B. en W. van Leiden hebben nu geen
behoefte meer aan merenplan
G.S.: landbouwbelang verzet zich
tegen ontgronding
Uitreiking van V.E.B.O.-prijzen
Aardige geschenken!
Jongens en meisjes kunnen na de
lagere school vele kanten uit
Wat is de vrede ons waard?
Bazaar Diaconessenhuis
07«te Jaargang
Dinsdag 18 november 1958
Tweede blad no. 29598
Zoals bekend heeft de burgemeester in de vergadering van de
Leidse raad van 3 november j.l. medegedeeld, dat Ged. Staten van
Zuid-Holland hun toestemming onthouden aan de uitvoering van het
door Leiden ingediende Merenplan.
In een schrijven aan de raad gaan B. en W. thans uitvoering op
deze kwestie, waarover reeds vele malen in de raad is gesproken, in.
Zij delen mede, dat Gedeputeerde Staten bij hun besluit van 17 juli
1958 afwijzend hebben beschikt op het verzoek van het College van
31 maart 1952, om ontheffing krachtens de Verordening op de Ont
grondingen Zuid-Holland tot het graven van een meer ten behoeve
van zandwinning in de Zwanenburgerpolder.
Bij schrijven van 6 januari 1958 heb
ben Ged. Staten het College op de
hoogte gesteld van hun voornemen „ter
zake op grond van de belangen van de
landbouw afwijzend te beschikken",
hetgeen voor het College aanleiding
vormde om zijn standpunt in een uit
voerig sohrijven van 8 februari 1958 nog
eens ter kennis van Ged. Staten te
brengen. Dit schrijven heeft echter geen
wijziging kunnen brengen in het stand
punt van Ged. Staten, dat „de gevraag
de ontheffing met het oog op de belan
gen van de landbouw niet kan worden
verleend".
GEEN BEROEP OP DE KROON
Van dit besluit van Ged. Staten was
beroep op de Kroon mogelijk. Dit beroep
zou door het College, krachtens mach
tiging van de raad, bij algemeen dele
gatiebesluit van 23 april 1951 verleend,
voor 24 augustus 1958 moeten zijn inge
steld. Op 15 augustus j.l. heeft het
College besloten van de bestaande be-
roepsmogelijkheid geen gebruik te
maken.
B. en W. hebben daarbij overwogen,
dat de behoefte aan zand voor de
stadsuitbreiding binnen de huidige
gTenzen van Leiden in de loop der
jaren steeds geringer is geworden. De
grootte van de nog voor ophoging in
aanmerking komende terreinen, t.w.
de Meerburgerpolder, een gedeelte van
het Houtkwartier, een gedeelte van
zuidwest en het resterende gedeelte
Morskwartier, wettigt op zich zelf
niet het standpunt, dat een meren
plan thans nog nodig is om de Leidse
behoefte aan zand voor de komende
jaren te bevredigen.
Anders ligt het ten aanzien van de
zandbehoef'te van de Leidse agglomera
tie. In een nota hebben B. en W. des
tijds omtrent de behoefte aan zand voor
de gebieden, welke binnen de grenzen
van het structuurplan vallen gedetail
leerde gegevens verstrekt. Zandwinning
door middel van een merenplan blijft
voor de Leidse agglomeratie dezelfde
voordelen bieden als de voorgestelde
ontgronding destijds ten behoeve van
Leiden. Voor de hierbedoelde belangen
hebben Ged. Staten kennelijk begrip
getoond. In hun bovengenoemd schrij
ven van 6 januari 1958 komt n.l. de
volgende passage voor: „Hiermede is
nog niet gezegd, dat wij in principe
nooit bereid zouden zijn aan enigerlei
ontgronding in het noordwestelijk deel
van de agglomeratie mede te werken.
Bij het overleg over het structuurplan
zal deze zaak opnieuw bestudeerd kun
nen worden".
Alvorens een beslissing omtrent het
al dan niet instellen van beroep te
nemen, hebben B. en W. aan Ged. Sta
ten de vraag voorgelegd, of zij de in
bovengenoemde passage vervatte toe
zegging alsnog handhaven. Op 14 augus
tus j.l. hebben Ged. Staten B. en W.
schriftelijk bericht, dat de inhoud van
hun brief van 6 januari 1958 onverkort
blijft gelden. In dit licht bezien, kwam
het het College uit beleidsoogpunt beter
voor, terzake geen beroep bij de Kroon
in te stellen, zij het dan, dat een deel
van het College zioh hiermede slechts
node kon verenigen.
