GESPREK IN WARSCHAU GAAT
VOORT TSOU NAAR V.S.?
Franse politie voorbereid op een
offensief van de Algerijnse rebellen
MANTELS
WEERBERICHT
Dulles vergelijkt kusteilanden
met de positie van Berlijn
Rode concentratie op vasteland
Colovinyl-tegels
„starket-vloeren"
Dienstplichtwet
in Indonesië
F.L.N. zou beschikken over tal
van goed - opgeleide saboteurs
Tent van Maxi en Ernst Baiers
IJsshow door storm aan flarden
v. EGMOND
97ste jaargang
VRIJDAG 26 SEPTEMBER 1958
No. 29554
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Benny
Hoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.7.50 per kwartaal; f.255 per maand; f.0.59 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
In het hoofdkwartier van de Verenigde Naties te New York ver
luidt, dat er een mogelijkheid bestaat, dat de communistisch-Chinese
premier, Tsjou En-lai, wordt uitgenodigd naar New York te komen
voor besprekingen met Dulles, Selwyn Lloyd, Gromyko en Couve de
Murville, de ministers van Buitenlandse Zaken van de Grote Vier.
Dit zou dan in november geschieden.
De vierde ontmoeting tussen de Amerikaanse ambassadeur in
Warschau, Jacob Beam, en zijn collega van communistisch-China,
Wang Ping-nan, heeft gisteren een uur en drie kwartier geduurd.
Beam, die niets over het besprokene wilde meedelen, verklaarde dat
het overleg dinsdagochtend a.s. zal worden voortgezet. In tegenstel
ling dus tot eerdere berichten is het overleg in Warschau derhalve nog
niet mislukt. In Westelijke kringen te Warschau is men door de mede
deling, dat de besprekingen volgende week dinsdag zullen worden
voortgezet wat optimistischer geworden. In elk geval, zo werd ver
klaard, heeft geen van beide partijen een afbreken van het overleg
durven riskeren. In Amerikaanse diplomatieke kringen werd eerder
verklaard, dat de Verenigde Staten het overleg niet zouden voort
zetten als voor het eind van de week geen vooruitgang zou worden
geboekt.
Dulles zet politiek
van Amerika uiteen
Oorlogsvoorraden
van Quemoy
aangesproken
Het hoofd van de nationalistisch-
Chinese inlichtingendienst op Quemoy,
kolonel Loe Oh-ming, heeft melding
gemaakt van een „opzienbarende con
centratie" van communistische strijd
krachten aan de kust tegenover de
eilanden. Volgens hem zouden er nu
kanonnen van Russische makelij van
kaliber 203 en 212 in stelling worden
gebracht. In totaal zou er 250.000 man
in het kustgebied zyn samengetrokken.
Sinds 23 augustus, toen het communis
tische bombardement op de eilanden
begon, zouden er een infanteriedivisie,
drie artilleriedivisies, een luchtdoel
divisie en vier divisies militaire politie
in het kustgebied zyn aangekomen. De
communistische vlootstrijdkrachten in
de haven van Amoy zouden negen ka
nonneerboten en twaalf tot zestien
torpedoboten omvatten. Bovendien zou
er in de omgeving een raketdivisie zijn
gelegerd. Er zijn echter nog geen raket
ten afgevuurd.
De waarnemend opperbevelhebber van
de nationalistische strijdkrachten op de
Quemoy-eilanden, generaal Kao Jen-fin,
heeft verklaard dat de oorlogsvoorraden
op de eilanden reeds zijn aangesproken.
De voorraden, die de afgelopen weken
per vliegtuig en schip op de eilanden
groep arriveerden zijn niet voldoende
geweest om 45.000 burgers en 85.000
militairen aan het eten te houden.
Intussen heeft kolonel Douglas Lane,
de hoogste Amerikaanse militaire advi
seur op het eiland Quemoy verklaard,
dat er verbetering komt in de bevoor
rading van het eiland, dat ook gisteren
weer vanaf het Chinese vasteland werd
beschoten.
