PA« OJStSL Oberth voorspelt over vijf jaar S"deten-Duitse«komen met landing van mensen op de maan PLAN VAN MENDES - FRANCE INZAKE KWESTIE - BERLIJN Met een enkel woord Agenda 1 1* i i s VRIJDAG 3 APRIL 1959 1 j j Pinksteren in Wenen bi|een Basis voor verdere ruimte-exploratie De Oostenrijkse geleerde Hermann Oberth, uitvinder van de Duitse V-2 raket en docent van de rakesdeskundige Wernher von Braun, heeft in Wenen op een persconferentie voorspeld dat de eerste menselijke wezens over ongeveer vijf jaar op de maan zulleg landen, als de tegenwoordige spanning tussen Rus land en de Verenigde Staten voortduurt en Oberth is er van overtuigd dat de Amerikanen de maan het eerst zullen bereiken. Oberth sprak de hoop uit dat de vor deringen der wetenschap niet misbruikt zullen worden voor militaire doeleinden. Hij zeide dat de wetenschap en het ruimte-onderzoek meer voortgang ge maakt hebben in de afgelopen jaren dan men zou willen geloven, maar de moraal en de filosofie hinken nog steeds ver achteraan. De reis naar de maan zal slechts de eerste stap zijn naar volledige exploratie van het wereldruim, zeide Oberth. Vol gens hem zijn de kosten van „verove ring" van de maan niet bijzonder groot. Het zal ongeveer 500 miljoen dollar kos ten om een ruimtestation op de maan te bouwen. De maanraket zal slechts 300.000 k 500.000 dollar kosten. Met zulk een rakets zal het mogelijk zyn regel matig eenmaal per week van de aarde naar de maan te reizen. Na haar ver overing, zal de maan dienen als tussen- heeft alles .mee mmMÊÊmÊtÊÊKHÊÊtÊÈÊÊMH Wandschildering van Karei Appel na tien jaar toch aanvaard De gemeente Amsterdam heeft thans na tien Jaar een wandschildering aan vaard, die de kunstschilder Karei Appel in haar opdracht maakte, maar die zy destijds niet accepteerde. Zoals men zich zal herinneren ver leende de gemeente in september 1948 aan Karei Appel opdracht een schets te maken voor een wandschildering in de kantine van het Amsterdamse stadhuis. Begin 1949 stond het gemeentebestuur de schilder op diens verzoek toe de schets op ware grootte op de muur in de kantine aan te brengen. De schets, als voorlopige tekening bedoeld, bleek later bij voltooiing de definitieve vorm van de wandschildering te zijn. Bezwaren Onder meer op grond van de gerezen bezwaren tegen deze wandschildering van de zijde van het personeel dat de kantine bezocht, besloot het gemeente bestuur na ampele overweging de schil dering niet te aanvaarden. Zij werd ech ter niet verwijderd, doch overdekt, waar bij de tekening onaangetast bleef. Deze op zichzelf onbevredigende toestand bleef in verschillende kringen, in die van kunstenaar maar ook bij het gemeente bestuur de aandacht bezig houden. Kort geleden heeft het gemeentebestuur be sloten de schildering toch te aanvaarden en de overdekking te laten verwijderen, zodat het werk binnenkort voor iedereen weer zichtbaar zal zijn. Naar Parijs Van dit besluit heeft het gemeente bestuur de heer Appel, die op het ogen blik in Parijs woont, schriftelijk in ken nis gesteld. De schildering is non-figu ratief. Destijds werd ze echter door velen niet door de schilder zelf met de betiteling „Vragende kinderen" aange duid. Gisteravond is in het televisieprogram ma „Alles gaat naar wens", gepresen teerd door Dimitri Frenkel Frank aan Karei Appel, wiens wensen deze avond werden vervuld, o.m. mededeling van het besluit van het Amsterdamse ge meentebestuur gedaan. De schilder toon de zich met deze beslissing ingenomen. Wel was hij van mening dat de wand schildering wanneer zij is vrijgekomen, veel zal moeten worden bijgewerkt. De schildering is destijds, zo zei hij, ernstig beschadigd, doordat men er met asbak ken en collectebussen naar heeft ge gooid. station voor de verdere exploratie van de ruimte en als belangrijke hulpbron van waardevolle grondstoffen, zoals ijzererts. Een van de belangrijkste taken na de verovering van de maan, zal de bouw van een „ruimtespiegel" zijn. Deze gigantische spiegel met ontelbare facet ten zal helpen hele steden te verlichten, kolossale ijsbergen te smelten en de klimatologische omstandigheden te wijzi gen voor woestijnen, zodanig dat ze vruchtbaar worden. Met de ruimtespie gel wordt het mogelijk alle havens ijs vrij