Fa. J. M. Gerding Voorzichtig optimisme in Genève over akkoord staking kernproeven WEERBERICHT Verzoeningsgezinde toon van de afgevaardigden der Grote Drie is een reden tot bemoediging Schrijvers van Moskou: „Ontneem Pasternak het staatsburgerschap" Westelijke landen remmen Bonn inzake het contact met Moskou 97ste jaargang ZATERDAG 1 NOVEMBER 1958 No. 29584 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J. W. Henny Hoofdredacteur: J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN t. 7.50 per kwartaal; f.2.55 per maand; f.0.59 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507 In Genève is gisteren een Amerikaans-Brits-Russische conferentie begonnen over een verbod van proeven met kernwapens. Na een openbare vergadering van drie kwartier begon een gesloten werkbijeenkomst, welke ongeveer twee uur duurde. Maandag komt men weer bijeen. Volgens Reuter waren waarnemers van mening, dat totnutoe slechts de bekende meningsverschillen tussen Oost en West betreffende het staken van kernproeven aan de dag zijn getreden. Zjj zien echter enige grond voor gematigd optimisme in de verzoeningsgezinde toon, waarin de verklaringen van de vertegenwoordigers der drie deelnemende landen waren gesteld. Deze hebben namelijk verklaard, dat zij alles in het werk zullen stellen om de besprekingen te doen slagen. De belangrijkste Britse afgevaardigde, Ormsby-Gore, verklaarde, dat de conferentie niet alleen de drie deelnemende landen aangaat. Er zal namelijk worden onderhandeld over een stelsel van toe zicht, waarbij tenslotte vele landen zullen worden betrokken, die niet op de conferentie vertegenwoordigd zijn. enigde Staten op basis van wederkerig heid bereid zijn de proeven met kern wapens te staken en wel op grond van een regeling, waarbij na verloop van elk jaar telkens weer zal worden vast gesteld of in het komende jaar geen proeven zullen worden genomen. Voor waarden voor een verlenging van deze regeling zijn, dat een overeengekomen stelsel van toezicht doelmatig werkt en bevredigende vooruitgang wordt ge maakt in de richting van een eigen lijke ontwapeningsovereenkomst. Een akkoord moet ook ontploffingen voor vreedzame doelen betreffen. Opschor ting zelf is geen ontwapeningsmaat regel, aldus Wadsworth. De -politieke commissie van de V.N.-Assemblee, te New York in ver gadering bijeen, heeft hedenochtend vroeg een door het Westen gesteun de resolutie aangenomen, waarin de atoomlanden wordt verzocht geen kemproeven te ondernemen zolang de conferentie in Genève over een controlestelsel voortduurt. De resolutie werd aanvaard met 49 tegen negen stemmen, bij 23 ont houdingen. De onderhandelaars in Genève loordt verzocht alles te doen om tot een spoedig akkoord te komen over het staken van de kernproeven on der een doeltreffende internationale controle. Verder wordt de aandacht van de onderhandelaars gevestigd op „het belang en de urgentie van Amerika tril van jaar tot jaar beslissen Er werden gisteren tijdens de eerste zitting van de conferentie zeer uiteen lopende voorstellen ingediend voor de grondslag van een internationale over eenkomst over een verbod voor kern wapens. De voornaamste Sovjetrus- sische afgevaardigde, Tsarapkin, zei dat zijn land bereid is onmiddellijk een akkoord te sluiten over permanente be ëindiging van de proeven onder een controlestelsel, zoals is voorgesteld op dc deskundigenconferentie, die in juli en augustus in Genève werd gehouden. Onze afvaardiging heeft een ontwerp voor een dergelijk akkoord opgesteld en zal voorstellen het op deze conferentie te bespreken, aldus Tsarapkin. De Sov- jetrussische regering blijft bij haar voorstel, dat de landen die atoomwa pens bezitten, onmiddellijk en voor al tijd de proeven met dergelijke wapens Het hoofd van de Amerikaanse af vaardiging, Wadsworth, zei, dat de Ver- iBREESTP.I73*TEL233371 Dr. E. L. Kramer gaat heen als directeur-generaal Dr. E. L. Kramer heeft de wens te kennen gegeven met ingang van 1 januari te worden ontheven van zijn functie van directeur-generaal voor de Industrialisatie en Energievoorzie ning. Het ligt in de bedoeling dr. Kramer voor te dragen voor de