Ten slotte delen B. en W. mede, dat
zij zich thans beraden omtrent de
nadere financiële regeling met betrek
king fot de desbetreffende eigendom
men der gemeente.
Op grond van deze overwegingen doen
B. en W. de raad thans het voorstel om
deze mededelingen voor kennisgeving
aan te nemen.
UITBREIDING
GBM. WERKPLAATS
Zoals bekend worden in de Gem.
Werkplaats o.a. ook werkzaamheden
Voor derden verricht.
Onlangs is de directie van deze
Werkplaats er in geslaagd van een
onderneming opdrachten te verkrijgen
tot het bewerken van plastic-artikelen.
Deze artikelen nemen evenwel zeer veel
ruimte in.
De betrekkelijk beperkte magazijn
ruimte van de Gem. Werkplaats is
hierop niet berekend.
Aangezien door bedoelde opdrachten,
naar mag worden verwacht een gere
gelde werkvoorziening voor een aantal
tewerkgestelden, onvoorziene omstan
digheden voorbehouden, is gewaarborgd,
zjjn B. en W. van oordeel, dat tot uit
breiding van de opslagruimte dient te
worden overgegaan. Dit kan geschieden
door het plaatsen van een loods op het
terrein, gelegen tegenover de Gem.
Werkplaats, aan de Kaarsenmakers
straat. De kosten hiervan worden op
f. 13.260 geraamd.
AANSCHAFFING BESTELAUTO
BRANDWEER
Een vrachtauto en een personenauto
van de Brandweer, beide van het jaar
1928, begonnen zoveel gebreken te ver
tonen, dat zij buiten bedrijf gesteld
moesten worden.
Het komt B. en W. gewenst voor, dat
ter vervanging van deze voertuigen een
reeds gebruikte bestelauto wordt aan
geschaft. De aankoop van een dergelijke
auto zal een uitgave vergen van onge
veer f. 5000.
NIEUWE FABRIEK ROYAL MC BEE
De N.V. „Royal Mc Bee Nederland" al
hier, heeft het college verzocht om, in
verband met de voorgenomen bouw van
een nieuwe fabriek ter plaatse, van de
gemeente te mogen kopen een perceel
industrieterrein. Een strook grond, uit
makende een gedeelte van het Delftse
Jaagpad, kan echter eerst worden gele
verd, nadat het in eigendom van de ge
meente is overgegaan, hetgeen binnen
kort zal geschieden.
Met de „Royal Mc Bee" is overeen
stemming bereikt omtrent de verkoop
prijs van f. 656.500,in totaal. Tegen
deze verkoop bestaat naar de mening
Van het college geen bezwaar.
Voorts komen in de a.s. maandag te
houden zitting de volgende voorstellen
aan de orde: aan de Vereniging tot Be
strijding der Tuberculose voor het jaar
1956 een subsidie toe te kennen van
f. 17.358,—; het aangaan van een 43/4%
geldlening ad. f. 350.000: het afwijzen
van een verzoek van C. Scheurwater al
hier, om een tegemoetkoming uit de ge
meentekas in de kosten van vervoer van
zijn dochter Tiaar de bijzondere school
voor uitgebreid lager onderwijs te Lisse,
uitgaande van de Vereniging tot het ver
strekken van lager onderwijs op gerefor-
Advertentle
haard
de meest ideale brandstof voor
uw oliehoard of -kachel.
JAN ZEILSTRA Jr.
KRAAIERSTR. 19
LEIDEN
TELEFOON 20556
meerde grondslag aldaar, het verbeteren
van de elektrische installatie in de her
vormde scholen voor g.l.o. aan de Mun-
nikensbraartj en Oosterstraathet be
schikbaar stellen van een bedrag van
f. 6555 voor het treffen van voorzienin
gen aan en het aanschaffen van meubi
lair ten behoeve van de kamer van de
directeur van de gemeentelijke genees
kundige en gezondheidsdienst; het aan
geven van een voorlopige vaststelling
van de rekening over het dienstjaar 1956
en het verstrekken van een aanvullend
voorschot op de exploitatievergoeding
ten behoeve van de bijzondere scholen
voor buitengewoon lager onderwijs aan
zwakzinnige kinderen voor het jaar 1958.
