Fa. J. M. Gerding Uitgebreide politieke activiteit in Bonn inzake de kwestie-Berlijn WEERBERICHT Moskou keert terug tot starre houding als ten tijde van Stalinzeggen sommigen Nog viertal overzeese gebieden zelfstandig binnen Franse Unie Directie „Hansa" vluchtte naar V.S. vóór schrootschandaal 97ste jaargang ZATERDAG 29 NOVEMBER 1958 No. 29608 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 (Van onze correspondent in Washington) Vijf politieke centra zijn rechtstreeks betrokken bü het Westelijk antwoord op de Sovjetrussische nota inzake Berlijn: Washington, Londen, Parijs, Bonn en West-Berlijn. Het zal overigens, nu het Amerikaanse ministerie van Buiten landse Zaken voorlopig gereageerd heeft, nog wel enige tijd duren alvorens het Westen in een meer officiële vorm Moskou van repliek zal dienen. In theorie, zo zei men gisteren gekscherend in het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, hebben we zes maanden de tijd voor één antwoord. Nochtans beschouwt men de nota van het Kremlin allerminst als een onderwerp om er grapjes over te maken: de verdraaiing der historische feiten heeft de deskundigen bepaald geschokt. Velen zijn van mening, dat de Sovjet-Unie bezig is terug te keren tot de starheid, die onder Stalin gebruikelijk was. Bovendien menen sommigen te kunnen constateren, dat de Sovjet-Unie op het militaire vlak wel heel zeker van zichzelf is geworden. Hoe dan ook, van het grootste belang is, dat de Westerse staatslieden voordat het antwoord klaar is de nodige voorzichtigheid betrachten in hun uitspraken.-Moskou is er altijd op uit de kleine verschillen tussen de bondgenoten te exploiteren. Vergelijking met Dantzig en Triëst gaat niet op In Bonn duurt het analyseren van de Russische nota, die niet minder dan 14.000 woorden telt, nog steeds voort. Men ziet geen enkel aanknopingspunt In de nota, dat acceptabel is. Het idee „vrije stad" is hier door de kwestie Dantzig uit de jaren -'20 en -'30 uiter aard zeer bekend, maar West-Berlijn als gedemilitariseerde vrijstad biedt zelfs bij een uiterst objectief onderzoek geen garanties voor het behoud van de daar thans bestaande vrijheid. Daarnaast is een driedeling van Duitsland in een de mocratisch West-Duitsland een commu nistisch Oost-Duitsland en een neutraal West-Berlijn onaanvaardbaar. Een ver- felijking met Dantzig. Triëst en Hong- ong drie steden die in het nabije verleden, resp. thans, nog vrije stad wa ren of zijn gaat niet op, zo heeft men aangetoond, omdat West-Berlijn niet als deze drie steden een uitgang naar zee heeft, maar volledig ingesloten is door communistisch Oost-Duitsland! Geen reden tol paniek, meent dr. Adenauer Onze correspondent in Bonn telefo neerde ons hedenochtend: De Westduitse bondskanselier Ade nauer riep gisteren in de fractie van zijn eigen partij, de CDU, op tot een rustige en bezonnen houding met be trekking tot de situatie rond Berlijn. Er is zijns inziens geen enkele aanleiding om bij iedere uitlating van de Russische minister-president Kroesjtsjef direct hysterisch te worden. In Bonn heerste gisteren de gehele dag grote politieke activiteit. In tegen woordigheid van de minister van Bui tenlandse Z aken Von Brentano kwam de Bondsdagcommissie van Buitenlandse Zaken bijeen; het kabinet zelf heeft gistermiddag drie uur lang over Berlijn gesproken! Gisteravond nodigde Ade nauer de Bondsdagfractievoorzitters uit om maandag de situatie rond Berlijn te bespreken en gisteravond kwam het ka binet nog eens bijeen. Daarnaast sprak de Bondskanselier nog met de Ameri kaanse en Britse ambassadeurs in Bonn. De Amerikaanse en Franse ambassa deurs in Bonn gaven te kennen morgen naar Berlijn te gaan, waar intussen en kele Amerikaanse congresleden zijn ge arriveerd. Het Westelijke en Westduitse ant woord op de Russische nota zal waar schijnlijk pas in de tweede helft van de cember gereed zijn. Vooral de Amerika nen willen het