van verpletterende overwinning?
Brussel heeft vanavond
weer trams en lichtjes
Wordt De Gaulle liet slachtoffer
WEERBERICHT
\k wil Bolletje
Vele van zijn inzichten botsen
met die van de nu zeer sterk
geivorden rechtse vleugel
Succes voor premier Eyskens
DE TOESTAND IN BERLIJN
IS NOG STEEDS ERNSTIG
Nederlandse atoomonderzeeboot
bij de marine in studie
97ste jaargang
DINSDAG 25 NOVEMBER 1958
No. 29604
LEIDSCH m DAGBLAD
Directeur: J. W. Herrny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Smgel Lelden - Glro 00 57055
Hoofdredacteur: J. Brouwer f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
(Van onze correspondent in Parijs)
Vannacht om twaalf uur eindigt in Frankrijk de termijn, waar binnen kan
didaten en partijbesturen hun coalities moeten sluiten en afspraken maken met
het oog op de tweede ronde der algemene verkiezingen, die a.s. zondag plaats
zal vinden.- En hoewel de politieke situatie, die in Frankrijk door de eerste ronde
van zondag j.l. geschapen werd, dus nog niet gans en al definitief mag heten,
kan toch al wel met zekerheid worden voorspeld, dat dit land nu in uitgesproken
rechts vaarwater verzeild zal raken.
lieken en socialisten zitting hebben,
verlengd zou zien. Deze wens maakt
echter weinig kans aan de hand van
de jongste uitslagen te worden inge-
willigd.
Met een paradox mag daarom wor
den gezegd, dat De Gaulle nu gevaar
loopt binnenkort het slachtoffer te
worden van zijn laatste en al te grote,
om niet te zeggen verpletterende over
winning.
Absolute meerderheid
in Nat. Vergadering?
De grote lijnen liggenvast. De
communisten zijn in stemmen met 7
procent achteruit gelopen, maar
zullen - tengevolge van het nieuwe
kiesstelsel - verhoudingsgeioijs een
nog veel groter aantal zetels verlie
zen. Van de ongeveer 150 zetels, die
zij in de vorige Kamer bezetten,
zullen de communisten er, aldus
verwacht men, maar een 20 a 30 te
rugvinden. De rechtsgezinde Gaul
listen, die in stemmencijfer bij de
communisten achter bleven, lopen
een royale kans met circa 130 zetels
de sterkste partij van het nieuwe
parlement te zullen worden. Samen
met de conservatieven, of onafhan-
kelijken, en de 60 a 70 afgevaardig
den, die Algerije op zal leveren, zal
het rechtse kamp een absolute
meerderheid in de nieuwe Nationale
Vergadering kunnen vertegenwoor
digen. Het ochtendblad „Combat"
berekende vandaag al, dat tegen
over 160 linkse afgevaardigden in de
nieuwe Kamer een 370 rechtse
volksvertegenwoordigers plaats zou
den kunnen nemen.
De Gaulle ook gelukkig?
Het beslissende feit van de eerste
ronde is inderdaad geweest, dat het
Franse kiezersvolk geen of bijna geen
kandidaten heeft aanvaard, die zo on
beleefd waren bij het referendum van
einde september „nee" tegen De Gaulle
te durven zeggen. Behalve Pierre Men-
dès-France hebben ook figuren als
Bourgès-Maunoury, Christian Pineau
en Mitterrand hun nederlagen aan
deze omstandigheid te wijten gehad.
Wanneer zjjn aanhangers uit het
rechtse kamp onstuimig juichen over
dit resultaat, waardoor nu een hechte
regeringsmeerderheid zou zijn gescha
pen, mag men zich afvragen of ook De
Gaulle zelf zich met deze nieuwe per
soonlijke zege heel gelukkig zal kunnen
voelen. Het kan namelijk niet worden
ontkend, dat verscheidene plannen, die
de generaal met name voor Algerije
voor ogen staan, rechtstreeks indruisen
tegen de traditionele inzichten en
wensen van de rechtse vleugel der
Franse politiek.
