OUDEJAARSAVOND IN SCHOTLAND:
D;
D'
Hij schreeuwde tot de tijd
EEN VAN UITGELATEN VROLIJKHEID
WOENSDAG 31 DECEMBER 1958
een orgie van klokgetik ontketenend,
een duizendvoudig weerkaatst spel
van lichte, sonore, wemelende klank.
Héél Rusland zou er over spreken dat
in de winkel van Pjotr Stepanowitsj
de tjjd uit alle klokken te voorschijn
sprong, de tijd, die niemand tevoren
bedwongen had, de tijd, die voort
kwam uit de hand van Pjotr Stepa
nowitsj
door Michael Réty
ALLES op zijn tijd, dat blijkt wel uit het geval van de klokkenmaker Pjotr
Stepanowitsj. Hij woonde in het provinciestadje Okagrad, niet ver van
de plaats waar de Wolga zich verenigt met de Oka. Hij bezat de
reputatie een volmaakt vakman te zijn. Geen uurwerk verliet ooit zijn werk
plaats zonder dat hij het had hersteld. Hij wekte ieder mechanisme tot leven,
hij had verstand van alle soorten klokken, hij bracht ze, hoe ook beschadigd,
in beweging. Zonder haperen gleden de wijzers, geleid door zijn vaardige
hand, langs de wijzerplaat. Ze gaven altijd het juiste uur aan, de juiste
minuut, ja tot op de seconde stelde Pjotr Stepanowitsj ze zuiver at. Wat hij
maakte ging niet meer kapot. Natuurlijk, wanneer men er onvoorzichtig mee
omsprong, een veer forceerde, het raderwerk uit elkaar haalde, dan kon
Pjotr Stepanowitsj niet de houdbaarheid van een uurwerk, door hem gerepa
reerd, garanderen. Maar daarvoor pasten de meeste mensen wel op. De
klokkenmaker bezat ook een grote kennis van het slagwerk. Hij was daarin
een onbetwist meester. Volgens zeggen kon hij zelfs zonder dat een klok
sloeg, aangeven waar de fout school. Dat moge ongeloofwaardig klinken,
het zegt toch wel iets omtrent de faam, die hij zich had verworven.
Ook hield hij een winkel. Daarin
kon men alle uurwerken van Rusland
vinden. Hangklokken, staande klok
ken, pendules, glazen klokken, klok
ken met duikelaartjes in een stolp,
klokken met balancerende engeltjes,
klokken die wijsjes speelden, kleine
carillons en horloges in niet te om
schrijven hoeveelheden. Ook in de
horloges waren weer vele variëteiten.
Gouden, zilveren, eenvoudige nikke
len, horloges met vergulde wijzers,
horloges met muziekjes, met ver
springende cijfers, die zelfs dag en
maand aangaven, horloges zo klein
als een cent en zo zwaar als en
loden kogel. IedeTeen, die iets bijzon
ders wilde kopen, kon in Pjotr Ste
panowitsj' winkel terecht. Ieder jaar
groeide de voorraad in omvang. Maar
toch had Pjotr Stepanowitsj een
grote omzet: het was moeilijk te zeg
gen of hij nu meer uurwerken ver
kocht dan hij repareerde of dat hij
er meer repareerde dan hij verkocht.
Altijd was hij bezig. Er waren men
sen, die hem zijn verdiensten benijd
den, zeggend dat hij er maar weinig
voor hoefde te doen. Misschien ging
het hem gemakkelijker af dan ande
ren. Hij had er nu eenmaal een fijn
ontwikkeld gevoel voor. Wie hem
echter eenmaal aan zijn minuscule
arbeid had bezig gezien, zou geen
woord kwaad van de klokkenmaker
zeggen. Men begreep meteen dat hij
zijn vak met liefde uitoefende. Hij
hield er van om klokkenmaker te
zijn. Hij gaf er zioh met hart en ziel
aan over.
had gevoeld speciaal op Pjotr Stepa
nowitsj te letten. Aller aandacht ging
naar zijn klokken uit. Men bewon
derde ze, zoals zij waren uitgestald
in zijn etalage. Vooral kinderen kon
men men er altijd aantreffen. Zij
waren het ook. die de verandering in
Pjotr Stepanowitsj' levenswandel het
eerst ontdekten. Waaraan zij het
merkten, valt niet precies te zeggen.
Men mag aannemen dat zij zich over
Pjotr's zenuwachtige manier van doen
verbaasden. Was hij niet altijd de
kalmte zelf, de rust in eigen persoon?
