Cubaanse president Batista vlucht
naar de Dominicaanse republiek
Bonn tevreden over de
Westelijke antwoorden
WEERBERICHT
Rebellenleider Fidel Castro is
in feite meester over het eiland
Ultimatum van Kroesjtsjef over
Berlijn is in feite genegeerd
AMERIKA WEER OP RECORD
WELVAARTSPEIL VAN 1957
COUPON-VERKOOP
Bolletje
Ernstige ongeregeldheden in de
Jordaan tijdens de jaarwisseling
97»te jaargang
VRIJDAG 2 JANUARI 1959
No. 29634
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W Henny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
Op het Middenamerikaanse eiland Cuba is het de rebellenleider Fidel Castro
gelukt de regering van president Batista omver te werpen. Nadat de strijd zich
in de laatste tijd steeds meer had toegespitst en de opstandelingen erin geslaagd
waren belangrijke successen te boeken, heeft Batista het zekere voor het onzekere
gekozen: met zijn vrouw en zijn vijf kinderen en een aantal medewerkers is hij
in een drietal vliegtuigen naar Ciudad Trujillo gevlucht, de hoofdstad van de
nabijgelegen Dominicaanse republiek. Hij heeft er zijn intrek genomen in een
hotel. Batista, die er vermoeid uitzag, verklaarde de strijd te hebben opgegeven,
omdat hij zijn troepen niet kon bevoorraden, terwijl de rebellen een ononder
broken stroom van wapens ontvingen. Fidel Castro heeft hedenochtend Manuel
Urrutia tot voorlopig president van Cuba uitgeroepen en aangekondigd, dat hij
naar Havanna zal oprukken. Santiago de Cuba is thans tijdelijk de hoofdstad
van het eiland. In Havanna hebben zich intussen ernstige ongeregeldheden voor
gedaan. Winkels en vermaakcentra werden geplunderd en in brand gestoken.
Ook de kantoren van de KLM en de Air France werden vernield. Gisteravond
was de toestand uiterst gespannen en verward. Het vliegveld zou voor alle verkeer
gesloten zijn. De politie schoot op rondtrekkende plunderaars.
maanden Amerikaanse hulp hard nodig
zal hebben en dat die hulp gul en met
Onrust in Havanna
Op het gehele eiland wordt op het
ogenblik gestaakt en deze staking, aldus
heeft de „Revolutionaire Raad" bekend
gemaakt, zal zolang duren totdat Ur
rutia de macht heeft overgenomen en
de rebellen het gehele Cubaanse leger
onder controle hebben. Op het New-
yorkse vliegveld Idlewild landde giste
ren een Cubaans vliegtuig met een hon
derdtal aanhangers van Batista. De
Newyorkse politie moest een menigte
van tweehonderd aanhangers van Fidel
Castro verspreiden. In Miami hebben
gistermiddag duizenden leden van de
grote Cubaanse kolonie in een betoging
hun tevredenheid over het vertrek van
de „bloeddorstige tiran" Batista laten
blijken. Velen trachten passage naar
Cuba te boeken.
Aan het overnemen van de macht
door Fidel Castro zouden in de provin
cie Las Villas felle gevechten voorafge
gaan zjjn tussen regeringstroepen en de
opstandelingen waarbij volgens overigens
onbevestigde berichten duizenden doden
en gewonden moeten zijn gevallen, o.m.
door bombardementen van regerings
vliegtuigen op de stad Santa Clara, wel
ke woensdag door de rebellen was inge
nomen.
New York Times juicht
de val van Batista toe
Voor Batista met een vliegtuig naar
de Dominicaanse republiek vertrok
(waar ook oud-president Peron van Ar
gentinië en oud-pre6ident Perez Jimenez
van Venezuela in ballingschap leven),
droeg hiij de macht over aan een mili
taire junta onder leiding van de
oppeibevelhebbet van het leger, gene
raal Conitillo. De junta wees Carlos
Piedra, het oudste lid van het Cubaanse
hooggerechtshof, als voorlopige president
aan. Deze gelastte, zodra hy beëdigd
was, staken van het vuren. Fidel Castro
echter verklaarde, dat de strijd zou wor
den voortgezet. Hij eiste, dat de leiding
van de regering onmiddellijk zou worden
toevertrouwd aan Urrutia. die kandi
daat van de rebellen voor hét president
schap is geweest. Kolonel Ramon Bar-
quin, voormalig militaire attaché van
de Cubaanse ambassade te Washington-
die donderdag met talrijke andere poli
tieke gevangenen is vrijgelaten, is be
noemd tot chef van de generale staf.
