Bliksembezoek van minister Dulles
aan de Westeuropese hoofdsteden
WEERBERICHT
Onderzoek naar de mogelijkheid
van overleg met de Sovjet-Unie
—heeft Macmillan veel haast?
Prins Bernhard per vliegtuig
naar Zuid-Amerika vertrokken
Poliopatiëntjes boden Prinses
Beatrix verjaardagstaart aan
ZOND REDDINGBOOT VAN DE
HANS HEDTOFT SIGNALEN?
97ste jaargang
MAANDAG 2 FEBRUARI 1959
No. 29660
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 7.60 per kwartaal; f2.55 per maand; f0.59 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze correspondent in Bonn)
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Dulles zal vrijdag in Bonn
arriveren voor een gesprek met Bondskanselier Adenauer over de kwestie-Berlijn
en de mogelijkheid van onderhandelingen met Rusland over het Duitse probleem.
Dulles bezoekt deze week woensdag Londen en donderdag Parijs. Men meent hier,
dat een tegenstelling tussen Washington én Londen aan de ene kant en Parijs
en Bonn ter andere zijde de voornaamste oorzaak is van dit bezoek. Waar de
Verenigde Staten en Engeland op korte termijn (april, begin mei) een ministers
conferentie met Rusland willen houden, daar hebben De Gaulle en Adenauer
daarmee in het geheel geen haast. Adenauer is van mening, dat geen enkele
conferentie met de Russen over Duitsland mag plaats vinden in de schaduw van
de Sovjetrussische dreigementen inzake Berlijn. Voorts voelt de Westduitse
Bondskanselier weinig voor een nieuwe koers, voor nieuwe Westelijke plannen
voor de Duitse kwestie.
Tegelijk technisch
debat in Washington
Het is hier bekend, dat Dulles wel
zeker uit is op het formuleren van
nieuwe plannen voor de Duitse eenheid.
In grote lijnen gezien wil de Ameri
kaanse minister nu tijdens dit bliksem
bezoek aan West-Europa de volgende
problemen behandelen: het Westelijk
antwoord in geval van een nieuwe blok
kade van West-Berlijn, Westelijke eens
gezindheid bij de beantwoording van de
Sovjet-nota van 10 januari j.l., Ameri
kaanse vastbeslotenheid om in West-
Berlijn te blijven.
Dulles' bezoek valt tijdens het donder
dag in Washington beginnende Ameri
kaans-Brits-Frans-Westduitse overleg,
waai-bij politieke technici voorstellen
zullen uitwerken voor het Westelijke
antwoord aan Moskou betreffende de
diverse Duitse kwesties. Dit samenvallen
van geallieerd overleg en Dulles' bezoek
aan Europa vindt men hier zeer verras
send. Men concludeert daaruit, dat de
Amerikanen de mening van Britten,
Fransen, Duitsers en henzelf over de
principes van de houding ten opzichte
van de Sovjet-Unie in de kwestie-Duits-
land nog altijd niet gelijk achten. In de
grond van de zaak gaat het hier over
tactische zaken. Vandaar dat dit bezoek,
aldus Bonn, van zo bijzonder groot be
lang is: tijdens deze reis zal de tactiek
ten opzichte van Moskou worden vast
gesteld, niet tijdens het technische over
leg, dat donderdag in Washington be
gint. Tijdens deze reis van Dulles ook
moet men duidelijk maken, wat men
precies verstaat onder termen als „Wes
terse flexibiliteit", een .Duitse confede
ratie" en dergelijke.
Met een korreltje zout...
Onze Londense correspondent telefo
neerde hedenochtend:
Het Britse departement van Buiten
landse Zaken heeft laten weten, dat
Tal van Russische
raketproeven mislukt
Bij Russisohe raketproeven zijn tus
sen maart 1956 en maart 1958 2.400 on
gelukken met dodelijke afloop gebeurd,
aldus meldde gisteren het Italiaanse
persbureau „Agenzia Continentale", dat
nogal eens betrouwbare berichten uit
communistische landen heeft.
