CAVA
SEUL
ROOD-CHINA TIRANNISEERT
KLEINE SATELLIET-LANDEN
Het treedt steeds zelfbewuster op en het
bepaalt koers onafhankelijk van Moskou
PRISMA
Gevaren in het wetsontwerp, dat
afbetalingsfinanciering regelt
i heel goed horloge
's Nachts vliegen
boven Soesterberg
G. J. Blink: „Er heerst erg veel
wanbegrip over melk en zuivel"
Toerisme dit jaar steekt niet
ongunstig af bij dat van 1957
Kerkelijk Leven
97ste jaargang
Donderdag 16 oktober 1958
Derde blad no. 295'rt*
V
Overbevolking wordt een
toenemend gevaar
(Van onze Weense
correspondent)
Ofschoon het Westen de begrij
pelijke neiging vertoont om de
interne spanningen in de commu
nistische wereld te overdrijven,
schijnt het toch wel zeker te zijn,
dat Moskou ongerust begint te
worden over de veel te grote zelf
standigheid, welke door Rood-
China aan de dag wordt gelegd.
De tijd is voorbij, dat China zich
als een gehoorzaam satelliet van
Moskou gedroeg, want het treedt
steeds zelfbewuster en driester op
en bepaalt volkomen oanfhankelijk
zijn eigen koers.
Vooral in de kleine satellietlanden
doet het zich gelden. Enkele weken ge
leden liet de Chinese gezant in Belgrado
een anti-J oegoslavisch geschrift
onder de binnen- en buitenlandse jour
nalisten verdelen. Toen de regering van
Tito hiertegen protesteerde, verklaarde
de gezant dat China zich door niemand
de wet laat voorschrijven in de strijd
tegen het „revisionisme". Aan zulk een
vergryp tegen het gastrecht had zelfs
Moskou zich niet schuldig gemaakt!!
Aan de morele steun van Peking is het
toe te schrijven dat Polen zich een
tamelijk grote vrijheid ten aanzien van
Moskou kan veroorloven. Tijdens de
plechtige viering van de machtsover
neming zat de felste Stalinist van Bul
garije, Tsjerwenkof, demonstratief
naast Mao Tse-toeng. Zolang Gomoelka
zeker is van diens steun, zal hij zich in
Polen kunnen handhaven ondanks het
wantrouwen van Moskou. Hij wordt
zelfs binnenkort in de Sovjet-Unie ver
wacht, maar niet als een kleine func
tionaris, die verslag moet uitbrengen,
doch als een hooggeplaatste gast! De
eigenlijke diplomatieke besprekingen in
zake het conflict bij Formosa hebben
dan ook in Warschau plaats. In de
overige satellietlanden treedt China
steeds meer op als de grote communis
tische wereldmogendheid en eist het
een bijzondere behandeling, die vroeger
alleen voor de Sovjet-Unie was gereser
veerd. Toen kortgeleden de Chinese ge
zant in Sofia met zyn wagen de auto
van de Bulgaarse premier wilde passe
ren en daarbij door de verkeerspolitie
werd gehinderd, protesteerde de diplo
maat hiertegen bij het ministerie van
Buitenlandse Zaken!
Regeringskringen in Belgrado zijn van
mening, dat de mogelijkheid van een
conflict tussen Peking en Moskou steeds
groter wordt. Daar China aan overbe
volking l|jdt, heeft het herhaaldelijk ge
tracht tienduizenden arme boeren naar
Siberië af te schuiven, wat door de
Sovjet-Unie werd geweigerd. Ook werd
met steun van Moskou een poging ver
ijdeld om een miljoen Chinezen naar
Mongolië te laten emigreren, omdat een
dergelijke infiltratie later als voorwend
sel kan worden uitgespeeld voor het
proclameren van „verworven rechten".
In dit licht gezien is het begrijpelijk, dat
Moskou een steeds meer gereserveerde
houding aanneemt inzake het Formosa-
conflict, want wanneer communistisch-
China de omstreden eilanden zonder
meer in bezit kan nemen, zou het zelf
bewustzijn zo sterk kunnen worden, dat
de drang naar expansie eveneens groter
wordt. Dit vervult Moskou met begrijpe
lijke zorg en daarom streeft het met
andere motieven hetzelfde doel na als
de Verenigde Staten: lokalisering en
vreedzame oplossing van dit vraagstuk.
