MOSKOU'S SATELLIETLANDEN
BESTOKEN ARABISCHE MARKT
„Brug-jaar" ontwricht klassieke
gymnasiumopleiding aan basis
Rodeprodukten zijn opvallend laag van prijs
Wenen is ongerust over bedreigde exportpositie
President Heuss bracht legende
over zijn pacifisme om hals
Zonder evident voordeel elders
of selectieve ivaarde
Naar de bodem van de wereld
Opgericht 1 maart 1860
Vrijdag 20 maart 1959
Zesde blad no. 29700
(Van onze Weense correspondent)
In Wenen maakt men zich grote zorgen over
het dreigende verlies van de traditionele markten
in het Nabije Oosten, waar de satellieten van
Moskou zich langzaam, doch hardnekkig begin
nen vast te zetten. De politie in Bagdad (Irak)
tuft rond op Hongaarse motorfietsen van het
merk „Pannonia". De treinrijtuigen, welke tussen
Cairo en Port Said rijden, dragen het opschrift
„Made in Czechoslovakia" en zelfs „Made in
Bulgaria". Het is een onloochenbaar feit, dat
Moskou zijn satellieten systematisch als pionnen
naar voren schuift om straks het gehele Ooste
lijke schaakbord te beheersen. In het Nabije- en
Midden-Oosten treden communistische handels
delegaties op die leningen aanbieden tegen con
dities, welke het Westen onmogelijk kan doen. In
steeds grotere hoeveelheden kopen zij wol op,
katoen, graan, hout, fosfaten en koper. In ruil
daarvoor bieden zij industrie-produkten aan die
tot voor korte tijd door het Westen en ook door
Oostenrijk werden geleverd.
Eigen bevolking krijgt niets
Deze economische infiltratie werd in 1958 begonnen toen vooral Tsjecho-
Slowakije duizenden machines begon af te zetten, die niet alleen opvallend voor
delig in prijs waren, maar ook goed van kwaliteit. Niet ten onrechte beweert dit
land, dat het als exporteur van machines de vijfde plaats op de wereldmarkt
inneemt. Het heeft in de afgelopen vijf jaar zijn uitvoer naar Egypte verdrie
voudigd. Tevens exporteert het nu elfmaal meer naar Syrië dan zes jaar geleden.
Ook Polen kon zich inschakelen, want al heeft het een zware economische crisis
doorgemaakt, toch bouwt het in Perzië een suikerfabriek ter waarde van 3.2 mil
joen dollar. Het nieuwe handelsverdrag tussen Tsjecho-Slowakije en de Verenigde
Arabische Republiek vertegenwoordigt een waarde van acht miljoen dollar, waar
door Tsjecho-Slowaküe in Cairo als exporteur de tweede plaats onder de landen
achter het ijzeren gordijn inneemt, dus onmiddellijk na de Sovjet-Unie. Zelfs de
landbouwstaat Bulgarije bleef niet achter en kon zyn handelsvolume met Syrië
elfmaal vergroten.
Op grond daarvan leveren zij aan de
lopende band constructie-machines, lo
comotieven en telefoon-installaties
Slimme infiltratie
De satellieten werken op dit econo
mische front niet alleen eendrachtig
6amen, maar bovendien coördineren zij
onderling hun offertes, waarbij de richt
lijnen van Moskou stipt worden opge
volgd. Volgens het handelsverdrag tus
sen de Sovjet-Unie, Egypte en Honga
rije moet Hongarije elektrische instal
laties en onderdelen ter beschikking
stellen, maar Moskou is de eigenlijke
leverancier en legt zodoende de grond
slag voor de bouw van een elektroden-
fabriek in Egypte. Aan hetzelfde land
leveren de satellieten machines voor een
fabriek van geneeskundige instrumen
ten, alsmede van staal- en aluminium-
draad, maar Moskou houdt de touwtjes
in handen door het nodige kapitaal te
bezorgen en mèt de produktie ook nog
het een en ander te controleren... aan
de eerste etappe van de berucht gewor
den Assoean-dam werken alle satellie
ten mee. Voorts bouwt Tsjecho-Slowa
kije op het ogenblik in Syrië, Egypte, in
Irak en Libanon een suikerfabriek, een
schoenenfabriek en een cementbedrijf
met een capaciteit van 150.000 ton. Al
leen in de Soedan bevinden zich 150
Tsjechische specialisten. De sterkste
twee zenders op de middelgolf voor Nas
sers propaganda ..Voice of Arabs" wer
den door Tsjecho-Slowakije geleverd.
