Dulles (in Parijs) geconfronteerd
met soort „diplomatieke doorbraak"
WEERBERICHT
Amerikaans transportvliegtuig
werd door Russen neergeschoten
DOBBY
gordijnstoffen
Behalve Macmillans reis naar
Moskou ook een invitatie van
Kroesjtsjef aan Eisenhower
Anti-partijgroep in Moskou niet
door het congres uitgestoten
97ste jaargang
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1959
No. 29664
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN witte SinBel l'Leiden - Gir0 n°' 67065
Hoofdredacteur: J. Brouwer f7.50 per kwartaal; f 2.55 per maand; f 0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
MINISTER DULLES
bij de controle van de weg van West-
Duitsland naar deze stad, ter andere
zyde ziet men, wat men noemt „toege
ven aan Moskou". Immers, waar Ade
nauer steeds heeft geëist, dat vóór on
derhandelingen met de Russen eerst het
Sovjetrussische ultimatum moet worden
Het 21ste congres van de Russische
communistische party heeft gisteren in
zijn slotresolutie niet geëist, dat de
leden van de „anti-partij-groep" (Ma
lenkof, Moiotof, Kaganowitsj, Boelga-
nln en Sjepilof) uit de party worden
gestoten. Het congres beperkte zich tot
goedkeuring van de disciplinaire maat
regelen die tegen hen genomen zyn.
In de slotrede op het congres verge
leek premier Kroesjtsjef de toestand in
West-Berlijn met een lont in een kruit
vat of een tydibom, die elk ogenblik kon
ontploffen. Is het daarom maar niet het
beste om de lont te doven en de bom
te verwyderen?, zo riep Ihj uit.
wy willen maar één ding, n.l. zo snel
mogeiyk een einde maken aan de koude
oorlog. Als U dit ook zo graag wilt, mijn
heer Dulles, zyn wy bereid de overwin
ning in deze onnodige oorlog aan U te
laten. Mijne heren, beschouw U zelf als
de overwinnaars, maar maak er snel
een einde aan. aldus Kroesjtsjef.
Adenauer heeft gezegd dat de Bonds
republiek niet met de Sovjet-Unie zal
samenwerken als wy niet betalen voor
deze samenwerking, zo vervolgde de
Russische premier. Maar, mynheer de
Bondskanselier, U moet politieke kwes
ties niet aanpakken op de manier van
een kruideniershulpje. Wij hebben U
niets te betalen, wij zyn U niets schul
dig. zo riep Kroestjesjef uit.
Hij verklaarde dat Rusland echter wel
genegen is te luisteren naar de voorstel
len van Adenauer, mits deze verstandig
zijn, en ook bereid is met de Westduitse
Bondskanselier aan één tafel te gaan
zitten om zowel de Westduitse als Rus
sische voorstellen te overwegen en dan
een oplossing te vinden die voor beiden
aanvaardbaar is.
Kroesjtsjef behandelde in zyn rede
een groot aantal vraagstukken. Hij legde
o.m. de nadruk op de communistische
eenheid en gispte de Joegoslaven voor
hun „smerige en uitdagende streken".
Onthulling van het State Department
Stem van Russische piloot op een bandje
Het onbewapende Amerikaanse transportvliegtuig, dat in september van het
vorig jaar in Sovjet-Armenië neerstortte, blijkt door de Russen te zijn neerge
schoten, aldus een mededeling van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken, dat over een afschrift van bandopnamen beschikt met de stem van de
Russische piloot, die het Amerikaanse toestel neerschoot. „Hij zal niet ontkomen,
hy valt al, ik zal met hem afrekenen", aldus een opgenomen uitlating van deze
Rus. Er waren zeventien man aan boord van het toestel. Na drie weken hebben
de Russen de lyken van zes Amerikanen uitgeleverd. Van de overige elf inzit
tenden zeiden zij niets te weten. Bovendien werd ontkend, dat het Amerikaanse
vliegtuig was onderschept. Het State Department heeft niet medegedeeld hoe het
afschrift van de bandopname in zyn bezit is gekomen. Amerikaanse ambtenaren
noemden het afschrift „beslist echt". Zy achtten het niet uitgesloten, dat het
toestel door valse radioseinen uit zyn koers is gelokt. Het Amerikaanse rapport
over deze zaak bevat een twaalf bladzijden tellend afschrift van radiogesprekken
tussen Russische piloten en voorts fotokopieën van twee artikelen uit het sep
tembernummer van een Russisch luchtvaarttijdschrift, waarin een aanval op een
vyandelyk doel wordt beschreven. Dit doel wordt echter niet nader omschreven, i
al vertoont het sterke gelijkenis met het onderhavige geval.
