Douwe Egberts
Nan Merriman zong tweemaal met
grandioos succes voor „Toonkunst"
tabak
Uitzonderlijke persoonlijkheid
Mijn grootste
ontdekking
als pijproker
Voor zeventig jaar ontplooide
zich de Legervlag in Leiden
97ste jaargang
Woensdag 18 februari 1959
Tweede blad no. 29674
„lk heb een zwak voor Leiden
Een aparte schoonheitlswereld breekt open
Na haar triomfale Toonkunstsuccessen van enkele jaren geleden
het laatst in oktober 1956 voegde de wereldbekende, Zuid-
amerikaanse, oorspronkelijk Ierse mezzo-sopraan Nan Merriman er
twee aan toe: 's middags op het stampvolle jeugdconcert en 's avonds
voor de ouderen, plus de ongeveer 400 jongeren, die 's middags geen
plaats meer konden krijgen, zö fabuleus was opnieuw de belangstel
ling voor haar optreden.
Nan Merriman is, wij zeiden het
reeds eerder, een fenomeen op zang-
gebied.
Daarbij een uitzonderlijke persoon
lijkheid.
Het is beslist fout vergelijkingen
met anderen te maken en dan hau
tain te zeggen „wij prefereren de ver
innerlijking".
Men moet breed genoeg zijn, voor
haar speciale wereld en sfeer open te
staan, er in door te dringen.
Die eigen wereld: men moet deze
kunnen horen enzien!
De gloed der passie is met haar
innerlijk wezen vergroeid.
Zij durft daarvan, zonder reserve,
zonder complexen te gewagen.
Dit is haar tot noodzaak en het
heeft met „veruiterlijking", zoals men
wel eens smalend hoort, niets, maar
dan ook niets te maken.
Met haar omvangrijke, metalige, dan
weer bloedwarme stem, waarin een on
eindigheid van mogelijkheden, kleuren
en expansies geborgen ligt. ondersteund
door een ongemene, bewuste intelligen
tie, draagt zij haar liederen voor.
Zij stoort zioh daarbij niet aan de pre-
oiese aanwijzigingen der zangpedagogen,
maar zingt, zoals welhaast geen ander
met het timbre, dat iedere karakteris
tiek vereist.
Temperamentvol, teder, canailleus,
vlijmscherp, soms met een sohreeuw of
rauwe kreet, van diep-donker tot licht-
stralend, zingt zij, zioh daarbij gener
lei beperking opleggend.
Töoh steeds haarfijn wetend, wat zij
dóet, in een ongeëvenaarde veelheid
van facetten, met een fascinerend ver
mogen om te boeien.
Haar steeds wisselende stijl, haar bio
logerende allure, haar groot raffine
ment en overwicht .stempelen deze zan
geres tot een voor het lied voorbe
schikte.
Zij is er niet in de eerste plaats op
uit om zoetelijk voor zich in te nemen
of geestelijk te „ontroeren", zeker niet
ditmaal nu helaas geen Negro Spiri
tuals op haar programma stonden, maar
zij slaat het gehoor in haar ban door
de grote greep van een almachtig kun
nen, dat, zelfs in de momenten, waar
in de zangtechnious haar op vocale
fouten kan betrappen, het doel niet
mist. Het is mede de feilloze voor
drachtskunst. waarin men de grote ar
tieste onderkent.
En men kome in 's hemelsnaam niet
aan met stemmen, die zuiver ingesteld
zijn op het louter geestelijk domein,
want dan miskent men de natuur van
deze zangeres.
De Spanjaarden met hun felle harts
tocht liggen haar qua taal en aard het
meest verwant.
Zij gaf daarvan vele frappante voor
beelden: in oude Spaanse aria's om „in"
te zingen, gehouden in voortreffelijke
arrangementen van Joaquin Nin of van
Gezellig toneelstuk
voor de Koksschool
Het personeel van de Koksschool
heeft niet te klagen over het aantal
ontspanningsprogramma's, dat door de
Dienst Welzijnszorg Leger wordt gepre
senteerd. Gisteravond was er in de kan
tine van de Doelenkazeme weer een to
neelavond, die verzorgd werd door de
Toneelgroep „Het Masker". Het was een
luchtig gevalletje, dat deze avond werd
gebracht. „Liefdesdilemma" was de ti
tel van het door Bob van Leersum ge
schreven spel, dat geregisseerd werd
door Jan Retèl.
