CONFLICT IN TWEEDE KAMER
OVER HET VOORZITTERSCHAP
Eisenhower, Macmillan
en Lloycl bij min. Dulles
WEERBERICHT
Dr. Kortenhorst herkozenmaar
2de voorzitter geen socialist
IN TIBETAANSE HOOFDSTAD
IS DRIE DAGEN GEVOCHTEN
Vandaag defensieproblemen en
morgen atoomwapenen ter sprake
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 21 MAART 1959
No. 29701
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
K.V.P. EN P.V.D.A. TEGEN ELKAARS KANDIDAAT
(Van onze parlementaire redacteur)
KVP en P. v. d. A. hebben gisteren in de Tweede Kamer openlijk
hun onenigheid gedemonstreerd. De P. v. d. .A. stemde niet op dr.
L. G. Kortenhorst (KVP) als eerste voorzitter, en de KVP stemde
daarna niet op de heer J. Bommer (P. v. d. A.) als tweede voorzitter,
zodat de heer H. A. Korthals (VVD) met de steun van KVP, AR,
enkele leden van de CHU en uiteraard alle leden van de VVD,
tweede voorzitter is geworden. Als derde voorzitter kwam mr. A. B.
Roosjen (AR) uit de bus.
de Kamer verstandig zou doen in het
presidium niet een persoon op te ne
men, die meent dat dr. Kortenhorst geen
voorzitter behoort te zijn wegens zijn
beweerd gebrek aan onpartijdigheid.
Van de 141 geldige stemmen werden er
81 uitgebracht op H. A. Korthals (VVD).
54 op de heer Bommer (PvdA), 3 op de
heer Schurer (PvdA), 1 op de heer Wil-
lems (PvdA), 1 op de heer Franssen
(PvdA) en 1 op de heer Van Dijk (VVD)
Voor de verkiezing van een derde
voorzitter werden 141 stemmen uitge
bracht. De PvdA bleek blanco te hebben
gestemd. Van de 96 op bepaalde perso
nen uitgebrachte stemmen waren er 84
op de heer Roosjen (AR), 7 op de heer
Bommer (PvdA), 2 op de heer Schurer
(PvdA), 2 op de heer Diepenhorst
(CHU) en 1 op de heer Romme (KVP).
De Tweede Kamer is daarna voor on
bepaalde tyd uiteengegaan.
Kans op een herstel
van de In-ede basis
tlians uiterst klein
Alvorens de stemming begon over het
opmaken van een voordracht aan de
Koningin voor de benoeming van een
voorzitter en plaatsvervangende voorzit
ters, las prof. Romme (KVP) de brief
voor, waarin de PvdA haar ernstige be
zwaren heeft kenbaar gemaakt tegen het
„gebrek aan onpartijdigheid" van dr.
Kortenhorst als voorzitter, vooral tijdens
het uitbreken van de kabinetscrisis in
december, toen de socialisten demonstra
tief de vergadering verlieten. Prof. Rom
me hechtte er aan voor de historie deze
brief vast te leggen in het officiële Ka
merverslag, de handelingen.
Van de 140 geldige stemmen werden er
95 uitgebracht op dr. Kortenhorst
(KVP) en 45 op de heer Fens (KVP).
De stemmen op de heer Fens waren
klaarblijkelijk afkomstig van de PvdA
om te demonstreren, dat de bezwaren
zich richten tegen de persoon van dr.
Kortenhorst en niet tegen de KVP.
Verklarino-Romme
Alvorens hierna zou worden gestemd
voor de verkiezing van een tweede voor
zitter (totnutoe de heer J. Bommer, te
gen wie niemand persoonlijk bezwaar
heeft) verklaarde prof. Romme namens
zijn fractie, dat het hem voorkwam dat
Kleinere kansen
Dit openlijke conflict in de Tweede
Kamer gisteren tussen de PvdA en de
KVP over de benoeming van een voor
zitter en een plaatsvervangend voorzitter
heeft de kansen op een nieuw kabinet,
waarin deze grote partijen samenwerken,
weer verkleind.
Men kan zich tenminste moeilijk
voorstellen, dat er nu nog een kabinet
zou komen, steunend op een samenwer
king in de Kamer tussen PvdA en an
dere partijen, terwijl uit het presidium
van de Kamer een lid van de PvdA is
geweerd.
