GROTE RECHTSE OVERWINNING
BIJ FRANSE VERKIEZINGEN
P.y.d.A. stelt zeven eisen voor een
samenwerking met de regering
ub ico
WEERBERICHT
Soustelle's gaullistische UNR
tweede partij na communisten
0p/
Is langer verantwoordelijkheid
dragen onmogelijk
Twee doden door explosie bij
boren naar aardolie in Naaldwijk
97ste jaargang
MAANDAG 24 NOVEMBER 1958
No. 29603
(Van onze correspondent in Parijs)
De eerste ronde der algemene verkiezingen, die gisteren in Frankrijk
gehouden is, heeft een grote overwinning voor de aanhangers van
generaal Charles de Gaulle opgeleverd. De nieuwe partij, de „Unie
voor de nieuwe republiek", die de plaats heeft ingenomen van De
Gaulle's vroegere RPF, is nu met ongeveer 15 pet. der stemmen na
de communisten de tweede partij van Frankrijk geworden. Tot de
grote verliezers behoort de middenstandsleider Pierre Poujade, die in
twee jaar tijds zijn aanhang van 12 pet. tot nog geen 1 pet. zag wegr
kwijnen! De communisten mochten er niet in slagen alle anderhalf
miljoen stemmen, die hen bij het referendum van 28 september in de
steek lieten, terug te winnen: hun percentage liep eveneens zeer sterk
terug, ofschoon zij met 17 pet. van het electoraat nog altijd de grootste
partij van Frankrijk vormen! Ware klappen werden ook de radicalen
toegediend, in het bijzonder de partijgangers van Pierre Mendès-
France (PMF), die zelfs persoonlijk verslagen werd. De socialisten,
wier leider Guy Mollet zich in de mei-dagen tot de beginselen en
opvattingen van De Gaulle bekeerde, hebben winst geboekt en de
conservatieven en katholieken wisten hun stellingen goed te ver
dedigen.
premier, de conservatief Joseph Laniel
werd gisteren definitief verslagen.
By deze eerste verkiezingen der
Vijfde Republiek, die het gezicht van de
toekomstige Nationale Vergadering zul
len bepalen, waren er vele vraagtekens
en onzekerheden. Voor een volledig en
betrouwbaar beeld van Frankrijks nieu
we parlement zal men nog een week ge
duld moeten hebben, wanneer ook de
tweede ronde gespeeld zal zijn. Volgen
de zondag zal er ook in Algerije worden
gestemd, waar de verkiezingen slechts
één ronde omvatten. Maar de resultaten
van gisteren vormen toch ongetwijfeld
al wel veel meer dan enkel een aanwij
zing, want in de regel worden de ten
densen der uitslagen van de eerste door
de tweede ronde bevestigd. De kandi
daten, die gisteren aan de kop stonden,
doch nog geen absolute meerderheid
behaalden, kunnen er vrijwel zeker van
zijn de volgende week met een betrek
kelijke meerderheid te worden gekozen.
Opkomst was beter
dan verwacht werd
Even symbolisch als de onverwachte
persoonlijke nederlaag van de linkse
oppositie-leider en oud-premier P.M.F.
was de eclatante overwinning van de
minister van Voorlichting, Jacques
Soustelle. Mendès-France voerde een
felle actie tegen de nieuwe grondwet en
over het algemeen tegen de politiek van
generaal De Gaulle en Soustelle was het
ultra-rechtse Kamerlid, dat in mei j.l.
in Algiers de steen aan het rollen
bracht, waardoor de Vierde Republiek
verbrijzeld zou worden.
Het Franse volk, dat met 22 pet.
stemonthoudingen veel beter opkwam
dan aanvankelijk werd gevreesd, heeft
zich gisteren ontegenzeggelijk opnieuw
uitgesproken voor de politieke ideeën
van generaal De Gaulle, althans de
ideeën, die hem door zekere partijleiders
worden toegedicht.
Het evenwicht van de Kamer zal nu
naar rechts worden verplaatst en ver
moedelijk zullen er talrijke nieuwe ge
zichten verschijnen.
