H. SCHUTTE Zn.
frof. Oud sprak bij oprichting van
eidse liberale studentenvereniging
,1963
<3322^
,'t Verf huis"
,'t Verf huis
In ei-vol Prytanaeum
Viet keuze van partij maar de
interesse zelf van belang
De Sperwers binnenkort 65 jaar
FILMS
AMBTSAANVAARDING DOOR
PROF. DR. J. A. A. VAN DOORN
u ZIET 'T IN
PANORAMA!
somm ts ho panorama r
DORP AAN DE RIVIER
Weer een Nederlandse speelfilm
met beloften voor de toekomst
ite Jaargang
Zaterdag 15 november 1958
Vijfde blad no. 29596
ien jaar o£ tien geleden heeft een VVD-jongerengroep in Leiden
vrij onopgemerkt kortstondig bestaan doorleefd, dat eindigde met
stille dood op een nadien nimmer meer nauwkeurig vastgesteld
stip. Dit „jeugdliberalisme" is nu herboren.
listeravond waren drommen studenten opgekomen naar het Pryta-
m om een reïncarantie van het georganiseerde jeugdliberalisme bij
wonen in een wat andere vorm: de Liberale Studentenvereniging
jen. Bepaald een andere formatie dus dan die eerdere jongeren"
ep, want de huidige beperkt zich tot een maatschappelijke groepe-
van mensen die (hoe „Leids" ook voor hun hele leven) voor het
endeel niet behoren tot het Leids van de eerste groepering. De
ientensector van Leiden is nu eenmaal een zeer vlottende groep,
niet in Leiden wortelt maar wel door Leiden is of wordt
lempeld.
Open vraag
it zal wel altijd een open vraag blij -
wat de hoofdoorzaak is geweest van
ïorme belangstelling die gisteravond
md voor deze oprichtingsbijeen-
st van de Leidse liberale studenten-
liging: de aangetrokken sfeer van
rich ontplooiende intellect waaraan
(ruim opgevatte) liberalistische
beelden nimmer vergeefs wordt ge
lieerd, ofwel de statistische duide-
stijging van de aanhang van het li-
lisme in de laatste tien jaren, ófwel
lersoon van de hoofdspreker van
avond, prof. dr. P. J. Oud. voorzit-
ran de VVD, die aanhangers trekt
een even grote kracht als tegen-
iers.
t laatste mag gezegd worden op
ee gronden: het feit dat zovelen
nwezig waren en bereid bleken deze
Ie avond in een tropische en benau-
nde atmosfeer te staan of tegen de
inden geplakt te zitten, terwijl het
delijk was dat zij beslist niet, be
urden tot de 77 voorlopige leden der
uwe vereniging, èn op grond van
feit dat prof. Oud in zijn betoog
drukkelyk stelde, niet de keuze van
Nederlander voor een bepaal is par-
of denkbeeld belangrijk te achten,
ar in de eerste plaats de welbewus-
belangstelling voor de politieke
agstukken van de dag, hoe het oor-
in democratische zin daarover ook
uitvallen.
Jeugd gevraagd
>f. Oud verklaarde in de aanvang
zijn betoog om thans tot het
gewone verslag over te gaan
uj zich wel eens bezorgd heeft ge
it over de geringe belangstelling
de jeugd voor de politieke vraag-
;en, maar dat hij zich verheugde,
ize avond zovele jongeren te mogen
ireken. Vooral de belangstelling van
udenten voor de, politiek is zo be-
ijk, omdat deze groep van jongeren
ids voorbestemd is om vooraan-
ie posities te bekleden en ander-
op algemeen niyeau wordt voorbe-
tot een zelfstandig oordeel. Boven-
moet de jeugd de functie vervullen
Advertentie.
Leiden, Maarsmanssteeg 8
Telefoon 20685
kreeg te incasseren toen hij aan het ein
de van zijn betoog constateerde, dat het
liberalisme opnieuw moet worden gecon
cipieerd, waarbij het van het grootste
belang is te waken tegen kritiekloos ko
piëren van anderen, iets wat volgens
hem de Leidenaar overigens van nature
vreemd is
van de krachtgevende veer in een uur
werk. waarin de ouderdom de taak van
regulateur moet volbrengen.
