Rood-Cliina beeindigde vanochtend
de beschieting van kusteilandjes
WEERBERICHT
1
De New York Times ziet drietal
uiteenlopende redenen voor de
bekendmaking van minister Peng
Met de Comet-4 klopten Britten
de Amerikanen en hun Boeings
BO AC opende zaterdag Atlantische dienst
met straal-passagiersvliegtuigen
Liquidatie van het verleden
West-Duitsland pakt nu eindelijk
nog ongestrafte nazi-beulen aan
UIT OVERWEGINGEN VAN MENSELIJKHEID"
B7ste jaargang
MAANDAG 6 OKTOBER 1958
No. 29561
LEIDSCH mDAGBLAD
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN witte singel i. waen - Giro 5™«
Hoofdredacteur: J. Brouwerf.730 per kwartaal; 12.53 per maand; f.0.59 per week Telefoon Directie en Administratie. 25041. Redactie
De communistisch-Chinese minister van Defensie, Peng Teh-Hoeai, heeft in een
boodschap aan de nationalisten op Formosa verklaard, dat hü „uit overwegingen
van menselijkheid" opdracht heeft gegeven de beschieting van de eilanden voor
de Chinese kust met ingang van heden voor een week te staken. De nationalisten,
die deze eilanden, waaronder Quemoy en Matsoe, bezet houden, zullen in die tyd
vrij zijn om zich te bevoorraden, op voorwaarde, dat er geen Amerikaans geleide is
Hjj herhaalde het in juni 1956 door premier Tsjou En-lai gedane voorstel tot
besprekingen om te komen tot een vreedzame regeling. Wij allen zijn Chinezen
en dit is een zuiver Chinese zaak tussen u en ons en niet een aangelegenheid
tussen China en de V.S. Amerika is in laatste instantie onze gemeenschappelijke
vijand, aldus de minister volgens het communistische-Chinese persbureau
„Nieuw-China".
Inderdaad hebben de Chinese communisten vanochtend de beschieting van
Quemoy gestaakt. Tussen twee en drie uur vanochtend (plaatselijke tijd) werden
nog een paar granaten afgevuurd, maar daarna was het afgelopen.
ken van het 6iaken van het vuren om
vorderingen te maken bij de besprekin
gen over een regeling voor de Straat van
Formosa.
Doodsteek voor „Warschau"?
De verklaring van de communistisch-
Chinese minister van Defensie, Peng
Teh-Hoeai, over beëindiging van de be
schieting van het eiland Quemoy voor
de tijd van een week dreigt, zo was de
eerste indruk te Warschau, de doodsteek
toe te brengen aan de Amerikaans-Chi-
nese besprekingen in de Poolse hoofd
stad. Deze mening is gegrond op de uit
lating van Peng, dat er geen sprake is
van besprekingen over een staken van
het vuren met de Amerikanen.
Indien de Amerikanen vasthouden aan
een gegarandeerd staken van het vuren,
lopen de besprekingen vast en komen de
Chinezen, uit het oogpunt van de propa
ganda, als overwinnaars uit de strijd.
Indien de Amerikanen daarentegen de
Chinese maatregel zullen gaan beschou
wen als een staken van het vuren, zoals
door hen werd gewenst, zullen zij een
zwakke positie innemen bij de bespre
kingen, aldus is men te Warschau van
oordeel.
Uit het feit, dat de Chinezen met de
Amerikanen alleen willen spreken over
terugtrekking van de Amerikaanse strijd
krachten van Formosa wordt afgeleid,
dat er geen hoop is op een compromis in
Warschau.
Moeilijkheden voor
overleg in Warschau
Het Amerikaanse blad „New York Ti
mes" ziet de volgende redenen voor deze
Chinese stap:
In de eerste plaats hebben de verzoe
ningsgezinde verklaringen de Ameri
kaanse president en de minister van
Buitenlandse Zaken, Eisenhower en Dul
les, duidelijk gemaakt, dat de Ameri
kaanse regering tot op zekere hoogte
bereid is tot een compromis wat de
eilanden voor de Chinese kust betreft;
in de tweede plaats is de verklaring ken
nelijk een eet in de psychologische oor
logvoering; in de derde plaats is er vol
gens het Amerikaanse blad de mogelijk
heid, dat Moskou bevreesd is geworden
voor de risico's, die het liep.