TIJDELIJK RECTOR EN CONRECTOR
GYMNASIUM
Met het voorstel van het College van
Curatoren van het Gymnasium inzake
verlenging van de aanwijzing van mej.
dr. A. M. M. Smit en dr. G. Kuperus, on
derscheidenlijk tot tijdelijk rector en tij
delijk conrector van het Gymnasium,
kunnen B. en W. zioh verenigen
Met verwijzing naar het mede ter in
zage gelegde advies van de Inspecteur
van het Gymnasiaal en Middelbaar On
derwijs. geven wij u in overweging het
hierna 'in ontwerp afgedrukte besluit te
nemen.
Voor de periode van 1 december 1958
tot en met 31 juli 1959 wensen B. en W.
aan de gemeentelijke bedrijfstechnische
school, alhier, te benoemen: a. tot leraar
in de algemeen vormende vakken en
het handtekenen de heer H. Kors; b.
idem tot leraar in het rekenen en de na
tuurkunde de heer B. P. Uittenbogaard;
tot hoofdleidster aan de kleuterschool
aan de Lorentzkade mej A. W. van
Katwijk.
In verband met het bereiken van de
pensioengerechtige leeftijd wensen B.
en W. op hun verzoek, eervol ontslag te
vertonen aan: de heer C. J. Kloots uit
z\jn berekking van leraar in de Neder
landse taal en letterkunde aan het Rem-
brandt-lyceum, met ingang van 1 fe
bruari 1959 en aan de heer S. J. Koop
mars uit zijn betrekking van leraar in
de lichamelijke oefening aan het Rem
brandt lyceum, met ingang van 1 januari
1959; idem aan de heer J. H. J. Herfkens
uit zijn betrekking van tijdelijk leraar in
de natuurkunde aam het Rembrandt-
Lyceum en aan de heer A. Linschooten uit
zijn betrekking van onderwijzer aan de
openbare lagere school aan de Damlaan.
Mr. L. A. Kesper temidden van tie Vebokring
Tijdens een gisteravond in de Stadsgehoorzaal belegde feestelijke bijeenkomst,
welke tevens was bedoeld als een afsluiting van het verenigingsjaar, reikte
ir. P. Verhoeven namens het Vebo-bestuur een groot aantal prijzen uit aan de
winnaars van de in september gehouden Vebo-show. Het moet het bestuur deze
avond een grote voldoening geschonken hebben, dat ook de oud-commissaris van
de Koningin in Zuid-Holland, mr. L. A. Kesper, die reeds zo menigmaal zijn
belangstelling voor de Vebo-activiteiten toonde, interesse voor deze bijeenkomst
Als ver'tégenwooruigers van het Leidse
gemeentebestuur waren aanwezig de
wethouders S. M. Stolp en S. Menken,
terwijl ook enkele burgemeesters uit de
omgeving, tal van landbouwconsulenten.
het hoofd van de lagere landbouwschool,
de heer R. Duursma van hun belang
stelling blijk gaven.
De voorzitter van de Vebo, de heer
G. J. van der Stoel, heette hen allen
hartelijk welkom, waarna hij nog eens
wees op de betekenis van de Vebo voor
de agrarische samenleving. Spreker
toonde zich verheugd, dat er steeds
meer begrip komt voor een hartelijke
samenwerking tussen stad en platte
land en bracht allen dank, die de Vebo
moreel en financieel steunen.
Ir. Verhoeven, die hierna overging tot
de uitreiking van de in de hoogste klas
sen behaalde prijzen, besprak daarbij
tevens het ingezonden „materiaal". Bij
zondere waardering had spreker voor de
fokcapaciteiten der diverse prijswin
naars, waardoor zulk prima vee op de
laatst gehouden tentoonstelling naar
voren werd gebracht. De volgende prij
zen werden deze avond uitgereikt:
Medaille minister van Landbouw:
kamp. koe Zw. B. Marie 42, eig. C. P.
van Wees; medaille minister van Land
bouw: kamp. koe BI. Dingena 3, eig. A.
H. Rotteveel; medaille Commissaris van
de Koningin: kamp. beer, eig. J. W.
Roeloffs; medaille Kamer van Koop
handel: kamp. stier BI. Emiel, eig. K.I.