Het gaat om de mens
Prof. Oud stelde nadrukkelijk, dat hij
geen partij-politiek verhandeling wilde
geven, maar slechts wilde bepleiten dat
de jeugd belangstelling voor de politieke
vraagstukken gaat koesteren.
In deze politieke vraagstukken gaat
het om de mens. Niet om de samen
leving in de eerste plaats, maar om de
vrijheid van het individu. De samen
leving, de maatschappij, de staat zijn
geen onbelangrijke factoren en instel
lingen, maar zij dienen gericht te zijn
op de individuele vrijheid en verant
woordelijkheid.
De individuele vrijheid als norm is
geenszins in strijd met de onoverkome
lijke gehoorzaamheidsdwang aan de
staat. De staat immers als vormgeving
van de gemeenschap heeft als taak de
rechtsorde te handhaven, waarbinnen
slechts sprake kan zijn van individuele
vreijheid. Maar het gezag in de staat
moet steeds worden uitgeoefend op een
wijze, die gericht is op de verzekering
van de individuele vrijheid.
Een waarborg voor een dergelijk staats
beleid ligt in de parlementaire demo
cratie, waarin de juiste harmonie ge
vonden wordt tussen datgene wat in het
volk leeft en datgene waarnaar de over
heid streeft.
Houtwerk en muren, die u vandaag
met Flexa verft, zijn dan nóg stralend
van kleur, mooi en gaaf. 't Verft snel
en... 't houdt lang:
de verf voor het schilderfeest.
Vraag het gratis boekje 'Knap het op met kleur'
aan FLEXA, postbus 2, Leiden.
Opvoeding
In zo'n conceptie is het ook niet de
taak van de politieke partijen om zo
veel mogelijk stemmen te winnen en
een zo'n groot mogelijke macht te ver
werven. maar om het volk politiek op
te voeden.
En deze politieke opvoeding kan al
leen beantwoorden aan haar doel, wan
neer daarbij als hoofdthema wordt ge
steld, dat een waarlijk democratische
politiek op zedelijke normen moet zijn
gegrondvest.
De levendige discussies na de voor
dracht van prof. Oud (zoals de meeste
van dergelijke debatten niet aanwijs
baar vruchtbaar) toonden aan dat de
belangstelling voor de politiek onder de
studenten vrij weinig te wensen over
laat.
Dat was ook de conclusie van de voor
lopige voorzitter van de nieuw opgerich
te vereniging mr. C. E. Schippers, die
zijn openingswoord met talloze citaten
doorspekte en een duidelijke reactie
FLEXA O.A. VERKRIJGBAAR BIJ:
SCHONEVELD,
De Kempenaerstr. 71
OEGSTGEEST
Lage Rijndijk 57
NIEUWE RIJN 49
HERENSTRAAT 34
f#
een omwenteling
t op stolzuigergebied
Kinderen zagen „toneel",
weer een nieuw experiment
In het enkele jaren geleden geheel ge
moderniseerde clubhuis van „De Sper
wers" aan de Langestraat is bijna ie
dere dag wat te doen. Jongens en
meisjes in de leeftijd van vier tot zes
tien jaar kunnen er altijd terecht of
om te knutselen, te zingen en te musi
ceren of om films te zien. Kortom in
het clubhuis wordt veel gedaan.
De belangstelling voor de muziekclub
bijvoorbeeld is groot. De directeur van
het clubhuis, de heer P. Stutterheim, wil
de kinderen leren hoe zij hun vrije tijd
het beste kunnen besteden en hen tevens
iets meegeven, waar zij in hun latere le
ven wat aan hebben. Hij begon een jaar
of twee geleden met het geven van mu-
ziekonderricht en heeft sindsdien al heel
wat weten te bereiken. Zo zijn er nu al
twee accordeonorkestjes, de A en de B-
groep. Wat het knutselwerk betreft zijn
de jongelui nu bezig met het bouwen
van kano's! Nog enkele maanden
en ze kunnen wat fijn gebruikt worden.
