Dulles legt om gezondheidsredenen
zijn functie voor korte tijd neer
Grieks - Turks akkoord
voor Cyprus in zicht?
WEERBERICHT
Amerikaanse minister na bezoek
aan Europa verheugd over grote
eensgezindheid in het Westen
Geldnood bracht Deens diplomaat
tot verraad van NAVO-geheimen
Opruimen laatste moeilijkheden
Bolletje/'
97ste jaargang
DINSDAG 10 FEBRUARI 1959
No. 29667
LEIDSCH
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBL
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f7.50 per kwartaal; f2.55 per maand; f 0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Prinses Beatrix en
Koning Boudewijn
dineerden samen
Koning Boudewyn, Prinses Beatrix,
Prinses Charlotte van Luxemburg en
Prins Charles van Luxemburg hebben
gisteravond in het restaurant „Tannen-
berg" te Sankt Anton gedineerd. Na het
diner bleven de koninklijke gasten, nog
geruime tijd bijeen.
Prinses Beatrix had gisteren geskied
op de hellingen van de Valuga. In het
station van de kabelbaan op deze berg,
ontmoette zij Koning Boudewijn van
België en Prinses Charlotte van Luxem
burg. Met beiden had zij een kort ge
sprek. Het gezelschap van de Belgische
koning koos eveneens de hellingen van
de Valuga en ook de pistes van de Gal-
zig. Prins Charles van Luxemburg ging
niet mee; hij bracht een bezoek aan
München. Prins J an van Luxemburg was
evenmin van de partij. Hij is in Luxem
burg en wordt vandaag of morgen in
Sankt Anton terug verwacht.
Op 15 februari wordt Prinses Elizabeth
van Joego-Slavië in St.-Ankton ver
wacht. Ook zij zal haar intrek nemen in
het Posthotel.
Het wintersportcentrum Sankt
Anton krijgt in deze dagen een
sterk Koninklijk accent. Deze foto's
tonen Prinses Beatrix en Koning
Boudewijn van België tijdens het
skiën in de buurt van het plaatsje.
i
waar zij hun intrek hebben ge-'
nomenterwijl daar binnenkort
Prinses Irene, Prinses Elizabeth van
Joego-Slavië en Prins Jean en Prins
Charles van Luxemburg nog wor
den verwacht.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, John Foster Dulles, heeft
gisteravond om gezondheidsredenen zyn functie „voor een korte periode" neer
gelegd. Dulles, die nog deze maand 71 jaar wordt, gaat voor een hernia-operatie
naar het Walter-Reedhospitaal. President Eisenhower heeft erin toegestemd, dat
Dulles' werkzaamheden gedurende enkele weken worden overgedragen aan onder
minister Christian Herter. Als diens plaatsvervanger zal de onderminister voor
Economische Zaken Douglas Dillon optreden. In een brief aan Eisenhower schrijft
Dulles, dat hy steeds te raadplegen zal zijn en dat hij verwacht na enkele weken
zijn taak volledig te kunnen hervatten. Dulles liet de president zijn brief ter
hand stellen, toen hij gistermiddag in het Witte Huis verslag over zijn Europese
besprekingen kwam uitbrengen. Volgens de perschef van het Witte Huis is het
vanzelfsprekend, dat Dulles de V.S. op een mogelijke ministersconferentie van
de Grote Vier zal vertegenwoordigen. In zijn brief aan de president zegt Dulles
nog, dat hij tijdens zijn lichamelijk herstel tijd zal hebben om zich, vrü van
andere verantwoordelijkheden, te concentreren op de „ingewikkelde en ernstige
problemen, die de door de Sovjetrussische bedreigingen ten opzichte van Berlijn
worden geschapen" en op het Westelijke antwoord op deze bedreigingen.
de burgemeester met de minister duurde
ongeveer een half uur en het werd.
volgens Brandt, „in een vriendschappe
lijke sfeer" gevoerd. „Ik heb het gevoel
gekregen, dat de Westberlijners gelijk
hebben, wanneer zij denken op hun
Amerikaanse vrienden te kunnen ver
trouwen". Brandt had tevens een ge
sprek met de voorzitter van de commis
sie voor Buitenlandse Zaken van de
Senaat. Senator Fulbright.