Alcoholisme in Frankrijk
Prof. Robert Debré, president van de
Academie voor geneeskunde in Parijs,
heeft verklaard, dat in Frankrijk door
alcoholisme tweemaal zoveel mensen
overlijden als door tuberculose. In de
afgelopen jaren had het opnemen van
dertig tot veertig procent der personen,
die tot psychiatrische inrichtingen wer
den toegelaten, een alcoholische achter
grond. Het alcoholisme begunstigt ern
stige ziekten als kanker en hartstoor-
nissen, aldus prof. Debré. De enige
manier om deze gesel te bestrijden
zonder de economie te ontwrichten is
de wijnbouw in te krimpen en bijvoor
beeld meer graan te veibouwen en de
fruitteelt uit te breiden, zo verklaarde
hij.
Venezolaans vliegtuig met
23 inzittenden verongelukt
Een Superconstellation van een Vene
zolaanse luchtvaartmaatschappij met 23
personen aan boord is bij de Colum
bia a nse grens neergestort op een vlucht
tussen Panama en Maracaibo. Na veel
moeite is men erin geslaagd het wrak te
ontdekken. Later bleek, dat er geen
overlevenden waren. Onder de zeventien
passagiers bevonden zich negen leden
van een Cubaanse balletgroep..
De in Duitsland verongelukte
straaljager
In Duitsland wordt aangenomen, dat
de bestuurder van het verongelukte
Nederlandse vliegtuig in het regen
achtig weer het zicht verloren heeft
en tegen de 653 meter hoge Geller-
berg is afgevlogen. Het toestelu schoof
over een lengte van circa 300 meter
door het bos ter plaatse.. Vele minu
ten na het ongeluk ontplofte nog de
alle kanten uitgevlogen boordmunitie
van het toestel.
Omstreeks half tien gistermorgen
waren twee F-84F straaljagers der
Koninklijke Luchtmacht op oefenvlucht
boven West-Duitsland, toen de leider
van deze twee, een luitenant-vlieger, op
een moment het tweede toestel miste.
Hij keerde terug en vond de wrakstuk
ken van het door de sergeant-vlieger
bestuurde toestel.
Aangenomen wordt, dat de sergeant
vlieger het toestel nog heeft verlaten,
voordat het de grond raakte, maar ver
moedelijk tengevolge van het feit, dat
het vliegtuig reeds te laag was, kon hij
zich niet meer in veiligheid stellen. Zijn
stoffelijk overschot is op vrij korte af
stand van het in brand gevlogen toestel
gevonden.
Het verongelukte vliegtuig werd be
stuurd door de gisteren juist 22 jaar
geworden ongehuwde sergeant-vlieger J.
A. P. F. Heesmans uit Rotterdam.
Tijdens de grootse huldigingsavond van het Residentie-Orkest in het Gebouw voor Kunsten en Weten
schappen te Den Haag: v.l.n.r. burgemeester Kolfschoten met dirigent Willem van Otterloo en de
nieuwe ridders in de Orde van Oranje Nassau, de concertmeesters Herman Krebbers en Theo Olof.
Gemeentelijke kredietbanken dreigen nu
in sociale activiteiten te tvorden beknot
Veiling van de eeuw
De werken van zeven impres
sionistische 19e- eeuwse schilders
zijn gisteravond op een veiling te
Londen voor 781.000 pond sterling
(ongeveer 7.810.000 gulden) in totaal
verkocht. De doeken stammen uit de
nalatenschap van de Duitse ban
kier Jakob Goldschmidt, die zich
voor de tweede wereldoorlog in New
York vestigde.
Een schilderij van Cézanne Gar-
gon au gilet rouge) ging van de
hand voor 220.000 pond sterling, de
hoogste prijs voor een enkel schil
derij. Het schilderij van Vincent van
Gogh getiteld Jardin public a arles
werd gekocht voor 132.000 pond ster
ling, een Manet voor 113.000 pond.