Bijna een derde van de raketproeven
is in die jaren mislukt, veelal door ma-
teriaalfoutexi.
Het persbureau, dat zegt te beschikken
over een „gedetailleerd verslag van de
Joegoslavische geheime dienst", ver
klaart dat bij een van de ongelukken, te
Sodolosj in Zuid-Siberië, een raket op
een kazerne was terechtgekomen, waar
door een niet genoemd aantal militai
ren was omgekomen.
Maarschalk Malinofski, de Sovjetrus
sische minister van Defensie, heeft vol
gens dit geheime rapport verklaard, dat
de nieuwe wapens nog niet helemaal
veilig zijn en dat zij niet vóór ongeveer
1965 de overwinning kxxnnen verzeke
ren.
Kernvoortstuwing
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie meldt „bemoedigende re
sultaten' 'bij het onderzoek naar een
raket met kernvoortstuwing.
Verder wordt meegedeeld, dat het
werk voor een atoomvliegtuig „met suc
ces vele belangrijke technische mijlpa
len is gepasseex-d".
Het 386 bladzijden tellende halfjaar
lijkse rapport vermeldt ook, dat men
van plan is in totaal 33 atoomduikboten
te bouwen.
Mist
De Bilt verwacht van heden- tot
morgenavondEnkele overdrijvende
wolkenvelden en plaatselijk mist. Van
nacht lichte en hier en daar matige
vorst, morgen overdag lichte vorst tot
temperaturen om het vriespunt. Zwakke
tot matige wind in hoofdzaak tussen
noord en oost. (Opgemaakt te 11.15uur).
3 FEBRUARI
Zon op: 8.19 uur; onder: 17.30 uur.
Maan op: 4.25 uur; onder: 13.22 uur.
Hoogwater te Katwijk te 11.09 en 24.00 u.
Laagwater te 6.35 en 19.17 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
Dulles' bezoek niet uit de lucht is komen
vallen maar enige tijd geleden werd
voorbereid. In diplomatieke kringen
neemt men dit echter met een korreltje
zout, want het verluidt, dat met „enige
tijd geleden" eind vorige week wordt be
doeld. Waarschijnlijk werd het bezoek
zelfs pas j.l. vrijdag beklonken. Het is
vrijwel zeker, dat dit een plotseling be
sluit van Dulles' zijde is geweest.
Dulles wil vooral denkbeelden verza
melen en de reacties van de bondgeno
ten peilen inzake een iets meegaander
houding ten opzichte van een gesprek
met de Russen. Volgens sommige waar
nemers is Dulles, al zou hü dan wat soe
peler geworden zijn, bevreesd dat de
Britse premier Macmillan te ver zou
willen gaan. Aanwijzingen hiervoor zou
den zijn, de Britse geruchten over een
eind april te houden conferentie met de
Russen, alsmede speculaties, die van tijd
tot tijd gehoord worden, dat Macmillan
eventueel alleen naar Moskou zou willen
trekken om Kroesjtsjef en de andere
Sovjetleiders te polsen. Dulles wil ook
weten, of Engeland thans voorstander is
van een beperkte gedemilitariseerde zone
in Centraal Europa.
Macmillans haast, indien deze werke
lijk zou bestaan, wordt door sommigen
toegeschreven aan de naderende alge
mene verkiezingen. Dulles is het laatst
in oktober in Londen geweest en heeft
ook nog voor de december-bij eenkomst
van de NAVO in Parijs gelegenheid ge
had met Britse ministex-s de Berlijixse
kwestie te bespreken. Er zijn er ook in
Londen, die geen speciale betekexxis aan
het bezoek van Dulles toekennen, maar
het beschouwen als een onderdeel in de
onafgebroken onderlinge raadpleging
van de Westelijke bondgenoten.