Hij viel nooit op, hij had niets bui
tenissigs, niets wat de aandacht
gaande maakte.
Maar van het ogenblik af dat zij
Pjotr Stepanowitsj niet meer aan
zijn werkbank zagen zitten, hem on
rustig door zijn winkel zagen gaan,
nu eens voor deze klok, dan weer voor
gene stilstaande, in zichzelf pratend,
niet merkend wat er buiten hem om
geschiedde van dat ogenblik af
was hun belangstelling gewekt. Zij
herkenden het verschil tussen het
normale en het bijzondere. Ze bleven
langer dan ze gewoon waren voor de
winkel van de klokkenmaker staan
kijken. Zonder dat ze er nog iemand
een woord over hadden gesproken
verspreidde zich het gerucht dat er
met Pjotr Stepanowitsj iets aan de
hand was...
Hij keek naar de wijzers
tijd staat niet stil.
Al was Pjotr Stepanowitsj dan
ook heel vertrouwd met de tijd.
hij had zijn beste jaren al achter de
rug. Hij werd wat grijzer, zijn rug
meer gekromd, zijn ademhaling moei
lijk. Hoe oud was hij? Sommigen zei
den vijftig, anderen al in de zestig.
Niemand wist het preoies, omdat Pjotr
Stepanowitsj nooit over zichzelf sprak.
Hij woonde helemaal alleen, deed zelf
zijn huishouden, kookte voor zichzelf
en waste zijn kleren. Hij praatte
maar heel weinig. Vandaar dat het
aanvankelijk niemand opviel, dat er
op de laatste dag van december een
merkwaardige verandering in zijn ge
drag plaatsgreep. Hoe vierde Pjotr
Stepanowitsj eigenlijk die laatste dag,
de overgang van oud naar nieuw,
wanneer wij ons tegen middernacht
opmaken de immer voortschrijdende
tijd op het ogenblik te betrappen,
waarop hij weer een nieuw jaar aan
de onmetelijke reeks zijner voorgan
gers toevoegt? Vermoedelijk vierde
Pjotr Stepanowitsj die dag niet. Hij
had immers niemand om hem mee te
vieren. Iedere avond te tien uur pre
cies doofd" de klokkenmaker de lich
ten in zijn woning. Dan zag men nog
even zijn schim voor het raam in zijn
slaapkamer, 's Morgens te acht uur
was hij weer present. Hij haalde de
ketting van de deur van zijn winkel.
Hij slofte naar zijn werkplaats en
bleef er tot laat in de middag. Hij
verwijderde zich alleen maar, wan
neer het klingelen van de bel de
komst van een klant aankondigde.
Meestentijds zat hij diep gebogen over
zijn werktafel, hij werkte ingespan
nen en onverdroten voort. Hoe ver
wonderlijk dus, dat dat plotseling
veranderde op de morgen van de
31ste december. Het viel niet dadelijk
op, amdat nfemaod ooit beboette
maker? Hij schudde het hoofd om die
gedachte te verdrijven. Iedereen zou
begrijpen dat het ondoenlijk was alle
uurwerken het juiste tijdstip te laten
aangeven en ze iedere dag op te win
den. Hij vond het een mal idee van
hemzelf, hij wilde er niet meer aan
denken. Toen zag hij de mensen voor
zijn etalage, de kinderen. Hij ergerde
er zich over, dat zij, terwijl zij hem
toch zo bewonderden, van zijn klok
ken niet konden aflezen hoe laat het
was. Hij probeerde zich over die er
gernis heen te zetten, maar nu erger
de hij er zich over dat de gedachte
door zijn hoofd bleef spelen. Overal
immers waar hij keek. zag hij klok
ken. Misschien was hij de verdwazing
van zijn geest nog wel de baas geble
ven als hem niet ineens te binnen
was geschoten, dat het Oudjaar was.
Oud op Nieuw!
Er was geen groter triomf denkbaar
dan dit nulpunt van de tijd, het enige
moment, waarop alle mensen die een
klok bezaten, tegelijk hun ogen ge
richt hielden op de wijzers om maar
precies te weten wanneer de klok het
nieuwe jaar inluidde. Beseften ooit
zoveel mensen tegelijk en op hetzelf
de moment wat de tijd wel voor hen
betekende? Hoe waren zij afhankelijk
van het werk zijner handen! Het
werd pas twaalf uur op het ogenblik
dat hij het wilde! Maar wat moesten
dan al die klokken en horloges in zijn
winkel? Moesten zij zich de wet van
de tijd laten voorschrijven door een
ander of zouden zij op het door hem
gekozen tijdstip de intrede van het
nieuwe jaar aangeven? Lopen moes
ten ze! In de nieuwjaarsnacht zouden
ze eenstemmig en allen tegelijk op
hetzelfde ogenblik twaalf uren slaan.
tijd gaat snel, gebruik hem
I wel.