Nauwelijks zijn „De Sperwers" met
een werkstuk gereed gekomen of ze be
ginnen alweer met een geheel ander Idee
aan iets anders. De heer Stutterheim.
die met veel liefde en toewijding het
clubwerk in stand houdt, vindt het ook
erg belangrijk, dat de kinderen zo vroeg
mogelijk leren luisteren. Er moest vol
gens hem weer met een geheel nieuw
experiment worden begonnen. Dit ex
periment had gistermiddag in een der
lokalen van het clubhuis plaats. Aan de
kleine meisjes en jongens werd zo dui
delijk mogelijk verteld, dat het heden
daagse toneel wel zeer veel verschilt mee
dat van vroeger. Evenals met zoveel an
dere dingen het geval is heeft ook de
kunst van het toneelspelen in de loop
der jaren geheel andere vormen aange
nomen. Teneinde de kinderen te laten
zien (en horen) hoe in de Middeleeuwen
de sprookjesvertellers hun verhalen
voordroegen, trad als enig tonelist Rolf
Botter uit Den Haag op. In een fraai
Tien van het
V reemdelingenlegioen
Avontuur en romantiek
Rex Het vreemdelingen legioen mag
dan voor de ouders van sommige avon
tuurlijk aangelegde jongemannen een
ware nachtmerrie zijn en een bron van
veel ellende, de filmmakers hebben van
het bestaan van dit beruchte instituut
een meer dan gretig gebruik gemaakt
en legio zijn de films, die zich rond dit
merkwaardige en altijd vrij geheim
zinnige legioen afspelen.
In dit verhaal wordt een tiental
legionairs uit de cel ontslagen, om een
schier onuitvoerbare opdracht uit te
voeren... Zij moeten een Berberaanval
op een stad zien te voorkomen. En om
het verhaaltje wat aantrekkelijker te
VAN DEZE WEEK:
lllllllllllllllllllllllll
lllllllllllllllllllllllllllllll
argriet verscheen
Eer op de planken
Meisjes spelen toneel
eds gedurende een jaar of acht ont-
wit de kindertoneelvereniging „Mar-
et" haar activiteiten. Onder leiding
mej. H. G. Mulder studeren de
idercn, van wie de meesten in, de
geving van Groenoord wonen, ver-
illlende zang- en toneelstukjes in,
rojjl zij vrijwel ieder jaar een op-
tring voor de ouders geven,
ook gisteren. In een goed bezette
van „Prediker" traden de jeugdige
llspeelsters wier leeftijd varieert
vier tot achttien jaar, enkele malen
het voetlicht. Vanzelfsprekend de-
zij allen haar uiterste best om er
pzellige en toch ook leerzame avond
te maken. Na een muzikaal begin
het twee bedrijven tellende to
stukje „De witte vogel" van Stien de
n opgevoerd. Het ging hier om de
'u ring van het geluk, die zoek was
dank zij de dapperheid van het
e meisje Sylvia reeds vrij spoedig
haar eigenaresse, de Koningin, kon
en teruggegeven. Een zwarte dwerg,
goede fee, elfjes en kabouters, zij
i kwamen eveneens in dit aardige
|e voor. Allerliefst waren de klein-
die het verhaaltje van „De poes en
ap" voor moesten dragen. Wat had-
ze een succes! Trouwens ook het
|e „Minanki Panki Poe" dat door
aantal „Japanneesjes" werd opge-
i deed het goed. Na de pauze voer-
zeven oudere meisjes het familie-
ha in drie bedrijven „Waarom huil
moeder?" van Edm. Lauwaet
'ij probeerden van dit moeilijke stuk
(aken wat ervan te maken viel. Ge-
'g gingen de meisjes geheel in haar
°P en lieten zij zich door niets en
sand afleiden. Het applaus, dat de
aren mochten ontvangen, was wel
lend. "The Rhythm Boys" verleen-
aan deze ouderavond muzikale me
ning. Zij speelden tot ieders genoe-
ae ene populaire melodie na de
ir.
Juridische voordracht
donderag 27 november zal prof.