Hjj probeert met Castro in verbinding
te komen om hem uit te nodigen on
middellijk met Urrutia naar de hoofd
stad te komen.
De „New York Times" juicht de val
van Batista van harte toe. Het blad
brengt hulde aan Fidel Castro, de man,
die op 2 december 1956 met een klein
groepje aanhangers in de provincie
Oriente aan land was gegaan om de
strijd tegen de dictatuur aan te binden.
Op zijn schouders rust nu een zware
taak, aldus de „New York Times". Het
blad' meent, dat Cuba in de komende
Koningin en Prinses Margiet
naar Engeland
Bezoek aan gravin van Athlone
H.M. de Koningin is gisteren vergezeld
door Prinses Margriet, van Soester-
berg met een door Prins Bernhard
bestuurd vliegtuig naar Engeland
vertrokken. Zjj zal daar een strikt
privé-bezoek van drie dagen brengen
aan haar nicht, Prinses Alice, gravin
van Athlone. Prinses Alice zal bin
nenkort in verband met een door haar
te ondernemen wereldreis Engeland
voor enige maanden verlaten. Prins
Bernhard komt vandaag naar ons
land terug, doch is voornemens mor
gen de Koningin en Prinses Margriet
weer uit Engeland terug te halen.
De Prins heeft de door hem gevlogen
Dakota gisteren aan de grond gezet
op het vliegveld Northolt bü Londen.
De gravin van Athlone is een dochter
van een zuster van wijlen Koningin
Emma, een volle nicht dus van Prinses
Wilhelmina.
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Nu en dan buien, krachtige, nu en
dan stormachtige wind tussen west en
noordwest. Iets kouder.
3 JANUARI
Zon op: 8.48 uur; onder: 16.40 uur.
Maan op: 1.45 uur; onder: 12.38 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.09 en 21.44 u.
Laagwater te 4.38 en 17.10 uur.
Dit nummer bestaat alt 14 pagina's
begrip moet worden verleend.
Verdediger van de armen
De thans 57-jarige Batista speelde in
1931 een belangrijke rol bij de opstand
tegen de toen aan het bewind zijnde
president Maohado. Twee jaar later
kwam Batista bij een nieuwe revolutie
aan de macht en bleef tien jaar presi
dent.
In 1944 trad hij als zodanig af over
eenkomstig een bepaling van de grond
wet, die hij zelf had ingevoerd. Hij ging
in ballingschap. In 1952 leidde hij een
opstand tegen de regering van president
Carlos Prio om „de republiek van de
chaos te redden". De opstand had suc
ces en Batista werd weer president. In
1954 bekraohtigde het Cubaanse volk
zyn benoeming tot president bij een al
gemene verkiezing, die hij weer had toe
gestaan.
De 32-jarige Fidel Castro is de zoon
van een rijke suikerplanter. Hij is een
overtuigd rooms-katholiek en studeerde
aan de colleges van de Jezuïten in San
tiago de Cuba en Havanna. Na zijn uni
versitaire studies aan de universiteit van
Havanna vestigde hij zioh als advocaat
in deze stad, waar hij spoedig bekend
werd als de „verdediger van de armen".