probleem eerst in de bij eenkomst van ministers van Buitenland se Zaken der NAVO-landen, die midden, december te Parijs wordt gehouden, be spreken. Het Westelijke antwoord, zo meent men in de Westduitse hoofdstad, zal het voorstel inhouden om een confe rentie van ministers van Buitenlandse Zaken der grote mogendheden, dus in clusief Rusland, te beleggen om over Eerlijn te spreken. Maar volgens de Westduitse regering dient vooraf een conferentie van de ministers van Bui tenlandse Zaken der Westelijke mo gendheden, onafhankelijk van de NAVO conferentie te Parijs, op zeer korte ter mijn worden bijeengeroepen, waarbij de kwestie-Berlijn het enige agendapunt zal moeten zijn. (De NAVO-landen zullen nauwkeurig Ingelicht worden over de politiek inzake Berlijn, doch Washington wenst de in druk te vermijden, aldus weet onze cor respondent in de Amerikaanse hoofdstad nog mede te delen, dat de NAVO als zo danig partij in het geding is. In de ver dragen met West-Duitsland heeft Ame rika steeds gestipuleerd, dat de vier mo gendheden de verantwoordelijkheid be hielden voor Berlijn. Red. L.D.). awww—wwwWw—w— dag Uitslag Knipselprijsvraag Elders in dit Blad publiceren wij de uitslag van onze Advertentie- 5 knipselprijsvraag, zomede de lijst 9 van adverteerders, die aan deze actie hebben deelgenomen. De prijswinnaars krijgen hun J waardebonnen toegezonden, zodat zij deze nog vóór 5 december in Sinterklaascadeaus kunnen om- zetten. De namen van hen, die op grond van een bijzondere inzending voor een extra-prijsje in aanmerking J komen, worden in ons Blad van maandag a.s. bekend gemaakt. Iets zachter De Bilt verwacht tot morgenavond: De wind zal morgen uit westelijke rich tingen gaan waaien. Na een nacht met temperaturen dichtbij het vriespunt zal zachtere lucht van de Noordzee ons land binnendringen, zodat de temperaturen morgen, vooral in de kustprovincies een stijging zullen ondergaan. Daarbij zal voornamelijk in het noorden van het land plaatselijk wat regen of motregen vallen. (Opgemaakt te 11.15 uur). 30 NOVEMBER Zon op: 8.23 uur; onder: 16.34 uur. Maan op: 20.40 uur; onder: 11..10 uur. Hoogwater te Katwijk te 5.27 en 17.40 uur. Laagwater te 1.12 en 13.27 uur. (1/12 hoogwater te 6.02 en 18.19 uur. laagwater te 1.45 en 14.03 uur). Dit nummer bestaat uit 16 pag. en en een Bijvoegsel. In West-Berlijn zelf is uiteraard het verweer tegen de nota groter dan waar ook ter wereld. Men verwerpt daar ook een garantie-verklaring van de Verenig de Naties voor een vrijstad-West-Ber- lijn, omdat Oost-Duitsland te allen tijde de kans zou hebben de Westber- lijnse bevolking politiek en economisch onder druk te zetten. Het beste West- berlijn seantwoord op de Russische nota zal, zo meent men hier, de uitslag van de Westberlijnse verkiezingen van 7 de cember a.s. zijn. Dan zal blijken, hoe men hier denkt en voelt en welke aan hang de communistische Oostduitse par tij. de SED, die aan deze verkiezingen deelneemt, werkelijk heeft! Vraag deskundig advies aan de juwelier-horloges Vijf andere zullen vermoedelijk volgen In Algerije druk gestemd ondanks regenachtig weer Nog vier Franse overzeese gebieden hebben zich gisteren uitgesproken voor zelfstandigheid binnen de Franse Unie. Het zijn: Mauretanië en Gabun, Mid- den-Kongo en Chad in Frans Equato riaal Afrika. Tevoren hadden reeds Madagascar, Frans Soedan en Senegal deze status gekozen. Zij hadden hiertoe het recht, nadat zij zich onlangs voor de nieuwe Franse grondwet hadden uitgesproken. Van de Franse Afrikaanse gebieden heeft alleen Guinee zich toen geheel onafhankelijk gemaakt door tegen de grondwet te stemmen. Men verwacht, dat vóór februari 1959, als de Franse gemeenschap officieel een feit zal worden, ook de andere Franse gebieden in West en Equatoriaal Afrika autonomie binnen de Franse gemeen schap zullen kiezen. Deze gebieden zijn: Ivoorkust, Dahomey, Niger, Boven-Volta en Oebangi-Sjari. Gisteren