koLen
LETTERS
„GROTE KAREL" MAG HET NU
VERDER ALLEEN OPKNAPPEN!
Gezellige
mensen
stoken
Bijna tweehonderdmiljoen voor
scholenbouw in 1959
"AKKERTJES"
DE LEKKERSTE
CHOCOLADE
Zeer lusteloze stemming onder Franse kiezers
doet zondag a.s. vele stemonthoudingen vrezen
Menig kandidaat probeert het
met boekjes, chocolade of wijn
VRIJDAG 21 NOVEMBER 1958
Systeenbouw overwogen
In het bouwprogramma 1959 voor het
onderwijs is, volgens de derde nota inza
ke bouwvolume voor het onderwijs, f. 8
miljoen voor het kleuteronderwijs uitge
trokken, 24 miljoen voor het gewoon la
ger en voortgezet gewoon lager onder
wijs, 6 miljoen voor het buitengewoon
lager onderwijs, 21 miljoen voor het uit
gebreid lager onderwijs, 6 miljoen voor
kweekscholen en opleidingsscholen voor
kleuterleidsters, 32 miljoen voor het
voorbereidend hoger en middelbaar on
derwijs, 35 miljoen voor het lager nij
verheidsonderwijs voor jongens, 17 mil
joen voor het nijverheidsonderwijs voor
meisjes, 11 miljoen voor het uitgebreid
lager nijverheidsonderwijs en middel
baar nijverheidsonderwijs voor jongens
en 37 miljoen voor het hoger onderwijs.
In totaal is dat 191 miljoen gulden.
De nota inzake het bouwvolume voor
het onderwijs heeft minister Cals giste
ren aan de Tweede Kamer toegezonden.
De stijging van het aantal studenten
bij het hoger onderwijs (in 1970 rond
56.000, aldus CBS) maakt het noodzake
lijk dat er belangrijke investeringen
zullen moeten geschieden die bouwvolu
me vragen en ook andere investeringen
voor instrumentarium etc. Volgens de
nota kunnen nog geen afgeronde ramin
gen voor deze investeringen gedaan
worden, omdat een studie terzake nog
Ned. Protestantenbond
werkt naar kerken toe
„Het algemeen landelijk vrijzinnig
protestants werk kreeg zijn aandeel te
verwerken van de moeilijkheden, die het
gebrek aan samenwerking in vrijzinnig
protestantse kringen en ook daarbuiten
telkens weer doet ontstaan". Dit wordt
gezegd in het jaarverslag van de Neder
landse Protestantenbond, die gisteren
en vandaag in Arnhem 'zijn algemene
vergadering hield.
De opening geschiedde gisteren door
de voorzitter, dr. C. van de Berg uit Den
Haag. Deze merkte onder meer op, dat
het naast elkaar bestaan, zij het sléchts
op een klein aantal plaatsen, van kerk-
houdende NPB-afdelingen naast andere
vrijzinnige gemeenten, soms tot moei
lijkheden aanleiding geefit die een an
dere regeling wenselijk maken. Met deze
materie houden zich nu bezig de raad
van advies en het dagelijks bestuur van
de NPB.
Overigens merkte hij nog op. dat de
tot dusver gevolgde gedragslijn zal wor
den gehandhaafd en er dus van enige
afwijking va.n deze politiek geen sprake
is. De NPB werkt wel naast maar met en
voor de kerken en naar de kerken toe,
al heeft de bond ook zijn verantwoor
delijkheid voor vele buitenkerkelijken,
aldus dr. Van de Berg.
In het jaarverslag werd een vooruit
gang van het ledental van ongeveer een
half procent bij de kerkhoudende afde
lingen geconstateerd. Dit wordt weinig
genoemd in vergelijking me,t de bevol
kingsaanwas. Van belang wordt verder
geacht, dat het probleem van de salarië
ring der voorgangers en geestelijke ver
zorgers is aangepakt. Het thans gedane
voorstel komt hierop neer, dat de sala-
risregeling in principe nagenoeg gelijk
zal zijn aan die van de Hervormde Kerk,
zoals die per 1 januiari in werking
treedt
's-Avonds sprak dr. Van de Berg nog
over het atoarnvraagstuk. Enerzijds
schetste hij de vreedzame toepassing van
kernenergie als belangrijk en toe te jui
chen, doch anderzijds meende hij dat
moet worden geëist, dat alle mogelijke
beschermingsmaatregelen moeten wor
den getroffen. Ten aanzien van de
proeven met A- en H-bommen was hij
van mening, dat het op geen enkele
wijze nog langer verantwoord is, hier
niet is afgesloten. Intussen staat wel
vast, dat het totaal van investeringen,
die bouwvolume vragen, het miljard zal
overtreffen. Men zal dus in de naaste
toekomst met hoge jaarlijkse bedragen
rekening moeten houden.