(Van onze correspondent in Bonn)
In Westduitse regerings- en oppositiekringen toonde men zich gisteren bijzonder
tevreden over de Westelijke antwoorden van 31 december j.l. op de Russische
nota van 27 november j.l. betreffende Berlijn. Maandag aanstaande zal de West
duitse nota in Moskou worden overhandigd. Grote bewondering bestaat hier voor
de wijze, waarop in de Amerikaanse, Britse en Franse nota's ter ene zijde de
Russische eisen zijn verworpen en vastgehouden wordt aan de vrijheid van de
2?4 miljoen Westberlijners, ter andere zijde evenwel de deur wordt opengehouden
voor overleg. Deze bewondering geldt in het bijzonder de tactische manier, waarop
het Russische ultimatum van zes maanden voor Berlijn wordt genegeerd. De
Westduitse Bondskanselier Adenauer heeft steeds geëist, dat van Westelijke zijde
het Sovjet-ultimatum, volgens hetwelk binnen zes maanden een akkoord moet
worden bereikt over de wijziging van de overeenkomst der vier mogendheden
nopens Berlijn, ronduit zou worden verworpen. In de nota's evenwel wordt gedaan,
alsof een dergelijk ultimatum in het geheel niet bestaat, alsof de Russen zich
daarmee hebben „vergist" en niet in ernst dwang hebben willen uitoefenen.
Reis van Mikojan van
grote betekenis
Op deze wijze, zo zegt men hier. wordt
het Kroesjtsjef eenvoudig gemaakt om
het toch wel zeer reële ultimatum van
zes maanden terug te nemen zonder
zijn gezicht te verliezen. Door dit alles
kregen de Westelijke antwoorden een
mild accent, zo betoogt men hier, dat
in overeenstemming is met de verzach
ting van de Russische buitenlandse po
litiek der laatste dagen.
Men meent hier nu, dat de Russen
zich de komende weken rustig zullen
houden met betrekking tot Berlijn, in
het bijzonder door Mikojans Ameri
kaanse reis. Men spreekt ten deze zelfs
van een voorlopige adempauze voor de
Westberlijners. Daarbij wordt gewezen
op een voortreffelijke beschouwing in
het Zwitserse blad „Neue Züricher Zei-
tung", dat in Duitse regeringskringen
zeer gewaardeerd wordt en waarin eer
gisteren het volgende betoogd werd:
Dulles zou er te Parijs tijdens de NAVO
vergadering op hebben
(nadat hij op de hoogte was gebracht
van Mikojans reis naar Amerika), dat
de Westelijke antwoorden op de Russi
sche nota nopens Berlijn zo snel moge
lijk in zee zouden gaan. Dat is inmid
dels dus geschied op 30 december j.l.
Oorspronkelijk wilde men die antwoor
den eerst op 10 januari versturen, maar
Mikojans bezoek veranderde de situatie
volkomen. Dulles zou er van uit zijn ge
gaan, dat het Kremlin in het bezit van
de Westelijke antwoorden moest zijn
vóór Mikojan, die op 8 januari aan
staande te New York wordt verwacht,
zijn reis zou beginnen.
O Slot op pag. 2
Britse verkiezingen in mei
In komende jaren ongekende mogelijkheden
voor uitbreiding van iverkgelegenlieid
Na de recessie, waardoor Amerika in het afgelopen jaar ernstig werd getroffen,
heeft het land weer het ongekend hoge welvaartspeil van anderhalf jaar geleden
bereikt, zo is gisteren door de nieuwe Amerikaanse minister van Handel, Lewis
Strauss, bekend gemaakt. Hij voegde hieraan toe, dat er een verdere vooruitgang
in het verschiet ligt, al zal deze vooruitgang nu en dan door een pauze en door
schommelingen worden onderbroken. Behoudens het uitbreken van een oorlog en
indien Amerika's stelsel van de vrije onderneming doelmatig wordt toegepast, is
het te verwachten, dat de economie zich in opwaartse richting zal blijven
bewegen.
Autoproduktie geeft
reden tot lioop
In de laatste drie maanden van 1958
heeft het bruto nationaal produkt het
record van 450 miljard dollar per jaar
geëvenaard, dat in de zomer van 1957
werd bereikt. Over 1958 als geheel geno
men bedroeg het bruto nationaal pro
dukt 437 miljard dollar. Houdt men
rekening met het gestegen prijspeil, dan
was het nationaal produkt in 1958 3 pet.
lager dan in 1957, toen het 440.3 miljard
dollar bedroeg.