■V-V j Y
Dr. L. G. Kortenhorst is herkozen
tot voorzitter van de Tweede Ka
mer. Op de foto wordt hij geluk
gewenst door prof. Oud.
Opklarend
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
De bewolking neemt af, zodat morgen
droog weer met zonnige perioden ver
wacht wordt. De temperaturen zullen
daarbij hogere waarden bereiken dan
vandaag. (Opgemaakt te 10 uur).
22 MAART
Zon op: 6.41 uur; onder: 18.55 uur.
Maan op: 16.15 uur; onder: 5.18 uur.
Hoogwater te Katwijk te 1.30 en 13.50 u.
Laagwater te 9.23 en 21.56 uur.
(23/3 hoogwater te 2.14 en 1431 uur,
laagwater te 10.01 en 22.39 uur.
Dit nummer bestaat uit 16 pagina's
en een Bijvoegsel
Atoomwapens
voor Bonn
De Westduitse Bondsrepubliek zal op
1 april beginnen met de vorming van
haar eerste legereenheid die atoomwa
pens kan afvuren, aldus heeft een
woordvoerder van het Westduitse mi
nisterie van Defensie gisteren te Bonn
meegedeeld.
De eenheid, een bataljon met „Honest
John"-raketten, zal tegen het einde van
dit jaar paraat zijn. De „Honest Johns"
hebben een reikwijdte van 25 kilometer.
Er zullen negen van dit soort batal
jons worden gevormd. De Bondsrepubliek
heeft thans reeds 288 „Honest Johns"
besteld en 36 lanceerinrichtingen.
De raketten kunnen worden voorzien
van een conventionele lading waardoor
zij dezelfde uitwerking hebben als een
bom van 500 kilogram, of met een
atoomlading waarvan de uitwerking ge
heim wordt gehouden, aldus de Duitse
woordvoerder.
(De atoomladingen van Westduitse
wapens worden in vredestijd onder Ame
rikaans beheer gehouden).
Formatie
Van dit Kamerconflict trekt prof. Beel
zich echter niets aan bij zijn onderzoek
naar de mogelijkheden van kabinetsfor
matie. Hij beperkt zich tot het onder
zoek of er een meerderheid is voor een
soort regeringsprogram, waarover hij
nog eens nader wil praten met diverse
fractieleiders om te zien of door kleine
wijzigingen eventueel het aantal punten
kan worden uitgebreid, waarvoor een
meerderheid in het parlement verzekerd
is.
Aan de te benoemen formateur wordt
het overgelaten de ministers-combinatie
te vinden voor de uitvoering van het
program. Zolang prof. Beel „informeert"
omtrent het program, valt er niets te
zeggen over het kax-akter van het nieuwe
kabinet. Daarvoor kan (misschien) pas
een aanwijzing worden gevonden bij de
benoeming van een formateur. Of er
een officiële samenwerking tot stand
komt tussen de drie „rechtse" partijen
Nasser zal geen rode
inmenging dulden
De Verenigde Arabische Republiek zal
in geen enkele omstandigheid inmen
ging van de Russische minister-presi
dent, Kroesjtsjef, in haar binnenlandse
aangelegenheden dulden, aldus verklaar
de president Nasser gisteren tot een
menigte in Damascus.
Wij hebben het imperialisme en zijn
aanhangers vernietigd en wij zullen,
met de hulp van Allah, een einde kun
nen maken aan het communisme, aldus
de president van de VAR.
Kennelijk doelend op de communisten
sprak Nasser over „een kleine groep
met afwijkende denkbeelden die niet
meer de vaderlandslievende koers volgt".
Als er in Irak een communistisch be
wind zou worden gevestigd, zouden daar
alle nationalistische elementen worden
geliquideerd. Nasser beschuldigde de re-
gering-Kassem er van dat zij het door
het Westen gesteunde Verdrag van
Bagdad blijft onderschrijven, zoals het
vorige bewind dat had gedaan.
met de VVD, waarvoor het conflict van
gisteren een aanwijzing zou kunnen ge
ven. blijft nog volkomen onzeker.
Na het openlijke conflict gisteren in
de Kamer is het echter wel zeer onwaar
schijnlijk dat de socialisten deel zullen
uitmaken van het nieuwe kabinet.