De verkoping duurde slechts 21 mi
nuten en werd „de veiling van de
eeuw" genoemd.
Zoals verwacht werd, gingen bijna
alle schilderijen rechtstreeks naar
Amerika. De enige uitzondering is
misschien de Renoir, welke een
Londense kunsthandel verwierf, hoe
wel dit geschiedde voor een buiten
landse opdrachtgever.
Het gebeurt maar hoogst zelden,
dat schilderijen van een dergelijk
gehalte geveild worden; de vorig
jaar onder de hamer gekomen ver
zameling van de Amerikaanse ban
kier Weinberg, die vroeger in Am
sterdam heeft gewoond, droeg een
dergelijk karakter. In elk geval
heeft de veiling aangetoond, dat de
kunstverzamelaars volledig vertrou
wen bezitten in de waardevastheid
van de Franse impressionisten. De
heer Keiler, die twee Manets kocht
(voor anderhalf miljoen gulden!),
verklaarde na afloop dat de prijzen
voor dit soort doeken niet hoog wa
ren, omdat zij in feite onbetaalbaar
zijn. Tot verbazing van iedereen
voegde hij er aan toe, dat hij even
tueel bereid zou zijn om het dubbe
le te betalent
Mocht het enige tijd geleden versche
nen ontwerp van wet, regelende de
afbetalingsfinanciering, tot wet wor-
den verheven en mocht die wet in de
voorgestelde vorm worden doorge
voerd, d?jn kan dit betekenen, dat de
gemeentelijke kredietbanken, zoals die
bestaan op grond van de geldschie-
terswet, in haar sociale activiteiten
zullen worden beknot.
Op het ogenblik immers kunnen door
deze banken uit sociale overwegingen
kredieten worden verleend, waarbij elk
geval op zijn eigen merites wordt be
zien, maar als er te werk zal moeten
worden gegaan volgens de wet, welke
thans in de maak is, zullen genoemde
banken principieel voor de moeilijkheid
komen te staan, dat zij vaak niet kun
nen helpen, zoals zij dat uit sociale
overwegingen zouden willen doen.
VERLENGSTUK
En in de praktijk zal zich dan het
probleem voordoen, dat deze banken tot
in finesses zullen moeten uitzoeken,
waarvoor en hóe het te verlenen krediet
zal worden besteed, hetgeen praktisch
onmogelijk zal zijn. Verder is een prin
cipieel bezwaar tegen het ontwerp van
wet, dat de gemeentelijke kredietbanken
een verlengstuk, een uitvoerend orgaan,
zouden worden van het ministerie van
Economische Zaken. Met andere woor
den: de sociale en maatschappelijke
taak, welke de gemeentelijke krediet
banken hebben te vervullen op grond
van de geldschieterswet. zou ernstig
worden belemmerd, zelfs onmogelijk
kunnen worden gemaakt.
Het wekt dan ook geen bevreemding,
dat de Vereniging voor Volkskrediet
banken zich reeds tot de minister
heeft gewend met het verzoek, de
gemeentelijke kredietbanken buiten de
nieuwe wet te doen vallen.
DE OPLOSSING
De oplossing van deze te verwachten
moeilijkheden zou gevonden kunnen
worden, aldus de mening van deskun
digen, door in de nieuwe regeling duide
lijk te doen omschrijven, op welke wijze
de verschillende afdelingen van de
gemeentelijke en andere kredietbanken
onder de geldschieterswet en/of de
nieuwe wet inzake de afbetalingsfinan-
oiering vallen. In vele gevallen, zoals
bijvoorbeeld in Den Haag, Enschede en
Alkmaar, is deze scheiding zonder al te
veel praktische en principiële bezwaren
door te voeren, daar bij de kredietban
ken in die steden de afdelingen voor
kredietverlening in samenwerking met
winkeliers (afbetalingsfinanciering) en
die voor het verstrekken van zuivere
geldkredieten duidelijk gescheiden zijn.