Volgens generaal Kao Jen-fen zyn er
plannen in voorbereiding om meer sche
pen en vliegtuigen te doen deelnemen
aan de bevoorrading van de half-geïso-
leerde eilanden.
Koudere nacht
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Opklaringen, maar aanvankelijk ook
nog hier en daar enkele buien in hoofd
zaak in de kuststreken. Koude nacht,
morgen overdag ongeveer dezelfde tem
peraturen als vandaag.
Matige tot zwakke wind, aanvankelijk
noordwestelijk, later uit uiteenlopende
richtingen.
(Opgemaakt te 11.15 uur)
27 SEPTEMBER
Zon op: 6.33 uur; onder: 18.29 uur.
Maan op: 18.09 uur; onder: 6.03 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.58 en 15.16 u.
Laagwater te 11.07 en 23.22 uur.
Advertentie
in alle kleuren voorradig
f 8.80 per m2.
incl. handleiding voor zelf leggen.
HOGEWOERD 45—47 - LEIDEN
TEL. 30496
Elke middag geopend van 2—6 uur.
Dit Blad bestaat uit 24 pagina's.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken, Dulles, heeft gisteravond
in een toespraak te New York tot de
Amerikaanse raad voor handel en in
dustrie voor het Verre Oosten gezegd,
dat Amerika niet voor geweld zal
wijken en zich niet zal laten ontmoe
digen. De V.S. zullen blijven streven
naar een vreedzame oplossing als ant
woord op de communistische uitdaging
met geweld, aldus Dulles. Naar zyn me
ning hebben de nationalistische eilanden
voor de Chinese kust voor nationa-
listisch-China eenzelfde betekenis als
Berlyn voor het Westen, dat militair
onverdedigbaar is. Ondanks Berlijns in-
geslotenheid had men oorlog geriskeerd
omdat men de stad niet wilde opgeven.
Dulles verklaarde ten aanzien van de
besprekingen met communistisch-China
in Warschau, dat voor Amerika elke
overeenkomst aanvaardbaar zal zyn
waarbij men niet voor dreiging met ge
weld zwicht. Maar totnogtoe hebben de
Chinezen en Russen al bij voorbaat elke
overeenkomst verworpen waarbij een be
stand een feit zou worden of die louter
over de kusteilanden handelt. Zij eisen
Formosa zelf op en terugtrekking van
de Amerikaanse troepen uit het weste
lijk gebied van de Stille Oceaan. „Ge
zien deze bedreigingen van communis
tische zijde en het extremistische stand
punt dat zij thans openlijk huldigen,
zou het roekeloos zyn om een actie te
beginnen, welke voor zover we kunnen
nagaan, niet tot vrede zou leiden, maar
onze vrienden in de vrije wereld en
bondgenoten in het gebied zelf zou ont
moedigen en onze vijanden tot nog on
bedachtzamer stappen zou verleiden".
Dulles wees erop dat Rusland zich bij
verdrag aan communistisch-China ver
bonden heeft om militaire hulp te ver
strekken, maar in plaats dat het zich
ervan verzekert, dat deze hulp niet voor
agressieve doeleinden zal worden ge
bruikt, zet het de Chinese communisten
aan om geweld tegen de nationalisten
te gebruiken ter verovering van gebied,
dat Amerika bij verdrag moet helpen
verdedigen.
Door de kusteilanden te veroveren
hopen de communisten het prestige van
de nationalistische regering zo te ver
zwakken, dat zy Formosa met een
staatsgreep kunnen nemen. Toch blij
ven zy verklaren dat zy Formosa zo no
dig openlijk met geweld zullen nemen.
Een Amerikaanse erkenning van het
communistisch-Chinese regime zou hun
van groot nut zijn bij het uitvoeren van
hun Aziatische politiek. Het gezag van
de regering op Formosa zou er bijvoor
beeld ernstig door ondermijnd worden
en Chinese gemeenschappen in andere
Aziatische landen zouden zich politiek
in toenemende mate door de communis
ten laten leiden en een werktuig worden
„bij het omverwerpen van ons nu
vriendschappelijk gezinde regeringen".