De titel doet al vermoeden dat er een
keuze gemaakt moet worden: wie zal de
gelukkige worden? En omdat het een
blijspel is wordt tenslotte iedereen ge
lukkig. Voor het echter zover is. is er
heel wat voorgevallen: twee jongeman
nen, vrienden nog wel, worden op slag
verliefd op een knappe filmactrice, die
er eens even „uit" wil zijn en daarom
de filmwereld is ontvlucht. Zy echter
weet aanvankelijk ook geen keus te
maken. Een moeilijkheid is bovendien
nog dat een van de jongemannen reeds
verloofd is. Iedereen is zeer geëmotio
neerd, behalve de butler, die ijzig kalm
de zaak bekijkt en op het juiste mo
ment de juiste adviezen weet te geven.
Dankzij hem wordt de hele geschiede
nis tot een goed einde gebracht.
Paul van Gorcum, John Denys. Greet-
je Feldmann, Sjef van Leeuwen, Elkan
Lens en Mieke Lelyveld hebben op ge
zellige en aannemelijke wijze dit blij
spel ten tonele gebracht. Het hartelijk
applaus aan het einde was wèlverdiend
en de bloemen voor de dames eveneens.
Adjudant Nieuwenstein had de avond
geopend en daarbij al vast gewezen op
het volgende evenement: de filmavond
van volgende week. Onder de aanwe
zigen bevond zich o.m. de kolonel b. d.
Mulder, oud-hoofd Welzijnszorg.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN
Robert, zn van H. Moenen en M. M.
Lancel, Pleter Ewoud, zn van J. Zwaan
en C. J. Plokker, Theodorus Margreet Ma
ria. zn van S. P. van den Bosch en A. C.
J. van Klink. Cornells Waltherus, zn van
J. C. Burgering en M. C. J. van Haasteren
Paulus Everhardus, zn van P. J. H. Tame-
ling en S. Koster. Maria Petronella. dr v.
J L. Brugman en H, C. de HeiJ, Marjo-
lijn Jeannette Elisabeth, dr van F. C. H.
van der Linden en A. J. de Later, Aletta
Linda, dr. van R Geerling en P. H. van
Haeften.
OVERLEDEN
J H. Prins. 70 Jaar. echtgenote van S.
BIJlsma. J. C. Veraar, 54 Jaar. man, W. de
Graaf. 83 Jaar, man, M. J. Klootwijk, 2
maanden, dochter, J. Klootwijk, 2 maan
den. dochter.
de Falla en alweer liederen van Joaquin
Nin.
Die zuidelijke wereld, waarin zij
sohijnt te leven, breekt volledig open.
Al was er 's middags van enkele deto-
natie's sprake. een voortdurend rei
zende zangeres kan ook niet altijd even
volmaakt gedisponeerd zijn 's avonds
bleken deze gelukkig glansrijk overwon
nen.
De Fransen Fauré. Debussy en Chaus-
son leken haar iets minder goed te
liggen. De charme was, als gevolg van
de lichte scherpte, welke aan deze stem
inhaerent is, niet volkomen realiseer
baar en ook de uitspraak was minder
gelukkig. Maar niet zodra was het
„Chanson perpétuelle" van Chausson
met de enorme liefdestragiek aan de
orde of zij wist dit tot een onuitspreke
lijk expressieve climax op te voeren,
waarin men het leed van de verlatene
huiverend onderging.
Vocalises kunnen oefeningen voor
studerenden zijn. Zij kunnen ook tot
wonderen van vocale kunst uitgroeien,
zoals dit in composities van Rachma
ninoff. doch vooral van Castelnuovo
Tedesco haar buurman in Califomië
en Ravel het geval is.
