(£sso) Commandant Vos achtte de kruiser nog volledig manoeuvreerbaar Expositie „Ars Aemula Naturae" ditmaal op een verrassend niveau Onderzoek „De Zeven Provinciën" Moeilijke navigatie door voor anker liggende baggermolens? .ESSO WAAKT TEGEN SLIJTAGE In de Lakenhal Vele zuiver gestemde inzendingen DINSDAG 11 NOVEMBER 1958 „Situatie nog altijd onbevredigend Tijdens het onderzoek naar de oorzaak van het aan de qrond lopen van „De Zeven Provinciën" door de Marineraad, kwam gistermiddag spanning in de zaal, toen de commandant van de kruiser, de 47-jarige kapitein ter zee M. J. Vos voor de groene tafel verscheen. Van 4 december '57 af heeft hij het commando over het schip gevoerd. Het was de tiende maal, dat hij de kruiser de haven van Den Helder bin nenbracht. Wel was het de eerste maal met averij. Voorzitter: „Moest de reparatie op de werf worden uitgevoerd?" Commandant Vos: „voor een reparatie ter plaatse hadden we de middelen niet. Een reparatie op de rede was theoretisch mogelijk, maar zou veel tijd vergen. Ik wilde diezelfde avond weer uitvaren, vandaar dat ik besloot binnen te lopen". Voorzitter: „De navigatie-officier was op de hoogte van dit besluit?" Commandant Vos: „Niet alleen hij, maar ook anderen". Vervolgens kwamen de klachten in het geding, welke de Commandant al eerder over de belemmeringen in de haven heeft geuit. Commandant Vos: „Ik heb er her haaldelijk op gewezen, dat het binnen komen van de haven in stygende mate werd bemoeilijkt. Ik heb gevraagd om positie-opgaaf van de obstakels en om een politiebootje, dat het waterverkeer zou regelen. Van enige reactie heb ik nooit veel bemerkt. Ik wijt dit aan het feit, dat de havenofficier weinig invloed heeft". Voorzitter: „Zou het werkelijk niet beter geweest zijn als U in uw telegram aan de wal van uw moeilijkheden had gewaagd? Men was dan gealarmeerd". Commandant Vos: „Misschien als de situatie inderdaad alarmerend was ge weest. Maar daar was geen sprake van". Voorzitter: „Vond U het schip onder deze omstandigheden nog volledig manoeuvreerbaar? Commandant Vos: „Inderdaad, mijn heer de voorzitter". Voorzitter: „Had het voeren van het sein, de twee ballen voor U de omstan digheden niet gemakkelijker gemaakt? De Texelse boot zou dan meer rekening met U gehouden hebben". Commandant Vos: „Stelt U zich daar van niet teveel voor. Ik heb wel eens zeer onaangename ervaringen opge daan Uit de uitvoerige toelichting van com mandant Vos zou kunnen worden ge concludeerd, dat de voor anker liggende baggermolens zyn navigatie hebben be moeilijkt. Daardoor vooral heeft men af moeten wijken van de normale aan looproute. Opnieuw kwam ter spralke de even tuele sleepboot-assistentie. Op de waag, of het niet aan te bevelen was geweest, die sleepboten toch te hebben gewaagd toen de kruiser op de rede lag. ant woordde de Commandant, dat dit teveel tijd had gevergd.. Toen „De Zeven Provinciën" eenmaal vast was gelopen, duurde het vier uur eer de sleepboten ter plaatse waren. Als die hulp had moeten komen, toen de kruiser op de rede lag, zou inmiddels het getij ver lopen zyn.. Vooral de manoeuwe van de Texelse boot, de obstakels in de haven, de wind kracht en de stroom vormden steeds weer opnieuw punten van uitvoerige discussie, waart>y de leden van de Raad en de Commandant zich over de kaar ten bogen. „Prima bestuurbaar" De kapitein-luitenant ter zee, L. C. Rietdijk, hoofd van de machinekamer van „De Zeven Provinciën", hield aan zyn in eerste instantie afgelegde ver klaring, dat het schip „prima bestuur baar" was, vast. Reparatie op