Sommigen stellen het voor alsof de
communisten de Verenigde Staten vrien
delijker gezind zouden worden indien
wij hen erkenden, maar dit is niet reëel.
Het is alleen maar romantisch gedacht
In de Indonesische Staatscourant is
de wet op de dienstplicht afgekondigd.
Personen tussen 18 en 40 jaar kun
nen op grond van deze dienstplicht
wet worden opgroepen voor een eer
ste, en een speciale opleiding bij de
drie onderdelen der strijdkrachten.
De legerwoordvoerder. majoor Har-
sono, zeide niet te weten wanneer met
het oproepen van dienstplichtigen zal
worden begonnen. Dit zal nog later door
de regering worden vastgesteld. Voorts
zei hij, dat de wet in geen enkel op
zicht verband houdt met de onrust in
Indonesië of met de aanspraken op
Westelijk Nieuw-Guinea Zij beoogt
slechts de regering een grondslag te
verschaffen, als deze voor de verdedi
ging van het land behoefte aan man
kracht heeft.
en tegen alle ervaring van de werkelijk
heid in, aldus Dulles.
De Amerikaanse minister herhaalde,
dat Amerika blyft weigeren met com
munistisch-China handel te drijven en
het land tot de Verenigde Naties toe te
laten. De gebeurtenissen in het Verre
Oosten bevestigen, dat de Amerikaanse
politiek om door een handelsverbod niet
mee te helpen aan de opbouw van een
oorlogsmachine juist is. Volgens Dulles
zyn de V.S. niet alleen uit nationalis
tische beweegredenen tegen China's toe
lating tot de V.N., maar ook omdat zij
van mening zijn dat de leden de plicht
hebben de criteria van het Handvest
toe te passen en niet slechts nationale
criteria
Koningin Juliana heeft gisteren
een bezoek gebracht aan de Am
sterdamse haven. Zij bezichtigde
onder meer de ..Oranje-N assau"
die aan de Surinamekade was ge
legen.
Frankryk en zyn overzeese gebiedsdelen treffen de laatste toebereidselen om
zondag naar de stembus te gaan en daar door „ja" of „neen" de nieuwe grond
wet van generaal De Gaulle te aanvaarden of te verwerpen. Alleen in Algerije
is het referendum vandaag reeds begonnen, waar het tot zondag zal duren. Van
2 tot en met 4 oktober zal premier De Gaulle voor de vierde maal sinds zyn
ambtsaanvaarding een bezoek aan Algerfje brengen, tevens het eerste bezoek na
de volksstemming op zondag. Op de terugweg zal de minister-president Ajaccio
op Corsica en Marseille aandoen.
De Franse politie, vooral die in de grote steden, heeft van de regering de
waarschuwing ontvangen, dat de Algerynse verzetsbeweging een groot offensief
schynt voor te bereiden. Sinds enkele dagen zyn 's nachts in Parijs transporten
onderschept, die wapens, munitie en springstoffen bevatten. Er zijn reeds drie
speciale opslagplaatsen ontdekt, waar tydbommen werden vervaardigd en waar
Algerynen werden opgeleid in de bediening ervan. De Algerynse rebellenorga-
nisatie FX.N. zou volgens Parijse persberichten de beschikking hebben over
saboteurs, die in Egypte, Lybië, Tsjecho-Slowakye en Albanië zyn opgeleid. Alle
regeringsgebouwen worden bewaakt door agenten met stenguns. Er worden nog
steeds razzia's gehouden. Duizend opstandelingen worden in Parijs vastgehouden.
Later zullen zij naar kampen worden overgebracht. In Lille en Le Havre zyn
resp. dertig en honderd mohammedanen gearresteerd.