Ver. Vita Nova; medaille Kamer van
Koophandel: res. kamp. koe BI. Klaartje,
eig. mevr. M. J. M. Straathof-v. Blok
land; wisselbeker K.I. Vita Nova: la pr.
kl. 14-1 BI. stamv. Gustaaf, eig. A. H.
Rotteveel: wisselbeker Bond van Rund-
veefokverenigingen in de Rijnstreek:
LA pr.kl. 16 gr. 22 afd. BI., eig. A. H.
Rotteveel; medaille Holl. Mij. v. Land
bouw: la pr.kl. 14-1 BI. stamv. Gustaaf,
eig. A. H. Rotteveel; Fegra-medaille:
lb pr.kl. 14-1 BI. stamv. Dorus, eig. A.
H. Rotteveel; wisselbeker Hollandia,
Vlaardingen: la pr.kl. 15 Gr. 11 afd. BI.
stamv. Reinder S, eig. mevr. M. J. M.
Straathof-v. Bloklandwisselbeker „Hol
landia", Vlaardingen: la pr.kl. 16 Gr. II
afd. Zw.B., eig. W. Vonk; wisselbeker
C.M.C., Den Haag: la pr.kl. 17 Gr. I
afd. Zw.B., eig. Mr. Dr. v. d. Bergh-
stichting; wisselbeker Fa. Koudijs Voe-
derfabrieken K. B. 's-Hertogenbosch
kampioen zeug, eig. A. v. d. Eyk: wis
selbeker Coöp Aankoopver. „Nooit Ge
dacht", Leidschendam: kamp. beer P,
eig. J. W. Roeloffs; wisselbeker fa.
Mandersloot, Leiden: kamp. ooi, eig. N.
De oud-commissaris van de
Koningin in Zuid-Holland, mr.
L. A. Kesper. toont belangstelling
voor de prijs, welke de heer
C. P. van Wees ontving. Rechts de
voorzitter van de Vebo, de heer
G. J. van der Stoel.
(Foto L.D./Van Vliet)
beste drietal ooien, geboren voor 1958,
afstammende van één vader. eig. N. J.
W. Olieman; wisselbeker Leidse Kaas
handelaren: beste Leidse kaas Kl.B..
eig. J. A. v. d. Hulst; wisselbeker Ka
mer van Koophandel: le pr. Goudse
kaas, eig. C. J. v. Leeuwen; Fegra me
daille: kamp. stier Zw. B. Kielewierster
Stilma, eig. K.I. Ver. Vita Nova; me
daille N.R.S.: res. kamp. stier Zw.B.
Peanster Eduard, eig. K.I. Ver. Vita
Nova; medaille N.R.S. res. kamp. stier
BI. Noorman, eig. L. Eikelenboom; bron
zen medaille N.R.S.2a pr.kl. 14-1 BI.
stamv. Gustaaf, eig. H. v. d. Lip; me
daille Holl. Mij. van Landbouw: res.
kamp. koe afd. Zw. B. Ytske, eig. H. J.
Kompier; Fegra medaille: la pr.kl.
14-11 BI. stamv. Bernard, eig. W. Hoo-
gedoorn en Fegra medaille: la pr.kl.
16-1 Zw. B., eig. Kl. v. Leeuwen.
Na deze „prijzenregen" gaf de Kon.
Muziek-, Zang- en Toneelvereniging
„Onder Ons" uit Hazerswoude een ge
slaagde opvoering van het humoristische
spel „Rustpillen", waarin een dorps
apotheker zeer veel moeite had zijn
„slachtoffers" te vinden voor een door
hem uitgevonden kalmerend middel.
Diamanten doctoraat
Gronings oud-hoogleraar
Prof. dr. P. Groeneboom, oud-hoogle
raar te Groningen en thans woonachtig
in Leiden, viert vandaag een zeldzaam
jubileum. Het is heden zestig jaar ge
leden, dat hij aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht waar hij klassieke letteren
heeft gestudeerd, promoveerde tot doc
tor in de faculteit der letteren en wijs
begeerte. Hij was nadien achtereenvol
gens leraar aan het gymnasium te
Utrecht, conrector van het gymnasium
te Assen, rector van het gymnasium te
Sneek, rector van het gymnasium te
Groningen en van 1917 tot 1940 hoogle-
J. W. Oliemand; wisselplaquette Int.r^ar in het Grieks aan de Rijksuniver-
Wol Secretariaat: bestemd voor hetaitett te Groningen.