Voor reis van vier weken
Prins Bernhard is vanmiddag om staat Parana, en Holambra in de staat
kwart over twaalf per K.L.M. van
Schiphol vertrokken voor een reis van
ongeveer 4 weken naar enige landen in
Zuid-Amerika. Allereerst begeeft de
Prins zich naar Chili, waar hij in
Vina del Mar in zfón hoedanigheid van
president van de Federation Equestre
Internationale het Amerikaans hip
pisch kampioenschap, waaraan ook
Europese ruiters deelnemen, zal bij
wonen. Tijdens zijn verblijf in Chili
zal de Prins ook een bezoek brengen
aan de president van dat land.
Op 9 februari vertrekt Zijne Konink
lijke Hoogheid voor een driedaags
officieel bezoek naar Paraguay. In dit
land zal hij o.m. besprekingen voeren
met regeringsautoriteiten en vertegen
woordigers van handel en industx*ie.
Zijne Koninklijke Hoogheid za-i ook de
Nederlandse kolonie ontvangen. Ook
staan tochten op het programma naar
de onlangs in ontginning gekomen ge
bieden van Paraguay.
Op 13 februari zal de Prins naar
Brazilië doorreizen. Het voornaamste
doel van het bezoek aan dit land is een
tocht van enkele dagen langs de Neder
landse landbouwkolonies Carambei,
Castrolanda en Monte Alegre in de Mexico te vexhlijven.
Sao Paolo. Prins Bernhard zal in deze
nederzettingen een indruk kunnen krij
gen van de ontwikkeling van de Neder
landse landbouwemigx-atie in Brazilië.
Hij zal daar ook bij Nederlanders of
oud-Nederlanders logeren. Na deze tocht
zal Z.K.H. de gast zijn van de gouver
neur van de staat Sao Paolo in de ge
lijknamige stad, alwaar hij, overeen
komstig zijn wens, gelegenheid zal heb
ben met vertegenwoordigers van handel
en industrie in contact te komen.
De Prins zal ook aandacht besteden
aan de daar gevestigde Nederlandse
bedrijven en de „ulrijke leden van de
Nederlandse gemeenschap ontmoeten.
Hij zal hun clubhuis in Pirituba bezoe
ken.
Op 18 februari komt de Prixxs in Rio
de Janeiro aan, waar hij bezoeken zal
breixgen aan verschillende autoriteiten.
Op 20 februari zal hij de gast zijn van
president Kubitsohek in Brasilia, de in
aanbouw zijnde nieuwe hoofdstad van
Brazilië. Ook in Rio de Janeiro zal hij
de Nederlandse kolonie ontvangen.
Vermoedelijk op 21 februari zal de
Prins Brazilië verlaten teneinde nog
enige dagen voor een privé-bezoek in
Op Cuba ontplofte granaat
in een dankprocessie
In de gevangenis van Havanna is za
terdagnacht de oud-legerkapitein Pedro
More jon terechtgesteld. Hij was ter
dood veroordeeld voor „oorlogsmisda
den".
Er zijn zondag dxie mensen omgeko
men en ruim vijftig gewond tengevolge
van een ontploffing te midden van een
processie te Santiago de Cuba. De pro
cessie waaraan 10.000 mensen deelna
men, stond in verband met een dank
dienst voor het herstel van de vrede op
Cuba.
Ambtenaren zijn van oordeel, dat de
ontploffing is veroorzaakt door een
handgranaat, die naar de processie is
geworpen. Op de plaats van de ontplof
fing werden delen van een handgranaat
gevonden.
Ook geschenken van andere deputaties
Kroonprinses Beatrix, die zaterdag haar 21ste verjaardag vierde heeft in hel
paleis Soestdjjk de burgemeester van Amsterdam en deputaties van de organisa
ties waarvan zjj beschermvrouwe is ontvangen.