Bevolking trachtte arrestatie van Dalai
Lama door rode Chinezen te verhinderen
Hulp gevraagd aan India
In en rondom Lhasa, de hoofd
stad van het Himalaja-rijk Tibet,
moet er in de afgelopen drie dagen
stevig gevochten zijn, aldus welin
gelichte kringen in de Indiase
hoofdstad Nieuw Delhi. De toe
stand zou zelfs „bijna kritiek" zijn
geweest. Op grote schaal moet ge
demonstreerd zijn tegen het com
munistisch regime van de Chine
zen, die Tibet op grote schaal zijn
binnengedrongen. Aanvankelijk
droegen de betogingen een vreed
zaam karakter, maar zij gingen
later in ongeregeldheden over. De
gevechten begonnen, toen duizen
den bewoners van Lhasa zich om
het paleis van de Dalai Lama ver
zamelden om te voorkomen, dat
de Chinezen hun leider zouden
arresteren. Vrijwel de gehele be
volking van de stad nam aan de
strijd deel, toen de Chinezen door
hardhandig ingrijpen probeerden
de demonstraties te beëindigen. De
Tibetanen begaven zich daarop
naar het Indiase consulaat-gene
raal van India om hulp te vragen
bij het beschermen van de Dalai
Lama. Waar deze zich nu bevindt
is niet bekend.
Volgens sommige berichten zouden de
Chinezen willen, dat de Dalai Lama
naar Peking komt, maar de Tibetaanse
Glazenwassers vielen
zeventien nieter
Twee zwaargewonden
(Van onze Haagse redactie)
Een vreselijk ongeluk heeft gister
middag in de Haagse binnenstad
grote ontsteltenis teweeggebracht.
Twee glazenwassers, die, staande op
een Magyrusladder van het „Cemsto"-
schoonmaakbedrijf op ongeveer 17
meter boven de grond doende waren
met het schoonmaken van de ruiten
der bovenste verdiepingen van „De
Bijenkorf", zijn met ladder en al om
gevallen. De lange zware ladder kwam
terecht op de elektrische bovenleiding
van de tram en vernielde deze over
grote lengte. De beide glasenwassers,
beiden omstreeks 50 jaar, van wie een
gehuwd is, werden zwaar gewond naar
een Haags ziekenhuis vervoerd.
Het is grote getale toegestroomde pu
bliek moest de plaats van het ongeluk
ontruimen, terwijl politie en brandweer
een onderzoek instelden naar de moge
lijke oorzaak van het ongeluk. Oogge
tuigen verklaarden dat een der wielen
van het onderstel van de Magyrusladder
is gaan rijden, waardoor de ladder uit
het lood raakte en omviel. Het talrijke
in de Grote Marktstraat aanwezige pu
bliek gilde van ontzetting bij het aan
schouwen van de langzaam kantelende
ladder, waaraan de twee glazenwassers
zich nog vastklemden.
Hoe het mogelijk is, dat een wiel van
het ladderonderstel in beweging kon
komen, wordt door de recherche nog
onderzocht. Beide wielen werden tegen
gehouden door driehoekige blokken van
ijzerbuis, terwijl de wielas vastge
schroefd behoorde te zijn en het onder
stel aan de andere zijde rust op twee
uitschroefbare stalen stutten.
De Magyrusladder stond in schuine
stand tegen „De Bijenkorf". Aan het
uiteinde hing een kleinere ladder lood
recht naar beneden, langs de schoon
te maken ruiten. Op deze hangende
ladder bevonden zich de beide glazen
wassers, toen de hele stellage omviel.
traditie wil, dat hij een rondreis maakt
langs de kloosters in zijn land. De Chi
nezen zouden evenwel vrezen, dat door
deze rondreis het verzet in religieuze
kringen nog zal toenemen, terwijl de
Dalai Lama vreest, dat hij, eenmaal in
Peking, niet meer naar zijn land mag
terugkeren.
Onlangs is melding gemaakt van een
conflict tussen de Chinezen en leden
van de Chamba-stam, van ouds krijgs
lieden en plunderaars die uit Binnen-
Tibet komen. De stamleden kwamen in
Zuidoost-Tibet in opstand en de Chine
zen zouden in China om versterkingen
hebben verzocht.