Mogen wij U voor*
stellen: de Parker 17,
jongste telg uit het
roemruchte geslacht
der Parker vulpennen!
Deze nieuwe, elegante
creatie bezit een in-
gebouwdegouden pen
met Electro Polished
penpunt.
17 Standard f 27.50
17 de Luxef 32.50
(met blankmetalen
dop)
U kunt hem bekijken en
proberen bij:
G. WOLFSLAG
BREESTR. 145
tel: 23211
DE BONTE DUIF
Tijdens de jaarvergadering van de
Bonte Duif werden de kampioenschap
pen bekend gemaakt en diverse prijzen
uitgereikt.
De kampioen der kampioenen was de
heer G. v. Albada, die niet alleen het
Generaal Kampioenschap won. doch ook
op de twee wisselprijzen beslag wist te
leggen.
Bij de bestuursverkiezing werd de
heer A. v .d. Meys tot voorzitter en de
heer W. C. Nagtegaal tot secretaris ge
kozen. Besloten werd ter gelegenheid
van het 35-jarig bestaan in dit winter
seizoen een clubtentoonstelling te hou
den.
ACADEMISCHE EXAMENS
Geslaagd voor het doet. ex. godge
leerdheid, de heer J. F. N. de Watteville
(Den Haag).
WANDELSPORTVERENIGING
„ZWIETEN".
De Wandelsportverenigdngen „Zwïe-
ten" heeft met succes deelgenomen aan
de St.-Nicolaaswandeltocht. uitgeschre
ven door de W.S.V. De Trekvogels te
Schiedam. Er werd deelgenomen met 80
deejpemers. verdeeldover vier groepen.
Na een schitterend parcours, verkregen
alle deelnemers een fraai uitgevoerd ge
glazuurd vogeltje, met als extra premie,
een groepsprijs.
Geen publikatie inzake
commerciële televisie
Minister Cals acht het nietmogelijk
het aanvullend advies dat de Radioraad
heeft uitgebracht over de commerciële
televisie ter kennisvan de Tweede Ka
mer te brengen. Bij de besprekingen, die
de Radioraad hierover met buitenstaan
ders heeft gevoerd, is namelijk te ken
nen gegeven, dat de verstrekte inlich
tingen en mededelingen zouden worden
beschouwd als alleen bestemd voor de
Raad zelf en de minister.
Advertentie
Wat denkt U van:
GLANSPERSEN, 130 en 220 V.,
speciale aanbieding f. 16.75
ALBUMS, moderne Picasso-dessins,
plastic band, al voor f. 2.95
EEN MOOIE FOTO. altijd op
prijs gesteld, als zeer persoonlijk
geschenk?
En verder nog 1001 andere leuke
cadeaus, komt U maar eens kijken
in onze etalages.
„Volksonderwijs" Leiden gaf voorlichting
De afdeling Leiden van de Vereniging „Volksonderwijs" belegde gisteren in de
kleine zaal van de Stadsgehoorzaal een forumavond en wel in het bijzonder voor
de ouders van de leerlingen in het vijfde en zesde leerjaar van de openbare
lagere scholen in Leiden. Hoofden van vrijwel alle onderwijsinstellingen in de
Sleutelstad hadden in het forum zitting genomen. Zij allen kregen de gelegenheid
om in het kort uiteen te zetten de vele mogelijkheden, die er zijn wanneer het
kind van de lagere school afkomt. Na een welkomstwoord van de voorzitter,
mr. J. Drijber, werd aan dr. J. D. A. Boks verzocht te spreken over de cursussen
van het gymnasium, het lyceum en de H.B.S. voor meisjes.
Van oudsher is het gymnasium de
aangewezen opleidingsschool voor ver
dere studie aan een universiteit. Van
een toekomstig gymnasiast wordt in de
eerste plaats vereist een goede aanleg
voor talen en een grote belangstelling
voor de antieke cultuur. Het tegenwoor
dige lyceum kent een afdeling gymna
sium en een afdeling H.B.S. Het is dus
een combinatie van twee verschillende
onderwijs richtingen, vanzelfsprekend
met voor- en nadelen.
De H.B.S., oorspronkelijk bedoeld als
maatschappijschool, bereidt thans ook
voor op een universitaire studie. Wat
de H.B.S. voor meisjes betreft is er na
het tweede leerjaar een splitsing. Er
wordt op deze school o.m. onderricht ge
geven in vakken, die over het algemeen
in de belangstellingssfeer van elk jong
meisje liggen. De middelbare meisjes
school leidt niet op voor de universi
teit, maar geeft een goede algemene
ontwikkeling.