zee zou veel tijd vergen, terwijl bovendien het personeel daarop niet is ingesteld. Omdat mankementen aan een flens in de hoofdstoomleiding zich niet lenen voor een noodreparatie, kan die ook niet worden uitgevoerd. Getuige heeft het zenden van een aanvullend telegram naar de daarvoor in aan merking komende diensten evenmin noodzakelijk geacht als de vorige ge tuigen. Getuige heeft zich op de brug bevonden voor het geven van advies aan de commandant, maar hiervoor was geen enkele aanleiding. De afwij king van het roer bedroeg slechts twee graden. Als laatste getuige werd daarop ge hoord de kapitein-luitenant ter zee N. J. Jonge waard, havenofficier van Den Helder. Deze heeft volgens reglement de be voegdheid op te treden tegen schippers van baggermolens. Over deze competen tie ontspon zich een debat, waaruit vast kwam te staan, dat in de praktijk alle schippers zich strikt houden aan de orders van de havenofficier, welke hij hen via de vertegenwoordiger van de baggerfirma doet bereiken. Voorzitter: „Zijn er na het gebeurde op 26 augustus speciale orders uitge gaan?" Getuige: „Inderdaad.. Na die datum treffen de schippers als het havensein Landbouwcomité wil meer publiciteit (Van onze correspondent) Het is de bedoeling van het Kon. Ned. Landbouwcomité om in de toe komst meer dan tot dusver naar buiten te treden. Door een nauwer contact met de pers wil het trachten meer be grip te kweken voor de wensen, die le ven by de georganiseerde landbouw en bekendheid te geven aan de achtergron den van de standpunten, die het KNLC inneemt ten opzichte van het overheids beleid in de agrarische sector. Het eerste contact met de pers is gis termiddag tot stand gekomen, toen een bijeenkomst was belegd in Utrecht. Het belangrijkste onderwerp, dat de voorzitter van het Landbouwcomité, ir. C. S. Knottnerus, besprak, was het melkprijsbeleid, en in het bijzonder nam hy het overheidsstreven onder de loep de veehouder een gedeelte van het marktprysrisico te laten dragen. dien wachtten zij op de verdere bewe gingen van het schip." Voorzitter: „Op 2 september kon, vol gens verklaringen van de commandant, „De Zeven Provinciën" door de positie van de baggermolens helemaal niet uit varen. Waren die orders toen nog niet van kracht?" Getuige: „Nee, dat gebeurde later". Voorzitter: „Er was, als ik alles zo hoor. geen sprake van een goede gang van zaken. Er klopte voor die 26ste augustus toch iets niet Getuige weerlegde die opvatting: zyns inziens had op 2 september „De Zeven Provinciën" wel kunnen uitvaren. De vooreitter zei op de verklaring van getuige, waaruit groot vertrouwen spreekt in de schippers van de bagger molens, dat hy een beslissing hoe te handelen toch maar niet in de handen wil leggen van deze mensen. Vreemde neiging Ook uit het verdere verhoor bleek, dat er andere maatregelen ten behoeve van de commandanten der Marinesche pen na het gebeurde zijn getroffen. Op order van de Commandant Zeemacht is een telegram uitgegaan, waarin is be paald, dat de commandanten van uit gaande schepen zich bij de havenofficier op de hoogte moeten stellen van de situatie in de haven.. Voorzitter: „Wanneer U geweten had, dat de kruiser op één schroef zou bin nenlopen, wat had U dan gedaan?" Getuige: „Dan had ik vier sleepboten laten gereed maken om te assisteren." Getuige zei, dat onder normale om standigheden grote schepen met de voorhande zijnde sleepboten naar bin nen kunnen worden gebracht. Wel blijken er zich bij sleepbootassistentie moeilijkheden voor te doen, die gevaar lijk zijn voor de sleepboten. De com mandanten hebben de neiging de schroeven van hun schepen te gebrui ken. Nog recent is daardoor bijna een sleepboot onder een 'kruiser getrokken. (Advertenties Alleen ESSO BENZINE geeft Uw motor de EXTRA bescherming van BOVENSMERING. 