Hongarije exporteert in volle omvang
locomotieven, tractoren, treinrails en
werktuigmachines. Hiervan nam Egypte
vorig jaar locomotieven en treinwagons
ter waarde van 20 miljoen dollar over.
Bovendien bouwen Hongaarse ingenieurs
het elektrische energie-station van El-
Tabin in Egypte.
Oostenrijk heeft 't moeilijk
Onder de Oostenrijkse monarchie kon
den de Hongaren en Tsjechen zich tot
uitstekende constructeurs ontwikkelen.
Deze begaafdheid hebben zij later nog
geperfectioneerd en nu stromen dan
machines en installaties het Nabije
Oosten binnen, waar Oostenrijk vroeger
als leverancier-in-het-groot optrad en
waar het zich op het ogenblik moeilijk
kan handhaven. Het heeft namelijk zijn
eigen produktie grotendeels voor bin
nenlands gebruik nodig, vooral voor het
moderniseren van zijn spoorwegen. De
twee nabuursatellieten echter behoeven
iiiet zoveel rekening te houden met de
wensen van de eigen bevolking, die zich
voor het lokale treinverkeer tevreden
moet stellen met ongelofelijk ouder
wetse rijtuigen! Daarvoor in de plaats
pronkt het Nabije Oosten met de
nieuwste modellen „Made in Czechoslo
vakia" In nauwe samenwerking ver
sterken Praag en Boedapest hun econo
mische druk niet alleen op Egypte,
maar vooral op Irak. waarmee zij een
nieuw handelsverdrag hebben gesloten.
Wordt 1 april „grappendag?"
(Speciale berichtgeving)
De Nederlandse bond van handela
ren in de feestartikelenbranche zal in
zijn jaarvergadering, die op maandag
2G april in Hilversum wordt gehouden,
het plan lanceren om met ingang van
1960 de eerste april officieel tot natio
nale grappendag te proclameren. Zij
wil op grote schaal propaganda maken
voor de fopperij op deze dag, die daar
aan officieus al jaar en dag is gewijd.
Hitchcock snuffelde bij de
Londense politie en Justitie
Alfred Hitchcock begint half april
met de opnamen voor „No bail for the
judge". Het is het verhaal van een En
gelse rechter, die beschuldigd wordt
van moord. Ongetwijfeld een gegeven,
waaraan deze knappe regisseur het hart
kan ophalen.
Hij heeft niet zijn naaste medewer
ker, Herbert Coleman, een bezoek ge
bracht aan Londen. Hij maakte daar
voorbereidende studies. Hij kreeg daar
de volledige medewerking van alle in
stanties. Politie en justitie waren be
reid alle deuren voor hem open te zet
ten. Er is gretig gebruik gemaakt van
dezse mogelijkheid zonder precedent.
Scenarioschrijver Samuel Taylor heeft
diep gegraasd om allerlei materiaal te
vinden, dat voor een levendige achter
grond van zijn verhaal kan dienen. Hij
en Hitchcock kregen zelfs toestemming
om foto's te maken van allerlei justi
tiële onderdelen in werking. Belast en
beladen met materiaal zijn de filmmen
sen weer de Oceaan overgestoken om
binnenkort in Hollywood met de studio-
werkzaamheden een aanvang te maken.
