Nooit had democratisch staatsman zoveel macht als thans De Gaulle WEERBERICHT AVERECHTS BEELD Blanco volmacht van viervijfde der bevolking om de toekomst op nieuwe basis te funderen Met de „Johan" 37 verstekelingen gedwongen retour naar Indonesië 97ste jaargang DINSDAG 30 SEPTEMBER 1958 No. 29557 LEIDSCH m DAGBLAD Directeur: J. W. Henay DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Hoofdredacteur: J. Brouwer t.U50 oer kwartaal: f.2.55 oer maand: f.0.69 oer week Telefoon Directie en Administratie. 25041. Redactie Heropening scholen in Little Rock een week uitgesteld Een federaal gerechtshof te Omaha in de staat Nebraska heeft maandag be sloten, een actie van de schoolraad van Little Rock om vier van de middelbare scholen in deze stad aan particulieren te verhuren, een week tegen te houden voor een nader onderzoek. De schoolraad had tevoren de vier scholen verhuurd aan een groep particulieren, die van plan is deze scholen op basis van ras senscheiding te heropenen. Zoals be kend is zftn de middelbare scholen in Little Rock op het ogenblik gesloten op grond van een wet van de Staat Arkan sas. Gouverneur Faubus sloot de scho len om te voorkomen dat er negcrleer- lingen op onderwijsinstellingen voor blanke kinderen zouden worden toege laten. Het hof te Omaha deed zijn uit spraak naar aanleiding van een ver zoek van negerleiders. Intussen heeft het Opperste Gerechts hof'in Washington met algemene stem men verklaard, dat Amerikaanse leer lingen een onvervreemdbaar en in de grondwet verankerd recht bezitten om op school niet aan rassenscheiding te worden onderworpen en dat de wetge vende noch de uitvoerende macht van enige Amerikaanse staat, noch zijn rechters, hetzij rechtstreeks hetzij indi rect, aan dit recht afbreuk kunnen doen. Levenslang voor de neger Jimmy Wilson De doodstraf voor de neger Jimmy Wilson, die wegens het stelen van nog geen twee dollar ter dood was veroor deeld, is gisteren door gouverneur Fol- som van de Amerikaanse staat Alabama veranderd in levenslange gevangenis straf. De gouverneur heeft niet de be voegdheid de doodstraf in een kortere straf dan levenslang te veranderen. De 55-jarige Wilson komt na vijftien jaar in aanmerking voor vrijlating op ere woord. Hij werd veroordeeld wegens het be roven van een oude blanke vrouw Op beroving in de nacht staat in de staat Alabama de doodstraf. De neger zou op 24 oktober worden terechtgesteld. De zaak-Wilson heeft in de gehele wereld reacties uitgelokt en de gouver neur heeft vele protesten tegen het von nis ontvangen. NAVO-raad besprak weer kwestie-Cyprus De permanente NAVO-raad te Parijs heeft zich weer twee en een half uur bezig gehouden met de kwestie-Cvprus. Vandaag zou het vraagstuk opnieuw worden besproken. De algemene secre taris van de organisatie. Spaak. was. on verwachts uit Washington naar de Franse hoofdstad teruggekeerd. De be spreking welke hij gisteren met presi dent Eisenhower zou hebben, kwam daardoor te vervallen! Volgens diploma tieke kringen in Athene zou Spaak heb ben aanbevolen dat Engeland zijn deel genootsplan voor Cyprus, dat woensdag in werking zou moeten treden, uitstelt teneinde een ronde-tafelconferentie van alle betrokken partijen mogelijk te ma ken. Prinses Marie Esmeralda, het jongste dochtertje van Koning Leo pold en Prinses Liliane van België, dat morgen haar tweede verjaardag viert. Indonesië bekladde Nederland opnieuw Dr. Ali Sastroamidjojo, de Indonesi sche permanente vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties heeft gisteren in de Algemene Vergadering een geboden gelegenheid gebruikt om in een rede Nederland nog eens te be schuldigen van alle moeilijkheden, die zich in zijn land voordoen en het ver jagen van de 40.000 Nederlanders van huis en haard te rangschikken onder de „gerechtvaardigde maatregelen" tegen de Nederlandse „subversieve activiteiten". Over West-Irian herhaalde hü nog eens: „Als ons de gelegenheid wordt onthouden met de Nederlanders over onze geschillen te onderhandelen, dan zijn wij genoodzaakt andere maatrege len, uitgezonderd oorlog te nemen". En de andere maatregelen (inbeslag name van Nederlandse eigendommen, wegjagen van tienduizenden Nederlan ders, de overige discriminerende veror deningen) hadden alleen ten doel: „De betrekkingen tussen Indonesië en Neder land op een nieuwe basis van gelijkheid en rechtvaardigheid te plaatsen". En dan natuurlijk het oude stok paardje: „Wat in feite de vrede en veiligheid in dit deel van de wereld ondermijnt, is de onverzoenlijke houding van de Nederlandse regering in haar poging om haar koloniale overheersing over West-Irian, dat een integraal deel van het grondgebied van Indonesië is, te bestendigen." „En wat betreft de Nederlandse in vesteringen in Indonesië, die, volgens de vertegenwoordiger van Nederland, 1.250 miljoen dollar zouden bedragen, moet worden opgemerkt, dat deze bezittingen nimmer uit Nederland naar Indonesië werden gebracht. Van oorsprong is het Indonesische kapitaal, doch mijn rege ring heeft deze bezittingen niet zonder betaling in beslag genomen, zoals door i de Nederlandse minister van Buiten landse Zaken is beweerd. Wij hebben ze altijd gerespecteerd, en wü zullen ze blijven respecteren, als de j Nederlandse regering wil leren ook de I Indonesische belangen te respecteren". Weer Nederlandse nota in Djakarta Het hoofd van de Nederlandse di plomatieke vertegenwoordiging in Dj a karta, de heer H. Hasselman, heeft volgens Antara gisteren op het Indo nesische ministerie van Buitenlandse Zaken twee nota's ingediend over de Indonesische maatregelen tegen de Nederlandse ondernemingen. Volgens Radio-Djakarta heeft de In donesische minister van Buitenlandse Zaken, Soebandrio, gisteren een onder houd gehad met de Amerikaanse am bassadeur in Djakarta, Jones. Het on derhoud betrof het geschil over Nieuw- Guinea. Volgens Radio-Djakarta zou Soebandrio de hoop hebben uitgespro ken, „dat de Verenigde Staten geen be slissing over de status van Nieuw-Gui- nea zullen nemen, voordat zij kennis hebben genomen van de Indonesische zienswijze". Soebandrio verklaarde, dat het ge sprek noodzakelijk was om „een mis verstand tussen de Verenigde Staten en Indonesië uit de weg te ruimen". WIJ zijn er zo langzamerhand wel aan gewend, dat Indonesische staatslieden een grote bedreven heid demonstreren in het produceren van voorstellingen, welke precies het omgekeerde beeld geven van het oor spronkelijke. In dit verband hébben wij zelfs wel eens herinnerd aan het ge drag van de inbreker, die op heterdaad betrapt zijnde en door de politie achter volgd wordende, geen beter middel weet om de aandacht van zich af te leiden dan luidkeels te roepen „Houdt de dief!" Dit tafereel kwam ons onwillekeurig opnieuw voor de geest toen wij van morgen kennis namen van hetgeen de Indonesische permanente vertegenwoor diger bij de Ver. Naties, dr. Ali Sastroa midjojo, in de Alg. Vergadering heeft gezegd (juister: heeft durven zeggen) over het vertrek van bijna 40.000 Neder landse onderdanen uit Indonesië. TOEN ongeveer een jaar geleden de Indonesische regering een geheel complex van maatregelen trof, welke er alle op gericht waren het Neder landse bedrijfsleven in Indonesië het verblijf onmogelijk te maken, had zij althans de moed om te erkennen, dat deze maatregelen moesten worden ge zien als een onderdeel van het streven om Nederland met alle ten dienste staande middelen te dwingen Westelijk Nieuw Guinea aan Indonesië af te staan. Tot dat doel werden in verscheidene hoofdsteden door vooraanstaande rege ringspersonen massale betogingen geor ganiseerd, waarin op heftige toon werd opgewekt tot de strijd voor de bevrijding van „West-Irian" en