Vier poliopatientjes uit het Goois kinderziekenhuis reden in een hofauto naar
paleis Soestdijk om Prinses Beatrix geluk te wensen namens het Prinses Beatrix
Poliofonds, waarvan de Prinses beschermvrouwe is. Het waren de 3-jarige Jantje
Booy, de 3-jarige Ria Bouw, de 9-jarige Joke Okkerman en de 5-jarige Frits
Clutsel. Met de kinderen kwam ook een grote verjaardagstaart mee, die in de
Empire-salon aan de tuinzjjde van het paleis voor korte tijd te pronk werd gezet
met 21 brandende oranje kaarsjes. Samen met Joke had de Prinses de kaarsjes
aangestoken, samen met de deputatie at zjj er even later smakelijk van. Er kwam
ook nog limonade bij, zodat de vier kinderen een waar smulfestijn hadden alvorens
weer in de hofauto naar Bussum te worden gebracht!
Enkele poliopatientjes uit het
Goois kinderziekenhuis hebben
zaterdag Prinses Beatrix in het Pa
leis Soestdijk ter ere van haar 21ste
verjaardag namens het Prinses
Beatrix Poliofonds een taart met 21
kaarsjes aangeboden. De jarige
Prinses keek belangstellend toe,
hoe de negenjarige Joke Okkerman
en zuster J. Th. M. Kloosterhuis de
kaarsjes ontstaken.
Prijs van f 30.000
In de 542© Staatsloterij tweede klasse
is een prijs van f. 30.000 gevallen op
no. 7552.
-«
De burgemeester van Amsterdam, mr.
G. van Hall, bood namens de gemeente
de Prinses een gouden penixing aan, die
geslagen is ter gelegenheid van het
eerste officiële bezoek van de Prinses
aan de hoofdstad op 30 juni 1956. De
penning werd ontworpen door prof. P.
Gregoire, hoogleraar aan de Rijksacade
mie voor Beeldende Kunsten te Amster
dam. Voorts kreeg de Prinses zeven
gouden tientjes ter bevestiging aan een
armband, resp. daterend van 1832, 1842,
1876, 1897, 1898, 1913 en 1925.
Ook ontving de Prinses een deputatie
van de samenwerkende iixstituten voor
kimstonderwijs te Amsterdam, die be
stond uit: Jacques Commandeur, mej.
Madeleen Brinkman en mej. Emmy
Janse.
Een deputatie van de Kon. Mare
chaussee bood de Prinses een bloemen
mand aan. De deputatie bestond uit
brigade-generaal L. de Zeeuw, kapitein
J. H. Bruinen, le luitenant D. J. Koe
man, adj.-onderofficier A. C. van Soest,
wachtmeester eersteklasse B. Berke-
meijer en marechaussee eerste-klasse A.
P. Borsje.
De laatste deputatie kwam van de
Kon. Ned. Federatie van Landelijke Rij-
verenigingen. De deputatie, die bestond
uit dr. C. Brands, P. K. Kistemaker, A.
J. C. Boon en twee jeugdige leden:
Frouwkjen Osinga en Greta Jeanett-a
de Kruif, bood een schelpvoxmige bloe
menmand aan met een bodem van goud
gele appelen en een symbolische voor
stelling van een hindernismuxirtje van
immortellen. Aan weerszijden daarvan
een opmaak van lila orchideeën.
Geen kiesrecht voor Ruime winst voor de
liberale oppositie
in Luxemburg
Hoop op overlevenden nog niet opgegeven
Vliegtuigen in actie
Vannacht hebben verscheidene sta
tions in Zuid-Groenland en schepen
morse-signalen opgevangen, die afkom
stig zouden kunnen zijn van een red
dingboot van het Deense schip „Hans
Hedtoft", dat ten zuiden van Groenland
tegen een ijsberg is gevaren en gezon
ken.