Minister Cals is van oordeel, dat de
systeembouw een waardevolle bijdrage
zou kunnen leveren tot een versneld in
halen van de achterstand in de scholen
bouw. Hij overweegt of hij thans niet
een stap verder moet gaan en onder be
paalde omstandigheden 6lechts volumen
moet beschikbaar stellen, indien de be
reidheid aanwezig is volgens een be
paald systeem te bouwen.
Advertentie
Geen
voor GRIEP1
Pas op voor griepbacilicn in de
drukte van tram en trein, bus
halte en stationAls U rillerig
thuis komt vlug'n" Akkertje" ne
men. "Akkertjes" bevatten pijn-
verdrijvcnd, koortsverhelpcnd
actiefmicro-poeder.datsnellerin
de maag oplost, zonder dat één
korreltje verloren kan gaan. Een
"Akkertje" glijdt gemakkelijk
naar binnen, nadat U het even in
water hebt geweckt. Voor U geen
tijdverlies door griepverdriet -
dank zij "Akkertjes"!
flitsen uw klachten weg!
Topjaar voor groenten
en fruit
Dieptepunten voor prijzen
gepasseerd
(Van onze Haagse redactie)
Gisteren kwam het Bedrijfschap voor
de Groothandel en Tussenpersonen in
Groenten en Fruit te Den Haag in
openbare vergadering bijeen. De voor
zitter, de heer R. Mol, sprak over de
gang van zaken in de bedrijfstak en
de ontwikkeling in organisatorisch ver
band. Volkomen in tegenstelling met
1957, aldus spr., toen bij fruit van een
grotendeels mislukte oogst werd ge
sproken, hebben wij thans een top
jaar, terwijl wat groenten betreft 1958
ook tot een „vol jaar" gerekend mag
worden.
Wat de afzet betreft ligt de kaart
echter totaal anders. Dankzij de mimi
mum-prijsregeling voor export naar
West-Duit-sland kon deze, zij het beperkt
tot bepaalde goede rassen en kwaliteiten,
regelmatig doorgang vinden. Naar Enge
land was de export echter beduidend
minder. Doordat België herhaaldelijk de
invoer stopzette, liep ook de afzet naar
onze Beneluxpartner aanmerkelijk terug,
waarbij spreker opmerkte, dat België al
tijd tot een van onze beste afnemers
gerekend moet worden.
Spreker was van oordeel, dat de ver
dere vooruitzichten toch niet ongun
stig zijn. Voor de telers niet, omdat
alles erop wijst, dat het dieptepunt
van de pryzen gepasseerd is en voor
de consument niet, omdat enorme hoe
veelheden een ruime marktvoorziening
waarborgen en bovendien na hall de
cember MMldg» «wmnwn van
Christelijke Korfbalbond
In de CKB-competitie is men aan de
inhaal-programma's toe. Men is flink
gevorderd en de komende weken krijgen
bepaalde twaalftallen de kans om hun
wedstrijd-achterstand weg te werken.
Alleen in de hoofdklasse west een
bijna volledig programma. Voor beide
Leidse hoofdklassers is de returnwed
strijd vastgesteld. Ditmaal is Ons Eiland
gastheer en wel aan de Montgomery-
straat. De eerste ontmoeting werd door
Pernix royaal gewonnen en ook ditmaal
hebben de oranjekragen de beste papie
ren, maar we verwachten een kleiner
verschil. Excelsior krijgt het op eigen
veld bepaald zwaar tegen PKC. Om ln
de voorste gelederen te blijven moet Ex
celsior winnen en dat zal misschien juist
lukken.
Aan de staart zien we niets verande
ren. We mogen n.l. aannemen, dat TOP
(R'dam) van VES en DES van Vrien
denschaar verliest. Merwede en R'dam
Zuid hebben een vrije dag.
Het programma luidt:
Hoofdklasse west: Ons EilandPer
nix (3 uur); Excelsior—PKCTOP
(R'dam)—VES; DES—Vriendenschaar.