Jacques Soustelle, de huidige minister
van Voorlichting, heeft kans gezien
het enorme prestige van generaal De
Gaulle in klinkende politieke munt om
te zetten, maar spoedig zal blijken of
die munten op de keper beschouwd
niet vals zullen zjjn. Men denke slechts
aan het centrale probleem van de
eenheid met Algerije, ten aanzien waar
van De Gaulle en Soustelle altijd vier
kant tegenover elkaar hebben gestaan!
Felle kritiek van Tito
op Rood-China
President Tito van Joego-Slavië heeft
felle kritiek geuit op communistisch-
China. China is tegen politieke coëxis
tentie, zei hij, en het stelsel van com
munes dat in China wordt ingevoerd,
heeft niets uitstaande met het marxisme.
De president zei dit ii een rede ter
gelegenheid van de opening van een
nieuwe snelverkeersweg van Ljoebljana
naar Zagreb, die door 54.000 jeugdige
vrijwilligers is aangelegd.
Volgens Tito zal de huidige campagne
van het Sovjet-blok tegen Joego-Slavië
lange tijd duren. Hy riep het Joego
slavische blok dan ook op de strijd
voort te zetten.
Hij geloofde voorts, dat de campagne
tegen het Joegoslavische revisionisme,
waarin China een leidende rol speelt,
waarschijnlijk „tegen enige anderen" is
gericht. Volgens waarnemers doelde hij
hiermee vermoedelijk op de Sovjet-Unie
zelf.
Rustig weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend droog zwaarbewolkt en
nevelig weer. Weinig wind. Weinig ver
andering in temperatuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
26 NOVEMBER
Zon op: 8.17 uur; onder: 16.37 uur.
Maan op: 17.05 uur; onder: 7.58 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3.10 en 15.22 u.
Laagwater te 11.16 en 23.33 uur.
Dit nummer bestaat uit 13 pagina's.
De generaal wil het anders
De Gaulle wist dan ook tevoren, dat
hij het voor de uitvoering van ver
schillende van zijn persoonlijke pro
jecten niet zonder de steun van de li
beralen en linkse stromingen zou kun
nen stellen. Het ligt nu echter in de
lijn der politieke logica, dat een rechts-
gaullistische figuur een regering zal
moeten vormen, die vrijwel geheel uit
rechtse elementen wordt samengesteld.
De leider der socialisten, Guy Mollet,
heeft die komende regering al een op
bouwende oppositie toegezegd. Doch de
vraag, die nu al veel luider aan de orde
wordt gesteld, is hoe de gaullisten zich
later met De Gaulle zullen weten te
verstaan. Het is dan ook bekend, dat
de generaal zelf veel liever een kabinet
op de huidige basis, waarin gaullisten
naast conservatieven, radicalen, katho-
Herziening loonschaal en
produkriviteitspremie
Vannacht om één uur is een oplos
sing gevonden voor het arbeidsconflict
in de Belgische gas- en elektriciteits
bedrijven, dank zij de bemoeiingen van
premier Eijskens, bijgestaan door de
ministers van Arbeid en van Econo
mische Zaken. De premier wenste een
spoedige oplossing van het conflict en
is hierin geslaagd. De oplossing werd
gevonden in het verlenen van een al
gemene produktiviteitspremie van 2000
franc (f.150.voor de meeste arbei
ders. Een deel van de premie wordt op
1 december a.s., de rest op 1 februari
betaald. Er komt voorts een verschui
ving van de categorie ongeschoolde ar
beiders, die niet in één van de nieuwe
terwijl de salarissen van de kantoor
employés worden aangepast, zodat er
een evenwicht blijft bestaan met de
lonen der arbeiders. De geschoolde ar
beiders. die niet in een van de nieuwe
arbeidskwalificaties worden ingescha
keld, krijgen een eenmalige premie van
100 franc (f.76,De regering heeft
echter sterk aangedrongen op het or
ganiseren van een sociaal systeem,
waardoor de arbeiders permanent
zouden kunnen deelnemen in de ver
hoging van de winst van het bedrijf en
van de produktiviteit.
Het loonverschil van de elektriciteits
bedrijven in het Antwerpse met de rest
van het land is verminderd, maar blijft
niettemin een feit.