's Winters belangrijker dan ooit! Esso Extra (Winter Grade) voor zomerprestaties j in de winter! MET ESSO BENT U BETER UIT! Voorzitter: „Een vreemde neiging dus.Ik krijg zo de indruk, dat de situatie nog steeds niet bevredigend is". Getuige verklaarde, dat hij in de positie der baggermolens, zoals zich die op de dag, dat „De Zeven Provin ciën" uitvoer voordeed, geen enkele belemmering voor het scheepvaart verkeer heeft kunnen ontdekken. Nadat ook deze getuige zyn verkla ring had ondertekend, sloot de voor zitter het onderzoek. Op een nader te bepalen datum zal de Marineraad een uitspraak doen. In de vorm van een advies zal hij zijn be vindingen naar aanleiding van de gisteren gehouden zitting, ter kennis brengen aan de minister van Marine. SIGARETTENETUIS SLEUTELETUIS ieder ZEKA artikel is voor zien van garantiebewijs Zij doet de Rembrandtstad veel eer aan! Op- en neergang tekent de historie van het aloude schilder- en tekengenootschap „Ars Aemula Naturae", waaraan wij reeds vele malen aandacht wijdden. Thans is een tentoonstelling van werken zijner leden te bezichtigen in de Lakenhal. Direct zij verklaard, dat er van een opmerkelijke opgang sprake is! Het niveau der inzendingen beweegt zich op een verrassend niveau: zowel de inzendingen van enkele leraren als van vele leerlingen be vestigen onze mening, dat in de Rembrandtstad talent nog altijd in verheugende mate aanwezig is. Men zou vanzelfsprekend een onderzoek in andere provinciesteden moeten instellen, om na te gaan, of Leiden in dit opzicht een uitzon derlijke plaats inneemt. Maar ook zonder dat, durven wij verklaren, dat onze stad een goed figuur zou slaan! Deze mening berust op een grondige bezichtiging der over het algemeen zuiver gestemde inzendingen, die na. een zorgvuldige voor selectie men denke vooral niet, dat iedere leerling in aanmerking voor exposeren komt! thans door de goede zorgen van directeur J. N. van Wessem zijn opgehangen, ten bewijze dat „Ars" volop „leeft" en inderdaad in het uitgebreide koor van de talrijke amateur schilders met reden zijn stem kan laten horen! Wie zal het verwonderen, dat dan al- gekleurde gouaches „Avond langs de lereerst het licht valt op de „meester" Rijn" (Kathedraal) en ,jDöIe" aan ge- der anderen, Sierk Schroder uit Wasse- brandschilderde ramen doen denken; naar? zij roept reminacenties op aan de vroe- Speciaal zijn „Paul Citroen aan het ge Kandinsky. werk", in 'bezonken concentratie voor ogen gesteld, treft door gerijpte uitdruk kingskracht," zonder dat hier sprake is van de zucht naar effect, die wel eens een zwakke zijde is van Schröders werk. Ook het „Portret van een jonge man", arrogant in zijn jeugdige zelfverzekerd heid, alsof hij de wereld veroveren wil, is kernachtig gezien, zijn „Zittende wouw" is een van die charmante voor beelden van Schröders épaterende werk wijze, waarmee hij velen voor zich in neemt, omdat het rechtstreeks aan spreekt. Van Rein Dool zijn er enige sterke aquarellen, waarvan ons zijn „Ge zicht op Hoogmade" het meest heeft te zeggen. Hij besdhikt over de boeiende eigenschappen die de raskunstenaar kenmerken. Ixi zyn verdere groei heb ben wy het volle vertrouwen. Mevrouw A G. Millikowskide Raat zond enige indringende tekeningen (Si berisch krijt) in. Daarvan typeert het ..Leidsch jongetje" in zyn melancholieke