héérlijk
volop
appels
eten!
Gruppelaar bijna uit de wereld
ESSO WAAKT TEGEN SLIJTAGE
Voetbalmenu voor het week-eind Leidse Korfbalbond
Conflict tussen NHS en de heer
NEDERLANDS SUIKERWERK
GAAT OVER GEHELE WERELD
kwaliteit te bereiken en een groot assor
timent te maken. Alleen aan suikerwer
ken wordt per jaar voor dertig miljoen
gulden uitgevoerd; gemaakt wordt een
50 éi 60.000 ton per jaar.
We onderscheiden enkele artikelen-
groepen, aoals hard gekookt suikerwerk
(drups, trekwerk, toffees, caramels),
laag gekookt suikerwerk (fondant, vruoh
ten artikel en), dragee artikelen (een
dragee is een kern van noot, chocolade
of soms likeur, met daaromheen een
over het algemeen glad, soms ruw, sui
kerhuidje; er zijn harde en zachte dra-
gee's) en gestoken en gecomprimeerde
tabletten (pepermunt). Er bestaat vrij
wel geen fabriek, die het gehele assor
timent maakt. Meestal specialiseert
men zich in een paar artikelengroepen.
Er zijn heel wat suikerwerkfabrikan
ten in Nederland, ruim 350, van wie
een honderdtal 80 van de totale pro-
duktie maakt. Er is dus een zeer groot
aantal middelgrote en kleine bedrijven.
Een beetje historie zal dat begrijpelijk
maken.
EEN BEETJE HISTORIE
Eigenlijk is er niets nieuws onder de
zon. Men vermoedt, dat de oude Egyp-
tenaren het suikerwerk al onder de een
of andere vorm hebben gekend. De Ro
meinen deden dit zeker. Er kwamen
daar zelfs beperkende bepalingen ten
aanzien van het suikerbakkerswerk,
daar men zich te veel te buiten ging
aan het nuttigen van suikersierstukken.
Zij brachten het suikerwerk door hun
veldtochten ook naar het noorden, maar
het suikerwerk, zoals wij dit kennen,
komt pas in het begin van de 17de
eeuw, wanneer de raffinaderijen ont
staan. Suiker was 'n goed conserverings
middel en zo komt het dat suikerwerk
veel werd verkocht door apothekers.
Een voorbeeld waren de geconserveerde
rozeblaadjes, die geneeskrachtige wer
king moesten hébben. Het rozeblaadje
komen we thans nog tegen, al is het
dan geheel van suiker.
Daarnaast kwamen de suikerbakkers
op en onder hen waren beroemde
namen. Vele tegenwoordige fabrieken
zijn ontstaan uit een suikerbakkerij.
Ook waren er stekebakkers. Die ver
kochten bijvoorbeeld pepermuntsteek
en kaneelsteek en him beste afnemers
waren de boeren, die dit ln de koffie
gebruikten inplaats van suiker. Gingen
ze koffie drinken, dan ging de pruim
uit de mond, tijdelijk althans, en de
steek erin
Industriële bedrijven waren er prak
tisch niet. Er was er een in Schiedam
omstreeks 1800, dat nu niet meer be
staat en ln Dokkum bevindt zich nog
een van de oudste suikerwerkfabrieken
van ons land.
DE GROTE OPKOMST
Na 1918 ls technisch een zeer grote
ontwikkeling opgetreden en de grote
opkomst van deze industrietak begint
dan ook na de eerste wereldoorlog. Van
bo terbabbel aars tot mechanisch ge
maakte en verpakte zuurtjes, die teza
men een fleurige rol vormen, is een
hele stap.
Nederland is bekend om zijn gesto
ken pepermunt (deeg wordt gemaakt
van een suikermassa, waaruit de peper
munten worden gestoken). Aanvanke
lijk werd pepermunt uit Engeland ge
ïmporteerd en wel in blauwe zakken.
Omstreeks 1900 gingen wij zelf peper
munt maken en verpakten ook in deze
blauwe zakken. Eerst kregen wij geen
voet aan de grond, maar langzamer
hand gingen wij naam maken. De rol
len techniek, die van de laatste 20 jaar
dateert, heeft hiertoe ook meegewerkt.