Algerijnse terreur
In Algerije valt het referendum samen
met het mohammedaanse Moloedfeest,
de viering van de geboorte van de pro
feet. Een van de voorzorgsmaatregelen,
die de overheid heeft genomen om aan
slagen van de opstandelingen te voor
komen is, dat pas vandaag, de eerste
dag van de stemming aldaar, bekend
werd gemaakt, waar zich de stembu
reaus bevinden.
Men verwacht dat de meeste Algerij
nen voor de grondwet zullen stemmen,
ondanks dreigementen van de opstan
delingen. Sommige waarnemers ver
wachten een meerderheid van "0 tot 75
procent. De verzetsbeweging heeft het
parool uitgegeven, dat het referendum
moet worden geboycot. Volgens officiële
Franse berichten hebben de opstande
lingen sedert zij op 1 juli hun campag
ne tegen het referendum begonnen, 558
burgers vermoord.
De Franse autoriteiten hebben alle
reizen in het gebied van Kabylië deze
week verboden om te voorkomen dat
groepen opstandelingen heen en weer
trekken om de kiezers vrees aan te ja
gen. De opstandelingenleider in Kaby
lië. ..kolonel" Amiroesj, heeft zijn on
derschikten opgeroepen dagelijks aan
slagen te plegen ..in elke stad en elk
dorp" tot de volksstemming achter de
rug zal zijn. Deze week is voorts gemeld
dat in het gebied van Amiroesj lijken
Algerijnen krijgen
een extra - stembiljet
Fransen en Algerijnse verzetsstrijders
hebben in Algerije een diplomatiek ge
vecht geleverd over de stembiljetten,
die gebruikt zullen worden bij de volks
stemming over de Gaulle's nieuwe
grondwet. Iedere stemgerechtigde in
Algerije had namelijk twee stembiljet
ten gekregen: een wit met „ja" en een
paars met „neen" erop. Bij de stem
ming mag maar één biljet gebruikt wor
den.
Dit geeft de rebellen de gelegenheid
te ontdekken hoe de mohammedanen
gestemd hebben. Zij lieten weten, dat
zij na de stemming de witte kaarten
met „ja" erop willen zien als bewijs
dat de houder van de kaart .neen" heeft
gestemd.
Om deze bedreiging te kunnen af
wenden, hebben, de Franse autoriteiten
gisteren via de radio laten omroepen,
dat de mohammedanen een witte kaart
mee naar huis mogen nemen als aan
denken.
Daar de stemming vandaag reeds be
gon, moesten de drukkerijen de hele
nacht doorwerken om extra witte kaar
ten te maken. De bedreigde mohamme
daan kan nu „ja" stemmen en de rebel
len toch een kaart tonen met „ja"
erop!
van tenminste 400 mohammedaanse
verzetslieden zijn gevonden, die de
„kolonel" had laten terechtstellen om
dat zij niet „fel" genoeg zouden zijn
geweest.
Le Monde kiest „ja"
„Sirius", de commentator van het ge
zaghebbende onafhankelijke blad „Le
Monde", heeft zich gisteren voor de
nieuwe grondwet uitgesproken. Onder
dit pseudoniem schrijft gewoonlijk
Hubert BeuveMéry, de directeur van
het blad. „Sirius" heeft weliswaar ern
stige kritiek op de grondwet, evenals
op het regeringsbeleid ten aanzien van
Algerije en ook vertolkt hij de angst
voor de toekomst van de democratie in
NIEUWE RIJN 30-32
LEIDEN - TEL: 24244
Frankrijk, doch op grond van andere
overwegingen komt de commentator tot
de conclusie „dat „ja"-stemmen moet
worden aanbevolen, o.a. omdat de op
positie geen alternatief heeft gesteld en
een .neen" het risico van „onmacht en
chaos" met zich mee kan brengen.