Advertentie
ZO JUIST ONTVINGEN
wij de collectie
16 nieuwe kleuren
3.95
NATUURLIJK EERST
NAAR
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
MIDZABONNEN
voor onze cliënten.
In Nijmegen werd gisteren onder
zeer grote belangstelling een inter
nationaal huwelijk voltrokken. De
Amerikaan Varick Tunney, zoon
van de oud-wereldkampioen bok
sen zwaargewicht Gene Tunney.
trad in het huwelijk met de Nij
meegse Maria Sprengers.
Het bruidspaar met link achter
hen de beroemde bokser in 'rolijke
stemming op het bordes van het
stadhuis.
Geen onderhandeling
over Nieuw Guinea
Naar „Antara" meldt, heeft de Indo
nesische minister van Buitenlandse
Zaken. dr. Soebandrio, tegenover
journalisten verklaard, dat Indonesië
nooit onwillig is geweest om met
Nederland te onderhandelen over
Ned. Nieuw-Guinea. Indonesië, aldus
dr. Soebandrio, heeft zyn bereidheid
daartoe bij herhaling doen blijken in
de V.N..
Volgens „Antara" voegde de minister
hieraan toe, dat het hem verstandig
lijkt, met dergelyke onderhandelingen
te wachten tot na de verkiezingen in
Nederland, „daar op het ogenblik de
politieke toestand in Nederland te
onzeker is".
Naar aanleiding van Indonesische
persberichten, als zou dr. Soebandrio,
verklaard hebben „informeel op de
hoogte te zyn gesteld van de mogelyk-
heid van heropening van besprekingen
tussen Indonesië en Nederland over
hangende kwesties tussen beide landen'
zeide vanavond een woordvoerder van
het ministerie van Buitenlandse Zaken
in Den Haag, dat de Nederlandse diplo
matieke vertegenwoordiger in Djakarta,
de heer A. H. Hasselman, geen enkele
opdracht heeft gekregen voorstellen te
doen tot het houden van besprekingen
met Indonesië.
De woordvoerder herinnerde er voorts
aan, dat de Nederlandse regering
steeds bereid is geweest tot overleg
met de regering in Djakarta.
Het Nederlandse standpunt is daarby
ongewijzigd, dat de soevereiniteit over
Ned. Nieuw-Guinea bij een dergelyk
overleg geen onderwerp van gesprek
kan zyn.
Op Cuba reeds 260
executies wegens
oorlogsmisdaden
Naar AFP van welingelichte zyde te
Havanna verneemt, zyn er sinds de val
van het bewind van Batista op Cuba
260 personen terechtgesteld wegens oor
logsmisdaden. Fidel Castro, de leider
van de opstand tegen Batista, heeft in-
dertyd verklaard dat er vier- tot vyf-
honderd mensen zullen worden geëxecu
teerd.
In Santiago moeten 23 voormalige le
den van de Cubaanse luchtmacht te
rechtstaan wegens hun aandeel in de
bombardementen op steden in de pro
vincie Oriente. die slachtoffers hebben
geëist. Te Santa Clara zal ook een groep
oud-piloten terechtstaan. Hun worden
bombardementen in de provincie Las
Villas ten laste gelegd.
Het nieuwe bewind doet pogingen om
de uitlevering van de voormalige staf
chef van de Cubaanse luchtmacht, bri
gade-generaal Tabernilla Palmero, te
krygen, die met drie eveneens gezochte
luchtmachtofficieren naar de VB. is
uitgeweken.
Gisteren werden in totaal zeven oud
militairen wegens moord ter dood ver
oordeeld. Andere voormalige militairen
kregen gevangenisstraf.