be noeming met ingang van dezelfde datum tot voorzitter van het curato rium en tevens van het bestuur van het Reactor Centrum Nederland, in verband met het voornemen van dr. H. M. Hirschfeld om deze functie per 1 januari neer te leggen. Dr. Kramer treedt thans reeds op als vice-voor- zitter van het bestuur van het R.C.N. Tot opvolger van dr. Kramer als directeur-generaal voor de Industriali satie en energievoorziening zal worden voorgedragen mr. L. de Block, die thans in de functie van plm. thesaurier-gene raal verbonden is aan het ministerie van Financiën. Eveneens met ingang van 1 januari zal worden benoemd tot plv. secretaris generaal van het ministerie van Econo mische Zaken mr. W. A. van de Garde, onder toekenning van de persoonlijke titel van directeur-generaal. De heer Van de Garde, die thans aan het minis terie van Economische Zaken is verbon den als plv. directeur-generaal voor de Industrialisatie, volgt mr. J. Woudstra op, die om gezondheidsredenen zijn functie van plv. secretaris-generaal zal neerleggen. Advertentie KANTOORMACHINES KANTOORMEUBELEN de grootst mogelijke overeenstem ming bij de studie van de tech nische aspecten van maatregelen tegen de mogelijkheid van een on verhoedse aanval". De Grote Drie zullen op 10 november deze kwestie in Genève aansnijden. In de reso lutie wordt gesproken over bemoe digende initiatieven, die de laatste tijd zijn genomen op het gebied van dc ontwapening. Voorstellen verlenging belastingmaatregelen Bij de Staten-Generaal zijn twee wetsontwerpen ingediend, welke de be lastingmaatregelen inhouden, die de regering in de miljoenennota reeds heeft aangekondigd. Het eerste wetsontwerp bevat de voorstellen tot verlenging van de ver hoging van de vennootschapsbelasting en de vermogensbelasting, alsmede de voorzieningen met betrekking tot de vervroegde afschrijving en de investe ringsaftrek. Het tweede wetsontwerp houdt de voorstellen in tot verlenging van de verzwaringen in de sfeer van de indirecte belastingen alsmede een ver lenging voor de duur van twee jaren van de bestaande tijdelijke vrijstel ling van omzetbelasting voor sigaren. (Advertentie) Nog steeds geen melding van weigering Ondanks de weigering van de Pasternak is toegewezen, maar dat de - Sovjetrussische pers te erge woorden heeft Russische schrijver Boris Paster nak om de Nobelprijs voor litera tuur aan te nemen, houdt de kritiek op zijn persoon in Rusland aan. Het bestuur van de Russische Bond van Arbeiders in de Film industrie heeft hem in een open brief een „binnenlandse emigrant en lasteraar" genoemd. Hij wordt beschuldigd van „verraderlijke daden". Maar nog erger werd het gemaakt op een bijeenkomst van Moskouse schrijvers. Vandaar uit werd de Russische regering ver zocht Boris Pasternak het Rus sische staatsburgerschap te ont nemen. Dit werd door Radio-Mos kou in een Griekse uitzending medegedeeld. De felle reacties in de Sovjet-Unie gaan het Zweedse communistische blad „Ny Dag" een beetje te ver. Het schrijft, dat zijn inziens deze Nobelprijs welis waar om politieke redenen aan Boris gebezigd tegen „de man. die de organisators van de koude oorlog in het Westen hebben gebruikt als een pion in hun politieke spel". Deze ..opgewonden" reactie is volgens het blad een fout, om dat het gebruikt kan worden in de anti- Russische campagne om Pasternak voor martelaar te doen doorgaan De Braziliaanse communistische schrij ver Jorge Amado, die enkele jaren gele den de Stalinprijs heeft gekregen, heeft tegenover de pers verklaard dat hij Pas ternak als de grootste Russische dichter van deze tyd beschouwt en als een groot schrijver. Volgens hem toont de uitsto ting van Pasternak uit de Russische schrijversorganisatie aan, dat sectarische en dogmatische elementen die organisa tie overheersen en pogen het literaire scheppende werk te verhinderen en een eenheidsgedragslijn op te leggen zoals in de tjjd van Stalin. „Neues Deutschland", net voor naamste communistische blad van Oost-Duitsland, schrijft dat het Wes ten „met Pasternak leurt als met een nieuw wasmiddel". Gistermiddag werd bericht, dat te Moskou nog steeds geen melding was