Ook de toffee werd voor dë eerste
wereldoorlog uit Engeland geïmporteerd.
Door de oorlog stagneerde de invoer en
gingen wij zelf aan de slag.
Zo zijn we vla de apotheker en de
suikerbakker gekomen tot industriële
bedrijven, die de wereld van suikerwerk
voorzien; een staaltje van Nederlands
vakmanschap en doorzettingsvermogen
om trots op te zijn en even bii stil te
staan, wanneer we de Sinfc-Nicolaas-
en kerstetalages van suikerwerken zien,
een pepermuntje nemen omdat dat zo
heerlijk fris is, of een zuurtje, toffee
of welk ander sulkerwerkprodukt ook,
eenvoudig omdat het zo lekker ls.
Eerste chocolade uit Ned.
Nieuw-Guinea voor Koningin
Dezer dagen is Koningin Juliana de
eerste plak chocolade aangeboden, wel
ke vervaardigd was uit op Nieuw-Guinea
gewonnen cacao. Op het eiland Japen
is in het kader van een ontwikke
lingsprogramma door een groep
Papoea's de cacaocultuur ter hand ee
nomen. Reeds zijn 75 ha. met cacaobo
nen beplant. Het blijkt, dat deze hier
bijzonder vruchtbaar groeien. De eerste
oogst van nog onvolgroeide bomen was
gunstiger dan elders van volwassen
bomen.
2e kl. A: DES 3—Ons Eiland 2. Fluks
—Tempo. WarmondVelocitas 2.
2e kl. B.: VEO 2—Fluks 2. VES 4—
ASSO, IjsvogelsPernix 3
MICROKORFBAL
District Zuid-Holland Noord van de
CKB organiseert dit winterseizoen weer
micro-korfbalwedstrljden in de hal van
de Leidse Groenteveiling.
Zaterdag wordt hiermede begonnen en
vervolgens wordt gespeeld op de zater
dagen 13 en 20 december en 3, 10, 17 en
31 januari. De inschrijving moest zelfs
worden beknot en desondanks wordt van
2.15 uur tot 10.15 uur gespeeld. De wed-
strljdduur is bepaald op 2 x 7'£ minuut.
Elk achttal speelt per toernooi 3 wed
strijden. Morgen komen voornamelijk
Junioren aan bod, terwijl 4e klassers het
programma besluiten. Er komen per za
terdag 20 achttallen ln het veld.
ERNSTIG VERKEERSONGEVAL
OP RIJKSWEG 4 A.
Gisternacht om 1 uur vond op de
Rijksweg 4 A een ernstig verkeersonge
val plaats. De heer P. J. van Es uit
Den Haag reed met grote snelheid in
op een paar stilstaande auto's, die even
eerder met elkaar in botsing waren ge
komen. De heer Van Es werd hierbij
ernstig gewond en moest naar het Aca
demisch Ziekenhuis te Leiden vervoerd
worden. De materiële schade, veroor
zaakt door deze laatste botsing, was zeer
groot.
i
VRIJDAG 28 NOVEMBER 1958
Prof. mr. Oud
lid der Eerste Kamer?
De voorzitter van het Centraal Stem
bureau heeft in de vacature-prof. Mo
lenaar ln de Eerste Kamer benoemd
verklaard tot lid dier Kamer prof. mr.
P. J. Oud, te Rotterdam. Men kan aan
nemen, dat prof. Oud, die lid der
Tweede Kamer is, voor deze benoeming
zal bedanken.
Prinses Irene
naar garde-fuseliers
Prinses Irene zal op donderdag 4 de
cember een bezoek brengen aan het
13de bataljon garde fusiliers „Prinses
Irene", dat gelegerd ls in de Westen
berg-kazerne te Schalkhaar.
Advertentie
„Ik geef u de raad, vervreemdt u zich niet verder van de hippische
sportbond" en „ik wil hier in het openbaar getuigen dat ik deze gang
van zaken ernstig betreur". Deze woorden sprak de heer H. W. Pas
man, de voorzitter van de Nederlandse Hippische Sportbond, op de
in Utrecht gehouden jaarvergadering van de stichting, een vergadering
die vrijwel geheel beheerst werd door de z.g. „kwestie Gruppelaar".
