RANG is alleen RANG als er RANG op staat.
W*
r
J
167*
WM
i
IN GESPREK MET BERLIJNSE
BURGEMEESTER WILLY BRANDT
Tïsn^^n
ze allen
de baas!
ltUUL»LU.LUmM»«ftg
tvrrrm r
Bijzonder jongeenergieke persoonlijkheid op
een van de moeilijkste posten in Duitsland
In geval van nood: gewapend
geleide voor de vliegtuigen
Voor
IJNEN
AKKA
Een Engelsman verdween tien jaar
geleden spoorloos uit Breda
07ste jaarganp
Vrijdag 14 november 1958
Derde blad no. 29595
Advertentie
Rang Fruit
19 ct per rol
Rang Menthol
19 ct per rol
Zorgeloos-democratisch
(Van onze Westduitse correspondent, thans in Berlijn)
Beriyn, donderdag. In een exclusief interview, dat wij vanochtend in het
Berlijnse raadhuis Schöneberg met Westberlijns burgemeester Willy Brandt
mochten hebben, verklaarde deze ons o.m.: „In het geval, dat men van commu
nistische zijde ons opnieuw zoals in de 322 dagen van de blokkade van 19471948
van de buitenwereld zou afsluiten, zijn wij er thans beter aan toe dan tien jaar
geleden. Toen waren er nauwelijks reserves, thans beschikken we over grote
voorraden levensmiddelen en grondstoffen. We zouden het een lange rij van
maanden kunnen uithouden, zelfs als er geen vliegtuig hierheen zou kunnen
komen en als de voedselverstrekking aan de bevolking niet beperkt zou worden.
Vriendelijk, maar ook
vastberaden man
Het vraag- en antwoordenspel, dat wij
met burgemeester Brandt hadden, ont
wikkelde zich als volgt:
Wat bedoelde de Russische minis
ter-president Kroesjtsjef volgens U
met zijn mededeling van maandag
volgens welke de Sovjet-Unie wel
eens eenzijdig de viermogendheden-
overeenkomst over Berlijn zou kun
nen opzeggen?
„Men moet bij de beoordeling hiervan
niet willen speculeren, maar de zaak uit
twee gezichtspunten bekijken. Ten eerste
uit de Berlijnse hoek: het gaat het
communistische bewind in de Sovjetrus-
sische zone erom, West-Berlijn ten
minste wat erger van de vrije wereld te
isoleren dan thans het geval is. Men
hoopt daarmee de stroom vluchtelingen
af te dammen en de stabiliteit van
West-Berlijn te verzwakken door het
economische leven schrik aan te jagen.
Daarbij moet niet uit het oog worden
verloren, dat de vlucht van zovelen uit
de Oostzone een aanhoudende zorg voor
de communistische regering is, die met
een tekort aan arbeiders op ieder terrein
komt te zitten. Voorts is het zuivere be
staan van een vrij West-Berlijn alleen
al een doorn in het oog van de Sovjet-
russische machthebbers.
Ten tweede moet men in Kroesjtsjefs
mededeling een nieuwe poging zien om
te onderzoeken of West-Berlijn misschien
een weke plek in het geheel van de Wes
telijke politiek vormt. Zou dat het geval
zijn dan loont het misschien, aldus de
Russen, om hierop wat dieper in te gaan,
om van het aftasten over te gaan tot
het handelen. De reacties evenwel, die
men in Oost-Berlijn en Moskou toch ook
moet hebben gehoord uit de gehele Wes
telijke wereld, hebben aangetoond, dat
men bij ons West-Berlijn niet wenst te
beschouwen als een weke plek, maar dat
men zich hier ten koste van alles wil
handhaven. Daarnaast dient fel ontkend
te worden, dat hier sprake is, zoals
Kroesjtsjef heeft gezegd, van een soort
Berlijn-aanbieding, waarbij de Weste
lijke landen uitgenodigd werden om
Berlijn te verlaten. Daarvan kan na
tuurlijk geen sprake zijn.
Kwestie van Geallieerden
Wat moet er gebeuren, indien
werkelijk van communistische zijde
Kroesjtsjefs mededeling in de daad
wordt omgezet en aan de Oostduitse
communistische regering de soeve
reine rechten worden overgegeven,
waardoor de regering-Grotewohl de
Geallieerde verkeersverbindingen
met het Westen zou gaan controle
ren en misschien wel geheel zou
lamleggen?
In de eerste plaats is dit een kwestie
van de geallieerden, niet van ons noch
van de regering van de Bondsrepubliek.