Grieks-Turks beraad
over kwestie - Cyprus
De premiers van Griekenland en Tur-
kye, Karamanlis en Menderes, zijn gis
teren met hun ministers van Buiten
landse Zaken, resp. Averoff en Zorloe,
te Zürich aangekomen voor besprekin
gen over de kwestie-Cyprus. Het overleg
dat vandaag zou beginnen, kan tot zon
dag of maandag duren.
Minister Averoff noemde de bespre
kingen een „beginpunt voor een snelle
en verantwoorde opheldering van de si
tuatie". In diplomatieke kringen te
Athene is men „gereserveerd optimis
tisch". Op Cyprus hebben vertegen
woordigers van zowel Griekse en als dc
Turkse bevolkingsgroep uiting gegevei
aan hun optimisme over de besprekin
gen.
De Amerikaanse staatssecretaris
van Buitenlandse Zaken Dulles
(links) wordt hier na zijn aan
komst op het Londense vliegveld
verwelkomd door zijn Blitse ambt
genoot Selwyn Lloyd.
Reizen Indonesië-Singapore
Strenge controle ingesteld
Een woordvoerder van het Indonesi
sche consulaat-generaal te Singapore
heeft mededeling gedaan van maatre
gelen, die een strenge controle beogen
op het reizen van Indonesiërs tussen
Indonesië en Singapore.
Hij deelde mede, dat Indonesiërs, die
vóór 1 januari 1959 te Singapore zyn
aangekomen, zich voor inschrijving die
nen te vervoegen aan het consulaat. De
genen, die reeds eerder te Singapore
vertoefden, moeten zich vyf dagen mel
den op straffe van intrekking van hun
paspoort, waarvoor zy een reispas en
kele reis van Singapore naar Indonesië
in de plaats zouden krygen. Van Indo
nesiërs, die reeds naar Indonesië waren
teruggekeerd, zouden de paspoorten ver
vallen worden verklaard. Gedurende een
bepaalde tyd kunnen zy geen nieuw
paspoort krygen.
„Eenzaam, maar
niet alleen"
In ons Blad van dinsdag a.s. zul
len wij een aanvang maken met de
publikatie van een aantal frag
menten uit het door H.K.H. Prinses
Wilhelmina geschreven boek ..Een
zaam maar niet alleen", waarin zy
haar levensloop overziet.
Onderzoek naar olie
onder de Noordzee
De N.V. Ned. Aardolie Maatschappy
heeft besloten een seismisch zee-onder
zoek te verrichten voor de Zuidhollandse
kust, waarmede zy half maart een aan
vang hoopt te maken. Afhankeiyk van
het resultaat van dit onderzoek zal mo
gelijk een plaats kunnen worden be
paald voor het slaan van een eventuele
experimentele boring.
Voor de N.AM. zou zulk een experi
ment van groot belang kunnen zyn,
daar het zou kunnen uitwyzen of en hoe
eventueel aan te treffen olie op econo
mische wyze kan worden geproduceerd,
hetgeen een welkome aanvulling van de
binnenlandse produktie zou betekenen.
Japan voorwaardelijk uit
conventie voor walvisvaart
De Japanse regering heeft zich voor
waardelijk teruggetrokken uit de inter
nationale conventie voor de walvisvaart,
welke de walvisvangst in het Zuidpool
gebied regelt. Verwacht wordt dat Japan
duideiykzal laten blyken, dat het bereid
is weer tot de conventie toe te treden
als Nederland en Noorwegen, die
zich eveneens voorlopig uit de conventie
terugtrokken, dit ook doen.
Verwacht wordt verder, dat er spoedig
nieuwe besprekingen zullen beginnen
over de verdeling van de vangstcontin
genten over Engeland. Noorwegen, Ne
derland en Japan, waarover geen over
eenstemming bereikt kon worden, het
geen aanleiding tot de terugtrekkingen
gaf. De terugtrekkingen zullen geen in
vloed hebben op het op 7 januari j.l. be
gonnen vangstseizoen, dat op 7 april
a.s. eindigt.