Pjotr Stepanowitsj gebruikte
hem! Van het ogenblik af dat hij
zich voornam zijn honderden klokken
en horloges op te winden en ze alle
het juiste uur te laten aangeven,
ging hij een wedloop aan met de tijd.
Hoeveel uren restten hem nog om
zijn plan te volvoeren? Hij ging van
klok tot klok. hij wond ieder horloge
op, van het kleinste tot het grootste.
In zijn hand hield hij zijn eigen hor
loge en vergeleek de tijd, die het aan
gaf met die. welk hij op de klokken
aanbracht. Hij vergeleek ook de tijd.
die hij nog over had. met de duur van
zijn werk. Geleidelijk begonnen er
meer klokken in zijn winkel te tikken.
Het was een zaoht en tevreden ge
luid, langzaam vorderend in helder
heid tot men de ene klok niet meer
van de andere kon onderscheiden. Het
werd donker. Hij gunde zich nauwe
lijks de gelegenheid de lampen aan
te steken, hij werkte voort, voort. Hij
wist niet dat er zoveel uurwerken in
zijn winkel waren, hij had nog nooit
zoveel tijd bij elkaar gezien. Voor zijn
winkel dromden steeds meer mensen
samen. Ze begrepen waarmee de
klokkenmaker bezig was, ze riepen
hem aanmoedigingen toe. ze lachten
om hem. ze zeiden dat hij gek was.
Het leek wel of heel het stadje was
uitgelopen om de klokkenmaker te
zien. Men kon over de hoofden lopen.
Pas te elf uur in de avond leek het of
Pjotr Stepanowitsj met zijn werk ge
reed was. Hij zakte uitgeput voorover
op zijn stoel. Hij wiste zich het zweet
van het gezicht. Toen scheen hem
iets in te vallen. Hij haalde onder
zijn toonbank nog meer klokken te
voorschijn, wond ze op en zette ze ge
lijk. Het werd half twaalf. Hij begon
zachtjes voor zich uit te zingen, hij
praatte met het klokgetik mee. zijn
winkel vulde zich met een koor van
snellp luide klokkestemmen. hoge
ijle en diepe stemmen, stemmen,
steeds meer stemmen. Hij lachte naar
die stemmen, hij draaide zich om
naar de menigte en wierp de mensen
een kushand toe. Een donderend ge
juich was hun antwoord. Toen wérd
hij ongeduldig. Waarom schoot de tijd
niet op? Hij keek naar de wijzers en
hoe langzaam ze verschoven.
Meestentijds zat hij diep gebogen over zijn werktafel.
Hij vond dat de tijd te langzaam
ging, hij wilde niet dat hij lang
zaam ging. De tijd moest voortma
ken: hij kon het klokgetik niet
lang meer verdragen, het maakte
hem ziek! Vijf over half twaalf!
Hij ging in de ivinkel met de tijd
meelopen, sneller en sneller, hij
zou de tijd ivel tot spoed aandrij
ven, hij wilde dat de tijd met hem
mee liep, vlugger, haastiger, het
moest gauw twaalf uur zijn. Kwart
voor twaalf! Het tikken van de
klokken werd een gedaver van
zware honkende keien in zijn
hoofd, van zwaar bloed tegen zijn
hersenen, van dronken tumultueus
gebonk! Hij kon niet meer staan,
hij moest gaan zitten. Vijf minu
ten voor twaalf, vier minuten voor
twaalf! Hij wilde niet achter zijn
werktafel blijven zitten, hij moest
de winkel in.
Toen werd het bonzen het zware
uitpuilende klokgetik van zijn hart.
Hij schreeuwde de klokken toe. Hij
schreeuwde naar de tijd. Hij
schreeuwde hem toe stil te staan,
op te houden, hem niet langer te
kwellen met zijn oorverdovend la
waai. Hij schreeuwde de tijd toe
dat het genoeg was! Hij schreeuw
de. Hij schreeuwde
Te middernacht luidde de toren
klok het nieuwe jaar in. Alle klok
ken in Pjotr Stepanowitsj' winkel
vielen haar bij. Maar Pjotr Stepa
nowitsj schreeuwde
stuk te gooien. Echte baldadigheid is
eohter nooit te voorkomen en slechts
een paar winkelruiten gaan gewoon
lijk aan diggelen. Natuurlijk ont
breekt de typisch angelsaksische ver
broedering in de vorm van het arm
in arm zingen van ,.For Auld Lang
Syne" („Ter herinnering aan de oude
tijd") ook hier niet.