Minister Strauss vestigde er de aan
dacht op, dat enkele economische baro
meters niet bijzonder bemoedigend wa
ren. Zo is het aantal werklozen, dat in
april met 5.12 miljoen een hoogtepunt
had bereikt, weliswaar in december jl.
gedaald tot ongeveer 4 miljoen, maar de
werkloosheid is nog steeds groter dan
normaal (in december ongeveer drie
miljoen) en het zal dan ook in 1959 een
van de voornaamste oogmerken der re
gering zijn de werkgelegenheid te ver
ruimen. De produktie van personen
auto's geeft reden tot hoop, maar eerst
in het komende voorjaar zal men kun
nen beoordelen, of de produktie aan de
verwachtingen beantwoordt.
Aan de daling van de investeringen in
nieuwe fabrieken en industrieel mate
rieel is in de afgelopen herfst een einde
gekomen, maar het ziet er thans naar
uit, dat deze investeringen in het eerste
kwartaal van 1959 slechts weinig groter
zullen zyn dan het bedrag van 8 miljard
dollar, dat in de laatste drie maanden
van 1958 werd geïnvesteerd.
Minister Strauss voorspelde, dat de
uitwerking van de bevolkingsgroei en de
aanhoudende „stroom van de technolo
gische vooruitgang" in de komende tien
jaar ongekende mogelijkheden zullen
scheppen voor kapitaalinvesteringen en
het uitbreiden van werkgelegenheid en
Kent U ze nog. deze drie eer
tijds beroemde filmsterren, die ge
zamenlijk in New York naar de
première kwamen kijken van "Ages
of man"? Het zijn van links naar
rechts Gloria Swanson, Mary
Martin en Claudette Colbert.
ZATERDAG 9 UUR
begint onze grote
Zie speciale etalage bij
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
(Alléén voor TEXTIEL)
MIDZABONNEN
voor onze cliënten.
afzetten. Deze factoren vormen een deel
van de basis voor een welvaart, die
waarschijnlijk alles zal overtreffen, wat
wfj hebben meegemaakt, aldus minister
Strauss.
De Londense "Daily Express" meldt,
dat premier Macmillan heeft besloten j
in mei a.s. algemene verkiezingen uit te
schrijven. Er worden twee data ge
noemd, 14 en 18 mei, aldus het blad,
doch voorlopig schijnt men aan 14 mei
aangedrongen,ae voorkeur te geven.
Ook in Drente ging het onrustig toe
Tijdens de jaarwisseling is het in de Amsterdamse Jordaan tot ernstige onge-
regeldhed engekomen. De brandweer werd by het blussen van een grote straat-
brand op de hoek van de Anjelierstraat en de Madelievenstraat door een menigte
van enkele honderden personen, waaronder veel opgeschoten jeugd, dermate
gehinderd, dat de hulp van de politie ingeroepen werd.
De nieuwjaarswens van Thomas-1 Expo en hoepelrage. De Expo was
vaer en Pieternelgespeeld door vertegenwoordigd door de enige en
Paul Huf en Mimi Boesnach. stond echte Expo geit.
natuurlijk ook in het teken van
De zaak-Fabius is
nog niet ten einde
C?
(Van onze Haagse correspondent).
Mr. W. Folmer, de Officier van Jus
titie bij de Haagse rechtbank, heeft
hoger beroep aangetekend in de zaak-
Fabius.
De heer J. Fabius. hoofdredacteur
van de „Nieuwsbrief" stond op 2 decem
ber jl. terecht wegens belediging van
het openbaar gezag en wegens beledi
ging van twee officieren en van een
funotionaris van de geheime dienst van
het ministerie van Oorlog, die betrok
ken zijn geweest bij het onderzoek in
de geruchtmakende zaak van majoor
K.
De Officier van justitie eiste toen
tegen hem een boete van 200 gulden
subsidiair 40 dagen hechtenis.
Op 16 december jl. werd de heer
Fabius door de Haagse rechtbank van
rechtsvervolging ontslagen, omdat de
rechtbank van mening was, dat hij had
gehandeld in het algemeen belang.
Kolonel Bakker bevorderd
tot Commodore
Bij K B. is bevi Jerd tot commo
dore de kolonel W. Bakker van de Kon.