Met nadruk wees dr. Boks er op, dat
alle ouders zich bij het kiezen van een
school voor hun kinderen dienen te
laten leiden door het advies van het
hoofd der lagere school.
HET V.G.L.O.
Tweede spreker was de heer J. G.
Wilterdink. Deze vertelde het een en
ander over de V.Gl.O.-school. Vele
ouders weten van het bestaan van deze
school niets of weinig af, hoewel zij
toch sinds 1922 in een dringende be
hoefte voorziet. Zowel jongens als meisjes
kunnen na het zesde leerjaar de school
voor voortgezet lager onderwijs be
zoeken. Naast rekenen en taal wordt er
les in handenarbeid en huishoudonder-
wijs gegeven. Verder staan ook machine-
schrijven en muziek op het rooster. De
school heeft een tweejarige cursus, doch
de leerlingen kunnen ook na één jaar
voortgezt onderwijs gaan volgen. Het
V.G.L.O. is mede in sociaal opzicht van
niet te onderschatten, betekenis, aldus
deze spreker.
LANDBOUWONDERWIJS.
Over het lagere landbouwonderwijs
voerde de heer R. Duursma het woord.
Hij vestigde er o.m. de aandacht op,
dat dit soort onderwijs ressorteert onder
het ministerie van Landbouw, Visserij
en Voedselvoorziening.
Het zal binnenkort wettelijk worden
geregeld. In Leiden, het agrarisch cen
trum voor de gehele Rijnstreek, is tien
jaar geleden een lagere landbouwschool
opgericht. Het doel van deze school is,
boeren en landarbeiders theoretisch en
praktisch bekwaam te maken voor hun
werk. Spreker schetste vervolgens de
situatie, zoals die in de naaste toekomst
zal worden. Het lagere landbouwonder
wijs duurt vier jaar. Over enige tijd zal
men zich met het behaalde diploma kun
nen vestigen als boer of tuinder.
ULO IS NIET STAR.
De heer C. L. Schotel gaf als volgende
spreker aan alle aanwezigen de verzeke
ring, dat het uitgebreid lager onderwijs
niet star is in tegenstelling dus met
hetgeen wel eens wordt beweerd en
dat deze soort school nog steeds groeit
en bloeit. Hij vond het evenwel jam
mer, dat vele ouders hun kind bever met
een wit boordje naar de Ulo-school stu
ren dan in een overall naar de am
bachtsschool. Voorts wees spreker op de
noodzaak om het examen op hetzelfde
peil te houden, aangezien anders een
devaluatie van het Ulo-diploma het ge
volg zal zijn. Er kan tegenwoordig op de
Ulo-school ook deelgenomen worden aan
een cursus machineschrijven. Na het
behalen van een Ulo-diploma kan de
leerling zeer vele kanten uit, aldus besloot
de heer Schotel zijn korte toespraak.
VELE MOGELIJKHEDEN BIJ
HUISHOUDONDERWIJS.
Mej. H. H. F. Henderson richtte zich
in het bijzonder tot de ouders met één
of meer dochters. Zij wees nl. op het be
lang van het huishoudonderwijs. De
meisjes komen eerst in de primaire op
leiding, die twee jaar duurt. Met een
diploma van de primaire opleiding
staan er voor de meisjes vele mogelijk
heden open. Willen zij b.v. verkoopster
worden dan kunnen zij de eenjarige
cursus leerlingverkoopster volgen. Voorts
kan ook het diploma naaister (nog twee
jaar na de primaire opleiding) behaald
worden. Met het diploma assistente in
de huishouding kan men in aanmer
king komen voor de cursussen kinder
verzorgster, inrichtingsassistente en ads
leerlingverpleegster. Blijken de meisjes
later een uitgesproken studiehoofd te
hebben, dan kunnen zij eventueel lera
res aan een huishoudschool worden.
HET TECHNISCHE ONDERWIJS.
De heer D. Hartog toonde aan, dat het
lagere technische onderwijs momenteel
zeer in trek is. De jongens komen van
de lagere school in een voorbereidende
Lezing prof. Rasker
Op de derde openbare bespreking van
maatschappelijk-actuele vragen in het
„Leidsche Volkshuis" werd gisteravond
de vraag behandeld: „Wat is de vrede
ons waard?"