Ie kl. A: DES 2—Fiks; 2e kl. B: VES
4—Fluks 2.
1 december weer zitting
Marineraad
„De Zeven Provinciën"
Ter aanvulling van het onderzoek
naar het aan de grond lopen van Hr.
Ms. „De Zeven Provinciën" ln de
havenmonding van Den Helder op 26
augustus j.l., zal de Marineraad onder
voorzitterschap van mr. L. van Loo-
keren Campagne nog een tweetal ge
tuigen horen.
Daarvoor zal de raad in het gebouw
van de Zeekrijgsraad, Johan van Olden-
barneveltlaan 3 te 's-Gravenhage, op
maandhg 1 december a.s. 's middags om
half twee in openbare zitting bijeen
komen.
De getuigen, die gehoord worden, zijn
de toenmalige commandant Maritieme
middelen in Den Helder en een ver
tegenwoordiger van het in de haven
monding werkende baggex'bedrijf.
"t, V
citrusfruit uit Spanje en Israël te
verwachter zgn. Ten aanzien van de
groentcnvoorziening geldt hetzefde. Er
zijn redelijke prijzen te venvachten
voor blikgroenten en de stand van de
te velde staande wintergroenten is
behoorlijk.
Overal de politieke dood in de pot
(Van onze Parijse correspondent)
Frankrijk bevindt zich in de laatste week, die
aan de eerste algemene of Kamerverkiezingen der
Vijfde Republiek voorafgaat. Zondag 23 novem
ber a.s. heeft namelijk de eerste ronde plaats, en
in de overgrote meerderheid der districten waar
dan geen enkele kandidaat de absolute meerder
heid verwerft, zal een week later nog eens mogen
worden gestemd. Er staan deze week nog enkele
grote vergaderingen op het programma, waarbij
politieke tenors van het eerste plan elkander,
figuurlijk en misschien zelfs letterlijk, in de haren
mogen vliegen, maar, verrassingen op het laatste
ogenblik voorbehouden, is deze campagne toch
wel heel kalm, hartstochteloos en monotoon
verlopen.
We hebben zowel in als buiten Parijs de laatste
dagen zo hier en daar eens poolshoogte en enkele
steekproeven genomen, maar overal vonden we
de (politieke) dood in de pot. Zelden trok een
vergadering in een gymnastieklokaal of in een
koffiehuis meer dan een dozijn belangstellenden,
zodat vele kandidaten dan ook maar besloten hun
tactiek te wijzigen en, onder het motto van Mozes
en de berg, de mensen thuis op te gaan zoeken.
Aan vindingrijkheid heeft 't enkele gegadigden voor een zetel welke gemid
deld door zeven a acht concurrenten bestreden wordt intussen zeker niet
ontbroken. De burgemeester van Bordeau, de gaullistische oud-minister Chaban-
Delmas die met zijn voorkomen van „jeune premier" en rugby-kampioen vooral
bij het vrouwelijk deel van zijn kiezers in hoog aanzien staat, heeft alle dames
van zijn stad zijn persoonlijke visitekaartje gestuurd om haar tot een bezoek
aan een samenkomst in besloten kring te inviteren. Andere kandidaten, die niet
op een paar stuivers hoeven te kijken, komen nog guller uit de bus en delen
boekjes, pakjes chocola of flesjes wijn uit onder het zo teerbeminde kiezersvolk!
In Parijs is er voorts een aspirant-Kamerlid dat iedereen per telefoon terstond
bij zich thuis ontbieden kan. Wanneer hij toevallig juist even afwezig is, hoort
ge aan de andere kant van de lijn een grammofoonplaat door middel waarvan
deze onderdanige dienaar u persoonlijk zijn voornaamste programmapunten toe
vertrouwt. In de provincie hebben we het nog meegemaakt, dat een ex-minister
van Buitenlandse Zaken, de socialist Christian Pineau, om man en paard te
noemen, een vergadering afgelastte, omdat hij zijn schorre keel ten gerieve van
vier mensen liever niet nog schorder wilde maken. Het voormalige hoofd der
Franse diplomatie, waarvan het oordeel nog maar enkele maanden geleden het
politieke wereldbeeld ingrijpend veranderen kon, nodigde zijn bescheiden audito
rium toen maar voorkomend uit om aan de zinc, de toonbank, van het belendende
café een glas wijn met hem te gaan ledigen.