Minister Dulles zei in zijn verklaring
over zjjn Europese bezoek nog, te ge
loven dat de Russen „hun druk tot het
laatste moment zullen volhouden, aldus
trachtend de geallieerden van Berlijn te
doen afzien". Vooruit concessies doen
ligt niet in de lijn van de Russische
taktiek. De zenuwoorlog zal gestreden
worden tot het einde. en. buigt het
Westen, dan heeft het communisme een
grote overwinning behaald."
Tass beschuldigt Dulles
Het officiële Sovjetrussische persbu
reau „Tass" heeft de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken. Foster
Dulles, er gisteren van bescnuldigd, dat
hij de koude oorlog wil aanwakkeren.
Dulles heeft bij zijn (zondag gepubli
ceerde) verklaring voor de commissie
van Buitenlandse Zaken van het Ameri
kaanse Huis van Afgevaardigden „de
Burgemeester Brandt
kreeg „krachtige
verzekering"
Gisteren verklaarde Dulles na zijn
terugkeer uit Europa, dat de Westelijke
mogendheden het over het algemeen
eens zijn over de stappen, die genomen
moeten worden als Rusland mocht over
gaan tot een blokkade van Berlijn. De
eenheid, het wederzijds begrip en de
vastbeslotenheid van de drie landen, die
ik een bezoek heb gebracht, nebben mij
nieuwe moed geschonken, aldus Dulles.
De burgemeester van West-Berlijn,
Willy Brandt, verklaarde gisteravond na
een onderhoud met minister Dulles ..een
nieuwe krachtige verzekering" te hebben
gekregen, dat de Verenigde Staten hun
rechten in West-Berlijn zullen hand
haven. Deze rechten omvatten o.m. vrije
toegang tot de stad. Het onderhoud van
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
TT OU7QQ111 ÏIIOOI* f
Eenzaam maar
niet alleen
Heden beginnen wij elders in
dit blad met de publikatie van
enkele fragmenten van het
heden verschenen boek „Een- i
zaam maar niet alleen" van de
hand van H.K.H. Prinses Wil-
helmina. Hierin overziet zij
haar leven tegen de achter
grond van de bewogen geschie-
i denis van ons volk en de wereld
en in het licht van haar per-
soonlijke visie op hel leven en
vooral ook haar diepe geloofs-
overtuiging.
De keuze van de fragmenten
moest worden bepaald door de
uitgever van het boek.
Het fragment van vandaag is
het eerste deel van het eerste
hoofdstuk, waarin de Prinses
haar herinneringen te boek i
stelde aan haar Vader. Koning
Willem III. die zij reeds op zo
jeugdige leeftijd moest ver
liezen.
lillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Tornado in Missouri:
vijftig doden?
Het centrum van de stad St.-Louis in
de Amerikaanse staat Missouri is van
ochtend door een tornado getroffen. Een
twintigtal gebouwen is vernield. De
laatste berichten vermelden twee doden
en honderd gewonden. Vijftig mensen
zouden nog onder puin bedolven liggen.
St.-Louis is met twee miljoen inwo
ners in grootte de achtste stad van de
Verenigde Staten. De tornado trof de
stad toen de bevolking nog sliep. De
kracht van de storm wordt „ongehoord"
genoemd. Alles wat op zjjn weg kwam,
werd vernield.
Lichte vorst
De Bilt verwacht vain heden- tot
morgenavond:
Overwegend droog weer met op de
meeste plaatsen mist of laaghangende
bewolking. Zwakke noordoostelijke wind.
Overwegend lichte vorst.
(Opgemaakt te 11.15 urr)
11 februari
Zon op: 8.05 uur; onder: 17.45 uur.