Internationale beeld sterk gewijzigd
(Van onze Parijse correspondent)
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Foster Dulles
arriveerde gisteren in de late namiddag voor de tweede etappe van zyn zoveelste
Europese trip (na Londen en vóór Bonn) in de Franse hoofdstad. Hedenmorgen
om tien uur werd hy door zyn Franse collega Couve de Murville ontvangen, die
hem, in gezelschap van premie Debré, om half twaalf begeleidde naar het Elysée,
waar generaal Charles de Gaulle hem voor de lunch had uitgenodigd. Voor van
middag stond er ook nog een ontmoeting met de secretaris-generaal van de
Noordatlantische Verdragsorganisatie Paul Henri Spaak op de zwaar bezette
agenda van mr. Dulles en alvorens morgenochtend naar Bonn te vliegen, zou hij
eventueel nogmaals zijn indrukken met zyn Franse ambtgenoot Couve de Mur
ville kunnen uitwisselen. Overigens liggen de Amerikaanse en Franse standpunten
ten aanzien van de verhouding Oost-West nu dicht bij elkaar, al blijft het dan
ook natuurlijk altijd mogelijk, dat generaal De Gaulle toch de gelegenheid zal
aangrijpen een solo-partij te spelen in het Westerse concert.
weggenomen, daar gaat MacmiUan
thans naar Moskou.
Vandaag zou in Bonn overleg plaats
vinden tussen Bondskanselier Adenauer
en de leiders van de Bondsdagfracties
van de diverse partyen.
Vooral van de zijde van de socialisten
begint men ongeduldig te worden over
het uitblijven van een nieuw regerings
standpunt met betrekking tot de Rus
sische voorstellen. Zy spreken van een
aanstaande isolering van Bonn door de
Westelyke bondgenoten. Men meent in
deze en aanverwante kringen, dat Ade
nauers oorspronkelijke bedoeling, om
steeds maar „neen" te zeggen tegen de
Sovjet-voorstellen, zolang deze gepaard
gaan met ultimata, verleden tijd is ge
worden. De S-P.D.-leider Ollenhauer
verklaarde gisteren, dat de gedachte
moet worden opgenomen van een étap-
pegewyze oplossing van het herenigings-
vraagstuk. Hij legde grote nadruk op het
wegnemen van de militaire crisis-situatie
in Midden-Europa, dus op het verwe-
zenlijke van het Poolse plan-Rapacki in
zake een atoomvrije zone.
Indonesische Hieeveiling
naar Antwerpen?
Uit gewoonlijk goed ingelichte kringen
te Londen wordt vernomen, dat op het
ogenblik overleg gaande is over de mo
gelijkheid van het overbrengen van de
veilingen van Indonesische thee van Ne
derland naar Antwerpen. Dit overleg
tussen Indonesische thee-exporteurs en
Belgische firma's wordt „in het stadium
waarin de zaak zich thans bevindt, op
niet-officiële wyze gevoerd".
By de pogingen van Indonesische zyde
om de markten voor Indonesische pro-
dukten naar elders overgeplaatst te
krijgen, heeft Antwerpen getracht, zo
wel de tabaks- als de theemarkt in deze
stad gevestigd te krijgen. Onlangs zou
den echter Indonesië en West-Duitsland
hebben besloten, dat de Indonesische
tabak te Bremen aan de markt zal wor
den gebracht. Te Antwerpen hoopt men
nu op het verkrijgen van de markt voor
de thee.
De Nederlandse regering aldus vo
rengenoemde kringen heeft intussen
by de Belgische regering een beroep ge
daan op de solidariteit in de Benelux
en gepoogd gedaan te krijgen, dat de
Belgische regering de overplaatsing van
de markt niet zal goedkeuren.
De Belgische autoriteiten schijnen
echter van oordeel te zijn, dat het be
lang van het Nederlandse zakenleven
medebrengt, de markt voor de Indone
sische thee binnen het gebied van de
Benelux gevestigd te krijgen. Indien dit
niet geschiedt zeggen de Belgen
zal deze markt elders worden gevestigd.