Krachtens een Chinees-Tibetaanse
overeenkomst van 1951 is China verant
woordelijk voor de defensie en buiten
landse betrekkingen van Tibet. In 1952
werd in Tibet een Chinees militair
hoofdkwartier ingericht en in Lhasa
zetelt een Chinese vertegenwoordiger.
De Tibetaanse regering van vijf leden
wordt geleid door de Dalai Lama.
Het moeilijk toegankelijke Tibet dat
ten oosten van Kasjmir en ten westen
van China tussen de Himalaja en het
Koenloen gebergte ligt. heeft een bevol
king van naar schatting zes miljoen
mensen.
Al is de temperatuur nog allesbe
halve op lentepeil, het voorjaar
komt en is niet meer te stuiten.
Zelfs in het sombere hoofdpost
kantoor van Amsterdam dringt nu
en dan lentelicht al in volle sterkte
door.
Schmidt vrijgelaten
Naar wij van officiële zijde in Den
Haag vernemen is de Nederlander
Schmidt die sedert eind 1953 in In
donesië in gevangenschap is gehou
den .vrijgelaten en uit Indonesië ver
trokken.
(Van onze correspondent in Washington)
Gisterochtend hebben president Eisenhower, de Britse premier Macmillan en
de Britse minister van Buitenlandse Zaken Selwyn Lloyd een bezoek van bijna
een uur gebracht aan de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John
Foster Dulles, die wat langer in het ziekenhuis ter observatie zal blijven dan
aanvankelijk werd verwacht. Dulles verklaarde zich goed te voelen doch is zicht
baar vermagerd. Vervolgens vertrokken Dulles en zjjn drie bezoekers per helikop
ter naar Camp David waar men om kwart over een arriveerde. Eisenhower besloot
ter stond een dutje te gaan doen doch was om twee uur weer present, toen de
lunch begon.
Na de lunch bracht Macmillan verslag uit van zjjn bezoeken aan Moskou,
Parjjs en Bonn. Deze bijeenkomst duurde ongeveer twee uren en was zeer infor
meel. De aanwezigen zaten in een kring in gemakkelijke stoelen. Het relaas van
Macmillan kon ieder moment worden onderbroken door ieder, die vragen wenste
te stellen. De toestand bij Berlijn alsmede de Duitse situatie in het algemeen
waren uiteraard de belangrijkste onderwerpen van deze discussie.
Nog te vroeg om over het
resultaat te speculeren
Tussen vijf uur en half acht kreeg
het gezelschap wat gelegenheid om uit
te blazen. Voor de streek waar de con
ferentie wordt gehouden was dit de
eerste ware lentedag. De deelnemers
Geen repatriëring uit
Japan van Noordkoreanen?
Japan zal zijn plan om de leden van
de 600.000 personen omvattende Ko
reaanse gemeenschap in Japan te repa
triëren, opgeven als het Noord koreaanse
Rode Kruis weigert samenwerking met
het internationale comité te aanvaarden.
Matsoeraro Inoue, hoofd van de bui
tenlandse afdeling van het Japanse Rode
Kruis, die in Genève onderhandelt, zei
dat besloten was dat de repatriëring al
leen zou kunnen worden uitgevoerd met
medewerking van het comité. Hij noem
de het comité de meest neutrale, onpar
tijdige en belangeloze organisatie. Hij zei
te hopen dat het Noordkoreaanse Rode
Kruis alsnog een delegatie naar Genève
zou sturen.
Japan had de hulp van het Interna
tionale Rode Kruis ingeroepen nadat
Zuid-Korea tegen de repatriëring had
geprotesteerd en met vergeldingsmaat
regelen had gedreigd. Later werden 153
Japanse vissers door Zuid-Korea vast
gehouden
kunnen tussen de bedrijven door genie
ten van de prachtige natuur en de lage
bergen van Maryland. Het diner op
deze eerste dag begon eerst om half
acht. Daarna zou de discussie nog enige
tijd worden hervat. Het zag er naar uit,
dat men zich vandaag zou verdiepen in
de defensieproblemen alsmede de even
tuele controle van atoomexplosies en
atoomwapenen. Quarles, de onderminis
ter van Defensie, werd eveneens in
Camp David verwacht en bovendien
zou McCone, de voorzitter van de com
missie voor atoomenergie, van de partij
zijn, terwijl de groep eveneens zou kun
nen profiteren van de opinies van Kil-
lian, Eisenhowers deskundige voor we
tenschap en techniek. De Engelsen voe
gen morgen O'Neil aan hun gezelschap
toe. Hij is o.a. expert voor de proeven
met atoombommen.
