alarm, maar de Zwitsers zagen kans om via de Vaartstraat in de richting van de Zijlstraat te verdwijnen. Weinige minuten later had de politie van het bureau Overtoom maatregelen getroffen. De wegen aan de rand van de stad kregen bewaking en controle en de surveillancewagens van de radio- autodienst. werden voorzien van foto's en signalement van de gevluchten. De recherche wist, dat de Zwitsers twee contactadressen in Amsterdam bezaten. Het ene was het hotelletje, waar zij ge logeerd hadden, het andere bevond zich in de buurt van de Haarlemmerstraat. Kennelijk waren Wilhelm en Ernst, op weg naar dit. laatste adres. Een recher cheur herkende hen, toen zij van het Singel de Haarlemmerstraat wilden in wandelen. Hij hield hen aan, maar zoals te doen gebruikelijk in Amsterdam, be moeide het publiek zich aanstond met de zaak en koos daarbij de partij van de gevluchten. De rechercheur, die zich toen in een moeilijk parket bevond, zag een van zijn arrestanten, Wilhelm Mül ler, de benen nemen. Dat was 's middags om twee uur. De politie deed om tien over half drie een inval in het hotelletje op het Damrak. Zij had goed gegokt, want Wilhelm had hier een onderkomen gezocht. Beide mannen zijn voor de duur van het onderzoek opgesloten in het politiebureau Overtoom. Europa uitbreiden De Sovjet-Unie heeft, naar het Rus sische nieuwsbureau Tass mededeelt, aangedrongen op een conferentie van ministers voor de Buitenlandse Handel van landen, die zijn aangesloten bij de economische commissie voor Europa (ECE) der Ver. Naties. In een memorandum, dat door de per manente vertegenwoordiger bij het bu reau der Ver. Naties te Genève van de Sovjet-Unie aan de secretaris van de ECE werd overhandigd, worden nieuwe voorstellen gedaan voor een verdere uit breiding van de vreedzame economische samenwerking in Europa. Voorgesteld wordt de gedane voorstellen te bespreken in de veertiende zitting van de ECE. die in april en mei van dit jaar gehouden zal worden. De voorstellen houden op richting binnen de ECE in van een al gemene Europese regionale handelsor ganisatie, ter bespreking van de. af schaffing van alle discriminatie in de handel, zo groot mogelijke verlaging of afschaffing van douanebelemmeringen, het verstrekken van leningen en kredie ten en andere Europese handelsvraag stukken. Indien het aantal departementen klei ner wordt dan 15, hetgeen zeer waar schijnlijk is, zou voor de KVP de zetel van Europese Zaken en Buitenlandse Handel afvallen. Voor de CHU zou Za ken Overzee afvallen (waarvoor dan een andere zetel in de plaats komt) en voor de AR Verkeer en Waterstaat. Dit zou dan gepaard gaan met een verschuiving in de bezetting van de zetels. De verde ling van de zetels zou dan worden: 6 KVP, 3 VVD. 2 AR, 2 CHU. Deze ver deling lijkt veel aannemelijker. Door allerlei omstandigheden (weige ringen. het niet beschikbaar zijn van krachtige figuren voor een portefeuille in een bepaalde politieke kring enz.) kan de kabinetsformateur echter worden gedwongen het aantal zetels te vermin deren of uit te breiden en daardoor de bezetting te wijzigen. De bovenstaande ministerslijst is dus zeer voorbarig, maar er komen toch vele kandidaten op voor met wie ernstig rekening moet worden gehouden. Daarom heeft de lijst toch wel enige zin. Mevr. E. ReitsmaValenga uitschappen verleende opdracht tot 't Bergen (N.H.) is gereed gekomen maken van een in koper gegraveerd met de haar door de staatssecretaris portret van de schrijfster Ina Bou- van OnderwijsKunsten en Weten-1 dier Bakker. (Van onze correspondent in Bonn) Met een voortreffelijke rede voor radio en televisie heeft de West- duitse Bondskanselier Adenauer gisteravond af willen rekenen met wat men hier noemt, „de Britse kwaadsprekers" en tegelijk duidelijk gemaakt, dat er, als hij gekozen wordt tot Bondspresident, geen koers wijziging in de Westduitse politiek zal optreden. „In de houding van de Bondsregering in kwesties betreffende de buitenlandse politiek zal zich ook tijdens de volgende jaren en niet slechts gedunende deze conferentietijd geen letter veranderen", aldus Adenauer. De Bondskan selier zei over de te volgen politiek: „Wij zijn en wij blijven trouwe partners van onze partners, trouwe vrienden van onze vrienden en waakzame tegenstanders tegenover diegenen, die tegen onze gerecht vaardigde eisen naar vrede en vrijheid en hereniging in vrede en vrij heid zijn". Brits-Duits geschil is pure fantasie De rede van de Bondskanselier, die hij uitsprak voor hij gistera\ond naar Noord-Italië vertrok, waar nij vier we ken met vakantie zal doorbrengen, be handelde vier grote thema's. De presidentskanaidatuur: Adenauer verklaarde over zijn