zijn de bewoners van Algerije naar de stembus gegaan voor de aan wijzing van 46 Algerijnse en 21 afgevaardigden in de Franse Nationale Vergadering. De verkiezingen duren drie dagen, dit om het Franse leger in staat te stellen de stemmers beter te bescher men. Gisteren en vandaag wordt op het platteland, en zondag in Algiers en de andere grote steden gestemd. De uitge brachte stemmen worden eerst zondag geteld. Volgens de eerste berichten is giste ren, ondanks het koude en regenachtige weer, druk gestemd. Rijen Algerijnen stonden ondanks het slechte weer bij de stembureaus, om hun stem uit te bren gen. De opstandelingen hadden een beroep op de Algerijnen gedaan om niet te stemmen, sabotage te plegen en van uit hinderlagen overvallen uit te voe ren. In het oosten des lands werd een aanslag gepleegd op een stembureau, maar door Franse troepen met grote verliezen voor de aanvallers, afgeslagen. Franse ambtenaren menen, dat het besluit van premier generaal De Gaulle, om volgende week weer een bezoek aan Algerije te brengen, het stemmen der Algerijnse kiezers heeft gestimuleerd. De staatssecretaris voor Marine uitgekeerd entrale vice-admiraal H. C. \V. Mooimar (links) heeft gisteren aan de heei Borking, technisch beambte van het Bureau Bewapening, een be loning van zevenduizend gulden ideeënbuscommissie. Deze hoogste beloning tot dusver werd toegekend voor belangrijke verbeteringen aan de apparatuur voor mijnenvegen. Prof. Romme vraagt inlichtingen over verklaring-Burger De leider van de KVP-fractie in de Tweede Kamer, prof. mr. C. P. M. Romme, heeft de minister-president, dr. Drees, schriftelijk vragen gesteld. Prof. Romme wil namelijk weten of de sug gestie juist is, dde in talrijke perscommen taren was te vinden. Hieruit zou blij ken, dat de minister-president en de socialistische ministers instemden met de verklaring, die mr. J. W. A. Burger op de Fakkeldragersdag van de Partij van de Arbeid in Utrecht heeft afge legd. Dit zou dan betekenen, dat deze bewindslieden slechts deel van het kabinet zullen kunnen blijven uitmaken, indien de lijst van wensen, die mr. Bur ger te Utrecht opsomde, op korte ter mijn zal worden verwezenlijkt. Indien de minister-president en zijn socia listische ambtgenoten het daar niet mee eens 2ijn, dan vraagt prof. Romme zich af, waarom dr. Drees deze onjuiste suggestie niet op of na de Fakkeldra gersdag heeft recht gezet. Manipulaties van ontwerpers sportauto Justitieel onderzoek (Van onze Haagse redactie) Onder leiding van de officier van Jus titie, dr. J. G. Maris, te Den Haag, wordt momenteel een onderzoek ingesteld naar de financiële manipulaties van de ont werper van een onlangs gelanceerde sportauto die verdacht wordt van be nadeling van een middelgrote bankin stelling voor enkele honderdduizenden guldens. De manipulaties zouden zijn gepleegd door middel van valse wissel brieven. Procureur-generaal Haagse Hof: F. 87.000.- steekpenningen aan referendaris (Van onze Haagse redactie) De Procureur-Generaal bü het Haagse Gerechtshof, mr. F. J. G. baron van Voorst tot Voorst, heeft tijdens zgn requisitoir in de verstekzaak tegen de in Israël verblijvende 33-jarige directeur van de N.V. Zeeuwse Metaalmaatschappij te Vlissingen, met nadruk verklaard zeer sterk de indruk te hebben dat de hoofd daders, leiders en uitlokkers van het Europese „schrootschandaal", de directieleden zijn van de Düsseldorfse staalfabriek „Hansa". De bewuste twee directieleden zijn onlangs uitgeweken naar de V.S. zo maakte de Procureur-Generaal bekend, doch het justitiële onderzoek door de nauw samenwerkende Nederlandse en Duitse politie vindt voortgang. Na uitvoerig te zün ingegaan op de achtergronden van het misdrijf, dat aan de directeur van de Zeeuwse Metaalmaatschappü wordt ten lastegelegd, te weten, omkoping van een referendaris van het ministerie van Economische Zaken te Den Haag, eiste de Procureur-Generaal