(Van onze coorespondent)
De grote, aan 3500 personen plaats-
biedende, tent van Maxi en Ernst Baiers
IJsshow is gistermiddag te Drachten als
slachtoffer van de zware westerstorm
gevallen. De tent, die opgesteld stond
in de Gauke Boelensstraat, stond daar
aan de rand van het dorp en de over het
land aanstormende windvlagen wierpen
zich met volle kracht op de kolossale
vierm aster.
Al de hele morgen hield men rekening
met het gevaar doch toen om bij half
een de wind zich toegang tot de tent
verschafte en het zeil met een daverende
(Advertentie)
Exclusieve
BREESTRAAT 173
Een overzicht van <Je grote brand
welke gisteren een gebouw van de
fruitveiling in Geldermalsen in de
as legde. Meer dan hondetdduizend
lege kisten en 100 ton fruit, machi
nes en ander materiaal werden door
de vlammen verteerd. De schade
wordt geschat op meer dan een mil
joen.
klap omhoog deed slaan, was er nog
niemand, die vermoeden kon, dat het
in een puinhoop zou eindigen. De gehele
middag hebben brandweer en personeel
letterlijk gevochten om de zaak te be
houden, doch het in de storm flappe
rende grote tentzeil maakte elke poging
illusoir. De ene spant na de andere
knapte onder het geweld en de aan het
zeil rondslierende balken richtten in
het interieur een ware verwoesting aan.
By honderden werden de zitplaatsen
versplinterd. Om ongeveer half zes lag
het op tientallen plaatsen gescheurde
zeil eindelijk rustig en bedekte in zijn
ruïneuse staat wat de storm had aan
gericht: een ravage van tribunes;
masten, stoelen en wat verder aan mate
riaal in de tent was geweest. Gelukkig
hebben zich bij deze ramp geen per
soonlijke ongelukken voorgedaan. De
schade die op zeker 300.000 gulden wordt
geschat, wordt door de verzekering ge
dekt.
De ijsshow zal zijn voorstellingen te
Sneek wel kunnen geven omdat men
over twee tenten beschikt, welke afwis
selend bespeeld en opgebouwd worden
Amerikanen gaan in
oktober uit Libanon
In de gebarricadeerde mohamme
daanse wijk van Beiroet, Basta, zijn
gisterochtend de winkels geopend, toen
de Libanese oppositie op rustige wyze
uiting gaf aan haar voldoening over de
vorming van het kabinet van Rasjid
Karami. Maar in de rest van Beiroet
hield het algehele uitgaansverbod de
mensen van de straat. Er werden alleen
enkele auto's van diplomaten en jour
nalisten gezien.
Leden van de christelijke Falanx hiel
den nog steeds de wacht by hun bar
ricaden. Enkelen van hen droegen wa
pens, ondanks de waarschuwing, dat
burgers, die met wapens op straat wor
den gezien, kunnen verwachten, dat er
op hen geschoten wordt.
Welingelichte kringen in Washington
verwachten, dat de Amerikaanse troe
pen tegen eind oktober volledig uit
Libanon teruggetrokken zullen zijn. De
opperbevelhebber der Amerikaanse strijd
krachten in Libanon, admiraal Hollo-
way, en de Amerikaanse ambassadeur
McLintock hebben gisteren met presi
dent Sjehab over de terugtrekking der
Amerikaanse militairen gesproken.
Telegraafdienst op
zondag ingekrompen
Na overleg met de PTT-raad en de
regionale PTT-kamers heeft de PTT
besloten met ingang van 2 november a.s.
op een 14-tal kantoren op zondagen van
1314 uur de telegrambestelling en de
loketopenstelling te laten vervallen, op
grond van het geringe aantal in dit uur
te verwerken telegrammen en cel ge
sp rekken. Het betreft de kantoren
Amersfoort, Apeldoorn, Delft. Dordrecht
Heerlen, Hilversum, Roermond IJmui-
den, Zandvoort. Hengelo (O), Bussum,
Tilburg, Leiden en Zeist.
Deze kantoren zullen met Ingang van
2 november op zondagen alleen nog van
8—9 uur VJn. zdjn opengesteld.