Definitief werd echter nog maar een
veertigtal kandidaten gekozen, dat de
absolute meerderheid op zich wist te
verenigen. Tot die gelukkige winnaars
behoren een half dozijn ministers, onder
wie de katholiek Pflimlin, de conserva
tief Jaquinot en, zoals gezegd de recht
se gaullist Soustelle. Een andere oud-
Egyptisch komplot
in Tunesië opgerold
In Tunesië zijn verscheidene Egyp
tische officieren gearresteerd, die gepro
beerd hebben leden van het Algerijnse
Nationale Bevrijdingsfront in Tunesië
over te halen tot een samenzwering
tegen de Tunesische president, Bour-
guiba. Deze maakte dit gisteren in een
rede te Gabes bekend.
Eerder deze week waren in Parijs be
richten ontvangen, waarin was gezegd
dat 40 Tunesiërs waren gearresteerd,
omdat zij aanhangers zouden zijn van
Salah ben Joessef, de vroegere secreta
ris-generaal van de Neo-Destoerpartij.
Joessef, een persoonlijke vijand van
Bourguiba, leeft in Cairo in balling
schap. Hij is er verscheidene malen van
beschuldigd, dat hij samenzweert tegen
Bourguiba.
Bourguiba verklaarde gisteren, dat de
gearresteerde Egyptische officieren con
tact hadden opgenomen met „bepaalde
elementen", o.w. Algerijnen. Bourguiba
waarschuwde het Tunesische volk waak
zaam te zijn. Er is zelfs reeds een po
ging gedaan om me te vermoorden,
zei hij.
De president deelde voorts mede, dat
Tunesië voor het einde, van het jaar
wapens zal ontvangen van landen van
het Westelijke èn het Oostelijke blok, en
ook uit neutrale landen. De landen die
wapens leveren zullen deskundigen zen
den om de Tunesische militairen te
oefenen. Tunesië heeft een leger van
20.000 man nodig en het zal dit leger
hebben, wat ook de financiële moeilijk
heden zijn.
Zege voor Menzies
De regeringscoalitie van liberalen en
plattelandsparty in Australië, die onder
leiding van premier Menzies reeds
negen jaar aan het bewind is, zal het
land opnieuw voor drie jaar leiden. Bij
de federale verkiezingen van zaterdag
heeft zij in het nieuwe Huis van Arge-
vaardigden een goede meerderheid ge>
kregen.
Nevelig
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Overwegend droog en nevelig weer,
met slechts enkele verspreide opklarin
gen. Weinig wind, dezelfde of iets hogere
temperaturen. (Opgemaakt te 11.15 uur)
25 NOVEMBER
Zon op: 8.15 uur; onder: 16.38 uur.
Maan op: 16.28 uur; onder: 6.58 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.38 en 14.50 u.
Laagwater te 10.42 en 22.56 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
dan nog geconfronteerd met een ruim
aantal nieuwe partyen of tenminste
namen. Het grootste succes heeft, zoals
gezegd, wel de „Unie voor de nieuwe
Republiek" (UNR) geboekt, een partij,
die geleid wordt door de gaullistische
voormannen als Soustelle, Debré en
Chaban-Delmas.
Ofschoon generaal De Gaulle zich
officieel afzijdig heeft gehouden van
alle organisatorische, politieke en andere
transacties in deze nieuwe partij, heeft
het kiezersvolk in de UNR toch klaar
blijkelijk de formatie gezien, die de ge
dachte van de generaal het betrouw
baarst uitdroeg. De UNR heeft zo de
grote resten van de vroegere eenheids
partij RPF binnen kunnen halen, een
partij, die persoonlijk door De Gaulle
geleid werd en later weer ontbonden.
Veel minder profijt van de gaullisti
sche hoogconjunctuur heeft het „Cen
trum voor de republikeinse hervorming"
getrokken, waarin zich de links-georiën
teerde volgelingen van de generaal ver
enigd hadden.