Roependen in een
wel héél lege
woestijn
Monsieur Pineau, die het bij deze ver
kiezingen toch al niet gemakkelijk
heeft en andermaal bij het referendum
„nee" tot generaal De Gaulle durfde
te zeggen, is zeker niet de enige, die er
zich over beklagen mag, dat hy nu in
een verlaten en lugubere lege woestijn
staat te roepenNee, men moet wèl
een schrijnende teenstelling opmerken
tussen de uitermate levendige belang
stelling die de kandidaten voor een
dan ook zeer goed gehonoreerde
functie van volksvertegenwoordiger ma
nifesteren, èn de byna totale onver
schilligheid waarmee ze door het kie
zersvolk beantwoord worden.
De reden? Wij zullen zeker niet be
weren, dat de politieke thema's, die op
de vergaderingen en in de verkiezings
programma's behandeld worden, de kie
zers boven de pet zouden gaan.
De hoge politiek komt maar zelden
aan bod, en doorgaans zijn 't zaken als
de te lage prijzen van de wijn, die op
het platteland, en de te hóge prijzen
van de wijn die in de steden ter sprake
komen en waarvan de kandidaten
ofschoon veelal tot dezelfde partij be
horend dan natuurlijk resp. beloven,
dat ze hoognodig verhoogd en verlaagd
zullen moeten worden!!! De campagne
voor deze Kamerverkiezingen neemt ook
politiek dus geen hoge vlucht, en onder
werpen. die even buiten het raam der
onmiddellijke belangenen liggen, worden
nauwelijks aangeroerd.
Keuze genoeg.
En tóch zou men heel wat van die
onderwerpen kunnen opsommen: de
toekomst der nationale economie, de
Euromarkt en de vrijhandelszone, de
Franse Unie, Algerije, en vooral natuur
lijk de ontwikkelingskansen van de
nieuwe Vijfde Republiek, ontwikkelings
kansen, die juist mèt deze verkiezingen
onmiddellijk op het spel staan. De
Gaulle heeft het terecht met zoveel
woorden uitgesproken: de parlemen
taire democratie krijgt nu in Frankrijk
haar laatste kaart uit te spelen
Gelooft men dan niet meer in die
democratie? Men heeft de vryheid zeker
lief. Maar men is. politiek, zo moe. Men
gelooft het wel. Men vindt, terecht, het
beeld dat de partijen bieden, ook niet
zo heel erg overzichtelijk. Er zijn zo'n
vijftien a twintig partijen, bewegingen
en liga's, die nu naar de gunsten van
het volk dingen. En bijna allemaal be
roepen ze zich, ofschoon het eigenlijk
niet mocht, op generaal De Gaulle. En
de gewone Fransman zegt dan ook met
zyn gezonde boerenverstand: waaróm
zou ik dah de een boven de ander ver
kiezen? Bovendien zijn er kandidaten,
die zich aanbieden onder het gezamen
lijk etiket van drie, soms vier politieke
formaties gelijktijdig! Zoekt het dus
maar uit en gooi het in mijn pet. In het
gunstigste geval wil men er nog wel eens
om dobbelen
Generaal De Gaulle heeft het lot van
Frankrijk nu in zijn eigen sterke han
den genomen, en over het algemeen
vindt men eigenlijk, dat de zaken nu
veel beter lopen dan vroeger met een
parlement. Laat „Le grand Charles", de
grote Karei, het dus ook verder alleen
maar opknappen. Door de politici wor
den we toeh maar bed
Dat zijn zo de redenaties, die ge te
horen krijgt, wanneer ge het oor bij de
vrouw en de man in de straat te luiste
ren legt, die vrouw en die man, die zich
dus beslist niet naar een verkiezings
vergadering zullen haasten en die de
krantjes en vlugschriften ongelezen
wegsmijten.
Parlementaire democratie
heeft het zeer moeilijk
De consequenties van deze algemene
vermoeienis en politieke lusteloosheid?
In de eerste plaats zal men moeten vre
zen. dat het „absenteïsme" weer tot
gevaarlyk afmetingen zal uitgroeien.