In een tot de laatste plaats bezette
kleine zaal van het Volkshuis bracht
prof. dr. A. J. Rasker de volgende pun
ten als zijn persoonlijke mening naar
voren.
Onze tegenwoordige bewapeningspoli
tiek is gestemd op de heidense leus van
de oude romeinen: zo gij de vrede ver
langt bereidt U dan voor tot de oorlog.
De ervaring heeft echter geleerd dat op
deze wijze nog nooit oorlogen voorko
men zijn. Is het leven volgens deze leus
niet een uitermate gevaarlijke zaak ge
worden? We leven met het risico van
de oorlog en w&t voor een oorlog!
Christelijk zou veeleer de stelling
zijn: zo gij niet de oorlog verlangt, be
reidt U dan voor tot de vrede. Wat doet
echter onze politiek werkelijk voor de
vrede? Wat hebben we voor construc
tieve plannen voor vrede die de kwali
teit hebben om het vertrouwen der vol
keren te winnen? We moeten het avon
tuur van de vrede aandurven door fan
tasievolle plannen uit te voeren die po
sitief zijn. Daar moet veel geld in ge
stoken worden en daardoor bewezen
worden dat het ons ernst is om con
creet voor de vrede tussen de volken te
i werken. Nu lopen wij in feite achter de
I Russen aan, doordat wij alleen maar
angstig reageren op elke nieuwe stunt
van die zijde.
1 Prof. Rasker vervolgde: Om die weg
te gaan is schuldbelijdenis nodig als
voorwaarde voor verzoening. Verzoening
is een grote macht en de mogelijkheid
van een nieuw begin. Heel wat kort
zichtig eigenbelang en prestige moet
daarvoor echter geofferd worden. Het is
echter ook een avontuur om van de
vrede een even spannende en boeiende
zaak te maken als tot nu toe gemaakt
is van oorlogen en oorlogsvoorbereidin
gen.
In de discussie welke onder leiding
stond van prof. mr. W. H. Nagel kwa
men uiteraard tegengestelde meningen
naar voren, maar vóór alles bleek er
een sterke betrokkenheid van de aan
wezigen op de discussievragen. Dat het
in ons land mogelijk is in een gemengd
publiek een zeer openhartige en diep
gaande discussie te houden kwam dui
delijk naar voren. Het is een toe te
juichen initiatief van het „Leidsche
Volkshuis" om brandende maatschap
pelijke vraagstukken in openbare be
spreking te brengen. De eerste serie bij
eenkomsten is nu afgesloten, maar men
zal er ln januari mee door gaan.
klas en krijgen daarna nog twee jaar
een vakopleiding. Hebben de jongelui
met goed gevolg het dagonderwijs aan
de ambachtsschool gevolgd, dan kunnen
zij toegelaten worden tot de schakelklas
van een U.T.S. en later ook tot de
HTS.
Zij tot slot nog de naam van mej.
Terbeel genoemd, die sprak over de op
leiding van kleuteronderwijzeressen.
Meisjes, die het Ulo-diploma hebben
behaald of die van de derde klas naar
de vierde klas van een middelbare school
zijn overgegaan, worden op de kweek
school toegelaten. Het lesrooster is zeer
uitgebreid, maar er is een prettige af
wisseling van theorie- en praktijkvak
ken. Vooral op het platteland zullen de
meeste meisjes zeker nog wel een baan
als kleuterleidster kunnen vinden. Het
is een volkomen zelfstandige betrekking,
waarin het meisje alle vrouwelijke kwa
liteiten naar voren kan brengen.
Na de pauze was er volop gelegen
heid om vragen te stellen. Dat van
deze gelegenheid druk gebruik werd ge
maakt spreekt vanzelf.
(AdverTëüu
BEZOEKT
op donderdag 20 november en
vrijdag 21 november a.s. van
210 uur in gebouw
Rehoboth, Rapenburg 10.
Amerikaans protest
tegen aanvallen van
Russische jagers
De Amerikaanse regering heeft b(j
de Sovjet-Unie geprotesteerd tegen
aanvallen van Russische nachtjagers
op Amerikaanse toestellen boven de
Oostzee en de Japanse Zee. Deze in
cidenten hadden zich op 7 november
voorgedaan. De tekst van het Ameri
kaanse protest, dat vier dagen geleden
te Moskou werd overhandigd werd
gisteren te Washington gepubliceerd.