„Niet gemakkelijk
te kanaliseren"
Zonder op de resultaten van de Pa
ryse besprekingen van de Amerikaanse
staatsman vooruit te willen lopen, had
men vanmorgen in diplomatieke kringen
in de Franse hoofdstad toch wel sterk de
indruk, dat het internationale beeld of
beter de internationale kaleidoscoop
sinds het vertrek van Dulles uit Wash
ington vrij ingrijpend is gewyzigd. Als
opzet van Dulles' tournee werd hem in
Parijs de bedoeling toegeschreven de
twee belangrykste meningsverschillen in
het Westerse kamp volgens de Ameri
kaanse verlangens te coördineren, om
niet te zeggen op te lossen. In Londen
hoopte Dulles de door verkiezingsover
wegingen geïnspireerde haast om met
Moskou te gaan praten ietwat af te
kunnen remmen, in ruil voor de belofte
om in Parys wat meer begrip te wekken
voor het Engelse standpunt inzake de
vry handelszone. En de Amerikanen had
den misschien wel enige reden te ge
loven, dat zy in Bonn voor die dubbele
transactie uiteindelijk ook wel de zegen
van kanselier Adenauer hadden kunnen
krygen.
Dit Westerse „scenario" lykt nu echter
wel vrij radicaal te zyn doorkruist door
de openhartige invitatie, die premier
Kroesjtsjef gisteren heeft gelanceerd
met de bedoeling president Eisenhower
een bezoek aan Moskou te laten brengen.
Op de bekende, bijna boertig-directe
toon van de Russische regeringschef
voorgedragen, met de stok van het ulti
matum inzake Berlijn altijd achter de
deur, en met de „vriendschappelijke"
pressie van de Britten, zal het de Ame
rikanen, zo meent men in Parys, niet
eenvoudig vallen de uitnodiging van het
Kremlin nu zondermeer af te slaan. Na
het goedgeregisseerde bezoek van Miko-
jan aan Amerika en met Macmillans
reis op 21 februari a.s. naar Moskou
voor de deur, zal Eisenhower zich nu
bezwaarlijk nog langer, zo gelooft men
in Parijs, in het Witte Huis te Wash
ington op kunnen blyven 6luiten. Het
lykt dus nauwelijks overdreven van een
diplomatieke doorbraak te spreken ten
gevolge van de Russische initiatieven,
die door minister Dulles momenteel niet
eenvoudig te kanaliseren zullen zijn.
Onzekerheid in Bonn
Onze correspondent in Bonn telefo
neerde ons hedenochtend:
In de Westduitse hoofdstad, waar men
morgen de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken verwacht, heerst een
zekere nervositeit en onzekerheid, zowel
ten aanzien van de bedoelingen van
Dulles als die van de Britse eerste mi
nister Macmillan, wat diens reis naar
Rusland aangaat. Het officiële commen
taar op Macmillans reis is, dat „het be
zoek mogelykheden zal bieden om op
nieuw rechtstreeks en met alle nadruk
de Russische regering met het Weste
lyke standpunt bekend te maken". Men
aoht het zeker, diat Macmillan direct na
zyn bezoek aan Moskou naar Bonn en
Parijs zal gaan. Maar in de Westduitse
pers is van een dergelijk optimisme be
paald geen sprake.
Een der grote Westduitse bladen sprak
er vanmorgen over, dat Macmillan naar
„de prys voor de Duitse hereniging" in
Moskou wil informeren. Men legdt er
ter ene zyde de nadruk op, dat de Rus
sische regering nog steeds vasthoudt aan
haar bedoelingen om West-Berlyn te
isoleren en Oostduitsers in te schakelen
Rustig weer
De Bilt verwacht van heden- tot mor
genavond:
Droog weer met plaatselyk mist of
laaghangende bewolking, morgen over
dag ook opklaringen. Vannacht lichte
tot matige vorst, morgen temperaturen
oplopend tot om het vriespunt. Weinig
wind.
Opgemaakt te 11.15 uiur.
7 februari
Zon op: 8.12 urn-; onder: 17.37 u<ur.
Maan op: 7.33 uur; cider: 17.42 uur.
(nm.)
Hoogwater te Katwyk te 3.03 en 15.17
uur Laagwater te 11.08 en 23.28 uur.
Dit nummer bestaat alt 14 pagina'e