sfeer de eigenlijke kern van haar sug gestieve kunst het meest. Van geheel andere aard zijn de teke ningen „Mestro" en „Treviso" van Lu cia Steinbach. Zij is ditmaal hiermee héél gelukkig; een voortreffelijke con structie paart zich aan sfeersöheppend vermogen dat vooral in het lichtdonker van „Treviso" zijn hoogtepunt vindt. Mevrouw E. C. SirksBijvanck speelt haar sterkste troef uit in de aquarel „Besneeuwde tuin" waarmee zij véél hoger grijpt dan met haar te zoetelijk aquarel „Leliën". Het eerste verraadt een verrasesnde diepgang, welke nog veel van haar verwachten doet. De merkwaardig probleemloze, bemin nelijke olieverven van mevrouw E D. C. LechnerOosterman („Zomer in het bos" en „Heitje") zijn vervuld van be nijdenswaardige rust en stilte in scherp contrast tot deze conflictvolle tijd. Me vrouw T. HillingStarkenburg geeft met haar 'beide stillevens blijk van een poëtische inslag: haar toets bezit een gevoelige, typisch vrouwelyke charme, de kleuren zijn smaakvol. Verder bladerend in onze veelheid van aantekeningen ontmoeten wy de naam van de heer N. Spijker, de helaas kort geleden overleden secretaris van „Ars", aan wie een apart „erewandje" is ge wijd, Vooral zyn houtskooltekening „Sneeuw" bezit sfeer en getuigt van zijn knappe techniek. In de veelheid der aanwezige werken (plus minus 60) zijn ons o.a. nog opge vallen die van Julia Braendle, wier fel- Van D. H. Burger viel ons diens na tuurlijk 'getroffen .Rootjes aan het Lago Maggiore" op; voorts zijn er enige rake portretten van Jan. Mank. B. Moo- nen uit zich gans anders dan vroeger in zijn vlot en los gehouden aquarel „Soesterberg"; zijn „Betuwe" lijkt hevig geïnspireerd op Vincent van Gogh. Kees Buurman weet een juiste suggestie op te roepen, o.a. in zijn penschets „Paarden". Ook Jonk Bent van wie een zelfportret aanwezig is. houdt zich met dit onder werp bezig.Het aquarel „Rode rotsen" van C. de Jager 'boeit door de souplesse waarmee het vervaardigd is. M. Bergman zond o.a. een in boeiende kleuren vervat „Stilleven met fles" in, J. B. Volkers een geslaagd zelfportret en P. J. J. van Weerlee vindt mat zijn abstraherende compositie „Bospad" door middel van een daarin spelende lichtval toch nog contact met de reali teit. Met de abstracte vrije composities van' de leeraar J. Kropff weten wij eerlyk gezegd niet goed raad. Per soonlijk raken zij ons niet, maar dat wil niet zeggen, dat zij zonder waarde zouden zijn. Eerder heeft hy ons naar wij menen, méér weten te boeien. Tenslotte noemen wij het romantische, dooh zeker niet sentimentele „Orage" van F. Reitman. Men zou kunnen spre ken van een „moderne" romantiek sterk in de contrastwerking tussen de don kere hemel op de achtergrond en het lidhtende groen daarvoor. De figuurtjes hebben een betekenisvolle functie in het geheel. Deze olieverf behoort tot 'het beste, dat wij opmerkten In Argentinië is staat van beleg afgekondigd Het Argentijnse persbureau „Sapo- riti" meldt, dat president Frondizi de staat van beleg heeft afgekondigd, die heden, dinsdag, te 24.00 uur van kracht zal worden. Aangenomen werd. dat de president de tekst van het desbetreffende besluit, vergezeld van een boodschap, heden ter goedkeuring aan het congres zou voor leggen. Het besluit van de president heeft ten doel een eind te maken aan de 31 okto ber jl. begonnen staking der arbeiders bij de oliebedrijven in de provincie Mendoza. Bij wijze van voorzorgsmaatregel zijn alle leden van leger, politie en lucht macht in deze provincie geconsigneerd. Nog twee brandstichters in Siam terechtgesteld