In de nota van Washington wordt ge
zegd dat, als de Russen boven interna
tionale wateren opnieuw een dergelijke
gevaarlijke taktiek volgen, de comman
danten van Amerikaanse vliegtuigen
opdracht zullen krijgen, de nodige en
passende defensieve maatregelen te
nemen.
Het incident boven de Oostzee had
zich op honderd km. van het dichtst
bijzijnde Russisch gebied voorgedaan.
Ondanks die omstandigheid hadden
twee Russische jagers tweemaal op een
Amerikaans toestel geschoten. Dit vlieg
tuig had niet teruggevuurd.
Enige uren later had een Amerikaans
militair vliegtuig boven de Japanse Zee
driemaal aan schijnaanvallen door Rus
sische jagers bloot gestaan. Ook in dit
geval had het Amerikaanse toestel „niet
tegenstaande de gevaarlijke en uitda
gende manoeuvres" van de Sovjetrus-
sische vliegtuigen niet geschoten. Ook
waren de rode toestellen in geen enkel
opzicht bedreigd.
Aan het slot van de nota zegt de
Amerikaanse regering te verwachten dat
de Russische regering maatregelen treft
om een einde te maken aan dergelijke
voorvallen. Zij wordt verantwoordelijk
gesteld voor de gevolgen van een her
haling van de incidenten.
Aantal curie-kardinalen nu
weer sterk gestegen
Met de nieuw te creëren kardinalen
meegerekend zal het College 29 Ita
lianen tellen en 46 niet-Italianen. Het
aantal curie-kardinalen, dat onder het
pontificaat van Pius XII aanzienlijk
was geslonken, wordt met elf aange
vuld, zodat het 24 zal bedragen.
Tot de curie-kardinalen gaan behoren
de nuntii, die hun huidige post zullen
moeten opgeven, evenals de congregatie
secretarissen en mgr. Tardini, de nieuw
benoemde staatssecretaris, mgr. Di Jorio
en mgr. Jullien. In de opneming van de
nunti en curie-prelaten in het College
ziet men een traditioneel aspect. Ook
was het van oudsher gewoonte, dat de
congregatie-secretarissen en de deken
van de Rota (kerkelijke rechtbank) na
een bepaald aantal jaren de kardinaals
hoed ontvingen.
Met de benoeming van de aartsbis
schoppen van Guadalajara (Mexico) en
Montevideo (Uruguay) krijgen deze
aartsbisdommen voor het eerst een kar
dinaal op hun zetel.
Het feit, dat thans twee broers in
het College zullen zijn opgenomen, na
melijk mgr. Amléto Cicognani en de
reeds zitting hebbende mgr. Gaetano
Cicognani, betekent een uitzondering op
de kerkelijke rechtsregel. Een dergelijke
uitzondering werd destijds ook door Leo
XIII gemaakt, toen hij in 1891 mgr.
Vincenzo Vannutelli tot kardinaal ver
hief, nadat hij in 1887 diens broer Sera-
fino in het College had opgenomen.
Het aangevulde College van Kardi
nalen zal, behalve de 29 Italianen, acht
Fransen tellen, vier Spanjaarden, vier
Amerikanen, drie Duitsers, drie Brazi
lianen, twee Canadezen, twee Portu
gezen, twee Argentijnen, en verder een
lid uit de volgende landen: Oostenrijk,
Australië, Chili, Cuba, Hongarije, China,
Ecuador, Joego-Slavië. Ierland, Polen,
Columbia. India, België, Turkije, Ar
menië, Uruguay, Mexico en Engeland.
NIEUWE UITGAVEN
„HARMONIA"-UITGAVEN
Bij Harmonia te Hilversum verschenen
de navolgende boekjes. „Voor vaardige
vingers", zes etudes ln hoge posities voor
Jonge gitaristen. ..Zomeravondsuite" voor
drie gitaren. ..Dln Don Dalne acht Ne
derlandse liedjes voor gitaar bewerkt.
,,Wat Fransen zingen en dajisen", Franse
wijsjes voor gitaarsolo, „Kadootje van
Wolfgang", stukjes die Leopold Mozart
voor zijn zoontje schreef toen die zeven
Jaar werd. ln de bewerking van twee gi
taren. Al deze uitgaven zijn van de hand
van Henk van Behagen.