tegen de verdachte een gevangenisstraf van anderhalf jaar met aftrek. De directeur èn de officier van Justitie waren in hoger beroep gegaan van het vonnis van de Haagse Rechtbank d.d. 3 april j.l.: gevangenisstraf voor de tüd van 13 maanden, zonder aftrek van de twee maanden die hij had doorgebracht in preventieve hechtenis. In tegenstelling tot hetgeen destijds de officier van Justitie bij de Haagse Rechtbank deed die zich uitsluitend bepaald had tot de tenlastegelegdie om koperij ging de procureur-generaal bij het Haagse Gerechtshof uitvoerig in op de betekenis van de achtergronden van deze zaak: het schrootschandaal zelf. Over de feitelijke toedracht wilde de procureur-generaal ra de puiblikaities van de hoge autoriteit van de Europese Kolen- en Staal Gemeenschap en van de OCCF te Brussel, zo kort mogelijk zijn. In sobere bewoordingen zette hij uit een. dat de N.V. Zeeuwse Metaalmaat- schappij en de Duitse Staalfabriek „Hansa" samen de vereveningskas van het schroot inkoopbureau der KSG voor ongeveer anderhalf miljoen gulden heb ben opgelicht door schroot, diat van binnen de KSG afkomstig was, valselijk te doen doorgaan voor veel duurder schroot van buiten de KSG en zich het prijsverschil door de vereveningstos te laten uitbetalen. Om dit mogelijk te maken liet de di recteur van de Zeeuwse Metaalmaat schappij zich valse „derde-landen-ver- klaringen" uit schrijven door een refe rendaris van het departement van Eco nomische Zaken De directeur betaalde hiervoor aan de referendaris steekpenningen tot een totaal van f. 87.000. In de boeken van de metaalmaatschappij werden deze uitga ven met valse boekingen „verantwoord". De directeur liet zich het onrecht matige deel van zijn winst in Düsseldorf door de Hansa-directie uitbetalen. Hij stortte het geld op banken te Düsseldorf en Zürich. Een verzachtende omstandig- hied voor de directeur achtte de procu reur-generaal het, dat het Vlissingse bedrijf in feite door de Nederlandse staalverwerkende industrieën van leve ring praktisch was uitgesloten. Daarom was het bedrijf min of meer op de Hansa aangewezen. Het Zeeuwse be drijf heeft aan de zwendelaffaire naar ruwe schatting ruim zes ton verdiend. Mr baron van Voorst tot Voorst acht te deze omkopingsaffaire speciaal door het internationale aspect zeer ernstig. Immers, de naam van de Nederlandse overheidsdiensten wordt ernstig ge schaad, evenals de naam van de Neder landse bona-fide handel. Dergelijke in- V.N.-waarnemers naar Cyprus? Columbia heeft gisteren in de Poli tieke Commissie van de V.N. een ont werpresolutie over Cyprus ingediend. Hét wil waarnemers naar het eiland ge zonden zien om het probleem te bestu deren, mits Engeland dit goedvindt. De waarnemers zouden met instemming van de betrokken landen tevens als commis sie van goede diensten kunnen optre den. De resolutie verzoekt de betrokken partijen de onderhandelingen zo spoedig mogelijk te hervatten. temationale fraudezaken zijn door een nationaal politie-apparaat uiterst moei lijk te bestryden. Daarom werken thans de politiële diensten van de betrokken landen nauw met elkaar samen: in Ne derland, Duitsland en België. Behalve anderhalf jaar gevangenisstraf met af trek eiste de procureur-generaal bij de uitspraak ook de onmiddellijke gevan genneming van de verdachte. Door na zijn vrijlating weg te gaan heeft de verdachte zijn vaste woon- of verblijfplaats verloren en aangezien er gevaar voor vlucht bestaat in feite is de verdachte immers reeds gevlucht, aldus de procureur-generaal is een bevel tot onmiddellijke gevangenneming hier gewenst, ook al is er terzake van het misdrijf omkoping geen preventieve hechtenis mogelijk. Het gerechtshof be paalde de uitspraak op 12 december te tien uur. lBREESTP.I73*TEL.233371 Boycot van goedkope schepen gaat door Niets kan haar tegenhouden, zegt secretaris van FIT President Pario Echandi van Costa Rlca heeft een