In Dundee wordt een menigte van
De tijd zal het leren, wat mocht er
toch wel met Pjotr Stepanowitsj
wezen? Hij zat de middag van
de 31ste december aan zijn werktafel,
ijverig op de tast zijner vingers het
defeot opsporend in een klein uur
werk, dat men hem daags tevoren
had bezorgd. Hij bedacht dat het wel
wonderlijk was dat hij de tijd als een
warm kloppend hart in de hand hield.
Hij schonk de tijd het leven, hij was
er eigenlijk heer en meester over. Ja.
naar believen kon hij die macht be
nutten, hij kon met de tijd doen wat
hij wou! Die gedachte stemde hem
aangenaam. Hij voelde zich sterkeT
dan de tijd. Maar juist toen hij zo
dacht, sloeg de torenklok drie gal
mende slagen. De hoogmoedige ge
dachten maakten plaats voor nede
rige: hij besefte, dat niet hij heerste
over de tijd maar de tijd over hem
Zou hij Immers ooit weten hoe laat
het was en er zijn horloge op ge
lijk zetten als daar niet de toren
klok was om het hem te zeggen? Het
was een hele teleurstelling. Hij had.
net als iedereen, maar te gehoor
zamen aan de tijd! Toen keerden de
hoogmoedige gedachten terug. Had
hij, zo bedacht hij nu, ook niet de
torenklok gerepareerd toen hij stuk
was? Hij had haar gelijk gezet met
de stand, die de wijzers op zijn hor
loge aangaven. Wie regelde dus de
tijd? Hij! De klokkenmaker begon te
lachen. Hij stond op. Hij liep zijn
winkel binnen. Hij betastte zijn klok
ken, stuk voor stuk, alsof hij hen
liefkoosde. Toen werd hij weer ern
stig. Het was nu wel een mooi gezicht
al die klokken, maar als hij dan de
tijd naar zijn zin regelde, waarom
stonden ze dan voor het merendeel
stil? Waarom gaf er niet één het
juiste uur aan? Waarom zwegen alle
k it. d<* winked van de klokken -
(Van onze correspondent te Londen: Arn. D. Lissauer)
WANNEER op oudejaarsavond de klok naar twaalven loopt, maken de
Schotten zich op voor hun jaarlijkse nachtelijke „Hogmanay", zoals het
eeuwenoude gebruik heet, dat de intrede van het nieuwe jaar in het
hoge noorden begeleidt. De betekenis van het woord Hogmanay is verloren
gegaan, maar de klank ervan doet de ogen van elke rechtgeaarde Schot schit
teren. Want dan mag hij een paar uur uitgelaten vrolijk zijn, iets dat tot voor
kort in Schotland gedurende de plechtige kersttijd niet te pas kwam.
De invloed van de reformatie in Schotland is van dien aard, dat zéker
tot voor de laatste oorlog geen sprake was van de carnavalsstemming, welke
het Engelse kerstfeest kenmerkt. Want twintig jaar geleden nog waren de beide
kerstdagen doodgewone werkdagen. Langzamerhand komt daar echter verande
ring in en wordt ook in Schotland Kerstmis op wereldlijke manier gevierd,
hoewel niet zo uitbundig als in Engeland. Hogmanay wordt geleidelik door het
kerstfeest verdrongen, maar nog altijd is Kerstmis in Schotland geen nationale
feestdag! De industrie werkt normaal, de dagbladen verschijnen gewoon en zj)
raken het onderwerp Kerstmis niet of nauwelijks aan
Maar de tijd dat op Kerstmis alle winkels open waren, is nu wel voorgoed
voorbij, want de meeste zijn nu inderdaad gesloten. Kerstbomen worden ook
algemener, hoewel de Schotten er nog een zekere weerzin tegen koesteren, zodat
men ze vorig jaar in een artikel betiteld kon zien als „import van Duitse senti
mentaliteit
Zoals men weet, is in Engeland zelf pas honderd jaar geleden de eerste kerst
boom op het toneel verschenen, vooral door toedoen van de Duitse Prins Albert,
de hoogstgeziene en invloedrijke echtgenoot van Koningin Victoria.