De ervaring heeft inmiddels geleerd,
dat er indien een dergelijke regeling
in het wetsontwerp wordt opgenomen
natuurlijk gevaar bestaat, dat. men in
plaats van een afbetalingskrediet een
geldkrediet zal gaan zoeken.
In de periode van 16 tot en met 18 ok
tober zal, zoals is gemeld, de Engelse
luchtverdedigingsoefeningen "Sunbeam"
worden gehouden, waaraan ook de Kon.
Luchtmacht deelneemt. De Luchtmacht
voorlichtingsdienst heeft medegedeeld,
dat het vliegen tijdens de nachtelijke
uren op enkele tijdstippen onvermijde
lijk zal zijn.
De gemeentepolitie van De Bilt heeft
de zieken- rust-, en verpleeginrichtingen
hiervan op de hoogte gesteld
In verband hiermede heeft het Actie
comité tot bestrijding van het lawaai
van straaljagers, dat gevormd is uit om
wonenden van de vliegbasis Soesterberg
zich in een telegram tot de minister
voor Defensie gewend. Het Actiecomité
wijst de minister erop. dat de zieken,
de ouden van dagen en de rustbehoeven-
den gedurende drie dagen de voor hen
zo noodzakelijke rust zullen ontberen.
Uit naam van de omwonenden van de
vliegbasis Soesterberg doet het Actie
comité een ernstig beroep op de minister
deze ouden van dagen, zieken en ver
pleegden. alsmede de nog gezonde in-
wonenden, waaronder vele kinderen te
willen spaden en de nodige rust te wil
len geven.
Leuke bal bij §a-Va-Seul
Een flinke doos wrijfwas met silicone
voor een heerlijk glanzende woning
plus een aardige bal voor Uw kind!
Tijdelijk samen 77 ct
Ongeval met militaire jeep
DODE EN ZWAARGEWONDE.
Gistermiddag is op de weg achter
de Dumoulinkazerne in Soesterberg
door nog onbekende oorzaak een mi
litaire jeep over de kop geslagen. Een
inzittende, de 25-jarige ongehuwde
kornet A. C. Boelmans uit Kampen
kwam om het leven. De bestuurder de
20-jarige ongehuwde dienstplichtige
soldaat A. G. Droogh uit Zoeterwoude,
kreeg een schedelbasisfractuur. Hij is
opgenomen in het ziekenhuis „De Lich-
nberg" te Amersfoort.
Belden behoorden tot de 933ste afde
ling lichte luchtdoelartillerie territoriaal
in het kamp van Zeist.
Tijdens het vijfde Nederlandse land-
huishoudkundig congres in Kunstmin te
Gouda behandelde de heer G. J. Blink,
voorzitter van de Ver. voor Zuivelindus
trie en Melkhygiëne het onderwerp
„Wanbegrip over melk en zuivel".
Hij stelde daarbij, dat in nationaal-
economisch opzicht de landbouw een
geheel andere plaats inneemt, dan vrij
wel iedere andere tak van industrie,
handel, transport en dienstverlening. In
de landbouw zetelen sociale belangen
van bijzondere structuur en omvang
voor ieder land en tenslotte is een hoog
opgevoerde landbouwproduktie een on
misbaar onderdeel van onze defensie.
Dit alles wordt als juist erkend,
wanneer het gaat om drooglegging van
de Zuiderzee, streekverbeteringen, ruil
verkavelingen, onderwijs enz. Deze
erkenning verdwijnt doorgaans, aldus
de heer Blink, zodra het gaat om on
misbare landbouwpolitieke maatrege
len, die belangrijke offers van de
schatkist vergen. In jaren van finan
ciële offers van de landbouw aan het
landsbelang wordt hiervan echter
weinig nota genomen.
Sprekende over de zuivelindustrie stel
de de heer Blink o.m., dat deze geen in
vloed heeft op de in totaal te verwerken
hoeveelheid melk. Haar taak is de melk
zo economisch mogelijk tot produkten te
verwerken met een zo goed mogelijk
economisch resultaat.