De staking van het trampersoneel
duurde vandaag nog voort, maar zou
vanavond worden beëindigd daar het
slechts een 48-uurs staking betrof. Het
ontbreken van trams in het centrum
van Brussel veroorzaakte gisteren de
gehele dag, en voornamelijk op de
spitsuren, monsterachtige verkeersop
stoppingen. Men vermoedt, dat het
aantal auto's, dat gisteren het personeel
van de fabrieken en kantoren ver
voerde, het normale verkeer verdubbel
de! De straten waren levensgevaarlijk
en pas in de avonduren was Brussel
weer een uitgestorven stad zonder licht.
Maar vanavond zou Brussel dus weer
trams en licht hebben.
De unie van de middenstand heeft
een protest laten horen tegen de sta
kingen, welke voornamelijk de kleine
ambachtslieden en handeldrijvende
middenstand hebben geschaad. Zij ver
wijt de regering, niet de nodige maat
regelen te hebben getroffen om het pu
bliek hierop voor te bereiden. Ook het
aantal beperkingen was naar de me
ning van de middenstanders veel te
groot. De bioscoopdirecteuren waren
zeer ontstemd en verkregen gisteravond
nog dat ook de televisie haar program
ma's zou beperken. De T V-kijkers
kregen inderdaad slechts een program
ma van twee uur te zien in plaats van
een van vier uur.
Westduitse ambassadeur in Moskou:
Vertrouwen in goede afloop gerechtvaardigd
Dr. Hans Kroll, de Westduitse
ambassadeur in Moskou, heeft in
Bonn aan de pers verklaard, dat
de toestand in Berlijn naar zijn
mening ernstig is. Wel heeft hij
vertrouwen in de afloop.
Dr. Kroll zal deelnemen aan een
conferentie in Bonn met de West
duitse ambassadeurs te Rome,
Washington, Parijs en Londen.
De Oostduitse communistische par
tijleider, Ulbricht, verklaarde gisteren
tegenover een verslaggever van de Lon-
dense „Daily Mail", dat hij dacht hem
te kunnen verzekeren, dat de Russische
nota over Berlijn nog deze week over
handigd zal worden.
Volgens Ulbricht is Oost-Duitsland
„met zjjn hoofdstad Berljjn" een soe
vereine staat, waarin niet langer een
bezettende macht of bezettingsrechten
bestaan".
Ulbricht zei: „Als ik naar Londen
wil reizen moet ik daarvoor toestem
ming van de Britse regering hebben en
als de heren naar Berlijn willen moe
ten ze toestemming van de Oostduitse
regering hebben. Zo staan de zaken".
Men vroeg Ulbricht of er redenen be
staan voor de bange voorgevoelens van
het Westen, dat Oost-Duitsland de Rus
sische regering wel eens zou kunnen
overhalen om de tegenstellingen in Ber
lijn te verscherpen, teneinde het de
Westelijke mogendheden duidelijk te
maken, dat hun aanwezigheid in Ber
lijn niet langer gewenst is.
Geïrriteerd
Ulbricht antwoordde hierop: „Het is
algemeen bekend, dat het grootste deel
van ons volk geïrriteerd is door de
aanwezigheid van de Westelijke mo
gendheden in Berlijn". Hij noemde het
een abnormale toestand, dat er op het
ogenblik meer dan 50 spionagecentra,
gefinancierd en geëxploiteerd door het
buitenland, voor West-Berlijn werken
en zich richten tegen de vredesbelangen
van het Britse en Oostduitse volk.
Op de vraag- naar de gegrondheid van
de vrees, voor een Russische en Oost-
Deel parate troepen
naar Duitsland?
Met de Duitse autoriteiten wordt
thans overleg gepleegd inzake de moge
lijkheid een deel der parate troepen in
Duitsland te legeren. Hierbij wordt ge
dacht aan de sterkte van een gevechts
groep, zo deelt minister Staf mee in
zijn Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer over de oorlogsbegroting.
De hiervoor vereiste verkenningen zullen
spoedig aanvangen. Omtrent het resul
taat z«n geen voorspellingen te doen.
Personeelstekort
bij de marine
Het beroepspersoneelstekort bij de
Marine bedroeg op 1 oktober 1958 1741.
Benodigd waren 16.900 man en aanwe
zig waren 15.159. Bij de vloot waren er
33 officieren en 1081 manschappen min
der dan benodigd en 134 onderofficieren
en korporaals meer dan benodigd.