De Verenigde Staten, Frankrijk en En
geland hebben met de Sovjet-Unie een
overeenkomst over Berlijn gesloten en zij
hebben de eerste verantwoordelijkheid
voor de bescherming van de Westber-
lijnse bevolking. Wanneer de Russen op
de Autobahn de controle ook formeel
zou overgeven aan de communistische i
heren in Oost-Berlijn, dan moet van
Westelijke zijde worden ingegrepen. I
Maar ons verkeer met West-Duitsland
is in feite toch al in handen van de
Oostzone-regering! In de lucht is de
situatie evenwel geheel anders. Mocht
men van communistische zijde de lucht-
verbinding pogen lam te leggen, dan
moeten de Westelijke mogendheden met
gewapende begeleiding de vliegtuigen in
staat stellen ondanks alles naar West-
Berlijn te vliegen. Dat zijn zij in dat
geval verplicht en ik geloof ook, dat zij
er ook toe in staat zullen zijn!
Grote reserves
Voor ons zelf hier in Berlijn is de
situatie bepaald veel beter dan in 1948.
Wel waren de mensen toen een beetje
gewend aan het hongerlijden en was de
blokkade wat dat betreft niet zo schrij
nend, thans zouden ze er een beetje
tegen opzien om de buikriem aan te
halen. Maar wij hebben nu grote reser
ves aan levensmiddelen en grondstoffen
en we kunnen het maanden uithouden
als het moet. Maar ik ben ervan over
tuigd, dat er geen nieuwe blokkade van
WILLY BRANDT
burgemeester van West-Berlijn
het formaat 19481949 zal komen. Zo
juist ontving ik de mededeling, dat de
Russische ambassadeur bij de Sovjet
regering in Oost-Berlijn Perwoekien
naar Moskou is geroepen, kennelijk om
verslag uit te brengen over de situatie
hier, En dat duidt er weer op, dat het
er de Russen in de eerste plaats niet
om te d o e n is hier incidenteel
moeilijkheden te veroorzaken, maar dat
zij een actie ten deze zien als een stap
in de richting van een topconferentie
met de Verenigde Staten, Engeland en
Frankrijk. Desondanks zal er wel niets
gebeuren, maar we houden altijd reke
ning met de mogelijkheid, dat er wèl
iets gaat gebeuren. We zijn op alles
voorbereid te allen tijde. Maar nogmaals,
er kan niets gebeuren. Zou men van
Russische zijde hier iets ernstigs in de
zin hebben, dan zal dat is de laatste
dagen toch wel gebleken het Westen
scherp reageren met de kans. dat een
klein conflict zich zal uitbreiden en
daarvoor voelt men niets. De Russen
willen deze zaak. dat is mijn vaste over
tuiging, niet op de spits drijven.
Aan de in december a.s. hier te
houden verkiezingen voor het West-
berlijnse parlement neemt ook de
S.E.D., de communistische partij in
Oost-Duitsland, deel. Lijkt dat niet
een beetje al te zorgeloos democra
tisch voor West-Berlijn, waar men
toch dagelijks geconfronteerd pleegt
te worden met de communistische
realiteit?
De S.E.D. is formeel eigenlijk geen
communistische partij, maar zoals de
naam zegt de „Socialistische Eenheids
partij van Duitsland. In 1946 hebben de
vier mogendheden besloten, dat alle par
tijen het recht hebben in geheel Berlijn
te mogen werken. Wanneer men een
deel van de viermogendhedenovereen-
komst wil eerbiedigen, dan moet men
de tegenstander niet de gelegenheid ge
ven te protesteren, doordat men zelf
een ander deel met voeten treedt. Daar
naast lijkt het voor mij ongewenst om
het communistische probleem op te
lossen met verbodsbepalingen. Een ver
kiezingsnederlaag, zoals de S.E.D. hier
volgende maand natuurlijk zal lijden, is
een dodelijker klap dan een verbod.
Zondag a.s. vinden er in de Oostzone,
zowel in Oos't-Duitsland als in Oost-
Berlijn, ook zogenaamde verkiezingen
plaats, die in feite neerkomen op een
soort volkstelling, waarbij 99,9 procent
van de bevolking zogenaamd de S.E.D.
zal stemmen, maar daarbij zal het
voorkomen, dat het ene deel van een
straat op de S.E.D. „stemt", terwijl over
drie weken het andere, in het Westen
gelegen deel van diezelfde straat de
gelegenheid krijgt frank en vrij op welke
partij ook te stemmen. Dan zal men
kunnen zien, hoe ter ene zijde leden van
een bepaalde familie de S.E.D. zullen
stemmen, omdat er geen keus en de
terreur aanwezig is, en ter andere zijde
andere leden van diezelfde familie met
dezelfde opvattingen de vrije keus maar
beslist contra de S.E.D. zullen hebben.