te houden. Oberth voorspelde ook de bouw van elektrische ruimteschepen voor reizen naar andere planeten, zoals Mars. De reis heen en terug zou ongeveer zes maanden duren, waarin een verblijf van twee maanden op Mars is inbegrepen. NIEUWE UITGAVEN. Vertelsels van een papegaaizee verha len uit Tütl-N&meh. Uitg.: Wereld-Biblio theek, Amsterdam. Het schip der gedoemden, door Herbert Wendt. Uitg.: Gottmer, Haarlem/Antwer pen. Echo en visioen: de Zweedse letterkunde der Twintigste eeuw, door Amy van. Mar ken. Uitg.: W. de Haan, Zeist. (Van onze Weense correspondent) Terwijl de landen achter het ijzeren gordijn het blijkbaar heel normaal vin den, dat de Oostenrijkse regering toe stemming heeft gegeven voor het com munistische Internationale Jeugdfestlval en het gemeentebestuur van Wenen sporthallen en zalen daarvoor ter be schikking zal stellen, hebben zij een fel protest laten horen tegen het congres van de Sudeten-Duitsers, die elkaar tij dens de pinksterdagen in Wenen zullen ontmoeten. Vooral Tsjecho-Slowakije beschuldigt Oostenrijk ervan, dat het zijn neutrali teit schendt, omdat deze Sudeten-Duit- sers alleen uit haat en wraak bij elkaar zouden komen. Hiertegenover heeft de Oostenrijkse regering officieel stelling genomen en verklaard, dat deze ontmoe ting volgens de uitdrukkelijke verzeke ring van de organisatoren geen politiek of haatdragend karakter zal dragen en alleen tot doel heeft de Sudeten-Duit sers in de gelegenheid te stellen elkaar te ontmoeten. Er zullen alleen lezingen worden gehouden, waarin de rol van de Sudeten-Duitsers op cultureel gebied wordt geschilderd. De commissie van voorbereiding heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken gegarandeerd, dat deze ontmoeting alleen in het teken zal staan van broederlijkheid, verzoening en humaniteit en dat andere tendenties niet worden geduld. Afbakening van drie gordels Westen moet eens positief voorstel doen Plan voor Algerije naar liet voorbeeld van Cyprus Het Franse dagblad „Le Monde" heeft een plan voor Algerije gepubliceerd naar het voorbeeld van de oplossing, die voor Cyprus bereikt is. Dit plan dat is opge steld door „een persoonlijkheid die ge roepen is de Algerijnse aangelegenheden van naby te volgen, maar die onbekend wenst te blijven", heeft in sommige politieke groeperingen in Algerije heftig verzet uitgelokt. Het voorziet in de vestiging (binnen de Franse gemeenschap) van een „autonome Frans-Algerijnse republiek" die, in tegenstelling tot de andere Afrikaanse staten behorend tot de ge meenschap, niet het recht op onafhan kelijkheid zou krijgen, maar die geroe pen zou zijn tot integratie. Dat wil zeg gen, dat zij. indien zy dit wenst, als onderdeel van het recht tot zelfbestuur, op zekere dag volledig zou kunnen samengaan met het moederland. Daar het er, evenals op Cyprus, om gaat een minderheid (van anderhalf miljoen Fransen) eventueel te bescher men tegen een meerderheid (van acht- en-half miljoen islamieten) zouden voor Algerije dezelfde regelingen kunnen worden getroffen. Zo zou de Frans- Algerijnse republiek kunnen worden be stuurd door een islamitische president, die wordt bijgestaan door een Franse vice-president met het recht van veto. Het plan heeft een storm van pro testen ontketend van de zijde van figu ren, verenigingen en partijen, die zich sedert de beweging van de dertiende mei als voorvechters van integratie" (samen werking met Frankrijk) hebben opge worpen. De voorzitter van de beweging „Alge rije is Frans", Gardel, achtte het onvoorstelbaar, dat een dergelijk plan vrijelijk door een Frans blad kon wor den gepubliceerd. Het is een belediging voor de tienduizenden, die vielen opdat Algerije Frans blijft aldus Gardel, Pierre Mendès-France, de Franse links-liberale oud-premier, heeft giste ren op een persconferentie in Parijs een plan ontvouwd om tot ontspanning te komen In de grenszone tussen Oost en West ln Europa. Het gaat hier om af bakening van drie „gordels" aan weers zijden van het ijzeren gordijn. In de eerste gordel van 25 km aan weerszijden van de grens tussen Oost en West-Duitsland zouden geen wapens meer mogen zijn. Beide gebieden zouden zo mogelijk onder toezicht van de VN moeten worden gesteld. In de tweede gordel zou