waarin onomwon den werd verklaard, dat er in de naaste toekomst maar voor zéér weinig Neder landers in Indonesië bestaansmogelijk heid zou zijn. Aan deze bedreiging werd op een wijze, die niet was mis te ver staan, kracht bijgezet door de „over name" van een groot aantal Neder landse ondernemingen, het intrekken van de verblijfsvergunning van vele Nederlanders en het niet-verstrekken van zgn. „re-entry permits", een toe stemming om na buitenlands verlof naar Indonesië te mogen terugkeren. THANS een jaar later draait de heer Sastroamidjojo de kijker om. Met een brutaliteit en schyh- bare zelfverzekerdheid, welke de meest verstokte Nazi zou doen blozen, durft hij te verklaren, dat niet de Indonesi sche, doch de Nederlandse regering verantwoordelijk moet worden gesteld voor de massa-evacuatie in het afgelo pen jaar. De Nederlandse regering, zo betoogde de Indonesische woordvoerder, zou daardoor de economische, technische en administratieve diensten van zijn land hebben willen verstoren en lamleggen! De heer Sastroamidjojo moet wel een bijzonder lage dunk van het intel ligentie-peil van zijn mede-leden in de V.N. hebben, indien hij gelooft, dat ook maar één hunner deze averechtse voor stelling van zaken als waar zou accep-r teren. Maar intussen worden dergelijke beweringen toch maar geuit! Het verstandigste zou waarschijnlijk zijn er de schouders over op te halen. Maar bij het vernemen van dergelijke absurditeiten is het bepaald moeilijker om te zwijgen dan om te spreken Middelbare opleiding voor kerntechniek Bt) besdhifcking van de Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetensohappen is ingesteld een commissie die zal na gaan wie'like voorzieningen dienen te woerden getroffen opdat ook aan de ho gere technische scholen opgeleid kunnen worden degenen die 'bestemd zijn om een functie te vervullen op het gebied van de kern fysica, de kernenergie en haar toepassingen. (Van onze correspondent in Parijs) Enkele dagen voor het referendum van zondag j.L moet generaal Charles de Gaulle tegen een bezoeker hebben gezegd: 65 procent „ja"-stemmen zal al heel mooi zün en 70 procent zou een triomf betekenen. Nu De Gaulle zondag, zoals men weet, de 80 procent van alle stemmen op zijn naam verzameld heeft, zou men dus van een super-triomf moeten spreken. En inderdaad heeft in Frankrijk een democratisch staatsman nooit en buiten Frankrijk zelden kunnen bogen op een steun, een aanhang en een vertrouwen als De Gaulle nu blijkens de uitslag van het referendum verworven heeft. Zijn krediet is kwantitatief zeker minstens even groot als hij onmiddellijk na de oorlog in de roes der bevrijding genoot. En wat de „kwaliteit" aangaat, is zijn prestige zo mogelijk nog groter dan toen, omdat de Fransen de prestaties der politici der Vierde Republiek intussen uit eigen ondervinding konden waarderen en nu dus over vergelijkingsmateriaal beschikken. De Gaulle heeft zondag een blanco volmacht van zijn volk gekregen om Frankrijks toekomst op een nieuwe basis te funderen. Vier-vijfde van alle Fransen en een nóg hoger percentage van de volkeren der overzeese gebieden (in Algerije 96 van de 81 opgekomen kiezers) staat achter hem en zelfs een kwart van de communisten, of ongeveer een miljoen, heeft die symbolische cheque mede ondertekend. gezet. Binnen twee maanden zullen ook alle Franse ambtenaren Guinea verla ten moeten hebben. Van vandaag af zün zij nog slechts in functie als raad gevers der Guinese regering, die nu onafhankelijk is geworden. Men wist in het verleden in Frankrijk natuurlijk nooit helemaal zeker of de soep zo heet gegeten zou worden als ze werd opgediend. Maar De Gaulle is een man, die niet toestaat, dat er aan zijn woord getwijfeld wordt. Krachtproef met de militairen in Algiers Het leveren van commentaar op zün triomf heeft De Gaulle tot dusverre