En dat verschil in stemrecht in vrij
heid, zoals men dat hier zo tragisch
ziet in een en dezelfde familie, betekent
wat de Berlijrier, hetzij hij hier of
daar woont, werkelijk denkt over het
communisme. Wij zelf geven de S.E.D.
hier dus een zekere vrijheid. Maar als
zij tonnen propaganda-materiaal over
onze straat zou rondstrooien, zou het
haar geen stem méér opleveren.
Kan er na Kroesjtsjefs medede
ling en al hetgeen thans tegen
West-Berlijn ondernomen wordt,
nog wel door de regering te Bonn
gepoogd worden om via een niet
scherpe, misschien wel concïliante
nota aan Moskou toch verder over
leg te plegen?
Eigenlijk is dat mijn zaak niet. Ik
begrijp wel, dat de regering in Bonn
deze kwestie niet op de spits wil drij
ven. Daar wint men niets mee. Het
komt er op aan, dat men in goede
samenwerking met de Westelijke mo
gendheden het gehele Duitse vraag
stuk behandelt, waarbij het niet aan ons
moet zijn om de mond vol te hebben
met bedreigingen en dergelijke.
Bliksemcarrière van Herbert
Karl Frahm, alias W. Brandt
Willy Brandt maakte tijdens dit in
terview de indruk van een bijzonder
jonge en energieke persoonlijkheid, die
iets Scandinavisch in zijn uitspraak en
langzame bewegingen heeft. Men kan
zich gemakkelijk indenken, dat deze
sociaal-democraat in West-Berlijn een
bijzonder populair man is. De verkie
zingsplakkaten laten hem als een soort
glamour-boy zien, die hij in het geheel
niet is. Overal lacht zijn portret thans
de Westberlijners tegemoet. „Uberall ist
Willy", zegt men hier dan ook.
Deze eerst 44-jarige burgemeester van
een van de meest omstreden steden van
de wereld is evenwel anders. Achter
zijn tafel in het raadhuis Schöneberg
zit hij, zijn woorden afwegend, maar ze
tenslotte toch energiek uitsprekend, als
of geen gevaar ter wereld hem bang
kan maken. Zijn toch relatief korte
levensloop heeft er veel toe bijgedra
gen, dat de factor angst voor deze
Willy Brandt er een is om spel over
wonnen te worden.
Brandt heet geen Brandt - hij
heet eigenlijk Herbert Karl Frahm
In zijn jonge jaren als twintigjarige
keerde hij zijn geboorteplaats Lü-
beck vanwege het Hitlerregime de
rug toe en ging naar Hoorwegen. Hij
nam ondergronds om uit Hitler-
Duitsland te komen de naam Willy
Brandt aan en die naam wenste hij
te houden, toen hij in 1947 naar
Berlijn kwam. Hij liet zich toen
eerst nog inschrijven als „Herbert
Karl Frahm, genoemd Willy
Brandt", maar hij nam toch de
laatste naam aan, waarmee zijn le
ven in feite het innigst was verbon
den. In Hoorwegen verbleef hij tot
de Duitsers opnieuw kwamen. Via
Zweden keerde hij in 1945 weer in
Oslo terug. Hij werkte als verslagge
ver voor Hoorse dagbladen tijdens
het oorlogsmisdadigersproces te
Heurenberg, kreeg, daar hij de Hoor
se nationaliteit had aangenomen,
van de toenmalige Hoorse minister
van Buitenlandse Zaken het aanbod
pers-attaché te Parijs te worden.
Later werd hij persattaché bij de
Hoorse ambassade te Berlijn. En
toen was het nog maar een stap om
weer Duitser te worden.
Hij werd leider van het Duftse pers
bureau en lid van de S.P.D. en had on
danks vele tegenslagen en tegenkanting
een snelle carrière in de politiek met
tenslotte de bekroning na een harde
strijd in de eigen partij met orthodoxe
socialisten als Franz Neumann in de
herfst van het vorige jaar mét het
burgemeesterschap. Het afgelopen jaar
was hij president van de Westduitse
Bondsdag, plaatsvervanger van Bonds
president Heuss
Ziedaar een van de meest bijzondere
bilksemcarrières in het moderne West-
Duitsland. De man zelf maakt in genen
dele de indruk, een dergelijke lange
strijd hardnekkig te hebben doorge
maakt. Integendeel, al kan men %hem
zo op het oog grote vastberadenheid niet
ontzeggen. Willy Brandt is een buiten
gewoon charmante, vriendelijke man.