Deze getallen waren voor de Marine
Luchtvaartdienst respectievelijk 3210 en
Na aankomst van de „37" in
Nieuw-Guinea moest even een
dronk worden uitgebracht op een
geslaagde toekomst in het nieuwe
vaderland.
De tekorten bedroegen voor de Mari
niers 8 officieren, 150 onderofficieren en
korporaals en 456 manschappen.
De minister van Marine deelt dit
mede in de Memorie van Antwoord aan
de Tweede Kamer over de begroting van
Marine 1959.
duitse blokkade van West-Berlijn ant
woordde Ulbricht, dat het hier weer
gaat om een van die griezelverhalen, die
een onderdeel vormen van de koude
oorlog.
Ik heb al gezegd, dat wij normale
betrekkingen met het Westen willen
aanknopen. Onze politiek om Berlijn tot
een vredesstad te maken, zal voor geen
enkele Berlijner nadelig zijn, aldus Ul
bricht.
De Oostduitse communistenleider was
voorts van oordeel, dat de terugtrekking
van de buitenlandse troepen uit Duits
land een flinke Stap betekent in de
richting van een ontspanning, die onge
twijfeld gevolgd zal worden door andere
stappen. Neutralisering van Berlijn is
mogelijk na deze terugtrekking en deze
neutralisering zal op haar beurt weer de
voorbereiding van een vredesverdrag be
vorderen, aldus Ulbricht.
Dulles' mening
Minister Dulles heeft gisteren ver
klaard, dat naar zijn mening een bij
eenkomst van vertegenwoordigers der
Westelijke „grote drie" inzake de kwes-
tie-Berlijn nu niet noodzakelijk is. Hij
zei met nadruk, dat er geen verschil van
mening tussen deze drie mogendhedep
en de Westduitse bondsrepubliek over
dit vraagstuk bestaat.
De Amerikaanse vice-president, Ri
chard Nixon, heeft vandaag op een hem
aangeboden lunch in Londen gezegd, dat
de Amerikaanse regering onomwonden
heeft blijk gegeven van haar vaste wil
om in Berlijn te blijven totdat er een
oplossing voor de Duitse kwestie is ge
vonden, die voor het Duitse volk aan
vaardbaar is.
Minister mr. J. M. A. H. Luns
van Buitenlandse Zaken (rechts)
had gisteren in Den Haag een
onderhoud met prof. dr. W. Hall-
stein, president van de uitvoerende
raad van de Euromarkt.
Koningin en Prins
jaagden in België
H. M. Koningin Juliana en Z.K.H.
Prins Bernhard hebben gisterochtend
deelgenomen aan een Koninklijke jacht
partij, die op het Belgische koninklijke
domein te Ciergnon was georganiseerd.
Na een lunch in het jachtpaviljoen
hebben de Nederlandse koninklijke be
zoekers deelgenomen aan de namiddag
klopjachten, die tegen de avond wer
den beëindigd.
De Koningin en de Prins vertrokken
's avonds van de militaire vliegbasis te
Florenne naar Nederland.
Knipselprijsvraag
Wij herinneren eraan, dat de
inzendingen op onze Advertentie-
knipselprijsvraag, geplaatst in de
nummers van 18 en 19 november
j.l. morgenmiddag om 2 uur in ons
bezit moeten zijn. Later binnen
komende oplossingen worden on
herroepelijk ter zijde gelegd.
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllU
„Ik ben er voorts van overtuigd, dat
de Britse en Amerikaanse regering ge
zamenlijk deze politiek zullen voortzet
ten, aldus Nixon.
De Amerikaanse vice-president ver
klaarde blij te zijn te kunnen consta
teren, dat Engeland en de V. S. op het
ogenblik nauwer dan ooit sedert de
tweede wereldoorlog verbonden zijn,
wat hun doelstellingen betreft.
Kosten honderdmiljoen?
Op vragen van de vaste commissie
voor defensie uit de Tweede Kamer over
de begroting 1959 van Marine heeft de
minister van Marine meegedeeld, dat
voorzover bekend, inderdaad een marine
officier in een openbare lezing op eigen
gezag heeft verteld, dat overwogen
wordt om een door kernenergie voortge
stuwde onderzeeboot te bouwen.