Samenwerking achter de
(rode) schermen
Dit alles is daar mogelijk omdat de
instanties geheel de vrije hand hebben
en beslissingen kunnen nemen, zonder
bang behoeven te zijn voor interpella
ties in het parlement. Ook weten zij
dat zij hiervoor niet ter verantwoording
zullen worden geroepen. Met de wen
sen van de bevolking houdt men wel
enigszins rekening, doch slechts in al
lerlaatste instantie en alleen om verzet
te voorkomen. Zodoende concentreren
deze landen zich op de uitvoer naar het
Nabije Oosten, waar zij het Westen
willen uitschakelen. Voor de buiten
wereld treedt iedere satelliet als afzon
derlijke koper of verkoper op, maar
achter de schermen werken zij onder
leiding van Moskou samen, teneinde
dit gebied politiek, economisch en psy
chologisch te infiltreren. De satellieten
doen hun werk goed. omdat zij de na
tionalistische en anti-koloniale regis
ters aldaar uitstekend weten te bespe
len. Ze werken zelfs beter dan Moskou,
dat niet op de voorgrond mag treden,
omdat de Arabieren bang beginnen te
worden. Maar voor deze onopvallende
Tsjechen en vriendelijke Hongaren kan
men niet bang zijn. Zij gedragen zich
als naamloze kooplui met een onbe
schreven lei.
Gevaarlijke krankzinnige
ontvoert moeder en kinderen
Een ontslagen gevangene, Richard
Payne genaamd, heeft in Charleston
in de Amerikaanse staat West-Vir
ginia een 29-jarige vrouw en haar 3
kinderen van 10, 7 en 5 jaar ont
voerd. Als losprijs eiste hij dat
iemand, met wie hij tot voor kort
gevangen heeft gezeten, zou worden
vrijgelaten, opdat hij zich op die
man kan wreken. Hij heeft gedreigd
de moeder en haar kinderen te zul
len pijnigen als zijn eis niet zou
worden ingewilligd.
Payne werd door de politie een
bijzonder gevaarlijke krankzinnige
genoemd. De man, met wie Payne
jarenlang een cel heeft gedeeld, ver
klaarde dat zij nooit ruzie hebben
gehad.
De politie maakte later bekend,
dat Payne bij Logan in West-Virgi
nia is aangehouden. Hij schoot een
maal door de achterruit van zijn
auto op de hem achtervolgende po-
litie-auto, maar kon daarna zonder
veel moeilijkheden worden gearres
teerd.
De ontvoerde moeder met haar
drie kinderen waren moe en honge
rig, maar ongedeerd. De vrouw ver
klaarde dat Payne sinds hun ontvoe
ring zomaar wat had rondgereden".
Bezoek aan officiersschool in Hamburg
(Van onze correspondent in Bonn)
Dezer dagen is de Westduitse Bondspresident Heuss voor het eerst in zijn tien
jarige ambtsperiode bij het nieuwe Westduitse leger op bezoek geweest. Ironisch
als hij is, zei Heuss, terwijl hij te Hamburg een officiersschool binnenstapte, met
een variatie op Schillers Wallenstein: „Laat komt hij, maar hij komt".
De rede die hij daarna voor de officieren heeft gehouden, acht men in West-
Duitsland van zeer grote betekenis. Heuss stond namelijk volkomen ten onrechte
bekend als een tegenstander van alles wat militair is! Men schoof hem pacifisme
in de schoenen, dat hij in het geheel niet aanhangt. En men vergat dat hij tijdens
de debatten over een grondwet in de Westduitse parlementaire raad in 1949, toen
geen Duitser ook nog maar iets wilde weten van een eigen leger, de eerste en
enige was die pleitte voor de dienstplicht, welke hij „het wettige kind van de
democratie" noemde.