Sinds de zomer van dit jaar is het
hippische kamp in twee partijen ver
deeld. Aan de ene kant de hippische
sportbond met haar medestanders, aan
de andere zijde, ritmeester b.d. J. J.
Gruppelaar uit Ede en een aantal
springruiters, die achter hem staan. Een
splitsing die in de afgelopen maanden
aanleiding was tot uitlatingen en con
flicten die beide partijen steeds verder
van elkaar brachten en die de hippische
sport beslist geen goed deden.
Ritmeester b.d. GRUPPELAAR
verhelderend debat
Aan deze toestand is nu in Utrecht
misschien een einde gemaakt. Na een
zeer lang debat tussen de heer Pasman
en ritmeester Gruppelaar, dat op voor
stel van de federatie na afwerking der
agenda ter vergadering gevoerd werd en
waarbij het af en toe nog al hevig toe
ging, is de oplossing van de kwestie
thans meer waarschijnlijk dan ooit
tevoren.
Steeds heeft de heer Gruppelaar zich
beklaagd, dat hij geen gelegenheid kreeg
met de heer Pasman te spreken. Die
kans heeft hij nu gehad. En hij ge
bruikte hem ook. Punt voor punt ging
hij de feiten na, die z.i. tot de verbre
king van het contact met de NHS leid
den. Van zijn ontslag als instructeur
der NHS tot zijn „nieuwe koers in de
hippische wereld" en de destijds gehou
den persconferentie in de Riouw Rij
school toe.
Fel werd hij daarna door de heer Pas
man geattaqueerd en even fel was Grup-
pelaars wederwoord. De ritmeester uit
Ede betuigde steeds gewerkt te hebben
met slechts één doel voor ogen: het
opleiden van jonge en veelbelovende
ruiters en amazones, de heer Pasman
stapte na zijn eerste repliek van de bij
komstigheden af en volgde de grote lijn.
naar Arnhem om in het NHS-centrum
een aanvang te maken met een aantal
14-daagse cursussen voor de springrui
ters. Zowel de ouderen, die tegenwoor
dig vaak maar zo'n beetje rondzwerven,
als de jeugd zullen hier door de uiterst
kundige Fransman getraind worden.
Deze instructeur is door de NHS aan
getrokken in samenwerking met het Ko
ninklijk Huis. Ook de prinsessen Irene
en Margriet zullen namelijk op
Soestdijk de lessen van de heer N.
Benoist de Gironbiere volgen.
UCI toch akkoord
met Zamlvoort
„WE GAAN NAAR ZANDVOORT,
AAN DE ZEE...."
Het is niet aan te nemen, dat de
bestuursleden van de Internationale
Wielerunie dit schone lied na afloop
van hun vergadering in hotel St.-
Gothard in Zürich hebben gezongen,
maar het Nederlandse bestuurslid,
K.N.W.U.-voorzitter dr. P. van Dijk,
had er ongetwijfeld alle reden toe.
Na een lange en moeilijke discussie,
waarin de heer Van Dijk, dank zij de
vele steekhoudende argumenten, die hij
kon aanvoeren, ook bij een drietal an
dere bestuursleden gehoor vond, werd
met 4 tegen 3 stemmen besloten, dat
de wereldkampioenschappen op de weg
in 1959 in Zandvoort zullen worden ge
houden.
Van de zeven aanwezige bestuursleden
stemden behalve dr. Van Dijk, ook de
Zwitsers Luthi en Stampfli en de Pool
Jekiel vóór Zandvoort. De UCI-presi-
dent, de Italiaan Rodoni en de beide
Fransen Doreau en Dauge, waren tegen.