aan de politici en journalisten overgelaten en gisteren ontving hij alleen nog maar de ministers van Binnenlandse Zaken (Pelletier) en van Overzeese Gebieds delen Cornut-Gentille) om zün eigen conclusies uit de referendum-cüfers te trekken. Er is zo dus officieel nog niet bekend of hü zijn aanvankelüke rege ringsplannen in het licht van het refe rendum mogelijk denkt te herzien of achter de uitvoering meer vaart zal willen zetten. Men kan voor het ogen blik alleen zeggen, dat alleen sterke benen de weelde van een triomf als hü nu geboekt heeft kunnen dragen. Dat De Gaulle sterk in zün schoenen staat, heeft hij in het verleden al eerder overvloedig bewezen. Vele waarnemers menen echter, dat De Gaulle, wanneer hy deze week in Algerüe eindelük de beslissende kracht proef met de militaire junta van Salan en Massu zou durven aanvaarden, wel gewapend op het terrein van de strijd verschünt. Voor de liberale Fransen in het by'- zonder, die zondag op De Gaulle hebben gewed, zal dan in elk geval de proef op de som van hun juiste keuze geleverd kunnen worden. Frankrijk raapt de handschoen van Frans Guinea op Onze correspondent in Parys telefo neerde ons hedenochtend voorts: Premier Charles de Gaulle is nu vast besloten de handschoen, die Frans Nu is de vraag aan de orde, welk land eventueel de plaats van Frankrijk in Guinea zal innemen. Canada en België zouden zich al kandidaat hebben ge steld. Maar het is evenmin uitgesloten, dat de Russen wel iets voor deze vacature voelen. In dat verband wordt er in sommige Franse kranten op ge wezen, dat de Guinese premier, Sekou Touré, niet van communistische sym pathieën zou zijn vrü te pleiten. Zijn eerste interview stond hü enige weken voor het referendum toe aan het Franse communistische partijblad „l'Humanité" en in dat gesprek had hij de mogelijk heid van een economisch verdrag met Moskou al met welgevallen overwogen! Het is dus mogelük, dat dankzij het jongste referendum in Frankrijk de Russen spoedig economisch en later ver moedelijk politiek 'n bolwerk in Midden- Afrika zullen kunnen bezetten. En dit vooruitzicht is voor het moment de enige donkere plek, die het referendum van zondag voor de Franse regering en voor haar misschien niet alleen heeft opgeleverd. Geen vergunning invoer Italiaanse dameskousen Op vragen van het lid der Tweede Kamer, mevrouw Stof fels-Van Haaf ten over de afwijzing van de aanvragen tot invoer van Italiaanse dameskousen, heeft de staatssecretaris van Economi sche Zaken geantwoord, dat het juist is dat op 9 augustus 1958 afwyzend is be schikt op aanvragen d.d. 18 april 1958 van twee kousenimporteurs tot invoer van in totaal 50 000 dozijn paar Italiaan se dameskousen van synthetische garens, op grond van het feit, dat de koopprijs met zou overeenkomen met de onder soortgelyke omstandigheden gebruike lijke en economisch gerechtvaardigde prijs, hetgeen aanleiding had kruinen worden tot een ernstige marKtverstoring. Fotoboek voor100.000ste naar Australië Aan de 37 zich nog in de Kruis berg bij Doetinchem bevindende Indonesische verstekelingen is geen voortgezet verblijf in Nederland toegestaan. Zij worden met de „Johan van Oldebarnevelt" naar Indonesië teruggebracht. Het schip is gistermiddag om vier uur uit de Amsterdamse haven vertrokken met voorts 1400 emigranten aan boord. Onder hen bevond zich ook mevrouw A. Zevenbergen- Wageveld uit Abbenbroek, de honderdduizendste emigrant naar Australië, met haar echtgenoot en hun beide zoontjes. Minister Suurhoff kwam afscheid van haar nemen. persoonlijk Hij wenste van de Nederlandse Emigratiedienst, de directeuren van de christehjke, de alge mene en de katholieke emigratiecentrales en Nederlandse en Australische auto riteiten op emigratiegebied. Gegrond besluit De groep van 37 verstekelingen is thans naar Indonesië teruggezonden omdat de betrokkenen