Ruim 400 vaandrigs en tientallen of
ficieren hoorden dat alles van Heuss te
Hamburg aan: dat hij het was geweest,
die dat tien jaar geleden had gezegd;
dat hij expres jaren heeft gewacht om
dat hij wilde zien hoe het nieuwe West
duitse leger zich zou ontwikkelen en dat
hij de man was. die in 1949 er voor had
gezorgd dat in het programma van de
eerste Westduitse regering-Adenauer de
zorg voor officieren en soldaten nauw
keurig omschreven stond.
„Heuss als pacifist" werd op deze
wijze door president Heuss zelf uit de
wereld geholpen. Maar ter andere zijde
nam hij ook geen blad voor de mond en
zullen zijn uitspraken bepaald niet door
iedere officier aanvaard zyn!
Zo ivaarschuwde hij voor valse
tradities in het leger. Met de overle
vering van gewonnen veldslagen ko
men weer niet, zei hij. En Heuss riep
de jonge officieren toe: „Laat bij
Uzelf niet de geest opkomen van
oude-heren-clubs, de geest van tra
ditieverenigingen". Dat zou leiden
tot een schematisering van het sol
datenleven, tot een breuk met het
burgerleven. En Heuss aarzelde niet
om de officieren te noemen, die op
Wetsontwerp voortgezet onderwijs
III.
In het vorige artikel wijdden wij o.m. aandacht aan het moeilijke
vraagstuk van de determinatie, dat is enerzijds de benaderende bepa
ling van de begaafdheid van een leerling en anderzijds het vaststellen
van het voor hem meest geschikte schooltype. In het kader van de
mogelijkheden, welke het thans ingediende ontwerp van wet op het
voortgezette onderwijs biedt, bespraken wij reeds de door minister
Cals geïntroduceerde proefklasse als determinatiemiddel.
Vermindering van kwaliteit
De determinatie steunt in dit wets
ontwerp echter op meer pijlers. De
aansluiting of overgang tussen de
verschillende vormen van voorberei
dend wetenschappelijk onderwijs en
algemeen voortgezet onderwijs (gym
nasium, atheneum, lyceum) (havo,
ulo) wordt het eerste jaar opengehou-
houden door dit tot „brugjaar" te be
stemmen.
Behalve voor determinatie dient dit
ook om de aanpassing van de leerlingen
aan de nieuwe school te vergemakkelij
ken en een goede basis te leggen voor
het verdere onderwijs. Het lesprogram
ma van deze brugklas zal in alle rich
tingen van het voorbereidend weten
schappelijk onderwijs en het algemeen
voortgezet onderwijs hetzelfde zijn.
Slechts op de gymnasia zal daarnaast
een beperkt aantal uren Latijn mogen
gegeven worden, maar in elk geval min
der dan thans het geval is.
Hier stuiten we op een groot be
zwaar. Terwille van het almachtige
schema, dat het gehele voortgezet on
derwijs moet omvatten, wordt de
klassieke opleiding op het gymnasium
aan haar basis ontwricht.
Het komt hierop neer, dat de oplei
ding in Nederland die bij uitstek de
naam van kwaliteitsopleiding heeft, ver
kort wordt Dit in tegenstelling tot de
atheneum-h.b.s.-opleiding. die met een
jaar verlengd wordt, maar waarvan het
programma vrijwel geen verzwaring on
dergaat. De minister heeft in een pers
conferentie ter verdediging van zyn
standpunt wel verwezen naar de vijf
jarige Latijnse opleiding van het lyceum,
maar hij verzuimde te vermelden, dat
de positie van het Grieks op het lyceum
belangrijk zwakker is dan op het gym
nasium, speciaal wat de b-afdeling be
treft
Verder is het op zijn minst vreemd,
dat de brugklas van het gymnasium,
een school, waar de oude talen een
hoofdrol spelen, het met zo weinig
Latijn moet stellen, dat de determina
tieve waarde ervan grotendeels ver
loren gaat.