Volgens de „New York Times" dient
de Amerikaanse regering gebruik te ma-
Verhoging der
A.O.W. uitkeringen?
(Van onze Haagse redactie)
De AOW-uitkeringen zullen, naar mag
worden aangenomen, in verband met
de gestegen loonindex met meer dan 3%
in de afgelopen maanden, worden ver
hoogd Voor gehuwden zou de premie
van f.*127,per maand worden gebracht
op f. 132,— en voor ongehuwden van
f. 78,op f. 81,per maand. De offi
ciële beslissing ten aanzien van deze
verhoging is nog niet genomen. Ver
wacht wordt dat de nieuwe uitkeringen
evenwel reeds op 1 november a.s. zullen
ingaan.
Voorts mag worden aangenomen dat
ook de premiegrens zal worden ver
hoogd. Het maximumbedrag waarover
de AOW-premie moet worden betaald,
zou van f 6900,— worden gesteld op
f. 7500,—.
Hierin is evenwel ook nog geen oiii-
ciele beslissing genomen, evenmin als de
nieuwe premiegrens reeds definitief is
bepaald. De nieuwe premiegrens kan
niet voor 1 januari a.s. van kracht
worden.
Moord in Geldermalsen
De 43-jarige M. J. van Vliet uit Breda,
hoofd van de technische dienst van een
conservenfabriek te Geldermalsen (Ve-
luco) is zaterdagmiddag omstreeks half
een bjj een onenigheid met een 49-jarige
werkmeester uit Tiel door laatstgenoem
de vermoord.
Tussen beide mannen bestond reeds
enige tijd wrijving over de arbeidsver
houdingen. Na een korte onenigheid in
de bankwêrkerij greep de werkmeester
een koolsnijmes (onderdeel van een snij
machine) waarmee hij de ander om het
leven bracht. De heer Van Vliet was ge
huwd en vader van drie kinderen. De
werkmeester is gehuwd en vader van
twee kinderen.
op het vasteland. Later beginnen zij toch
weer te schieten, zo meende deze ambte
naar.
In Washington werd verwacht, dat de
Amerikaanse regering vandaag officieel
zou reageren op de verklaring van Peng.
Amerikaanse ambtenaren zeiden, dat de
Verenigde Staten in verbinding staan
met China en dat beide landen zich als
eerste doel hebben gesteld de tijdelijke
staking van de beschieting om te zetten
in een betrouwbaar en duurzaam staken
van het vuren.
Er zjjn echter ook Amerikaanse amb
tenaren, die zich afvroegen of de Chinese
communisten de maatregelen louter om
propagandaredenen hebben genomen.
In het hoofdkwartier van de Verenig
de Naties te New York werd het nieuws
in het algemeen met instemming ont
vangen. Men ziet er een teken in, dat de
houding van de Chinese communisten
niet zo onverzoenlijk is als men tevoren
dacht.
(Van onze Londense correspondent)
Engeland heeft met een voorsprong van drie weken de Verenigde Staten geklopt
in de wedstrijd, wie het eerst een regelmatige dienst over de Atlantische Oceaan
met straal-passagiersvliegtuigen zou beginnen. Het ging tussen de Colket 4 van
de Britse De Havillandfabrieken en de Amerikaanse Boeing 707. Zaterdag begon
de Britse overzeese luchtvaartmaatschappij met de Cornet-dienst tussen Londen
en New York in beide richtingen. De afstand zal zonder tussenlandingen in
minder dan 7 uur worden afgelegd. Passagiers hadden al vanaf 1952 voor de
openingsvlucht geboekt, zodat talrijke mensen moesten worden teleurgesteld. Pan
American Airways volgen op 26 oktober met de Boeing.
Wantrouwen op Formosa
Een militaire woordvoerder van de
Chinese nationalisten, admiraal Lioe
Hoh-toe, heeft het aanbod van minister
Peng tot het staken van de beschieting
en het beginnen van onderhandelingen
met de nationalisten „onzin" en „louter
internationale propaganda" genoemd.