Een te bedenkelijker symptoom, nadat
het Franse volk bij het referendum van
eind september in een ongekend hoog
percentage wèl opkwam om zijn rechten
en belangen aan de sterke man De
Gaulle over te dragen. Afgezien van die
waarschijnlijkheid van een hoog kwan
tum stemonthouders, blijven er te veel
onbekende kaarten in het spel om een
gedegen worp naar de uitslag te recht
vaardigen. De voorlopige peilingen
voorspellen winst voor het rechtse cen
trum waar zioh een concentratie van
Gaullisten heeft genesteld. De conser
vatieven of onafhankelijken èn de
socialisten zouden hun vroegere zetel
aantal elk een dikke honderd
ongeveer mogen behouden, terwijl katho
lieken en radicalen vermoedelijk een
zware dobber krijgen. Belangwekkend
zal het zijn om te zien hoe de circa
twintig procent communisten zullen
stemmen, die zich, tegen de wil van het
partijbestuur, bij het referendum vóór
De Gaulle hebben uitgesproken. In elk
geval staat de communisten, tengevolge
van het nieuwe kiesstelsel, een zeer
zwaar zetelverlies te wachten. Onzeker
heid heerst er verder over de vraag
waar de ongeveer twee en een half mil
joen voormalige Poujadisten een onder
dak zullen zoeken en of het miljoen
volgelingen van Mendès-France, die
eveneens „nee" zei tegen De Gaulle, deze
linkse voorman trouw zullen blijven. Er
zijn ook nog wel andere vraagtekens te
plaatsen. Maar één ding is slechts zeker
en wel, dat de lauwe onverschilligheid
die bij het kiezersvolk allerwege te con
stateren valt, niet veel goeds belooft
voor de verdere ontwikkeling of zelfs
het behoud der parlementaire democra
tie in Frankrijk waarvoor op de grond
slag van de Vyfde Republiek (waarover
de hoge figuur van De Gaulle zyn
schaduw werpt) tóch al een weinig
vruchtbare voedingsbodem was wegge
legd
Deze foto geeft een beeld van
een collegezaal in Parijs. Derge
lijke omstandigheden heersen vrij
wel overal in de Franse hoofdstad,
zodat het niet te verwonderen is.
dat professoren en studenten in
staking zijn gegaan.
Nieuwe vissershaven
in Israël
Naar Nederlands ontwerp
(Speciale berichtgeving)
Nederlanders ontwierpen en Israë
liërs graven de nieuwe vissershaven
van Kishon in Haifa, waarin straks
de nieuwe en moderne treilervloot
vrni Israël een goede ligplaats zal
vinden. Een haven met een kade van
vijfhonderd meter, een scheepshelling,
machinefabrieken, gébouwen voor het
boeten en verven en drogen van de
treiinetten, een ruime visafslag en
een koelhuis, waarin de vis diepge
vroren kan worden bij een tempera
tuur van veertig graden Celcius on
der nul.
Zelfs een gezellige ontspanningszaal
voor de vissers ontbreekt niet in de
nieuwe havenplaats Kishon. Deze nieuwe
vissershaven zal een geduchte stimu
lans betekenen voor de Israëlische vis
sers bij de opbouw van een moderne
vloot, die met de vloten van de Euro
pese naties kan wedijveren.
Tonutoe is er een bedrag van één mil
joen Israëlische ponden in de nieuwe
haven geïnvesteerd. Het gehele haven
complex zal echter aanzienlijk meer
kosten.
Israël heeft thans een vloot van 30
treilers, waarvan er twintig gedurende
de afgelopen drie jaar zijn gebouwd.
Vijf nieuwe treilers zijn er thans in
aanbouw op een scheepswerf bij Haifa.
Deze treilers, eigenlijk kotters, zijn een
entwintig meter lang en uitgerust met
motoren van 150 pk. De schepen zijn
voorzien van een koelinstallatie, echo
lood en radio-telefonie. De accommo
datie aan boord is uitstekend.
OOK DE GRIEKEN
Ook de Grieken werken hard aan de
stijging van hun jaarlijkse visvangst.
De Grieken vangen thans meer dan
tachtigduizend ton vis per jaar. het
geen 300 meer is dan voor de tweede
wereldoorlog per jaar werd gevangen.
Dit resultaat werd bereikt door het mo
toriseren van ongeveer 3500 kleine sche
pen, het gebruik van nieuwe moderne
netten en het in de vaart brengen van
grote treGers.
In een openbare zitting van het
tribunaal van de V.N. werd de
zaak Bang-Jensen behandeld. De
Deen Povl Bang-Jensen, ambte
naar van de V.N. weigerde inder
tijd oen Ij/st af te staan waarop de
namen van Hongaren voorkwa
men, die als getuigen door een
commissie van de V.N. werden
verhoord. De Deen tijdens het ver
hoor.