Offer aan eenvoud van
het schema
Natuurlijk heeft ieder vak op zyn
wyze determinatieve waarde, maar de
oude talen stellen hun eisen. Ook hier
kan men wel weer het lyceum als voor
beeld naar voren brengen, dat een on
derbouw zonder Latijn heeft, maar dan
mag ook te berde gebracht worden, dat
de determinatie, die het lyceum in deze
Latijnloze onderbouw bereikt, volgens
de statistiek allesbehalve waterdicht
blijkt te zyn: het percentage zittenbly-
vers in de gymnasiale afdeling van het
lyceum is niet lager dan op het gym
nasium.
Welke mogelijkheden zijn er nu voor
het Latijn in de brugklas? Allereerst
zou men. in tegenstelling tot het wets
voorstel, het Latijn in alle vormen van
voorbereidend wetenschappelijk onder
wijs (gymnasium, atheneum, lyceum)
kunnen opnemen.
De gelijkschakeling met de pro
gramma's van de brugklassen van het
algemeen voortgezet onderwijs (HAVO-
school, ULO) gaat dan wel verloren,
maar een geheel identiek brugjaar
voor zulke uiteenlopende schooltypen
als gymnasium, atheneum, lyceum,
HAVO-school, ULO) heeft slechts pa
pieren waarde. Dit wordt slechts ge-
eist door de eenvoud van het schema,
dat echter niet opweegt tegen het feit,
dat wij tegenover begaafde leerlingen
in een periode, waarin zij juist goed
kunnen opnemen, absoluut tekort
schieten.
De minister merkt zelf reeds op, dat
overgang van leerlingen van algemeen
voortgezet onderwijs (HAVO, ULO) naar
voorbereidend wetenschappelijk onder
wijs (gymnasium, atheneum, lyceum)
tot de zeldzaamheden zal behoren.
Wanneer het Latijn in alle brugklassen
van gymnasium, atheneum, lyceum
wordt opgenomen, zou dit als goede
basis kunnen dienen voor het eenvou
dige Latijn, dat de minister op de
athenea wil invoeren. Misschien dat op
deze wijze dit onderwys niet ontaardt
in potjes-Latijnachtige kennis.
Geen „basic-Latin"
De kwestie, of men Latijn in de brug
klassen van het gymnasium, van het ge
hele voorbereidend wetenschappelijk on
derwys moet opnemen of niet hangt,
o.i. samen met de positie van het Latijn
aan het atheneum. Zoals gezegd, wil
minister Cals op dit schooltype eenvou
dig Latijn invoeren vanwege de alge
mene vorming. Er bestaat echter geen
„basic-Latin", Latijn heeft pas waarde
voor de algemene vorming, als men het
grondig bestudeert. Meer aan te bevelen
daarom is de positie van het Latijn als
„goed verzorgd" vak op de hbs in het
plan-Bolkestein 1946, dat natuurlijk veel
verder gaat dan het thans voorgestelde,
eenvoudige Latijn. Daardoor zou het La-
tyn in de brugklas voor het gehele voor
bereidend gymnasium, atheneum, ly
ceum, des te meer gemotiveerd zijn.
Maar ook tegen het „Bolkestein-
Latijn" zyn bezwaren. Er zijn leerlin
gen met eenzijdige exacte aanleg, die
goede academici kunnen worden, maar
met de beoefening van talen overhoop
liggen. Voor hen vormt het Latijn een
verzwaring, die niet geheel te recht
vaardigen is. Verder is het de vraag,
of ons land het extra aantal classici
kan opbrengen, dat dit onderwijs moet
geven. Ook voor het eenvoudige Latyn
op het atheneum zien wij in dit op
zicht de toekomst niet gunstig.
Bewust isolement
Een classicus zal in het algemeen zijn
levensvervulling niet kunnen vinden in
het onderwijzen van eventueel bestaand
„basic-Latin", zelfs indien dit gegrond
vest is op een brugjaar met stevig La
tijn. Of wordt er misschien een lagere
acte Latijn ingevoerd?