De signalen hadden geen enkele bete
kenis en schijnen daarom te zijn uitge
zonden door iemand, die het morse
alfabet niet kent en alleen maar teken
van leven wil laten horen.
Het Deense schip „Umanak", dat aan
de opsporingsoperatie deelneemt, ving
de tekens op toen het zich op een
afstand van ongeveer 150 km van de
plaats van de ramp bevond.
Zondagavond meldde een vliegtuig
dat het in het betrokken gebied een
voorwerp had waargenomen, dat een
reddingboot zou kunnen zijn. Het was
een wit voorwerp met een brede zwarte
streep langs de zijkant.
De Duitse treiler Johannes Kruss en
een vliegtuig van de Amerikaanse
marine hebben gemeld, dat zij geen
spoor van de Hans Hedtoft gevonden
hebben. De Amerikaanse marine blijft
met een vliegtuig zoeken en ook een
kotter van de Amerikaanse kustwacht
is naar de plaats van het ongeluk onder
weg. Het weer is intussen veel verbe
terd. Van Groenland en Canada zijn
eveneens vliegtuigen opgestegen om
naar de Hans Hedtoft te gaan zoeken.
Tijdens de bouw en bij de proefvaar
ten is de Hans Hedtoft sterk bekriti
seerd. Vele deskundigen uit de scheeps
bouw zeiden, dat het schip verkeerd
geoonstxnxeerd was, te veel rolde en in
de Groenlandse w - teren gevaarlijk zou
zijn. Het bevaren van die wateren in
wintertijd wordt toch al gevaarlijk
geacht.
Zwitserse vrouwen
De meerderheid van de Zwitserse
mannen heeft gisteren bjj een volks
stemming tégen het kiesrecht voor vrou
wen in nationale aangelegenheden ge
stemd. De uitslag van de volksstemming
waarbij het ging om het actieve en
passieve kiesrecht voor vrouwen voor
het federale parlement en de mogelijk
heid voor vrouwen om tot minister te
worden benoemd, luidt: 654.924 tegen
323.307 voor.
Om het vrouwenkiesrecht in te voeren
is herziening van het artikel 74 van de
grondwet nodig. Alleen in de (Franse)
kanitons Waadt, Neuenburg en Genève
waren de voorstanders van het vrou
wenkiesrecht in de meerderheid, doch
zij konden op het landed ijk totaal niet
de doorslag geven.
Onder de tegenstanders van het vrou-
weixkiesrecht bevinden zich vele vrou
wen, die menen dat de vrouwen zich
beter niet met de politiek kxxnnen be
moeien.
Gisterochtend is de scheepvaart
op de Wester schelde voor een!
groot deel gestremd geraakt door
dat twee schepen in de vaargeul
naar Antwerpen ter hoogte van
Liefkenshoek aan de grond liepen.
Het waven de 21.000 ton metende
Belgische supertanker „Fina Ame
rica" (achtergrond) en het -1000
ton metende Duitse schip „Weser-
stein (voorgrond). Deze lucht
opname van ANP-Foto toont de I
bedrijvigheid van sleepbootjes, die
de schepen proberen los te werken.
De ..Fina America" is inmiddels
losgekomen.
Arrestaties in Leopoldstad
Inheemse soldaten onder commando
van Belgexx hebben zaterdagavond in
een voorstad van Leopoldstad honderd
inheemsen aangehouden, die zich niet
hielden aan het uitgaansverbod. Zondag
was het rustig in de stad.
In de inheemse voorsteden van Leo
poldstad zijn sinds het uitbreken van de
gewelddaden van deze week 1500 Kongo-
Koopt Indonesië
deel van K.P.M. vl oot?
(Van onze Haagse redactie).