slechts een beperkt aantal nationale troepen met klassieke wapens gelegerd mogen worden en in de derde gordel zouden tenminste ln de begin periode alle soorten wapens mogen voorkomen. Volgens Mendès-France zou uitvoering van dit plan de oplossing betekenen van de kwestie-Berlijn, daar de stad ln de gordel zou liggen waarin geen wapens toegelaten worden. Honderden Franse en buitenlandse Journalisten woonden de conferentie bij. In de zaal van een bekend Parijs' hotel, waar tengevolge van de opeengepakte mensenmenigte een bijna onverdraag lijke hitte heerste, zat P.M.F. op het podium. Een enorme kaart van Europa hing achter hero. Gecorrigeerde versie Het proJekt-P.M.F. is eigenlijk een ge corrigeerde versie van het bekende plan van de Poolse minister van Buitenlands* Zaken. Rapacki. dat voorziet in een ge deeltelijke demilitarisatie van Centraal- Europa. De Westelijke bezwaren tegen het Poolse denkbeeld meent Mendès- France nu grotendeels te nebben on dervangen. De voornaamste reden, waar om vooral in NAVO-kringen het plan- Rapacki onaanvaardbaar wordt geacht, ls gelijk men zich herinnert dat op kortere of langere termijn volgens de Poolse richtlijnen de Amerikaanse troepen Europa zouden moeten verlaten, waardoor ons werelddeel dus aan de goede of kwade gunsten van het Rus- sisohe opperbevel zou zijn overgeleverd Positief doen P.M.F. wees gisteren een militaire evacuatie door de Amerikanen even eens met kracht van de hand. Maar zeker niet ten onrechte merkte de intelligente Franse staatsman op, dat men het er in het West. kamp al ge ruime tijd over eens was dat 't kamp al van Berlijn onmogelijk als dpfinitlef kon en mocht worden beschouwd. Berlijn is niet van het vraagstuk der scneiding der twee Duitse helften los te denken, zo zeide hij. En het probleem van Duitsland vloeit natuurlijk weer onmiddellijk voort uit de controverse oost-west. Mendès-France was daarom overtuigd dat men van Westelijke zijde de gele genheid van een ontmoeting met de Russen nu aan moest grijpen om het gehele Europese probleem opnieuw aan te snijden in plaats van zich blind te blijven staren op de onhoudbare status quo in Berlijn. Wanneer wij geen pogin gen doen om ook eens een positief voor stel op tafel te leggen, dan ls het gevaar groot dat de Russen steeds meer propa gandistisch profijt uit onze negatieve houding zullen trekken. Vervolg van pag. 1 Rede van Spaak op NAVO-jubileum Secretaris-generaal Paul Henri Spaak noemde het een revolutionair feit, dat de Verenigde Staten zich tien jaar ge leden bereid hadden getoond in vredes tijd een militair bondgenootschap aan te gaan. De secretaris-generaal achtte deze alliantie met Amerika nog steeds van het hoogste belang, daar de bedrei ging van de Sovjet-Unie, zij het in an dere vormen, blijft aanhouden. Spaak betoogde voorts, dat de NAVO niette min de deur open moet houden voor een eerbaar compromis. Ook Eisenht^ver bleek deze mening toegedaan, doch de Amerikaanse president voorzag eerst werkelijk een betere toekomst, wanneer de communisten hun doel zouden op geven de wereld te beheersen. Over het geheel had de plechtigheid een vrij vormelijk en styf karakter. Eisenhower had echter een goede inge ving gehad om voor het oplezen van zyn officiële rede al improviserend wat meer warmte ln de herdenking te bren gen. Hjj dacht daarbij met sympathie terug aan de reizen, die hij naar alle NAVO-landen had gemaakt, toen hij de NAVO-post te Parijs had aanvaard. Hij herhaalde de boodschap uit die periode: de vingers van een hand zijn stuk voor stuk niet sterk, doch tezamen kunnen zy een vuist maken, die een machtig verdedigingswapen kan zijn. ftïWÏGMMxi 0 t i t s 1? VOOR HEDENAVOND Hilversum I, 402 m. KRO: 18.05 Lichte muz. 18.30 V. d. Jeugd. 18.45 Gram. 18.50 Regerlngsultz.: Emigratlerubr. Het emigratiepraatje van H. A. van Luyk. 19.00 Nws. 19.10 Act. 19.20 VVD, pol. caus. 19.30 Verz.progr. d. mil. 20.30 De ring van Llberto Villacam- pa, hoorsp. 21.00 Promenadeork., koor «n sol. 21.55 Limburgs halfuur. 22.25 Viool en plano. 22.50 Mislukte huwelijken van katholieken, caus. 23.00 Nws. 23.1624.00 Jazz. Hilversum II, 298 m. VAR: 18.00 Nws. 18.15 Vlaamse notities. 18.20 Dansmuz. 18.50 De puntjes op de 1. 19.00 Liedjes voor de Jeugd. 