Vriend en politieke vijand in West-
Berlijn zijn het er dan ook over eens,
dat deze jonge, krachtige en toch ook
bezonnen ex-Lübecker bij uitstek de
man is om een van de moeilijkste pos
ten in Duitsland te bekleden. Dat be
wees hij ook weer in deze ietwat span
nende dagen voor Berlijn.
(Advertentie)
KRAAIERSTRAAT 30
TEL. 21180
Zijn kostbare verzameling wordt geveild
(Speciale berichtgeving)
Binnenkort zal de gerechtsdeurwaarder Chr. Schalken in het venduhuis in de
Ludwigstraat te Roosendaal een bijzondere verkoping houden. De goederen zjjn
van een Engelse vliegtuigbouwkundig ingenieur, D. Whittlesae, een technicus die
werkzaam was op de vliegbasis Gilze Rijen en die geruime tijd in Breda ook
heeft gewoond. Nadat hij enkele voorzieningen voor zijn eigendommen had ge
troffen, is de man spoorloos verdwenen. Totnutoe is, ondanks alle nasporingen,
zijn adres of verblijfplaats onbekend gebleven. Zelfs op adressen waarheen zijn
goederen moesten worden gestuurd, bleek hij onbekend.
Deze Engelsman, die op 10 mei 1910
in Engeland geboren is, heeft tijdens de
laatste wereldoorlog over de gehele we
reld gezworven en Egyptische. Oosterse
en Japanse curiositeiten meegebracht.
Onder deze collectie zijn verschillende
waardevolle Oosterse kunsvoorwerpen.
Prachtige blauwe pullen en vazen, Ja
panse beelden, schotels en schalen, af
godsbeelden, koppen en schotels, uit
hout gesneden heilige koeien, met paar
lemoer ingelegd houtwerk, kastjes enz.
Het kostbaarste uit deze verzameling is
wel een uit vier panelen bestaand
scherm, prachtig ingelegd met in paarle.
moer uitgevoerde voorstellingen van
bloemen, vogels en vlinders. Vooral dit
scherm ziet men alleen, volgens ken
ners, in de huizen van de rijkste Oos
terlingen.
Toen mr. Whittlesae in 1948 Breda
plotseling verliet, gaf hij een expedi
teur opdracht zijn goederen te ver
pakken en ze te verzenden naar
5 Colomberie St.-IIelier te Yersey,
Chr. Islands. De kosten werden be
taald met een chèque op een Engelse
bank. Deze bank betaalde echter niet
uit. De expediteur heeft niets meer
van de Engelsman gehoord. De kist
werd naar Rotterdam verzonden,
kwam later weer terug en werd toen
opgeslagen in de pakhuizen van de
expediteur, waar ze al die tijd werd
bewaard.
Een civiele procedure om de gemaakte
kosten betaald te krijgen, had geen suc
ces. Deurwaarder Schalken werd er in
gemoeid, omdat de expediteur van de
goederen af wilde en ook omdat hij
naar een middel van betaling zocht om
de gemaakte onkosten e.d., die al en
kele duizenden guldens bedroegen, te
verrekenen.
De verkoping is zo ongewoon en er
zitten zoveel haken en ogen aan, dat
de deurwaarder, om de eventuele rech
ten van de Engelsman veilig te stellen,
mr. Noldens, uit Roosendaal, in de arm
nam, die de belangen van de Engels
man zal behartigen.
In de Dierentuin te Den Haag bevonden zich. in diep gepeins ver-
vond gisteren de Landbouwonder- zonken, minister dr. ir. A. Vonde-
wasdag plaats. Onder da gastan Itng aan Landbouw, Visseran
Voedselvoorziening (rechts) en de
secretaris~generaal van diens mi-
rlisteria, mr. H. Pat(fn.
Dekkingspercentage 95
Volgens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek samengestelde voor
lopige gegevens bedroeg de waarde van
de invoer in oktober 1958 f. 1.239 mil
joen (v.m. f. 1.168 miljoen), terwijl voor
een waarde van f. 1.173 miljoen (v.m.
f. 1.152 miljoen) werd uitgevoerd.
Het dekkingspercentage bedroeg 95
(v..m. 99).
De invoer in oktober 1958 is t.o.v.
oktober 1957 gedaald met f. 94 miljoen
en de uitvoer gestegen met f. 34 mil
joen. Dit had tot gevolg, dat het dek
kingspercentage 10 punten hoger kwam
te liggen <95 tegen 85).