J. H. W. Verzijl, des middags van
Uur in de grote zaal van het juri-
studiecentrum „Gravensteen", Pie-
jerkhof 6, Leiden, een voordracht
'an over het onderwerp: „Hande-
ih en uitkomsten van de zeerecht-
arentie in februari-april 1958 te
ave gehouden".
Gistermiddag heeft prof. dr. J. A. A.
van Doorn het ambt van buitengewoon
hoogleraar in de industriële sociologie
aan de Leidse Universiteit aanvaard
met een oratie in het Groot Auditorium
over de „Relevantiekaders der indus
triële sociologie".
Prof. Van Doorn maakte in zijn ora
tie nadrukkelijk onderscheid tussen zui
vere sociologie, praktische sociologie en
beleidssociologie. Elk van deze niveaus
heeft eigen bindingsverhoudingen met
wetenschap, maatschappij en beleid.
Spreker ging na, op welke wijze de in
dustriële sociologie heeft bijgedragen tot
deze verschillende niveaus van weten
schap.
Hij constateerde dat de industrie als
geheel zeker in het na-oorlogse Neder
land steeds meer een nationale aange
legenheid is geworden. Zij is geen zaak
meer van de ondernemers alleen maar
van de werknemers tevens, en beide er
kennen de rol van de overheid, die -
eertijds het Rode Kruis achter het in
dustriële front - een der constituerende
factoren is geworden in de industriële
produktie. Dat heeft zeer grote beteke
nis gehad voor de waarde en de op
bloei van de industriële sociologie. Het
is echter dringend nodig, dat de so
ciologie als wetenschap en als maat
schappelijke praktijk elkaar ontmoeten
en verstaan, op welk gebied de Univer
siteit een grote roeping kan vervullen
Na de gebruikelijke toespraken die de
oratie besloten vond in de ontvangstzaal
van de Academie een receptie plaats.
Bijgaande foto toont mr. A. F. Visser
van Yzendoorn, een der curatoren, die
de nieuwe hoogleraar en diens echtge
note gelukwenst.
Foto LD-Van Vliet
maken kan dat het beste gebeuren door
een Berberprinses te ontvoeren.
Het vreemdelingenlegioen staat
zeker in de film voor niets en dus
wordt de temperamentvolle jongedame
ontvoerd. Daar zij echter op het punt
stond te gaan trouwen, krijgt het
groepje dapperen meteen de a.s. brui
degom op de hielen en een flinke horde
Berbers.
Wilde jachten volgen, de mannen
worden gevangen genomen, weten weer
te ontkomen en kunnen tenslotte de
decoraties voor hun dapper gedrag in
ontvangst nemen. Moet het nog gezegd
worden, dat de prinses erg gelukkig
wordt met de leider van het stoere
tiental? Dat is nu eenmaal gebruikelijk
bij dergelijke kleurrijke, romantische
avonturen.
Tussen de stofwolken, opgejaagd door
de woeste woestynjachten, door, spelen
Burt Lancaster en Jody Lawrance de
hoofdrollen.
Fanfare
Voor de vierde week
Trianon Bert Haanstra oogst met
zijn eerste speelfilm meteen een dave
rend succes, want zoals op vele plaatsen
elders in ons land gaat ook In Leiden
dit lichte, luchtige en vrolijke film-
produkt van eigen bodem zijn vierde
week in.
Het „Titanic"-drama
(A night to remember)
Angstwekkende realiteit
Lido. In juli heeft U van de
zijde van onze Londense corres
pondent reeds een uitvoerige, prij
zende beschouwing kunnen lezen
over de film „A night to remem
ber", waarin het nog steeds in de
herinnering der ouderen voort
levende ondergangsdrama van de
reusachtige oceaanstomer met haar
vier schoorsteenpijpen, de „Tita
nic" trots der 20ste eeuwse
techniek! precies zoals het ge
beurde, wordt uitgebeeld.
Niet een film, waarheen U gaan
moet, om eens een vrolijk uit-
gaansavondje te beleven, wèl een
film, die U confronteert met de
dodelijke ernst van wat U een
catastrofe brengen kan.