Het is mogelijk dat het gezelschap
morgen het onderwerp „atoomwapenen"
wil beschouwen in het kader van de be
trekkingen tussen Oost en West in het
algemeen, doch daar deze conferentie
toch wel in de eerste plaats de situatie
in Duitsland onder de loep neemt, is het
niet uitgesloten, dat men speciaal wil
nagaan of beperking alsmede controle
mogelijk is op atoomwapenen aan weers
zijden van de scheidslijn tussen Oost en
West, die door Duitsland loopt. In dit
stadium is het beslist te vroeg om te
speculeren omtrent het resultaat van
een dergelijke discussie.
Geen hertelling van stemmen
(Van onze parlementaire redacteur}"
De Tweede Kamer heeft gistermiddag
besloten de bij de verkiezingen op 12
maart uitgebrachte stemmen niet te
hertellen. Er zal echter wel een aanma
ning uitgaan naar de Colleges van B. en
W. nauwkeuriger aandacht te schenken
aan de keuze van personen in stembu
reaus. In de kleine gemeenten is de ad
ministratie over het algemeen keurig in
orde. In de grote gemeenten blijken ech
ter vele leden van de stembureaus niet
geschikt voor hun taak.
Er zijn, evenals in 1956, diverse fouten
gemaakt, maar op voorstel van de com
missie van onderzoek achtte de Kamer
voor hertelling van de stemmen onvol
doende grond aanwezig.
Reeds 500 executies
onder Castro (Cuba)
Sinds de machtsoverneming van Fidel
Castro zijn 483 Cubanen wegens oor
logsmisdaden onder het bewind van Ba
tista geëxecuteerd. Het orgaan van
Castro's revolutionaire beweging, „Revo-
lucion", schreef gisteren dat spoedig een
einde moet worden gemaakt aan de pro
cessen en terechtstellingen om georgani.
seerde laster en leugencampagnes tegen
de regering geen nieuw materiaal in
handen te geven. Het spoedig beëindigen
van de vervolgingen „is een opoffering
die wij ons terwille van de revolutie moe
ten getroosten", aldus het blad.
In de provincie Camaguey zouden nog
processen tegen 2.437 personen aan de
gang zijn. De tribunalen in Santiago,
Oost-Cuba, zouden nog voor zeker een
maand werk hebben.
Rome sluit zich aan
bij as Bonn-Parijs
Continentale eenheid
(Van onze correspondent in Parijs)
In Parijs bestaat, na het bezoek van
de Italiaanse premier Segni en de
minister van Buitenlandse Zaken Pella,
de indruk, dat Italië zich ten aanzien
van de kwestie ..neutralisatie in Cen-
traal-Europa" heel dicht in de buurt
van Frankrijk en West-Duitsland be
vindt. En men acht het zelfs niet uit
gesloten, dat de zogenaamde „as Parijs-
Bonn' spoedig een verlengstuk naar
Rome zal krijgen. De Italianen hebben
bij voorbaat de verdediging van hun
nationale belangen tijdens een topcon
ferentie gedurende deze zomer in Franse
handen gelegd.
Ten aanzien van Berlijn en de abso
lute verwerping van Kroesjtsjefs ultima
tum lopen de inzichten der drie conti
nentale Europese landen en der Anglo-
Saksische naties parallel. Daarentegen
zijn er nog altijd vrij duidelijke verschil
len van opvatting te constateren over
de wenselijkheid meer souplesse en
tegemoetkomendheid te betrachten in
het overleg met Moskou inzake de toe
komst van Duitsland en Europa in het
algemeen.
Over deze meningsverschillen heeft
generaal De Gaulle enkele dagen gele
den een persoonlijke brief aan president
Eisenhouwer geschreven, een correspon
dentie, waarover echter verder weinig
of niets is uitgelekt. Toch heeft het
initiatief van het Franse staatshoofd,
dat vlak voor de ontmoeting Macmillan-
Eisenhouwer bij Washington genomen
werd, de indruk bevestigd, dat De Gaulle
zich met steeds meer overtuiging op
werpt en ook aanvaard wordt als
advocaat der belangen van de contlnen-
tael-Europese landen.