Daarin kan een zangeres tonen wat
haar stem en niets dan haar stem en
de kleur daarvan waard zijn. Daarbij
wordt aan de fantasie van de toehoor
der overgelaten, welke verbeeldingen hij
erin hoort.
Nan Merriman behandelde ze met
vocale rijkdom, al lukten enkele tril
lers niet in volkomenheid. Zij waren
vermoedelijk tevens bedoeld om haar
stem in de juiste vorm te brengen voor
het machtige, monumentale Hebreeuw
se gebed „Kaddish" van Ravel, waarin
de Koning der Koningen glorieuze hul
de betuigd wordt. Daarin excelleerde
ook de fantastische adembeheersing.
Tenslotte Britse volksliederen En
gels, Iers en Schots in diverse op
merkelijke arrangementen, waarin dat
van de acconnpagnateur Felix de Nobel,
die de tot het imposante uitgroeiende
„The Antrim Glenn Song" bewerkte,
zeker niet de minste was.
Van deze willen wij ook het bij uit
zondering op deze avond sterk ontroe
rende ..Think on me" releveren.
In Felix de Nobel had de zangeres
zich geen uitmuntender begeleider kun
nen wensen: de wisselwerking was van
een volmaakt uitgebalanceerde natuur
lijkheid. Het moet een verrukking zijn
met hem samen te werken.
Na het steeds opklinkende geestdrif
tige applaus volgde een toegift: een
Catalaanse rumba, waarin het gecom
pliceerde ritme domineerde.
Slechts schoorvoetend kon men de
zaal verlaten.
Een avond als deze ligt dan ook zelden
binnen het bereik van de concertganger,
mits hij openstaat voor de aparte, mar
kante. fascinerende schoonheidswereld,
waarvan Nan Merriman het uniek ge
heim bezit.
Gelukkig bewezen de ovaties, zowel
*s middags als 's avonds gebracht door
zalen, waarin nauwelijks een plaats on
bezet was. dat deze schoonheidswereld
tallozen tot 'in de kern geraakt heeft.
Fraaie bloemen onderstreepten de
warme hulde.
Het is ons tenslotte een behoefte de
Leidse jeugd te prijzen voor de con
centratie, waarmee zy de zangeres
beluisterde.
Dit concert was door Toonkunst als
een experiment bedoeld: de eerste
maal, dat de jongeren met zang ge
confronteerd werden.
Het is gelukt!
De jeugd heeft de aanwijzingen van
de heer Geimaert strikt in acht ge
nomen en zich. voor zover van onze
plaats te beoordelen, muisstil gehou
den.
De zangeres verzekerde ons van die
grote belangstelling genoten te heb
ben: dit had haar goed gedaan!
„Ik heb een zwak voor Leiden" zei
zij, daarby ook doelend op het feit,
dat zy indertijd haar eerste liederen-
avond in onze stad gaf, waarop een
stroom van succesvolle andere volgde.
Deze uitspraak uit haar mond was
waarlijk gèèn frase!
Aan het verlangen van de jeugd om
een handtekening te plaatsen op het
programma, heeft Nan Merriman on
vermoeid voldaan!
H.
(Advertentie)
Vanaf het ogenblik, dat ik begon met
een pijp, is het me altijd uitstekend
bevallen. Maar... „overtuigd" pijproker
werd ik toch pas, toen ik Douwe Egberts
tabak ontdekte. Wat een verschil in smaak
en geur! Wat een heerlijk roken! Ja....
een pijp en D.E. horen bij elkaar!
EXPOSITIE KERMISVIERINGEN
Van 3 tot 23 maart zal in „De Laken
hal" een expositie van affiches en pren
ten worden ingericht, welke betrekking
heeft op kermisvieringen. Het in te zen
den materiaal is afkomstig uit de pren
ten verzameling van het gemeente
archief en de Stichting Atlas van Stolk
'te Rotterdam
ACADEMISCHE EXAMENS
Geslaagd voor het kand. examen
Duitse taal- en letterkunde mej. A. van
Hoeken (Wassenaar) en de heer L. C.