19.10 Jazz- muz. VPRO: 19.30 Het platteland nu, caus. 19.45 VPRO-nws. 20.00 Nws. 20.05 Boekbespr. 20.10 De dichter Chr. van Geel, caus. 20.20 Licht emuz. 20.35 Euro pees comm. 20.45 Moderne theologenver- gaderlng, gesprek. VARA: 21.00 Villa Sl- aonla, hoorsp. 21.20 Lichte muz. 21.35 Pol. parade 22.05 Jazzmuz. 22.25 Bultenl. weekoverz. VPRO: 22.40 Zorg om de mens. causerie. VARA: 23.00 Nws. 23.1524.00 Gram. TELEVISIEPROGRAMMA VOOR ZATERDAG 4 APRIL Hilversum I, 402 m. KRO: 7.00 Nws. 7.15 De zingende kerk. 7.30 V. d. Jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Mor- fengebed en lit. kal. 8.00 Nws. 8.15 Gram. .50 V .d. hulsvrouw. (9.359.40 Water standen) .10.00 V. d. Jeugd. 10.15 Gram. 10.30 Ben Je zestig. 11.00 V .d. zieken. 11.45 Gram. 12.00 Middagklok - noodklok. 12.03 Gram. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Gram. 12.50 Act. 13.00 Nws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20 Dansmuz. 13.45 V. d. Jeugd. KRO: 14.00 V. d. leugd. 14.10 Fanfare- ork. 14.30 Kron. v. letteren en kunsten. 14.55 Mannenkoor. 15.15 Metropole-ork. en soliste. 15.40 Boekbespr. 15.50 De schoon heid v. h. Gregoriaans. 16.20 V. d. Jeugd. 16.50 Gram. 17.00 Eng. les. 17.20 Amus. progr. 18.05 Journalistiek overz. 18.15 V. d. jeugd. 18.45 En nu mijn geval. 19.00 Nws. 19.10 Act. 19.25 Lichtbaken. 19.40 Kamer- ork. en 6ollst. 20.35 Gevar. progr. 21.55 Gram. 22.05 Llche muz. 22.35 Rep. 22.45 Avondgebed en lit .kal. 23.00 Nws. 23.15 Nws. in Esperanto. 23.2224.00 Nou- veauté's Hilversum II, 298 m. VARA: 7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.23 Gram. 8.00 Nws. 8.18 Gram. 8.50 Voor U en uw gezin. 9 00 Gym. v. d. vrouw. 9.10 Gram. VPRO: 10.00 Tijdelijk uitgeschakeld, caus. 10.05 Morgenwijding. VARA: V. d. vrouw. 10.45 Annemarleke, hoorsp. 11.15 Buitenl. weekoverz. 11.30 Fluit, vlooi en cello. 12.00 Amus. muz. 12.30 Land- en tuinb. meded. 12.33 Gram. 13.00 Nws. 13.15 Lichte muz. 13.40 Sportnws. VARA: 14.05 V .d. Jeugd. 14.40 Gemengd koor. 14.55 Drents progr. 15.20 Klankb. t.g.v. het 10-Jarlg bestaan v. d. NAVO. 15.35 Radio Phllh. ork. 16.15 Boekbespr. 16.35 Hammondorgel. 17.00 Gram. 17.30 Weekjourn. 18.00 Nws. en comm. 18.20 Gram. 19.00 Artistieke staalkaart. VPRO: 19.30 Passepartout, caus. 19.40 Het Libe rale Jodendom, caus. 19.55 Deze week, caus. VARA: 20.00 Nws. 20.05 Thuis best?, schets. 20.13 Gevar. progr. 21.30 Socialis tisch comm. 21.45 Hammondorgel en zang. 22.00 Twintig vragen. 22.25 Lichte muz. 22.50 Gram. 23.15 Nws. 23.2024.00 Gram. DUITSE GIFT VOOR EX-KRIJGSGEVANGENEN De president van het „Verband der Heimkehrer, Kriegsgefangenen und Ver- missten-Angehörigen Deutschlands F V" de heer August Fischer (burgemeester van Kempter in Algau in Zuid-Duits- land) heeft gistermiddag in restaurant „Royal" in Den Haag een bedrag van f. 20.000 overhandigd aan de Neder lands-Indische Bond van Ex-krijgsge vangenen en -Geïnterneerden (NIBEG). Dit bedrag, dat door ex-krijgsgevange- nen en voormalige geïnterneerden in Duitsland is verzameld, is aangeboden ter leniging van de noden van de maat schappelijk misdeelden onder ex-krijgs gevangenen en -geïnterneerden uit de Japanse concentratiekampen in het voormalig Ned.-Indië. Advertentie. GEBR. HUISMAN Horewoerd 66—68, tel. 22962, Leiden BINNENLAND De twee Amerikaanse Jongens, die de prijswinnaars zijn van de ln de VS uit geschreven opstelwedstrijd over de eerste vestigingen van Nederlanders ln de Hud- sonvallei, zijn gisterochtend met de „Nleuw-Amsterdam" ln ons land aange komen. De jongelui zullen gelijk ge meld 12 dagen de gast zijn van de Ne derlandse regering. De 84-jarige weduwe J. Hakkert ls achter haar woning ln de buurtschap Zuna bij Rijssen ln een sloot geraakt en verdronken. De oude vtouw. die gebrek kig ter been was. ls blijkbaar ln de vrij atepe sloot gegleden. Zij was niet bij machte zich uit haar netelige positie te bevrijden en verloor het leven, doordat zy voorover ln het water viel. Het Internationale lente-muziekfes tival ln Praag dat op 12 mei begint, zal gewyd zyn aan werken van Handel en Haydn en verschillende Tsjechische com ponisten. onder wie Smetana. Tot de uitvoerende orkesten behoort het Neder landse Kamerorkest onder leiding van Szymon Goldberg. Tussen