Is dat resultaat goed, dan is men trots
op de industrie. Zijn ze, zoals op het
ogenblik, slecht, dan vindt „men" onze
zuivelindustrie plotseling conservatief,
verouderd en achterlijk. Eenzelfde lot
treft enigermate de handel in zuivel-
produkten.
Vele, overigens doorgaans sterk over
dreven, pessimistische klanken berusten
op momentopnamen. Het is echter naar
mening van de heer Blink niet verant
woord om een bedrijfstak, waarmee de
grootste algemene landsbelangen onaf
scheidelijk verbonden zijn, zowel naar
verleden als toekomst anders, dan op
„lang zicht" te zien.
Het overdreven pessimisme van thans
is gebaseerd op bekrompen inzicht en
omkleed met een schijn van waarheid.
In werkelijkheid is er slechts een juiste
politiek: boeren, zuivelindustrie en han
del dienen onverdroten voort te bouwen
aan de verdere ontwikkeling van „melk
en zuivel". De economische landspoli-
tiek dient hen in de moeilijkste jaren
daartoe in staat te stellen, zoals die
zelfde landspolitiek nooit zal aarzelen of
geaarzeld heeft om in betere jaren met
grote vrijmoedigheid van hen te pro
fiteren.
Prof. dr. J. Horring, buitengewoon
hoogleraar te Wageningen heeft nadien
een referaat gehouden over de econo
mische positie van de melkveehouderij.
Whatever psychologists think,
A girl who remembers her Mink
Is most like to succeed
And she'll never have need
To resort to the refuge of drink.
Mink
DE ZACHTE FILTERSIGARET DIE SMAAKT.'
Voorlopig aantal geschat op 30 miljoen
Het voorlopige beeld, dat de Alg. Ned.
Ver. voor Vreemdelingenverkeer
ANW zich aan de hand van een
reeks steekproeven over het toeristen-
seizoen 1958 heeft kunnen vormen,
steekt niet ongunstig af b$ het sei
zoen 1957.
Expo, weersomstandigheden en de fi
nanciële situatie in ons land hebben
het binnenlandse toerisme in vergelij
king met vorige seizoenen iets afge
remd. Dit betreft in het bijzonder het
binnenlandse dagtoerisme, aangezien
het meerdaagse toerisme in eigen land
ongeveer even groot is geweest als in
1957.
De Expo ls op het gebied van buiten
landers aan ons land zeker niet van on
gunstige invloed geweest ofschoon er in
enkele plaatsen in het zuiden des lands
en elders wat meer van werd verwacht.
Vooral het bezoek uit Zuid-Europa en
in de late zomer ook uit Scandinavië
werd door de Expo gestimuleerd.
De oostgrens heeft ten opzichte van
1957 een verdubbeling van passanten ge
had. Langs de zuidgrens passeerde 7,5
procent bezoekers meer dan in het vo
rige jaar. Voorlopig kan het aantal bui
tenlandse bezoekers op grond van thans
bekende gegevens, inclusief grensarbei
ders, koffie- en boterkoprs. gesteld wor
den op 30 miljoen.
De Duitse kopers op Nederlands ge
bied hebben de omzetten van de wissel
kantoren aan de oostgrens vrij aanzien
lijk verhoogd. Daaraan is de liberalisa
tie van de grensdocumenten voor auto's
naar algemene opvatting mede debet. In
juli en augustus stegen ook de omzetten
van de wisselkantoren aan de zuidgrens
aanzienlijk na een minder gunstig voor
seizoen, dan normaal. Opvallend was de
stijging van de omzet in Franse fran
ken.
De ANVV heeft met belangstelling de
voortgaande verschuiving van de tra
ditionele logiesvormen als hotels en
pensions naar zomerhuisjes, kampeer
wagens gevolgd. Opvallend was het
zeer sterk gestegen aantal kampeer
ders. De indruk bestaat, dat deze ver
schuiving min of meer ten koste van
de middenklasse der hotels en pen
sions gaat.