Wij geloven niet in deze mogelijk
heden voor het Latijn op het atheneum
en komen tot de volgende conclusie:
Het Latijn als determineervak in de
brugklas van het gymnasium, gedoceerd
in ongeveer de huidige omvang; geen
Latijn in de brugklas van het atheneum
en lyceum. De overgangsmogelijkheid
tussen gymnasium en andere vormen
van voortgezet onderwijs is dan vermin
derd.
Dit betrekkelijke isolement zal het
gymnasium gaarne aanvaarden. De
ouders kiezen dit speciale schooltype
voor hun kinderen doelbewust. Natuur
lijk blijft de kwestie, wat te doen met
gestrande, gymnasiale brugklassers. In
dien zij over de gehele lijn niet voldoen,
zullen zij naar een aanmerkelijk een
voudiger vorm van onderwys moeten
overgaan.
Deze categorie zal echter nooit
groot zijn. Vooral op een gymnasium,
dat zijn leerlingen opneemt via een
proefklas.
De uitsluitend op het Latijn ge
strande gymnasiale brugklassers zullen
niet zo'n achterstand geboekt hebben,
dat zij niet met enig bijwerken kunnen
plaats nemen in een tweede klas van
atheneum of lyceum.
Dr. J. A. G. VAN DER VEER
(rector Sted. Gymnasium te
Utrecht en oud-leraar Sted.
Gymnasium te Lelden).
20 juli 1944 poogden Hitier uit de
weg te ruimen, hetgeen in bepaalde
Westduitse kringen nog altijd aan
leiding geeft tot een discussie over
verraad of geen verraadtl
Op deze wijze waagde de intellectueel,
de schrijver, de president, het om het
nieuwe Westduitse leger te confronte
ren met enkele begrippen, die het nieu
we leger niet kan negeren; zoals de zin
van het soldaat-zijn in deze atoom pe
riode, waarin het er niet meer om gaat
ot een soldaat iets moet wagen om de
slag te winnen, maar waarin het gaat
om het voorkomen van een oorlog, met
om het winnen daarvan. In deze tijd,
aldus Heuss, is de soldaat er niet om te
vechten, maar om te voorkomen dat er
gevochten zal moeten wordenEn
voorts kantte Heuss zich tegen de al te
decoratieve zijde van het soldaat-zijn:
de uniformziekte, het hangen aan uiter
lijkheden, zoals men dat hier dagelijks
in de „nieuwe" maar bijna weer oude
Duitse uniformen van het nieuwe le
ger kan opmerken
Zo kwam Heuss, vrij laat, bij het nieu
we Westduitse leger om daar enige evi
dente waarheden te zeggen. En om heel
goedmoedig minister van Defensie
Strauss (die ook aanwezig was) op de
vingers te tikken, toen deze op een ge
geven ogenblik Heuss opperbevelhebber
van het leger noemde. „Ik vergeef U het
woord opperbevelhebber", zei Heuss.
.Krachtens de grondwet is in vredestijd
de minister van Defensie verantwoorde
lijk voor de strijdkrachten, terwijl pas
bij het afkondigen van de defensiestatus
(in feite oorlog) de bondskanselier het
opperbevel in handen krijgt".
Gisteren werd op het Martinikerk
hof te Groningen het door prof.
Wenckebach vervaardigde oorlogs
herinneringsmonument geplaatst.
Oud-minister-president dr. W.
Drees zal het monument op 25
maart onthullen.