september van dit Jaar en fe bruari 1960 zullen door een fabriek in Llnköping 18 Saab „Saflr's" van het type 91-D worden afgeleverd aan de Rijkslucht vaartschool te Eelde. De 21 De Havilland Tiger Moths gaan er het volgend Jaar uit. Hetzelfde geschiedt met de 16 North American Harvards. En waarschynlijk zullen ook de zeven Saabs van het type 91-A van de hand worden gedaan. De ANWB heeft meegedeeld, dat Frankrijk alle grensdocumenten voor voer tuigen heeft afgeschaft .behalve voor cara vans, bromfietsen zonder HH-kentekenbe- wljs en voor aanhangwagens achter vrachtwagens. De Bond vestigt er de aandacht op, dat de tijdelijke verzekeringspremie, die be taald moeten worden bij het ontbreken van de „groene kaart", ln Frankrijk sterk variëren. Voor een tweedaags verblijf ln Frankryk met een bromfiets moet 900 franken betaald worden. Voor een verbiyf van drie weken met de auto 7.000 franken. Volgens de Bond ls het voor bromfietsers vaak voordeliger gebruik te maken van een seizoenstriptiek, dan een speciaal nummerbord aan te schaffen voor het HH- ken teken. Gistermiddag ls brand uitgebroken in de straatsteenfabriek ..De Haviken- waard" ln de Steeg ln Gelderland. De fa briek, op het persgebouw na. ls praktisch geheel verloren gegaan. De brandweer van Rheden kon tegen het vuur niet veel uit richten. De brand ls waarschijnlijk ont staan door een lek ln en olieleldlng. Naar men aanneemt zal de fabriek het eerste halfjaar niet kunnen werken. De zeesleepboot Friesland heeft gis termiddag vastgemaakt aan het Neder landse motorschip „Laura" (1050 ton) dat sinds gistermorgen op 10 myi ten noord westen van het Westhlnder lichtschip ronddreef met een vastgelopen schroef. De Friesland heeft een bergingscontract op Lloyds Open Form. De sleepboot zal de Laura naar Antwerpen slepen waar het schip ln het dok wordt opgenomen. Voor de vierde maal zal ln ons land een grote gespecialiseerde beurs voor ma chines en apparaten voor de chemische en farmaceutische Industrie, de voedings- en genotmiddelenindustrie en de zuivel industrie worden gehouden. Deze vak beurs. die totnutoe onder de naam „Vo- chema" werd georganiseerd, doch nu, ln overleg met zusterinstellingen ln het bui tenland, „Machevo" zal worden genoemd, wordt van 12 tot en met 20 oktober 1959 ln de Jaarbeursgebouwen op het Croese- laanterreln te Utrecht georganiseerd. BUITENLAND De Franse politie heeft by een Pa- ryse kunsthandelaar een veertlende-eeuws schilderij uit de school van Rlmlnl achter haald. dat op 19 maart uit een museum ln Zürlch was ontvreemd. De waarde van het schilderij wordt op 50.000 Zwitserse franken geschat. Koning Boudewijn heeft gisteren ln Oostende de 17 leden van de Belgische Zuidpoolexpedltle begroet, die met de Noorse ijsbreker „Polarhav" van een tocht van anderhalf Jaar in het Zuidpoolgebied naar het vaderland terugkeerden. De 29-Jarige Prinses Gracla van Mo- naco ls gisteren in het ziekenhuis van Lausanne opgenomen, waar zy waarschyn lijk vandaag door de Amerikaanse chirurg dr. Lehman, die door een Zwitserse specia list en een Zwitserse arte-naxcotlseur zal worden bijgestaan, zal worden geopereerd. De Britse Raad van kerken heeft 10.600 gulden beschikbaar gesteld voor de Tibetaanse vluchtelingen ln Darjeellng en Nepal als „eerste gjft. totdat wy aard en omvang hunner behoeften kennen" Een even groot bedrag ls ter beschikking ge steld van de slachtoffers van de cycloon op Madagascar. Het Griekse ministerie van Defensie heeft het bericht van Tass dat er by de Grieks-Albanese grens een Alba nese militair zou zyn gedood, terwyi ver scheidene van zijn collega's zouden zyn gewond tegengesproken. Volgens de Griek se lezing had een Griekse patrouille van twee man, die een onderzoek instelde naar een mogeiyte grensschendlng door Alba nese militairen, slechts tweemaal gescho ten ttoen zy zelf onder vuur werd geno men. Van de Albanese regering was geen zy z> de j protest ontvangen. Generaal Hans Speldel, bevelhebber van de NAVO-landstrydkrachten in Mid den-Europa, heeft ln Londen een aan klacht laten Indienen tegen een Brlts- filmverhuurkantoor en een Londense theaterclub. Generaal Speldel meent dat hy ln een ongunstig daglicht ls gesteld ln de film .Operatie Teutoons zwaard', die