Maan op: 9.18 uur; onder: 22.13 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.36 en 17.49
uur. Laagwater te 1 23 en 13.21 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
Droevig slot van veertigjarige loopbaan
Micro-foto's van stukken over
de zeestrijdkrachten
In Kopenhagen is gisteren het proces
begonnen tegen de 63-jarige Einar
Blechinberg, die, als Deens handelsat
taché in Bonn, NAVO-geheimen aan een
niet by name genoemde mogendheid zou
hebben uitgeleverd. Hij werkte al veer
tig jaar bij de Deense buitenlandse
dienst. Zijn spionage-activiteit vond
plaats in de periode juni 1957 tot mei
1958. Hij zou microfoto's hebben ge
maakt van stukken betreffende geheim
overleg in Bonn over de NAVO-zee-
strijdkraehten en bijzonderheden van
andere NAVO-bijeenkomsten, alsmede
gegevens over een bezoek van de YVest-
duitse minister van Defensie, Strauss,
aan Washington.
Blechinberg deelde gisteren mede, dat
hij van een Poolse regeringsfunctionaris
geld had geleend tot een bedrag van
3000 gulden. Hij kreeg het geld uit
vriendschap en geloofde niet dat andere
motieven hier achter schuilgingen.
Het Deense ministerie van Buiten
landse Zaken had hem twee keer berispt
eens voor een lening van 15.000 gulden,
die hij in 1939 in Mexico aanging en een
keer voor een geldtransactie in Was
hington toen hij tijdens de oorlog finan
ciële moeilijkheden had.
Toen hij in 1953 voor handelsbespre
kingen in Warschau was leende hij 450
gulden van een Poolse regeringsfunc
tionaris die hij kende. Als een van de
oorzaken waardoor hij in Warschau in
geldnood kwam noemde hij het feit,
dat in zijn hotel slechts twee maaltijden
per dag op het menu stonden. „Ik at
te veel warme maaltijden", zo lichtte hij
toe. Toen hij later terug was in Kopen
hagen nodigde hij de Pool uit voor een
lunch en tenslotte leende hij geld tot
een bedrag van 3000 gulden.
Blechinberg zou in Bonn 36.000 gul
den belastingvrij salaris genieten, het
geen in Denemarken neerkomt op
75.000 gulden. Hy zei, dat zijn privé-be-
zit in een benarde toestand was geraakt.
Blechinberg is bijna veertig jaar in de
Deense buitenlandse dienst geweest. Hij
werkte in Melbourne, Bern. Warschau,
Washington en Bonn.
Koningin-Moeder Elisabeth
zorgde voor regen
Duizenden negers van de Masai-
stam hebben gisteren met gejubel
de stortregen begroet, die kwam
nadat Koningin-Moeder Elisabeth
van Groot-Brittannië een half uur
eerder had gezegd te hopen, dat zij
gezegend zouden worden met veel
regen.
Kort na die woorden kwam er een
onweersbui, die regen bracht voor de
dorre landerijen van de Masais.
Koningin-Moeder Elisabeth ivas
gisteren te Nanok in Kenia, 100 kilo
meter ten westen van Nairobi, de
gast van de Masai-stam.
waarheid verdraaid" en de afgevaardig
den „willen laten geloven dat de Sovjet-
Unie en het socialistische kamp zich niet
wijden aan de versterking van de vrede,
maar aan verwezenlijking van de com
munistische doeleinden in de gehele
wereld". Hij toonde zich in zijn „ge
bruikelijke" gedaante, „verdenking zaai
end. wantrouwen en vrees verwekkend
en de internationale spanning vergro
tend". aldus Tass.
(Dulles heeft in die verklaring o a. ge
zegd dat de Ver. Staten en hun bondge
noten vastbesloten zijn desnoods liever
het risico van een oorlog te nemen dan
zich door de Sovjet-Unie uit West-
Berlijn te laten verdrijven. Voorts waren
er volgens hem tekenen, die erop wezer.
dat de Russen, nu hun economische
kracht toeneemt, een strakkere politiek
gaan voeren).