Op 9 april 1912 verliet de „Titanic"
Southampton voor haar eerste reis naar
New-York. Een zeekasteel met duizen
den lichtende patrijspoorten vaart in
de stikdonkere nacht. Twintig minuten
voor twaalven, op zondagavond 14
april 1912: botst het schip tegen een
verraderlijk opdoemende ijsberg en
vindt het angstwekkende drama plaats.
Niets wijst er aanvankelijk op, dat
dit als onzinkbaar" geproclameerde
schip zal zinken. Totdat de ontwerper
verklaart, dat het nog slechts ander
half uur te „leven" heeft.
En dan ontwikkelen zich stap voor
stap de verschrikkelijke gebeurtenis
sen, Zij brengen tenslotte zelfs de
flegmatieke Engelsen in paniek.
Het schip zinkt, tengevolge van een
scheur van 100 meter, waardoor de rui
men en de machinekamer vol lopen, zo
als het voorspeld is, van de 2207 op
varenden er ongeveer 1500 in de gron
deloze diepte meesleurend. De anderen
konden door middel van een veel te
klein aantal reddingboten gered 'worden
en een schuilplaats vinden op de „Car-
pathia", die hulp verleende, toen de
„Titanic" al een prooi der golven was
geworden.
kostuum gestoken vertelde deze kunste
naar. die over een behoorlijke dosis di
dactisch gaven beschikt, het spannende
verhaal over „Het verkeerde been van
Biraboo". De gehele middag was de
jeugd geboeid, zó echt was het allemaal!
Er is dus al weer iets nieuws gebracht
voor de jonge Sperwertjes en naar onze
overtuiging met succes!
Het clubwerk wordt nu al bijna 65
jaar lang gedaan. In maart a.s. zal aan
- dit belangrijke feit aandacht worden
geschonken. Vanzelfsprekend ook op
feestelijke wijze. Dat de belangstelling
voor de komende herdenking groot zal
zijn daar valt niet aan te twijfelen!
OUDERAVOND OPENBARE
KLEUTERSCHOOL
LORENTZKADE-DU RIEUSTRAAT
Gisteren vond ln de aula van de
school aan de Du Rieustraat een ouder
avond plaats van de Openbare Kleuter
school Lorentzkade-Du Rieustraat.
De hoofdleidster, mevr. C. K. de Bie-
Zwart, opende de avond met een har
telijk woord van welkom en sprak er
o.m. haar voldoening over uit, dat zo
vele ouders door hun aanwezigheid blijk
gaven een grote belangstelling voor hun
kleuterschool te koesteren. Spr. richtte
een speciaal woord van welkom tot de
Gem. Inspecteur van het Onderwijs, de
heer S. Swanenburg.
De voorzitter van de oudercommissie
memoreerde hierna het afscheid, dat de
ex-hoofdleidster, mej. M. N. Overwater,
van haar kleuters had genomen en
dankte haar hartelijk voor alles wat zij
voor de school en de kleuters heeft ge
daan. Bij dit afscheid bood de ouder
commissie, namens alle ouders, mej.
Overwater, die binnenkort in het huwe
lijk treed, een groepsfoto van de kleu
ters aan. De voorzitter dankte mevr. De
Bie-Zwart voor haar bereidheid het
hoofdleidsterschap tijdelijk te willen
waarnemen. De secretaris van de ouder-
POLITIEK EN GELOOF.
De A.-R. Kiesvereniging III verga
derde gisteravond in het Wijkgebouw
Levendaal, onder presidium van de heer
S. M. Stolp.
Op deze jaarvergadering had aller
eerst een bestuursverkiezing plaats.
Uit enige kandidaten werden de vol
genden gekozen: mej. R. v. d. Schaaf
en de heren J. C. H. Drost, W. Bonda,
J. H. de Kok en P. Loekenbach.
Na deze verkiezing hield ds. F. H.
von Meyenfeld't een referaat over het
onderwerp „Politiek en Geloof".
Zijn uitgangspunt koos hij uit Openb.