Een uitzondering
Lee J .Cobb is een van die zeldzame
figuren in Hollywood, die zich tevreden
stellen met een plaats op de tweede
rang. Hij zou niet eens een „ster" wil
len zijn. Het bevalt hem best de tweede
viool te moeten spelen en het betaalt
ook goed
Hij speelt kleine karakterolletjes. „Ik
kan zo nog meer geld maken dan de
meeste sterren. Ik kan in film na film
werken en behoef me er niet ongerust
over te maken of het publiek op me
uitgekeken zal raken. Bovendien kun
nen deze karakterrolletjes vaak meer
voldoening geven. En er zit voldoende
kans in om de aandacht te trekken.
Maar niet teveel a.u.b.^.—"
Overigens rekende Heuss ook, kort
maar krachtig, af met ds. Niemöller, die
de opleiding tot soldaat een opleiding tot
de hogeschool van misdadigers zou heb
ben genoemd.
Zo kwam Heuss bij het leger: als, zo
als hij hetzelf zei, een burger zonder
minderwaardigheidsgevoelens .1
Het enige terrein, dat totnutoe voor het
menselijk onderzoek onbereikbaar bleek
Grootse plannen van de
Franse Marine
Het is niet mis wat de Franse Marine
i het Fonds voor Wetenschappelijk
Onderzoek willen gaan doen: varen op
een diepte van 11.000 meter! Elfduizend,
dat is bijna driemaal het huidige we-
DE VEROVERING VAN OE DIEPTE
RECORDS VAN HET DIEPZEE.ONDERZOEK
reldrecord duiken dat zes jaar geleden
door luitenant Houot met zijn toestel de
FRNS 3 op 4050 m. werd gebracht.
De bodem van de wereld was daar
mede nog lang niet bereikt want de
grootste gemeten zeediepte is ca. 12.000
m.. een diepte, die vorig jaar pas werd
ontdekt in de Stille Oceaan. Als men
dus een toestel op 11.000 meter kan
brengen heeft men bijna de bodem van
de wereld bereikt en een dergelijk toe
stel staat thans op de Franse marine
werf in Toulon op stapel. Deze „duik
boot" (bathyscaaf) zal met de nieuwste
hulpmiddelen worden uitgerust voor het
binnenhalen van dieren en grondmon
sters. De door prof. Piccard ontworpen
brandstofdrijver, alsmede speciale
schijnwerpers maken de „diepte-duik
boot" tot het neusje van de zalm, een
stevig „neusje" overigens want het toe
stel is berekend op een druk van 1 ton
(duizend kg!) per cm2 te weerstaan.
Het toestel moet wel zo enorm stevig
zijn, omdat by elke tien meter die men
dieper in het water duikt, de druk met
één atmosfeer toeneemt, d wz. dat men
op 100 meter diepte reeds een druk van
10 kilo op elke cm2 moet kunnen weer
staan.
Volgens geruchten hoopt men in de
loop van dit jaar de bathyscaaf gereed
te hebben voor de afdaling naar het
enige terrein, dat nog onbereikbaar voor
de mens is, de diepzee. In de tekening
geven wij een overzicht van de grootste
zeediepte en de behaalde resultaten van
het diepzee-onderzoek. Letterlijk en fi
guurlijk een donker geval want betrek
kelijk kort na het zee-oppervlak wordt
het steeds donkerder in het water tot
er uiteindelijk geen sprankje licht meer
is en alles in een sinister zwart is ge
huld. Van welk een intense duisternis
en stilte de zee op 12.000 meter is laat
zich slechts gissen, voorlopig is deze
diepte voor de mens onbereikbaar.
Waarom nog de onrust naar de diepte
als men al die onrust aan het hemelruim
heeft, zal menigeen zich afvragen. De
wetenschap heeft echter groot belang
bij het diepzee-onderzoek en vele vraag
stukken met betrekking tot de verschij
ningsvormen en de ontwikkeling van
het leven zijn nauw by de diepzee be
trokken. Ook kunnen tal van problemen
aangaande de vorming van de aarde en
de krachtverhoudingen in de waterstro
mingen nader tot een oplossing worden
gebracht als de mens de bodem van de
wereld weet te veroveren.