kandida- Een beeld van de toestand op het zo zwaar geteisterde eiland Mada gascar; politiemannen plakken bil jetten aan waarin in twee talen mededeling wordt gedaan van het instellen van een avondklok in de overstroomde wijken van de hoofd stad Tananarive. De maatregel is genomen om plunderingen en onge lukken in het duister te voorkomen, komen. tuur voor het Bondspresidentschap, dat zijn besluit weliswaar snel was genomen, maar dat het weloverlegd en juist was. Men moet het besluit niet oezien onder de tekenen van het dagelijkse gebeuren ..Wij zullen", aldus de kanselier. ..nog lange tijd in een periode van gevaar en onzekerheid verkeren. Mijn besluit dient ertoe voor een lange periode de conti nuïteit van onze politiek te verzekeren". Met nadruk zei Adenauer, dat de posi tie. de taak en het werk van de West duitse Bondspresident in de Duitse openbaarheid en daarmee ook op het in ternationale plan te gering in waarde geschat wordt, hetgeen men kan uit leggen als het begin van een poging van Adenauer om straks alles uit het presi dentschap te halen wat er maar inzit aan invloed op het dagelijkse beleidl Het overleg in Washington: slechts op onbelangrijke detailpunten is het tijdens dit overleg, aldus de Bondskanselier, niet tot volledige over eenstemming gekomen. Adpnauer ont kende ten stelligste, dat de resultaten van het overleg in Washington het ge volg zijn van een verstijfde Duitse hou ding. Schrikbeeld De westelijke koers: Adenauer waarschuwde tegen de Russische voor stellen betreffende een Duitse driede ling. een Duitse neutralisering en een Duitse scheiding van de Wes'elijke part ners. Met het verlaten van Duitsland uit de Westelijke pacten zou het Euro pese eenheidswerk vernietigd worden; de overige Europese landen zouden daarna snel in de Russische macht ge raken. Zou het de Sovjet-Unie gelukken de hand te leggen op het Westduitse in- dustrie-potentieel, dan zou zij met een slag de sterkste economische macht van de wereld worden. Zou het de Russische leiders daarenboven gelukken hun in vloed uit te strekken tot de zes landen van de Europese economische gemeen schap dan zou Moskou een export-po tentieel bereiken dat groter zou zijn dan dat van Amerika en dan zou Rus land de beslissende stap hi de rich ting van de communistische wereldheer schappij hebben gezet! „Wii hebben", ging Adenauer voort, „de zekerheid, dat onze Westelijke bond genoten vastbesloten zijn hun belang rijke posities in Europa. West-Duitsland en Berlijn met. alle middelen te verde digen. Het. vrije Westen en in het bij zonder ook wij willen de vrede in de onderhandelingen, hoezeer er ook ge rechtvaardigde twijfel bestaat, of de Sovjet-Unie werkelijk tot ernstige ge sprekken bereid is". Ten aanzien van Westelijke conces sies, zei de Bondskanselier, dat het noodlottig zou zijn te geloven, dat door etappe-gewijze minimum-concessies het streven naar macht van de Sovjet-Unie op den duur ingedamd zou kunnen worden. Men zou daarmee slechts de be geerte van de tegenstander opwekken, want de eisen van morgen zullen nog matelozer zijn dan die van gisteren. Echte onderhandelingen houden voor beide kanten de bereidhe'd tot con cessies in. Adenauer sloot zich wat de militair verdunde of ontspanningszone in Europa aangaat bij De Gaulle aan die op 25 maart zei, dat een dergelijke zone alleen zin zou hebben, wanneer de ontwapening in het genele gebied tussen de Atlantische Oceaan en de Oeral tot stand zou komen. Slot pag. 2 Advertentie. Winst K.L.M. 1958 13 miljoen gulden De gang van zaken vorig jaar bij de KLM werd beïnvloed door een aantal tegenslagen, waardoor de groei van de afgelopen jaren werd onderbroken. Het stemt tot voldoening, aldus staat in het jaarverslag te lezen, dat de invloed van de ongunstige factoren kon worden be perkt en dat de omzet over 1958 nage noeg op het peil van 1957 kon worden gehandhaafd, al vertoont het financiële resultaat over 1958 een duidelijke ach teruitgang ten opzichte van 1957. De bedrijfsuitkomsten hebben dit jaar f 490.201.000 (v.j. f. 496.232.00) bedragen. Er werd een winst geboekt van f. 13.098.000 (v.j. f.22.846.000). Uit deze winst wordt een onveranderd dividend van 7% uitgekeerd. Aan de voorziening voor risico's vlootvernieuwing wordt toegevoegd 3 miljoen gulden. Vorig jaar werd 5 miljoen toegevoegd aan de as surantie-reserve eigen risico, 4 miljoen gulden aan de voorziening voor diverse risico's en 2hl miljoen gulden aan de algemene reserve. Het totaal der reserve volgens de balans per 31 december jl. wereld terugbrengen. Daarom willen wij bedraagt f. 132.099.000. Moskou wil handel In

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 1