Zondagavond j.l. zijn nog twee Siame zen die schuldig waren bevonden aan brandstichting, door een vuurpeleton te rechtgesteld. De door hen veroorzaakte brand heeft op donderdag meer dan honderd woningen van het nabij Bang kok gelegen dorp Thonboeri in as ge legd. Er waren, in verband met deze brand, in totaal zes personen gearres teerd. Een hunner is. enige uren na zijn gevangenneming, gefusilleerd, nadat hij door een krijgsraad ter dood was ver oordeeld. In totaal zijn nu dus drie bi andstichters door de kogel tereoht ge steld. Het vuurpeleton, dat de executie uit voerde, stond onder persoonlijk bevel van de opperbevelhebber van het Sia mese leger, maarschalk Sarit Thanarat, die tevens leider van de revolutionaire regeringspartij is. In een door de revolutionaire partij uitgegeven bekendmaking zegt maar schalk Thanarat dat een onderzoek had aangetoond, dat de brand te Thonboeri een ..daad van terrorisme is, die het on miskenbare stempel van de communis tische strategie draagt". In een tweede mededeling verklaart de maarsohalk, die tevens regeringslei- De terracotta vazen en schalen van D. Vermeulen (Zoeterwoude) munten uit door de gedistingeerde kleuren en sierlijke tekening van bisons, bokken enz. Nog zij genoemd het conventionele staande figuurtje van Lo Molenaar en het huiveringwekkende „Jongeling", waarmede Ihy een totaal ander facet openbaart. G. van der Post exposeert o.a. een charmant meisjeskopje (kleiplas- tiek). Hiermede is naar ons gevoel het voornaamste van deze aantrekkelijke expositie aangestipt. De tentoonstelling is gisteavond voor een brede schare van belangstellenden, na een kort inleidend woord van de heer Van Wessem en de Ars-voorzitter, de heer J. B. Volkers, die op de hoge traditie der Arstentoonstellingen wees, geopend: door burgemeester jihr. mr. F. H. van Kinschot. Deze getuigde in een persooniyk woord: van zyn grote waar dering voor de prestaties der kunste naars In een opgewekte sfeer heeft men daarna kennis genomen van het ge- exposeerde, dat sterk de aandacht trok en druk 'besproken werd. der is, dat hij de strijd tegen de com munisten vastberaden zal voortzetten, „ook al zou dit moeten geschieden door het nemen van krachtiger maatregelen, dan tot dusverre in Thailand (Siam) getroffen werden". De maarschalk heeft alle directeuren van Siamese verzekeringsmaatschappij en uitgenodigd deel te nemen aan een bespreking over maatregelen, om brand stichtingen te voorkomen en om te komen tot een uitwisseling van gegevens tussen de maatschappijen en de politie over personen, die brandverzekeringen afsluiten. In de afgelopen maanden hadden tal van kleine handelaren brand verzekeringen afgesloten. Prompt brand de kort daarna hun bezit af NIEUWE UITGAVEN Verschenen by N.V. de Arbeiderspers, Amsterdam: Een troon van lulpaardvel; rondreis door hetland van koning Saoed, door Eduard Messer. Plakboek van Dorus, door Tom Manders. De wilde Jaren, door Plet van Aken. PC, een bloemlezing uit de laatste vier Jaargangen van Propria Cures, Amster dams studentenblad sinds 1890, met een voorwoord van H. A. Gomipents. Sauls dood, drama in zeven tonelen door A. J. Heraberg. Pasmunt, Aforismen, versjes en notities door J. Goudsbloem. Yrrahtioneel, tekeningen van Yrrah, met een voorwoord van Adrlaan Morriën. Kerkelijk L even GEREF. KERKEN. Beroepen te Borne A. WiersLnga te 's-Graveland. Te Bozum (Fr.) W. F. Bolt, kand. te Groningen. Te Oldemarkt J. Niemantsverdxlet, kand. te Barendrecht. Te Houwerzl]! L. Buitenhuis, kand. te Arnhem. Te Veldhausen (Duitsland) als missionair predikant voor Soemfoa H. Baarllnk te Nordhorn (Duitsland), die dit beroep ook aannam. Te Winschoten (vac. R. J. de Jong) J. van Dalen te Nieuw-Loo6drecht. Te Vollenhoven-Sint Jansklooster C. W. de Ruiter te Visvliet (Gron.). Te Nleuwlande G. de Vries, kand. te Aknkerk (N.