De feiten zijn, dat de ontwikkelingen
van het gebruik van atomische energie
op het terrein van de voortstuwing
nauwlettend worden gevolgd. In dat ka
der wordt ook de mogelijkheid van het
ontwerpen van een onderzeeboot met
kernvoortstuwing bestudeerd. De bouw
kosten, op basis van .Nederlandse om
standigheden, voor een eersteo nderzee-
Prof. Hallstein tevreden
(Van onze Haagse correspondent)
De voorzitter van de Europese com
missie der E.E.G. (Europese Economi
sche Gemeenschap), prof. dr. Walter
Hallstein, heeft zijn rondreis langs de
zes hoofdsteden van Klein-Europa
gisteren besloten.
Op een gistermiddag in Den Haag
gehouden persconferentie toonde prof.
Hallstein zich tevreden over de be
sprekingen met de verschillende rege
ringen.
Ofschoon deze besprekingen slechts
een oriënterend karakter droegen, heb
ben zij bijgedragen tot de versterking
van de eenheid tussen de zes E.E.G.-
landen (Frankrijk, West-Duitsland,
Italië en de Benelux-landen).
In alle hoofdsteden is men overtuigd
van de noodzaak om een economische
en politieke splitsing te voorkomen. „De
Europese commissie", aldus prof. Hall
stein, „heeft enkele maanden geleden
reeds een voorlopige oplossing van het
probleem voorgesteld om te vermijden,
dat de voorhoede in Europa van de
hoofdmacht zou worden afgesneden. De
zes regeringen zijn ervan overtuigd, dat
het nog niet te laat is om alsnog een
interimregeling te treffen. Het Bene-
luxvoorstel, dat grote gelijkenis ver
toont met het vroegere voorstel-Hall-
stein, kan hiertoe bijdragen". Prof.
Hallstein hoopte dat de raad van minis
ters van de E.E.G., die op 3 december in
Brussel zal bijeenkomen, het gemeen
schappelijke standpunt van de „zes" ten
aanzien van de overgangsregeling zal
formuleren.
boot van dit type zijn nog niet bekend,
doch worden voorshands geschat in een
orde van grootte van f 100.000.000.te
liggen.
De mogelijkheden van samenwerking
met de Amerikaanse instanties, die hier
voor Nederland liggen sedert op 2 juli
j.l. de amendering van de „atomic
energy act" van 1954 tot stand is geko
men, worden thans nagegaan.
Lord Robert Cecil
(94) overleden
Een der stichters van de
voormalige Volkenbond
Lord Edgar Algernon Robert Cecil,
een der stichters van de voormalige
Volkenbond, is gisteren, na een yal in
zijn woning te Tunbridge Wells, op de
leeftijd van 94 jaar overleden. Lord
Robert Cecil, die bij zijn overlijden de
titel burggraaf Cecil van Chelwood
droeg, was de derde zoon van Lord Sa
lisbury, een befaamd premier uit de
tijd van Koningin Victoria. Door een
politieke loopbaan te kiezen, volgde hij
de traditie van zijn familie, waaruit
sinds eeuwen vooraanstaande Britse
staatslieden zijn voortgekomen.
Vanaf het begin van zijn politieke
carrière richtte hij zijn aandacht op
internationale aangelegenheden, waar
bij zijn belangstelling vooral uitging
naar alles, dat het bewaren van de
vrede kon bevorderen. In de eerste we
reldoorlog was Lord Robert, behoudens
een periode, waarin hij als minister
voor blokkadezaken optrad, aan het
Britse ministerie van Buitenlandse
Zaken verbonden. Hem werd, in ver
band met zijn werk voor de Volken
bond, in 1924 de Woodrow Wilson-vre-
desprijs toegekend en in 1937 de Nobel
prijs voor de vrede.
Na de tweede wereldoorlog pleitte
burggraaf Cecil krachtig voor totstand
koming van een nieuwe internationale
organisatie, gegrondvest op het begin
sel. dat het organiseren van een aan
valsoorlog als een misdaad moet wor
den beschouwd.
In het voorjaar van 1946 vloog de
toen 81-jarige burggraaf Cecil naar
Genève, om aldaar het opheffen van de
Volkenbond bij te wonen, die plaats
moest maken voor de Verenigde Naties.