Het dekkingspercentage van het
maandgemiddelde over het tijdvak
januarioktober is van 1957 op 1958
echter opgelopen met 16 punten (89
tegen 73).
Het invoersaldo van de eerste 10
maanden van dit jaar bedraagt thans
f. 1.251 miljoen in 1957 was dit f. 3.504
miljoen, derhalve een vermindering van
f. 2.253 miljoen.
Minister Vondeling opende
landbouwonderwijsdag
(Van onze Haagse redactie)
„Ik voel me een soort hoven-meester,
maar dan van het ambulante type"
zei vanmorgen de minister van Land
bouw, Visserij en Voedselvoorziening,
dr. ir. A. Vondeling, toen hij gisteren
in de Dierentuin te Den Haag de
landbouwonderwijsdag 1958 opende.
De minister stelde, dat het, onderwijs
een zeer persoonlijke kwestie is, waar
mede hij als vader van een paar jonge
kinderen dagelijks in aanraking komt.
Onderwijs geven, aldus de bewinds
man. is een uitermate gewichtige taak
waarbij het voornamelijk aankomt op
„bijblijven". Op het terrein van het
landbouwonderwijs is nog wel het een
en ander te doen en te verbeteren, het
geen niet inhoudt, dat er gebrek aan
waardering bestaat voor hetgeen reeds is
verricht. „Wij hopen, zo zei dr. Vonde
ling. zeer binnenkort een wettelijke re
geling van het landbouwonderwijs tot
stand te kunnen brengen. Hiervoor is
echter activiteit en besluitvaardigheid
van de volksvertegenwoordiging nodig.
Gelet op het feit, dat in brede kring
advies is gevraagd over dit onderwerp,
hoopte de minister, dat de Kamei dit
snel zal willen behandelen zonder ie veel
te amenderen. Vragen hierover zullen"
zo zei de minister, „door ministers Cals
en mij zeer snel kunnen worden beant
woord".
In de middagsamenkomst van de
Landbouwonderwijsdag heeft ir. P. van
der Schans, inspecteur van het land
bouwonderwijs, een uiteenzetting ge
geven over de opleiding tot organisatie
en uitvoering van landbouwwerkzaam-
heden.
De komende lagere landbouwscholen
zullen voor de beroepsopleiding van
toekomstige boeren en landarbeiders
van betekenis zijn. Daarnaast zal het
onderwijs in arbeidsorganisatie aan
Reeds in februari 1957 werd opge
dragen tot verkoping van de goederen
en kortgeleden heeft de rechtbank te
Breda vonnis gewezen. Er worden nu
voorbereidselen voor de verkoping ge
troffen.
Ze rennen, spelen en stoeien en
of het regent kan ze niet schelen.
Daar zijn het kinderen voor.
Maar Uw zorg is, dat ze keurig
gekleed gaan en vooral ook be
hoorlijk beschut zijn tegen het
re nollandse winterweer.
En daarbii helpen wij U, want
voor die kleine robbedoezen
brengen wij dit vlotte
sportieve winterjasje
in een pracht kwaliteit, heerlijk
warme wollen stof. Luxe teddy
voering, óók de capuchon. Dege
lijk afgewerkt met leren knopen.
En bovendien, om Uw uitgave nó
eens bijzonder laag te houdenr
verrassen wij U met een heel lage
prijs, 2 tot
6 jaar,
alle mpten,
Keuze uit 8 leuke, beschaafde
dessins. Ook voor de meisjes.
In verband met de overstelpende
drukte kunnen telefonische of
schriftelijke orders niet worden
uitgevoerd.
LEIDEN:
Haarl.straat 25, tel. 25317
Rotterdam, Korte Hoogstr. 11
Meent hk. Goudsesingel; Ka-
tendr. Lagedijk hk. Dorps
weg: W Kruiskade 35
hogere en middelbare landbouwscho
len en cursussen moeten worden ge
geven. Het geldt hier de boer als be
drijfsleider en werkgever.
De bestaande praktijkscholen zullen
nodig blijven en tevens belangrijk zijn
voor de vorming van leerkrachten voor
de verschillende landbouwscholen, al
dus ir. Van der Schans.
Hij acht het voor de ontwikkeling van
het landbouwonderwijs gewenst, dat ook
aan de landbouwhogeschool het onder
wijs in arbeidsorganisatie en arbeids-
techniek in de landbouw een belangrijke
oteats krijgt