Een hoge nationalistische ambtenaar zei
in Taipeh, dat de nationalisten genoeg
ervaring met het staken van het vuren
van de communisten hebben opgedaan
Ondanks tegenslag toch als
eerste over de eindstreep
De overschakeling op straal-passa-
gierstoestellen betekent een omwente
ling op het gebied van de oceaanvluch-
ten. Hierdoor is men namelijk in staat,
de afstand in beide richtingenin dag
licht af te leggen. Totnutoe geschiedde
de overtocht meestal in de nacht. De
invoering van de Comet-oceaandienst
betekent een triomf voor de Britse
luchtvaartindustrie, welke de eerste was,
die een uitsluitend met straalmotoren
uitgerust lijntoestel, de Comet, had ont
wikkeld, maar achterop dreigde te ra
ken, toen met dit toestel tegenslag werd
ondervonden. Twee Cornets ontploften
in de lucht De bouwers lieten zich ech
ter niet ontmoedigen en dachten er
niet aan, de Cornet op te geven. Er
werden nieuwe variaties gebouwd, uit
sluitend voor experimentele doeleinden
om de fouten van de voorlopers na te
gaan. De moeilijkheden werden over
wonnen Het resultaat is de Cornet 4,
welke thans als eerste over de eindstreep
Meer wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Over het algemeen veel bewolking met
tijdelijk enige regen. Matige, later af en
toe krachtige wind tussen zuidwest en
west. Weinig verandering in tempera
tuur.
(Opgemaakt te 11.15 uur).
7 OKTOBER
Zon op: 6.49 uur; onder: 18.06 uur.
Maan op: uur; onder: 15.08 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.32 uur en
22.10 uur.
Laagwater te 4.47 en 17.14 uur.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
De 25-jarig* Theresia Weevers
uit Rotterdam heeft zaterdag in
Den Haag de Baby Ion-wisselbeker
tn ontvangst genomen als winnares
1958 van de nationale kampioen
schappen machineschrijven. T wee
kantoorklerken uit de vorige eeuw
bewonderden haar vaardigheid,
toen zij in gezelschap van haar
beker nog eenc een bewijs gaf van
haar „vingervlugheid
is gegaan. De Britse overzeese lucht
vaartmaatschappij BOAC heeft thans
drie Cornets ontvangen. Door de snelle
aflevering was het mogelijk, de dienst
zaterdag in plaats van pas in november
te beginnen, zoals het oorspronkelijke
plan was. De bemanningen van de
Cornet 4 hadden reeds voldoende erva
ring opgedaan met een vroeger proto
type. Nadat de Newyorkse luchthaven
Idlewild toestemming had gegeven, kon
dus direct met de dienst worden be
gonnen.
K.L.M. vliegtuig te Anchorage
gearriveerd
Het KLM-vliegtuig „Koraalzee", dat
over de Noordpool is gevlogen, is
zaterdag op het vliegveld van Ancho
rage in Alaska aangekomen.
Autoriteiten hebben de bemanning
en de 36 passagiers een enthousiast
welkom bereid.
De „Koraalzee" vloog zaterdag om
streeks een uur boven de Noordpool,
op de proefvlucht van Amsterdam naar
Tokio. Het toestel heeft een interna
naal gezelschap van vertegenwoor
digers van pers, radio en film aan
boord. De vlucht wordt ook meege
maakt door de directeur van het
K.N.M.I., dr. Postma, die onderweg spe
ciale meteorologische waarnemingen
■doet. Het toestel blijft 24 uur in An
chorage, in verband met de waarne
mingen van dr. Postma. Daarna gaat
het non stop naar Tokio. Na twee da
gen zal de „Koraalzee" de terugreis
aanvaarden, ook dwars over de Pool.
Op deze tocht zal om. een tussenlan
ding worden gemaakt in Fairbanks in
Alaska. Op 1 november zal de K.L.M.
een geregelde dienst over de Pool naar
Tokio openen. Deze dienst zal twee
maal per week worden onderhouden en
worden doorgetrokken naar Biak op
Nieuw-Guinea.
Een snelle, grondige en laatste opruiming
(Van onze correspondent te Bonn)
De ministers van Justitie der
Westduitse deelstaten besloten het
afgelopen weekeinde te Bad Harz-
burg een centraal orgaan in te
stellen dat tot taak krijgt tot dus
verre nog. steeds niet bestrafte
nazi-beulen voor het gerecht te
brengen. Hiermede is de eerste
praktische stap gedaan om de
laatste streep te zetten onder het
hoofdstuk oorlogsmisdaden van
hoge SS-officieren, concentratie
kampbewakers e.d.