Moskou verantwoordelijk voor
oorlogsrisico
Onze correspondent in Londen tele
foneerde ons hedenochtend:
De Britse regering stelt de Sovjet-Unie
volledig verantwoordelijk voor enig oor-
logsrisieo. voortvloeiende uit de situatie
in Berlijn Dit bleek uit het antwoord
van het Britse departement van Bui
tenlandse Zaken op vragen van cor
respondenten of commentaar kon
worden geleverd op de door Dulles op 28
januari in Washington afgelegde ver
klaring.
De woordvoerder van het Foreign
Office zei, dat enig oorlogsrisico, dat zou
ontstaan, uitsluitend afhangt van de
Sovjetrussische regering. Deze zal in
geen twijfel mogen worden gelaten over
de vastberadenheid van het Westen om
zijn rechten in Berlijn te handhaven.
Zoals overigens reeds was uiteengezet in
de NAVO-communiqués van december
JJ.
De verklaring vormt een alleszins ge
wenste aanvulling en ook opheldering
van de nogal alarmerende uitlating van
Dulles voor de commissie van Buiten
landse Zaken van het Amerikaanse Huis
van Afgevaardigden, waarin hij zei. dat
het Westen zo nodig liever oorlog zou
riskeren dan zich uit Berlijn te laten
zetten.
Uit de Britse verklaring kan worden
opgemaakt, dat zulks niet betekent, dat
het Westen een oorlog zal ontketenen.
Het betekent echter wel, dat een nieuwe
Berlijnse blokkade zal worden beant
woord door een gemeenschappelijk'.
Westelijke actie om deze te breken. Het
zal helemaal aan de Russen liggen of
hierdoor een oorlogssituatie zal ontstaan.
Na ampel overleg in Zürich
De Griekse en Turkse ministers
van Buitenlandse Zaken hebben gis
teravond in Zürich de „beginselen
en bijzonderheden" van een algehele
overeenkomst voor Cyprus bespro
ken, nadat de premiers van beide
landen drieënhalf uur hadden ge
confereerd.
De Griekse minister van Buiten
landse Zaken ,Averoff, zei gister
avond tegen verslaggevers, dat de
„kansen voor een overeenkomst nog
half om half waren".
De ministers proberen nu de
laatste moeilijkheden op de weg
naar een overeenkomst uit de weg
te ruimen.
De door Turkije gevraagde waarbor
gen ter bescherming van de Turkse ge
meenschap op Cyprus zouden het punt
zijn die het sluiten van een overeen
komst nog in de weg staat.
Averoff zei dat de Griekse en Turkse
onderhandelaars tijdens hun besprekin
gen voortdurend de Britse strategische
belangen op het eiland in het oog had
den gehouden.
„Wij zijn trouwe bondgenoten van
Groot-Brittannië", zo zei hij. Waarne
mers in Zürich zijn van mening, dat de
komst van het hoofd van de afdeling
Europese en Cypriotische Zaken van
het Griekse ministerie van Buitenlandse
Zaken, Christopoulos, erop wijst dat een
overeenkomst in zicht is.
Hij zou voor de Grieken het laatste
ontwerp voor een Grieks-Turkse over
eenkomst moeten opstellen. Als over
eenstemming wordt bereikt zullen beide
ministers, naar verwacht wordt, naar
Londen vliegen om hun Britse ambtge
noot. Selwyn Lloyd, op de hoogte te stel
ler van de resultaten. Dan zou waar
schijnlijk in het voorjaar een ronde-tafel
conferentie tussen de drie mogendheden
worden gehouden. Na een bijeenkomst
met minister Averoff die twee uur duur
de, zei de Turkse minister Zorloe tegen
journalisten: „Het is een uitgebreide be
spreking. Als één onderdeel niet klopt
valt de hele opzet uiteen".