Bromfiets een kilometer
meegesleurd
(Speciale berichtgeving)
Twee ernstige ongelukken op de be
ruchte overwegen in de zgn. olielijn
naar Pernis hebben gisteren een dode
en twee gewonden veroorzaakt. De 38-
jarige schilder H. de Rooy uit de
Beijerlandselaan te Rotterdam reed met
zijn bromfiets op de weg evenwijdig aan
dc spoorrails in de richting Pernis. B(j
dc Pernisseweg, waar de spoorlijn over
de weg loopt, is hij tekort voor een olie-
trein overgestoken en door de locomo
tief aangereden. De man werd ongeveer
20 meter meegesleurd en is toen tussen
dc rails gevallen. Hij kreeg alle 26 olie
wagens van de trein over zich heen,
waarbij hij vermoedelijk een klap tegen
het hoofd heeft gekregen van een los
hangende koppeling.
Bij aankomst in het Coolsingelzieken-
huis bleek dat hij was overleden. De
machinist, die niets van de aanrijding
heeft gezien, is doorgereden. De brom
fiets van het slachtoffer werd een kilo
meter van de plaats waar het ongeluk
was gebeurd, langs de rails gevonden.
Bij het passeren van dezelfde trein in
de bocht van de Pernisseweg en de
Butaanweg is even later de 38-jarige op
perman C. Kleijwegt uit Geervliet, die
op een motorfiets naar Pernis reed, te
gen een personenauto gebotst, die uit
tegenovergestelde richting kwam. Waar
schijnlijk is de aandacht van de bestuur
der door de olietrein afgeleid en is hij
op de linkerweghelft gekomen. De heer
Kleijwegt en zijn duopassagier, de 17-
jarige metselaar P. Doolaard, die ook in
Geervliet woont, werden van de motor
fiets geslingerd. De opperman liep een
gebroken linkerknieschijf en de metse
laar een gebroken linkerbeen op.
Van 15 januari tot en met
2 februari uitverkoop
De eerstkomende uitverkoopperiode
vangt aan op hetzelfde tijdstip als vorig
jaar, namelijk 15 januari en duurt tot
en met 2 februari.
Jaarlijks wordt voor 30 miljoen
geëxporteerd
Er is bijna geen land ter wereld of
er worden artikelen van Nederlandse
suikerwerkfabrikanten gebruikt en ho
gelijk gewaardeerd. Uitvoer vindt plaats
naar liefst 72 landen, waaronder alle
Euromarkt-landen, maar ook Engeland
(waarnaar de.export zeer belangrijk is),
Met kennersblik worden vers-
gegoten [ondantjes in rubber-
vormen bekeken.
Koeweit en de Belgische Kongo, Hon-
kong en Irak, Amerika, Australië en
Zuid-Afrika, Ethiopië, Jordanië, Aden,
Nigeria enzovoorts, teveel om allemaal
op te neem en.
De Nederlandse suikerwerkindustrte
heeft, vooral na de laatste wereldoorlog,
een peil bereikt, dat het beste in het
buitenland overtreft. Zij heeft de geest
van de tijd begrepen en gemoderniseerd,
er daarbij naar strevend om de hoogste
(Advertentie)
Alleen ESS® PsStME
geeft Uw motor de EXTRA bescherming
van BOVENSMERING.
's Winters belangrijker dan ooit!
Esso Extra
(Winter Grade)
voor
zomerprestaties
in de winter!
MET ESSO BENT U BETER UIT!
Verhelderend debat in Utrecht
Dode en' 2 gewonden
op olielijn Pernis
Aan het eind van dit voor alle aan
wezigen zeer verhelderend gesprek
stonden beide partijen dicht bij el
kaar, erg dicht. De heer Gruppelaar
had toen, zonder zich te discrimine
ren op kunnen staan en zijn voorzit
ter een hand kunnen geven. Dan was
de kwestie-Gruppelaar reeds uit de
wereld geweest. Hij deed het echter
nog niet. Maar uit het feit dat
beiden zeiden elkaar zeer te waar
deren en de gang van zaken vol
gens de heer Gruppelaar veroorzaakt
door een misverstand ernstig te
betreuren, mag men wel afleiden dat
dit geschil binnen korte tijd uit de
wereld zal zijn.
Daarover was de gehele vergadering
het na afloop eens. Een nuttig en ver
helderend gesprek dat beide partijen
heel dicht bij elkaar heeft gebracht en
dat voor de gang van zaken in de hip
pische wereld van groot belang zal
blijken.