Uit het ministerie van Justitie van
iedere deelstaat zullen enige juristen
naar dit centrale orgaan worden afge
vaardigd. Hier zal het voorbereidende
en coördinerende werk worden gedaan,
waarna in de rechtbanken in de deel
staten zelf zal worden overgelaten de af
zonderlijke gevallen te berechten.
Na het proces-Sommer en de pro
cessen tegen SS-moordenaars te Arns-
berg en Ulm ontstond in West-Duitsland
het onbehaaglijke gevoel, dat er nog bij
zonder veel „moordenaars onder ons"
moesten zijn. Zoals een der Duitse dag
bladen het hedenmorgen definieerde, die
als schijnbaar onschuldige buren naast
ons gewoond hebben alsof zij zich alleen
maar in het verleden politiek hadden
vergist.
Het besluit van Bad Harzburg moet
er nu toe dienen het algemeen gevoel
van onbehagen en misschien wel van on
veiligheid in de Bondsrepubliek te doen
verdwijnen. Het ligt bepaald niet in de
bedoeling een nieuwe soort de-nazifi-
catie in te voeren, wel ligt kennelijk de
bedoeling voor het; gevoel weg te nemen
dat er met opzet bepaalde misdaden
vergeten zijn en dat bepaalde gerechte
lijke functionarissen met dat vergeten
iets te maken zouden hebben.
Het toeval als voornaamste factor bij
het aan het lioht brengen van nazi
misdaden zal zo veel mogelijk worden
uitgeschakeld. In het jongste verleden
was het bijvoorbeeld zuiver toeval, dat
het geval-Eisele de arts, die in het con-
centatiekamp Buchenwalde vele moor
den heeft gepleegd maar zich deson
danks te München een normale prak
tijk kon permiteren, tenslotte weer in
politiehanden kwam hoewel iedereen in
de bestaande litteratuur over concentra
tiekampen kon lezen wat Eisele op zijn
geweten heeft. Of de nieuwe methode
veel bijzonders aan het lioht zal bren-
ln Paleis Soestdijk vond zaterdag
middag in tegenwoordigheid van
het meisjeskoor Sweet Sixteen de
aanbieding plaats van de Gouden
Langspeelplaat" aan Prins Bern-
hard. Betty Rijxman. een van de
leden van het koor. biedt de Prins
deze herinnering aan het ongeken
de succes van de actie „Langspeel
plaat" aan.
gen. moet men maar afwachten. Men
gelooft evenwel zeker dat allerlei voor
aanstaande nazi's die verantwoordelijk
geacht moeten worden voor vele ver
schrikkingen uit Hitiers tijd, thans op
soms hoge posten in de Bondsrepubliek
zitten. Anderen krijgen hoge pensioe
nen en genieten hiervan nu reeds vele
jaren, hoewel beide groepen eigenlijk in
de gevangenis behoren
Dertien jaar na de oorlog wordt nu
een centraal orgaan gesticht dat de er
fenis van de nazi-periode moet liqui
deren. Men mag hopen dat berichten
over mogelijke tegenwerking op bepaalde
ministeries van Justitie der deelstaten
tegen de nieuwe methode, omdat op
deze ministeries mogelijkerwijs ook wel
eens lieden zouden kunnen werken die
boter op hun hoofd hebben, onjuist zijn.
Het besluit van Bad Harzburg dat
eveneens de instemming van de West
duitse minister van Justitie Schaffer
heeft, moet leiden tot een snelle en
grondige opruiming van de laatste res
tanten uit eep niet te verloochenen ver
leden.
Beschuldigingen van
chef-staf Nasoetion
De chef-staf van het Indonesische
leger luitenant-generaal Nasoetion heeft
zaterdag verklaard, dat het voortduren
de Nederlandse koloniale bewind over
Westelijk Nieuw-Guinea een potentiële
bedreiging vormt tegen de Indonesische
republiek.
In een boodschap aan de vooravond
van de dertiende ..legerdag", betoogde
Nasoetion. dat het Indonesische leger
werd geboren en ontwikkeld om het ko
lonialisme uit te roeien. De zware taak
van het leger is verre van voltooid, om
dat de Indonesische revolutie nog verre
van geëindigd is en mede als gevolg van
dreigingen van koloniale elementen, zo
wel in binnen- als buitenland. Deze ele
menten blijven tegen de Indonesische
Republiek ageren
Voorts beschuldigde Nasoetion de Ne
derlandse kolonialisten ervan de uit
Noord-Celebes gevluchte opstandelingen
na hun ontsnapping uit Indonesië in
Westelijk Nieuw-Guinnea te bescher
men. „Ik acht het noodzakelijk dit punt
naar voren te brengen, omdat er mensen
zijn die doen alsof de binnenlandse vei
ligheid geheel is hersteld'.