Luchtmacht. commandant van het
commando luchtvaartopleidingen.
Niet minder dan 29 politiemannen
trokken naar het bedreigde punt en
probeerden de menigte met behulp van
sabels en gummiwapenstokken uiteen te
drijven. De Jordaners lieten zich echter
niet onbetuigd en gingen met stenen en
naar gezegd wordt zelfs met fles
sen benzine de agenten te lijf.
Nadat politieversterkingen waren
aangerukt en een agent een waarschu
wingsschot in de lucht had gelost kon
pas na twee uur de rust worden her
steld. De hoofdagent Willenden had tij
dens de vechtpartijen een klap met een
houten stok op het hoofd gehad en
moest zich onder behandeling van de
G.G. en G.D. stellen. Twee oproer
kraaiers werden in arrest gesteld.
De auto van de hoofdcommissaris van
politie, de heer H. J. van der Molen, die
persoonlijk de actie leidde, en een wa
gen van de radio-autodienst werden
ooor stenen beschadigd.
Tegelijkertijd met het uitbreken van
de rel in de Jordaan werd de brandweer
ook op de Stadhouderskade door enkele
tientallen jongelieden belaagd. Hier was
een vreugdevuur ontstoken in een in de
Singelgracht liggende vuilnisschuit.
Toen de brandweer ten tonele kwam
om het vuur te blussen begonnen de
jongelieden met stenen te gooien.
Vijf agenten van politie, waarvan er
een een grote buil op het hoofd kreeg
door de geworpen stenen, joegen met
bun gummiwapenstokken de opgescho
ten bende uitelkaar.
Even voor twaalf uur had een agent
van politie, die een 14-jarige jongen
wilde opbrengen omdat de Knaap in het
trapportaal van een perceel aan het Jan
van Schaffelaarplein vuurwerk had af
gestoken, zijn gummiwapenstok moeten
gebruiken: vier vrienden van de arres
tant vonden het namelijk nodig te
trachten hun vriend te ontzetten en
sprongen daartoe de agent oi de rug.
De vüurwerkmaniak belandde tenslotte
toch op een politiebureau.
In Zuidoost Drente heeft de jeugd
zich wel op een bijzondere manier be
ijverd om het oude jaar uit te luiden
en het nieuwe in te wijden. In Em-
men sleepte zij alles wat voor het
wegpakken stond, naar schoolpleinen
en in de Hoofdstraat. Een auto werd
keurig in een muziekkoepel geplaatst,
op het dak van het bureau van een
plaatselijke courant waren marktkra
men geplaatst en er hingen rijwielen
aan gevels. Ruinbanken, karren, vuil
nisemmers e.d. stonden bij elkaar op
telefooncellen en andere bouwwerken.
Een landbouwer in het dorp Noord-
barge nabij Emmen, die omstreeks
een uur tot de ontdekking kwam dat
de jeugd een aantal landwerktuigen
op het dak van zijn boerderij had ge
plaatst, bracht de eerste uren in het
nieuwe jaar op het dak door. De
jeugd trok namelijk de ladder weg
toen de landbouwer de werktuigen
van het dak wilde halen.
In de andere dorpen van Zuidoost
Drente sleepte de jeugd eveneens alles
op schoolpleinen bij elkaar. Tientallen
mensen zullen de komende aagen werk
hebben om hun eigendommen weer op
te zoeken.
De jeugd was ook op andere wijze ac
tief in het nieuwe jaar: met de lan
cering van de raket „Hero III". Een
tweetal 19-jarigen van wie de een in de
scheikunde en ander in de natuurkunde
studeerde, lanceerde ergens in Drente
een door hen vervaardigde raket. Reeds
eerder hadden zij met succes een twee
tal raketten gemaakt. De thans gelan
ceerde raket was een tweetraps, met
een lengte van anderhalve meter en
een gewicht van drie kilo. De Hero III
ging enige honderden meters de lucht
in doch doordat de tweede trap niet
ontbrandde, bereikte hij niet de hoogte
die men verwacht had.
9 Slot pag. 2