gemaakt van het feit dat Pasternak de prijs had afgewezen. Wel begrip voor Duitse hereniging, maar geen sprake van concessies aan Kremlin (Van onze correspondent in Bonn) De Westduitse reeerine heeft contact opgenomen met de Verenigde Staten, Engeland en Frankrijk over de door haar aan de Sovjet-Unie te zenden nota inzake een commissie van de Grote Vier, die Duitse problemen zou moeten be spreken. Men meent in Bonn algemeen, dat van de zijde der Westelijke mogend heden op de Westduitse regering een remmende dnik nordt uitgeoefend. De regering-Adenauer zou bereid zijn een commissie van de Grote Vier zowel de kwestie van de Duitse hereniging als het vraagstuk van een vredesverdrag voor geheel Duitsland te laten bespreken. In dat geval zouden zowel Oost- als Westduitsers als een soort adviseurs kunnen optreden. Deze dynamische manier van onderhandelen met de Russen, in tegenstelling met de oorspronkelijke plan nen inzake een gesprek over alleen de hereniging, heeft men in Bonn met zonder contact met de Westelijke partners aan de Russen willen voorstellen, omdat z« in feite neerkomt op het doen van concessies aan Moskou. Adenauer denkt niet aan Rapallo-politiek Men is de laatste dagen in verbinding getreden met de regeringen der part ners te Washington, Londen en Parus en daarbij zou men nu reeds zijn gesto ten op Westelijke gereserveerdheid. Volgens de liberale F.D.P. willen de Westelijke landen nog altijd, dat de com missie van de Grote Vier zich moet concentreren op de herenigingskwestie en niet op een vredesverdrag, zoals door de Sovjet-Unie is voorgesteld. De S.P.D., de sociaal-democratische oppositiepartij, heeft in dit verband de Westelijke lan den reeds beschuldigd van 'n onvrucht bare theorie betreffende de volgorde van de te bespreken problemen. Regeringskringen wijzen er op, dat men nu eenmaal voor een gesprek van een commissie van de Grote Vier over hereniging en een vredesverdrag zowel de toestemming van de Verenigde Staten, Engeland en Frankrijk als van Rusland nodig heeft. Van Westelijke zijde staat men er voorts nu eenmaal op, dat de herenigingskwestie beslist moet worden besproken. In de Westduitse bladen vroeg men zich hedenmorgen af of Adenauer thans zorgen heeft dat de Verenigde Staten en Engeland de Duitse politiek tegenover de Russen met al haar mogelijke 'toege vingen verkeerd begrijpen zouden als het begin van een Duitse stoot naar het Oosten, waarbij een nieuw soort Rapallo- politiek zou kunnen worden bedreven. (in Rapallo werd in april 1922 onver wacht een Duits-Russisch akkoord ge sloten) Kroll neemt geen nota mee Inmiddels staat vast, dat de West duitse ambassadeur te Moskou, Kroll, maandag uit Bonn naar Moskou zou te rugkeren, zonder de Westduitse nota, die Bonn dus alleen na overeenstemming met zijn Westelijke NAVO-partners zal versturen. Uit dit alles wordt duidelijk, dat van Westelijke zijde zekere remmende druk op de Bondsregering is uitgeoefend. Men heeft ter ene zijde wel begrip voor het feit, dat het gesprek over de Duitse een heid op een dood punt is gekomen en dat de Duitsers wensen het weer op gang te brengen, mede in verband met de slechte positie van de zeventien miljoen Oostduitsers, aan de andere kant is men te Washington en Londen kennelijk niet van plan thans de Russen een duimbreed toe te geven. De situatie in de wereld maakt het in het geheel niet noodzake lijk dat er thans concessies aan de Sovjet-Unie worden gedaan, hoe hoog de nood in Oost-Duitsland tenslotte nog altijd slechts één der vele problemen tussen Oost en West ook mag zijn. Aldus de mening van Britten en Ame rikanen, die dezer dagen ook in de NAVO ter sprake zou komen. De entree van het nieuwe gebouw van de Unesco, dat volgende week in Parijs in gebruik zal worden ge nomen. BREESTRAAT 11 TELEF. 25876 Minder gunstig weer De Bilt verwacht tot morgenavond: Voor het komende etmaal wordt een weersverslechtering verwacht. De wind draait naar richtingen tussen zuid en zuidwest en de regenkansen nemen toe. De komende nacht zullen de tempera turen in het binnenland mogelijk tot dicht bü het vriespunt kunnen dalen. (Opgemaakt te 10 uur). 