gaat over oorlogsmisdaden van de nazi's. De film ls ln Oost-Dultsland vervaardigd. By Ascoli Plceno ln Mldden-Itallë heeft zich gisteren een grondverschuiving voorgedaan, waardoor een gezin van zes personen werd bedolven. Het parlement van Zuid-Rhodeslë heeft met 17 tegen zes stemmen besloten het Zuldrhodesische ambtenarenkorps open te stellen voor nlet-blanken. De Hongaarse presidentiële raad heeft gisteren een beperkte amnestie afgekon digd en bekendgemaakt, dat het vonnis van Zoltan Tlldy, die als minister van staat in de regering van ImTe Nagy tot zes Jaar gevangenisstraf was veroordeeld, Ir opgeschort. Dit laatste ls gedaan, om dat Tlldy „berouw had getoond en voorts met het oog op zyn leeftijd". Tlldy ls lei der geweest van de grootste politieke be weging ln Hongarye, de party van de klelnegrondbezltters. Van 1946 tot 1948 was hy staatshoofd!. De 45-Jarlge advocaat Borale ls gis teren als eerste vertegenwoordiger van de kaste der „onaanraakbaren" gekozen als burgemeester van de Indiase stad Bombay. De voedselspeclallst dr. Lenz uit Hamburg heeft er op een voedselconferentle ln Malnz op gewezen, dat de mensen se dert het begin van de 19e eeuw langer zyn geworden, hetgeen niet zozeer aan vi taminen. hygiënische omstandigheden of raskenmerken moet worden toegeschreven als wel aan een hoog eiwitgehalte van het voedsel. De Italiaan van vandaag ls lan ger dan de Zweed van een eeuw geleden, aldus dr. Lenz. Het gerechtshof in Bonn waarvoor het proces wegens laster wordt gevoerd tegen prof. Hallsteln, voorzitter van de commissie der EEG, en Herbert Blanken- hom, de Westdultse ambassadeur ln Parys, heeft besloten nieuwe getuigen te horen. Een der getuigen ls dr. Galal, de Egyp tische consulaire functionaris die ln 1952 de beschuldiging had geuit, dat een func tionaris van de bonaaadmlnistratie van Economische Zaken, dr. Hans Strack, steekpenningen had aangenomen. Hall steln en Blankenhom wordt verweten dat zij deze beschuldiging aan het ministerie hadden doorgezonden zonder zich van de waarheid ervan te overtuigen. De Westdultse regering heeft by de Bondsdag een wetsontwerp Ingediend, waarin belediging van bepaalde rassen en bevolkingsgroepen strafbaar wordt gesteld. Knol voor citroen? (Van onze t.r.-medewerker) De variatie, die de AVRO brengen zou, leek zich reeds te weerspiegelen ln het NTS-Joumaal, waarin de sympa- tieke maandagcent, een wereldbeweging door een eenvoudig onderwijzer op Java gestart, fraaie roeiersopnamen uit Nieuw-Guinea, de Japanse keizer dee moedig het hoofd buigend voor een oorlogsgedenkteken, opnamen van de beide raadselachtige Lama's en zoveel meer, teveel om te specificeren. Na het eveneens zeer gevarieerde sport panorama, kwam „Tema" met va riaties en improvisaties. Het was een ontmoeting tussen klassieke en Jazz musici, die van Hans Citroen een op dracht kregen, n.l. zonder lang beraad (of het helemaal spontaan was, leek de TELEVISIEPROGRAMMA NTS: 17.0017.30 Fllmprogr. v .d. Jeugd NTS: 20.00 Journ. en weerber. NCRV: 20.20 Plus en min. 21.00 Cabaret. 21.15 Scherzo. 22.25 Dagsluiting. BUITENLANDSE PROGRAMMA'S Engeland, BBC Home Service. 330 m. 12.00 Gram. 12.30 Rep. 13.00 Gevar. muz. 13.55 Weerber. 14.00 Nws. 14.10 Gevar. progr. 14.40 Orkestconc. 15.30 Sport. 17.05 Gram. 17.45 V .d. kind. 18.00 Idem. 18.55 Weerber. 19.00 Nws. 19.15 Sport. 19.45 Amus. muz. 20.30 Interv. 21.00 Gevar. progr. 22.00 Nws. 22.15 Hoorsp. 23.45 Avondgebed. 24.00 Nws. 0.060.36 Gram. Engeland, BBC Light Programme. 1500 en 247 m. 11.00 Gevar. progr. 11.30 en 12.30 Nws. 13.00 Quiz. 13.30 Nws. en klankb. 13.45 Sportparade 14.10 Lichte muz. 14.45 Fllmprogr. 15.10 Harmonle- ork. 16.00 Gevar. progr. 16.45 Sport. 17.45 Pianospel. 18.00 Sportber. 19.00 Gitaarspel 19.30 Jazzmuz. 20.00 Journ. 20.24 Voetbal praatje. 20.30 Nws. en gram. 21.00 Muziek festival. 21.30 Nws. en lichte muz. 22.00 Muziekfestival. 23.00 Latyns-Amerlk. muz. 23.30 Nws. 23.40 Latljns-Amer. muz. 24.00 Gram. 0.30 Nws. 0.55—1.00 Nws. Nordwestdeutscher Rundfunk, 309 m 12.00 Amus. muz. 13.00 Nws. 13.15 Dans-, film- en operettemuz. 15.30 Gevar. muz. 16.30 Gevar. progr. 19.00 Nws. 19.30 Koor- conc. 20.00 Lichte muz. 21.00 Gevar. pro gramma. 21.45 Nws. 22.10 Gram. 22.45 Dansmuz. 