2:12-17 en Openb. 13, waar tegenover
de antichristelijke machtspolitiek het
geloof van Gods kinderen wordt gesteld
en uit 1 Tim. 2:1, 2, waar de voorbede
voor de politici wordt gevraagd.
Christelijke politiek, aldus spreker,
staat en valt met het geloofsinzicht en
het verantwoordelijkheidsbesef van de
christenen.
Van hieruit maakte spreker enkele
kritische opmerkingen over het partijen
stelsel in het algemeen in Nederland.
Z.i. wordt hierdoor de politieke me
ningsvorming en het politieke verant-
woordelijkheidsbeseff meer belemmerd
dan bevorderd. De partijleden geven hun
verantwoordelijkheid immers in handen
van het hun princieel vertrouwde partij -
kader. In een dergelijk klimaat kan het
geloof niet bloeien. Met name van de
christelijke partijen verwachtte spreker
dan ook een totaal andere houding,
waarbij aan afwijkende meningen veel
meer recht gedaan zou worden. Geloof
is geen schuwe vlucht voor de anders
denkende. En van dat geloof zal ons
volk het toch moéten hebben!
Na deze inleiding volgde een interes
sante bespreking.
commissie gaf hierna een verslag van de
activiteit van deze commissie in het af
gelopen jaar. Uit het financieel verslag
van de penningmeester bleek, dat het
schoolfonds een zeer behoorlijk batig
saldo heeft. Namens de kasscommissie,
bracht de heer Teunissen verslag uit en
werd aan de penningmeester, onder
dankzegging voor zijn financieel beleid,
décharge verleend. Aangezien haar kleu
ter naar de lagere school is gegaan,
moest mevrouw H. C. C. N. Gast-Van
Wijk reglementair aftreden als lid van
de oudercommissie. Nadat de voorzitter
mevr. Gast-Van Wijk had bedankt voor
het vele werk, dat zij in het belang van
de school had verricht, werd mevr. H.
Teunissen-Westra met algemene stem
men in haar plaats gekozen.
In de pauze konden de ouders de
werkstukken van hun kleuters bewonde
ren.
Na de pauze voerden de leidsters een
poppenspel op, getiteld „De Witte
Zwanen" (naar het sprookje van H. C.
Andersen)
U hoort 't
door de radio...
U leest 't
in de krant...
REPORTAGES HEET
VAN DE NAALD:
Luxor Het maken van een film is
een uiterst moeilijk en moeizaam werk.
Dat bleek ons weer eens zeer duidelijk,
toen wij „Dorp aan de rivier" zagen. De
afgelopen zomer immers vertoefden wij
een dag in de stoffige studio's in Dui-
vendrechit om de opnamen voor deze
rolprent van dichtbij mee te maken.
Een van bijna ondraaglijke spanning
vervulde film, adembenemend door de
magistrale wijze, waarop naar het
verslag der overlevenden alle ge
beurtenissen zijn gereconstrueerd met
alle figuren, die erin betrokken waren:
de kapitein, de officieren, de ontwerper
van het schip, de passagiers, van héél
rijk tot héél arm, allen onder de
meesterlijke regie van Roy Baker.
Deze imponerende film werd vervaar
digd naar het boeiende boek van Walter
Lord.
De hoofdvertolkers.: gezagvoerder
Smith (Laurence Naismith), de ont
werper (Michael Goodliffe), de vierde
officier (Kenneth Moore, lieveling van
het Engelse publiek) en nog zoveel an
deren gaan levensecht door dit levens
echte, gedoemde gebeuren, dat indertijd
de ganse wex-eld een schok van vertwij
feling gaf.
Het is alsof men het nü bijna een
halve eeuw later zélf doorleeft.
Géén seconde en géén meter laat het
filmdoek U los......
Hijzijen de
petticoat
Hepburn en Hope
Casino „Hijzijen de pet
ticoat". Ongetwijfeld een ongebruike
lijke titel, maar in de filmwereld houdt
men nu eenmaal van verrassingen. Nog
vreemder is de combinatie van hoofd
rolvertolkers. De in de meeste films
ernstige, ja zelfs een beetje statige
Britse filmaotrice Katharine Hepburn
tegenover de veelal doldwaze Ameri-
kwaanse komiek Bob Hope. En het
merkwaardigste is eigenlijk nog, dat
het niet Bob Hope is, die voor de lach
zorgt, die deze rolprent teweeg brengt,
maar in hoofdzaak zijn tegenspeelster.