In zijn openingsrede had de heer
Pasman ook nieuws verteld voor de
springruiters. Op 13 december a.s. komt
de heer Yves Benoist de Gironbiere
Sportsplinters
Real Madrid heeft door te Istan-
boel gelijk te spelen tegen de Turkse
kampioensploeg Besiktas Istanboel, de
kwartfinales bereikt van het toernooi om
de Europese voetbalbeker. De uitslag van
de wedstrijd was 11, nadat de bezoe
kers met de rust een 1—0 voorsprong
hadden. De eerste wedstrijd tussen
b°ide ploegen, die te Madrid werd ge
speeld, was door Real Madrid met 2-0
gewonnen.
Het organisatiecomité van de wereld
kampioenschappen schermen 1959 heeft
bekend gemaakt, dat deze kampioen
schappen definitief van 12 tot en met
25 juli 1959 te Boedapest zullen wor
den gehouden.
Op woensdag 12 december a.s. zal
in het sportpark „Rozenoord" te Ber
gen op Zoom een voetbalwedstrijd wor
den gespeeld tussen het elftal van de
Koninklijke Nederlandse Luchtmacht en
het team van de Belgische Luchtmacht.
De baten van deze wedstrijd komen
ten goede aan het „Van Weerden Poel
manfonds".
Betaald voetbal
EREDIVISIE
DWS/APSV
ADOSparta
NACFortuna '54
Rapid JC—Elinkwijk
NOAD—Willem 2
DOSAjax
Blauw Wit—VVV
Sp.cl. EnschedeSHS
FeyenoordMVV
le DIVISIE A
DFC—Fortuna VI
HelmondWageningen
VolendamGraafschap
LeeuwardenHaarlem
BW—SVV
EindhovenAlkmaar
AGOVV—VSV
ZFCLimburgia
le DIVISIE B
StormvogelsRigtersbleek
HeraclesExcelsior
Hermes DVSVolewyckers
HVCKFC
RCHKFC
SittardiaRBC
VitesseHelmondia '55
2e DIVISIE A
LongaON A
HilversumDHC
DOSKO—Wilhelmina
EDOZeist
De ValkBaronie
UVS't Gooi
Xerxes—EBOH
2e DIVISIE B
Oosterparkers—Oldenzaal
RhedenVelocitas
PECEnschedese Boys
VeendamBe Quick
NECZwolse Boys
Go AheadTubantia
ZwartemeerHeerenveen
Amateurs
le-klasse A: Gouda—Emma; UW
Laakkwartier; VCSOSV; DCGSpar
taan; Unitas—CVV; Quick—DWV.
2e-klasse A: VFC—VUC; Fluks—
Sliedrecht; Blauw ZwartWassenaar;
Leerdam—Roodenfourg; H.V.V.—L.F.C.;
HBS—RKAVV.
3e-klasse A: RipperdaCeleritas;
Olympia—R.V.C.; VVSB—Vredenburgh;
VVPLugdunum; AlphenTYBB; Wil
helmusVoorburg.
3e-klasse B: DelftAlphia; DHL
GDA; RijswijkArchipel; Postduiven
Cromvlieit; Westerkw.Excelsior '20.
4e-klasse A: THBTeylingen; Fore-
holteSJC; Lisse—Geel Wit.
4e-klasse C: DONKWoerden; Bos
koopWaddinxveen; Moordrecht—Gou
derak; NieuwerkerkAmmerstol; VEP
Oudewater.
4e-klasse D: VDSADS; Spoorwijk
RAVA; ParaatQuick Steps; DOCOS
HPSV; DSO—Hoornwijck.
Zaterdagvoetbal
2e-klasse: HoogvlietExcelsior.
3e-klasse A: VVGZCapelle.
4e-klasse A: Die HagheAlphia; Hoek
se Boys—De Lier; JAC—VWS; SHS—
RAS; Katwijk—SVOW.
4e-klasse B: DEVJOLeiden; Bode
gravenRCL.
4e-klasse A (west 1)AMVJLisser
Boys; AGTZandv. Meeuwen.