De chef-staf vervolgde, dat het niet
maar louter toeval was. dat de binnen
landse moeilijkheden in Indonesië toe
namen, zodra het geschil over Westelijk
Paus is weer ziek
Vaticaanse kringen hebben vandaag
haastig een alarmerend bericht uit
katholieke bron in Rome tegengesproken,
als zou de gezondheidstoestand van paus
Pius XII de laatste uren ernstig achter
uit zijn gegaan.
De zegslieden erkenden dat de 82-
jarige paus een speciale behandeling
voor „de aandoeningen waaraan hij
lijdt" ondergaat. Men vermoedt, dat op
medisch advies alle audiënties voorlopig
zullen worden opgeschort.
Verleden week bleek de paus erg ver
moeid en had hij opnieuw last van de
hik. Vier jaar geleden was hij na ern
stige hikaanvallen ernstig ziek.
In een bulletin van drie artsen, dat
vanochtend in het Vaticaan werd uit
gegeven, staat: „Maandagochtend te
half negen werd de paus na een rustige
nacht en na verdwijning van de hikaan
vallen, waarvan hij de laatste dagen
last had gehad, getroffen door stoornis
sen in de bloedsomloop van de hersenen.
Ogenblikkelijk heeft men aangevangen
met de noodzakelijke behandeling, waar
van de resultaten worden afgewacht".
Het bulletin was ondertekend door
prof. Gasbarrini, Galeazzilise en Corelli.
Galeazzi-Lisi is 's pausen lijfarts; Co
relli is een „hartspecialist. Vaticaanse
kringen konden geen bevestiging geven
van een Romeins persbericht, dat de paus
het bewustzijn zou hebben verloren.
Belgische vissers vragen
bescherming
Een conferentie van Belgisohe reders
en regeringsvertegenwoordigers heeft
zaterdag te Oostende, waar men ver
gaderde, de Belgische regering verzocht
om bescherming van de Marine bij het
vissen voor de kust van IJsland. Een
derde van de Belgische visvangst komt
van de IJslandse wateren.
Benoordenhoufseweg
vier weken afgesloten
De Benoordenhoufseweg ln Den Haag.
van de Waalsdorperlaan tot aan het
viaduct, is met ingang van heden voor
ongeveer vier weken afgesloten voor het
verkeer, omdat er een watertransport
leiding wordt gelegd, aldus de NRCrfc.
Het verkeer, dat uit de richting Amster
dam komt, zal gedurende die tijd door
het bos worden omgeleid, het verkeer
uit Den Haag, richting Amsterdam, zal
over de Bezuidenhoutseweg moeten
rijden.
Guinea een „heftig" geschil tussen In
donesië en Nederland was geworden. Dit
is duidelijk gebleken uit de opstand van
de z.g. Republiek der Zuid-Molukken in
1950. en nu door de opstand in Sumatra
en Noord-Celebes in 1958
Ook was het geen toeval, dat de fa
natieke daroel Islam hulp in de vorm
van wapens en manschappen van de
Nederlandse kolonialisten kreeg, al
dus Nasoetion tot besluit.
De anti-Nederlandse
maatregelen
De Indonesische regering heeft er van
dag in een verklaring de nadruk op ge
legd. dat de maatregelen tegen de Ne
derlandse ondernemingen en die tegen
de nationalistisch-Chine^ organisaties
zijn genomen op dezelfde veiligheids
overwegingen.
.Fik onafhankelijk land heeft het
recht stappen te nemen in het belang
van zijn veiligheid", aldus werd in een
radio-uitzending van het ministerie van
voorlichting gezegd. Voorts werd daar
in verklaard, dat de Nederlandse rege
ring de maatregelen tegen Nederlandse
belangen had kunnen voorkomen, indien
zij een andere politiek had gevoled ten
aanzien van Nieuw-Guinea .De Neder
landse stijfkoppigheid" noopte Indone
sië krachtige maatregelen te nemen, al
dus het ministerie, dat in de radio-uit
zending toegaf dat Indonesië van zijn
maatregelen schade zal lijden, „maar
ook de Nederlanders".