Volgens de verhalen moet het Katha
rine zelf geweest zijn, die Bob Hope
tipte als haar partner in dit vrolijke
verhaal, waarin zij als Russische piloot
moet landen in West-Berlijn. Wellicht
hooipte zij in deze komiek een grote
steun te ontmoeten. Maar het idee werd
enthousiast ontvangen en Bob Hope
naar Engeland gehaald. Het resultaat
is zeer vrolijk. Op gezellige wijze wordt
de draak gestoken met de politieke
wantoestanden in de Duitse hoofdstad.
Hoe het ook zij, wie plezierige uurtjes
wil beleven, kan goed terecht in het
theater aan de Hogewoerd.
Die gehele dag werd besteed aan het
maken van een scène, die slechts lut
tele ogenblikken zou duren. Tenminste
dat dacht men op dat moment. He>t is
anders afgelopen. Wij weten de reden
niet, maar de scène is helemaal niet in
de film opgenomen. Zij vond wellicht
geen genade in de ogen van regisseur
Fons Rademakers, die zoals hij ons
indertijd vertelde de hoogste artistie
ke maatstaven aanlegde.
Dat Rademakers er desondanks niet
in is geslaagd een grootse film te com
poneren, treft hem slechts ten dele. Heb
werd reeds gesteld in de uitvoerige be
schouwing, welke in ons blad aan de
landelijke première, op 18 september j.l,
werd gewijd: Hugo Claus' scenario is
mogelijk nog brokkeliger dan het boek
van Anton Coolen en eigenlijk is de film
alleen goed te volgen, indien men de
bekende roman gelezen heeft. Maar
juist door dat fragmentarische is heb
mogeljjk, dat men filmisch knappe
momenten naast toneelmatige scènes
kan aantreffen. Zo is b.v. de macabere
en sinistere nachtwake bij het lijk van
Van Lent van een uitzonderlijk sug
gestieve kracht, al had het wat ons
betreft wat korter kunnen duren.
Maar Fons Rademakers miste onge
twijfeld een kans bij de nachtelijke
overtocht over de met ijs bedekte Maas.
Wat dramatisch had kunnen en moeten
zijn, bleef een stukje zeer middelmatig
toneel, dat nauwelijks kon boeien.
En zo zijn er meer aanmerkingen
aan te voeren. Zo kunnen we de hoofd
rolbezetting door Max Croiset nauwe
lijks gelukkig noemen. Slechts in enkele
scènes, zoals de enige, waarin hy zijn
liefde uit tot zijn vrouw gevoelig
gespeeld door Mary Dresselhuys kan
hij overtuigen als de zeker vreemde,
ongetwijfeld harde, maar toch altijd
begrijpende, menselijke en onvermoei
bare dorpsaxts Tjerk van Taeke. Voor
het overige beantwoordt hy voor ons
gevoel niet aan de markante figuur, die
Antoon Coolen naar een eens levend'
voorbeeld in zijn roman schetste. Dit en.
het tergend trage tempo, dat deze film
kenmerkt, kan men niet alleen op reke
ning schrijven van de ongetwijfeld be
kwame acteur Max Croiset, voor een
groot deel is de regie daar verantwoor
delijk voor.
Doch men moet niet vergeten, dat dit
Fons Rademakers eerste speelfilm was.
En het mag dan niet direct een grootse
film zijn, in dit „Dorp aan de rivier"
zijn vele positieve elementen aan te
treffen. Zelfs van een niveau, dat tot
voor kort in Nederlandse rolprenten
nog niet bereikt was. Fons Rademakers
heeft anderhalf uur onze aandacht
weten te boeien op een dusdanige wijze,
dat we met belangstelling zijn volgende
werken tegemoet zien. Maar misschien
wil hij dan niet het onmogelijk moge
lijk maken of te wel een onverfilmbaar
boek verfilmen.