Politiek gezien heeft de nieuwe golf
van gaullisme, die nu weer door Frank
rijk slaat, zeker het rechtse kamp ten
koste van de liberale en linkse stromin
gen versterkt. Gering succes mocht
eveneens worden behaald door een
andere nieuwe partij, de „Unie van
democratische krachten", waarin de
linkse radicalen van Mendès-France en
Mitterrand met afvallige socialisten zo
als Daniel Mayer samenwerkten. Een
ultra-reclitse formatie, „Christelijke de
mocratie", van de katholiek cud-premier
George Bidault is er in geslaagd zo hier
en daar wat vliegen van de volksrepu
blikeinen van Robert Schuman en
Pierre Pflimlin af te vangen.
Koninklijk Paar naar
jachtpartij in België
Nadat het Koninklijk Paar gisteren
een gedeelte van het Int. concours hip-
pique ter gelegenheid van het negende
lustrum van het Rotterdamsch Studen
tencorps in de Ahoyhal te Rotterdam
had bygewoond. zijn Koningin en Prins
per vliegtuig naar België vertrokken,
waar zij vandaag op het landgoed van
het kasteel Ciergnon in de provincie
Namen op uitnodiging van de Bel
gische koninklijke familie aan een jacht
partij deelnemen. Prins Bernhard be
stuurde zyn Dakota zelf.
Drie nieuwigheden
Voor de 465 zetels, die te verdelen
waren, hadden zich ruim 4000 kandida
ten ingeschreven; 27.000.000 Fransen en
Fran?aises mochten stemmen, zodat één
zetel een kleine 60.000 koppen verte
genwoordigt. Een noviteit was, dat elke
volksvertegenwoordiger-in-hope op zijn
stembiljet werd begeleid door een
plaatsvervanger, die automatisch bezit
van zijn zetel mag nemen in geval van
overlijden van de officiële député of
wanneer die tot minister benoemd zou
mogen worden. Een andere nieuwigheid
van deze verkiezingen is geweest, dat
het arrondissementsstelsel uit de Derde
Republiek weer in ere was hersteld. En
tenslotte werd het kiezerskorps gisteren
matrassen
Brussel beleefde
duister weekeinde
(Van onze Brusselse correspondent)
De lichtstad Brussel was gedurende
het gehele weekeinde in het duister ge
huld Slechts een of twee bioscopen, die
over een eigen krachtcentrale beschik
ken, konden voorstellingen geven. Het
bezoek aan de café's was echter nog vrij
druk, daar iedere Brusselaar het drin
ken van een glaasje bij kaarslicht wil
meemaken. Ook in de andere steden en
gemeenten van België was de staking
van de elektriciteits- en gasbedrijven
zeer hinderlijk voor het openbare leven,
al werd niet overal even streng gekeken
als in de hoofdstad.
De onderhandelingen tussen de werk
gevers en de vakbonden werden in de
afgelopen dagen voortgezet, echter zon
der resultaat. De minister van Econo
mische Zaken besprak met de werkge
vers verschillende formules van verge
lijk betreffende loonsverhogingen. Van
ochtend zijn ook de arbeiders van de
trams en buurtspoorwegen in staking
gegaan, zodat de last voor de man in
de straat nu nog wat groter wordt. De
trammensen staken van een betere pen
sioenregeling en voornamelijk voor het
behoud van de tien frank per dag of
de 76 cent loonsverhoging, die hen ge
durende de tentoonstelling werd toe
gewezen.
Al met al kan men zeggen, dat geen
van beide stakingen door de openbare
mening met sympathie wordt bekeken.
Men staat veelal nogal mild tegenover
stakers. Als tenminste hun eisen ge
rechtvaardigd zijn. Maar de lonen in
gas- en elektriciteitsbedrijven zijn te
hoog om de eisen te kunnen billijken.
Vanochtend zal de premier, Gaston
Eyskens, zelf een bijeenkomst van de
vakbondvertegenwoordigers met de
werkgevers presideren, en misschien ziet
men dan morgen letterlijk en figuurlijk,
dan ook wat meer licht in de zaak.