De mobiliteit in het toerisme is in 1958
opnieuw groter geworden. Daardoor is do
gemiddelde verblijfsduur iets teruggelo
pen. De belangstelling voor individuele
reizen nam toe ten koste van de groeps
reizen. De betekenis van het wegverkeer
voor het internationale toerisme moge
bljjken uit een taxatie van bevoegd©
autoriteiten, dat meer dan zeventig pro
cent van de in Nederland komende bui
tenlandse bezoekers van het wegvervoer
gebruik maakte.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Haulerwijk J. Nierop te
Dwlngelo.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Veenendaal B. Bijleveld
te Noordeloos.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Capelle a. d. IJesel J. B.
Bel te Krabbe ndU ke
BAPT.GEMEENTEN
Beroepen te Enschede S. Zijlstra te Eind
hoven.
Zweeds predikant werkt
overdag op kanteer
In Stockholm bestaat sedert oktober
1954 een Nederlandse protestantse ge
meente, die nu 60 leden telt. Met als
doel deze kleine gemeente zowel morele
als financiële 6teun te verlenen is in
ons land opgericht de „Vereniging van
Vrienden van de Nederlandse Pro
testantse Gemeente in Zweden", waar
van de Nederlandse ambassadeur in
Stockholm, mr. D. Visser ere-voorzlttag,
en dr. C. P. Gunning (Amsterdam)
voorzitter is.
Deze geheel zelfstandige oecume
nisch opgezette gemeente, die totnu-
toe generlei steun van de protestantse
kerken in Nederland ontvangt, heeft
sedert maart 1956 een eigen predikant,
ds. H. van Tongeren. Het is voor dez«
kleine groep niet mogelijk haar voor
ganger een normaal predikantssalaris
te geven, zodat ds. Van Tongeren over
dag op een verzekeringskantoor werkt;
ook zijn vrouw werkt er hele dagen bij.
Het ambtelijk werk moet de predikant
in de avonduren verrichten, hetgeen
verre van ideaal is. Het streven is om
het t.z.t. mogelijk te maken, dat hij zich
geheel aan zijn werk als voorganger zal
kunnen wijden.
COGNAC
V00K Of HANDEL H VAN TOOK C VLAARDINGEN
VERKRIJGBAAR BIJ ELKE GOEDE SLIJTER
A.O.W. GEEN ZAAK VOOR DE
KERKEN
De dinsdagavond aangevangen dis
cussie over de algemene ouderdomsvoor
ziening is gistermorgen door de general©
synode der Geref. Kerken (vrijgemaakt)
te Bunschoten-Spakenburg voortgezet.
De meeste sprekers bestreden het
door de rapporterende commissie inge
diende voorstel om uit te spreken, dat
het in de door de AOW geschapen si
tuatie gepast en noodzakelijk is, dat de
geconstateerde strijdigheid tussen de
AOW in haar toepassing op de predi
kanten enerzijds en de ordinantie van
Christus, de gereformeerde kerkenorde
ning en de Nederlandse wet inzake de
godsdienstvrijheid anderzijds, langs le
gale weg aan de orde gesteld en wegge
nomen wordt.
Er werden enige tegenvoorstellen in
gediend, doch later weer ingetrokken,
nadat ds. P. Lok en ds. G. Jansen had
den voorgesteld uit te spreken, dat de
synode in dezen voor zich geen taak
ziet, omdat deze zaak in het huidige
stadium geen zaak is voor de kerken.
Dit voorstel werd met 17 tegen 15
stemmen door de synode aangenomen
en het voorstel van de commissie met
gelijke stemmenverhouding verworpen.
DS. C. M. LUTEYN MET EMERITAAT
Ds. C. M. Luteyn, de nestor van de
hervormde predikanten te Groningen,
viert zaterdag a.s. zijn 65ste verjaardag,
zodat hij binnenkort met emeritaat zai
gaan. Ds. Luteyn werd in 1917 kandi
daat in Overijssel, om 3 februari 1918
door thans wijlen dr. E. J. W. Posthu
mus Meyes van 's-Gravenhage te Hei-
nenoord in het predikambt te worden
bevestigd. Hij diende de gemeenten van
Rijnsburg en Apeldoorn. In 1932 deed
hij te Groningen intrede..