2 NOVEMBER. Zon op: 7.35 uur; onder: 17.11 uur. Maan op: 21.44 uur; onder: 12.29 uur Hoogwater te Katwijk te 6.17 en 18 33 uur. Laagwater te 2.02 en 14.17 uur. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's, en een Bijvoegsel Onderwijskwestie in België opgelost Eyskens komt volgende week een nieuwe regering met De reeds maandenlang durende be sprekingen tussen de Belgische poli tieke partijen over een akkoord over de schoolkwestie en de vorming van een nieuw kabinet hebben feitelijk tot een compromis geleid, aldus werd gisteren uit Brussel gemeld. Over de onderwijskwestie is overeen stemming bereikt tussen de drie grote politieke groeperingen, namelijk de christelijke volkspartij, de socialistische en de liberale party. Voor de tijd van twaalf jaar hebben de partijen besloten de schoolkwestie niet in verkiezingspro grams op te nemen. Het vrije en het openbare onderwijs worden geiykgesteld. De regering zal de vrije scholen een aanvullend subsidie verstrekken. Dit akkoord heeft tot gevolg, dat de vorming van een nieuw kabinet niet lang meer op zich zal laten wachten. Volgens waarnemers zal minister-presi dent Eyskens maandag a.s. het ontslag van de minderheidsregering indienen en daarna een nieuwe ministerslijst indie nen met elf tot twaalf leden van de christelijke volkspartij en zes of zeven Uberalen. Een liberaal zal de porte feuille van openbaar onderwijs krijgen. Buitenlandse Zaken zal in handen van j Wigny blijven. Relletjes in Aden kosten vier levens In Aden hebben zich gisteren na de veroordeling van twee Arabische jour nalisten wanordelijkheden voorgedaan, die aan vier personen het leven hebben gekost, terwijl er achttien ernstig werden gewond. Een oproerige menigte wierp met stenen, plunderde en stak winkels in brand. De politie gebruikte Volgende week dinsdag hoopt de bekende Amsterdamse kunstschil der Piet van Wijngaerdt zijn 85ste verjaardag te vieren. Dc heer Van Wijngaerdt in zijn atelier. De Gaulle laat 1.000 Algerijnen vrij Premier generaal De Gaulle heeft gisteren opdracht gegeven duizend in Algerijnse kampen geïnterneerde per sonen op vrije voeten te stellen. Het is nu vier jaar geleden, dat de Algerijnse opstand, in de nacht van 31 oktober op 1 november 1954, uitbrak met het door de rebellen doen ontploffen van een bom voor het gebouw van het radiosta tion van Algiers, hetgeen verscheidene mensen het leven kostte, terwijl er ook een aantal werd gewond. De opstand heeft tot nu toe aan bijna honderddui zend Fransen en Algerijnen het leven gekost. De aangerichte schade en de kosten der oorlogvoering worden voor f afgelopen vier jaar op een tien en een half miljoen gulden per dag ge schat. Aan de vijf in Parijs gevangen ge houden Algerijnse opstandelingenlei ders. die twee dagen geleden een hon gerstaking zijn begonnen, zijn gisteren him privileges ontnomen. Zij waren de hongerstaking begonnen uit solidariteit met een andere Algerijnse gevangene, Bitat. die bepaalde voorrechten o a. een dagblad eiste. De opstandelingenleiders krijgen nu zelf geen krant meer, geen voedselpakketten van buiten noch be zoeken van hun advocaten op hun eigen wens. Advertentie Vraag deskundig advies aan de juwelier-horloger eerst traangasbommen in een poging om een einde te maken aan de wanorde lijkheden Toen dit niet hielp opende zu het vuur. Zeventien personen werden gearresteerd. Voor het winkelcentrum van Aden is een uitgangsverbod tussen zonsopgang en zonsondergang ingesteld. De samenwerkende vakverenigingen in Aden hebben een algemene staking af gekondigd. Op de schepen in de haven wordt niet gewerkt. De twee Arabische journalisten waren tot drie maanden gevangenisstraf en betaling van de kosten van het geding, begroot op 25 pond sterling (onseveer 260 gulden) veroordeeld wegens het publi ceren, op 17 september jj„ van een ar tikel. waarin verscheidene departemen ten ran het Britse bestuur in Aden en de gerechteriyke macht werden beschul digd van knoeierij en omkoopbaarheid. De veroordeelden waren schuldig bevon den aan smaadschrift en „minachting van de gerechtelijke macht".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1