-Br.). DR. J. G. AALDERS 25 JAAR PREDIKANT Woensdag 19 november is het 25 jaar geleden, dat dr. J. G. Aalders uit Leeu warden werd bevestigd als predikant in de Geref. Kerken. Nadat dr. Aalders in mei 1933 door de classis Hilversum was beroepbaar ge steld in de Geref. Kerken werd hy op 19 november van datzelfde jaar door zyn vader prof. dr. G. Ch. Aalders, toen nog hoogleraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam en thans emeritus hoog leraar te Heemstede, te Leimuiden in de classis Woerden in het ambt beves tigd. Op 22 december 1940 verwisselde de jubilaris deze kerk met die van Kat- wyk aan den Ryn, vanwaar hy op 6 oktober 1946 naar die van Leeuwarden vertrok. Detail uitjrierk Schröders „Paul Citroen aan het werk" LEIMUIDEN Amateurfestival in Leimuiden In de zaal van de gezusters Sneeboer werd gisteravond het amateursfestival 1958 gehouden, dat georganiseerd was door de mandolinevereniging „De Tre- molando's" De leiding was in handen van de voorzitter, de heer L. de Boer, die in zijn openingswoord een behoor lijk aantal belangstellenden kon verwel komen Versoheidene gezelschappen na men aan dit festival deel. De conference werd verzorgd door de heer W. v. d. Louw uit Alphen, terwijl de heer Van der Stoel de pianobegeleiding verzorg de. De jury bestond uit de heren Gé Hofenk, B. Lam en D. de Vries. De uitslagen waren als volgt: Mond- acc.orkest Crescendo uit Leiden, le prijs met 72 pnt. Mevr. Prook uit Alphen le prijs met 76 pnt. The Toptune Sin gers uit Lisse, le prijs met 73/2 pnt. Elektroboys (acrobatiek) uit Leiden le prijs met 82 pnt. Jeanne Bakkerini (declamatrice) uit Leiden. 2e prijs met 54 pnt. Mej. C. Vianen uit Alphen, 2e prijs met 68 pnt. Rienie Mieremet (acc.) uit Alphen, 2e prijs met 69 pnt. Lia. Groen (zangeres) uit Gouda, 3e prijs met 51 pnt. De Montavans uit Langeraar, 3e prijs met 51 pnt. De aanwezigen hebben bovendien kunnen genieten van het optreden van de mandolinevereniging „De Tremo- lando's", die met him muziekinstru menten voor de nodige afwisseling zorg den. Hedenavond wordt weer een avond in deze zaal gehouden. Op 22 novem ber zal de finale zijn. OEGSTGEEST Verbetering Warmonderweg te Oegstgeest aanbesteed Hedenmorgen had in het gemeente huis de aanbesteding plaats van de re constructie van de Warmonderweg vanaf de Marelaan tot aan de De Kempenaer- straat. Het betreft de riolering en bij komende werken. Er werden 19 inschrij vingen ingeleverd, met het volgende resultaat: Gebr. Den Elzen, Noordwijkerhout, f. 560.780; fa. C. Smit en Zn.. Vijfhuizen f. 393.000; L. P. v. d. Geer, Leiden, f. 379.900; W. Jansen. Haarlem f. 347.500; C. A. Langeveld, Alphen, f. 339.600; Gebr. Schelvis, Heemstede, f. 339.000; P. c. Zanen N.V., Heemstede, f. 338.700; J. M. Samson. Oegstg., f. 337.000; Rees N.V., Oldenzaal. f. 337.000: A. Hogeboom, Rypwetering, f. 332.000; N.M.B.. Zaan dam. f. 327.000: N. V. Bolsenbroek, Bloe- mendaal, f. 325.600; N.V. Th. Offringa, Den Haag, f. 323.000; Gebr. Sohouls, Leiden, f. 314.500: B. Smallegange, Aer- denhout, f. 306.900; J. Stam, Voorscho ten. f. 300.0:0; Westlandse Wegenbouw N.V.. Rijswyk, f. 290.000; A. Th. Stuif zand, Leiden, f. 289.655; J. Mens, Lisse, L274.000. Do gunning is aangehouden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 4