Op Oudejaarsavond gaan op vele
plaatsen in Schotland de kin
deren zingend langs de huizen
en worden dan onthaald op de ty
pisch-Schotse havermoutkoekjes. En
dan klinkt ook het vrolijke wijsje:
„Hogmanay
Trollolay
Gie's o' your white bread
And none o' your grey".
(geef ons van je wittebrood en niets
van je grijze).
De naargeestigheid van de meeste
Schotse steden wijkt op de laatste
dag van het jaar even, vooral ook
door het gebruik om een brandende
kaars voor het venster te zetten
Kort voor middernacht verlaten
duizenden hun woning om het oude
jaar uit en het nieuwe in te lulden
op het voornaamste plein van de stad
en altijd in de nabijheid van een
klokke toren. In Edinburgh is de tra
ditionele plaats het voorplein van de
oude Tron Kirk (spreek uit: Troen
Kirrek. Elke Schot weet. dat zijn
woord voor kerk en het Nederlandse
vrijwel gelijk zijn en heeft daarom
een zwak plekje in zyn hart voor elke
landgenoot, die Sohotland bezoekt!)
In Glasgow stromen de mensen
samen bij de kathedraal van St. Giles,
waar een oudejaarsdienst wordt ge
houden, de Night Watch Service.
Vooral de jongeren tooien zich met
papieren mutsen en maskers en ma
ken lawaai met toeters en trommels
Natuurlijk ontbreken doedelzakspelers
niet, maar het is opmerkelijk hoe
weinig, zelfs bij een nationale gebeur
tenis als deze, de Schotse kilt ,de ka
rakteristieke mannelijke klederdracht,
gedragen wordt. Die ziet men meer
buiten Schotland, waar de Schotten
zich van anderen willen onderschei
den en ook hun heimwee mee wilier
uitdrukken.
Maar iedereen, die naar deze Hog
manay-reunie in de open lucht trekt
neemt een fles wisky of minder
kostbare alcoholica mee. Want Hog
manay is een prachtige uitvlucht voor
een algemene drink en vaak dron
kemanspartij. De Schotten zijn altijd
al harde drinkers, hetgeen nog be
vorderd wordt door het feit. dat d«
tavernes in Schotland veel vroege
sluiten dan elders in Groot Brittan
nië en op zondag helemaal potdich
zijn. In de korte periode, dat er ge
dronken mag worden ook Engeland
is vele uren per dag drooggelegd
probeert men zijn schade in te halen'
Op Hogmanay mogen de drinkge-
legenheden echter langer open blij
ven, dwz. tot... elf uur!
Iedereen wacht rustig tot de laatsti
van de twaalf slagen is weggedreum
en dan barst de vreugde los. Men
toost elkaar toe en ruilt daarbij vaak
van fles. Sommigen vinden het nodig
om do lego flessen tegen do kelen
tienduizend personen na afloop van
de oudejaarsdienst in de kathedraal
op het grote plein, waar een ver-
liohte kerstboom prijkt, altijd toege
sproken door de Lord-Provost, de
burgemeester. Daarna ziet men over
al de vrolijke Schotten volksdansen.
In Stonehaven kent men het fol
kloristische gebruik van het vuur-
werpen, waarbij stoven met gloeiende
kolen als bal gebruikt worden.
„First Footing"
(Het eerst over de drempel)
In de meeste plaatsen verdwijnt
de schare snel, omdat dan de „first
footing" begint, een aloude gewoon
te om gedurende de vroege uren van
oudejaarsnacht familie en vrienden
een „Guid New Year" (spreek uit:
Gied met zachte g.) toe te wensen.
Het lijkt dan wel of iedereen bij ie
dereen op bezoek gaat. In de grote
steden rijden de hele nacht extra
bussen of trams om de .First Footers'
(de eersten die in het nieuwe jaar
een voet over de drempel zetten) te
vervoeren. Het bijgeloof wil, dat een
persoon met donker haar geluk aan
brengt en daarom moeten de don-
kerharigen het eerst de voordeur bin
nengaan, tenminste als ze er zijn.