De K.P.M. laat berichten als zouden
reeds maanden lang in het geheim
onderhandelingen worden gevoerd
over de aankoop door Indonesië van
een aantal K.M.P-schepen, geheel
voor rekening van Indonesië. Volgens
een bericht van U.P. te Djakarta zou
de Indonesische regering zeer opti
mistisch zijn omtrent de aankoop van
19 schepen, die vroeger tot de K.P.M.-
vloot in Indonesië behoorden. Vol
gens „goed ingelichte zegslieden" zou
Indonesië de schepen niet zelf kopen,
maar deze accepteren indien aange
boden door de V.S. of een andere
regering of organisatie. Volgens deze
'.egslieden zullen het niet meer of
ninder dan 19 schepen zjjn die aan
gekocht zullen worden, omdat de
meesten verouderd zfjn.
Voorts vernam U.P. te Djakarta dat
12 andere schepen aan Maleise scheep
vaartmaatschappijen zijn verkocht. Van
de zijde van de K.P.M. bevestigde men
deze verkopen die over het algemeen
zogenaamde Archipelschepen (kxxst-
vaarders) of iets grotere schepen be
troffen. De K.P.M. heeft deze te Singa
pore merendeels aan Chinese rederijen
overgedaan. Over de opbrengst van deze
schepen kon men ons niets meedelen.
lezen gearresteerd. Vrijdag zijn alleen in
de voorstad Dendale 620 mensen aange
houden. Van hen worden er 200 in
hechtenis gehouden. De anderen zijn na
verhoor naar huis gezonden.
Algemene verkiezingen, die gisteren
voor de 52 zetels van het één kamer
omvattende parlement van Luxemburg
zijn gehouden, zijn een overwinning ge
worden voor de liberale oppositie, die
van zes op twaalf zetels kwam, ten
koste van de christen-democraten die
zes van hun 26 zetels verloren. De socia
listen en de communisten handhaafden
met resp. zeventien en drie zetels hun
positie.
De verkiezingen waren nodig gewor
den, doordat de coalitieregering van
christen-democraten en socialisten on
der leiding van Pierre Frieden vorige
maand aftrad nadat de socialisten zich
uit het kabinet hadden teruggetrokken.
De socialisten deden dit uit protest te
gen het feit, dat een motie van de libe
rale oppositie tegen de socialistische
minister van Justitie, wie verweten was
dat hij een geval van omkoperij in de
doofpot zou hebben gestopt, door chris
ten-democratische afgevaardigden was
gesteund.
De christen-democratische partij van
Frieden en minister van Buitenlandse
Zaken Bech verloor in alle kieskringen
terrein, zelfs op het platteland. De
socialisten verloren weliswaar stemmen
in de hoofdstad, maar zij wisten hun
positie in het noorden te verbeteren,
terwijl zij zioh in het industriële zuiden
konden handhaven.
De liberaüen hadden him campagne
gebaseerd op drie punten: het „sane
ren" van de economie, het herstel van
„het fatsoen" in openbare zaken en de
vermindering van de dienstplicht van
één jaar tot zes maanden.
Op grond van de verkiezingsuitslag
verwacht men langdurige onderhande
lingen voor de vorming van een nieuwe
coalitie.
Nieuwe Spoetnik?
Het observatorium van Bochura
(Westduitsland) heeft tussen zaterdags
avond halfzeven tot kwartovereen vier
maal signalen van een nieuwe kunst
maan opgevangen op een golflengte van
20.004 megaherz. Volgens het observa
torium draait de nieuwe kunstmaan of
raket in 105 tot 106 minuten om de
aarde.
Men vermoedt dat het hier een nieu
we Russische kunstmaan betreft, moge
lijk een apparaat dat naar de aarde zal
kunnen terugkeren.
(De Russen plegen eerst mededelin
gen over dergelijke projecten te doen
wanneer het succes eenmaal verzekerd
is, zodat een lancering van een kunst
maan die naar de aarde terugkeert
waarschijnlijk eerst na die terugkeer
wordt bekend gemaakt en niet zoals bij
andere Spoetniks na de succesvolle lan
cering. Red. L. D.).