24.00 Nws. 0.05 Lichte muz. 2.155.30 Gevar. muz. Frankryk 3, 280 en 235 m. 12.00 Nws. 12.05 Orkestconc. 13.05 Gram. 14.30 Symf.-ork. 16.00 La Comdamnatlon de Lucullus, opera. 18.00 Gram. 18.35 Kamerork. 20.10 Madrigaalkoor. 20.35 Hoorsp. 22.05 Gram. 23.5324.00 Nws. Brussel, 324 m. 12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Caua. 12.45 Gram. 13.00 Nws. 13.11 Muz. Ka- leidoscoop. 14.30 Journ. 15.00 Gram. 15.45 Idem. 16.00 Omr.ork. 16.45 Engelse les. 17.00 Nws. 17.10 Dagklapper en lit. kal. 17.20 Lit. gezangen. 17.30 Lichte muz. 18.00 Orgelconc. 18.30 V .d. sold. 19.00 Nws. 19.30 Gram. 19.40 Idem. 20.00 Ca baret. 21.00 Omr.ork. en sol. 22.00 Nws. 22.15 Amus. muz. 23.00 Nws. 23.0524.00 Gram. Brussel, 484 m. 11.55 en 12.15 uur Gram. 13.00 Nws. 16.00 Disco-club. 17.00 Nws. 17.10 Gram. 17.20 Operamuz. 18.38 Gram. 19.30 Nws. 20.00 Gevar. progr. 22.00 Nws. 22.15 Jazzmuz. 22.55 Nws. 23.00 Gevar. muz. 23.55 Nws. verlovingsringen mandersloot donkersteen 14 St.-Antonlusclubhuls: R.K. Jongeren- kontakt. Spr, Frans Josso. 8 uur nam. St.-Bonaventura-lyceum: R.K. Jonge- renkontakt. Spr. mr. Hans Velu. 8 uur nam. Gerecht 10: Soefi-beweglng. Spr. mr. C. A. baron Bentlnck over: „Kunst en godsdienst". 8 uur nam. Gulden Vlies: Ledenverg. Coöp. Boeren leenbank Lelden-Oegstgeest. 7'/& u. nam. Leiderdorp. Zaal Geref. Kerk: Ver gadering Arjos. Spr. G. Dompeling over: „Voorwaarts mars". 7.30 uur nam. Oegstgeest. Geref. KerkFilm avond Protestantse Gezondheidszorg. Film „Vecht enen dienen". 8 uur nam. ZATERDAG Den Burcht: Toneelver. „Door Oefe ning Beter". „De heilige vlam". 8 uur nam. Molen „De Valk": Fietstocht Ned. Chr. Relsver. door Staatsbossen te Noordwyk. 2 uur nam. Schouwburg: Uitvoering Speeltulnver. „Oosterkwartler". 7.30 uur nam. Oud-Poelgeest: Excursie Kon. Ned. Natuurhistorische Ver. 2.15 uur nam. Hogewoerd 175: Openbare toespraak Je hovah's Getuigen: „De volmaakte rege ring voor de gehele mensheid". 4 urn- nam. Wachttorenstudie. 5 uur nam. Stadszaal (grote zaal): R.-K. Jongeren- kontakt. 8V2 uur nam. MAANDAG Oude Singel 236: Jaarverg. Speeltuln ver. „Noorderkwartier" 8 uur nam. Stadszaal (foyer)Filmavond Vakantie- voorlichting Ll8sone-Llndeman. 8 uur nam. St.-Antonlusclubhuls: Chr. Toneelgroep „De Tlmdelerclub" speelt „Een merel streek neer". 8 uur nam. Gulden Vlies: Ned. Ver. van Hulsvrou wen. Modeshow forma Van Strlen. 2.30 uur nam. Prediker: Spr. evang. Joh. Maasbach. 8 uur nam. Rijksmuseum van Oudheden: Voor dracht dr. J. W. Salomonson. „Een be zoek aan Utlca ln Tunesië. 8 uur nam. Zaal Maria Gyzensteeg: Voorjaarsde monstratie Haagse Kath. Academie voor moderne kapkunst. 7.45 uur nam. WOENSDAG Acad. Ziekenhuis (Kerkzaal): Halfuur van Bezinning. 12.501.20 uur nam. Stadszaal (grote zaal): Uitvoering Chr. Muzlekver. „Concordia". 8 uur nam. Oegstgeest (Kempenaerstraat 42): Alg. verg. Het Groene Krui6, afd. Oegst geest. 8 uur nam. vraag) variaties te geven op de aan hel „Te Deum" van Marque Antoine Char- pentier ontleende „Eurovisie-tune", de algemeen bekende herkenningsmelodie vol verwachtingsvolle vaart en spanning. Of men dit alles nu mooi of lelijk, aar dig of oninteressant vond, de camera deed prachtig werk en de overgang van jazz naar serieus door het clavecimbel als Inleiding op de fraaie vioolsolo was knap. Daarna kregen we, waar wy met de honderden in de Singerzaal voor waren gaan zitten: Karei Appel. Als introductie en zeker geschikt om het goede klimaat te scheppen, werden schilderyen getoond, op een rake ma nier besproken door de conservator van het museum in Schiedam, dat een grote partij juegdwerk in bewaring heeft. Typisch was, dat Appels wens op zyn vakgebied uitging naar het laatste zelf portret van Rembrandt en het jongste schilderij van Van Gogh, waarin hij in zekere zin zichzelf scheen te herkennen. De keizer der vijftigers was uit Bergen overgekomen om twee aan zyn vriend Karei opgedragen gedichten voor te dragen, waarby de grote ernst van Lu- cebert opviel. De zwakste bydrage aan de uitzending werd geleverd door het zwakke geslacht, waarvan een aardig moment was het tonen van het styivolle ontwerp van de Nederlandse confectie- industrie, onvergelijkbaar met de Franse haute couture, maar met een duidelyke waarde in