Een blonde of rossige persoon mag
dat alleen wanneer hij een stuk
steenkool bij zich heeft, dat hij, zodra
hij de huiskamer betreedt, op het
open vuur moet werpen om op die
manier zijn tol te betalen en zijn bij
drage te leveren tot warmte, licht en
Oudejaarsavondscène bij de Tron Kirk in Edinburgh, waar de "First
Footers" (die tn het nieuwe jaar het eerst bij vrienden en familie
over de drempel zullen gaan) zich verzamelen om elkaar op de
twaalfde klokslag uit meegebrachte flessen toe te drinken en arm in
arm "Foi Auld Lang Syne" te zingen. Velen dragen bonte papieren
mutsen en maskers. Maar de grootste jool volgt later binnenshuis
gezelligheid. Hij doet dat ook op een
andere manier, want iedere groep
„First Footers" heeft een fles whis
ky of port bij zioh om een heildronk
op de gastheren uit te brengen. Deze
laten zich ook niet onbetuigd en le
digen op hun beurt de fles. De vrouw
des huizes trakteert daarbij op het
Schotse „short bread", koekjes bereid
van havermout, rijst, suiker en boter,
alsmede op krentengebak met een
korst van pastei er omheen. Het is 'n
nogal zware, stevige hap, welke alleen
maar de kelen dors tiger maakt. Olie
bollen zijn op de Britse eilanden on
bekend...
Het ..For Auld Lang Syne" wordt
binnenshuis herhaald, waarna een
ander traditioneel lied wordt aange
heven, n.l.
„A guid New Year
Tae ane and a' (to one and all)
And money my ye see (money may
you see)
And during all the years tae come
Oh, happy my yae be!"
Dit jaarlijkse nachtelijke familie
feest is een uiting van de algemene
gastvrijheid, welke zo kenmerkend is
voor de Schotten, die zoveel gemak
kelijker dan de veel gereserveerder
Engelsen hun woning voor anderen
open stellen. Maar niet mag worden
vergeten, dat naarmate men in
Groot-Britannië noordelijker komt,
het volkskarakter verandert en alles
losser wordt. In die streken zijn de
sociale verschillen ook minder groot
en dat is een reden dat wij Nederlan
ders ons in Lancashire, de Midlands
en Yorkshire veel meer thuis voelen
dan in het stijvere en afgemeten
zuiden.
Ook uit de tegenwoordige Hogma-
nay-viering blijkt hoezeer de emanci
patie van de vrouw in Schotland vor
deringen heeft gemaakt. Nog niet
zo lang geleden waren het vrijwel al
leen mannen, die dit typisch Schotse
nieuwjaarsfeest al een bach anaal
vierden. In de Schotse wereld had in
het algemeen de man het voor het
zeggen. Op z'n huwelijksreis besloot
een man bijvoorbeeld zijn golfclubs
mee te nemen, ook al voelde zijn we
derhelft helemaal niets voor het golf-
spel. Thans is het heel gewoon als de
man thuis helpt bij de vaat of op
straat al of niet vergezeld van zijn
vrouw achter de kinderwagen loopt,
een typisch Engels-Amerikaans ver
schijnsel. Enkele tientallen jaren ge
leden was zo iets in Sohotland nog
ongehoord.
Ook Hogmanay heeft zich aange
past bij de mildere atmosfeer van de
moderne tijd en zo werd het een ge-
zinsfeest. Het betekent, dat de politie,
die vroeger gedurende de Hogmanay-
nacht op volle sterkte tegen uitspat
tingen moest waken, het thans kal
mer aan kan doen. Toch worden er
nog tientallen personen wegens open
bare dronkenschap ingerekend, maar
het is allemaal kalmer en beschaaf
der geworden.
IN Engeland is nieuwjaarsdag een
gewone werkdag, maar voor de
Schotten is het even als voor de
continentale volkeren een na
tionale feestdag, welke vaak de
volgende dag onofficieel wordt
voortgezet!
Een zwemclub, ergens aan de
westkust van Schotland, heeft zo
bijvoorbeeld nog altijd de gèwoon-
te om in open zee rond de pier te
zwemmen. In elk geval brengt dit
verkoeling na een al te verhit
Hogmanay
Ook de Schotten, die buiten hun
eigen land vertoeven, zijn verwoe
de Hogmanay-vierders In Londen
alleen al zijn er een kwart miljoen.
De talrijke Schotse verenigingen
houden hun oudejaarsavondbal,
ivaar steevast de Schotse volks
dansen met vurige geestdrift wor
den beoefend en de jongemannen,
om van de ouderen maar niet te
spreken, hun geplooide geruite
rokjes dragen. Zeker op hoogtij
dagen wil de Schot in het „buiten
land" laten zien, dat zij anders
zijn dan de Saskenachszoals hij
enigszins hautain de Engelsman
betitelt