Reserves KNVB
BETAALD VOETBAL
Res. 2e divisie B: DOS 2—EBOH 2;
RBC 2Xerxes 2; Baronie 2UVS 2;
Fortuna VI.—NAC 2; ONA2—DOSKO 2;
DHC 2—Elinkwijk 2.
AMATEURS
Res. 2e-klasse A: LFC 2—HBS 2; DHC
3—HVV 2; SHS 3—ADO 4; VUC 2—
RVC 2; Celeritas 2Quick 2.
Res. 3e-klasse A: Lugdunum 2Alphen
2; Roodenburg 2—VVSB 2; ASC2—SHS
4; Laakkw. 2—BI. Zwart 2; UVS 3—
Lisse 2.
Res. 3e-klasse B: DHL 2—VUC 3; Was
senaar 2Laakkw. 3; Archipel 2—Post
duiven 2; HBS 3Westerkw. 2; Quick 3
—UVS 4.
ZATERDAGVOETBAL
Res. 2e-klasse: Zwart Wit 2—Rynsb.
Boys 2; NSW 2Kozakken B. 2.
Res. 3e-klasse A: Rfjnsb. B. 3Ter
Leede 2; CSVD 2—SHS 2; Semper Altius
2—JAC 2; Noordwijk 2—Leiden 2; Quick
Boys 8—Ornas 2.
Zaterdagmiddag: Adsp.: lstekl.: KNS
aFluks a (3 uur).
2dekl.: Fluks bKNS b (3.30 uur);
Vic. Oriëntis b—Fluks c (3.30 uur) De
Danaiden bFortuna a (3.30 uur)Zui
derkwartier aMorskwartier a (3 uur).
3 A: Vic. Oriëntis cKNS c (2 uur)
Zijlkwartier aDe Algemene c (3 uur)
Crescendo bDe Danaiden c (3.30 uur).
3B: Fluks e—Fluks f (2 uur); For
tuna bKNS d (3.30 uur)De Danaiden
dVic. Oriëntis d (2 uur); Morskwar
tier b—Zijlkwartier b (3 uur).
Senioren, Zondag: lste-kl.: KNS 3-De
Algemene 4 (12 uur); Vic. Oriëntis 4
Crescendo 2 (12 uurr); Fluks 4Noor
derkwartier (2 uur); De Danaiden 2
Vic. Oriëntis 5 (12 uur).
2dekl.: De Algemene 5Vic. Oriëntis
6 (12 uur); Fluks 5—KNS 4 (10 uur);
Zuiderkwartier 3Vic. Oriëntis 7 (10
uur); Noorderkwartier 2De Danaiden3
(10 uur).
Junioren: Morskwartier aFluks b
(10 uur)Crescendo aVicus Oriëntis b
(2 uur); Fluks a—KNS a (12 uur); Vic.
Oriëntis aMorskwartier b (10 uur).
Christelijke Korfbalbond
Morgen zijn alleen senioren in actie
voor de competitie van de CKB. De ju
nioren beginnen aan de Mikro-korfbal-
toernooien in de Leidse Groenteveiling,
terwijl in december en januari geen
competitiewedstrijden voor de C.K.B.-
jeugd worden vastgesteld.
De (momenteel) grootste kanshebbers
op de titel van de hoofdklasse-west spe
len beide in Leiden. Pernix speelt aan
de Burggravenlaan tegen Merwede en
R'dam Zuid betreedt het terrein aan de
Montgomerystraat om de stryd met
Ons Eiland aan te binden. Uiteraard
zijn de kansen van Pernix groter dan
die van Ons Eiland. De roodbroeken
zullen wel niet in staat zijn de oranje
kragen een handje te helpen door een
succes tegen de sterke Rotterdammers.
Pernix kan winnen, maar zal er goed
aan doen Merwede niet te onderschat
ten. Van Excelsior verwachten we op
eigen veld herstel tegen Vriendenschaar,
maar voor DES ligt ons inziens de 9e
nederlaag in successie tegen PKC in het
verschiet.
Het programma luidt:
Hoofdkl. west: Pernix—Merwede (3
uur), Excelsior—Vr.schaar, Ons Eiland-
R'dam Zuid (3 uur), DES—PKC.
le kl. A.: VES 2—VEO, ODI—Oranje
Nassau.