niet voldeden aan de normen, die de minister van Justitie, prof. dr. I. Samkalden, aan legde bij de beoordeling van hun aan vragen tot verblijfsvergunningen in Ne derland. Bij de groep zün geen Indonesiërs van Nederlandse origine. De antecedenten van de betrokkenen wezen erop, dat zü: 1. geen enkele binding hebben met Nederland of Nederlanders; 2. hun assimilatie op onoverkomen- lijke moeilykheden zou stuiten; 3. in enkele gevallen de betrokkenen in Indonesië criminele vergrijpen op hun naam hadden staan. Bovendien meent men in Nederland haar en haar familieleden veel succes d t h bb aan in npt. nipnnrp varipvlanri mpfir maur- i -in het nieuwe vaderland, maar waar- Ku ïïf. IJschuwde haar ook, dat vooral de eerste zondag bij het referendum in meerder heid „neen" te zeggen, op te rapen. De generaal had in augustus al gewaar schuwd. dat het „neen"-woord voor de koloniale of ex-koloniale volkeren bete kende, dat zy zich van Frankryk wen sen af te scheiden. Nu Guinea, op aan beveling van de premier Sekou Touré, inderdaad als enig Afrikaans volk in meerderheid de nieuwe constitutie heeft afgewezen, zal Parijs derhalve de maat regelen treffen om alle banden ten spoedigste af te snijden. Gisteren is er al een speciale bood schapper van de Franse regering naar Guinea afgereisd. Deze afgezant zal de Guineese regering nu mededelen, dat alle medernisatiewerken wegens inhou den der kredieten, waarvoor Frankrijk twee honderd miljard Franken had uit getrokken, zuilen moeten worden stop jaren moeilijk zouden zijn. Hij bood namens de regering een fotoboek aan. In dit fotoboek „Holland" had de be windsman geschreven: „Aangeboden ter herinnering aan uw emigratie als 100.000ste naar Australië", J. G. Suur hoff, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, 29 september 1958. Ook de Australische ambassadeur in ons land, de heer H. McClure Smith sprak enkele woorden. „U draagt als 100.000ste een speciale verantwoorde- lijkheid. Maar ik ben ervan overtuigd, dat u deze verantwoordelijkheid waar dig bent". Deze korte by eenkomst werd voorts bijgewoond door de heer W. R. van der Ben. van men, dat de teruggezondenen in Indone sië represaillemaatregelen wachten. En kele maanden geleden zijn reeds twee Indonesiërs, op grond van dezelfde overwegingen naar hun land terugge zonden. De organisaties, die zich in Ne derland hiet hen bezig hielden, ontvin gen berichten uit Indonesië, dat de bei de personen het goed maakten en dat er verder geen maatregelen tegen hen wa ren genomen. Inmiddels mag worden aangenomen, dat de verstekelingen grondig en nauw gezet op hun antecedenten zijn onder zocht en beoordeeld. Minister Samkal den heeft zich persoonlyk met de zaken bezig gehouden. In kringen van de in het CCKP ver- waarnemend directeur-generaalenigde organistaties is men er daarom Scheepvaart, rar. ir. B. W. Have- ook van overtuigd, dat de terugzending man, commissaris van de Emigratie, mr. van de 37 J. A U. M. van Grevenstein, c'b-ecteur 1 we,est. 'kelingen gegrond is ge- Wisselvallig De Bilt verwacht tot morgenavond: Veranderlüke bewolking met enkele buien. Matige tot vry' krachtige wind in hoofdzaak tussen oost en zuid. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 11.15 uur). 1 oktober Zon op: 6.39 uur; onder: 18.20 uur. Maan op: 19.52 uur; onder: 10.13 uur. Hoogwater te Kaïtwyk te 5.03 en 17.17 uur. Laagwater te 1.03 en 13.11 uur. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's. Dit is de Engelse kot te i „Mastei Noordzee lieelt rondgedreven vooruas volkomen uitgeput door gebrek John' uit Grimsby, die enkele dagen dat een IJmuidens vissersvaartuig i aan drinkwater en voedsel. De kot stuurloos met machineschade op de hulp kon bieden. De bemanningI ter in de IJ muider vissershaven

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1958 | | pagina 1