wetsontwerp ondertekend inzake het voeren van de vlag van zijn land. Uitvoering van de wet betekent dat de vlag van Costa Rica met ingang van 31 december van de zeeën verdwe nen zal zijn. Op het ogenblik voeren 233 schepen deze vlag met toestemming van de regering van Costa Rica. In een communiqué van het Interna tionale Verbond van Transportarbeiders (FIT) bevestigt dit verbond zijn voor nemen de volgende week de onder „goedkope vlag" varende schepen te boycotten, onverschillig of de reders hun dreigement de zaak voor het gerecht te brengen, al dan niet zullen uitvoeren" „Het FIT", zo wordt in het communique gezegd, „is niet voornemens te zwichten voor dit soort chantage, zo nodig zal zij rechtstreeks aan alle belanghebbende havenarbeiders vragen boycotmaatrege len te nemen". De secretaris-generaal van het Ver bond, Becu, heeft tegenover de pers ver klaard, dat niets ter wereld de boycot, die van 1 tot en met 4 december zal duren, zal tegenhouden. Volgens Becu zijn er op het ogenblik 900 van de on der Liberische, Panamese, Honduraan- Mr. J. A. W. Burger, voorzitter van de Beneluxraad en fractievoor zitter van de P.v.d.A. in de Tweede Kamer (rechts) werd gistermiddag door de Belgische minister van Bui tenlandse Zaken onderscheiden met de versierselen als grootofficier in de Kroonorde van België Otto van Habsburg zou afstand doen van aanspraken Aartshertog Otto van Habsburg, troonpretendent van Oostenrijk, is voornemens zijn eisen op te geven en naar Oostenrijk terug te keren, zo is in Wenen uit welingelichte bron vernomen. De aartshertog maakte zijn verrassende beslissing bekend in een brief aan de Oosten rijkse kanselier Julius Raab. Krach tens de Oostenrijkse grondwet mag geen enkel lid van de vroegere kei zerlijke familie, die geen afstand van al zijn aanspraken op de Oos tenrijkse troon heeft gedaan, in het land wonen. Aartshertog Otto is 46 jaar; hij is de oudste neef van Keizer Frans- Jozef en woonde totnogtoe aan het Starhembergmeer in West-Duits land. Advertentie KANTOORMACHINES KANTOORMEUBELEN BREESTRAAT U TELEF. 25876 SOEBANDRIO OP RECEPTIE TE MOSKOU De Indonesische ambassadeur in Mos kou heeft gisteren een receptie ter ere van het bbezoek aan Moskou van de Indonesische minister van Buitenlandse Zaken, Soebandrio, gegeven. Vice-pre mier Mikojan en de Russische ambtge noot van Soebandrio, Gromyko, be hoorden tot de aanwezigen. se en Costaricaanse vlag varende sche pen, waartegen de boycot gericht is, op open zee. Volgens Becu verwacht het Verbond, dat de boycot in de gehele we reld zal worden uitgevoerd, met uitzon dering van Duitsland, waar de haven arbeiders zich waarschijnlijk van elke actie zullen onthouden. Becu, die de boycot van uit Rotterdam zal leiden, deelde op de persconferentie nog mede, dat het Verbond na de boy cot een nieuwe politiek zal ontwerpen, om zijn guerillastrijd voort te zetten te gen schepen onder „goedkope vlag". „De Amerikaanse vakverenigingen zullen een rol moeten spelen bij de vaststelling van deze nieuwe politiek", zo zei hij, „de sa menwerking met hen was nooit te vo ren zo goed als thans". Volgens Becu neemt het varen onder .goedkope vlag" zodanig toe, dat het niet overdreven zou zijn te zeggen, dat binnen 10 15 jaar deze „goedkope vlag"-schepen 50 procent van de we reldtonnage zullen vertegenwoordigen. Het is niet goed, dat 100.000 zeevaren den op deze schepen geen collectieve ar beidsovereenkomsten hebben, aldus Becu, die voorspelde, dat als men deze toeneming liet voortgaan, dit zou leiden tot een verlaging van de levensstan daarden in Europa, waar vele van deze schepen worden geëxploteerd. Rotter dam, Antwerpen en Hamburg zijn de voornaamste Europese havens, die deze schepen aandoen. Ongeveer 42 procent van de schepen onder „goedkope vlag" zijn eigendom van Amerikanen, maar ongeveer 50 procent is Grieks eigen dom.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1