Alle soorten „UBICA"-matrassen
uit voorraad leverbaar bij
N.V. Textielhandel ADR. v. OOY jr.
i BREESTRAAT 39 - LEIDEN
Dit is de 24-jarige Michiko Shoda
de dochter van een grote Japanse
meelfabrikantdie genoemd wordl
als toekomstige verloofde van
Kroonprins Akihito van Jagpn. De
geruchten omtrent de verloving zijn
niet bevestigd, maar werden even
min ontkend.
Positie tegenover Kabinet veranderd
Aanblijven als beleid vruchten afwerpt
De P. v. d. A„ hoezeer ook bereid tot medeverantwoordelijkheid
inzake het regeringsbeleid, kan deze niet langer op de tevoren voor
haar geldende grondslag aanvaarden, want deze grondslag: de
redelijke verwachting dat ons verkiezingsprogram, voor zover dat
weerklank heeft gevonden in het regeringsprogram, zal worden ver
wezenlijkt, bestaat niet meer.
wetsontwerp tot verlenging van de
tijdelijke verhoging van enige directe
belastingen, alsmede maatregelen met
betrekking tot de vervroegde afschrij
ving en de investeringsaftrek;
7e. een defensiebeleid dat althans na de
volgende verkiezingen de mogelijkheid
Ziehier een van de ontwerpen voor i worpen door de Italiaanse beeld
een monument voor het beruchtel houwer Marcello Mascherini en
vernietigingskamp Auschwitz, ont-1 thans tentoongesteld in Parijs.
Dit heeft mr. J. W. A. Burger, voor
zitter van de Tweede Kamerfractie van
de P. v. d. A. zaterdagmiddag verklaard
op de Centrale Fakkeldragersdag van
zijn partij in Utrecht. Deze dag werd
bijgewoond door ongeveer 1000 afge
vaardigden van de 500 zogenaamde fak
keldragersclubs en de 400 clubs van de
vrouwenbond van de P. v. d. A.
Mr. Burger, die meedeelde dat hij
sprak namens zijn gehele fractie, en
nadat er overleg met de P. v. d. A.-
ministers was gepleegd, zei verder o.m.,
dat hij zich genoodzaakt had gezien in
de Tweede Kamer te kennen te geven,
dat de positie van de P. v. d. A.-fractie
tegenover het kabinet is veranderd ten
gevolge van de amendering van de wet
vervreemding landbouwgronden, die
strijdig is met het regeringsprogram.
Mr. Burger verklaarde dat de P. v.
d. A.-fractie het in de huidige veran
derde omstandigheden slechts verant
woord acht dat de P. v. d. A.-ministers
deel van het kabinet blijven uitmaken
voor zover op korte termijn blijkt, dat
het kabinetsbeleid voldoende vruchten
afwerpt
Mr. Burger zeide dat de fractie van
de P. v. d. A. daartoe o.m. als essentieel
beschouwt:
le. weduwen- en wezenvoorziening zoals
deze een en andermaal door minister
Suurhoff is aangekondigd;
2e. een belastingheffing op directe ver
mogensvermeerdering, waaromtrent
minister Hofstra heeft verklaard een
wetsontwerp in voorbereiding te heb
ben;
3e. een belastingverlaging voor onge-
huwden, zoals door de Kamer in de
motie-Peschar is gevraagd;
4e. het alsnog veilig stellen van her-
verkavelde en nieuwgewonnen land
bouwgronden tegen versnippering, zo
wel tengevolge van eigendomsover
dracht als tengevolge van vererving,
zoals door minister Vondeling is aan
gekondigd;
5e. het voorkomen van maatregelen die
een verhoging van het levenspeil van
minder draagkrachtigen in de weg
zouden staan, zoals bij de jongste
algemene beschouwingen door de
fractie met name inzake het huur-
en loonprijsbeleid is voorgestaan;
^2. het verwerkelijken van een con
junctuurbeleid en het wettelijk vast
leggen van de daartoe noodzakelijke
bevoegdheden, zoals voorgesteld in het
biedt van diensttijdverkorting en uit-
gavenvermindering.