Fretz (Den Haag).
Voor de vandaag te Tel Aviv ge
opende Nederlandse schilderijen-ten
toonstelling heeft ook „De Lakenhal"
enkele schilderijen uit zijn collectie af
gestaan.
Legerwerk - in eenvoud begonnen - groeide
uit tot wereldorganisatie
Met een herdenkingsbijeenkomst in
de Remonstrantse Kerk is gisteravond
het zeventigjarig bestaan van het
korps Leiden van het Leger des Heils
gevierd. Deze feestelijke bijeenkomst
werd opgeluisterd door het muziek
korps „Den Haag Congreszaal" onder
leiding van kapelmeester D. Kruyt.
Voorts verleende de zanggroep Leiden
haar medewerking.
Nadat brigadier P. Deurloo de avond
had geopend, verwelkomde kolonel W. F.
Palstra, chef-secretaris van het Leger
des Heils in Nederland, de aanwezigen,
o.w. de burgemeester van Leiden, jhr.
mr. F. H. van Kinschot, dr. P. L.
Schoonheim, predikant voor bijzonder
kerkewerk by de ned. herv. gemeente,
de burgemeester van Oegstgeest, de heer
H. L. du Boeuff, en wethouder dr. K.
Simon Thomas van Oegstgeest.
Kolonel Palstra herinnerde aan de
eenzame figuur, die in 1865 ergens in
het oosten van Londen het gedoe van
de mensen stond gade te slaan. Dat was
William Booth. Van Jezus staat ge
schreven toen Hij de menigte zag: „en
Hij werd met ontferming bewogen".
William Booth gaf gehoor aan een
soortgelijk gevoel in zijn hart. „Ik heb
mijn bestemming gevonden" zei hij te
gen zijn vrouw. Ze kregen medewerkers.
Een zeepkistje was de kansel en het
donkere zwerk van de wereldstad werd
zijn kathedraal.
In 1885 stichtten de zeeman Taylor,
die op de Harwich Line had gevaren en
de jonge Nederlandse onderwijzer Go-
vaerts het Leger des Heils in Nederland.
In Leiden deed het Leger in 1889 zyn
intrede. Spreker las een brief voor van
de Arnhemse industrieel Van Brero, die
verhaalt over de derde samenkomst, die
plaats vond op 19 februari, de verjaar
dag van Koning Willem III. Ze werd
gehouden in een inderhaast gerestau
reerd pakhuis, waar banken zonder leu
ningen waren geplaatst. De ruimte werd
verlicht met vleermuisbranders.
POLITIE IN LEGERSAMEN-
KOMSTEN
Bij iedere samenkomst drongen een
aantal belhamels naar binnen, van wie
er enkelen tot het in die tijd beruchte
gilde der kolenschouwers behoorden. Er
was dan ook steeds politie aanwezig, die
de herrieschoppers er uit werkte, maai
de schrijver vertelt erbij, dat het in deze
beginperiode volstrekt geen overbodig
heid was, dat hij steeds een wandelstok
bij zich had, die van een gaspijp was
gemaakt.
In deze sfeer, aldus kolonel Palstra,
zongen de meisjes haar lied en de pre
diking van redding is velen tot zegen
geworden.
Spreker zei dankbaar te zijn voor
de steun, die van overheid, de kerk en
het publiek wordt ondervonden. Deze
steun spoort ons aan, met nog meer toe
wijding en energie ons werk te doen.
KLEIN BEGONNEN. THANS
WERELDORGANISATIE
Burgemeester jhr. mr. F. H. van
Kinschot, die na deze inleiding het
woord verkreeg, schetste de grote be
tekenis van het werk, dat het kleine
aantal mannen en vrouwen in de ne
gentiende eeuw begon in dienst van
de lijdende mensheid en waaruit een
wereldorganisatie groeide. Voor ons,
die gewend zijn geraakt aan hetgeen
tegenwoordig door organisaties op
verschillend gebied wordt gepresteerd,
valt het moeilijk de grote verdienste
van de pioniers duidelijk te zien. Zij
waren het, die het thema van de lief
de van Christus in het openbare leven
brachten.