Geen resultaten
op Beneluxeonferentie
(Van onze Brusselse correspondent)
De discussie over de landbouwproble
men kon gisteren op de Benelux-minis-
tersconferentie te Brussel niet tot
positieve resultaten leiden. De ministers
zullen op 26 en 27 februari a.s. in Ne
derland opnieuw bijeenkomen om het
debat over de harmonisatie van het
landbouwbeleid en de liberalisatie van
de handel in landbouw- en tuinbouw-
produkten te hervatten.
Op de vraag of een overeenkomst in
zicht was antwoordde hij„Ik ben hoop
vol gestemd".
Verwacht werd dat vandaag weer een
bijeenkomst van de ministers van Bui
tenlandse Zaken en deskundigen ge
houden zou worden.
Wensen van de Boerenpartij
De Boerenpartij, die nu ongeveer
een jaar bestaat, zal in maart voor
het eerst in alle kieskringen, uit
gezonderd Den Helder en Leeuwarden,
met kandidatenlijsten uitkomen. Op deze
lijsten staan 12 namen. Nummer 1 is de
heer H. Koekoek, veehouder te Benne-
kom, nummer 2 is de heer J. Fabius,
hoofdredacteur van de Nieuwsbrief en
nummer 3 de heer G. W. Voortman.
veehouder te Eefde.
De heer Koekoek verklaarde, dat de
party het een algemeen Nederlands be
lang acht, Nieuw-Guinea te behouden
Volgens de Boerenparty kan de woning
nood alleen worden opgelost wanneer de
overheid zich op dit terrein terugtrekt
en tegelijk alle nu bestaande belemme
ringen opheft.
Het bestuur van de Boerenparty
meent, dat de tyd nu ryp is voor zyn
actie, aldus de heer Koekoek. Hy voegde
hieraan toe, dat het feit alleen al, dat
van het Landbouwschap niet minder dan
80.000 dwangbevelen zyn uitgegaan om
weigerachtige boeren te dwingen hun
contributie te betalen, boekdelen spreekt.
Prins Bernhard
in Buenos Aires
Prins Bernhard is gisteren uit ChQl
in Buenos Aires aangekomen.
Na zyn aankomst in Buenos Airea
werd gisteravond in de Nederlands®
ambassade te zijner ere een receptie
gegeven welke door verscheidene leden
van de Argentynse regering en talryka
personen werd bygewoond.
Doden en gewonden
bij aanrijdingen
Op de Ryksweg 26 tussen Deil en
Waardenburg is gisteren een bestelwa
gen geslipt, over de middenberm heen-
geschoten en op de andere rijbaan in
botsing gekomen met een personenauto
De Haagse bestuurder van de personen
auto was op slag dood. Zyn vrouw en
een mede-inzittende werden zeer ern
stig gewond, evenals de beide inzitten
den van de bestelwagen, die afkomstig
waren uit Bakel <NB). De gewonden
zijn naar ziekenhuizen te 's-Hertogen-
bosch en Zaltbommel overgebracht.
Op de weg Ter neuzen-Hoek. even
voorbij het buurtschap de Knol. is gis
teravond een motorfiets met duozitting
en zijspan, die bereden werd door drie
politiefunctionarissen, in een sloot te
recht gekomen. De wachtmeester 1ste
klasse van de Rykspolitie te Philippine
A. B. Speuesens werd vrijwel op slag ge
dood.
Waarschijnlyk is de motor door de
gladheid van de weg geslipt. De bestuur
der, de wachtmeester van de verkeers
politie in Terneuzen, J. Staal, is ernstig
gewond in het Julianaziekenhuis in Ter-
neuzen opgenomen. De andere opzitten
de, de wachtmeester W. P. de Visser,
werd licht gewond.
„Jan Moedwil" in
Antwerpen overleden
Vlammende radiotoespraken
inspireerden het verzet
Van onze Brusselse correspondent)
Jan Moedwil, eigenlyk prof. Fernand
Geersens. omroeper van Radio-België in
Londen gedurende de oorlog, is in Ant
werpen overleden. Hij werj daar in
1895 geboren, in de voorstad Borgerhout.