zichzelf. De atelier-opnamen van kleurrijke modellen, die faam ge nieten in de Jazzwereld, waren aardig, maar styi en diepte kreeg het schouw spel eerst recht toen ir. Bakema aan het schetsen sloeg. Een mooie stunt mag het gebaar van Amsterdams burgervader worden ge noemd, die per brief weten liet, dat de rancune tegen de wandschilderingen in de kantine tot het verleden behoort. Frenkel overtrof zich zelf even, toen hy op een handige manier Appel wist te bewegen tot de toezegging het met de restauratiekosten niet te gek te maken. Zij zouden anders wel eens een veel voud van de oorspronkelyke prys van tien Jaar terug hebben kunnen bedra gen. De droomfilm gaf een onvervalst nummertje modemisme te zien. Cultu reel hekkeslulter was Hugo Claus, die het allemaal niet zo erg gewichtig vond en best voor een grapje bleek te voelen. Toen werd het vlug een toffe boel, met straatorgel, standwerker en Jordaan incluis. Ja, en nu zitten we nog met het ant woord op de vraag, ln de kop gesteld. Weer kunnen we zeggen, dat het niet om mooi of leiyk ging, want het gaat er per slot niet om wat Appel vindt, dat hij maken moet, maar hoe hy het doet, door welke geest hy wordt bezield. En dan geloven wy te mogen zeggen, dat de uitzending velen zal hebben geleerd, dat het by hem een ernstige zaak ls en dat hy zich heeft laten zien als een eenvoudige Amsterdamse Jongen, die nu wel in het hart van Montparnasse wo nen mag, maar zelf zonder enigerlei Parnassiaanse allure is. Karei Appel in Nederland zonder rol, het is een streepje aan de balk, waar voor de AVRO hulde verdient en Fren kel waardering, omdat hy het onder het oog van de meester zo voorzichtig wist te tekenen. DONDERDAG Lakenhal: Ver. „Oud-Leiden". Spreker mx. H. E. Phaff over het Haarlemse Stad huis. 8 uur nam. Stadszaal (grote zaal)Residentie-or kest o.l.v W. van Otterloo. Solist-pianist Eduardo del Pueyjo. 8 uur nam. BIOSCOPEN Casino: „Hans Christian Andersen" (a.l.). Werkdagen: 2.30, 7 en 9.15 uur; zondag: 2.30 4.45, 7 en 9.15 uur; dondierdagcy- clus; „De parel van de Stille Zuidzee". Lido: „Helden van de woestyn" (14 Jr.) Dagelijks; 7 en 9.15 uur; middagvoor stellingen; „Warenhuis op stelten" (a.l.) Luxor: „In liefde en oorlog" (18 Ir,). Werkdagen: 2.30. 7 en 9.15 uur; zondag: 2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur. Rex: „De genadeloze wreker" (14 jaar) Werkdagen: 2.30, 7.15 en 9.15 uur; zon dag: 2.30, 4.86, 7.15 en 9.15 uur. Trianon: „De familie Trapp ln Amerika" (a.l.) Werkdagen: 2.30, 7 en 9.15; zon dag: '2.15, 4.30. 7 en 9.15 uur. TENTOONSTELLINGEN Rijksmuseum Geologie en Mineralogie v. d. Werfpark 1: Tentoonstelling geolo gie van Nederland. Op werkdagen van 10-12 en 2-4 uur Zon- en feestdagen 2-4 uur Ryksprentenkablnet (Kloksteeg 26): Tentoonstelling Livinus. grafiek, fotogra fiek en fotopelnture. Werkdagen: 25 uur nam (tot en met 11 kprll). LakenhalTentoonstelling „Heden daagse Nederlandse KeramiekWerkd.: 104 uur; zond.: 1—4 uur. (Tot 27 april) NACHTDIENST DER APOTHEKEN Te Lelden ls geopend Apotheek Van Drle6um, Mare 110, tel. 20406 en te Oeest- eeest: Apotheek Oegstgeest, Wllhelmina- park 8. tel. 26274. By geen gehoor bU Uw huisarts of specialist, bel op dokterstelefoon 22222. WEERRAPPORTEN (Van hedenmorgen 7 uur) 2SJW 1026 w .et. 1024 O 1024 vrij w. orub. wet. 1026 onbewolkt w.st. 1026 mist oAo 1025 mist wet. 1025 Den Helder mist Ypenburg geh. bew, Vlissingen mist Eelde Twente De Bilt Eindhoven Z.Limburg vryw.onto, o 1025 as Helsinki geh. bew. n 7 0 0 Stockholm zwaar bew. windstil 1 0 Oslo onbewolkt w 1 1 0 Kopenhagen onbewolkt windstil 1 0 Aberdeen zwaar bew. zaw 8 9 0 Londen zwaar bew. no 2 9 0 Amsterdam mist windstil 6 0 Brussel mist o 2 6 0 Luxemburg onbewolkt no 4 6 0 Parijs Uoht bew. no 1 7 0 Bordeaux mist ono 1 7 0 Grenoble onbewolkt windstil 3 0 Nice onbewolkt n 6 11 0 Berlijn onbewolkt o 2 3 0 Frankfort mist no 2 4 0 Münohen onbewolkt windstil 0 0 Zürlch onbewolkt windstil 0 0 Genève onbewolkt windstil 3 0 Locarno onbewolkt windstil 3 0 Wenen licht bew. n 6 7 0 Innsbruck onbewolkt windstil 0 0 Rome licht bew. no 3 8 0 AJacdo onbewolkt no 4 7 0 Madrid onbewolkt n 2 7 0 Algiers llöht bew. BW 9 10 0

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1959 | | pagina 2