Wij kunnen ons nu de maatschappij
slecht voorstellen zonder het werk van
het Leger des Heils. De kleine korrel is
gegroeid tot de grote organisatie van
thans.
Burgemeester Van Kinschot prees in
het bijzonder het jeugdwerk, dat het
Leger zo voortreffelijk doet. Hoewel an
dere organisaties verschillende werk
zaamheden hebben overgenomen, zyn er
nog vele terreinen, waarop het Leger
het mooie werk der barmhartigheid ver
richt.
Bij dit jubileum, aldus besloot de bur
gemeester, mogen wij deze arbeid dank
baar gedenken. Moge Gods zegen erop
rusten.
VAN HART TOT HART
Dr. P. L. Schoonheim had als tekst
van zijn toespraak gekozen „van hart
tot hart" en meende dat de aanhef
„broeders en zusters" derhalve meer op
zyn plaats was dan „geachte aanwe
zigen". Niet dat deze niet allen geacht
worden, maar als soldaat van Jezus
Christus is men zowel heel hoog als heel
laag, verantwoordelijkheid verschuldigd
tegenover God en tegenover de mensen.
Toen Booth aldus dr. Schoonheim
zijn werk begon, was hij predikant.
Hy vroeg aan zijn Kerk om onder de
paupers te mogen werken, maar de
Kerk zei neen. Booth is Londen inge
trokken. Hij, zijn vrouw en de vele an
deren deden het om Jezus alleen. Ook
de Kerken hebben alleen recht van be
staan als ze deze naam levend in hun
hart dragen. Verdachtmakingen ten
spijt, heeft het Leger hierin een bescha
mend voorbeeld gegeven.
Spreker was van oordeel, dat men met
gevouwen handen op een plaats in de
Kerk of in een zaaltje van het Leger
kan zitten, maar dat dan toch de vraag
bljjft „Is er een plaats voor je by
NAN MERRIMAN
zingt voor het eerst voor de Leidse
jeugd, welke zelfs het podium
bezette.
(Foto L.D./Van Vliet)
In memoriam P. J. Bomli
Met P. J. Bomli is een bekend figuur
uit de Leidse arbeidersbeweging heen
gegaan.
In 1900 was hy een van de oprichters
van de Leidse Bestuurdersbond als be
stuurder van de Timmerliedenbond. Ook
maakte hij deel uit van het bestuur der
S.D.A.P. waarvan in die dagen Anton
Pannekoek de voorzitter was. In 1906,
toen de timmerliedenstaking uitbrak,
die een half jaar heeft geduurd, was hij
de secretaris van deze organisatie. In
1907 verliet hij het timmerliedenvak en
werd administrateur van de Coöperatie
„Vooruit".
In 1912 gaf hy mede de stoot tot op
richting van de Woningbouwvereniging
„De Eendracht", waar hij de functie
van secretaris vervulde. Het eerste
bouwplan van 47 woningen aan de Drie
Octoberstraat, de Schelpenkade en de
Magd. Moonsstraat kwam in 1915 tot
stand.
Dit plan werd toen direct gevolgd door
een plan van 124 woningen aan de
Parkstraat, de Javastraat en de Lom
bokstraat.
Op zyn initiatief werd het plan ge
opperd en uitgevoerd om met toestem
ming van het gemeentebestuur het Bad
huis aan de Medusastraat in eigen be
heer te exploiteren, welk plan een werk
van grote betekenis is geweest. Dit plan
Jezus?" Voor deze plaats zou spreker
een plaatsbewijs, een papiertje kunnen
geven, maar liever niet één papiertje,
maar een complete bijbel, want daarin
vindt men het toegangsbewijs tot het
Koninkrijk Gods, aldus dr. Schoonheim.
De bevelvoerende officier van het
korps Leiden, kapitein R. J. Schuring,
sloot deze jubileumbijeenkomst met een
kort opwekkingswoord.