Jan Moedwil, die voor de oorlog pro
fessor was by het hoger instituut voor
sierkunsten te Brussel, vertrek in de
eerste dagen van 1940 naar Londen en
werd door zyn vlammende radiotoespra
ken in bezet. België en ook m Nederland
de graag gehoorde stem van de vryheid.
Niemand kon zoals hy, het zo dikwyls
op de proef gestelde moreel van de be
volking in de bezette gebieden opbeuren.
Zijn dagelykse heftige scheldparty, in
plat Antwerps dialect", tegen de nazi's
deed het beter dan menige meer .be
schaafde" uitzending van Radio-België
of Radio-Oranje Maar. zoals het vaker
voorkomt, viel de harde, ongekunstelde
taal van Jan Moedwil niet in de smaak
van een deel van de intellectuele be
volking van België. Sedert de bevrijding
leefde Jan Moedwil dan ook terugge
trokken. en hy had reeds geruime tijd
zijn medewerking aan enkele kranten en
tijdschriften stopgezet. Bij zijn terug-
Keer in België, direct na de oorlog
werd hy echter gevierd. Hy kreeg toen
talrijke onderscheidingen.
Belangrijke taak
voor generaal Serof
Generaal Iwan Serof, tot voor kort
hoofd van de Russische politieke politis
en geheime dienst, is belast met de lei
ding van een kortgeleden opgerichte
speciale geheime dienst, die als voor
naamste taak de bewaking heeft van de
Russische raket- en atoomgeheimen.
Zyn benoeming in deze functie is. naar
een gezaghebbende diplomatieke zegs
man in Hamburg verklaarde, indirect
een gevolg van de berichten, die enkele
weken terug in de Engelse pers zyn ge
publiceerd over een laboratorium by
Salisbury, waar gewerkt wordt aan zeer
krachtige wapens voor de bacteriolo
gische oorlogvoering. Deze berichten zyn
in Rusland ingeslagen als een bom en
deden de Russische regering ogenblikke-
lyk besluiten een „strategische dienst",
tot vorming waarvan men reeds enige
tyd terug besloten had, met de meeste
spoed te organiseren.
De nieuwe organisatie is een afdeling
van de Russische militaire inlichtingen
dienst. Ze staat echter rechtstreeks on
der leiding en verantwoordeiykheid var.
Serof. Hoewel de eerste taak eigenlyk
contra-spionage is, heeft de organisatie
ook een offensieve taak: in het Westen
geheimen op het gebied van atoom- en
waterstofwapens, raketten, en de che
mische en bacteriologische oorlogvoe
ring te achterhalen.
Generaal Serof is in december vorig
jaar als hoofd van de veiligheidsdien
sten opgevolgd door Alexander N. Sje-
lepin. De enige officiële bekendmaking
die aan deze commando-wisseling ge
wijd is, meldde dat Serof „een andere
functie" gekregen had. Sedertdien heeft
men buiten Rusland in het duister ge
tast omtrent Serof's nieuwe taak.
Textiel goedkoper en papier
duurder
De pry zen voor textielgoederen zyn
de laatste tyd in Djakarta scherp ge
daald. Dit is het gevolg van het verlenen
van invoervergunningen tot een waarde
van byna 4 miljoen gulden, en van de
aankomst van Japanse textielleveranties
binnen het kader van de oorlogsherstel
betalingen. De prysdaling heeft echter
alleen betrekking op goedkope kwali
teiten, de betere kwaliteiten zyn slechts
heel weinig, of niet, in prys gedaald.
De prijzen van papier, met inbegrip
van krantenpapier, zijn sinds 1 januari
JJ. met 10% gestegen. Dit is een gevolg
van schaarse voorraden. Sinds 1 janu
ari hebben de importeurs geen nieuwe
invoervergunningen voor papier gekre
gen. Als in de situatie niet snel veran
dering komt. zal de toestand kritiek
worden en zullen de pryzen aanzieniyk
oplopen.