Ter verdere verduidelijking van de
politieke situatie, zoals mr. Burger
zeide, vermeldde hy nog, dat de fractie
overwegende bezwaren heeft tegen een
wijziging van de dienstplichtwet, waar
uit zou voortvloeien dat dan dienst
plichtigen van de landmacht naar Ned.
Nieuw-Guinea worden uitgezonden.
Mr. Burger besloot zijn verklaring
met de uitspraak dat het geenzins on
denkbaar is dat men het de P. v. d. A.-
fractie onmogelijk zou maken langer
regeringsverantwoordelijkheid te dragen.
De voor dat geval door de fractie
voorzitter der KVP aangeroerde moge
lijkheid van vroegere verkiezingen be
geren noch vrezen wij, zo zei hij, maar
wel rijst de vraag, of het hierin gele
gen bewijs van betekenis van de mede
werking der P. v. d. A. voor de regeer
baarheid van ons land niet had dienen
te gelden, toen het regeringsprogram
welbewust werd doorkruist.
0 Slot op pag. 2
(Van onze Haagse redactie)
Om omstreeks tien uur gistermorgen heeft zich op een terrein ter
hoogte van de Vlietweg in de gemeente Naaldwijk, waar de N.V.
Nederlandse Aardoliemaatschappij boringen verricht, een boven
grondse explosie voorgedaan. Hierbij kwamen twee mensen, een
Fransman en een Engelsman, om het leven. Zo hevig was de kracht
van de ontploffing, dat zij tot in wijde omtrek werd gehoord. Velen
in het Westland dachten aan een bom-explosie.
Omdat het betreden van het terrein
ten strengste verboden is en dus
niemand in de gelegenheid was zich
direct ter plaatse op de hoogte te stel
len van hetgeen zich in enkele secon
den had afgespeeld, deden in de aan
vang de wildste geruchten de ronde. Zo
wel in De Lier als in Westerlee, welke
gemeenten tot Naaldwijk behoren, ver
breidde zich de mare, dat er tengevolge
van de ontploffing tientallen slacht
offers waren te betreuren. Omdat het
noodzakelijk werd geacht, dat er direct
voldoende medische hulp aanwezig zou
zijn, werden doktoren uit de kerken
weggeroepen. Behalve de twee buiten
landers, van wie er een direct werd ge
dood en de ander op weg naar het zie
kenhuis in Den Haag overleed, werden
er nog twee Nederlandse employé's licht
gewond.
Het leggen van contact tussen de
onderaardse laag, waar zich de olie of
het gas bevinden, en de serie pypen,
waardoor olie en gas worden afgevoerd,
geschiedt door het openschieten van de
aard wand. Daartoe wordt in een zoge
naamde kogelperforator een niet te
grote dynamietlading gebracht, welke,
nadat zij op de gewenste diepte in de
bodem is gedreven, langs elektrische
weg tot ontploffing moet komen.
Uit het eerste onderzoek is komen
vast te staan dat door totnutoe onbe
kende oorzaak, de lading al boven de
grond is geëxplodeerd met het hier
boven gemelde rampzalige gevolg.
Het openschieten van de aardwand
heeft de NAM toevertrouwd aan een op
dit terrein gespecialiseerde firma.
Hoewel de kracht van de ontploffing
hevig is geweest, *,ijn nergens ruiten van
woningen of van de vele kassen in het
Westland gesneuveld.
De tuinder Th. Vollebregt, die vlak by
het terrein woont, was een der eersten
die te hulp was gesneld. Veel kon hy
niet uitrichten. Politie en geneeskun
dige dienst waren vrij kort na het alarm
ter plaatse.
Directeur: J. W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte slnBel l' Lelden Glro 57055
Hoofdredacteur: J. Brouwer f.7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
LEIDSCH
DAGBLAD