„Niet verkopen"
Oppositie over
Casey's verklaring
Overdracht groot gevaar
De leider van de oppositie in het
Australische parlement, dr. Herbert
Evatt, verklaarde naar aanleiding van
de verklaring van minister Casey
men zie elders dat de kwestie-
Nieuw-Guinea van het grootste be
lang is in verband met de veiligheid
van Australië en dat de Australische
regering de op dit punt in het
gezamenlijke Australisch-Indonesische
communiqué aan 'n nadere beschou
wing zal dienen te onderwerpen. Hier
bij staat de vraag voorop, welk belang
leidraad zal moeten zijn bij het be
stuur van Westelijk Nieuw-Guinea,
aldus Evatt, die van mening was, dat
van het standpunt van het Handvest
der V.N. het belang van de inheemse
bevolking op de voorgrond moet staan.
Australië moet trachten met Neder
land en Indonesië tot overeenstem
ming te komen over de garantie voor
een durende bescherming van de in
heemse bevolking van Westelijk
Nieuw-Guinea. Een overdracht van de
soevereiniteit van Nederland aan
Indonesië zou hjj voor deze bevolking
een groot gevaar achten.
Soébandrio heeft op zijn Australische
reis veel „goodwill" verworven, doch de
Aiustralische regering dient hem zo
spoedig mogelijk duidelijk op de hoogte
te stellen van haar standpunt ten deze,
aldus Evatt.
De tweede man van de oppositie.
Caldwell, merkte op. dat naar het
lijkt, de Australische regering bereid
is, Ned. Nieuw-Guinea „te verkopen"
aan Indonesië, in weerwil van het feit
dat zulks voor de veiligheid van
Australië een duidelijke bedreiging
zou betekenen.
De Australische regering heeft in
haar repliek een nieuw en volledig debat
in het parlement toegezegd over het
vraagstuk Nieuw-Guinea.
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te Rotterdam-Centrum (wijk-
gem. 1) A. J. van Oost te Vrlezenveen.
Aangenomen het beroep der Provinciale
Kerkvergadering van Utrecht tot predi
kant voor buitengewone werkzaamheden
(Sanatorium Zonnegloren. Soest) K. H.
Meyer, kand. te 's-Gravenhage.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Gorredijk A. Prins te Wln-
sum (Gron.).
werd door meerdere gevolgd, al was het
geen gemakkelijke tijd, doordat enkele
aannemers tijdens de bouw failliet gin
gen hetgeen met grote moeilijkheden
gepaard ging.
Voorts nam hij het initiatief tot de
oprichting van de Federatie van Wo
ningbouwverenigingen, een organisatie,
welke heden ten dage van grote beteke
nis is en waarvan vrijwel alle woning
bouwverenigingen deel uitmaken.
Allen, die met hem hebben samenge
werkt, zullen moeten erkennen, dat hij
geen gemakkelijke natuur had, doch
men moet groot respect hebben voor het
vele wat hij in zeer moeilijke tijden
heeft gepresteerd, en op het gebied van
de woningbouw heeft tot stand gebracht.
Met dankbaarheid mogen wij zijn werk
herdenken.
J. G. VAN DER ZEEUW.
Officiële puhlikaties
UT LOT ING GELDLENING
Burgemeester en Wethouders van Lel
den brengen ter algemene kennis, dat op
5 maart 1959, des voormiddags om 11 uur
ln een der vertrekken van het stadhuis
zal worden overgegaan tot:
a. de uitloting van een bedrag van
f16.000,van de 3% obligatielening
1896, groot f 1.069.000.—;
b de uitloting van een bedrag van
f 160.000,van de 3% obligatielening
1947. groot f4.120.000,—;
c de uitloting van een bedrag van
f160.000— van de 4 1/4',r obligatie
lening 1952 II. groot f6.400 000,
d. de uitloting van een bedrag van
f90.000.van de 4 1/4 obligatie
lening 1952 III, groot f3 600.000,
LEIDEN. 18 februari 1959.
